Columns uit Thailand 2018-2019
Voorgaande columns
25 november 2012-3 januari 2014
4 januari 2014-30 december 2014
31 december 2014-31 december 2015
1 januari 2016-31 december 2016
1 januari 2017-31 juli 2017
1 augustus-25 november 2017
26 november 2017-31 december 2017
Op 29 maart geen column, maar aflevering 41 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 28 maart – Vandaag geen column uit Thailand. Geen columm: hoe kan dat nou? Ben ik ziek? Nee. Heb ik geen ideeën meer? Nee, want ik heb nog een stapel bloknootvelletjes met T-shirt teksten. Ik zou er dagen mee kunnen vullen. Maar ik doe het niet. Ik geef mezelf een vrije dag. En natuurlijk ook mijn lezers. Zijn ze eens verlost van dat gezeur van mij. Want wie interesseert het nou dat gisteren de man die de priority seat in de metro voor mensen met een wandelstok, zoals ik, niet wilde vrijmaken? Ook niet toen ik hem wees op de pictogrammen boven zijn hoofd. Hij had trouwens vies-vette bovenbenen.
Op 27 maart geen column, maar aflevering 40 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 26 maart – Geen groter genoegen dan onder het genot van een kopje koffie of milkshake op het terras van Sarica de passerende voetgangers te observeren. Wat zien ik!? Een opsomming: Man in grijze bedrijfskleding van Jim Thomson. Man die zijn handen boven zijn ogen houdt om niet verblind te worden door de zon. Slanke vrouw – alles in proporties. Verkoopster van goedkope Chinese hebbedingetjes, die zolang de batterij werkt, kunnen wiebelen, dansen enz. Japanners die op elkaar lijken. Bezwete types. Man met belachelijke roze hoed. Toeristenechtpaar dat zoekend rondkijkt. Telefoonzombies. Manke vrouw die voetje voor voetje schuivelt. Man met steekwagen waarop dozen Heineken staan. Man met zeiksnor. Veel te dikke vrouw.
Op 25 maart geen column, maar aflevering 39 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 24 maart – Vandaag gaat Thailand naar de stembus. De bevolking heeft er acht jaar op moeten wachten, waarvan een kleine vijf jaar onder de knoet van het leger. Breken er nou gouden tijden aan? Ik heb geen glazen bol, maar ik vrees van niet. De junta heeft de toekomst dicht getimmerd met een 20-jaren strategieplan en 250 hielenlikkers [lees: volledig benoemde Senaat]. Gevreesd moet worden dat de huidige premier, generaal Prayut, zijn rentree maakt als premier. Generaals zijn gewend aan bevelen geven, maar een premier is de primus inter pares. Ik ben somber en ik ben niet de enige.
Op 23 maart geen column, maar aflevering 38 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 22 maart – De televisie in mijn kamer telt 24 kanalen. De meeste zijn Thaise zenders, enkele kanalen tracteren mij op sneeuw en twee kanalen vertonen uitsluitend films. Dat zijn meest actiefilms met veel geweld, gevechten, beschietingen en racende auto’s die als schroot eindigen. Soms komt een film langs die de moeite waard is of die ik al gezien heb, zoals Sleepless in Seattle, een heerlijke tranentrekker. Als laatste zag ik Commando met Arnold Schwarzenegger in de hoofdrol. Het was een aaneenschakeling van vechtscènes die snel begonnen te vervelen. De Thaise journaals zijn nog het aardigst: ze kleuren het nieuws in dat ik uit de krant ken.
Op 21 maart geen column, maar aflevering 37 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 20 maart – De televisie in mijn kamer biedt weinig van mijn gading. De Thaise kanalen kan ik niet volgen en het filmkanaal Mono29 is gespecialiseerd in geweldfilms. Ik gruw ervan. De onderwerpen van de journaals komen vaak bekend voor omdat ik er in de krant over heb gelezen. Irritant is dat ze voortdurend worden onderbroken door reclame. Het filmkanaal toonde laatst Allied. Kende ik niet, maar bedacht een truc: las het verhaal op Wikipedia. Natuurlijk kon ik de nagesynchroniseerde dialogen nog steeds niet volgen en de ondertiteling lezen, beide in het Thais, maar ik herkende wel veel scènes. Helaas ontbreken CNN en BBC World; dat vind ik een groot gemis.
Op 19 maart geen column, maar aflevering 36 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 18 maart – Er zijn twee bedelaars die van mij geld krijgen. De langste relatie heb ik met een vrouw van onbestemde leeftijd, inmiddels vergezeld van haar zoontje. Ze zit voorbij metrostation Huai Khwang, waar ik op weg naar huis uitstap. Soms is ze tijden afwezig. Waarom ze haar toevlucht neemt/moet nemen tot bedelen, weet ik niet. Ze lijkt me sterk genoeg om te werken. De andere is een aandoenlijk blind jongetje bij de uitgang van metrostation Sam Yan. Hij doet iets wat op zingen moet lijken, begeleid door een muziekbox. Ik geef hem telkens een bankbiljet van 20 baht dat hij daarna tegen zijn borst drukt ter hoogte van zijn hart.
Op 17 maart geen column, maar aflevering 35 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 16 maart – Heb lange tijd geen bezoek gehad van een kakkerlak. Hagedisjes komen vaker langs, maar die zal ik geen strobreed in de weg leggen. Kakkerlakken wel. Ik vind het vieze beesten, agressief ook en brutaal. Deze was een slome. Ik plette hem/haar met één welgemikte klap en spoelde de ongewenste gast daarna door de wc. Waar de mini-mini miertjes zijn gebleven, weet ik niet. Ik zie ze nooit meer. Zouden ze mijn kamer niet meer aantrekkelijk vinden? Zijn ze bang voor me, alhoewel ik ze zelden heb belaagd? Andere bezoekers heb ik niet, althans dierlijke. Mensen zijn welkom, mits aangekondigd en na 12 uur, want ’s ochtends ben ik druk met mijn website.
Op 15 maart geen column, maar aflevering 34 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 14 maart – Kent u de vereniging Bachelors Anonymous? Leden steunen elkaar om zich te verweren tegen de verlokkingen van het vrouwelijk volksdeel, vooral in de lente. Ze zijn te herkennen aan gekreukte overhemden, want aan strijken hebben ze een broertje dood, en sokken met gaten. In de keuken zijn het stoethaspels. Mannen koken niet, dat is iets voor mietjes. Dat de meeste topchefs mannen zijn, is hun probleem. Ik ben al heel lang lid van BA. Heb in al die jaren tal van leden voor gaas zien gaan. Want oh, wat is de vijand gewiekst. De grondlegger van BA is P.G. Wodehouse. Hij verdient een standbeeld.
Op 13 maart geen column, maar aflevering 33 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 12 maart – Nog drie dagen en dan is mijn dochter uitgerekend om haar tweede kind te baren. Nog twee weken en dan gaat Thailand na zeven jaar, waarvan bijna vijf jaar onder militaire knoet, naar de stembus. De uitslag valt moeilijk te voorspellen want 7 miljoen Thai stemmen voor het eerst. De gezinsuitbreiding is positief want een enig kind krijgt altijd te veel aandacht. Ik groeide als nummer 3 op in een gezin van vier kinderen. Had ik enig kind willen zijn? Nee, ik had dan nooit samen met een broer kunnen zeilen en met een broer een benefietbal kunnen organiseren. Aan één moet ik altijd denken als ik een Ducati motorfiets zie.
Op 11 maart geen column, maar aflevering 32 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 10 maart – Ik was er vaak langs gelopen, had een blik op de menukaart geworpen, een kennis had de zaak aanbevolen, en gisteren trok ik de niet erg stoute schoenen aan. Ik nam plaats op het terras van G’s Bangkok (German and Thai food) in Silom soi 4 en bestelde Holsteiner schnitzel omdat die Sauerkraut beloofde, een van mijn favoriete gerechten. Nou, dat viel niet tegen: een kolossaal bord (diameter 30 cm) met daarop twee grote schnitzels (waarvan één meegenomen in een doggybag), gefruite ui, spiegelei, gebakken aardappelschijfjes en inderdaad, als hoogtepunt zuurkool. In één woord: perfect. Duits spreken hoefde niet, over de prijs zeur ik niet.
Op 9 maart geen column, maar aflevering 31 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 8 maart – Zag een verkiezingsbord met de afbeelding van een man en een olifant. Eerste gedachte: Stellen olifanten zich nu ook al verkiesbaar? Tweede gedachte: Misschien zijn ze wel beter geschikt dan het zooitje dat na de verkiezingen aan het pluche vastgeplakt zit. Ze kunnen heel goed stampvoeten als iets hun niet bevalt, beter gezegd: stamppoten. En als ze enthousiast zijn over een voorstel kunnen ze oorverdovend trompetteren; ze hebben geen microfoon nodig. Het parlementsgebouw en de inventaris moeten wel aangepast worden. Steviger zetels, meer pootruimte, groter toilet met stevige wc-pot. Een voordeel is: Ze hebben geen toiletpapier nodig. Met een olifant in het parlement breken gouden tijden aan voor Thailand.
Op 7 maart geen column, maar aflevering 30 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 6 maart – Sinds ik een notitieboekje en pen meeneem als ik de stad intrek, heb ik behoorlijk veel T-shirt teksten verzameld en notities gemaakt van observaties en invallen. Tijd voor een kleine saneringsoperatie. Opnieuw viel me op wat voor lelijke taal Amerikaans-Engels is. Op het terras van Maxis sprak een man met een luide stem, die klonk als een snerpende cirkelzaag. Zag een man met een onderkin. Deed me denken aan een walrus. Over een vrouw noteerde ik: Hé, zonnebril, waar ga je met die vrouw naartoe? Op de achterkant van een polo stond: What are you smoking? Moet dat niet whom zijn, als u begrijpt wat ik bedoel.
Op 5 maart geen column, maar aflevering 29 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 4 maart – Het enige uitzicht dat ik vanuit Maxis heb, waar ik na de avondmaaltijd koffie drink, zijn de wachtende masseurs voor de massagesalon Bangkok Massage. Naar links en rechts kan ik alleen iets zien als ik mijn nek verrek. Eén van de masseurs intrigeert me. Het is een verwijfd type dat heupwiegend loopt en rechtop staat met een holle rug. Komt me bekend voor van mijn lessen lichamelijke oefening aan de lagere school. Typisch voor meisjes. Ik heb hem de bijnaam Barones gegeven. Niet dat een barones heupwiegend loopt, maar hij imiteert haar theedrinken met de pink omhoog.
Op 3 maart geen column, maar aflevering 28 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 2 maart – (Vervolg van 28 februari) Ik bestelde twee tapas want het was nog vroeg en drie vond ik te veel. Nee, zei de ober, het minimum is drie. Ik zei: Zoveel kan ik niet op, ik wil twee tapas. Hij ging akkoord, maar qua prijs maakte het geen verschil. Ik zei: Nou dan niet, geef me dan maar cortado. Maar die stond niet meer op de kaart. Ben vertrokken en roep bij dezen alle tapas-liefhebbers op deze zaak voortaan te boycotten. Of er andere tapas-zaken in Bangkok zijn, weet ik niet. Ga ik naar op zoek, want verdomme (excusez le mot) wat heb ik een trek in tapas.
Op 1 maart geen column, maar aflevering 27 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 28 februari – Alhoewel ik nog elf uur de tijd heb om daarover na te denken, is de eerste vraag die ’s ochtends bij me opwelt als ik wakker word: waar zal ik de avondmaaltijd gebruiken? De tweede vraag is: wat eet ik er? Gisteren had ik mijn zinnen gezet op tapas in de tapasbar in Silom soi 4. Had er vaak prima tapas gegeten, maar de zaak is in nieuwe handen overgegaan. De nieuwe eigenaar heeft bedacht de tapaskaart tot 5 uur te laten duren en daarna over te stappen op de grote kaart met slechts enkele (duurdere) tapas. Eenmaal kwam ik te laat, gisteren kwam ik om half vier. (Wordt vervolgd op 2 maart)
Op 27 februari geen column, maar aflevering 26 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 26 februari – Voor lieden met een gezonde dosis libido is Thailand een paradijs en een hel. Een paradijs want Love is for Sale op tal van plaatsen [of eigenlijk seks]. Maar het land is ook een hel met al die sexy jonge chicks in mini-skirts en strak om de billen gespannen hotpants, waarbij het motto is: kijken mag, aanraken niet. En vlak de homo’s niet uit, vooral de feminieme gays. Het seksimage van Thailand is de reden waarom ik elke uitnodiging in Nederland van krant, radio en (lokale) tv afsla om iets te vertellen over mijn ervaringen. Het vooroordeel is onuitroeibaar. Dat heb je zo met vooroordelen. Wie wil weten ‘hoe Thailand is’, leze mijn columns.
Op 25 februari geen column, maar aflevering 25 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 24 februari – Veel trottoirs in Bangkok zijn veranderd in een jungle door de (manshoge) verkiezingsborden die er geplaatst zijn. Bijna alle teksten zijn in het Thais, dus wat de HH politici beloven, weet ik niet. De enige kreet die ik kan lezen, is No problem. HH, want de meeste posters tonen mannelijke kandidaten, soms in het gezelschap van hun partijleider. Van enige creativiteit geven ze geen blijk. Slechts één poster valt op, want die toont marihuanaplantjes. Deze partij maakt zich sterk voor het medisch gebruik van pot. Op 24 maart gaat Thailand naar de stembus. Het land heeft er lang op moeten wachten; de laatste keer was in 2011.
Op 23 februari geen column, maar aflevering 24 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 22 februari – Onafgebroken rijden auto’s van links naar rechts en van rechts naar links op de Surawong Road. Ook onafgebroken lopen voetgangers van links naar rechts en van rechts naar links op het trottoir.Soms staan de auto’s stil in een file, soms stoppen ze om voetgangers te laten oversteken of om auto’s uit een zijstraat te laten invoegen. Dat is alles wat het uitzicht vanuit restaurant Sarica te bieden heeft. Toch verveelt het nooit. De voetgangers leveren vergelijkingsmateriaal op qua haardracht, lichaamsomvang en kleding. Gisteren werd ik gefotografeerd door een passante. Terug in Japan kan ze zeggen: Ik heb Santa Claus gezien. Want ik scheer me niet. Uit ijdelheid? Nee, uit luiheid.
Op 21 februari geen column, maar aflevering 23 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 20 februari – Gisteren was Makha Bucha Day, een van de belangrijkste dagen van de boeddhistische kalender. De verkoop van alcohol was verboden, wat voor drinkebroers die geen dag zonder een biertje kunnen, een marteling moet zijn geweest. Maar die zullen wel hun voorzorgsmaatregelen hebben genomen. Terwijl ik koffie dronk op het terras van Indulge, zag ik een jonge vrouw met op haar shirtje een heel verhaal, waarvan ik alleen de bovenste regels kon lezen. Er stond: 15 reasons why beer is better than women. Wat een merkwaardig toeval om dat juist op een bierloze dag te lezen. Of het waar is, laat ik in het midden.
Op 19 februari geen column, maar aflevering 22 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 18 februari – Na lange tijd weer eens neergestreken in Arabica, de perfecte naam voor een koffieshop gezien de kwaliteit van Arabica koffie. Ze serveren een prima koffie tegen de bescheiden prijs van 60 baht. Het is een klein zaakje met comfortabele fauteuils in een ‘aquarium’ geplakt tegen de gevel van winkelcentrum Fortune Town. Ik heb daar mijn mobieltje gekocht, een eenvoudig ding waarmee ik kan bellen en sms-en. Meer functies heb ik niet nodig. Die zijn beschikbaar op mijn laptop. De sms-functie stond op automatisch en het lukte me maar niet die uit te zetten. Een behulpzame verkoopster hielp me en zette de dictionary van on op off. Probleem opgelost.
Op 17 februari geen column, maar aflevering 21 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 16 februari – Was weer mijn boodschappen onder mijn zitplaats vergeten toen ik op metrostation Huai Khwang uitstapte; deze keer waren er geen attente medepassagiers die mij erop attent maakten. Ik kwam er pas achter toen ik 5 minuten later bij Familymart sigaretten kocht. Teruggegaan. De twee loketmedewerkers begrepen mijn verhaal niet, een derde personeelslid , dat wel goed Engels sprak, beloofde dat op het eindpunt gezocht zou worden. Helaas, niet gevonden. Ze vulde een formuliertje in, voor het geval dat. Gelukkig bleef het verlies beperkt tot twee pakjes sandwiches ad 60 baht en mijn notitieblokje. Dus ben alle genoteerde T-shirt teksten plus observaties kwijt. Da’s wel jammer.
Op 15 februari geen column, maar aflevering 20 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 14 februari – Als in restaurant Sarica waar ik vaak eet, aan een tafel luidkeels wordt gesproken, tien tegen één gaat het om Japanners. Er is altijd één man die hard lacht om wat gezegd wordt. Er is ook iemand die glimlacht en iemand wiens gezicht niet vertrekt. Japanners zijn snelle lachers. Ik niet. Ik lach alleen om echt goede grappen, onverwachte wendingen, het liefst absurde humor. Zoals Hans Teeuwen over WOII zei: De Duitsers waren ook geen lieverdjes hoor. Mijn humor wordt niet begrepen in Thailand. Op Patpong vroeg een man of ik een pingpong show wilde zien. Ik zei: Heb je geen volleybalshow? Nee, die had hij niet.
Op 13 februari geen column, maar aflevering 19 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 12 februari – Tuk-tuks zijn niet berekend op mijn beenlengte. De ergste zijn de tuk-tuks waarin de bank naar voren is geschoven om ruimte te maken voor megaspeakers. Ik zit er opgevouwen. De beste tuk-tuks hebben een langer passagiersverblijf. Daarin kan ik mijn benen strekken. Het comfort wordt verder bepaald door de snelheid. Sommige bestuurders lijken in training voor de formule-1 races. Ze remmen niet af voor verkeersdrempels wat een rit bepaald onaangenaam maakt. Qua geluid zijn er ook grote verschillen: sommige produceren net zoveel decibellen als een straalmotor. En verder heb je nog de roestbakken, die hun beste tijd hebben gehad. Maar ik klaag niet, want altijd arriveer ik op de opgegeven bestemming.
Op 11 februari geen column, maar aflevering 18 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 10 februari – Omdat ik aanspraak wilde hebben, nodigde ik een van de masseurs van Bangkok Massage aan de overkant van Soi Pratoochai, bijgenaamd Soi Twilight, aan mijn tafeltje bij Maxis uit. Ik drink daar altijd na de avondmaaltijd koffie. In de massagesalon werken, zo vertelde deze knaap, 17 masseurs in de leeftijd van 20 jaar plus, maar die zijn niet allemaal tegelijk aanwezig. Hij kwam uit Laos, was 23 jaar en heette Sun. Ik vroeg of hij ’s nachts ook Sun heette of was zijn naam dan Moon? Maar dat snapte hij niet. De straat gaat na Songkran dicht om plaats maken voor condominiums. Dus moet ik op zoek naar een nieuwe uitgaansplek. Maar waar?
Op 9 februari geen column, maar aflevering 17 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 8 februari – Wat is Amerikaans-Engels toch een lelijke taal, vooral op schelle toon uitgesproken door een jonge vrouw aan een aangrenzend tafeltje in café-restaurant Indulge waarbij ze ook nog eens hard lachte wat klonk als eendengekwaak. Gelukkig kon ik haar niet verstaan want ze werd overstemd door het verkeer dat onophoudelijk over de Sukhumvit Road raast. De enige woorden die ik zo nu en dan opving, waren I en Okay? De mooiste talen zijn Frans, de taal van de liefde, en Portugees, de taal van de fado. Ja, het is soms afzien in Indulge (mateloosheid, een van de zeven hoofdzonden).
Op 7 februari geen column, maar aflevering 16 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 6 februari – Het restaurant in mijn straatje, soi Nathong 1, met het uithangbord dat alleen te lezen is door vogeltjes, is ontmanteld. Er zijn bouwvakkers aan het werk. Hoe lang heeft het bestaan? Nog geen jaar schat ik. Dat verbaast me niet. Het was vaak niet open, er zaten zelden klanten en de kwaliteit van het eten was, ondanks de professionele keukeninrichting (die een lieve duit gekost moet hebben) op zijn best matig te noemen. Ja, Thaise eters laten zich niet voor de gek houden. Restaurants die geen kwaliteit leveren, worden genadeloos afgestraft. Waarom zou je op die plaats trouwens een restaurant vestigen? Het barst van de eethuisjes in de buurt.
Op 5 februari geen column, maar aflevering 15 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 4 februari – Don’t look for love, Look for pizza, las ik op een T-shirt. Een verstandig advies, dat wil zeggen als je van pizza houdt. Liefde zoek ik al heel lang niet meer, althans de lichamelijke uitingsvorm. Maar een pizza mag ik graag eten, bijvoorbeeld de quattro formaggi. Let wel: ik ben een kritische pizza-ist. Amerikaanse pizza’s verdienen niet die naam. De bodem lijkt op zeekaak, die is zo taai dat je je tanden erop kapot bijt. En op de bodem ligt een onbestemd allegaartje van ingrediënten. Voor een eerlijke pizza moet je bij de Italiaan zijn (met een houtoven).
Op 3 februari geen column, maar aflevering 14 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 2 februari – De poolbiljartzaal in soi Pratoochai waar het mij zelden lukte een bal in een pocket te spelen, is ontmanteld. De drie tafels en de inventaris zijn verwijderd, de ruimte is afgeschermd met een aluminium paneel. Ook andere ruimtes in mijn uitgaansstraatje zijn al ontmanteld, vooruitlopend op de opheffing van het straatje na Songkran. Er staan zetstukken met de volgende tekst, maar dat is wishfull thinking: This Soi is not going to close and all the business go on as usual between 7.00 pm and 01.00 am. So you can enjoy our shows as usual. Die laatste mededeling is niet aan mij besteed, want wat ik gezien heb, was banaal en saai.
Op 1 februari geen column, maar aflevering 13 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 31 januari – Thailand lijkt momenteel op de set van een science-fiction film. Het land wordt bevolkt door aliens die op de plaats waar de mond en neus van normale mensen zitten, een snuit hebben. Als ze iets zeggen, klinkt een woordenbrij die alleen wordt begrepen door soortgenoten. U begrijpt het al: ik heb over de mondkapjes die op advies van de overheid door veel inwoners van Bangkok worden gedragen ter bescherming tegen ultrafijn stof. Maar dat doen de meeste niet. Alleen mondkapjes die 500 baht kosten, bieden afdoende bescherming. Thailand stelt het veiligheidsniveau op 50 microgram PM 2,5, de WHO op 25. Ik noem het volksverlakkerij.
Op 30 januari geen column, maar aflevering 12 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 29 januari – Ik had trek in Spaanse tapas. Dus ging naar het tapasrestaurant in Silom soi 4 waar ik wel vaker eet. De ober legde een menukaart neer die ik nooit eerder had gezien. Van de vertrouwde tapas waren de meeste gesneuveld en ze kostten nu ook meer. Desgevraagd legde de ober uit dat de zaak was overgenomen en dat de tapaskaart tot 17 uur geldt. Vertrokken en gegeten in restaurant Sunrise Tacos. Ik wilde chili con carne eten, op de kaart stond carne con chili. Het leek erop maar het was niet hetzelfde. Afgevoerd van mijn lijst met eetadresjes. De volgende keer om 16 uur naar de Spanjool.
Op 28 januari geen column, maar aflevering 11 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 27 januari – Opvallend veel mannen met bierbuiken gezien toen ik na de maaltijd in mijn uitgaansstraatje op het terras van café-restaurant Maxis koffie dronk. De formulering ‘ze hebben bierbuiken’ dekt de lading niet, beter is: ‘ze dragen bierbuiken’ en dat moet een hele last zijn te zien aan hun motoriek. Een man met een buik ter grootte van een biervat streek neer op het terras. Hij zakte niet door zijn stoel en inderdaad: hij dronk bier, een hele pul. Ik hoop dat die man nooit naast me in het vliegtuig zit, want hij heeft minstens anderhalve stoel nodig. En zijn buik raakt de stoel voor hem.
Op 26 januari geen column, maar aflevering 10 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 25 januari – Toen ik op de School voor Journalistiek jongeren tracht bij te brengen dat journalisten de heilige plicht hebben waarheidsgetrouw nieuws te brengen, want: If your mother says she loves you, check it out, had ik een column in het blad van de Hogeschool Utrecht, waarvan de SvJ deel uitmaakt, en wijdde een column aan de broccoli. Moest daaraan denken toen ik twee dagen geleden schreef over een teleurstellende eetervaring in Took Lae Dee, het restaurant van Foodland. In die column noemde ik de broccoli een groen uitgeslagen bloemkool en nog meer lelijks want in een column mag je overdrijven. Hij is te lang om hier te (her)plaatsen, dus ik volsta met een link. Klik hier.
Op 24 januari geen column, maar aflevering 9 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 23 januari – Voor het eerst heeft Took Lae Dee, het restaurant van Foodland, mij teleurgesteld. De laatste weken at ik er vaak zeebaars met broccoli (voor de hoognodige vitamines), vegetable rice (een mix van mooie losse rijstkorrels en stukjes groente) en tartaarsaus. Maar de rijst was niet beschikbaar: of knoflook rijst ook goed was? Ja, dus. En toen het eten op tafel werd gezet, ontbraken de broccoli en tartaarsaus. De broccoli was op, de saus werd nagebracht. Ik vroeg of ze andere groentes hadden, maar die vraag werd niet begrepen. Foodland adverteert met: Think of Food, Think of Foodland. Maar gisteren ging die vlieger niet op.
Op 22 januari geen column, maar aflevering 8 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 21 januari – Laat ik vandaag weer eens enkele T-shirt teksten met u doornemen, om te beginnen teksten die bepaald geen aanbeveling vormen voor de drager, zoals: Anti-social club. Ja, wees er maar trots op dat je asociaal bent en je naam gespeld wordt als Tokkie. Een andere, al even zelf-beschuldigende tekst luidde: I am a bitch. Heb maar niet nagegaan of dit klopt. Het aardigst zijn evenwel de teksten die je aan het denken zetten. Ik noem: It’s not easy for an actor to play a role in real life, en: Are you ready? Maar de hoofdprijs gaat naar Au Revoir, de enige Franse tekst die ik ooit heb gezien.
Op 20 januari geen column, maar aflevering 7 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 19 januari – Drie interessante teksten gelezen op de terugweg naar mijn hotel: twee op een tas, één op een T-shirt. Had mijn notitieboekje niet bij me, maar heb ze zowaar onthouden. Op het T-shirt stond: I am too young to die, I am too old to cry. Op de tassen, beide van stof: I am not a plastic bag, en Hello I am here. De anti-plastic statement doet me goed, want in de oceanen drijven grote eilanden van plastic. Sinds begin dit jaar is elke vierde dag van de maand in enkele winkels een plasticvrije dag. ’t Is maar een klein stapje. Nu nog een totaal verbod.
Op 18 januari geen column, maar aflevering 6 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 17 januari – De inwoners van Bangkok zijn momenteel ziende blind. Ze moeten op de tast en naar adem happend hun weg zoeken door de smog die als een dikke winterdeken is neergedaald over de hoofdstad. Op veel plaatsen heeft de concentratie fijn stof de veiligheidslimiet overschreden, wat LEVENSGEVAARLIJK kan zijn voor ouderen (zoals ik), zwangere vrouwen, kleine kinderen en mensen met een chronische ziekte. Dat is – met enige overdrijving – het beeld dat de krant schetst van het hoofdstedelijk leven. Hoe anders is mijn perceptie. Ja, ik zie veel mensen met een mondkapje, maar ik kom geen adem tekort en loop nog net zo kwiek als altijd. De mediawerkelijkheid is niet mijn werkelijkheid.
Op 16 januari geen column, maar aflevering 5 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 15 januari – Las op een T-shirt ‘Can I help you?’ Prima tekst voor een behulpzame verkoopster, maar alle keren dat ik in warenhuis Robinson kleding kocht, heb ik het zinnetje nooit gehoord. Geen enkele verkoopster kwam ongevraagd op me af. Sommigen waren verdiept in hun mobieltje en zagen me niet eens. In mijn hotel strijken regelmatig groepen werknemers van Robinson neer die een cursus van enkele dagen volgen. Wat leren ze daar: een servicegerichte en klantvriendelijke houding? Dat is mij nog nooit opgevallen. Tegen de vrouw met het T-shirt zou ik willen zeggen: Nee, dank u, op dit moment niet. Maar u kunt me altijd bellen; dit is mijn telefoonnummer.
Op 14 januari geen column, maar aflevering 4 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 13 januari – Tot nu toe schoor ik alle telefoonzombies over één kam. Het enige criterium was of ze onafgebroken op hun mobieltje tuurden of telefoneerden. Maar ik ben tot de conclusie gekomen dat ik dit criterium moet verfijnen. Ik ga voortaan een schaal hanteren die loopt van ernstig verslaafd tot mild en niet verslaafd. Ernstig verslaafden spelen candy crush, een gewelddadige game of scrollen constant. De zombies die een filmpje bekijken, vallen in de categorie mild verslaafd. Wie een goed boek leest op een e-reader is niet verslaafd. Lezen is de mooiste vrijetijdsbesteding ter wereld, mooier dan (kijken naar) voetbal en joggen. Knoop dat maar in je oren.
Op 12 januari geen column, maar aflevering 3 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 11 januari – Als er zoiets is als een wereldgeluidskaart met kleurcoderingen voor het volume – van groen (stil) tot rood (herrie) –, weet ik wel welk land rood gekleurd zal zijn. En verder inzoomend op Bangkok welke straat een donkerrode kleur heeft. Soi Pratoochai natuurlijk, aka soi Twilight, het straatje waar ik na de avondmaaltijd koffie drink. Elke bar in het straatje heeft een eigen geluidsinstallatie. Ze lijken verwikkeld in een strijd om het hardste volume. Aan het begin van de avond is de kakafonie van geluiden nog uit te houden, maar iets later rammelen de trommelvliezen uit je oren. Geen oordopje ter wereld kan het geluid dempen. Maar dan ben ik al op weg naar mijn pied à terre.
Op 10 januari geen column, maar aflevering 2 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 9 januari – Gisteren was ik jarig. Wij zeggen: ik werd 72 jaar, in Thailand zeggen ze: je wordt nu 73 jaar. Na de gebruikelijke ochtendroutine ging ik naar Indulge, het café-restaurant van hotel Sukhumvit Suites en trakteerde mezelf op een saté. Het inpandige terras ligt een meter boven straatniveau. Daar is een standplaats van motortaxi’s. De tien bestuurders doen goede zaken, ze hoeven niet lang te wachten op klanten. Sommigen krijgen een helm (Op eigen verzoek?). Het is een leuke uitkijkpost. Het enige nadeel is het verkeerslawaai. Op de tafeltjes ligt een stapel servetten met de tekst ‘Wipe that smile on your face’. Goed advies.
Op 8 januari geen column, maar aflevering 1 van mijn feuilleton Sasithorn heeft een droom. Zie: http://tinyurl.com/y8smw7dj. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 7 januari – Bestaan ze nog, komieken van het witte doek à la Stan Laurel en Oliver Hardy, Louis de Funès, Norman Wisdom? Belandde laatst op het filmpje ’Towed in a Hole’ met de Dikke en de Dunne. Om hun verdiensten als visverkopers te vergroten, kopen ze op een uitdragerij een boot, zodat ze de tussenhandel kunnen uitschakelen. Bij het opknappen gaat van alles mis. Ik heb onbedaarlijk moeten lachen om alle grappen. Die zijn nog even hilarisch als in 1932 toen het filmpje van 22 minuten uitkwam. Ze hebben de tand des tijds overleefd. Ja, voor mij zijn Ollie en Stan onbetwist de kampioenen van de humor. Ik kan er uren naar kijken.
Thailand, 6 januari 2019 – De stoelen van bar-restaurant Maxis in soi Pratuchai waar ik na de maaltijd altijd koffie drink, staan in bioscoopopstelling met telkens tussen twee stoelen een tafeltje. Aan de overkant is Bangkok Massage gevestigd, een van de twee massagesalons in het straatje. De masseurs, ik tel er twaalf, dragen nauwsluitende korte broekjes. Een trap voert naar boven. Ik ben er nog nooit geweest want masseren staat voor mij gelijk aan radbraken. Een jonge masseur heeft de aandacht getrokken van een klant voor mij. Hij zit wijdbeens, lacht voortdurend ondeugend en maakt een handbeweging die op Happy Ending duidt. Maar de man laat zich niet verleiden.
Thailand, 5 januari 2019 – Mijn vader las voor of na het avondeten (dat weet ik niet meer) een stukje uit de bijbel voor. Geen willekeurige tekst, maar een tekst voorgeschreven door het Nederlands Bijbelgenootschap. Voor het eten ging hij met het Onze Vader voor in gebed, na het eten bedankten we zelf voor de maaltijd. Mijn vader was diaken, zeg maar de penningmeester van de eredienst. Zelf ging ik naar zondagsschool en later naar de jeugdkerk. Schiedam had toen een aparte jeugdpredikant. Ik heb zelf ook gepreekt in de jeugdkerk. Ik denk er nog wel eens aan terug. Niet met wrok. Integendeel, het heeft me gevormd. Maar ter kerke ga ik al lang niet meer.
Thailand, 4 januari 2019 – De onzin die soms (vaak?) door expats over Thailand en Thaise mensen wordt uitgekraamd, kan me behoorlijk ergeren. Maar die ergernis is maar van korte duur. Ik denk dan: ze spreken en lezen geen Thais, hebben geen Thaise kennissen en ze hebben nooit een goed boek over Thailand gelezen. In Nederland is mij wel eens door de lokale radio gevraagd of ik iets wilde vertellen over mijn ervaringen. Ik heb de uitnodiging afgeslagen, want het woord Thailand is voor velen (?) identiek met seks. Wie wil weten hoe ik Thailand ‘ervaar’, moet mijn columns en nieuwsrubriek maar lezen. Wie dat niet doet, moet ‘forever hold his tongue’.
Thailand, 3 januari 2019 – Ik loop altijd met de blik naar beneden gericht om niet te struikelen over ongelijk liggende stoeptegels en om hondenpoep te omzeilen, want ook in Thailand poepen honden maar raak. Gisteravond zag ik op de Rama IV Road twee bankbiljetten van 20 baht liggen. Opgeraapt en niet aangegeven bij de politie, want die zouden het in eigen zak steken in plaats van te bewaren op de afdeling Gevonden Voorwerpen. 40 baht is de prijs van een eenvoudige maaltijd in het eethuisje bij mij om de hoek, het is ook de prijs voor de rit hotel-metrostation per tuktuk of taxi. Het nieuwe jaar is goed begonnen.
Thailand, 2 januari 2019 – Teksten op T-shirts zijn doorgaans in het Engels. Andere talen komen zelden voor. Ik las een keer Au revoir, dat deed me goed want ik houd van de Franse taal. Maar wil ik die persoon terug zien? Nederlandse teksten ben ik nooit tegengekomen, wel namen van Nederlandse voetballers. Sommige teksten zijn raadselachtig. ‘Are you ready?’ bijvoorbeeld. Waar informeert de vragensteller naar, ik meen een vrouwelijke? Heeft de vraag een seksuele connotatie of word ik tot haast gemaand om – ik noem een zijstraat – de trein niet te missen? Ik heb geen mobieltje nodig om me niet te vervelen; er is zoveel te lezen op straat en in de metro.
Thailand, 1 januari 2019 – In soi Pratoochai aka soi Twilight klinken schoten. Pistoolschoten? Gaat iemand uit zijn dak? Ruzie, vechtpartij? ’t Is elke keer schrikken als zo’n knal klinkt. Ik kijk telkens in de richting waar het geluid vandaan komt, maar ik zie niets bijzonders. Overal in het straatje flikkeren gekleurde ledjes. Bij de twee massagesalons zijn de masseurs verdiept in hun mobieltje, enkelen zitten te eten uit een piepschuim bakje. Bij bar-restaurant Maxis, waar ik koffie drink, staat de muziek weer te hard. Aan het plafond hangen trossen ballonnen, aan de luifel een lange lijn met tientallen ballonnen. Dat zal het zijn, ze worden bevangen door de hitte.
Thailand, 31 december – Wat beweegt iemand om een T-shirt te dragen met de tekst ‘Show me your boops’ (Toon me je tieten). Ik fantaseer niet, ik las het een keer. Drie mogelijkheden: a) de drager weet niet wat er staat. b) hij was in een jolige bui toen hij het kocht en c) hij is seksueel gefrustreerd. In dat laatste geval zou ik hem willen adviseren een seksuoloog te raadplegen, bijvoorbeeld de Belgische Goedele Liekens. Ik las ook eens ‘Don’t disturb, just don’t’ ter hoogte van een vrouwenboezem, een passende reactie op die andere tekst. ‘Spoil me’ is een twijfelgeval. Misschien duidt die op een voorliefde voor gebakjes. Aan dat verzoek wil ik wel voldoen.
Thailand, 30 december – Make money, not friends, roept een T-shirt tekst mij op. De oproep doet mij denken aan de gelijkenis van de verloren zoon (Lucas 11: 15-32). Het verhaal gaat over een vader met twee zoons. De jongste zoon eist zijn erfdeel op, hij maakt vele vrienden, maar wanneer het geld op is, laten ze hem in de steek. Berouwvol keert hij terug en wordt door de vader feestelijk ontvangen. Dit maakt de oudste zoon, die altijd braaf is geweest, jaloers. Eigenlijk zou de tekst moeten luiden: Money doesn’t make real friends. Oftewel: A friend in need is a friend indeed (In de nood leert men zijn vrienden kennen).
Thailand, 29 december – Zat in een tuktuk waarvan de bestuurder in training leek voor de Formule-1 races. Dat was niet het ergste want er was weinig verkeer en ik hield me goed vast. Maar hij nam nauwelijks gas terug bij het passeren van verkeersdrempels die niet voor niets in het Engels speed brakes heten. Het gevolg was dat ik elke keer gelanceerd werd. Oh, arme billen en arm hoofd die dat moesten verduren. Tegen een lancering bijvoorbeeld naar de maan, heb ik geen bezwaar, maar wel tegen het dak van een tuktuk. De verklaring voor die maniakale snelheidsdrift ligt voor de hand. Vorm een acroniem van tuktuk: Wat krijg je dan? Juist: TT.
Thailand, 28 december – Gisteravond op de Rama IV weg gebaarde een agent me op het trottoir te lopen en niet langs de stoeprand op het asfalt van de rijbaan. Daar loop ik omdat de stoeptegels schots en scheef liggen en ik niet op mijn snufferd wil vallen. Een stukje verder stond weer een agent die me sommeerde stil te staan. Ik wist al wat er te gebeuren stond want het verkeer stond al stil. Een colonne met een koninklijke hoogheid passeerde. Ik herkende prinses Sirindhorn want licht in de crèmekleurige Chevrolet brandde. Ze zat onderuit gezakt (vermoeid na een werkbezoek?) en groette me niet eens, terwijl ik een van haar grootste fans ben.
Thailand, 27 december – Mijn Thaise kerst was een sobere kerst vergeleken met kerstmis uit mijn kinderjaren. Geen bezoek aan de kerstnachtdienst die ik toen ik ouder was op de tv volgde, zappend tussen een RK en protestantse dienst. Ook geen feestelijk kerstontbijt en uitgebreid kerstdiner, waarvoor ik in Nederland de menukaarten maakte, voorzien van een passende illustratie. Op Eerste Kerstdag at ik bij Took Lae Dee (bij Foodland) op Patpong een bescheiden maal van grilled filet of sea bass, vegetable fried rice, steamed broccoli en sauce tartar met als nagerecht jelly with ice cream. De dagen zelf verschilden niet van andere dagen. Ik maakte Nieuws uit Thailand op Dick’s blog en dronk weer te veel koffie.
Thailand, 26 december – (Vervolg van gisteren) En er waren herders in diezelfde landstreek, zich houdende in het veld, en hielden de nachtwacht over hun kudde. En ziet, een engel des Heeren stond bij hen, en de heerlijkheid des Heeren omscheen hen, en zij vreesden met grote vreze. En de engel zeide tot hen: Vreest niet, want, ziet, ik verkondig u grote blijdschap, die al den volke wezen zal; Namelijk dat u heden geboren is de Zaligmaker, welke is Christus, de Heere, in de stad Davids. En dit zal u het teken zijn: gij zult het Kindeken vinden in doeken gewonden, en liggende in de kribbe. En van stonde aan was er met den engel een menigte des hemelsen heirlegers, prijzende God en zeggende: Ere zij God in de hoogste hemelen, en vrede op aarde, in de mensen een welbehagen. (Lucas 2: 8-20)
Thailand, 25 december – En het geschiedde in die dagen, dat er een bevel uitging vanwege keizer Augustus, dat het gehele rijk moest worden ingeschreven. En zij gingen allen op reis om zich te laten inschrijven, ieder naar zijn eigen stad. Ook Jozef trok op van Galilea, uit de stad Nazaret, naar Judea, naar de stad van David, die Betlehem heet, om zich te laten inschrijven met Maria, zijn ondertrouwde vrouw, welke zwanger was. En het geschiedde, toen zij daar waren, dat de dagen vervuld werden, dat zij baren zou, en zij baarde haar eerstgeboren zoon en wikkelde Hem in doeken en legde Hem in een kribbe, omdat voor hen geen plaats was in de herberg. (Lucas 2: 1-7, ingekort) (Wordt vervolgd)
Thailand, 24 december – Mag dat eigenlijk wel: in Thailand een buitenlandse maaltijd gebruiken? Verplicht de gastvrijheid die het land mij biedt niet dat ik uitsluitend Thaise gerechten dien te eten, want: do in Rome as the Romans do? Laat ik het maar bekennen: ik overtreed die regel regelmatig, want de Thaise keuken staat op mijn ranglijst van favoriete keukens op de vijfde plaats, na Italië, Spanje, India en Indonesië. Vorige week drie tapas verorberd in het Tapas Cafe in Silom soi 4. Dit bestelde ik: tortilla, mejillones en albondigas. Het brood laten staan. Kostte 323 baht, inclusief water, 7 procent BTW en bedieningsgeld. Het was weer genieten.
Thailand, 23 december – Zittend in de metro kijk ik in horizontale richting tegen billen, buiken, laaghangende rugzakken en tassen aan van staande passagiers. Laatst werd mijn oog getroffen door een tasje met daarop in vier rijen eendjes: sommige naar links gericht, andere naar rechts, een enkele vooruit kijkend. Ik hoorde mezelf in stilte zingen ‘Alle eendjes zwemmen in ’t water, falderalderiere, falderalderare…’ Beluisterde het liedje later op YouTube en kwam erachter dat ook alle jongens, meisjes, mama’s en papa’s in het water zwemmen. Dat kunnen nooit Thaise jongens, meisjes, enzovoort zijn, want de meesten kunnen niet zwemmen. Thaise zwemkampioenen ken ik niet, wel prijswinnende badmintonspelers, golfers, gewichtheffers en Muay Thai boksers.
Thailand, 22 december – Oh, was ik maar doof, om de liedtekst ‘Oh, was ik maar dood’ te parafraseren. Vrijdag mijn oren laten uitspuiten, want de laatste dagen was ik zo doof als een kwartel. Dat gebeurt me eenmaal per jaar. Dan slibben mijn oren dicht en helpt druppelen niet meer. De kno-arts van Bangkok Hospital heeft me ervan verlost door het oorsmeer op te zuigen. Maar nu komen alle geluiden dubbelversterkt binnen. Mijn toetsenbord (ik werk op een los toetsenbord) maakt een enorm kabaal. Ook de ventilator laat van zich horen. De herrie in mijn uitgaanstraatje is oorverdovend. Oh, was ik maar doof: dat meen ik natuurlijk niet, maar een beetje minder zou wel zo prettig zijn.
Thailand, 21 december – Ik stond al bij de deur van het metrovoertuig om uit te stappen, toen een Thaise vrouw mij op de schouder tikte. Ze gaf me het plastic tasje (foei!) dat ik onder mijn zitplaats had gelegd en was vergeten. Ik had haar wel kunnen zoenen. Op de website van Bangkok Post las ik een gevalletje van een vergeetachtige Israëlische toeriste die een tas met US$ 9.000 was vergeten in het busje naar haar hotel op Koh Phangan. De bestuurder vond het en gaf het terug. Wat ik niet begrijp: waarom sleept iemand zoveel contanten mee? Zou het besmet geld zijn?
Thailand, 20 december – Ineens viel het me op, toen ik in een tuk-tuk op weg naar Big C Extra was om een brief te posten. De tuk-tuk passeerde een tegenligger, maar de bestuurders keken niet eens naar elkaar, laat staan groetten elkaar. Ook busbestuurders houden liever hun handen aan het stuur dan dat ze elkaar groeten. Raar is dat, ik mag toch aannemen dat sommigen elkaar kennen. In Nederland groeten buschauffeurs elkaar, ik durf wel te zeggen, altijd. Op het water groeten zeilers en motorbootbestuurders elkaar. Maar misschien is daar de klad in gekomen sinds het watertoerisme een enorme vlucht heeft genomen, onder andere met sloepen. Heb al jaren niet meer gezeild.
Thailand, 19 december – Verwacht: Feuilleton 8, Sasithorn heeft een droom
Feuilleton nummer 7, Het grote geluk van Mac en Theresia, is vrijdag 14 december voor het laatst geplaatst. De omnibus Dokter Dick, chirurg gaat nu zijn aandacht verplaatsen naar Sasithorn aka Cat, de Thaise vriendin van een gepensioneerde Britse arts. Cat heeft een droom. Benieuwd welke? Lees feuilleton nummer 8: Sasithorn heeft een droom. Maar omdat ik feuilleton moe ben – immers overdaad schaadt – wacht ik nog een tijdje met publiceren.
Thailand, 18 december – Leest u even mee? At the end of the day/We can endure much more/Than we think we can. Was getekend Frida Kahlo. De tekst stond op de boodschappentas van een jonge vrouw die ik in de metro zag. Dat is al uitzonderlijk want teksten staan doorgaans op T-shirts. Maar nog uitzonderlijker is de bron. Degene die de tekst geplaatst heeft, moet een erudiet persoon zijn. Toevallig weet ik wie Kahlo is, ik ken ook een groot deel van haar prachtige, surrealistische werk, maar ik denk dat weinigen, en zeker in Thailand, wel eens van de zwaar gehandicapte Mexiaanse kunstschilderes gehoord hebben. Lees haar levensverhaal op Art Salon Holland of Wikipedia.
Thailand, 17 december – I have no time for drama, las ik op het T-shirt van een jonge vrouw. Mijn papieren woordenboek vertaalt drama als drama, toneelstuk. Maar dat zal vast niet bedoeld zijn. Bij de voorbeeldzinnen in mijn digitale woordenboek kwam ik drama tegen in de betekenis van spektakel. Dat komt in de buurt. Verder gezocht op Google, in de Urban Dictionary las ik: A way of relating to the world in which a person consistently overreacts to or greatly exaggerates the importance of benign events. Ik zelf vertaal de tekst als: Ik heb geen tijd om ruzie te maken. Maar of dat goed is?
Thailand, 16 december – Men zegt: smaken verschillen. Dat zal ik niet tegenspreken, want ik ken mensen die kokhalzen van haring, terwijl ik er gek op ben. Maar smaken verschillen niet alleen, ze veranderen ook in de loop van de tijd. In mijn kindertijd hield ik niet van spruitjes, want die werden dood gekookt. Maar geblancheerde spruitjes heb ik leren waarderen. Vroeger was ik geen snoeper, ik hield niet van zoet. Het laatste jaar in Thailand ben ik een liefhebber van koekjes en gebakjes geworden. Op de toonbank van 7-Eleven staan bij de kassa vaak aanbiedingen met koekjes. Ik kan er niet van afblijven. Ik beken het maar: Ik ben een koekjesmonster.
Thailand, 15 december – Op mijn werkblad (een bureau kun je het niet noemen, het is de bovenkant van een lage kast) staat een bekertje waarin khao shong heeft gezeten, cappuccino met een hazelnoot smaakje. Ik koop de poederkoffie vaak bij 7-Eleven. Warm water toevoegen en klaar is Kees. Maar nu is het voor driekwart gevuld met 1-baht muntjes. Ik zou er een zwembadje mee kunnen vullen en net als Dagobert Duck er een duik in nemen. Als kind heb ik het plaatje met een duikende Dagobert vaak gezien. Ik heb mij nooit afgevraagd: kan dat eigenlijk wel zonder een hersenschudding op te lopen? Nu wel. Verstand komt met de jaren, maar soms verlang ik terug naar mijn kinderjaren.
Thailand, 14 december – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 44 plus epiloog)
44 ‘Moeten we vaker doen’, zei Peter toen ze ’s avonds in hetzelfde visrestaurant als de eerste dag waren neergestreken. ‘Erg gezellig zo met zijn vieren. Ik had echt een vakantiegevoel.’ Marloes viel hem bij. Ze had het weekend veel met Cat gepraat, voor zover dat ging want Cat sprak slechts mondjesmaat Engels en haar Thais werd niet altijd door Cat begrepen. Verkeerde toonhoogte. Soms bood het woordenboek uitkomst dat ze had meegenomen. En als laatste redmiddel was er altijd nog gebarentaal. Cat was eenmaal met Philip in Engeland op vakantie geweest en daar wist ze smakelijk over te vertellen, vooral over de kooklessen van Philip’s tante.
Epiloog
De auteur heeft geen greep meer op zijn personages. Het feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia is overgenomen door Peter en Marloes en twee nieuwe personages zijn ten tonele verschenen: Philip en Sasithorn aka Cat. Peter en Marloes kwamen met hen in contact omdat hun zoon zwemles krijgt van Marloes. Philip is een gepensioneerde huisarts uit de Midlands, Cat is huisvrouw. Nog wel want in het volgende feuilleton realiseert ze een droom. Benieuwd welke? Lees feuilleton nummer 8: Sasithorn heeft een droom.
Thailand, 13 december – Gaat dat nooit vervelen: elke dag rijst, wordt mij wel eens gevraagd. Daarop antwoord ik: Gaat dat nooit vervelen, elke dag boterhammen? Bovendien: ik eet niet elke dag rijst, ik eet ook pasta’s, club sandwich, fish and chips, Indiase dalsoep met nan en tot voor kort andijviestamppot. Maar The Old Dutch waar ik het at, is gesloten. De zaak is leeg gehaald. Voor een renovatie, neem ik aan, want hij zal niet failliet zijn gegaan. Wel jammer. Het had weliswaar niet de kwaliteit van mijn moeders stamppot, maar dat deerde niet. Heb ik nog culinaire verlangens? Jawel, haring, makreel, om eens wat te noemen, maar daarvoor moet ik in Nederland zijn.
Thailand, 12 december – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 43)
43 De ideeën van oudere zus klonken als muziek in de oren van Peter. Want ook op zijn school was het gebruik van pesticiden en chemische kunstmest taboe. ‘Wat een ondernemende vrouw’, zei hij tegen Philip. ‘Zo heel anders dan de meeste boeren. Die voeren hun bedrijf net zo als hun ouders en zien amper kans hun hoofd boven water te houden.’ ‘Ja, zitten vaak gevangen in een vicieuze schuldencirkel. Hoge productiekosten, lage opbrengst per rai en fluctuerende prijzen’, zei Philip die veel gelezen had over de Thaise landbouwproblemen. Hij peinsde al langer over een manier om oudere zus te helpen. Misschien kon Peter daarbij van dienst zijn.
Thailand, 11 december – Omdat ik slecht sliep, om de haverklap wakker werd en niet uitrustte, vroeg ik mijn huisarts om een slaapmiddel. De pil die hij voorschreef, maakte geen verschil. Ik mocht de dosering verdubbelen, maar nog steeds geraakte ik niet in mijn diepteslaap. Dus gaf het maar op. Ik denk: vermoedheid is het beste slaapmiddel, maar mijn grotendeels zittend bestaan voorziet daar niet in. Zou ik (hard)lopend moeten schrijven. Ziet u het al voor u: een toetsenbord hangend aan mijn nek? Ik denk niet dat ’t werkt. Conclusie: sommige dingen in het leven, moet je maar accepteren. Ik ga niet tobben.
Thailand, 10 december – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 42)
42 Annemarie at in Nederland altijd om zes uur. Dat was er in haar jeugd ingehamerd. Die gewoonte liet ze in Thailand varen. Ze kwam er al snel achter dat de hitte niet erg bevorderlijk is voor de eetlust. Vaak werkte ze trouwens nog op dat tijdstip. Het werd zeven uur, acht uur, soms zelfs later. Van de Thaise keuken vond ze maar enkele gerechten lekker. Zelfs pad thai, een veel gegeten gerecht, behoorde niet tot haar favorieten.
Maar Europees eten betekende duurder eten en als Thaise koks zich waagden aan pasta-gerechten, was het resultaat om te huilen. Spaghetti bolognese bijvoorbeeld leek wel tomatensoep, pizza’s waren allemaal op Amerikaanse leest geschoeid. De bodems leken wel scheepskaak, bij ingrediënten was het motto: zoveel mogelijk verschillende, waardoor de pizza nergens meer naar smaakte. Gelukkig telde Bangkok wel enkele uitstekende Italiaanse pizzeria’s/restaurants. Dick en Annemarie aten er wel eens.
Thailand, 9 december – Ik ben verslaafd. Het is geen ernstige verslaving maar het is toch zorgwekkend dat ik, een man van 71 die bij zijn volle verstand is, een wagenpark van speelgoedautootjes aanlegt (zie FB van 1, 3 en 5 december). Ik heb er nu vijf, de vijfde die ik kocht was ook een Landrover maar met een andere kleur dan de vorige die ik kocht. De wagens staan keurig in slagorde op mijn bureaublad. De zwaarste doet dienst als presse-papier. De Landrovers roepen herinneringen op aan mijn 2-jarig verblijf in Kameroen, vooral die ene keer toen ik uit de bocht vloog. Nou ja, ’t was meer sukkelen.
Thailand, 8 december – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 41)
41 Wat oudere zus deed, een niche markt opzoeken, was eigenlijk heel on-Thais. Daarom zijn er zoveel kapsalons en kleine kruideniertjes. Thai die een bedrijfje willen beginnen, redeneren: mijn buurman verdient geld met zijn zaak, dan begin ik ook zo’n zaak. Toen zus begon die vreemde groentes te verkopen op de markt, verklaarden de andere marktvrouwen haar dan ook voor gek. Daar valt toch geen droog brood mee te verdienen, zeiden ze. Wie eet dat nou? Maar zus liet zich niet van de wijs brengen. Ze zette stug door, gaf kookdemonstraties en liet marktgangers proeven. Zo bouwde ze langzaam een klantenkring op die voldoende inkomsten opleverde om van te leven.
Thailand, 7 december – Veel geel op straat woensdag, want dat was de geboortekleur van koning Bhumibol die op 5 december werd geboren. Een destijds grotendeels onopvallende gebeurtenis. De populariteit en bijna goddelijke vereniging van ‘Onze Vader’ dateert van veel later want in de beginjaren van zijn koningschap speelde hij liever saxofoon (o.a. met Stan Getz) of zat in zijn zelf ontworpen en gebouwde zeilboot.
Op de foto de tentoonstelling op Sanam Luang, het grote plein bij het Grand Palace, waarin aandacht wordt besteed aan zijn talloze reizen door het land en initiatieven op het gebied van waterbeheer en landbouw. Bhumibol was een warm pleitbezorger van duurzaamheid, maar veel van de door hem geïnitieerde projecten hadden geen lang leven. Woensdag was ook vaderdag.
Thailand, 6 december – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 40)
40 Na de maaltijd brachten ze een bezoek aan een dorp waar de oudere zus van Cat woonde. Ook daar stond een maaltijd klaar, gelukkig met gerechten die beter aansloten bij de smaak van Peter en Marloes, zoals gebakken rijst met garnaaltjes. Kwam goed uit want ze hadden bij Cat’s ouders heel weinig gegeten en hun maag rammelde nog. Oudere zus stond op de versmarkt van het dorp, ze verkocht groentes die nog weinig door Thai werden gegeten, zoals broccoli en bloemkool. Maar de grootste omzet maakte ze doordat hotels in Phayao inkopen bij haar deden. ‘Iets voor jou, Peter? Voor op school’, suggereerde Marloes. Peter knikte, dat had hij ook al bedacht.
Thailand, 5 december – Nu ik een wagenpark heb van vier auto’s (zie FB van 1 en 3 december) wordt het tijd een garage te bouwen. Want ze in weer en wind buiten laten staan, is niet bevordelijk voor het lakwerk. Ik zal ze ook regelmatig moeten wassen en polishen. Of beter een buurtgenoot inschakelen dat tegen een zekere vergoeding te doen onder het motto: Ik ben gek op werken, ik kan er uren naar kijken. Ik kocht de autootjes bij 7-Eleven. Ze zaten in een doosje met twee wafeltjes. Inmiddels zijn ze uitverkocht. Helaas, want wie wil stoppen bij vier auto’s?
Thailand, 4 december – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 39)
39 ‘Klopt’, zei Philip. ‘Dat geldt ook voor ons aan de andere kant van de Noordzee. Weet je, onze Thaise keuken is een elitekeuken. Kijk maar naar de ingrediënten die erin zijn verwerkt. Gewone mensen in Thailand kunnen dat nooit betalen. Ik vind trouwens vaak Thaise restaurants meer lijken op Chinese. En wat we hier krijgen voorgeschoteld is geen gewone maaltijd, maar een koningsmaal. Ze hebben echt hun beste beentje voor gezet. Zal ook wel het nodige gekost hebben. Ik geef ze bij vertrek wel een envelopje met inhoud.’ ‘Doe ik aan mee’, zei Peter die zijn sneer na deze uitleg betreurde. Na de maaltijd had Peter een half uurtje willen rusten. Dat was hij gewend op school. Maar de enige slaapplaats was een dun matje op een harde houten vloer. Hij hield het nog geen vijf minuten vol.
Thailand, 3 december – Mijn wagenpark is met een vierde auto uitgebreid (zie FB van 1 december). Op het portier staat het logo van KitKat, het wafeltje daarmee ik me voedde toen ik in Engeland geen cent te makken had. Het is een zwarte wagen van een mij onbekend merk. Ik denk een wat ouder model want het heeft niet de aerodynamische vorm van moderne voertuigen. Als kind had ik een Dinky Toy van een wegenwacht wagen. Er stond Road Service op, wat ik uitsprak als roo-at servies. Vreemd genoeg heeft nummer 4 niet dezelfde schaal als het eerder aangeschafte Volkswagenbusje en de Landrover. Vind ik raar.
Thailand, 2 december – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 38)
38 Peter had een fles whisky meegenomen voor de vader, niet beseffend dat het vastentijd was dus de fles ging ongeopend de kast in. Vaders trots was zijn boomgaard, waarin verschillende soorten fruitbomen stonden. Na een rondleiding door Cat werd het gezelschap vergast op een Thaise maaltijd. Tientallen schaaltjes stonden klaar. De meeste gerechten kwamen Philip bekend voor, Peter en Marloes hadden geen idee wat het allemaal was. Sommige zagen er niet uit, sommige roken onaangenaam, zeg maar gerust stonken, en de meeste vonden ze niet lekker. ‘Nou, dit is dus de veel geroemde Thaise keuken’, sneerde Peter. ‘Lijkt in de verste verte niet op wat Thaise restaurants in Nederland op tafel zetten.’
Thailand, 1 december – Ik heb kort geleden enkele auto’s aangeschaft. Heb nu wagenpark van drie en meer staan op mijn verlanglijst. De eerste die ik kocht was een Volkswagenbusje. Op het dak liggen drie surfplanken, een bonus bij aankoop. Gisteren kocht ik een stoere Landrover en een sportieve sportwagen. Misschien een Aston Martin (bekend van de James Bond films), maar het zou ook een Lamborghini of Ferrari kunnen zijn. Natuurlijk zijn geen echte auto’s, het zijn speelgoedauto’s ter grootte van mijn vroege Dinky Toys. Ze zaten in een doosje, vergezeld van KitKat (VW en Landrover) en Milo wafels (sportwagen). Ik ben hebberig, ik wil de hele serie hebben.
Thailand, 30 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 37)
37 De familie van Cat woonde niet in de stad, maar een paar kilometer verder op het platteland. Haar bejaarde vader woonde daar met zijn nieuwe al even bejaarde vriendin in een klassiek houten huis op palen, een veel toegepaste bouwwijze in Thailand. De Japanse lover van haar zus had op het erf een kleine villa laten bouwen. Haar eerste kindje had het syndroom van Down en ging naar een speciale school, haar tweede kindje verwekt door de Japanner was enkele weken na de geboorte overleden. Volgens haar als gevolg van een medische misser, maar je gelijk halen in dit soort gevallen is uiterst zeldzaam. Philip had haar afgeraden de arts aan te klagen. Kost een kapitaal, duurt lang, kans op succes uiterst gering, zei hij.
Thailand, 29 november, 6 uur – Voor het hotel maken een jongeman en een jonge vrouw op luide toon ruzie. Ze sjorren wat aan elkaar, maar er vallen geen klappen. Waar de ruzie over gaat, weet ik niet. Zou het niet eens willen weten, want ruzies gaan meestal over futiliteiten. Gezien het vroege, voor hen late tijdstip vermoed ik dat ze beiden dronken zijn. Huiselijk geweld is niet ongewoon in Thailand. Meestal hangen betrokkenen de vuile was niet buiten en kijken familieleden de andere kant op. De politie grijpt zelden in, maar gelukkig zijn er Bijf van mijn lijf huizen en een stichting die hulp biedt.
Thailand, 28 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 36)
36 Cat vroeg om een doggy bag, want er was nog het nodige over. ‘My breakfast’, zei Philip. ‘For my family’, corrigeerde Cat hem. ‘That’s right’, gaf Philip toe, want hij had in Engeland al lang geleden kipper bij het ontbijt vervangen door cornflakes en in Thailand was hij op de Franse tour gegaan met twee croissantjes, gesopt in een kom koffie. Om een uur of tien hielden ze het voor gezien. Het personeel had de tafel afgeruimd en de rekening neergelegd. Ze stapten in het busje, maakten de bestuurder wakker die erin had liggen slapen, en keerden terug naar hun hotel.
Thailand, 27 november – Sommige films hebben een onuitwisbare indruk op me gemaakt. The Last Emperor bijvoorbeeld van de maandag overleden Italiaanse regisseur Bernardo Bertolucci. Ik kan me bepaalde scènes nog levendig voor de geest halen, zoals de verbanning van de tientallen eunuchen uit de Verboden Stad met hun verschrompelde geslachtsorgaan in een kistje. Bertolucci’s bekendste en meest controversiële film Last Tango in Paris heb ik nooit gezien. Wel weer zijn film 1900, maar daar herinner ik me weinig van. Ik heb één Thaise film gezien: One night husband. De laatste film die ik in Thailand zag, was Goodbye Lenin. Ik zou vaker naar de bioscoop moeten gaan, maar het is er veel te koud naar mijn zin.
Thailand, 26 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 35)
35 Wanneer Peter iets lekker vond, at hij altijd te veel en dat brak hem ’s nachts op. Zijn maag protesteerde, waardoor hij om de haverklap wakker werd. En hij niet alleen, want ook Marloes werd dan wakker. Ze had inmiddels een aardig idee van het kantelpunt tussen veel en te veel en greep meestal tijdig in. Zo ook bij de vismaaltijd. Toen hij dan ook voor de zoveelste keer wilde opscheppen, greep ze in en gebaarde hem te stoppen. Onopvallend zodat de andere tafelgenoten het niet merkten. Peter was haar er dankbaar voor. Hij wist: geen maagpijn vannacht.
Thailand, 25 november – Ik las een tekst op een T-shirt en dacht: daar ga ik een column aan wijden. Maar toen ik thuis kwam, was ik de tekst vergeten. Dat kwam slecht uit want ik had geen columns in voorraad en een dag overslaan is mijn eer te na. Het gebeurt me vaker, maar dan denk ik: kan nooit een opvallende tekst zijn geweest, anders had ik hem wel onthouden. In mijn geheugen graven, biedt nooit soelaas. Nooit krijg ik de Aha-Erlebnis: Jaaa, dat stond er. Ik vraag me wel eens af: Zouden de kopers weten welke boodschap ze dragen? Maar dat heb ik ze nog nooit gevraagd.
Thailand, 24 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 34)
34 De eerste dag Phayao werd besloten in een visrestaurant aan de boulevard van Phayao. Ze zaten onder het afdakje van het restaurant met uitzicht op het meer. Cat bestelde het eten: vier verschillende soorten vis, op verschillende wijze bereid. De serveerster vertelde dat in het meer 22 verschillende soorten vis zijn gevonden. De meest dominante was de in het meer uitgezette tilapia, een vissoort die Peter vrij smakeloos vond. Maar de andere visjes die op tafel kwamen, zoals de meerval, klimbaars en pla thu (kleine makreel) bevielen hem wel. ‘Als ik hier zou wonen, zou ik elke dag vis eten. Zelf gevangen en zelf bereid’, zei hij. Maar dat zat er in Buriram niet in. De school beschikte weliswaar over een visvijver, maar die bevatte te weinig vis om alle leerlingen en het personeel regelmatig van vis te voorzien. En de vis op de markt was aan de prijzige kant.
Thailand, 23 november, 16.30 uur – Mijn vaste eethuisje waar ik roergebakken gehakt met basilicum en witte rijst eet, was gesloten. Dus op naar nummer 2, schuin aan de overkant. Ook daar stonden de stoelen op de tafels. Doorgelopen naar het eind van het straatje. Nummer 3 was ook dicht en het wordt vervelend nummer 4 ook. Gelukkig was nummer 5 open: Congo Bongo, een keurig restaurant met stoffen servetten en als enig minpuntje tot ongenoegen van mijn derrière harde houten banken. Ik at er American fried rice. Wat er zo Amerikaans is aan gebakken rijst, weet ik niet. Misschien omdat er een klein Stars and Stripes vlaggetje op stond.
Thailand, 22 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 33)
33 Annemarie was uit hetzelfde hout gesneden. Misschien dat het daarom had geklikt tussen die twee op hun alleenstaandenreis naar Wenen. Ook tijdens die reis had Marloes een dagboekje bijgehouden en schetsjes gemaakt. Maar het was er lange tijd niet van gekomen ze uit te werken. En toen ze zich ertoe zette, was de herinnering vervaagd. Die fout maakte ze niet in Thailand. De dag nadat ze waren teruggekeerd, zat ze ’s avonds al achter haar schildersezel omringd door schetsen met de foto’s op haar mobieltje onder handbereik.
Thailand, 21 november – Ik ben een kritische koffiedrinker – bovendien een koffieleut want koffie is de brandstof die een journalist – en dat voel ik mij nog steeds – nodig heeft bij het schrijven. Toen ik mijn kopij nog op een typemachine tikte, zijn heel wat bekertjes koffie omgevallen die op de verkeerde plaats stonden bij het terugduwen van de wagen om een nieuwe regel te beginnen. Ik heb hem nog, mijn ouwe trouwe onverwoestbare Gabriele, kan er geen afscheid van nemen. In Thailand mijd ik Starbucks, door mij Starsucks genoemd. Slootwater, bovendien te duur. Liever Black Canyon koffie die haar slogan ‘A drink from Paradise, available on Earth’ meer dan waar maakt.
Thailand, 20 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 32)
32 Marloes had na de middelbare school naar de kunstacademie willen gaan. Maar haar vader had haar dat sterk ontraden. In de kunst valt geen droog brood te verdienen, of je moet heel erg goed zijn, zei hij. Veel kunstenaar hielden zich toentertijd in leven dankzij de BKR, ze leverden eenmaal per jaar een werkje in bij hun gemeente dat werd opgeslagen op de gemeentelijke zolder en in het beste geval wel eens via een artotheek werd uitgeleend. Marloes’ vader adviseerde de verpleegstersopleiding. Zieken zullen er altijd zijn, zei hij. Het was een goed advies, zoals later zou blijken toen ze gediplomeerd was. Marloes was een empathische verpleegster en dat waren ze niet allemaal.
Thailand, 19 november – Ineens begon ik te jubelen, zonder enige aanleiding, spontaan: ‘In de winkel van Sinkel is alles te koop. Hoeden en petten en dameskorsetten en pilletjes om te poepen.’ Zo ken ik het althans, Wikipedia bevat de oorspronkelijke tekst die iets uitgebreider is. Ik raadpleeg Wikipedia vaak. Daar kan mijn 5-delige Winkler Prins encyclopedie die ik van mijn ouders cadeau kreeg toen ik mijn diplima HBS-B haalde, niet tegenop. Staat al jaren werkeloos in mijn boekenkast. Het woordje ‘poepen’ gaf, toen ik kind was, het rijmpje een ondeugende bijklank. En eigenlijk nog steeds; het kind in mij is blijven bestaan. Ik ben geen ouwe sok.
Thailand, 18 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 31)
31 Het aquarel is een etherisch genre, waarvan de oorsprong in de Hof van Eden moet hebben gelegen, meende ze. ‘Waarom zit je dan niet in je blote kont achter je schildersezel’, had Peter eens gegrapt, maar die opmerking viel niet echt goed. ‘Kunstbarbaar. Zou je wel willen, geile beer.’ In Nederland had ze hem wel eens meegesleept naar een museum, maar geen enkel kunstwerk bracht hem in dezelfde staat van vervoering als Marloes. Knap, vakkundig gemaakt, meer wist hij er niet over te zeggen. Marloes veronderstelde: ‘Ze komen niet bij jou binnen. Dat is het.’.
Thailand, 17 november – Omdat ik niet meer zo stevig op mijn voeten sta en de trottoirs in Bangkok vaak hobbelig zijn, heb ik een wandelstok gekocht. In hoogte verstelbaar met een handgreep die goed in de hand ligt. Ik noem hem ’t stockske naar een hekelgedicht van Joost van den Vondel (1587-1679), de schrijver van de Gijsbrecht van Aemstel. Hij hekelt daarin de onthoofding in 1619 van raadspensionaris Johan van Oldenbarnvelt op last van prins Maurits van Oranje. ’t Stockske is een allegorie, want het stokje van Van Oldenbarnevelt wordt beschreven als een persoon, die wordt toegesproken. Maar tegen mijn wandelstok praat ik niet. Waarom eigenlijk niet?
Thailand, 16 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 30)
30 Marloes had in Thailand tekenen en schilderen weer opgepikt, waarin ze op school hoge cijfers had gehaald. Het aquarel en de houtskooltekening waren haar favoriete technieken. Beide waren perfect geschikt voor Thailand. Ze had haar aquarel-kit niet meegenomen, wel een schetsboekje om aan de hand van schetsen en foto’s die ze maakte, haar observaties later uit te werken. Wat Analayo bood een ideaal standpunt voor een aquarel van het meer van Phayao. Marloes kon lyrisch over het aquarel praten. ‘Het aquarel is geboren uit de eerste lichtstralen van de maan en de laatste van de zon’, citeerde ze uit de Kleine Johannes.
Thailand, 15 november – Op het T-shirt stond Saturdays, maar het was vrijdag toen ik het zag. Ik vroeg me af: wat is er zo bijzonder aan zaterdagen? Ik gis: misschien de vrije zaterdag, in Nederland in 1960 ingevoerd. Ik was toen 13 jaar en zat in de eerste klas van het lyceum. De zaterdag was een halve schooldag. Wanneer de zaterdag ook op school een vrije dag werd, weet ik niet. Ik denk later. Toen ik bij Het Vrije Volk op de regioredactie werkte, hadden we om beurten weekenddienst. Het waren twee prettige werkdagen, vaak met leuke klussen. Dat waren zo mijn gedachten bij het T-shirt.
Thailand, 14 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 29)
29 Peter had er op school aan de hand van een schoolplaat wel eens les over gegeven en dat niet alleen; hij had de kinderen ook laten proeven hoe eendenvlees smaakt. In Thailand staat eendenborst in tal van eethuizen op het menu, maar Peter was er niet gek op. Hij vond het vlees te droog. Liever een mals stukje kip, maar eigenlijk at hij het liefst vis. Phayao was dus the place to be voor hem. De visrestaurants aan de boulevard boden een ruime keus. Die avond zouden ze er met zijn vieren eten. Alleen al bij de gedachte daaraan liep het water hem in de mond.
Thailand, 13 november – Mijn koffie was koud geworden. Dat deed me denken aan wat mijn moeder zei: Van kouwe koffie word je mooi. Niet dat ze haar kinderen aanspoorde hun koffie koud te laten worden. Integendeel. Drink je koffie op, zei ze. Als ik die twee uitspraken combineer, kom ik tot de conclusie: Ze wilde niet dat we mooi werden. Misschien meende ze dat niet-mooie mensen gelukkiger zijn dan mooie mensen. Als dat zo is, zou ik super-gelukkig moeten zijn. En dat klopt weer niet. Als het sprookje van Sneeuwwitje op waarheid berust, leidt schoonheid tot een 100-jarige slaap. Wil ik wakker gekust worden door een prins? Liever een prinses.
Thailand, 12 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 28)
28 Philip was de enige in het gezelschap die rookte. Hij liep naar buiten en stak zijn Sherlock Holmes pijp op. ‘Waar is je jachtpet? En je vergrootglas?’, spotte Peter. Philip legde uit dat z’n pet bij hen deerstalker heet, maar dat woord kende Peter niet. Het enige verhaal dat hij van auteur Conan Doyle had gelezen was The hound of the Baskervilles, een boek dat hij op school op zijn Engelse leeslijst had gezet. Maar hij kon zich er niets van herinneren. ‘Waar koop jij je pijptabak’, wilde Peter weten. Philip, ad rem als altijd: ‘Van plan om aan de pijp te gaan?’ ‘Nee, en ook niet de pijp uit’, reageerde Peter, al even ad rem. Maar het vereiste heel wat uitleg om de onvertaalbare woordspeling toe te lichten. Het hielp dat Engeland ook eendenkooien kende.
Thailand, 11 november – Ik zocht het woord paresthesie op dat in een nieuwsbericht voorkwam. Letterlijk ernaast-waarneming doceert Wikipedia, die het verschijnsel omschrijft als een stoornis in de gevoelssensatie. Mensen met paresthesie ervaren dit als een onprettig, prikkelend, tintelend gevoel, simpel gezegd jeuk. Sinds ik het woord heb opgezocht heb ik ook jeuk. Bij paresthesie is niets te zien aan de huid, bij mij wel, dus het zal wel om ordinaire muggenbeten gaan, hoewel ik nog geen mug heb gezien in mijn kamer. Buiten heb ik er geen last van, binnen wel. Sommige muggen kunnen je maar beter niet steken. Denk aan dengue fever (knokkelkoorts) en malaria. Maar ik loop weinig risico in de grote stad.
Thailand, 10 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 27)
27 Uitslapen was er de volgende ochtend niet bij, maar ze namen wel de tijd voor het ontbijt. Het busje zou hen om 9 uur ophalen. ‘Goed geslapen?’, vroeg Philip aan Peter en Marloes. ‘Als een roos’, antwoordden ze in koor. Philip vertelde dat hij om een andere kamer zou vragen, want ze hadden tot diep in de nacht veel last gehad van een disco in de buurt. Had de receptie niets over gezegd. Peter, Marloes en Philip bestelden een continental breakfast, Cat een rijstgerecht. Na het ontbijt wisselden Philip en Cat van kamer en Peter probeerde de krant te lezen, maar hij hing de stokkrant snel terug. Lastig lezen, vond hij. Marloes maakte aantekeningen in haar reisdagboek geïllustreerd door een schets van de straat waar het leven intussen op gang was gekomen.
Thailand, 9 november – Op weg naar 7-Eleven passeer ik vier karaokebarretjes, drie links, een rechts. Voor elke bar staat een tafel, doorgaans vol met flessen sterke drank en eten. Daar omheen dwarrelen de nachtvlinders: meisjes die de drankjes inschenken voor de meestal vals zingende klanten, zich giechelend laten betasten en misschien na sluit het contact nog intiemer voortzetten. Op elk moment van de nacht is er bedrijvigheid, pas tegen het eind van de nacht keert de stilte weer. In Thailand wordt ongelooflijk veel gezopen. Het kan dan ook geen verwondering wekken dat de eigenaar van de grootste bierbrouwerij een van de rijkste mannen van het land is.
Thailand, 8 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 26)
26 De reis naar Phayao duurde lang, dus ze arriveerden pas aan het eind van de avond op hun bestemming. Peter en Marloes waren onderweg enkele malen ingedut, iets wat hen in een interliner zelden lukte. Cat had de hele reis geslapen, Philip was het grootste deel van de reis klaarwakker. In Phayao was het even zoeken naar het hotel waarin ze twee kamers hadden gereserveerd. Cat wilde eerst nog wat eten, dus hun wegen scheidden zich bij de hotelreceptie. Peter en Marloes sliepen liever niet met een volle maag. Ze zochten hun kamer op en vielen als een blok in slaap.
Thailand, 7 november – Brillenjood: kent u die uitdrukking? Oorspronkelijk een joodse verkoper van brillen heeft het woord zich ontwikkeld tot een scheldwoord. Maar sinds Nana Mouskouri is de bril salonfähig geworden en vlak ook Elton John niet uit. In Thailand verdeel ik brillen(dragers) in categorieën. De meest arbeidsintensieve bril is de afgezakte bril die voortdurend naar boven geduwd moet worden. Een andere categorie is de intellectuele bril, die overigens geen indicatie vormt van de intelligentie van de drager. Ergerlijk is de te grote bril. Ik heb dan de neiging te zeggen: Zeg bril waar ga je met de drager naartoe? De zonnebril zou verboden moeten worden. Ik wil mensen in de ogen kunnen kijken.
Thailand, 6 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 25)
25 Peter was blij met Philip’s voorstel. Hij was niet zo ondernemend en dat gold ook voor Marloes. Ze waren content met hun leven. Bij toeristen bekende bezienswaardigheden hadden ze niet eens gezien. Maar het door Philip voorgestelde uitstapje leek hen wel leuk. ‘We gaan op schoolreis’, zei Peter en begon te scanderen ‘Zo gaat-ie goed, zo gaat-ie beter, alweer een kilometer.’ Zijn gedachten gingen terug naar de schoolreisjes die hij met de kinderen van zijn dorpsschooltje had gemaakt. Vast onderdeel: tussen de banken kruipen wanneer ze terugkwamen, zodat de wachtende ouders zouden denken dat de bus leeg was. Die speelden het spel mee, want als kind hadden ze hetzelfde gedaan.
Thailand, 5 november – Naast mij in de metro zat een jonge vrouw die een geel truitje droeg. Daarop stond Yellow en daar was geen woord van gelogen. Naast haar zat een jonge vrouw met een zwart truitje. Daarop stond – u raadt het al – Black. Ik zat naast de gele en droeg een wit T-shirt zonder de tekst White. Het was een beetje verkleurd want ik had het lang niet gedragen. Mijn spierwitte T-shirts zaten allemaal in de was – slechte planning. Misschien valt de verkleuring te verhelpen met bleekwater, maar ik weet niet of dat te koop is in Thailand. Ga ik naar op zoek, want wie wil er nu lopen in een verkleurd shirt? Ik niet.
Thailand, 4 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 24)
24 Het contact met Peter, Dick’s poolmaatje tijdens zijn verblijf bij de boer, en Marloes, die Annemarie tijdens haar Wenenreis had ontmoet en een hartsvriendin was geworden, stond al een tijdje op een laag pitje. Ze waren elkaar niet vergeten – stel je voor –, Peter en Marloes hadden hun huwelijksreis naar Thailand gemaakt, maar daarna nam de emailwisseling in frequentie af. Peter en Marloes hadden het druk met het betrekken van een nieuwe woning, Annemarie en Dick maakten lange werkdagen en hadden daarna weinig puf meer om te schrijven. Maar uit het oog, betekende niet uit het hart. Marloes schreef dat ze hun volgende vakantie een Azië-reis wilden maken waarbij ze ook Thailand zouden aandoen. ‘Super’, schreef Annemarie terug. ‘We verheugen ons op jullie komst.’
Thailand, 3 november – Schoenen moet je nooit ’s ochtends kopen maar ’s middags, want je voeten zwellen in de loop van de dag iets. Misschien weten niet alle klanten dat. Eigenlijk zouden schoenwinkels ’s ochtends gesloten moeten zijn om onwetende klanten tegen zichzelf te beschermen. De schoenen die ik draag, knellen niet in Nederland, maar wel in Thailand. Dat zal wel door de warmte komen. Niet dat ik loop te strompelen, maar op knellende schoenen lopen, is geen pretje. Eigenlijk zou ik twee paar schoenen moeten hebben. Voor elk land een apart paar. Loop je dan niet op slippers in Thailand, hoor ik iemand vragen. Nee, alleen op korte afstanden.
Thailand, 2 november – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 23)
23 Het klikte tussen Philip en Peter. Philip was al net zo easy-going als Peter en ze waren beiden gek op de humor van John Cleese. Philip deed met zijn lange benen zijn silly walk wel eens na – dan lag Cat in een deuk. Peter speelde de bekende scène met de Hitlergroet na uit Fawlty Towers, maar daar begreep Cat niet veel van. Een school in Chiang Mai had eens een scheve schaats gereden doordat de leerlingen de jaarlijkse sportdag openden met een optocht door de stad waarin ze gekleed in uniformen van de SS met swastika armbanden liepen. Ze hadden geen idee hoe aanstootgevend dat was.
Thailand, 1 november – Van voorraadbeheer heeft het kruidenierswinkeltje in mijn hotel geen kaas gegeten. Artikelen worden pas bij besteld als de voorraad op is. Regelmatig moet ik horen ‘mot’ (uitverkocht) als ik er een pakje sigaretten kom kopen. De knaap die overdag de winkel bemant, kijkt daarbij heel schaapachtig. Eieren koop ik er niet. Die vertrouw ik niet, de doorlooptijd is te lang. Nee, dan 7-Eleven. Die wordt elke nacht bevoorraad. Het personeel, ze zijn altijd met zijn drieën, vult direct de schappen bij. Ze weten ook dat je de nieuwe voorraad achter de oude moet zetten. Artikelen waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken, worden weggehaald. Professioneel bedrijf.
Thailand, 31 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 22)
22 Sasithorn was tijdens een vakantie in Engeland door een tante van Philip ingewijd in de fijne kneepjes van de Britse keuken. Want zoals de uitdrukking luidt: De liefde van de man gaat door de maag. Tante leerde haar ook steak and kidney pie maken en Irish Stew. Omdat clotted cream niet te koop is in Thailand, had ze een flinke voorraad potten meegenomen en telkens wanneer kennissen deze kant uitkwamen, vroeg ze hen die aan te vullen. Sasithorn kwam uit Phayao, een provincie in het Noorden van Thailand. Niet uit de Isaan, het Noordoosten, waar de meeste Thaise vrouwen van expats vandaan komen. Ze sprak niet veel Engels. Philip sprak een mengelmoesje van Thais en Engels met haar.
Thailand, 30 oktober – Ik kreeg begin deze maand een uitnodiging voor een persconferentie van de Dutch Swing College Band over een optreden op de sterfdag van de koning. Persconferentie en optreden niet bezocht, ik houd niet van dixieland muziek die de DSC (voornamelijk) speelt. De muziek doet mij denken aan dansavondjes op Koninginnedag in Schiedam. De band komt ook voor in een van de boeken van de Bob Evers serie, die ik in mijn tienerjaren heb verslonden. De serie boeken voor ‘jongens die van avonturen houden’ met titels als Pyamarel in Panama en Avonturen in de Stille Zuidzee, is na de dood van Willy van der Heide (pseudoniem) door een ander voortgezet, maar die heb ik niet gelezen.
Thailand, 29 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 21)
21 Philip had na de zwemles Marloes uitgenodigd om met Peter eens langs te komen. Come and have a drink. Een concreet tijdstip had hij niet genoemd. Peter twijfelde, hij wist dat zo’n uitnodiging ook kan betekenen: haal het niet in je hoofd langs te komen. Vaak is het niet meer dan beleefdheidfrase. Maar toen Philip later de uitnodiging herhaalde, was wel duidelijk dat die gemeend was. Op zekere middag gingen ze op theevisite. Philip’s vrouw Sasithorn had een High Tea bereid met flinterdunne sandwiches, scones met clotted cream, muffins, cakejes, petits fours, soesjes, shortbread en koekjes. Marloes, zelf kookgek, vroeg zich af waar Cat, zoals haar bijnaam luidde, de ingrediënten allemaal gekocht had. Ze kon zich niet herinneren die zelf ooit gezien te hebben bij Foodland of andere grote kruideniers.
Thailand, 28 oktober – Een van mijn column-lezers noemt kamperen ‘kramperen’ (FB, 26 oktober). Ik heb kamperen altijd als aangenaam ervaren. Ik had een dubbeldeks tent met ingenaaid grondzeil. Stond ooit in een plas met water, de tent had geen druppel gelekt op de naden. Nadat ik de tent had opgezet, plaatste ik op top een vaantje in de kleuren groen-wit-groen. Op de introductieweek van de school voor Journalistiek op een kampeerterrein in Baarn van Scouting zag ik veel iglo tentjes, maar die had je toen nog niet. Mijn tent was stukken ruimer. Ik had een warme slaapzak en sliep op een luchtbed, dus kreperen was er niet bij.
Thailand, 27 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 20)
20 Philip sprak en las Thais. Hij had tientallen boeken over Thailand gelezen, zijn boekenkast stond vol met wetenschappelijke werken en romans van Thaise schrijvers. Hij had het middelbare-schooldiploma Thais gehaald en kreeg nog elke week een uurtje les van een privé-onderwijzer. Philip vond: Als je emigreert, moet je de taal van het land leren, anders blijf je een vreemdeling. Maar misschien had hij een talenknobbel, want hij maakte zich de taal vrij gemakkelijk eigen. Peter en Marloes hadden daarentegen grote moeite de taal onder de knie te krijgen. Ze konden zich net redden, maar een goed gesprek in het Thais voeren, lukte niet.
Alle afleveringen tot de laatst geplaatste staan op de pagina Het grote geluk van Mac en Theresia: http://tinyurl.com/y75quvoo.
Thailand, 26 oktober – (Vervolg van 24 oktober) De Brinta en ook de warme maaltijden werden bereid op een primus. Er zullen niet veel mensen zijn die weten wat een primus is. Dat is een kooktoestel op petroleum. Je moest eerst de brander voorverwarmen met spiritus, daarna met een pompje het tankje onder druk zetten om hem aan de praat te krijgen. Dat ging wel eens mis, dan spoot de petroleum eruit. Voor zover ik me kan herinneren, kende de primus maar één stand. Met de komst van butagasflesjes is het allemaal stukken gemakkelijker geworden, maar wel duurder. Maar toen was ik al lang padvinder af.
Thailand, 25 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 19)
19 Philip was een gepensioneerde GP uit de Midlands, die zich na zijn pensioen in Thailand had gevestigd. Hij had een huis in Buriram laten bouwen, maar daar had hij spijt van. Na een jaar lekte het dak al, er waren problemen met de watervoorziening, elektriciteit en nog wat meer dingen. Het had heel wat geld gekost om dat allemaal in orde te brengen. Philip was op en top een Brit, hij sprak een soort Engels waar Peter gek op was. Daardoor verbeterde zijn eigen Engels ook weer, wat wel nodig was want door de omgang met zijn collega’s op school was zijn Engels sterk achteruit gegaan. De Thaise onderwijzers spraken maar matig Engels, articuleerden slecht en gebruikten grammaticale constructies ontleend aan het Thais.
Thailand, 24 oktober – De foto van de Thaise premier Prayut in T-shirt aan de ontbijttafel in een hotel in Brussel riep bij mij herinneringen op aan de zomerkampen van de zeeverkennersgroep uit Schiedam, waar ik lid van was. Het was traditie om als ontbijt Brinta te eten. De rest van het jaar was ik daarvan verlost, maar één week moest ik eraan geloven. Vond de pap niet lekker, maar met een schep suiker erover heen ging het nog wel. De bereiding was niet gemakkelijk. De dosering luisterde heel nauw: soms was de pap te dun, soms te dik. Thuis heb ik een tijd cornflakes en muesli als ontbijt gegeten. Stukken lekkerder (en gemakkelijker). (Wordt vervolgd op 26 oktober)
Thailand, 23 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 18)
18 Peter en Marloes zagen elkaar minder dan ze zouden willen, want beiden maakten lange werkdagen. Wat dat betreft leken ze op Thaise echtparen, van wie de man soms zelfs in het buitenland werkt en eenmaal per jaar of nog minder thuiskomt. Peter had het naar zijn zin op de bamboeschool. Marloes werkte parttime in een kliniek. Haar zwemschool trok nog steeds nieuwe klantjes, maar die moest ze soms op de wachtlijst zetten omdat ze maximaal 20 leerlingen per groep toeliet. Zo kregen ze allemaal voldoende aandacht. Eén van haar pupillen was Edward, zoon van een Britse vader en Thaise moeder. De vader bracht hem wel eens weg en wachtte daarna in de hotellobby geduldig tot het eind van de zwemles. Zo kwamen Marloes en Peter met het echtpaar in contact.
Thailand, 22 oktober – Een foldertje met de producten van BlueCup Coffee vertelt mij hoe ik frisse ideeën kan krijgen. Het zijn er twaalf, dit zijn ze: 1 Doe met mensen mee, 2 Ontspan je, drink koffie, 3 Reis naar nieuwe plaatsen, 4 Verander je perspectief, 5 Fantaseer als een kind, 6 Creëer een inspirerende ruimte, 6 Wandel in de natuur, 7 Zing onder de douche, 8 Teken iets, 9 Lees, luister, kijk, 10 Leer van je fouten en 11 Doe iets geks. ’t Is een hele waslijst, niet allemaal eenvoudig te realiseren. Nummer 1 wijs ik af want dan zou ik ook een telefoonzombie worden. Mij niet gezien.
Thailand, 21 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 17)
17 Peter en Marloes waren huismussen. Ze kenden geen andere expats, wat maar beter was want in die kringen wordt veel geroddeld. Peter was een keer beland in een etablissement waar een groepje Engels sprekende expats zaten. Ze hadden het over Thaise vrouwen (die natuurlijk op hun geld aasden) en voetbal, een sport die Peter maar matig interesseerde. Nee, met zulke mensen wilde hij niet omgaan. Ze zaten trouwens al aan het bier, alhoewel het ochtend was. Peter zou op dat tijdstip geen slok door zijn keel kunnen krijgen. Hij hanteerde de bekende tropenregel: geen alcohol voor zonsondergang, met als eigen aanvulling: en daarna gematigd.
Thailand, 20 oktober – Ik ben aan drie studies begonnen en heb ze alle drie niet afgemaakt. De studieboeken staan als stille getuigen in mijn boekenkast. De eerste was wis- en natuurkunde aan de VU. Vers van de middelbare school met een dijk van een cijferlijst betrok ik in Amsterdam een zijkamertje in de Jekerstraat. Ik was er doodongelukkig en stapte na twee maanden over naar de kweekschool in Rotterdam. Daar was ik beter op mijn plaats. De andere waren MO Engels en MO pedagogiek. Een jaar vrijwilligerswerk in Engeland en twee jaar in Kameroen maakten er een eind aan. Ik moet er nog vaak aan terugdenken.
Thailand, 19 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 16)
16 Peter en Marloes hadden er graag bij willen zijn, maar om nou voor één avondje zes uur heen en zes uur terug in de bus te zitten, stond hen tegen. Als ze die kant op kwamen, dan toch minstens voor enkele dagen, want zo’n busreis hakte er altijd wel in. De nachtbussen waren weliswaar comfortabel met op vliegtuigstoelen lijkende zitplaatsen, maar van slapen kwam nooit veel. Zo goed waren ze nog niet geïntegreerd. Thai, zo leek het, kunnen op elke plaats, op elk moment en in elke houding slapen. Ze slapen zittend in de metro, ze liggen op bankjes en zwervers slapen op straat. Maar Peter en Marloes hadden voor een verkwikkende nachtrust een comfortabel bed nodig.
Interlude
Hoe ging het trouwens met die twee? Ze zijn een beetje uit beeld verdwenen sinds feuilleton 4 Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw. De verminderde aandacht komt ook door hun woonplaats op het platteland van Thailand. Hoewel de hoofdstad van de gelijknamige provincie altijd nog 30.000 inwoners telt, valt die in het niet bij Bangkok. De stad staat alleen landelijk bekend door de succesvolle FC Buriram en het motorcircuit. Dus laten we onze aandacht eens verplaatsen van Bangkok naar Buriram.
Thailand, 18 oktober – Alcohol is een listige verleider. Wie er niet tegen bestand is, gaat onherroepelijk ten onder. Mijn jongste broer was er niet tegen bestand. Hij had een dijk van een baan, directeur van een welzijnsstichting die alle peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, wijkcentra enzovoort in Arnhem met ik meen zo’n 200 werknemers beheerde. Hij kwam aan een tragisch einde. Te vroeg naar mijn zin, we hadden nog zoveel te bespreken over onze jeugd. Ik heb de alcohol al lang afgezworen. Mijn lichaam verzet zich ertegen. Als ik uitga in Thailand, drink ik water. Met water heb je nooit een kater.
Thailand, 17 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 15)
15 Het bericht over Mathilde’s overlijden kwam enkele dagen voordat ze de verjaardag van Mac II zouden vieren. Maar het leven gaat door, dus het verjaardagsfeestje ging ook door. Talloze eetgelegenheden passeerden de revue, maar uiteindelijk kozen ze voor het Spaanse tapasrestaurant in Silom soi 4 waar Dick en Annemarie al eerder hadden gegeten. Deze maal geen tapas, maar paella voor vier. Op de kaart stond dat de bereidingstijd 45 minuten bedroeg, wat een belofte inhield over de kwaliteit van het gerecht. Ze werden niet teleurgesteld: de paella was hemels. Ze slenterden daarna over Patpong en streken neer in een rustige zaak met één pooltafel. Dick speelde tegen Mac, Annemarie tegen Theresia. Maar ze bakten er niet veel van, ook Dick niet die toch tijdens zijn retraite veel met Peter had gepoold.
Thailand, 16 oktober – Mijn jongste broer ging evenals ik naar het Groen van Prinstererlyceum in Vlaardingen. De Rijks HBS in Schiedam, waar we toen woonden, kwam niet in aanmerking want ’t Groen, behalve een christelijke scholengemeenschap (gymnasium, HBS en MMS), werd ook beschouwd als een betere school. Dus stapte ik elke dag op de fiets om in weer en wind naar de buurgemeente te peddelen. Tijdens een ouderavond zei een leraar eens, zo vertelde mijn moeder: Jos zal het verder schoppen dan Dick, maar Dick is intelligenter. Die voorspelling, althans het eerste deel, is uitgekomen want hij klom op tot directeur van een welzijnsstichting met een salaris waaraan ik als onderwijzer en later journalist niet kon tippen.
Thailand,15 oktober – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 14)
14 Mathilde was 83 geworden, 2,5 jaar ouder dan de gemiddelde leeftijd van vrouwen in 2016, aldus cijfers van het CBS. Misschien was het maar beter zo voordat ze aan allerlei ouderdomsziektes zou gaan lijden. En alhoewel ze een redelijk druk sociaal leven had, was ze toch maar alleen. Tijdens het bezoek van Dick en Annemarie had ze niet geklaagd over eenzaamheid, maar Annemarie wist wel beter. Tante leefde in een fantasiewereld met haar verhalen over buitenlandse reizen, die ze nooit had gemaakt. Ze vertelde ook over haar ontmoetingen met adellijke dames en oud-Indiëgangers in sjieke tearooms in Den Haag. Ontleend aan Couperus, van wie enkele boeken in de boekenkast stonden?
Thailand, 14 oktober – Twee worstsoorten die mijn verblijf in Thailand veraangenamen, zijn mortadella en salami. Ik herinner me nog als de dag van gisteren wanneer en waar ik kennismaakte met mortadella. Ik werkte toen bij Het Vrije Volk vanuit een kantoortje aan de Hoogstraat in Schiedam. Mijn fotograaf had het gekocht in een winkeltje een paar panden verder. Ik kende het niet, maar viel als een baksteen voor de smaak. Gelukkig is het ook te koop in Thailand en wel bij Foodland. Ik kocht er ook salami, maar die kende ik al langer. Salami kan me niet scherp genoeg zijn en dat is deze. Nu nog op zoek gaan naar prosciutto en chorizo, ook niet te versmaden.
Op 13 oktober geen column, maar aflevering 13 van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 12 oktober – Ik ga nog even door met de vraag hoe en waar ik zou willen reïncarneren (zie FB van 10 oktober). Misschien als een dier? Neem dit geitje. Hij zit in een hok, maar hij hoeft niet elke dag te sappelen om een karig belegde boterham te verdienen. Op zijn tijd krijgt hij zijn natje en zijn droogje, hij hoeft geen belasting te betalen, boodschappen te doen, op zijn gezondheid te letten want dat doet zijn baas voor hem. Hij kent geen leerplicht, hoeft niet in militaire dienst en kan de hele dag luieren. Eigenlijk best een aantrekkelijk bestaan. Ik ga ervoor.
Op 11 oktober geen column, maar aflevering 12 van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 10 oktober – Ik geloof niet in reïncarnatie. Ik vraag me wel eens af; hoe en waar zou ik willen terugkeren in een volgend leven? In ieder geval niet in Thailand en zeker niet als jan met de pet. Die voert elke dag een strijd om het bestaan en gerechtigheid is er niet voor hem. Maar terugkeren als hi-so met alle privileges die daaraan verbonden zijn, trekt me evenmin. Dat is een leeg bestaan gericht op geld, geld en nog eens geld. Een wetenschappelijke carrière trekt me daarentegen wel. Ik heb ook geen bezwaar tegen een Nobelprijs voor mijn ontdekkingen. Weer journalist? Nou neu, want je wordt er niet gelukkig van. (Wordt vervolgd)
Op 9 oktober geen column, maar aflevering 11 van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 8 oktober – Ben blij dat ik niet in de middeleeuwen heb geleefd, want dat waren barre tijden. Geen televisie, geen internet, geen mobieltjes. Hoe hebben die mensen kunnen overleven zonder deze zegeningen van de eenentwintigste eeuw? De straffen waren ook niet mals zoals de illustratie bij mijn FB column van 4 oktober bewijst. Vierendelen: brrrr… Was in Engeland van 1351 tot 1870 (sic!) de straf voor mensen die schuldig waren bevonden aan hoogverraad. Thailand kent nog steeds de doodstraf, maar die is met één uitzondering enkele maanden geleden, acht jaar niet meer voltrokken. 510 gevangenen zitten in de dodencel, de meesten voor een drugsvergrijp. Ook barbaars, vindt u niet?
Op 7 oktober geen column, maar aflevering 10 van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 6 oktober – Zwaar gestraft voor mijn laatste culinaire avontuur: uitsmijter spek. Een groot deel van de dag last van mijn maag gehad, pas tegen de avond kwam er rust in die contreien. Had eerst het spek gebakken, op mijn boterhammen gelegd en daarna de twee spiegeleieren toegevoegd. Dat was dus eens maar nooit weer. Overigens doe ik tegenwoordig geen moeite meer de dooier heel te houden. Waarom zou ik? Ik denk niet dat mijn maag daartegen bezwaar heeft. Nu nog een keer een omelet fabriceren of nog beter een boerenomelet. Ik ga op zoek naar een geschikt recept. Wie heeft suggesties?
Op 5 oktober geen column, maar aflevering 9 van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 4 oktober – In mijn kennissenkring bevindt zich een betweter. Dat is iemand die alles beter meent te weten dan anderen. Hij heeft over elk onderwerp een eigen opvatting en hij denkt dat hij de wijsheid in pacht heeft. Ik las een profiel op de website Leren.nl. Kernwoorden: vaak arrogant, accepteert geen kritiek, luistert slecht (waaraan ik toevoeg: leest slecht, want we hebben alleen e-mailcontact). Nou, dat kan wel kloppen is mijn ervaring. Een van de tips voor de omgang met een betweter luidt: Heb medelijden met hem. Dat doe ik dan maar, hoewel vierendelen misschien een passender reactie is. Wordt dat nog wel eens gedaan?
Op 3 oktober geen column, maar aflevering 8 van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 2 oktober – Kent u Jack en Jill? Ik ken ze niet, maar ik weet wel dat ze een heuvel opgingen om water te halen. De afdaling verliep ongelukkig want Jack brak zijn crown en Jill kwam er achteraan tuimelen. Het Engelse kinderrijmpje kan ik dromen en elke keer als ik Jack’nJill koekjes koop, zeg ik het rijmpje op. De sandwich cookies, zoals ze op de verpakking worden genoemd, hebben de grootte van een 2 euro muntstuk en zijn gevuld met chocoladecrème of iets anders. Er zitten acht koekjes in een pakje, die ik allemaal verorber als ik koffie drink. Merknamen bepalen vaak mijn aankoopgedrag. Toen ik nog wijn dronk, liet ik mij leiden door het etiket. Vooral Zuid-Afrikaanse wijnen hebben leuke namen.
Op 1 oktober geen column, maar aflevering 7 van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo. Ook te raadplegen op Facebook pagina Dick van der Lugt.
Thailand, 30 september – De teksten die ik tegenkom op T-shirts variëren van leuk tot goh, wat flauw. Ik vergeet ze snel, zou eigenlijk een notitieboekje en pen moeten meeslepen om de aardigste te noteren. Soms bestaan ze uit een goede raad, zoals: Keep calm and cruise on. Zelden toveren ze een glimlach op mijn gezicht. Soms roepen ze vragen op, zoals Who am I? Een filosofische vraag die ik mezelf nog nooit heb gesteld. Soms bevestigen ze wat ik al vermoedde. Bijvoorbeeld: Good guys go to heaven, bad guys go to Pattaya, het Sodom en Gomorra van Thailand. Hello darling, krijgt van mij de eerste prijs. Da’s toch aardig om zo begroet te worden.
Op 29 september geen column, maar een aflevering van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo.
Thailand, 28 september – Voor de tweede achtereenvolgende dag was Dick’s blog gisteren onbereikbaar. De ellende begon al ’s ochtends, toen mijn hulplijn in Nederland nog op één oor lag. Wanneer het probleem is opgelost, weet ik niet want ’s middags was ik in dierentuin Dusit. Mijn geadopteerde zoon, zoals ik hem noem, de weesjongen Mac wilde er naar toe want de dierentuin zou eind deze maand sluiten. Ze verhuist maar een nieuwe locatie met meer ruimte; die gaat over drie jaar open. Het was zo druk, vooral met hordes schoolkinderen, dat ik zegge en schrijven twee dieren van nabij heb gezien: een kameel en een beer.
Dick’s blog van 27 september is onbereikbaar. Ik heb mijn hulplijn in Nederland geïnformeerd over de storing maar door het tijdverschil ligt die nog op één oor.
Op 26 september geen column, maar een aflevering van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo.
Thailand, 25 september – Ik was er vaak langs gelopen na andijvie stamppot gegeten te hebben in The Old Dutch en elke keer doorgelopen. De zaak heet The Codfather, wat geen spelfout is, maar een woordspeling, want op de menukaart staat een afbeelding van de Godfather. Op een bord voor de zaak kwam ik een gerecht tegen dat ik wel eens wilde proberen, maar elke keer had ik al gegeten. Gisteren niet. Trok de stoute schoenen aan en bestelde stir fried shrimps in yellow curry. Nou, die viel niet tegen en de prijs viel mee. Dus wordt toegevoegd aan mijn lijstje favoriete gerechten.
Op 24 september geen column, maar een aflevering van mijn feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia. Zie http://tinyurl.com/y75quvoo.
Thailand, 23 september – Nog één nachtje slapen en dan wordt het feuilleton ‘Dokter Mac en Theresia vinden het geluk’ hervat. Het feuilleton lag stil tijdens mijn vakantie en nadat ik was teruggekeerd had ik het zo gelaten. Had weinig zin de draad weer op te pikken. Maar het is er uiteindelijk toch van gekomen. Na dit feuilleton resteren nog twee feuilletons: Sasithorn heeft een droom en Dokter Kees trekt de stoute schoenen aan. Omdat ik ze lang geleden schreef, weet ik al niet eens meer wie Sasithorn is. Maar dokter Kees herinner ik me wel. Na de laatste twee is het echt afgelopen met feuilletons, maar wie zal dat betreuren? Ik niet.
Thailand, 22 september – Omdat mijn rijbewijs zou verlopen, moest ik het vernieuwen. Maar ik heb het niet gedaan. Ik zie mezelf niet in Bangkok autorijden, niet alleen vanwege de soms chaotische verkeerssituatie met motorrijders, die links en rechts auto’s passeren, maar ook omdat ik geheid de weg zou kwijtraken. Op het platteland zou ik nog wel durven rijden, maar wat heb ik daar te zoeken? Ik heb trouwens geen auto, dus zou er één moeten huren. Nee, ik kruip nooit meer achter het stuur. Ik laat me lekker vervoeren in taxi’s, relaxend op de achterbank. Een motortaxi of tuktuk mag ook, maar die zijn minder comfortabel.
Thailand, 21 september – Ik denk dat ik de enige bewoner van Baan Kaew Mansion ben met een eigen kooktoestel. Het inductieplaatje heeft al goede diensten verricht bij het bakken van een spiegelei en uitbreiding van het repertoire zit in de pijplijn. De vaste bewoners van mijn hotel bestaan uit Thai die in Bangkok werken. Ze gaan ’s ochtends vroeg naar hun werk en komen in de loop van de avond terug. Altijd met een zakje eten dat ze onderweg gekocht hebben. Eten kopen of op straat eten is goedkoper dan zelf kokkerellen. Voor 40 baht kun je al een aardige maaltijd bekomen. Ik doe het ook wel eens, maar wel overdekt, niet op straat in de uitlaatgassen van passerende auto’s.
Thailand, 20 september – Mijn volgende culinaire experiment wordt macaroni à la Dick. Ik heb er ervaring mee toen ik in Rangsit woonde. Macaroni koken kan iedereen die kan klokkijken en dat leerde ik al op de lagere school. De kooktijd staat op het pak. De saus fabriceerde ik van gefruite uitjes en een prutje dat ik op de markt kocht. Voegde knoflook toe, mosseltjes of andere schelpdieren, tomaatje, op smaak maken met sojasaus, de macaroni erbij en daarna de hele handel nog een tijdje laten pruttelen in de koekenpan. Dus ga een dezer dagen eens kijken op de versmarkt in Huai Khwang of er iets te koop is wat als basissaus kan dienen.
Thailand, 19 september – Hoera, het is me gelukt: een uitsmijter met meegebakken spek te fabriceren. En wat ik vreesde: hij lag niet eens zwaar op de maag, wat misschien komt omdat ik hem als lunch gebruik en niet bij het ontbijt, kort nadat ik mijn legersteede heb verlaten. Een uitsmijter ham heb ik al eens gemaakt, een uitsmijter kaas ook, maar dat vond ik geen geslaagde combinatie. Om het rijtje vol te maken: uitsmijter rosbief zou nog kunnen, maar dat is zonde van de rosbief en ik weet niet eens of het te koop is in Thailand. Wat niet altijd lukt is de dooier gaaf te houden. Dat vereist nog meer oefening.
Thailand, 18 september – De Ockenden Venture die ik gisteren noemde, was een liefdadigheidsorganisatie die zich het lot van kinderen van displaced persons uit WOII had aangetrokken en ze naar Engeland had gehaald. Ik was verantwoordelijk voor een groep jongens en heb er overhemden leren strijken. Erg professioneel was de kinderopvang niet, wat me op een gegeven ogenblik ging ergeren zodat ik vertrok. Na een korte tussenperiode (zie FB van gisteren) vond ik werk in een kindertehuis in Northhampton met kinderen die uit huis waren geplaatst. Boefjes waren het, maar aardige boefjes om een bekende openingszin uit Titaantjes van Nescio te parafraseren .
Thailand, 17 september – Ik heb iets met KitKat, wafeltjes met een chocoladelaagje. Als ik boodschappen doe in 7-Eleven koop ik altijd een pakje met vier reepjes. KitKat herinnert me aan 1968/’69, het jaar dat ik in Engeland werkte. Ik was abrupt vertrokken bij de Ockenden Venture in Haslemere (waarover morgen meer) en had het geluk onderdak te vinden via een vriend. Ik mocht logeren in de leegstaande conciërgewoning van een sportterrein. Had geen cent om te makken dus hield me in leven met KitKat uit een automaat. Het was afzien, want het was hartje winter en de woning was niet verwarmd. Maar ik heb het overleefd.
Thailand, 16 september – Ik gaf The Old Dutch een tweede kans om te bewijzen dat ze de Nederlandse keuken beheerst. Hoe naïef. De stamppot zuurkool die ik er onlangs bestelde, was geen stamppot en de zuurkool was geen zuurkool. De schotel bevatte een klein hoopje aardappelpuree, een Bratwurst, een bakje met witte kool en een bakje met vette jus. De aardappelpuree was oké, maar daaraan valt weinig te verprutsen. De jus die ik al kende van de stamppot andijvie, kon er ook mee door, maar de Bratwurst was keihard en had een hard vel. Ik prakte de witte kool door de puree, maar het resultaat was nog steeds geen zuurkool. Dat was eens, maar nooit weer.
Thailand, 15 september – De hand van 7-Eleven kassapersoneel lijkt geprogrammeerd om een greep in de la te doen met plastic tasjes in verschillende maten. Zelfs bij de kleinste artikelen gaat de hand naar beneden, trekt de la open en haalt er een zakje uit. Ik probeer het personeel ‘op te voeden’ om minder plastic te gebruiken of geen want sommige artikelen passen in mijn broekzak. Ik zou ze willen meenemen de oceaan op om de plastic eilanden te laten zien, waarvoor ze medeverantwoordelijk zijn. Maar het is vergeefse moeite, ze zijn hardleers. Daarom pleit ik voor rigoureuze maatregelen. Afhakken die handen, dat zal ze leren.
Thailand, 14 september – Ik moest hoesten. Rokershoestje. Dat klonk als Uche-uche-uche. Dus liet het volgen door ‘Ik moet zo kuchen’, de bezweringsformule van anti-rookmagiër Jasper Grootveld. Hij hield bij het beeld van het Lieverdje in Amsterdam happenings. Raar woord, want eigenlijk gebeurde er niets. We schrijven jaren zestig, de jaren van de studentenopstand in Parijs, de bezetting van het Maagdenhuis, bestuurscentrum van de Universiteit van Amsterdam. De autoriteiten waren de gebeten hond. Ik stond erbij en keek ernaar, bij wijze van spreken dan, want ik was er niet bij. Het enige wat resteert is een zoete herinnering. Of is het een zure herinnering, want autoriteiten zijn onuitroeibaar?
Thailand, 13 september – Als iets lekker is, eet ik te veel, ik kan niet ophouden. Daarna moet ik rust nemen om uit te buiken. In Nederland at ik deze vakantie vaak haring. Om niet gestraft te worden, maximaal twee per keer. Ook bij mosselen houd ik mij in. Eén mosselpannetje en niet meer. In Thailand zijn de mosselen niet lekker: ze zijn hard en taai. Alleen de geïmporteerde uit Nieuw-Zeeland zijn smakelijk. Maar die zijn duur en Dickie moet op de kleintjes letten. Dan maar eenmaal per jaar als ik in Nederland ben. Geduld is een schone zaak.
Thailand, 12 september – Ik heb iets ontdekt. Als ik iets later in de dag een uitsmijter eet, protesteert mijn maag niet wat ze wel doet als ik om 7 uur ontbijt. Dus eet ik op dat tijdstip een klein hapje, waar mijn maag geen bezwaar tegen heeft. Ik heb al sinds mijn kinderjaren regelmatig maagpijn. Mijn moeder legde het probleem eens voor aan een kinderarts. Die luisterde geduldig. De arts zei: Mevrouw, weet u dat u een jaar geleden met het zelfde probleem bent gekomen. Verstandige dokter om het gesprek niet direct af te kappen. Een diagnose kon de arts niet stellen. Tja, het lijf is soms een kerker, waaruit geen ontsnappen mogelijk is.
Thailand, 11 september – Aan bijnamen bedenken voor Thaise gezagsdragers en politici heb ik mij tot nu toe niet gewaagd. Kan ook moeilijk want ik ken ze alleen uit de krant, heb nog nooit één in levende lijve gezien. Over een bijnaam voor premier Prayut hoef ik niet lang na te denken. De Dictator ligt te veel voor de hand. Uit foto’s krijg ik de indruk dat hij graag in het gezelschap van de groten der aarde verkeert en zich graag met hen laat fotograferen. Hij heeft op foto’s altijd een opvallend triomfantelijk blik. Laat ik hem maar de Triomfator noemen, die naam past wel bij hem.
Thailand, 10 september – De illustratie die ik gisteren plaatste bij mijn column (en vandaag weer) is niet de uitsmijter die ik gemaakt heb. Ik gebruik twee eieren, niet drie, en wat die groene spikkeltjes zijn, weet ik niet. Bij mij ontbreekt ook een garnituur. Ik pluk de illustraties bij mijn columns altijd van internet. Zelf maak ik geen foto’s meer. Mijn Lumix camera heeft de geest gegeven, met mijn mobieltje kan ik niet fotograferen. De relatie tussen tekst en illustratie is niet altijd 1 op 1. De illustratie heeft vaak geen ander doel dan de aandacht trekken. Dat doen de drie eieren.
Thailand, 9 september – Ik had het al verwacht: een uitsmijter kaas is geen gelukkige combinatie. Maar zoals de Engelse uitdrukking luidt: The proof of the pudding is in the eating. Dus gisteren een uitsmijter kaas gemaakt: twee boterhammen met daarop een plakje kaas en twee spiegeleieren. Ik weet nu: eens maar nooit weer. Mijn maag protesteerde, heb niet eens alles opgegeten. Ik zat vol en moest een tijdje plat gaan om hem tot rust te laten komen. Nu nog een keer een uitsmijter ham maken, die kan niet tegenvallen. Aan een uitsmijter spek waag ik me niet. Andere combinaties ken ik niet. Misschien is naturel nog de beste keuze.
Thailand, 8 september – (Vervolg van gisteren) Ik blijf nog even in mijn kinderjaren. Kaas werd bij de Coop-winkel gekocht, niet in plakjes maar aan een stukje. De verkoopster, gekleed in witte jas, had een perfect gevoel voor de verhouding grootte-gewicht. Ze sneed een stuk af en hoefde zelden er iets bij of af te doen. Koffie en thee werden gekocht bij De Gruyter, groente bij de groenteboer, brood en melk werden aan huis bezorgd (de melk eerst los, later in flessen). Eenmaal per week kwam de aardappelboer langs. Een koelkast hadden we niet, dus moesten elke dag boodschappen worden gedaan. Het huishouden anno jaren vijftig was een tijdrovend karwei. Pas met de komst van supermarkten kwam daar verandering in.
Thailand, 7 september – Om dominee Gremdaat te parafraseren: De lekkere trek, kent u die uitdrukking? Als ik trek heb in een tussendoortje, neem ik twee plakjes worst. Meer niet, anders zit ik al vol als ik mij aan de avondmaaltijd zet. Moet denken aan mijn kinderjaren als ik met mijn moeder naar de slager ging. Die sneed altijd een stukje rookworst voor me af, waarna mijn moeder zei: En wat zeg je dan? Mijn moeder kocht er vlees, gehakt en broodbeleg, zoals boterhamworst. Dat was niet voorverpakt. Ik kan me nog de snijmachine voor de geest halen. Zoiets als op de foto. Vond het een gevaarlijk ding. (Wordt vervolgd)
Thailand, 6 september – Nu ik het bakken van een spiegelei op mijn inductieplaatje onder de knie heb, ga ik experimenteren met het fabriceren van een uitsmijter ham. De combinatie met kaas trekt me niet zo, spek ligt te zwaar op de maag. Ik kan de ham mee bakken, maar ook los onder het spiegelei leggen. Wat smakelijker is, moet ik nog uitvogelen. In Vlaardingen, als ik ontbeet op het terras van De Waal, bestelde ik een uitsmijter met twee eieren op witte boterhammen, eerst naturel later met ham. Die werd niet meegebakken. Heb ook wel ontbeten met kroketten en (thuis) met haring, ook op wittebrood. Altijd zonder uitjes, wat typisch Vlaardings schijnt te zijn.
Thailand, 5 september – Columns over eten scoren altijd meer reacties dan columns over andere onderwerpen. Hoe zou dit toch komen? Omdat de dagelijkse inname van een x hoeveelheid calorieën een absolute levensvoorwaarde is? Wie niet eet, bijvoorbeeld een hongerstaker, kan een tijdje op zijn reserves teren, maar uiteindelijk legt hij het loodje. Ik schreef op 3 september mij te willen bekwamen in het bereiden van een roerei. Binnen enkele minuten reageerde iemand met de suggestie zwarte peper toe te voegen want dat maakt het ei-gerecht pittiger. Hij kreeg bijval van een ander. Btw: Mag witte peper ook, want 7-Eleven had geen zwarte peper, alleen witte, en die heb ik gekocht.
Thailand, 4 september – (Vervolg van de afgelopen dagen) Ging welgemoed op weg naar 7-Eleven om zout te kopen, nadat ik de receptionist had gevraagd wat het Thaise woord voor zout was. Maar toen ik in de winkel om ‘klua’ vroeg, verstonden ze me niet. Zal wel de verkeerde toon hebben gebruikt. Thaise tonen (laag, midden, hoog, stijgend, dalend) zijn betekenisonderscheidend. Gelukkig waren er klanten die het woordje ‘salt’ konden vertalen. Vandaag strooi ik dus geen suiker op mijn spiegelei, zoals eergisteren maar zout. Hoef ook de zonnebloemolie, die ik had gekocht, niet te gebruiken, want de koekenpan bevat een anti-aanbaklaag. Maar dat moet ik nog checken. En nu op naar mijn eerste Michelinster.
Thailand, 3 september – (Vervolg van gisteren) Ja, het is gelukt: een spiegelei bakken op mijn nieuw aangeschafte inductieplaatje. Het was wel even puzzelen op welke stand ik hem moest zetten, want de Thaise gebruiksaanwijzing kan ik niet lezen. Het resultaat was niet zo perfect als op de foto, maar alleszins redelijk. Moet nog wel zout kopen, want wat ik dacht dat zout was, bleek suiker te zijn. Geen geslaagde combinatie: spiegelei met suiker. Eén dooier brak, de andere was puntje gaaf. Het pleit is dus beslecht: voortaan spiegelei bij het ontbijt. In de toekomst ga ik mij bekwamen in het bereiden van een roerei, een bereidingswijze die ik pas heb leren kennen toen ik in 1969 in Engeland werkte.
Thailand, 2 september – (Vervolg van gisteren) Het lijkt zo makkelijk, maar een spiegelei bakken vergt nog best wat kunde in de keuken. Je wilt geen snotterig eiwit en een keiharde onderkant. Het tijdschrift Elle geeft het volgende recept: Breek een ei boven een kommetje. Verhit een flinke klont roomboter in een pan met dikke bodem op laag vuur. Strooi een klein beetje zout over de bodem van de pan. Laat het ei in de pan glijden zodra de boter is gesmolten, maar nog niet begint te schuimen. Zoek een dekseltje dat kleiner is dan de pan en over het ei past zonder de dooier aan te raken. Plaats het dekseltje over het ei. Laat in ongeveer 3,5-4 minuten het eiwit net gaar worden. Ik hoop dat het mij lukt.
Thailand, 1 september – How D’Ya Like Your Eggs in The Morning, een liedje uit de musical Rich, Young and Pretty van 1953, kwam vanochtend boven borrelen nadat ik was ontwaakt. Dat liedje wil maar niet verdwijnen uit mijn hoofd. Dat heb je zo met sommige liedjes. Tot nu toe hoefde ik die vraag niet te stellen, want ik had weinig keus. Heb een elektrische eierkoker. Van Tomado, destijds in Nederland gekocht en meegenomen naar Thailand.De enige keus was hard- of zacht gekookt. Maar sinds vandaag kan ik mijn ei repertoire uitbreiden. Heb een inductieplaatje en koekenpan gekocht, dus is de vraag nu: gekookt of gebakken? Wat zal het worden?
Thailand, 31 augustus – Het eethuisje bij mij om de hoek was gesloten, het andere eethuisje had weliswaar penne maar de ragout was op. Dus bleef niets anders over dan af te reizen naar Surawong om in Sarica te eten. Ik bestelde er roer gebakken gehakt met basilicum en witte rijst, een door mij veel gegeten gerecht dat het lekkerst in Sarica is. De portie daar is tweemaal zo groot en viermaal zo duur als bij het naamloze eethuisje waar ik vaak kom. Eethuisjes gaan soms onaangekondigd niet open in tegenstelling tot zaken als Sarica die vaste openingstijden heeft en voornamelijk buitenlanders bedient. Daar sta ik nooit voor een gesloten deur.
Thailand, 30 augustus – Op het gevaar af dat niemand nog met me wil praten, ga ik nog even door met het noemen van bijnamen – nu van Nederlandse kennissen. Eén is de wijsneus: hij weet altijd alles beter en laat dat triomfantelijk ook weten. Dan is er één die ik de commentator noem of misschien beter de tourgids. Constant aan het woord met weetjes die ik vaak al weet. Een geval apart is de Adviseur, nooit te beroerd om mij te vertellen wat ik moet doen en nalaten. Luistert nooit naar me. Het is een bont gezelschap, maar ik houd van ze. P.S. Vergat gisteren de Thaise nachtwaker, oftewel de Stijve Hark. Hij heeft houten benen, lijkt het wel.
Thailand, 29 augustus – Ik vind het leuk om bijnamen te verzinnen. Thai die de godganse dag op hun mobieltjes zitten te pielen, noem ik zombies. Zelfs als ze eten, gaan ze er mee door. Ze zijn al dood, maar stinken nog niet – althans de meesten. Telefoonzombies heb je ook in Nederland, maar tijdens mijn vakantie heb ik er niet veel gezien. De werkster die ’s ochtends vroeg de hal en het trappenhuis schoonmaakt, noem ik het Hobbelpaard, want zo loopt ze ook. De receptionist heet De Slaapkop. Hij ziet er de hele dag uit of hij net uit zijn bed komt. Ikzelf ben de Schoolfrik en da’s geen compliment.
Thailand, 28 augustus – You know nothing, las ik op een T-shirt. Beter zou zijn: I know nothing, want de draagster zag er niet al intelligent uit, alhoewel ik dat niet gecontroleerd heb. Op mij kan de tekst niet van toepassing zijn, want ik heb niet voor niets veertien jaar onderwijs genoten: lagere school, HBS-B en kweekschool. De kleuterschool tel ik niet mee. Maar ik moet bekennen: van hetgeen ik heb geleerd bij enkele vakken, zoals wis- en natuurkunde en scheikunde, herinner ik me weinig meer. Hoeft ook niet want ik heb die kennis niet nodig. Maar de tafels van vermenigvuldiging kan ik nog opdreunen. Een zak-japanner heb ik niet nodig, zoals veel Thai.
Thailand, 27 augustus – Toen ik in The Old Dutch mijn eten bestelde, andijviestamppot, keek de serveerster mij schaapachtig aan. Ik vroeg Do You speak English? Weer die schaapachtige blik. Ik zei: Wat doe je hier als je geen Engels spreekt, want de meeste klanten zijn buitenlanders. Ze keek me vuil aan en opende de menukaart zodat ik een plaatje van de stamppot kon aanwijzen. Een ander, die er al lang werkt, zette het eten voor me op tafel. Ik merk dat ik steeds brutaler word, nu ik de 70 ben gepasseerd. Metro passagiers die bij de uitgang in de weg staan, duw ik ruw weg om eens wat te noemen.
Thailand, 26 augustus – Elke vakantie geef ik mezelf een cadeautje, want als anderen het niet doen, doe ik het maar zelf. Twee jaar geleden kocht ik een nieuw Seiko horloge, nadat mijn vorige (en eerste) na tientallen jaren trouwe dienst de geest had gegeven. Vorig jaar kocht ik een Waterman vulpen, een licht model in tegenstelling tot de meeste die me te zwaar zijn. Dit jaar kocht ik een nieuwe pantalon, die ik alleen bij speciale gelegenheden draag; tot nu toe alleen in het vliegtuig. Schrijven met een vulpen is een feest – ik overdrijf niet. Het lijkt wel of de woorden gemakkelijker komen. Deze column schreef ik in een vloek en een zucht.
Thailand, 25 augustus – De Vluchtelingen (ik schreef er gisteren al over) is een bundel korte verhalen waarin telkens een Vietnamees centraal staat die naar de VS is gevlucht toen het Zuid-Vietnamese bewind ineen stortte. Ze waren bang voor de afrekening die zou volgen en ook inderdaad gevolgd is. Want Ho Chi Minh had geen consideratie met de Vietnamezen die heulden met het bewind. Hij liet duizenden ‘verraders’ executeren. Vluchtelingen zijn niet te benijden: ze missen hun vaderland en blijven vreemdeling in hun nieuwe land. Klein lichtpuntje: de laatste jaren kunnen ze zonder gevaar voor eigen leven naar Vietnam. Maar dat land is niet meer het Vietnam dat ze achtergelaten hebben.
Thailand, 24 augustus – Ik heb tijdens mijn vakantie vier boeken gekocht – je bent tenslotte bibliofiel of je bent het niet. Eén boek ging grotendeels ongelezen naar mijn boekenkast: Rotterdam, bruid van de Maas. Ik had verwacht dat het mij als geboren Rotterdammer zou boeien, maar dat deed het niet. Nepnieuws van dezelfde auteur las ik wel helemaal uit. Hij laat zien dat het verspreiden van onjuiste informatie van alle tijden is. Maar mijn favoriete boeken zijn De Vluchtelingen en De Sympathisant van de Vietnamese schrijver Viet Thanh Nguyen. De Vluchtelingen heb ik ademloos gelezen. Meeslepend proza, fenomenale schrijfstijl. Kon ik maar zo schrijven. Vertel er later meer over.
Thailand, 23 augustus – Ben inmiddels teruggekeerd in Bangkok, maar dat meldde ik al eerder. Alles is hetzelfde als toen ik vertrok. Alleen is er vlakbij twee al bestaande een eethuisje bijgekomen, in een ruimte die voorheen een karaokecafé was, maar daar heb ik nooit klanten gezien. Niet zo verwonderlijk, want een stukje verder zijn al vier druk bezochte karaokebars. Ja, zo redeneren kleine ondernemers hier: als ze zien dat een zaak succes heeft, kopiëren ze de formule. Dat ze beter een gat in de markt kunnen zoeken, komt blijkbaar niet in hen op. Winkeltjes en bedrijfjes komen en gaan. Het geld voor de vereiste investeringen zal wel geleend worden. Ik heb er veel over de kop zien gaan.
Thailand, 22 augustus – De uitbater van de Ocean bar in soi Pratoochai, waar ik vaak neer neerstrijk – tegenwoordig minder dan voorheen want gezelligheid is er niet meer te vinden – blijkt te kunnen praten. Voor het eerst in vele, vele maanden richtte hij het woord tot mij toen ik er na mijn vakantie kwam, steunend op mijn wandelstok. Hij zei dat mijn conditie te wijten was aan het vele roken dat ik deed. Daarna verviel hij weer in zwijgen, een gewoonte die hij, zo vermoed ik, wel zal voortzetten. Ik kan er niet rouwig om zijn, want een interessant gesprek, bijvoorbeeld over literatuur, valt met hem niet te voeren.
Thailand, 21 augustus – Mijn eerste roer gebakken gehakt met basilicum en witte rijst, een van mijn favoriete gerechten, soldaat gemaakt in het eethuisje bij mij in de buurt. Ik vertelde de eigenaar-kok op vakantie te zijn geweest in Holland. Hij vroeg ‘Amsterdam?’, wat ik pareerde met ‘Rotterdam’. Maar wat mij nog meer verraste, was zijn afscheidsgroet ‘Doei’, toen ik vertrok. Ik beheers helaas te weinig Thais om hem te vragen waar en hoe hij het woord oppikte. Zou hij in Nederland geweest zijn? Misschien ingefluisterd door Nederlandse kennissen? De gehaktschotel smaakte weer als vanouds. Lekker pittig. Ik liet mijn bordje leeg achter.
Thailand, 20 augustus – Ik had mij voorgenomen na mijn vakantie in Nederland eerst maar eens te acclimatiseren en uit te rusten van de vermoeiende vliegreis, maar zoals het gezegde luidt: Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Dus: vandaag een aflevering van Nieuws uit Thailand, zij het in zeer beknopte vorm. Geen uitgebreide samenvattingen van de acht artikelen en vijf kortjes in de rubriek InBrief, maar voldoende informatie om een beeld te krijgen van de krant van vandaag.
Voor Bangkok Post is het belangrijkste nieuws de moeizame veiling van vergunningen voor het 1800 megahertz spectrum; ik vind het artikel over de verhuizing van dierentuin Dusit interessanter. De 80 jaar oude dierentuin gaat later deze maand dicht om een nieuwe locatie te betrekken in Pathum Thani. Omdat de bouw drie jaar in beslag neemt, worden de ruim duizend dieren tijdelijk ondergebracht in zes openbare dierentuinen.
Thailand, 19 augustus – De dag dat ik mij had voorgenomen Nieuws uit Thailand te hervatten – maar niet deed, gisteren dus –, opende Bangkok Post met een bericht over mogelijke corruptie bij de aanschaf van de THEOS-2, een satelliet waarmee de aarde wordt geobserveerd. Critici vermoeden dat die voor spionagewerk gaat worden gebruikt. Een soort Big Brother die vanuit de lucht de bevolking in de gaten houdt, want het huidige militaire regime is o zo bang voor protesten en heeft voldoende wettelijke mogelijkheden om dissidenten de mond te snoeren.
Een tweede bericht riekt eveneens naar gesjoemel. Voor de laatste ronde van de elektronische aanbestedingsprocedure van Thailand’s elektronisch paspoort waren slechts vier gegadigden, waarvan er drie zich hebben teruggetrokken. Dus heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken de aanbesteding geannuleerd vanwege gebrek aan concurrentie. Het project moet van recente datum zijn, want ik heb er niet eerder over gelezen en deze vakantie heb ik het Thaise nieuws niet bijgehouden.
Ja, beste mensen, ik ben weer terug in het land waar corruptie welig tiert. Voor alle duidelijkheid: daarmee wil ik niet zeggen dat in Nederland alleen door heilige boontjes zaken wordt gedaan; de Nederlanse kranten die ik tijdens mijn vakantie heb gelezen, bevatten enkele sappige verhalen over topmannen die het niet zo nauw namen met de regels.
Dat zijn zo de eerste gedachten na mijn terugkeer in Thailand, waarmee ik maar wil zeggen: er is niets nieuws onder de zon, hier in dit zongerijpte land. Jippie, ik ben weer thuis.
Thailand, 18 augustus – Na een vermoeiende reis van tweemaal zes uur met een overstap in Dubai teruggekeerd in Bangkok. Begint gelijk al met een bescheiden financiële meevaller, want Winston, het sigarettenmerk waarop ik in Nederland ben overgestapt, is 50 baht goedkoper dan de Marlboro die ik voorheen in Thailand rookte. Op Suvarnabhumi opgehaald door Mac, de weesjongen die ik ‘geadopteerd’ heb. Ook in Nederland veel hulp gekregen van vrienden, van wie één me telkens met zijn auto naar het ziekenhuis bracht voor injecties vanwege mijn geconstateerde B12 vitaminegebrek en een ijzerinfuus vanwege een lichte bloedarmoede. Het vitaminetekort is een waarschuwing dat ik mijn voeding hier moet aanpassen. B12 zit in vlees, visgerechten en schelpdieren, dus het moet niet moeilijk zijn mijn voedingspatroon te wijzigen. Het gezegde luidt: Een goede buur is beter dan een verre vriend, maar ik zeg: Er gaat niets boven een goede vriend. Mijn dagelijkse nieuwsoverzicht Nieuws uit Thailand, hervat ik later. Eerst maar eens acclimatiseren en uitrusten.
Thailand, 18 augustus (2) – Zo’n reis Amsterdam-Bangkok hakt er wel in. Het begint al met drie uur tevoren arriveren op Schiphol en wachten tot je aan de beurt ben bij het inleveren van de bagage en in ontvangst nemen van de boarding-pass. Daarna een te dure koffie drinken, rondhangen bij de gate en als die opengaat voetje voor voetje naar je zitplaats schuifelen.
Ik reserveer altijd een gangpadstoel. Zes uur vastgekluisterd zitten aan de stoel voelt als een dwangbuis, want de beenruimte is altijd te krap. Zo nu en dan de benen strekken biedt nauwelijks soelaas. De laatste jaren kies ik niet meer voor een non-stop vlucht, maar geef de voorkeur aan een onderbreking, dit keer weer in Dubai.
Vervolgens de tweede etappe van zes uur, ook weer een maaltijd die me niet pittig genoeg is, afgesloten met slootwaterkoffie, een beetje dommelen, na aankomst door de douane en wachten bij de bagageband. Veel passagiers bestrijden de verveling met een filmpje, maar deze keer was er geen film die me kon boeien.
Van een jetlag heb ik geen last, want ik slaap sowieso al in afleveringen. Niets dan lof voor de service van Emirates, onderweg turbulentie die geen naam mag hebben en als afscheidsgroet: Tot de volgende keer, maar dat duurt nog een lange tijd.
Thailand, 5 juli – Ben altijd een beetje gespannen (niet zenuwachtig) als ik moet vliegen. In Nederland: komt de taxi op de bestelde tijd, is de treindienst niet verstoord, gaat inchecken probleemloos? In Thailand: bereik ik Suvarnabhumi op tijd, moet ik lang wachten bij Immmigration? In beide landen: Ben ik niets vergeten, heb ik mijn paspoort en (tevoren geprinte) instapkaart bij de hand? Ik kom altijd drie uur voor het vertrektijdstip. Banjer wat rond op het vliegveld. In Nederland: eet mijn laatste saucijzenbroodje, in Thailand eet mijn laatste continental breakfast. Pas wanneer het vliegtuig het luchtruim heeft gekozen, verdwijnt de spanning. Een lange zit volgt.
Thailand, 4 juli – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 3 en 4)
3 Theresia’s zwangerschap verliep grotendeels probleemloos. In het begin had ze last van ochtendmisselijkheid, maar die verdween na verloop van tijd. Pas toen haar lichaam begon uit te dijen, kregen collega’s in de gaten dat ze zwanger was, want ze had niets verteld. Theresia rookte en dronk niet, dat was goed voor de kleine Mac II. Ze at gezond: veel fruit, veel groentes. Bij voorkeur van een markt waarop biologisch geteelde producten werden verkocht. Daarvan had je er een aantal in Bangkok. Ze ging met zwangerschapsverlof, maar kocht geen babykleertjes, want dat brengt ongeluk, wilde het bijgeloof. Toen de weeën begonnen, bracht Mac haar naar het ziekenhuis, waar ze beviel van een gezonde baby. Een jongetje, maar dat wist ze al.
4 Hoewel niet gebruikelijk in Thailand was Mac aanwezig bij de bevalling. Thaise mannen mogen er nooit bij zijn, Mac als buitenlander wel. Bovendien waren bevallingen hem niet vreemd, want die hadden deel uitgemaakt van zijn artsenopleiding. Niettemin was deze bevalling anders. Hij stond er niet bij als arts maar als verwekker. De bevalling ging van een leien dakje. De ontsluiting kwam snel, Mac II kon blijkbaar niet wachten om de grote wereld in te gaan. De eerste minuten bracht hij door op de buik van Theresia. Mac heette hem in stilte welkom, hij kuste Theresia en haalde wat eten voor haar, want ze had honger.
Thailand, 3 juli – Dat was pech hebben. Had trek in macaroni moosap (gehakt) die ik eenmaal tot tevredenheid had gegeten in de recent geopende eetplek (want meer is het niet) op nog geen minuut loopafstand. Maar de naamloze eetgelegenheid was gesloten. Dat is het vervelende van eenmanszaken: ze hebben geen vaste openingsdagen en -tijden, zoals restaurants als Sarica en Maxis in Surawong. De sluiting wordt ook niet altijd aangekondigd. De klant staat ineens voor een gesloten deur, in dit geval gesloten hek. Niet erg klantvriendelijk. Maar er komt binnenkort wel een herkansing. In Nederland ga ik zelf een verrukkelijke schotel bereiden. Een van de gemakkelijkste gerechten voor een culinaire leek als ik.
Thailand, 2 juli – Vandaag geen column uit Thailand, morgen ook niet, overmorgen ook niet en de dagen daarna ook niet. Uw columnist gaat met vakantie naar Nederland. Weliswaar vertrekt hij pas op donderdag, maar een vroegertje moet kunnen. Evenals vorige keer vlieg ik weer met Emirates en maak een tussenstop (beter gezegd overstap) in Dubai. Ik vind dat plezierig. De lange reis wordt even onderbroken, ik kan mijn benen strekken en mij vergapen aan merkartikelen, waarvan de prijs buiten mijn budget valt. Dus Vlaardingen: zet je schrap. Café De Waal, leg alvast Trouw klaar; ’t Hoogertje, maak alvast drie haringen schoon. Ik kom eraan.
Thailand, 1 juli – Feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia (aflevering 1 en 2)
1 Annemarie legde haar hand op de buik van Theresia en zei: Je bent zwanger. Dat hadden Mac en Theresia nog even geheim willen houden, maar nu Annemarie het wist, hoefde dat niet meer. Mac en Theresia leefden een gedisciplineerd leven: ze werkten, aten in hun Love nest zoals ze hun appartement noemden en gingen zelden uit. Mac las veel, vooral kranten, hij was een echte nieuwsjunkie. Theresia had zich geworpen op tekenen en schilderen. Zonder het Mac te vertellen had ze een zwangerschapstest laten doen. ’s Avonds vertelde ze Mac het grote nieuws. Ze kon wel juichen van geluk, want had ze niet jaren gedacht onvruchtbaar te zijn, nadat een Filipijnse arts een naar later bleek foutieve diagnose had gesteld.
2 Mac was blij voor Theresia, hij wist van haar kinderwens. Zelf reageerde hij ogenschijnlijk onaangedaan op Theresia’s mededeling, maar zo was hij nu eenmaal: hij liep niet te koop met zijn emoties en kon ze moeilijk uiten. In het begin van hun relatie had Theresia moeite gehad met zijn afstandelijke houding, maar allengs had ze begrepen dat achter dat masker een zee van emoties kolkte. Hij uitte ze met kleine dingen, zoals die keer dat hij haar een orchidee gaf. ‘Speciaal voor jou gestolen uit een tuin waar ik langs kwam. Mooi hè’, zei hij. ‘Da’s heling, als ik hem aanneem’, zei ze adrem. ‘Maar voor jou ga ik door het vuur. Je zoekt me toch wel op in de gevangenis, hè?’
Thailand, 30 juni – Schuin tegenover mijn vaste eethuisje waar ik vaak roergebakken gehakt met basilicum, spiegelei en witte rijst eet (net zo lekker als in Sarica) heeft een vrouw een eetgelegenheid geopend. Er stond een pot met macaroni en spaghetti, twee gerechten die ik lang niet had gegeten. Bestelde laatst macaroni moo sap (gehakt). De schotel was smakelijk, maar alle overbodige ingrediënten, zoals kleine stukjes maïs, eruit gevist. Dat het goedkoop is, is voor mij bijzaak. Het gaat erom dat de smaakpapillen geprikkeld worden en dat werden ze. Maar mijn oude eethuisje laat ik niet in de steek. Waarom zou ik?
Thailand, 29 juni – Nieuw feuilleton: Het grote geluk van Mac en Theresia
Donderdag verschenen de laatste twee afleveringen van het zesde feuilleton Zuster Petra weet ‘t niet meer. De zuster die dokter Dick heeft beschuldigd van aanranding – reden waarom hij zijn toenmalige ziekenhuis moest verlaten – is exit. Feuilleton 7 begint op zondag . Daarin staan de Amerikaanse arts Mac en de Filipijnse verpleegster Theresia, die inmiddels een relatie hebben, centraal. Het feuilleton wordt om de andere dag geplaatst op mijn Facebook pagina. Alle afleveringen tot de laatst geplaatste staan op de pagina Het grote geluk van Mac en Theresia. http://tinyurl.com/y75quvoo
Thailand, 28 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 43, 44 en epiloog)
43 Collega’s op het werk die haar eerst hadden genegeerd, prezen haar voor haar moed om zich zo bloot te geven. Annemarie liet het artikel aan Dick lezen. Tja, een zielig geval die Petra, was het enige wat hij erover zei. Voor hem was het al lang een gesloten hoofdstuk. Het heeft geen zin om ouwe koeien uit de sloot te blijven halen, vond hij. Laat ze daar maar liggen tot ze tot stof zijn vergaan, om een bijbelwoord wat oneerbiedig te parafraseren. Ziekenhuisdirecteur Ger had het ook gelezen. Toch moedig om en publique schuld te bekennen, vond hij. Annemarie sneerde alleen maar: Berouw komt na de zonde en dat heeft wel erg lang geduurd. Verder maakte ze er geen woorden aan vuil.
44 Petra’s schuldbekentenis maakte geen verschil voor de omgang met haar collega’s. Die bleven haar mijden wat de patiëntzorg niet ten goede kwam. De hoofdzuster was dat ook ter ore gekomen en riep Petra bij zich. Ze hadden een stevig gesprek, waarin de hoofdzuster Petra vroeg of ze het nog wel naar haar zin had. Alhoewel Petra bevestigde dat dit zo was, had de hoofdzuster een andere indruk. Ze vroeg zich zelfs af of Petra nog wel geschikt was voor verpleegster. En dat zei ze ook. Petra moest diep in haar hart toegeven dat de hoofdzuster gelijk had. Ze nam een kloek besluit en zegde haar baan op. Zonder zicht te hebben op iets anders. Exit Petra.
Epiloog: Dingen kunnen een onverwachte loop hebben en dat geldt zeker voor Petra die niet meer terugkeerde als verpleegster. Ze vond werk als doktersassistente, wat voornamelijk een administratieve baan is met incidenteel een medische handeling. De auteur van dit feuilleton heeft geen zeggenschap meer over haar en richt zijn aandacht weer op de andere spelers. Hoe vergaat het hen? Dat lezen we in het volgende (zevende) feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia.
Thailand, 27 juni – Het visum dat ik heb en een jaar geldig is, vereist dat ik mij elke 90 dagen meld bij Immigration. Wat daarvan het doel is, weet ik niet. In ieder geval is het geen inkomstenbron voor de overheid, want er zijn geen kosten aan verbonden. De melding doe ik per (aangetekende) post. Dat ging altijd goed, maar deze keer kwam er een kink in de kabel. De bevestiging van Immigration dat ik weer 90 dagen vooruit kan, kwam maar niet. Dus op naar het Immigration Bureau. Maar dat was niet eens nodig geweest. Diezelfde dag nog arriveerde het document. Ik heb het nu in tweevoud. Mij kan niets meer gebeuren.
Thailand, 26 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 41 en 42)
41 De affaire met dokter Dick raakte op de achtergrond. Petra sneed de vermeende aanranding eenmaal aan. ‘Is het mogelijk dat ik het gedroomd heb en als echte herinnering heb opgeslagen?’ Nancy kende het werk van neuroloog Oliver Sacks over gefabriceerde herinneringen. Ze achtte het heel goed mogelijk dat Petra de aanranding door dokter Dick gedroomd had. Petra vroeg haar wat te doen om het goed te maken. Excuses aanbieden, uitleggen hoe je tot de beschuldiging van aanranding bent gekomen. Laat het niet versloffen, anders blijft het maar dooretteren, zei Nancy. Petra nam het advies ter harte en nam contact op met de redactie van het verpleegsterstijdschrift waarin ze destijds de affaire openbaar had gemaakt.
42 De redactie stelde voor dat zij zelf het verhaal zou schrijven en dat ze niet, zoals de vorige keer geïnterviewd zou worden. ‘Mooi onderwerp voor het kerstnummer Vrede op Aarde’, zei de hoofdredactrice vergenoegd. ‘Stuur maar op dan zetten wij er als kop boven ‘Het spijt me’. Wij maken wel een kadertje met info over wetenschappelijke inzichten over herinneringen, niet alleen van neuroloog Oliver Sacks, maar ook van anderen.’ Het kostte Petra nog heel wat moeite om een behoorlijk verhaal op papier te krijgen. Ze was geen ervaren schrijfster. Het laatste verhaal dat ze geschreven had, moet een opstel zijn geweest op de mavo. De redactie fatsoeneerde haar tekst. Het artikel ging vergezeld van haar foto, waartegen ze eerste instantie bezwaar had gemaakt, maar het moest van de redactie.
Thailand, 25 juni – Bestaat het nog: blaasvoetbal? En de trektafel met flippers? Vlooien? Domino? Sjoelen? Dat zijn de spelletjes van mijn kinderjaren. Later: kaarten (31, 21, pesten, klaverjassen). Monopoly. En nu in Thailand? Niets. Computerspelletjes trekken me niet. Ik zie ze vaak spelen, maar begrijp er niet veel van, Candy Crush vind ik maar een dom spelletje. Ik heb nog een voorloper van Monopoly: het beursspel. Zelfde principe: de spelers kopen en verkopen aandelen en obligaties. Een wijzertje bepaalt de koers. Ik denk dat het een gewild collector’s item is. Belangstelling? Stuur me een mailtje en je krijgt het cadeau van me.
Thailand, 24 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 39 en 40)
39 Tijdens een van de sessies vroeg Dr Nancy Zielknijper: ‘Vertel eens over je liefdesleven. Ik heb je er helemaal nog niet over gehoord.’ Inderdaad had Petra het onderwerp zorgvuldig vermeden maar voor een psychiater is wat niet gezegd wordt net zo belangrijk als wat wel gezegd wordt, of misschien wel belangrijker. Petra vertelde over haar avontuurtje met Okke. Hoe ze hem verleid had met korte rokjes en diepe decolletés en hoe het was misgegaan. Ze vertelde over eerdere avontuurtjes en mislukte liefdes, en zuchtte diep: ‘Ik heb nooit de ware Jacob ontmoet.’ ‘Vind je dat vreemd?’, reageerde Nancy. ‘Misschien wil je daar eens je gedachten over laten gaan en volgende keer vertellen hoe je erover denkt. Dat is je huiswerk voor de komende week.’
40 Het werd een lang gesprek dat zich uitstrekte over meerdere sessies. Nancy probeerde Petra tot het inzicht te brengen dat een liefdesrelatie gebaseerd moet zijn op wederzijds respect. Dat je met jezelf op een presenteerblaadje aanbieden, zoals ze bij Okke had gedaan, geen respect verwerft. Dat liefde geven en krijgen is. Dat je niets kunt eisen. Dat je eerst van jezelf moet houden om van een ander te kunnen houden. Dat je de ander moet accepteren zoals hij is en niet kunt veranderen. Ze hadden het over seks en liefde, over tederheid, over eenzaamheid. Ja, er werd heel wat overhoop gehaald in die gesprekken. Maar ze hielpen, heel wat beter dan Okke’s gewroet in haar jeugd.
Thailand, 23 juni – Nooit erg goed geweest in gymnastiek. In mijn eindexamenjaar van de middelbare school gaf de leraar mij een genadezesje. Hij vond het sneu om mijn lijst te ontsieren met een onvoldoende. Heb wel volleybal gespeeld, veel geroeid en tijdens mijn padvinderstijd nog meer gezeild. Heerlijke sport, dat zeilen, maar er moet wel een flinke bries staan. Dan wordt het aanpoten om de boot in bedwang te houden. Sinds mijn eerste werkdag nooit meer iets aan sport gedaan, zelfs geen jeu de boules wat toch weinig inspanning vergt. Op de Thaise tv mag ik graag naar golf kijken, ik ken de spelregels, maar ik speel het niet. Waarom eigenlijk niet?
Thailand, 22 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 37 en 38)
37 In Okke’s appartement kwam niet veel terecht van de door Petra voorgestelde vrijpartij. Okke, gewend om na de maaltijd een dutje te doen, viel in slaap. Hij had zich niet eens ontkleed, alleen schoenen en sokken uitgetrokken. De rijsttafel lag zwaar op zijn maag en dat gold eigenlijk ook voor Petra. Volgende keer, bedacht ze, eerst vrijen en dan eten. Maar er zou tot grote teleurstelling van haar, geen volgende keer komen. Hij brak met haar en zegde alle al gemaakte afspraken voor een sessie af. Hij had geen zin om zijn therapeutenbestaan op het spel te zetten. Het was spannend geweest, maar nu moest het eindigen. Petra dacht: Ach, mannen genoeg op de wereld. Op naar de volgende.
38 Ja, mannen genoeg op de wereld,maar waar was die ene die haar gelukkig kon maken? Want zo dacht Petra over de liefde: het is een permanente toestand van gelukzaligheid, een gedachte die je eerder zou verwachten bij een bakvis dan bij een volwassen twintiger, die al de nodige deuken heeft opgelopen. Petra begreep nog meer dingen niet. Door zich zo schaamteloos aan te bieden als ze bij Okke had gedaan, zou ze nooit enig respect verwerven. Maar wie kon haar dat duidelijk maken? Hartsvriendinnen had ze niet, in het ziekenhuis liepen collega’s met een grote boog om haar heen. Inmiddels was ze weer aan het werk gegaan en ze was weer in therapie gegaan. Nu bij een vrouwelijke psychiater.
Thailand, 21 juni – Drie dingen vallen op in de Thaise politiek. Als er een probleem is, wordt een commissie gevormd; om de haverklap stappen politici naar de rechter als ze het ergens niet mee eens zijn of wanneer ze kritiek verwarren met smaad, en als derde zijn ze gek op seminars. Geen onderwerp is te onbeduidend om er geen seminar over te beleggen. Ze hebben ook vaak lange namen. Daarom noem ik Thailand babbelland, want er wordt in dit land wat gezeverd, gekletst, geraaskald, gezwetst. Niet alleen in de politiek, maar altijd en overal. Vandaar dat iedereen zijn mobieltje in de aanslag houdt.
Thailand, 20 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 35 en 36)
35 Petra vatte de koe bij de horens, of eigenlijk de stier. ‘Ik wil met je naar bed’, zei ze recht voor zijn raap. Okke zei: ‘Goed idee, maar niet hier. Laten we een afspraak maken. Gaan we eerst wat eten en drinken en daarna ga je mee naar mijn flat. Wat wordt het: Italiaans, Spaans, Surinaams, Thais, Chinees, Indonesisch? Jij mag het zeggen.’ Petra besliste: Indonesisch. Ze was gek op Indonesische rijsttafels. Rijsttafels vond ze sexy. Zo gezegd, zo gedaan. Ze spraken af in restaurant Garoeda in Den Haag, want was de hofstad niet de beste plaats in Nederland om Indonesisch te eten? Petra was in haar nopjes. De prooi was gevangen, ze hoopte dat de one-night stand nog vele herhalingen zou krijgen. Te lang had ze niet gevreeën.
36 In het restaurant begon hun liefdesspel met voetjevrijen. Okke zocht onder de tafel naar het kruis van Petra. Ook nu droeg ze geen slipje, wat Okke wel zo plezierig vond, bespaarde een hoop gewriemel. Maar toen de rijsttafel werd geserveerd, verschoof de aandacht volledig naar de maaltijd. Petra smulde, Okke noemde het een ‘culinair orgasme’. Dat vond Petra nou zo aardig aan Okke: hij had vaak van die originele uitdrukkingen, zoals toen hij haar sprookjesbos prees en zei dat de kreek ruim voorzien van water was. ‘Dirty old man’, plaagde ze, alhoewel het leeftijdsverschil tussen hen niet erg groot was.
Thailand, 19 juni – Rillen van de kou (Nederland) of zweten vanwege de hitte (Thailand): Wat valt te prefereren? Volgende maand ga ik op vakantie naar Nederland. In voorgaande jaren ging ik eerder, in mei en juni, maar dat is me slecht bevallen. Dit jaar hoop ik dat de weergoden een beter humeur hebben, want mijn magere lijf verdraagt geen temperaturen lager dan 20 graden. Soms ben ik jaloers op dikke mensen. Hun speklaag beschermt hen tegen ijzige noordenwinden. Maar ik vreees met grote vrezen. Het weer in Nederland is net zo onvoorspelbaar als de uitkomst van het wereldkampioenschap voetbal.
Thailand, 18 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 33 en 34)
33 Als bij toverslag drong het besef tot Petra door. Dit heeft dokter Dick nooit bij mij gedaan. Het was een stille wens. Het meest intieme gebaar dat hij ooit had gemaakt was zijn hand op mijn rug leggen toen hij mij uit zijn spreekkamer zette. Toen ze geprobeerd had hem te verleiden, was hij in woede ontstoken. ‘Dat moet je nooit meer flikken, mevrouw. Anders rook je een zware pijp en is het afgelopen met je mooie loopbaan. En nou opgedonderd.’ Dat dreigement bracht Petra ertoe om hem later te beschuldigen van aanranding. Het was ineens allemaal duidelijk. De hand van de psycholoog in haar blousje was de sleutel voor de oplossing. De volgende vraag was natuurlijk: Hoe kan ik het goedmaken met dokter Dick? Daarover moest ze nog eens nadenken.
34 Dr Okke Zielknijper vroeg zich af: Waarom had hij Petra zo bot afgewezen toen ze hem probeerde te verleiden? Hij vond haar toch een aantrekkelijke vrouw? Hij was toch niet van steen. Intussen bleef Petra de therapiesessies bezoeken. Ze kleedde zich steeds uitdagender. Haar rokjes werden steeds korter, haar decolleté steeds dieper. Boog zich voorover tijdens de sessies, spreidde haar benen, raakte zijn bovenbeen ‘per ongeluk’ aan. Okke speelde het spel mee. Hij verscheen in trainingsbroek. ‘Ben naar de fitness geweest’, gaf hij als verklaring. ‘Had geen tijd me te verkleden.’ Maar dat was een smoesje. De broek liet duidelijk zien wanneer hij opgewonden raakte en dat wond Petra weer op. Het was een spel van actie en reactie dat telkens eindigde met Okke’s mededeling dat de tijd om was en een volgende patiënt wachtte.
Thailand, 17 juni – Mijn oudste broer was nudist. Hij liep binnenshuis en in de tuin in adamskostuum. Dat ergerde de buren, maar tot een burenruzie waaraan de Rijdende Rechter te pas moest komen, heeft dat nooit geleid – voor zover ik weet. Ik loop ook naakt, maar alleen in de beslotenheid van mijn kamer. Daar is een goede reden voor: hitte. De luchtstroom van de ventilator brengt de gewenste verkoeling. Wat Nederlanders beweegt hun billetjes door het zand (strand) of dennennaalden (bos) te laten pijnigen, snap ik niet. Hoe vaak komt het kwik boven de 30 graden uit, wat in Bangkok dagelijkse praktijk is?
Thailand, 16 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 31 en 32)
31 Eigenlijk wist zuster Petra niets over hypnose. Ze had wel eens over een show gelezen, waarin een hypnotiseur bezoekers uit het publiek uitnodigde naar het podium te komen. Daar bracht hij ze onder hypnose. Een bekende hypnoseshow was die van Rasti Rostelli, de artiestennaam van Ronald van den Berg. Hij gaf de gehypnotiseerde vrijwilligers uit het publiek citroenen en vertelde dat het perziken zijn. Hij liet ze geloven dat ze poedelnaakt op het podium stonden. Panisch grepen de vrijwilligers naar hun genitaliën. In zijn bekendste truc liet hij ze zo stijf als een plank op de rugleuning van twee stoelen liggen. Petra reageerde sceptisch op wat ze las. Maar er waren natuurlijk ook hypnotiseurs die te goeder trouw waren. Misschien moest ze die maar eens raadplegen.
32 Maar ze deed het niet. Ze vond de sessies bij haar psycholoog ‘best wel’ gezellig. Ze raakte zelfs een beetje verliefd op hem. Dat gebeurt wel vaker, de psycholoog wist dat. Hij vond Petra ook niet onaantrekkelijk, maar hij bleef op een afstand. Van collega’s wist hij hoe het uit de hand kon lopen. Die waren geschorst voor het leven, nadat ze met een klant hadden liggen rollebollen. Maar het vlees is zwak. Toen Petra vertelde dat dokter Dick haar borsten had betast, slipte hij zijn hand in haar bloesje en vroeg: ‘Wat deed hij dan? Dit?’ Petra begon zwaar te ademen. ‘Ga door, ga door’, lispelde ze. ‘I love it.’ Ze begon haar rok op te trekken, waaronder ze geen slipje droeg zag hij, en een sprookjesbos wachtte, maar hij hield haar tegen: ‘Zo is het wel genoeg. Geen polonaise.’
Thailand, 15 juni – Natuurlijk kun je alles in de krant waar een lijntje om staat, een column noemen. Dat doen de angelsaksische media. Maar ik vind dat niet juist. Een column is geen commentaar, geen boekbespreking, geen recensie, geen interview, geen analyse. Een column is een specifiek genre. Een goeie column prikkelt, irriteert, beledigt – alles mag. De columnist staat in de traditie van de hofnar die onder de rokken van de koningin heeft gekeken. Neem een columnist nooit serieus, reageer niet. Lees hem, lach, word desnoods kwaad en trek je er verder niets van aan. Morgen weer een nieuwe dag en een nieuwe column.
Thailand, 14 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 29 en 30)
29 Het telefoontje van de secretaris had er flink ingehakt bij Petra. Ze sliep slecht, ging met lood in de schoenen naar haar werk en tobde veel. Ze vereenzaamde, want ook de collega’s op haar nieuwe werkplek wisten sinds het interview van de affaire en negeerden haar. Uiteindelijk kon ze er niet meer tegen en meldde zich ziek. De bedrijfsarts adviseerde haar hulp van een psychiater te zoeken. Of misschien kon hypnotherapie helpen, suggereerde hij. Rationeel leek het een goed idee, maar emotioneel had Petra er moeite mee en zolang dat zo was, was de kans op succes gering. Hypnose vereist de volledige medewerking van de patiënt. Verzet doet het resultaat teniet.
30 Ze besloot in therapie te gaan, niet bij een psychiater of hypnotherapeut maar bij een psycholoog. Dat was minder ingrijpend. De psycholoog zaagde haar door over haar jeugd, waarbij Petra zich afvroeg wat haar kindertijd te maken had met haar probleem. Want het enige wat ze wilde weten, was: heb ik de aanranding gedroomd en zo ja, waarom denk ik dat die echt heeft plaatsgevonden? Maar de psycholoog meende dat daarin de sleutel lag. Hij liet ook een hersenscan maken, die echter niets bijzonders aan het licht bracht. Petra begon zo langzamerhand te denken dat ze rijp was voor het gekkenhuis. Misschien dat opname in een psychiatrische inrichting zou kunnen helpen. Maar op grond van welke diagnose? Die moest toch echt een psychiater stellen. Zo bleef ze in kringetjes ronddraaien en veranderde er niets.
Thailand, 13 juni – De Thaise media schreeuwen momenteel moord en brand over de verspilling van plastic, maar 7-Eleven, Foodland en Big C, waar ik regelmatig boodschappen doe, blijven zelfs de kleinste aankoop in een plastic zakje doen. Nog erger: Thaise bedrijven importeren plastic afval; daar valt geld mee te verdienen. Het is de hypocrisie ten top en ook een bewijs dat media veel minder invloed hebben dan verondersteld. Pas wanneer de bevolking al dat plastic niet meer accepteert, kunnen ze de anti-plastic trend versterken. Maar nu lopen ze te ver voor de muziek uit. ’t Is vooralsnog ketelmuziek.
Thailand, 12 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 27 en 28)
27 Toen Dick thuiskwam, was Annemarie nog op. Dat kwam goed uit want Dick had goesting, zoals ze in Vlaanderen en Zuid-Nederland zeggen. Annemarie zag het aan zijn ogen, want die waren al bezig haar uit te kleden. Maar ze was moe, het was een lange werkdag geweest met enkele zware patiëntbesprekingen en de spoedoperatie van een patiënt die ze naar de OK had begeleid. Een tragisch geval want de man, een verkeersslachtoffer, had het niet overleefd. De familie was naar het ziekenhuis gekomen, zijn vrouw raakte overstuur, Annemarie had geprobeerd haar te kalmeren. In haar hele loopbaan als verpleegkundigde waren dat de moeilijkste momenten: familie zien treuren om de dood van een geliefde. Van vrijen kwam niets meer. Dick had er begrip voor. Hij kende die momenten uit eigen ervaring.
28 Petra was verrast door het telefoontje van de secretaris. Meer woorden dan njet had ze niet nodig voor haar weigering naar de jaarvergadering te komen. Ze durfde de confrontatie niet aan met Dick, die ze in het verderf had gestort, dacht ze. Dat Dick en Annemarie een paartje vormden, wist ze niet en dat was maar goed ook, want Annemarie had in een ingezonden brief in het verpleegsterstijdschrift de vloer met haar aangeveegd. Haar een leugenaar en bedriegster genoemd, nadat ze in een interview opening van zaken over de ‘aanranding’ had gegeven.
Nog steeds fluisterde het engeltje in haar dat ze zich vergist had, dat ze de aanranding had gedroomd. Dat ze droom en werkelijkheid door elkaar had gehaald. Onmogelijk? Zeker niet. Had de neuroloog Oliver Sacks immers niet geschreven dat herinneringen reconstructies zijn. Dat er ook herinneringen zijn, heel levendige herinneringen, die volkomen gefabriceerd blijken. Maar dat inzicht was nog niet doorgedrongen tot Petra.
Thailand, 11 juni – Wat ik tot nu toe in Thailand aan soepen heb gegeten, is niet veel soeps. In Took Lae Dee (bij Foodland) is de uiensoep een bakkie water met een paar uienringen die op de bon zijn. In Tiptop, ook in Patpong, een Thais-Italiaans restaurant, bestelde ik laatst champignonsoep. Die was waterig, niet romig. Ik vroeg om brood. Ze hadden alleen gegrild knoflook stokbrood. Keihard, niet door te komen. In Old Dutch, waar de andijvie- en zuurkoolstamppot een belediging zijn voor de Hollandsche keuken, hebben ze daarentegen een prima gevulde goulashsoep. Ja, ’t kan verkeren. Ik verlang naar erwtensoep met Hema-worst, maar die vind je niet in Thailand.
Thailand, 10 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 25 en 26)
25 De volgende afspraak was met Ger, directeur van het Christian Hospital. Hij hield van stijl, nooit zou hij in Bangkok op straat eten, alhoewel de hoofdstad volgens CNN toch het beste straatvoedsel ter wereld heeft. Hij boekte een tafel in restaurant RedSky op het dak van CentaraGrand, een hotel en conferentiecentrum. Alleen al het uitzicht vanaf de 55e verdieping was een sensatie, de maaltijd was niet minder sensationeel. Dick, van huis uit calvinist, schrok van de prijzen. Ger zag hem bedenkelijk kijken. ‘Maak je geen zorgen Dick. Jullie zijn mijn gast.’ Ze besloten een menu te nemen met onder andere forel, Bresse kip en als dessert taart van passievrucht. Dick’s commentaar na afloop: ‘P.., p…’ ‘Wat bedoel je Dick’, vroeg Ger. ‘Nou, ik kan geen pap meer zeggen.’ Ger schoot in de lach. ‘Altijd een kwinkslag’, zei Ger en zich wendend tot Annemarie: ‘Jij boft toch maar met zo’n kerel.’
26 Dick en Johan, de voorzitter van de chirurgenvereniging, kwamen nog eenmaal bij elkaar, ditmaal in het gezelschap van Ger, directeur van het Christian Hospital. Johan zou de volgende dag terug naar Holland vliegen. Annemarie ging niet mee. Ze veronderstelde dat de drie het de hele avond over chirurgie zouden hebben en dan zou ze er voor zoete koek bij zitten. Maar dat was niet eens het geval. De mannen vermeden zelfs over het werk te praten. Ze hadden het over de situatie in Nederland, vergeleken Thailand met Nederland en haalden herinneringen op aan hun studententijd. Nu bleek dat Ger en Johan, hoewel geen jaargenoten, lid waren geweest van dezelfde studentenvereniging, maar niet van hetzelfde dispuut. Dus ging het gesprek veel over bier en bacchanalen. Grote pret.
Thailand, 9 juni – Toen ik klein was, las mijn vader me voor uit Bolke de beer (niet te verwarren met Bruintje beer). Hij had er een hekel aan, maar ’t moest, ‘t was zijn enige bijdrage aan mijn opvoeding. Hij was kostwinner, veel weg. Mijn moeder sneed het vlees, niet alleen op zondag, elke dag. Ik lees graag voor. Op de lagere school begon ik de schooldag ermee, want voorlezen is geen extraatje voor het laatste kwartiertje als de kinderen zoet zijn. Het is een volwaardig onderdeel van het taalonderwijs. Later toen ik volwassen was, Bolke de beer gekocht en ongelezen in de boekenkast gezet. Als dierbare herinnering. (vaders van toen en nu)
Thailand, 8 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 23 en 24)
23 Het onderwerp Petra kwam tijdens de maaltijd niet meer ter sprake, maar Dick en Annemarie praatten er nog wel een tijdje over na toen ze in hun appartement waren. ‘Ik ben niet haatdragend’, zei Dick, ‘en achteraf bezien ben ik er alleen maar beter van geworden. Ik heb een nuttige les geleerd. En ik kan nu koeien melken’, een opmerking waar Annemarie om moest lachen. Annemarie wist niet goed wat ze ervan moest denken: ze twijfelde tussen goed initiatief – er is al genoeg ellende op de wereld – en waar bemoeien ze zich mee. Maar ook zij begreep dat de verzoeningspoging van de secretaris goed bedoeld was. Ze lieten het onderwerp verder maar rusten, dat was het beste.
24 In The Old Dutch bestelden ze andijviestamppot. Maar oh, wat viel die tegen. De andijvie kwam fijn gesneden uit een zakje, de bal gehakt was veel te groot en te hard. Je had een cirkelzaag nodig om hem in stukken te verdelen. Op de jus was niets aan te merken: die was smeuïg. ‘Je kunt wel merken dat er geen Nederlander meer in de keuken staat. Wat een afgang’, zei Annemarie. ‘Andijvie uit een zakje. Hoe bedenken ze het? Mijn moeder zou zich omdraaien in haar graf als ze het hoorde.’ ‘Zo is dat’, zei Dick. ‘De andijvie dient vers te zijn en mag hooguit geblancheerd worden, maar dat deden onze moeders niet eens.’ Ja, Dick had er verstand van. ‘Maar het heeft geen zin er iets van te zeggen. Ze kijken je toch alleen maar schaapachtig aan.’
Thailand, 7 juni – Moest ineens denken aan wat mijn moeder zei: Van kouwe koffie word je mooi. Heb er nooit iets van gemerkt en of ik de aansporing heb gevolgd om mijn kopje leeg te drinken, weet ik niet. Maar meestal waarschuwde ze tijdig: Laat je koffie niet koud worden. In Thailand staat een mok met koffie altijd naast mijn laptop. Koffie is de onmisbare brandstof bij het schrijven van Nieuws uit Thailand. Ik vergeet regelmatig een slokje te nemen, maar als de koffie koud is geworden, gooi ik hem weg. Aan mijn uiterlijk valt toch niets meer te verbeteren.
Thailand, 6 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 21 en 22)
21 Dick haalde Johan op Suvarnabhumi op. Ze namen de Airport Rail Link, een light-rail verbinding naar het centrum. ‘Eerst maar eens een dagje acclimatiseren’, zei Johan. Dus namen ze afscheid bij de balie van zijn hotel en maakten een afspraak voor de volgende avond. Dick grapte nog ‘En niet vanavond naar Nana gaan om een chick op te pikken’, maar die grap leek verkeerd te vallen. Johan was geen womaniser: ‘Zeg, je kent me toch? In mijn bed geen vrouwen’, zei hij lichtelijk geërgerd, om de grap te pareren met ‘Hoe kom ik daar?’ ‘Oké, foute opmerking’, verontschuldigde Dick zich, waarop Johan reageerde met ‘Zaad.., eh zand erover’.
22 ‘Ik moet je trouwens iets bekennen’, opende Johan de volgende avond hun gesprek toen ze in The Old Dutch zaten waar ze hadden afgesproken om iets te eten. ‘Mijn secretaris heeft voor de jaarvergadering contact opgenomen met zuster Petra. Gevraagd of ze naar de jaarvergadering wilde komen om de lucht met je te klaren. Maar ze wilde niet. Of durfde niet, dat weet ik niet. Kostte trouwens nog heel wat moeite om haar te vinden.’ Dick’s mond viel open van verbazing en Annemarie riep: ‘Dat loeder zal nooit toegeven dat ze gelogen heeft.’ Johan zei: ‘Als ze had toegestemd, zouden we jou uiteraard gevraagd hebben of je akkoord ging.’ ‘Nou, ik weet niet of ik dat gedaan had’, zei Dick. ‘Nou ja, jullie interventie kwam uit een goed hart, zullen we maar zeggen.’
Thailand, 5 juni – In mijn vorig column over autorijden (zie FB van 3 juni) schreef ik Thaise verkeersdeelnemers niet te vertrouwen. Een lezer reageerde: ‘Op een motorsai, op secundaire wegen des nachts toch geen probleem, hoop ik?’ Beste lezer, absurde vraag. Ik rijd nooit ’s nachts met een motorsai (motortaxi). Bij de keuze van een motorsai ben ik selectief. In mijn straatje kruip ik bij twee bestuurders achterop, de rest is afgevallen. Rijden mij te gevaarlijk. Halen onverantwoord in. Of de duozitting is te klein voor mijn lange lijf. Het liefst neem ik een taxi, hoe nieuwer hoe beter. Roestbakken mijd ik.
Thailand, 4 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 19 en 20)
19 ‘Hoe was het bij de prinses’, vroeg Annemarie toen Dick thuiskwam. ‘Gezellig. Goed gesprek gehad. Verstandige vrouw, sympathiek ook. Erg geliefd bij de bevolking, net als Sirindhorn.’ Annemarie kende haar geschiedenis. Soamsawali, een volle nicht aan moeders kant, was de eerste echtgenote van kroonprins Vajiralongkorn. Ze kregen een dochter, prinses Bajrakitiyabha, maar al snel ging hij er vandoor. ‘Tragische vrouw’, vond Annemarie. Ze had haar vaak op de televisie gezien bij een of andere Rode Kruis activiteit, waarbij ze net als de overige vrijwilligsters de handen uit de mouwen stak.‘Je zult toch met zo’man getrouwd zijn.’ Wat ze daarmee bedoelde, hoefde ze niet aan Dick uit te leggen. Die kende de verhalen over de man die Bhumibol als zijn opvolger had aangewezen.
20 Johan, de voorzitter van de chirurgenvereniging, besloot Dick’s suggestie te volgen om met vakantie naar Thailand te gaan. Hij had wel eens een China-reis gemaakt, maar Thailand had hij nooit bezocht. Wel eens overwogen, maar afgevoerd van zijn lijstje met vakantiewensen omdat het te toeristisch was. Johan was meer geïnteresseerd in culturele reizen, zoals NRC Handelsblad die organiseerde. Maar nu Dick in Thailand werkte, zette hij zich over zijn bezwaar heen. Het leek hem ook wel aardig Ger te ontmoeten, de directeur van het Christian Hospital. Hij kende hem niet, alhoewel ze toch aan dezelfde universiteit hadden gestudeerd. Johan mailde Dick dat hij de knoop had doorgehakt. Here I come.
Thailand, 3 juni – Nadat ik (in Engeland) mijn rijbewijs had gehaald en terug reed, zei mijn instructeur: Nou moet je niet denken dat je kunt autorijden. Ik zal iets te nonchalant hebben gereden. Hij had gelijk, want kort daarna veroorzaakte ik bijna een ongeluk, dat dramatisch had kunnen aflopen. Ik kreeg rijles in de South Downs (Surrey), een prima oefengebied want is heuvelachtig en telt veel bochten. Dus leerde: handrem aantrekken als je stilstaat, ruim afstand houden als je langzaam verkeer inhaalt en in bochten een positie innemen die maximaal uitzicht biedt op wat komen gaat. Hier in Thailand neem ik niet plaats achter het stuur. Ik vertrouw Thaise verkeersdeelnemers niet.
Thailand, 2 juni – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 17 en 18)
17 Het Christian Hospital wilde aandacht besteden aan de verkiezing van Dick tot surgeon of the year. En de Thaise media hadden er ook lucht van gekregen. Dick moest niets hebben van al die aandacht. Hij hield er niet van in de schijnwerpers te staan. Hij poeierde de media af en vroeg de ziekenhuisdirecteur er vanaf te zien. Maar toen het secretariaat van prinses Soamsavali hem liet weten dat de prinses hem graag wilde ontmoeten, voelde hij zich vereerd. Niet dat hij geilde op koninklijke hoogheden, want ‘Koning, keizer, admiraal. Popla [wc-papier] gebruiken ze allemaal’, maar de prinses was beschermvrouwe van het Thaise Rode Kruis en hield zich intensief met allerlei gezondheidsprojecten bezig. Dat schiep een band. Hij vroeg er geen ruchtbaarheid aan te geven; die toezegging kreeg hij.
18 Een hele middag spraken de prinses en Dick over de gezondheidszorg en gezondheidsproblemen in Thailand. De prinses had haar huiswerk goed gedaan, beter gezegd haar staf, want ze wist over Dick’s publicaties in het chirurgenblad. Ze spraken lang over aids-preventie. Thailand had op dat gebied aanzienlijke vorderingen geboekt. De prinses zette zich met name in voor het Rode Kruis-programma Reducing AIDS Infection from Mother to New-Born Baby. Maar nieuwe gevaren doemden op: obesitas en tuberculose. Thailand telde te veel dikke kinderen; Dick had het zelf ook al geconstateerd in de flat waar hij woonde. Kinderen liepen er altijd rond met softdrinks en snoep, twee beruchte suikerbommen.
Thailand, 1 juni – Wat onderscheidt een goede ondernemer van een slechte? De goede kijkt naar zijn klanten, hij vervult hun wensen en verlangens. De eigenaar-kok van het eethuisje bij mij om de hoek paste, nadat ik er eenmaal had gegeten, de hoeveelheid eten op mijn bord aan. Ik ben niet (meer) zo’n grote eter. Ik eet langzaam met kleine hapjes. Zo niet mijn vriendin, die werkt in hoogtempo grote happen naar binnen. Ze lijkt eten als corvee te beschouwen dat je maar zo snel mogelijk kunt doen. Ze eet niet, ze bunkert. Op haar bord ligt driemaal zo veel als op mijn bord. We zijn meestal tegelijk klaar met eten. Bedenk zelf maar hoe dat kan.
Thailand, 31 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 15 en 16)
15 Annemarie was niet meegekomen. Ze had op de jaarvergadering een OK-assistente ontmoet die ze nog kende en samen waren de twee vrouwen aan de zwier gegaan. Eerst naar de film, ‘In de broek van Ome Willem’ (de stemming zat er al vroeg in), daarna waren ze een morsig studentencafeetje ingedoken. Het was maar goed dat Dick er niet bij was, want Annemarie dronk die avond iets te veel wijn en had voortdurend de slappe lach. De collega schreef Franse gedichten op servetjes. Toen Dick in het hotel terugkwam, lag Annemarie als een blok te slapen in een lichte walm van alcohol. Ze was niet wakker te krijgen.
16 De dagen vlogen om. Voordat ze het wisten, zaten ze al weer in het vliegtuig op weg naar Thailand. Terug in hun kamer, borg Dick de schulptuur in een kast op. Hoewel verguld met de onderscheiding wilde hij niet voortdurend herinnerd worden aan die tijd. ‘Gelijk heb je’, zei Annemarie. ‘Vind het niet eens een mooi ding. Misschien kunnen we het verpatsen, levert het nog wat op.’ ‘Nou, zo ver wil ik niet gaan’, vond Dick die ook wel wist dat ze niet serieus was om daaraan plompverloren toe te voegen: ‘Ik heb eigenlijk wel trek in een harinkje. Bij tante Mathilde smolten ze op de tong. Waar zou ze die gekocht hebben?’ ‘Zij? Het cateringbedrijf zul je bedoelen.’ Dick weer: ‘Tja, tante Mathilde is een bijzondere vrouw en dat is ze.’
Thailand, 30 mei – Mijn enige nieuwsbron bij het samenstellen van mijn dagelijkse nieuwsoverzicht op Dick’s blog is de Engelstalige krant Bangkok Post. Die heeft als motto: The newspaper you can trust. Een pretentieus motto waarover mijn oma zou gezegd hebben: De krant brengt de leugens in het land. Een beter motto lijkt me: Garantie tot de deur. Ik vat de berichten samen, voeg indien nodig uitleg toe en ik maak vaak andere nieuwskeuzes want BP schurkt erg dicht tegen de overheid aan. ’t Is hobbywerk, het verdient geen cent, maar het houdt me van de straat en uit de kroeg. Meestal.
Thailand, 29 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 13 en 14)
13 Dick kende Johan, de voorzitter van de chirurgenvereniging goed. Ze hadden aan dezelfde universiteit gestudeerd, maar waren geen jaargenoten. Johan was enkele jaren ouder. Dick had grote bewondering voor Johan. Hij kwam uit een arm gezin en had zijn studie zelf betaald door elke avond in een café te werken. Waar hij de tijd vandaan had gehaald om te studeren, was Dick een raadsel. Ze hadden afgesproken om in de stad wat te gaan eten in een pizzeria waar ze in hun studententijd vaak, want goedkoop, hadden gegeten. Daarna dronken ze nog wat in Oudaen, een voormalig stadskasteel. En daar werd het heel laat. Pas toen het personeel riep ‘Laatste ronde’ kwamen ze erachter hoe lang ze gepraat hadden.
14 Dick en Johan bespraken de jongste ontwikkelingen in de chirurgie. Johan was een man met uitgesproken denkbeelden, ook op chirurgisch gebied. De twijfel kreeg bij hem zelden een kans. Een discussie met hem was nooit saai. Dick vertelde over het Christian Hospital en de formalistische verhoudingen tussen artsen en verpleegsters, waar hij in het begin moeite mee had gehad. ‘Kom op vakantie naar Thailand, joh’, stelde Dick voor. ‘Kan ik je mijn ziekenhuis laten zien en kun je Ger ontmoeten, de directeur. Hij is een studiegenoot van me. Dankzij hem ben ik op het Christian terecht gekomen. En ik sleep je mee naar Pattaya. Gaan we daar de bloemetjes buiten zetten.’ Maar dat laatste meende Dick niet, want hij had zich één ding voorgenomen: nooit naar Pattaya of Phuket, het Sodom en Gomorra van Thailand.
Thailand, 28 mei – Dick’s café is gesloten. Er zullen nog vele zaken volgen, want mijn uitgaanstraatje, soi Pratoochai aka soi Twilight gaat tegen de vlakte om plaats te maken voor condominiums. Maar dan zijn we wel enkele jaren verder. Ik zal de maaltijden missen zoals de boterzachte dory vis met gekookte aardappels en bloemkool in een witte wijnsaus. Wat blijft over? Sarica aan de Surawong Road (roergebakken gehakt met basilicum), Tiptop (Italiaans) en Took Lae Dee (English breakfast) in Patpong, Love Scene (gebakken rijst met zoute vis) en Kashmir (kip marsala) aan de Sukhumvit Road, Old Dutch op de hoek van soi Cowboy, de naamloze eetgelegenheid bij mij in de buurt en twee cateraars: Oishi en HKN.
Thailand, 27 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 11 en 12)
11 Tante Mathilde was verguld met het bezoek van Dick en Annemarie. Ze zouden die nacht ook blijven slapen. Tante had groots uitgepakt. Op de eettafel stond een uitgebreid warm en koud buffet. ‘Ik heb mijn best gedaan’, zei ze, maar een etiketje onder een chafing dish bevatte de naam van een cateringbedrijf in Huizen. ‘In het buitenland geleerd, tante?, spotte Annemarie. ‘Het ziet er fantastisch uit. Mes compliments.’ Dick viel gelijk op de haring aan. Hij miste niet veel in Thailand, maar voor een een lekker harinkje kon hij een moord doen. Voor lekkere zoete aardbeien trouwens ook. Thaise aardbeien waren doorgaans hard en zuur.
12 Die avond gingen ze met zijn drieën naar de voorstelling Brieven uit Genua van toneelgroep Maastricht in de Singer concertzaal in Laren. Mathilde had de voorstelling uitgekozen omdat er ook in gezongen zou worden: Monteverdi, Puccini en Arditi. Mathilde was lyrisch over Genua, waar ze natuurlijk ook was geweest. Zei ze. Mathilde was een globetrotter, ze had zo’n beetje de hele wereld bereisd als je haar mocht geloven. Annemarie had die verhalen vaak gehoord. Ze nam ze met een korreltje zout, maar ging er wel in mee. Kom tante, vertel nog eens, opende altijd weidse vergezichten. Tante kon er heel beeldend over vertellen.
Thailand, 26 mei – Thaise tv-journaals zijn radio-journaals. De journaallezers, vaak drie, zijn lang aan het woord. Omdat ze zo lang praten, moeten beelden eindeloos herhaald worden. Opnamen op locatie zijn stomme films. Het geluid bestaat uit – ja weer – de tekst van de journaallezers. Die lezen hun tekst braaf voor, waarbij ze elkaar aankijken met een blik van: ’t Is toch wat. En misschien zeggen ze dat ook tegen elkaar, dat weet ik niet. Typisch is verder dat de meesten snel praten. Zo snel kan ik niet eens in mijn eigen taal praten. Dat ratelt, kakelt, kwettert, snatert, klept – ik ben blij dat ik het niet kan verstaan.
Thailand, 25 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 9 en 10)
9 Na de uitreiking kwam de directeur van het ziekenhuis naar hem toe. Hij zei de hele affaire van destijds zeer te betreuren. De trap na die zuster Petra in het verpleegsterstijdschrift had gegeven, vond hij ver beneden de maat. ‘We moeten toch eens praten’, stelde hij voor, maar Dick zei de zaak liever te laten rusten. Dick had weinig respect voor hem. Hij vond dat de directeur te gemakkelijk was gezwicht voor het dreigement van Petra dat ze aangifte zou doen. Hij had toen een deal met haar gesloten: Dick vertrekt uit het ziekenhuis en zij doet geen aangifte, waardoor de reputatie van het ziekenhuis werd gered. Helaas had ze zich er niet aan gehouden en toch de ‘vuile was’ buiten gehangen, het loeder.
10 Het verpleegsterstijdschrift besteedde aandacht aan de jaarvergadering en de uitreiking van de onderscheiding. Een engeltje en een duiveltje begonnen ruzie te maken toen zuster Petra het artikel las. Het duiveltje zei: Goed wat je toen gedaan hebt door te vertellen dat dokter Dick probeerde je aan te randen. Artsen moeten zich niet verbeelden dat ze zich alles kunnen permitteren. Het engeltje zei: Je moest je schamen. Je hebt gelogen, hij heeft helemaal niet geprobeerd je aan te randen. Dat verbeeld je je maar. Maar Petra legde het engeltje het zwijgen op. Ze kon niet geloven dat ze het verkeerd had gezien. Dick had zijn handen op haar bips gelegd en haar borsten betast. Het was toch geen droom geweest, het was echt gebeurd.
Thailand, 24 mei – Ik blijf nog even op de kermis van mijn kinderjaren (zie FB van 22 mei). Bestaat het vlooientheater nog of mag dat niet van de partij van de Dieren? En de kop van Jut, waar mannen indruk kunnen maken op vrouwtjes na eerst in hun handen gespuwd te hebben? Zijn er nog waarzegsters met een glazen bol die je leugens op de mouw spelden? Bestaat de spiegeltent nog, de schiettent, de goktent waar je tegen andere bezoekers speelt of is het ieder voor zich? Zijn er nog boksers die het publiek uitdagen? Worden er nog suikerspinnen gedraaid? Zijn de botsautootjes en het spookhuis nog even populair als toen?
Thailand, 23 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 7 en 8)
7 De voorzitter hield een korte toespraak, waarin hij Dick’s zwerversjaar vaag aanduidde als ‘Je hebt een moeilijke periode achter de rug, maar je hebt die overwonnen met Veni, vidi, vici.’ Hij loofde de ‘voortreffelijke’ artikelen die Dick had geschreven voor het chirurgenblad en zijn inzet in de ethische commissie. ‘Je hebt de prijs meer dan verdiend. Het zij je gegund’, om te eindigen met ‘Ik heb altijd gedacht dat die verhalen in verpleegsterrommannetjes over verhoudingen tussen artsen en verpleegsters pure fantasie waren, maar jij en Annemarie bewijzen het tegendeel. [Gelach in de zaal] Nog vele gelukkig jaren met zijn tweeën in Thailand.’ Dick’s handen trilden toen hij de onderscheiding, een glazen sculptuur met inscriptie, in ontvangst nam.
8 In zijn dankwoord citeerde Dick Saul Bellow, die toen hij de Nobelprijs voor Literatuur kreeg, had gezegd: Het kind in mij is verrukt, maar de volwassene in mij is sceptisch. Later gaf Bellow een nadere toelichting, hij zei: Een zekere vernedering is verbonden met de prijs omdat enkele heel grote schrijvers van de eeuw hem niet hebben gekregen. Dick zei: ‘Ik draag de prijs op aan alle chirurgen in Nederland die elke dag weer lange werkdagen maken en hun beste beentje voorzetten.’ Opnieuw brak de zaal in een ovationeel applaus uit. ‘En nou vergeet ik mijn collega’s in Bangkok te noemen. Die ook dus.’
Thailand, 22 mei – Amerikaanse nakomelingen van de Siamese tweeling Eng en Chang hebben een bezoek gebracht aan Thailand. In mijn dagelijks overzicht van het Thaise nieuws op Dick’s blog leest u er vandaag meer over. Toen ik het artikel las in Bangkok Post, waaraan ik het bericht ontleende, moest ik denken aan de kermis van mijn kinderjaren. Ik herinner me de dikste vrouw ter wereld en de vrouw met de drie borsten. De dikste vrouw was echt dik, de drie borsten moeten getrukeerd zijn. Je had ook nog een tent waar een man langzaam in een geraamte veranderde. Moderne kermissen tonen geen freaks meer. Eigenlijk wel jammer.
Thailand, 21 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 5 en 6)
5 Zo werd Dick toch weer gefronteerd met de zwarte bladzijde in zijn leven, een periode die hij het liefst wilde vergeten. Maar het excuus deed hem goed. Dick kende de voorzitter goed. Die maakte niet snel voor iets excuses, dus dat betekende wel wat. En die onderscheiding was een grote eer. Dick liet de brief aan Annemarie lezen. Die werd er emotioneel van. Ze bedekte Dick’s gezicht met kussen. Een jaar had ze verlangd naar Dick nadat ze hem had zien liggen onder het viaduct. ‘Wat heerlijk voor je. Gerehabiliteerd en een onderscheiding. Dat gaan we vieren, vind je niet?’ En dat deden ze in een Spaans tapasrestaurant in de buurt van het ziekenhuis. De keuze lag voor de hand: Was de eerste vonk in Nederland immers niet overgeslagen bij de paella?
6 Annemarie ging mee, dat kon bruin wel trekken. Ze zouden een week in Nederland blijven en van de gelegenheid gebruik maken om tante Mathilde op te zoeken. Toen Mathilde het emailberichtje las, wilde ze een gat in de lucht springen, maar helaas: dat zat er niet meer in op haar leeftijd. De jaarvergadering werd in Utrecht gehouden. De voorzitter had Dick gevraagd na het huishoudelijk deel te komen. Toen Dick en Annemarie de zaal in kwamen, stond iedereen op en kreeg Dick een ovationeel applaus. Als hij had kunnen blozen, had hij gebloosd. Nu slikte hij een paar keer extra. Annemarie ontging zijn reactie niet, ze kneep hem in zijn hand.
Thailand, 20 mei – Het blijft een raar gezicht, ook na zoveel jaar Thailand: Vrouwen die buitenshuis een nightie dragen, de Engelse term voor nachtjapon. Althans zo noemen wij de kleding die ze dragen. Maar hier is de nightie geen nachtjapon. Het is tenue de ville. Ook mannen en kinderen zie ik wel in kleding die in ons land als pyjama wordt gedragen. ’t Is even wennen. Zoals ik ook vrouwen zie die een japon dragen van een stof die op vitrage lijkt. Denk nu niet dat de gaatjes uitzicht bieden op het naakte lichaam. Daar zorgt een onderjurk voor. Wel zo decent, toch?
Thailand, 19 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 3 en 4)
3 Toen Dick aan het zwerven was geraakt, had hij eens een psychiater geraadpleegd. Die wist niet goed raad met zijn geval. Dick leed niet aan een depressie, hij gewoon de weg kwijt, zoals de zielenknijper het formuleerde. Hij adviseerde hem met de ziekenhuisdirectie contact op te nemen, die Petra’s beschuldiging had geloofd. Dat zou bevorderlijk zijn voor zijn herstel, maar ook dat advies sloeg Dick in de wind. Hij zat liever in de kroeg aan de gin tonic. Dat hij onder een viaduct sliep in een grote kartonnen doos deerde hem niet. Hij was verlost van alle eisen die aan hem als chirurg werden gesteld. Hij was vrij: zo keek hij tegen zijn leefwijze aan. Hoe anderen erover dachten, interesseerde hem niet.
4 Op zekere dag kreeg Dick een brief van de vereniging van chirurgen, ondertekend door de voorzitter himself. Die maakte uitgebreid zijn excuses voor het feit dat Dick’s schorsing niet ongedaan was gemaakt, nadat duidelijk was geworden dat hij onterecht beschuldigd was van aanranding. De brief bevatte ook een verrassing. Er lag een onderscheiding op hem te wachten van drie jaar terug, het jaar waarin hij geschorst was. Hij was dat jaar verkozen tot outstanding surgeon of the year, maar die onderscheiding was begrijpelijkerwijs nooit uitgereikt. De voorzitter nodigde Dick uit om hem alsnog op de komende jaarvergadering in ontvangst te nemen. Reis- en verblijfkosten waren voor rekening van de vereniging.
Thailand, 18 mei – Iemand met een hondenleven lijdt aldus mijn woordenboek een ellendig bestaan. Maar de honden bij mij in de buurt hebben helemaal geen ellendig bestaan. In tegendeel. Ze krijgen op z’n tijd hun natje en hun droogje, waarvoor ze niets hoeven te doen, en meestal liggen ze te slapen. Voor zo’n leven zou ik ook wel willen tekenen. Voordat ik met pensioen ging, moest ik werken voor mijn brood. Ik deed dat niet met tegenzin, maar als ik een hondenleven had gehad, was ik van de honger omgekomen. En zelfs nu ik met pensioen ben, is het geen Tafeltje-dek-je. Mensenleven lijkt mij dus een beter term voor een ellendig bestaan.
Thailand, 17 mei – Feuilleton Zuster Petra weet ’t niet meer (aflevering 1 en 2)
1 Na zijn vertrek naar Thailand had dokter Dick zich nooit meer beziggehouden met de affaire die destijds leidde tot zijn gedwongen vertrek uit het ziekenhuis. Hij wilde er niet meer aan denken, ook niet aan zijn zwerversbestaan. Met uitzondering van zaalarts Kees had hij ook nooit meer contact gehad met collega’s. De ziekenhuisdirectie had hem nooit genoegdoening verschaft, de vereniging van chirurgen had hem destijds geschorst als lid, een besluit dat nooit herroepen was. Nee, gedane zaken nemen nu eenmaal geen keer. Het was voor Dick een afgesloten hoofdstuk. Een periode in zijn leven die hij overwonnen had.
2 Een advocaat had Dick eens gevraagd waarom hij geen actie had ondernomen. Hij had toch zuster Petra kunnen aanklagen voor smaad, hij had smartengeld kunnen eisen van het ziekenhuis. Waarom had hij dat niet gedaan? Maar Dick had geen zin in juridische procedures die ongetwijfeld veel tijd hadden gevergd. En moeite, want dan had hij zijn claim moeten onderbouwen met bewijs en getuigenverklaringen. ‘No way’, zei hij tegen de advocaat die misschien een goed betaalde klus aan zijn neus voorbij zag gaan. Enig eigenbelang zal de advocaat niet vreemd zijn geweest. Tenslotte moet ook bij advocaten de schoorsteen roken.
Thailand, 16 mei – Op weg naar 7-Eleven (niet altijd om sigaretten te kopen) passeer ik zeven karaokebarretjes. Vijf aaneengesloten aan de linkerkant van de straat, een rechts op de hoek naast iets waar je kunt eten (restaurant is te veel eer) en een die meestal dicht is. Toen ik mij vestigde in Nathong, kwam ik er wel eens, maar het Engelse repertoire is uiterst beperkt en na een tijdje begon het volume me tegen te staan. Voor de barretjes wachten de ‘serveersters’ op klanten. Ze doden de tijd met eten en gamen, de twee nationale hobby’s. Opvallend is: ze hebben allemaal dikke benen. Zouden ze daarop geselecteerd worden?
Thailand, 15 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 33 en epiloog)
33 De vakantie in Nederland en tante Mathilde zouden nog vaak opduiken in hun gesprekken. ‘Ik heb genoten van Madurodam. Alsof ik weer kind was’, grapte Dick, alhoewel dat bezoek in het water was gevallen omdat het die dag pijpenstelen regende. ‘Ik vond de treintjes het leukst’, haakte Annemarie aan. ‘En wat dacht je van de Keukenhof. Wat een bloemenpracht’, maar ook dat uitstapje hadden ze niet gemaakt. ‘Vond ik tegenvallen’, zei Dick. ‘Tulpen. Pfft. Ik vind lotusbloemen en orchideeën stukken mooier. En de bougainvillea heeft de mooiste naam.’ ‘Maar je hebt in de Keukenhof ook andere bloemen’, verdedigde Annemarie zich. Ze hield van dit soort twistgesprekken, nou ja gespeelde.
Epiloog: En met deze constatering eindigt het vijfde feuilleton. Even recapituleren: De eerste twee gaan over dokter Dick en zuster Annemarie, het derde over dokter Mac, een collega van Dick, en de Filipijnse verpleegster Theresia en het vierde over Peter, het poolmaatje van Dick uit deel 1, en Marloes, die Annemarie kent sinds haar trip naar Wenen. Het wordt nu tijd de aandacht te richten op zuster Petra, de aanstichter van Dick’s deconfiture.
Thailand, 14 mei – (Vervolg van 12 mei) Onze vakantiebestemming was elk jaar Heidebad in Epe. Dat vakantiepark was eigendom van de Rotterdamse Lloyd, de werkgever van mijn vader, Van de Meer & Schoep en Wilton Fijenoord. We logeerden er in een grote tent of een huisje, de oudste huisjes met rieten dak. De keuken van het hotel leverde warme maaltijden in gamellen, maar meestal kookte mijn moeder zelf (op butagas). Een recreatieleider organiseerde speurtochten en voetbalwedstrijden. Op gehuurde fietsen verkenden we de omgeving. Hoogtepunt: een Veluwse pannenkoek in de Ossenstal. Vrijdag was Bonte Avond voor degenen die de volgende dag zouden vertrekken. Jeugdherinneringen: ik kan ervan genieten.
Thailand, 13 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 31 en 32)
31 ‘Ik hou van Holland, ’t landje aan de Zuiderzee. Een stukje Holland, draag ik in mijn hart steeds mee’, galmde Dick de volgende ochtend toen hij een douche nam. Hoe het liedje verder ging, wist hij niet. Het liedje was bekend geworden door Heintje, die met zijn Amsterdamse accent hou zong als hauw, maar voor het eerst in het interbellum gezongen was door de Oostenrijkse tenor Joseph Schmidt (1904-1942). Het was geschreven door een Rotterdamse componist, wat een band schiep met Dick als geboren Rotterdammer. (https://youtu.be/sogEOcrZq1E)
32 ‘Schat, er is een zanger aan je verloren gegaan’, riep Annemarie vanuit de slaapkamer, waar ze haar nagels aan het lakken was. ‘Zeg, ik ben helemaal vergeten Mathilde dat liedje van drs P te laten horen.’ ‘Misschien maar beter ook’, vond Dick, ‘want die Mathilde was een jaloerse en gemene teef. En dat kun je van onze Mathilde toch niet zeggen. Wat een lief mens. Had ik maar zo’n tante gehad, dan was het nog goed gekomen met me.’ ‘Goh, je bent wel in vorm zo vroeg op de ochtend’, merkte Annemarie snedig op. Dick stapte poedeltje naakt uit de badkamer, wat Annemarie de opmerking ontlokte: ‘Sla eens een handdoek om je heen, potloodventer.’ Daar moest Dick erg om lachen. Ja, die twee hadden vaak de grootste lol.
Thailand, 12 mei – Wat is het leukste van een vakantie: de voorpret, de vakantie zelf of de napret? Ik denk dat dit afhankelijk is van iemands leeftijd. Voor kinderen begint de vakantie een week tevoren of misschien nog langer. Misschien liggen ze die week te woelen in hun bed en moeten om de haverklap plassen. Dagen tevoren hebben ze hun rugzakje al gepakt en op de dag zelf worden ze vroeg wakker. Ik probeer het pré-vakantiegevoel van mezelf op te roepen, maar dat lukt me slecht. Weet alleen nog dat ons gezin per taxi naar de opstapplaats ging, waar een bus klaar stond. Wat een feest was dat. (Wordt vervolgd op 14 mei)
Thailand, 11 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 29 en 30)
29 De vliegreis verliep heel verschillend voor Dick en Annemarie. Annemarie viel in slaap en werd pas in Dubai weer wakker, waar ze een tussenstop maakten. Dick maakte haar alleen wakker voor de maaltijd. Dick was een moeilijke slaper, hij dommelde zo nu en dan wat in, maar slapen zoals Annemarie kon hij niet. Het boek dat hij had willen lezen, sloeg hij al na enkele bladzijden dicht. Het lukte hem niet zich op de tekst te concentreren. Daarna doodde hij de tijd met het bekijken van fimpjes en luisteren naar klassieke muziek. Na de overstap in Dubai ging het beter. De vermoeidheid sloeg toe, hij viel in slaap en werd pas wakker toen het vliegtuig de grond raakte.
30 Die avond in hun eigen huis deden ze wat ze in het huis van tante Mathilde nauwelijks hadden gedurfd om haar niet wakker te maken.’t Was een heerlijk gevoel om elkaar weer te kunnen kussen op intieme plekjes, want die stuwden de hartstocht op. Dick masseerde Annemarie’s borsten, Annemarie masseerde Dick’s geslacht. ‘Time out’, riep Dick na een tijdje. ‘Ik sta op barsten.’ Het werd een lang liefdesspel, waarbij ze soms even pauzeerden om op adem te komen. Na het hoogtepunt namen ze weer een douche, dronken een nachtmutsje en vielen dromend over Holland en tante Mathilde in slaap.
Thailand, 10 mei – (Vervolg van 8 mei) Een diepzinnige tekst op een T-shirt die ik ook heb onthouden, luidde: Who am I? De vraag bleef de gehele metrorit in mijn hoofd rondzingen en leidde ertoe dat ik vergat uit te stappen op station Sam Yan. Geen ramp, want daarna resteerde alleen nog het eindpunt, waar ik overstapte op de metro in omgekeerde richting. Van de psychologie heb ik geleerd: Wij ZIJN niet, maar we zijn in RELATIE tot anderen. We zijn immers niet alleen op de wereld. We spelen een rollenspel. Als ik naar mezelf kijk: ik ben vader, partner, journalist, vriend en nog veel meer. Voor de een ben ik een andere persoon dan voor de ander.
Thailand, 9 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 27 en 28)
27 De regen kwam met bakken uit de hemel en de temperatuur zakte. Dick werd er somber van. In Thailand vond hij regen niet erg. De buien waren meestal van korte duur en de gezakte temperatuur zorgde voor aangename verkoeling na uren van hitte. Maar de Nederlandse regenbuien duurden doorgaans langer, soms miezerde het de hele dag en de lucht kleurde donkergrijs. Hij kon niet wachten om op het vliegtuig te stappen en terug te keren naar de zon. Nog één nachtje slapen en dan was het zover. Dag Nederland, hallo Thailand. Tante Mathilde zou hen uitzwaaien op Schiphol. Ze vond het jammer dat ‘de kinders’ niet langer konden blijven.
28 Het werd een emotioneel afscheid in de vertrekhal van Schiphol. Ze gebruikten nog een laatste consumptie en kusten elkaar daarna vaarwel. In de ogen van tante Mathilde welden tranen op. Ze had genoten van de aanwezigheid van de kinders alhoewel ze dat nooit zo had gezegd. Ze wist ook dat het de laatste keer zou zijn dat ze hen zag. Ook tantes Mathilde hebben niet het eeuwige leven. Dick en Annemarie waren geroerd. ‘Daar gaat ze, eenzaam en alleen’, zeiden ze tegen elkaar. ‘Maar het is een moedige vrouw, ze slaat zich er wel doorheen. Kunnen wij een voorbeeld aan nemen als we oud zijn.’
Thailand, 8 mei – Het wordt tijd om weer eens T-shirt teksten met u door te nemen. De aardigste stond op het shirt van een jonge vrouw. Ik stapte uit de metro , zij stond klaar om in te stappen. De tekst luidde: Hello darling. De begroeting deed me goed. Had haar willen bedanken, maar daar was geen tijd voor. Misschien wist ze niet eens welke boodschap ze verspreidde. De tekst is een van de weinige die ik onthouden heb. Meestal ben ik ze binnen de kortste keren vergeten. Ik heb wel altijd een notitieboekje bij me, maar geen pen. Is dat niet een beetje dom? (Wordt vervolgd op 10 mei)
Thailand, 7 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 25 en 26)
25 Na een snelle hap in de recreatiezaal van het hoofdgebouw, reisden Dick, Annemarie en Kees gezamenlijk terug naar Utrecht. Daar scheidden hun wegen zich. ‘Ik zet Thailand op mijn verlanglijstje van vakantiebestemmingen’, waren Kees’ afscheidswoorden. ‘Maar daar moet ik eerst wel een tijdje voor sparen. Twee weken Thailand met vier personen, hoeveel zou dat kosten?’ Dick wist het niet, hij wist alleen dat de luchtvaartmaatschappijen uit het Midden-Oosten vaak goedkope aanbiedingen hebben. ‘Doe je vrouw de groeten.’ ‘Ook van mij’, voegde Annemarie eraan toe. Een uur later zaten ze met tante Mathilde aan de chocolademelk. ‘Leuk gehad, kinders?’ ‘Nou en of, tante.’
26 Hun laatste uitstapje zou naar Madurodam gaan. Maar dat viel in het water omdat de weergoden beslist hadden het land een stevige wasbeurt te geven. Beiden hadden nog een vaag beeld van het ministadje. Ze waren er als kind geweest. Dick had een grote bewondering voor maquettebouwers. Hij vergeleek ze met chirurgen. Beiden moeten gevoel voor detail hebben. Wat zou er als laatste zijn bijgekomen? Misschien het Centraal Station van Rotterdam met zijn opvallende dak. Dick was in Rotterdam geboren, het was een stad naar zijn hart. Annemarie kwam uit de buurt van Amsterdam, maar ook zij was Rotterdam en de Rotterdamse mentaliteit van Niet lullen maar poetsen gaan waarderen.
Thailand, 6 mei – U lijkt mij geen gelukkig mens, zei de Man die immer lachte. Hoezo?, vroeg ik. Nou, u kijkt altijd zo chagrijnig’, antwoordde hij. Dat heb ik vaker gehoord. Tegen mensen die ik niet mag, zeg ik dan: Vind je het gek als ik jou zie? Maar dat is een gevaarlijke reactie. Meestal zeg ik: Ik ben geen wandelende reclamezuil van Prodent [een tandpasta die ik lang geleden al heb vervangen door Paradontax]. Mijn moeder zei: Je kijkt niet chagrijnig, je kijkt strak. Maar moeders nemen hun kinderen altijd in bescherming. Ook tegen beter weten in. Daar zijn het moeders voor.
Thailand, 5 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 23 en 24)
23 ‘Leuk ding. Handig ook.’ Annemarie wees op een man die met een stapel pannetjes in een frame langs liep op de terugweg naar zijn huisje of tent. ‘Da’s een gamel, een etensdrager’, wist Dick. ‘Ja handig en ook nog milieuvriendelijk. Beter dan die polystyreen bakjes van tegenwooordig.’ Het vakantiepark was duidelijk niet met zijn tijd meegegaan of was milieubewust. De keuken verkocht het menu van de dag in gamellen: vier gestapelde emaille pannetjes, bijeen gehouden met metalen strips aan de zijkanten. ‘Eet smakelijk’, zei Annemarie. ‘Wat schaft de pot vandaag?’ ‘Dank u wel. Capucijners, aardappels, slavink en als toetje dubbelvla.’ ‘Mmmm. Da’s een echt Hollandse pot’, merkte Annemarie nog op. Maar de man was al doorgelopen. Zal wel honger gehad hebben.
24 Terug in het hoofdgebouw troffen ze de beheerder, hij kende Dick nog. ‘Da’s lang geleden meneer dat ik u gezien heb. Alles goed?’ Dick knikte, hij liet zijn gebruikelijk antwoord ’99 procent’ deze keer maar achterwege. Hij zou de verwijzing naar het Thaise geluksgetal 9 niet begrijpen. ‘En hoe gaan de zaken hier’, informeerde Dick. ‘Mag niet klagen. We hebben deze week een goede bezetting voor de tijd van het jaar. Het varieert, je kunt er soms geen peil op trekken. Maar we maken nog steeds winst en kunnen op eigen benen staan.’ Dick legde uit dat ze een kleine reünie met zijn drieën hadden. ‘Roept warme gevoelens op.’ ‘Kan ik mij voorstellen’, zei de beheerder. ‘Ik zeg altijd: wij verkopen herinneringen.’
Thailand, 4 mei – Brullende apen, krijsende papegaaien, trompetterende olifanten, sissende slangen, brullende leeuwen zijn de clchés van de tropen. In de twee jaar dat ik in Kameroen woonde en werkte heb ik 1 slang gezien. Die lag midden op straat in Yaoundé. Apen wel gehoord maar niet gezien tijdens een vaartochtje op de rivier naar het geboortedorp van de vrouw die ik later zou huwen. De werkelijkheid van de tropen bestaat uit vervuilde stranden, vervuilde oceanen, plastic eilanden, maar daarover reppen de glossy vakantiebrochures niet. Ze verhalen over wuivende palmen waaronder het goed toeven is, parelwitte stranden en azuurblauwe zeeën. Mensen willen bedrogen worden, vooral toeristen. Gelukkig maar, anders zou er geen kip meer komen.
Thailand, 3 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 21 en 22)
21 Dick maakte een afspraak met Kees, de zaalarts die hij tegen het lijf was gelopen tijdens zijn retraite. Ze hadden na die ontmoeting in het vakantieverblijf geen contact meer gehad afgezien van verjaardagswensen op Facebook. Kees reageerde direct enthousiast. Hij popelde om te horen hoe het Dick was vergaan sinds die keer. Ze maakten er een sentimental afspraak van die qua vervoer nog heel wat voeten in de aarde had. Streekvervoer blinkt niet uit in frequentie. Maar het lukte en eigenlijk viel het wel mee. Met de trein van Huizen naar Utrecht, overstappen op de trein naar Apeldoorn en daar de bus nemen. Kees had het gemakkelijker, die had aan één trein en bus genoeg.
22 Het was die dag mild weer. Ze konden zelfs op het terras van het vakantieverblijf zitten. De hereniging was hartelijk. ‘Long time no see’, begroette Dick Kees met een in Thailand bekende uitdrukking. ‘Zeg dat wel. Wat leuk om elkaar weer te zien. En wat zien jullie er goed uit’, vond Kees. Hij wist dat ze elkaar gevonden hadden want hij was de postillon d’amour die Dick destijds te hulp had geroepen. Maar veel meer wist hij niet. Er viel dus heel wat bij te praten. Ze gebruikten een lichte lunch in de serre van het vakantieverblijf en maakten daarna een wandeling over het terrein. Enkele huisjes waren zowaar al in gebruik dankzij de paasvakantie.
Thailand, 2 mei – Thailand biedt een ruime keus aan fruit. Mijn favoriete vrucht is de mango, de zachte rijpe, maar die is lastig te vinden. Thai eten de harde onrijpe in stukjes gesneden vrucht die in elke fruitwagen te koop is. Aardbeien, waar ik in Nederland gek op ben als ze van de kouwe grond komen, zijn hier doorgaans hard en zuur. Sinaasappels vaak gort droog, maar dat kun je aan de buitenkant niet zien als je ze koopt. Heb een tijdje elke dag een banaan gegeten. Ging vervelen dus mee gestopt. De meeste andere vruchten kan ik niet determineren, zoals de ramboetan, jackfruit en mangosteen. De doerian stinkt en smaakt naar snot.
Thailand, 1 mei – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 19, 20 en 20a)
19 Het zorgvuldig opgestelde en aangepaste reisprogramma ging de prullenbak in. Nu ze bij tante Mathilde logeerden, leek het hen veel aardiger eerst maar eens de omgeving te verkennen. Het weer leende zich ervoor: het was frisjes, maar niet koud. ’s Middags zouden ze met Mathilde boodschappen gaan doen in de lokale Albert Heijn. Dus trokken ze hun spreekwoordelijke wandelschoenen aan en gingen erop uit. Ze gingen niet ver, want – met een knipoog naar een bekend citaat van de Utrechtste schrijver Crone – hoe verder ze gingen, des te langer was hun terugweg. En het bleek toch kouder dan verwacht, waaraan hun lichaam verwend door de Thaise warmte, nog moest wennen. Annemarie liep te rillen. ‘Vanmiddag kopen we winterjassen. Dit is geen doen’, besliste Dick.
20 Alhoewel volgens de weerstatistieken april vrij zonnig kan zijn met maxima van boven de 20 graden, hadden Dick en Annemarie pech. Het bleef aan de koude kant met een gemiddelde van 8 graden, dus de winterjassen kwamen zeer van pas, maar het wende niet. En had Nicolaas Beets niet gedicht: Niet klagen maar dragen en vragen om kracht, een wijsheid vereeuwigd op een tegeltje. Als ze dat tegeltje zouden tegenkomen, zouden ze het zeker meenemen naar Thailand, want het paste wel in de Thaise boeddhistische cultuur.
20a ‘Zo, jullie zijn al snel terug’, merkte Mathilde op toen ze na nog geen uur terugkwamen. Dat verbaasde haar niet, want ze had al kritisch naar hun kleding gekeken en geconstateerd dat die beter bij de zomer paste. ’s Middags deden ze met zijn drieën boodschappen en kochten Dick en Annemarie winterjassen. Annemarie hielp Mathilde bij het bereiden van de avondmaaltijd, een stevige zuurkoolstamppot. Dick dekte de tafel en gedrieën genoten ze van de winterkost.
Thailand, 30 april (Vervolg van 28 april) – B&W van Vlaardingen adviseerde ik na het burgemeestersreferendum de voorlichting voortvarend aan te pakken. Ga elke maand eenmaal met een groep burgers ontbijten. Persoonlijk contact is vele malen effectiever dan folders en brochures. Houd het een jaar vol en doe op de gemeentelijke voorlichtingspagina verslag van de ontbijtjes. De ontbijtjes waren een succes, helaas liet de afdeling communicatiemanagement het na een paar keer afweten. Een ander idee was: Stuur de burgemeester een ansichtkaart uit je vakantieadres met een suggestie. Zo zag ik in Ljublana asbakjes aan haltepalen van bussen. Maak er een wedstrijd van en beloon elke vakantieweek het beste idee. Nooit opgevolgd, wel betaald.
Thailand, 29 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 17 en 18)
17 Toen Dick en Annemarie de volgende ochtend beneden kwamen, stond het ontbijt al klaar. Glaasje water, glaasje jus d’orange, theepotje op comfoortje, schaal met witte en bruine boterhammen, echte boter, sinaasappel marmelade. ‘Goed geslapen kinders?’ ‘Als een blok, tante.’ Mathilde ging de keuken in om scrambled egg te maken. Dat had ze op een van haar (fictieve) buitenlandse reizen geleerd. ‘Heel populair bij de overburen. Ik heb alleen de kippers, bangers en baked beans weggelaten. Morgen krijgen jullie poached egg uit een speciale egg-poacher. Heb ik in de UK gekocht.’ Mathilde zei het met enige trots. Ze noemde Engeland UK; Mathilde hield ervan haar taalgebruik met vreemde woorden te versieren. ‘Lekker, tante. In Thailand wordt ook vaak scrambled egg geserveerd bij een continental breakfast.’
18 Dick en Annemarie deden daarna de afwas. Mathilde had geen afwasmachine, vond ze niet nodig voor haar alleen. Ze had wel een wasmachine, maar daarin kun je de afwas niet doen als je tenminste wil dat het servies er heel uitkomt. Een televisie ontbrak ook, maar ze had weer wel een computer waarop ze alles wat met Den Haag te maken had, nauwgezet volgde. Zoals de foto’s van Marc Tangel met stadsgezichten van Den Haag bij nacht en zijn verhalen over zijn werk achter de kassa van een supermarkt in een Haagse volksbuurt. Ze chatte ook veel met Haagse dametjes, veelal gefortuneerde weduwes. Mathilde’s Haagse wortels waren niet afgestorven. Ze verveelde zich geen seconde.
Thailand, 28 april – Na 10 jaar op de regioredactie van Het Vrije Volk te hebben gewerkt en kort op buitenland (niks voor mij, veel te groot), werd ik freelancer wat een duur woord is voor werkloos, maar het staat beter op je cv. Ik hoopte als ideeënleverancier mijn brood te kunnen verdienen. Mijn eerste idee verkocht ik aan een bedrijf in slangen en flexibele verbindingen. Ik adviseerde in de bedrijfsstand op een beurs een terrarium met een boa constrictor neer te zetten met als tekst ‘Niet uit voorraad leverbaar’. Had ook een adresje waar het reptiel geleend kon worden. Trok wel de aandacht, alhoewel het overdag slaapt. (Wordt vervolgd op 30 april)
Thailand, 27 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 15 en 16)
15 ‘Kom kinders, dan zal ik jullie je kamer laten zien.’ Tante Mathilde ging hen voor de trap op naar de eerste verdieping, waar twee kamers en een badkamer lagen. Een grote waar Mathilde sliep en een logeerkamer waar twee eenpersoons bedden stonden. Daarboven was nog een zolder met de verwarmingsketel en boiler. De logeerkamer was groot genoeg voor Dick en Annemarie. Ze zouden er toch allleen maar komen om te slapen. Het leven speelde zich af op de begane grond die bestond uit twee kamers en suite, een keuken en een serre. Dick vond de serre een fijne ruimte. Die deed hem denken aan de uren die hij had doorgebracht in de serre van het vakantieverblijf waar hij tijdens zijn verblijf bij de boer vaak zat.
16 Tante Mathilde was geen nachtbraakster, ze ging vroeg naar bed, zoals elke dag. ‘Blijf gerust zitten en doe het licht uit als jullie gaan slapen’, zei ze en bond hen met een lichte glimlach om de lippen op het hart: ‘En maak niet te veel kabaal.’ Maar Dick en Marie hielden het ook voor gezien. Het was een lange dag geweest, die vroeg was begonnen in het vliegtuig. Van vrijen kwam niet veel. Daar waren ze te moe voor. De smalle bedden leenden zich er ook niet zo voor. En ze waren bang dat ze Mathilde zouden wakker houden, alhoewel ze nooit veel lawaai maakten bij hun liefdesspel.
Thailand, 26 april – Gisteravond was mijn kamer een broeikas. De hitte was ondraaglijk, ik werd er niet goed van. Ik verlang zelden naar het Hollandse weer, maar gisteren was zo’n dag. Ik ging naar 7-Eleven om een verfrissing te kopen. Buiten was het iets minder heet. Helaas ontbrak een verkoelend windje. De karaokebars die ik passeerde, waren allemaal gesloten. Ook bevangen door de hitte? In de air-conditioned 7-Eleven was het heerlijk toeven. Kocht twee flesjes melk. Men zegt: hitte moet je met hitte bestrijden, dus ik zou eigenlijk thee moeten drinken. Waarom doe ik dat niet?
Thailand, 25 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 13 en 14)
13 Annemarie vertelde in grote lijnen hoe het met hen ging. Het jaar dat Dick spoorloos was, sloeg ze maar over. Ze zei elkaar voor het eerst getroffen te hebben in een vakantieverblijf op de Veluwe. Vandaar maakte ze een sprong naar de kans die ze hadden gekregen om in Thailand te gaan werken. Ze vertelde over de waanzinnige metropool Bangkok, over hun kennissen Peter en Marloes, de weekenduitstapjes naar Cha-am en natuurlijk de liefde die ze voor elkaar voelden. Mathilde luisterde aandachtig. ‘Misschien moet ik ook maar eens op vakantie naar Thailand gaan. Ik heb al zoveel landen gezien. Dat kan er nog wel bij.’ ‘Doen’, riepen Annemarie en Dick in koor. ‘Dan stippelen we een mooi reisprogramma voor je uit’, wetend dat het er nooit van zou komen.
14 Tante Mathilde was wat denigrerend wordt genoemd een ouwe vrijster. Ze was nooit getrouwd geweest en of ze ooit verliefd was geweest, wist Annemarie niet. Het enige dat Mathilde er eens over had gezegd, was: ‘Het is er nooit van gekomen. Zo gaan die dingen in het leven nu eenmaal. Heb nooit de ideale Jacob ontmoet.’ Dat Annemarie die wel had ontmoet, vond ze alleen maar fijn voor haar. ‘Doe je best, het gaat niet vanzelf’, drukte ze haar nichtje op het hart. ‘En jij ook, Dick.’ Dick knikte, hij kende de uitspraak van Márquez dat je elke dag opnieuw trouwt. Het geluk komt niemand aanwaaien, wist hij.
Thailand, 24 april – Bezocht jaren geleden een festival in het Hof en Oranjepark in Vlaardingen (weet het jaar en de naam niet meer: Hof van Spektakel?). Het bestond uit diverse kunstobjecten en installaties waar de bezoekers langs liepen. Op mij maakte de huilende treurwilg de meeste indruk. Jawel, de boom huilde, zijn waterlanders bleven maar stromen. De boom moet een groot verdriet hebben gehad. Ik had de boom willen troosten als dat had gekund. Zachtjes over zijn bast aaien en vragen: wat scheelt eraan, treurwilg? Maar ik praat niet tegen bomen, dat doet prinses Irene. Ik praat tegen mezelf en die geeft ook nooit antwoord.
Thailand, 23 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 11 en 12)
11 ‘Kom binnen kinders’, begroette tante Mathilde haar nichtje en Dick. Ze gaf beiden een dikke knuffel en kwam gelijk ter zake: ‘Julie zullen wel honger hebben.’ Dick en Annemarie ontkenden dat maar niet, alhoewel ze in het vliegtuig een uur voor aankomst nog hadden gegeten. ‘Ik heb sandwiches voor jullie gemaakt en chocolademelk. Met een dikke plak ontbijtkoek erbij met echte boter.’ ‘Goed voor de stoelgang’, lispelde Dick, maar dat verstond tante gelukkig niet. De tafel was al gedekt, een grote schaal met sandwiches stond klaar, ze schonk de chocolademelk in en zei: ‘Ga je gang. Het komt uit een goed hart.’
12 Tante zag er puik uit, om door een ringetje te halen. Ook binnenshuis hechtte Mathilde aan decorum. Ze droeg een beige mantelpakje dat perfect om haar ranke lichaam paste. Om haar nek een parelkettinkje, een van de erfstukken waarmee ze zich tooide, om haar ringvinger een ring met robijn edelsteen. Dick rook een lichte parfumgeur. Vermoedelijk Chanel no 5. Niet dat hij verstand van parfums had, maar het was de enige die hij ooit had gekocht voor een oudere kennis. ‘Vertel eens kinders, hoe gaat het met jullie?’ Ja, kinders, zo zou Mathilde hen de hele vakantie aanspreken. Bij anderen zou het neerbuigend klinken. Niet bij Mathilde, bij haar klonk het liefdevol.
Thailand, 22 april – Thailand staat bekend als het land van de Glimlach, het wil Kitchen of the world zijn en wordt Amazing Thailand genoemd. Toen ik onlangs in de tuk-tuk door Huai Khwang reed, bedacht ik: Thailand is het land van Te Veel. Passeerde kledingwinkel na kledingwinkel die met zoveel kleding vol hangen dat ze nooit het genoegen zal smaken gedragen te worden. Dat geldt ook voor bh’s, lingerie, schoenen, slippers – van alles is te veel. Thailand is ook het land van te veel corruptie, van te veel verkeersslachtoffers, van te veel regen of te veel droogte. Maar niemand klaagt en daarom houd ik van dit land. Eigenlijk ook te veel.
Thailand, 21 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 9 en 10)
9 Het reisprogramma was gesaneerd, tante Mathilde geïnformeerd over de datum, een afspraak met Kees gemaakt; vliegtickets waren gekocht, re-entry visa geregeld, niets stond meer hun vakantie in de weg. Nu nog koffers pakken en op naar Suvarnabhumi, de uit zijn krachten gegroeide luchthaven met de lange wachttijden voor Immigration. Dick en Annemarie zouden met Emirates vliegen en een tussenstop in Dubai maken. Wel zo aangenaam om even de benen te strekken en zich te vergapen aan dure merkartikelen. De luchthaven was een paar maatjes groter dan Suvarnabhumi en nog meer maatjes dan Schiphol. Maar je liep er niet verloren rond, wist Dick van de vorige keer toen hij er was.
10 Consumpties op luchthavens zijn nooit goedkoop en dat gold ook voor Dubai, dus bestelden Dick en Annemarie koffie met een plak cake. Ze drentelden wat rond en doodden de tijd met lezen. Alhoewel zelf geen roker meer, viel het Dick op dat de rookruimte, gesponsord door Winston, aanzienlijk groter en luxueuzer was dan op Suvarnabhumi en Schiphol. Beter geventileerd ook, stelde hij vast toen hij even naar binnen liep. In zijn jonge jaren had Dick gerookt, een gewoonte die hij had afgezworen toen hij merkte dat zijn uithoudingsvermogen begon terug te lopen. Annemarie had nooit gerookt. Ze vond het een smerige gewoonte en niet passen bij iemand met een medisch beroep.
Thailand, 20 april – Een aantrekkelijk kenmerk van het klimaat in Nederland is de wisseling der seizoenen. De natuur sterft en wordt weer tot nieuw leven gewekt, in een eindeloze cyclus. Het heeft iets bijbels, die jaarlijkse opstanding. Ieder heeft zo zijn eigen voorkeursseizoen. Een vriend vindt de herfst het mooiste seizoen. Ik niet, de herfst deprimeert me. Ik houd van de lente. Zoals Gorter schrijft: Een nieuwe lente en een nieuw geluid. Thailand kent ook seizoenen; een tourgids grapte eens drie seizoenen: hot, very hot, en very very hot. In Bangkok merk ik er weinig van: het is (bijna) altijd warm en da’s goed voor mijn spieren en gewrichten.
Thailand, 19 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 7 en 8)
7 Vind je ons reisprogramma niet erg overladen, vroeg Annemarie. Kan zijn, bromde Dick. Laten we de lijst nog eens doornemen en de plaatsen schrappen, die we al kennen, waaraan hij toevoegde met een knipoog naar het boeddhisme: In ons huidige en vorige leven. Er stond weinig gemeenschappelijks op de lijst. Dick stelde voor het bezoek aan het ss Rotterdam te schrappen. Hij was er al eens geweest en vond het toen tegenvallen. Het schip miste de levendigheid van passagiers en bemanning, het was een dood ding. Annemarie vond Volendam niet nodig. Te cliché en alleen op toeristen gericht die denken dat Nederlanders op klompen lopen.
8 In Den Haag vervingen ze Panorama Mesdag door Madurodam. ‘We kunnen natuurlijk ook alles schrappen en alleen naar Madurodam gaan’, opperde Annemarie, half-serieus. ‘Hebben we alles in één keer gehad. Bespaart een heleboel geld en gereis.’ Dick glimlachte. ‘Soms heb jij briljante ideeën.’ Maar zo rigoureus wilden ze het reisprogramma niet saneren. Wel voegden ze nog de grachten- en havenrondvaart in respectievelijk Amsterdam en Rotterdam samen. Het lot bepaalde dat het Amsterdam zou worden. Kinderdijk verviel, stel je voor dat het de bezoekdag niet zou waaien. ‘Als we zo doorgaan, blijft er niets over. Kunnen we net zo goed in bed blijven’, riep Dick, waarop Annemarie reageerde: ‘Of niet op vakantie gaan, maar dat wil ik Mathilde niet aandoen.’
Thailand, 18 april – Gisteren eindigden de zogeheten seven dangerous days, elk jaar een periode met een record aantal verkeersdoden en -gewonden, dit jaar nog meer dan vorig jaar ondanks anti-alcohol campagnes en controleposten in het hele land. Ik vind het best. Als iemand dronken op de motorfiets stapt en het gas opendraait, moet hij weten: dat wordt enkele reis hiernamaals. Ik ken geen zeven maar drie gevaarlijke dagen: 13, 14 en 15 april, waarop je het risico loopt een lading water over je heen te krijgen en je wangen besmeurd kunnen worden met talkpoeder. Schijnt sanoek te zijn, wat het Thaise woord is voor dolle pret of aangenaam. Ik heb ze overleefd door zelf opgelegd huisarrest.
Thailand, 17 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 5 en 6)
5 Tante Mathilde bood onderdak voor de vakantieperiode aan, een aanbod waar Dick en Annemarie gretig gebruik van maakten. Niet alleen vanwege de financiën, maar ook vanwege de gezelligheid. Het enige minpuntje was dat de reis naar de geplande reisdoelen langer zou duren omdat ze eerst met de bus naar station Huizen moesten reizen en vandaar naar station Utrecht. Dick en Annemarie besloten in april op vakantie te gaan; dan hoefden ze Songkran niet mee te maken, een waterfestijn waar ze beiden niet gek op waren. Het was vooral in de grote stad los gezongen van zijn oorspronkelijk betekenis en een vrijbrief geworden voor misdragingen. De Keukenhof zou dan al open zijn, dus dat kwam mooi uit.
6 Dick moest denken aan het liedje De zusters Karamazov van drs P, waarin ene tante Constance en tante Mathilde ‘eendrachtig en knus’ bij elkaar wonen. De krassende doctorandus zing-zegt dat Mathilde Constance wil vergiftigen, maar helaas: wie een kuil graaft voor een ander valt er zelf in. Ze proeft van het gifmengsel, dat ze gebrouwen heeft, en ‘viel als een blok neer’. Annemarie kende het liedje niet. Toen ze het hoorde op YouTube, moest ze erg lachen. Ze sloeg het op haar mobieltje op om het Mathilde te laten horen, want die had er nooit iets over gezegd. Ze zou het ook wel niet kennen. (https://youtu.be/Heu7yfPLcrE)
Thailand, 16 april – Men zegt: Ouderdom komt met gebreken. Als 71-jarige kan ik dat bevestigen. Mijn benen lijken soms van lood, ik moet oppassen mijn evenwicht niet te verliezen, mijn korte-termijngeheugen hapert wel eens. Maar als het daarbij blijft, valt ermee te leven. Moet altijd denken aan het gezegde: Ik huilde omdat ik geen schoenen had tot ik iemand ontmoette die geen voeten had. Ouderdom heeft ook voordelen: in de metro wordt vaker voor me opgestaan. Ik kan me brutaliteiten veroorloven en kan rare dingen zeggen: Ik word toch niet serieus genomen. Mij hoor je niet klagen, want daar word je niet mooier van.
Thailand, 15 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 3 en 4)
3 Tante Mathilde was een geval apart. Opgegroeid in ’s Gravenhage, zoals ze Den Haag consequent noemt, woont ze in Huizen in een veel te groot huis. Tot ergernis van de buren is de tuin een wildernis. Alhoewel ze slechts een klein pensioentje heeft, gedraagt ze zich als een Grande Dame. Dankzij enkele sieraden die ze geërfd had, wekt ze de indruk een gefortuneerde vrouw te zijn en die rol speelt ze met verve. Ze spreekt enigszins bekakt en schept graag op over haar buitenlandse reizen die ze volgens Annemarie nooit heeft gemaakt. Niet zo moeilijk als je de reisfolders bestudeert. Elke avond voor het slapen gaan, drinkt ze een glaasje advocaat, op zondag met slagroom.
4 Annemarie was gek op tante Mathilde. Ze hield van haar non-conformisme en vond het knap hoe ze een buitenland kon beschrijven alsof ze er zelf geweest was. Annemarie voerde haar vaak met vragen over bezoeken die ze er had afgelegd. De beste verhalen gingen over haar reisjes op de Rijn. Die zou ze trouwens wel gemaakt kunnen hebben. Dick smulde van Annemarie’s verhalen over tante Mathilde, hij zag uit naar de kennismaking met haar. Vaak vroeg hij Annemarie: Vertel nog eens over je tante. Dan volgde een of ander maf verhaal zoals over de keer dat ze in Barcelona in een zaaltje belandde waar gerepeteerd werd voor de dansscènes in de film Carmen van Carlos Saura en zij zich bij de danseressen aansloot.
Thailand, 14 april – Op de eerste dag van Songkran gisteren was het heet. Van hitte word ik moe, zelfs als ik niks doe. Ik had de indruk dat de lift trager was dan anders: ook bevangen door de hitte. In mijn straatje werd niet met water gespoten. Mijn vriendin, niet gekleed in een Hawaii shirtje, zat in de schaduw van bomen bij een groep mannen aan het bier. Ik kocht een Cornetto en moest denken aan de Open Dag van het Unilever research laboratorium in Vlaardingen jaren geleden. Een man bij een apparaat waarmee ijshoorntjes werden gemaakt, vertelde dat zijn opdracht was te besparen op het deeg. Hij had jaren gestudeerd in Delft.
Thailand, 13 april – Feuilleton: Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey (aflevering 1 en 2)
1 ‘Schat, volgens mij…’ Oei, als Dick zo begon, wist Annemarie het al. Dan volgde er een SERIEUS onderwerp. Dat was het ook, maar het was minder serieus dan ze had verwacht. Hij maakte zijn openingszin af: ‘… moeten we maar eens op vakantie gaan. We werken alle twee hard. Als we zo doorgaan, raken we nog overwerkt. Dat mag niet gebeuren.’ Annemarie dacht na. Ja, Dick had wel gelijk. Ze werkten alle twee hard, hun enige vakantie – als je het zo mag noemen – waren weekenduitstapjes naar Cha-am. Maar die waren van korte duur. En ze waren een keer op bezoek geweest bij Peter en Marloes in Buriram.
2 Over hun bestemming hoefden ze niet lang na te denken: Nederland. Annemarie had nog familie in Nederland: tante Mathilde, Dick niet meer. Hij was enig kind en zijn ouders waren al overleden. Maar hij wilde wel Kees ontmoeten, de zaalarts uit het ziekenhuis die hij tegen het lijf was gelopen tijdens zijn retraite bij de boer. Ze spraken af de rol van toerist aan te nemen, dus namen zich voor Volendam, Kinderdijk (molens), Amsterdam (Rijksmuseum, van Gogh museum, grachtenrondvaart), de Keukenhof, Scheveningen (Panorama Mesdag) en Rotterdam (Euromast, havenrondvaart, ss Rotterdam) te bezoeken. Ze hoefden zich niet te haasten, want ze hadden drie weken uitgetrokken voor hun vakantie. Als uitvalsbasis kozen ze een hotel in Utrecht, dichtbij het station.
Thailand, 12 april – Een man met ontbloot bovenlijf kwam zijn huis in mijn straatje uit. Hij etaleerde een enorm dikke pens, wat ik geen compliment vond voor God’s schepping. Ik heb geen dikke pens, maar ik zal mij nooit zo op de openbare weg vertonen. Ik schiet minimaal een singlet aan: voor de korte afstanden. Langere afstanden vereisen een T-shirt. De dracht van de man zou in Nederland, vermoed ik, een boete opleveren wegens onzedelijk gedrag. Hier niet. Zie ook wel eens mannen in boxershort lopen. Daarvoor geldt hetzelfde. Binnenshuis heb ik geen gêne, maar buitenshuis hecht ik aan een zeker decorum.
Thailand, 11 april – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 57, 58 en epiloog)
57 De leerlingen hadden vooral belangstelling voor het tradionele weefgetouw waarop stoffen van verschillende patronen werden geweven. Dat leren we nooit, verzuchtten enkelen, maar de vrouwen zeiden: Wij hebben het ook geleerd, dus waarom jullie niet? Na de rondleiding aten ze enkele lokale gerechten zoals pittige en zure kippensoep met moerbeibladeren. Maar die was te heet voor Marloes en Peter evenals de nam phrik pak tom, een scherpe dip gemaakt van makreel en groentes. Met de afspraak voor een workshop keerden ze terug naar hun schooltje, waar de leerlingen hun mede-leerlingen uitgebreid uit de doeken deden wat ze gezien hadden en al een beetje geleerd.
58 Voor Peter’s collega, die was meegegaan naar het zijdedorp, waren spinnen en weven gesneden koek. Dat had ze in haar jeugd geleerd. Alleen het kweken van zijdewormen en de behandeling van de cocons waren nieuw voor haar. Het lag voor de hand dat zij een weefklasje zou leiden. Ze zouden enkele dagen in Ban Sanuan Nok doorbrengen om het proces onder de knie te krijgen. De kinderen verheugden zich er bij voorbaat op. De bamboeschool had leergierige leerlingen, hetgeen niet van alle leerlingen in het reguliere onderwijs gezegd kan worden. Vooral jongens gooien er met de pet naar, reden waarom Thaise leerlingen in internationale onderwijsvergelijkingen uiterst pover presteren.
Epiloog
De auteur neemt afscheid van Peter en Marloes. Ze hebben eenmaal een huwelijkscrisis doorgemaakt, maar ze zijn er goed uitgekomen. Beroepsmatig gaat het beiden voor de wind. Peter is op zijn plaats als leraar op de bamboeschool, Marloes werkt met veel plezier in een kliniek en runt in haar vrije tijd een zwemschooltje. Tijd om terug te keren naar de hoofdpersonen van het eerste en tweede feuilleton, Dokter Dick en Annemarie. De twee grondleggers van mijn serie feuilletons hebben vakantieplannen gemaakt. Laten we ze eens volgen in het vijfde feuilleton Dokter Dick en Annemarie maken een sentimental journey.
Thailand, 10 april – Nog meer dan zilte haring, zoete aardbeien, vette lekkerbekkies en krokante kroketten mis ik hier gesprekken met Thaise intellectuelen. Ik ken er geen en weet ook niet waar ik ze in het wild kan tegenkomen. Gaf ik maar les aan een opleiding journalistiek, dan was dat veel gemakkelijker. Ik zou graag een boom opzetten over de Thaise samenleving: wat verandert, wat blijft hetzelfde? Ik heb veel vragen over Thaise mensen. Waarom zijn ze zo dociel? Zijn het sluimerende vulkanen die elk moment kunnen uitbarsten? Waarom is er zoveel geweld in dit land: gereglementeerd (Muay Thai, boksen) en misdadig? Het boeddhisme predikt toch vrede? Waarom vertellen Thai je nooit de waarheid? [Is dat zo?]
Thailand, 9 april – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 55 en 56)
55 Lijkt me leuk om daar een kijkje te nemen, zei Peter nadat hij in de krant een verhaal had gelezen over Ban Sanuan Nok, een dorp in de provincie waar op traditionele wijze zijde wordt gesponnen en geverfd. Marloes had het verhaal ook gelezen en had dat ook al bedacht. Het dorp had recent zijn deuren geopend om bezoekers het hele proces te laten zien: van moerbeiboom, waarop zijdewormen zich tegoed doen aan de bladeren, tot kwaliteits zijden stoffen. Peter had gelijk al weer een idee. We nemen het schoolkabinet mee om te zien of het iets voor ons is om in het lesprogramma op te nemen. (Lees: Van zijdeworm tot zijden stoffen)
56 Dus vertrok een kleine delegatie met Peter, een collega van Peter, Marloes en enkele leerlingen van Lam Plai Mat naar het zijdedorp. Ze werden enthousiast begroet door de vrouwen van de zijdeweefgroep die al telefonisch op de hoogte was gebracht van hun komst. Dorpshoofd Bunthip vertelde dat het dorp twee eeuwen geleden vernoemd was naar de sanuan, een grote boom waarvan niemand weet hoe die eruit zag. De vrouwen legden hen uit dat de cocons eerst enkele dagen in de zon te drogen worden gelegd, zodat de poppen sterven voordat de cocons gekookt worden tot zijden draden. Omdat ze te ruw zijn worden ze vervolgens gesponnen om ze zachter te maken, waarna ze geverfd kunnen worden.
Thailand , 8 april – ‘Zeg ouwe lul’, zei de opgeschoten knaap. ‘Kun je niet opschieten?’ Misschien vond hij dat ik het rijtje wachtenden voor de kassa van een bekende supermarkt ophield, toen ik mijn muntgeld uittelde. Toen we buiten stonden, probeerde hij mij nog eens uit de tent te lokken, maar ik reageerde niet. “Heb je je tong verloren, ouwe lul?’ Ik hurkte op de grond. ‘Wat doe je nou, ouwe lul’, vroeg hij. Zijn vocabulaire van scheldwoorden bleef beperkt tot die ene uitdrukking. Ik zei: ‘Ik zoek mijn tong. By the way: Als ik een ouwe lul ben, moet jij een jonge lul zijn.’ Hoe het verder ging, vertel ik een andere keer.
Thailand, 7 april – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 53 en 54)
53 Als het erg druk was geweest en Marloes op haar tandvlees liep, nam ze na thuiskomst direct een bad. Haar kleren leken op een spoor dat Kleinduimpje altijd legde om de weg terug te kunnen vinden. Peter wist het dan al: mijn lieve vriendin wil eens lekker verwend worden. Dat was haar remedie tegen vermoeidheid. Nou, die kon ze krijgen. In bad speelden ze blaasvoetbal, in bed imiteerden ze egeltjes en als naspel schonk Marloes espresso uit hun koffieapparaat. Dat dronken ze, nog steeds naakt, terwijl ze dicht tegen elkaar zaten, met kleine slokjes op. Eigenlijk was dat het meest intieme moment van hun liefdesspel.
Interlude
Mijnheer, de auteur. U vervalt in herhaling want u heeft al eens eerder een badscène beschreven. Ja, dat klopt, maar toen woonden ze nog in Nederland en hadden ze geen espressoapparaat. Wees blij dat ik niet elke badscène beschrijf, dan zou dit feuilleton wel erg eentonig worden. Alleen de op seks beluste lezers zouden dat misschien wel willen. Maar tegen hen zeg ik: ga je toch met je grote teen spelen.
54 Al na enkele weken ontdekte Dick dat het zwemuuurtje zijn conditie ten goede kwam. Niet dat hij een bodybuilders figuur kreeg – dat zou hij ook niet willen – maar hij voelde zich fitter en was minder snel vermoeid. Annemarie zei dezelfde ervaring te hebben. ‘Had niet zo snel al resultaat verwacht’, zei Dick. ‘Nou, zou je toch moeten weten als arts’, plaagde Annemarie. ‘Zat niet in mijn opleiding’, verweerde Dick zich. Annemarie weer: ‘Misschien een idee om in de huisartsenopleiding op te nemen. Zwemmen als preventieve gezondheidszorg. Effectief en redelijk goedkoop.’ Dick dacht: ‘Die studenten kunnen vast niet zwemmen.’ Annemarie: ‘Moeten ze maar les nemen of schamen ze zich daarvoor?’
Thailand, 6 april – Op zoek naar Swensen’s in winkelcentrum Central Plaza Rama IX belandde ik bij een andere ijssalon, Cold Stone Creamery. Ook deze salon hanteerde het, ik vermoed uit de VS overgewaaide concept, dat een ijsje er gekunsteld moet uitzien en zoveel mogelijk toevoegingen moet hebben onder het motto: Het oog wil ook wat. Ik kende de zaak niet, de kaart was nog uitgebreider dan die van Swensen’s. Ik bestelde een vanille ijsje van 95 baht dat bij het afrekenen 74 baht kostte. Het was een kunststukje met een groot bolletje ijs, romig, versierd met een golvende wafel, stukjes snickers, harde zwarte muisjes en een toefje slagroom. Eindoordeel: redelijk, maar geen blijvertje voor mij.
Drie hemelse dagen
Thailand, 5 april – Ineens konden Abhisit, Prayut en Somkid me gestolen worden. Het Thaise nieuws interesseerde me niet meer. Na een voorspoedige rit van 2,5 uur dinsdag gearriveerd in Cha-Am. Er waren nog niet veel badgasten, die kwamen pas rond het middaguur in hun pickup trucks. Het was aangenaam warm, een licht zeebriesje zorgde voor verkoeling.
Mijn vriendin en ik betrokken in Cha-Inn een kamer met balkon en uitzicht op zee voor het schappelijke prijsje van 1.200 baht per nacht. De air-conditioned kamer was ruimer dan mijn eigenlijk te kleine kamer in Bangkok. Ik had de Bangkok Post van die dag gekocht, bekeek de cartoons maar vond het verder wel best.
Heb ik veel gemist en hebben mijn lezers van Nieuws uit Thailand veel gemist? Nee. Prayut haalde weer eens zijn schouders op over een peiling en hij reageerde op een uitspraak van partijleider Abhisit, hetgeen andermaal bewijst dat veel nieuws bestaat uit ‘talk about talk’, zoals de auteur van ‘The language of news media’ poneert.
Het waren drie heerlijke dagen daar in Cha-am. ‘Veel gedaan?’, wordt mij gevraagd. Ik antwoord met een wedervraag: Moet dat dan? Zijn zon, zee, zand en zeebanket niet voldoende? Wat waren de hoogtepunten?
Geen mooier moment van de dag dan de morgenstond wanneer de nacht zich oplost in de dag. In het holst van de nacht een sigaretje roken op het balkon en luisteren naar het breken van de golven in de branding. ’s Ochtends genieten van het hotelontbijt van baked beans, sausage en toast, ’s avonds in een restaurant aan de rand van het strand van roergebakken zeevissen gereserveerd op een hotpan en de volgende avond in een eenvoudig eethuisje van gestoomde zeebaars.
Luieren op een ligstoel onder parasols die hun beste tijd hebben gehad. Flaneren over de boulevard langs kraamjes waarin de heerlijkheden van de zee liggen uitgestald: vis, garnalen, schelpdieren, calamari.
Thailand, 3 april – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 51 en 52)
51 Ze trokken baantjes, maar maakten er geen wedstrijd van. Geleidelijk voerden ze het aantal op. Het deed Dick denken aan zijn jeugd, toen hij padvinder was. Hij zou meedoen aan de districtszwemwedstrijden en als hij daar won aan de landelijke wedstrijden. Elke ochtend, voordat hij naar school ging, trainde hij een half uur in het Sportfondsenbad. Dankzij die training won hij beide, bij de landelijke wedstrijd op de 50 meter schoolslag. Ergens moest hij nog de medailles hebben, maar waar die waren? Misschien verloren geraakt bij de verhuizing naar Thailand. De herinnering was gelukkig niet verloren geraakt. Haarscherp herinnerde hij zich nog hoe hij zenuwachtig in startpositie stond. De badmeester had hem nog gevraagd of het wel goed met hem ging.
52 Dokter Somporn van de kliniek waar Marloes werkte, was een gemoedelijke man. Hij nam altijd de tijd voor patiënten en was niet snel tevreden met de antwoorden die ze gaven. Hij wilde altijd het naadje van de kous weten over hun klachten. Dat maakte hem geliefd bij patiënten. ’s Ochtends werkte hij in een ziekenhuis, ’s middags kwam hij naar de kliniek. Hij was blij met Marloes die hem als nurse practitioner veel werk uit handen nam. Marloes was ook blij met het vertrouwen dat hij in haar stelde. Ze werkte het liefst zelfstandig zonder dat anderen haar op de vingers keken.
Thailand, 2 april – De andijviestampppot van The Old Dutch kreeg van mij een tweede herkansing. De eerste had een mager zesje gescoord, de tweede was een zware deceptie. Weliswaar bevatte die geen kaas meer, zodat er geen sliertjes aan mijn vork bleven hangen, maar nu waren twee nieuwe ingrediënten toegevoegd: stukje taaie ham en iets wat ik niet kon thuisbrengen. Het leken mij halfgare stukjes aardappel. Beide uit het prutje gevist en terzijde gelegd. De gehaktballen leken weer kanonskogels, de andijvie kwam weer voorgesneden uit een zakje, alleen de jus kon ermee door. Men zegt: Driemaal is scheepsrecht, maar ik zeg: Het is welletjes geweest. Nooit meer andijviestamppot, alleen nog in Nederland.
Thailand, 1 april – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 49 en 50)
49 Aan alles komt een eind, zoals het cliché luidt, en dat gold ook voor deze dagen. Ze vertrokken een dag eerder dan de meeste vakantiegangers om de grote drukte voor te zijn. Beloofden elkaar vaker te mailen, maar wisten dat daarvan toch niets terecht zou komen. Wel namen ze zich voor eenmaal per jaar te reunen (uitspraak Peter). Het waren verrukkelijke dagen geweest. Bijgepraat en verfrist keerden ze terug naar hun woonplaats. Zeker niet met tegenzin, want een aantrekkelijke baan wachtte. Zoals Peter wel eens zei: Ik werk niet, ik heb een betaalde hobby. Nog een paar dagen en dan was de vakantie voorbij. Een periode door de media aangeduid als de seven dangerous days vanwege het grote aantal verkeersslachtoffers. Dick zou ze wel in de operatiekamer tegenkomen.
50 Het enthousiaste verhaal van Marloes over haar zwemschool had dokter Dick aan het denken gezet. Misschien moet ik ook maar eens gaan zwemmen, dacht hij. Geen zwemles nemen, dat was niet nodig, maar om iets aan mijn conditie te doen. Want veel lichaamsbeweging had hij niet. Eén keer per week zwemmen als conditietraining trok hem wel, meer dan work-outs in een Gym. Op een loopband lopen, vond hij niks. Lopen doe je om ergens te komen. Annemarie hoefde er niet lang over na te denken toen Dick voorstelde samen te gaan. Het enige probleem was dat ze zelden tegelijk vrij waren. Maar daar viel een mouw aan te passen. Dus planden beiden een zwemuurtje in hun rooster, ook in het zwembad van een hotel.
Thailand, 31 maart – Klop, klop. De hemelpoort zwaait open en Petrus doet een stapje naar voren. Mag ik uw mobieltje zien?, vraagt hij. Heb ik niet, antwoord ik beschroomd. Wat! Geen mobieltje, geen Samsung of Nokia? Dat is ongehoord. Er heeft nog nooit iemand aangeklopt zonder mobieltje. Ik: Dan ben ik de eerste. Petrus: En U komt nog wel uit Thailand, het land met de hoogste M-factor. Ik weet niet of ik u mag toelaten. Even aan de baas vragen. Vijftien minuten later: Mijn baas gelooft niet dat u de waarheid spreekt. U mag niet naar binnen, leugenaars zijn niet toegestaan. Zo ontkwam ik aan een voortijdig levenseinde. En ik had niet eens gelogen.
Thailand, 30 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 47 en 48)
47 De volgende dag was sportdag hadden ze besloten. ’s Ochtends maakten ze een pittige fietstocht, langer dan gepland, want ze raakten de weg kwijt en voordat ze weer op rechte pad waren, hadden ze een flink aantal extra kilometers gemaakt. ’s Middags stond zwemmen op het programma en daarna gingen ze nog een uurtje naar een fitnesscentrum. De dag werd besloten met een diner in het restaurant van een sterrenhotel. Dat hadden ze wel verdiend na alle inspanningen. ‘Nog een afzakkertje’, stelde Peter voor, maar de anderen hadden er geen puf meer voor, dus zochten ze hun legersteden op.
48 De derde dag van hun reunie, zoals Peter de reünie noemde, was een tourdag. Ze hadden een tour langs bezienswaardigheden in de omgeving geboekt. Het minibusje stond al klaar toen ze om 6 uur opstonden. Het pikte daarna nog enkele personen in andere resorts op. Ze bezochten de Haew Suwat waterval en het Nong Phak Chi observatieplatform, dat een prachtig uitzicht bood op de omgeving, maar de beloofde olifanten en zwijnen vertoonden zich niet. De gids die redelijk Engels sprak, overlaadden hen met weetje en anekdotes, waarvan de enige die beklijfde was: Thailand heeft drie seizoenen: hot, very hot en very, very hot.
Thailand, 29 maart – Ik had een schokkende ervaring op de patio van The Old Dutch, waar ik genoot van goelashsoep. Daar zat mijn jongste broer. Enkele jaren geleden overleden en gecremeerd in Thailand. Haar, oogopslag, gezicht, baardje waren identiek. Ik kon mijn ogen niet van de man afhouden. Mijn broer was uit de dood opgestaan, een truc die slechts eenmaal eerder is vertoond. Hij was teruggekeerd uit het hiernamaals. Ik had hem willen vragen: Hoe was het daarboven? Maar toen hij wegging, viel de gelijkenis wat tegen. Mijn broer was dikker. Overigens was de goelashsoep beter dan de champignonsoep, want die was vaak waterig. Eet ik niet meer.
Thailand, 28 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 45 en 46)
45 Annemarie wist enkele smakelijke ziekenhuisroddels op te dissen over verhoudingen tussen artsen en verpleegsters. Vermeende, want ze waren altijd gebaseerd op hear-say. In het jaar dat ze er nu werkte, had ze nog steeds geen kans gezien vriendschappen te sluiten met verpleegsters. De ene dag groetten ze haar beleefd, de andere dag liepen ze haar straal voorbij. Thaise vriendschap leek een wegwerpartikel. Vrienden voor het leven was uitzondering, je was vrienden zolang je er beiden van profiteerde. Maar ze moest toegeven, de taalbarrière kan een rol hebben gespeeld. Veel Thais sprak ze niet, alleen het hoognodige, en het Engels van de Thaise verpleegsters was vaak moeilijk te verstaan.
46 Dick en Peter maakten zich vrolijk over de Thaise politiek, althans wat ze erover wisten, en wat ze erover wisten, was ontleend aan de krant. Beter dan het beste cabaret, vond Dick. Peter wist nog dat een minister eens had voorgesteld niet 6 gram in een suikerstick te doen maar 3 gram. ‘Zakjapannertje niet bij zich om 2 keer 3 uit te rekenen’, opperde Peter. Hilarisch waren de miskopen van het leger, zoals een bomdetector waarvan de Engelse makers wegens oplichting de bak waren ingedraaid. ‘Weet je nog Dick? Een expert zei destijds: Een wichelroede is net zo betrouwbaar.’
Thailand, 27 maart – Ik heb een nieuwe lengtemaat bedacht, de sig (kort voor sigaret). Daarbij wordt de afstand gerelateerd aan het roken van een sigaret. Ik geef een voorbeeld. De afstand van mijn hotel naar 7-Eleven bedraagt een halve sig; als ik er arriveer, is de sigaret, die ik bij vertrek heb aangestoken, voor de helft opgerookt. Mijn lengtemaat vereist het herschrijven van redactiesommen. Neem het volgende sommetje: De afstand tussen A en B bedraagt 2 sig. Jan vertrekt vanaf A 15 minuten eerder dan Piet vanaf B. Waar komen ze elkaar tegen? Ik kan het nog moeilijker maken door rokers te verdelen in S, M, L: Slow, Medium en Long. Jan is een S-roker, Piet een L. Waar ligt nu hun ontmoetingspunt?
Thailand, 26 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 43 en 44)
43 En daar vielen ze op de maaltijd aan, althans: dat was de bedoeling, maar het was druk. Ze moesten lang wachten op hun eten en toen het kwam, werden de bestelde gerechten een voor een geserveerd, zoals gebruikelijk in Thaise eetgelegenheden. Eters worden niet afzonderlijk bediend, maar alle gerechten worden in het midden van de tafel geplaatst, waar iedereen een hapje van kan nemen. En natuurlijk vers bereid, niets uit chafing dishes. Om de wachttijd te overbruggen, dronken ze liters gekoeld water en was de meest gebruikte openingszin: Weet je nog? Marloes over hun uitje naar Cha-am: ‘De heren wilden niet op de tandem stappen. Omdat hun benen te lang waren. ‘Ja, ja’, schamperde Annemarie. ‘Die angsthazen durfden niet.’
44 Het duurde nog heel lang voordat ze hun kooi opzochten. Marloes vertelde over haar nieuwe passie, zwemles geven. Ze kon heel smakelijk vertellen over kindjes die stonden te beven voor het touw waar ze onderdoor moesten kruipen. De meeste voldoening kreeg ze wanneer de kindjes hun angst hadden overwonnen. Over de assistente die haar een loer had gedraaid, zei ze alleen maar: Boontje komt op zijn loontje. Ook in de kliniek had ze soms te maken met angstige kinderen, vooral als ze een injectie kregen. Maar Marloes wist hen altijd gerust te stellen. Daar had ze een natuurlijke aanleg voor.
Thailand, 25 maart – (Vervolg van 23 maart) Behalve de man die ik in mijn vorige column over Baan Kaew Mansion, mijn pied à terre, beschreef, werkt in de receptie een vrouw als kassier. Ze spreekt nog minder Engels dan haar mannelijke collega en is zijn tegenpool qua houding. Ik reken maandelijks bij haar af. Qua gevoelstemperatuur spant de uitbater van de Ocean bar (de bar met de lege flessen, waar zelden een klant zit) in mijn uitgaansstraatje de kroon. Hij zegt boe noch bah, zit als een zombie achter de bar. Geen wonder dat klanten de bar voorbij lopen. Horeca is een moeilijk vak, zeg ik altijd. Gastvrijheid is vaak ver te zoeken, ook in Nederland.
Thailand, 24 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 41 en 42)
41 Dick en Annemarie vonden het nodig de banden weer eens aan te halen. Ze mailden elkaar nog maar nauwelijks, iedereen had te druk met zijn eigen besognes. Marloes en Peter bewaarden goede herinneringen aan hun weekend in Khao Yai. Ze stelden voor er een vierpersoons bungalow te huren. Het park was vanuit Bangkok en Buriram gemakkelijk bereikbaar: 120 km vanaf Bangkok en bijna 4 uur met een taxi vanuit Buriram. Dick en Annemarie vonden het een goed idee. Ze spraken af in de nieuwjaarsvakantie er enkele dagen te logeren, dus vroeg boeken was geboden. Maar het lukte, zelfs in het hetzelfde resort waar Peter en Marloes hadden gelogeerd.
42 Marloes en Peter arriveerden als eerste. Het was druk op de weg met veel vakantiegangers, maar die gingen de andere kant op: uit Bangkok richting platteland. Dick en Annemarie deden daarentegen lang over de reis. Op sommige weggedeeltes reed het verkeer stapvoets. Het was een feest om elkaar na zo’n lange tijd weer te kunnen begroeten. Peter had champagne ingeslagen om het weerzien te vieren. Met een beschaafde plop opende hij de fles, vulde de kelken en proostte ‘Geachte aanwezigen, zum wohl, cheers, gezondheid, santé. Ik verklaar de vergadering voor geopend’. Hij gaf een vuistslag op tafel ter imitatie van een voorzittershamer en vervolgde: ‘Er zijn geen ingekomen stukken, we kunnen direct met agendapunt 2 doorgaan: de maaltijd. Ik schors de vergadering. Op naar het food centre.’
Thailand, 23 maart – Baan Kaew Mansion, mijn pied à terre, is een kil hotel. Niet qua temperatuur, want het kan er behoorlijk warm zijn, maar qua gevoelstemperatuur, waarmee ik bedoel vriendelijkheid, gastvrijheid, belangstelling, omgangsvormen. De man in de receptie is het ergste. Kijkt de hele dag tv, zit te eten, is aan het dutten en kijkt vermoeid als hij moet opstaan om een kamer te controleren. Zegt me nooit gedag, vraagt niet hoe met me gaat, waar ik geweest ben, of het leuk was. Nee, dan de motortaxibestuurders in mijn straatje. Enkelen groeten mij altijd met Good morning, ongeacht het tijdstip van de dag. Vind ik leuk, ik corrigeer ze niet. (Wordt vervolgd op 25 maart)
Thailand, 22 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 39 en 40)
39 Peter was blij voor Marloes, ze leek nu echt haar draai te hebben gevonden in Thailand. Hij merkte dat dit ook hun relatie ten goede kwam. Verbeeldde hij het zich of werden hun vrijages feller, hartstochtelijker? Ze nam vaker het initiatief, waar Peter overigens geen bezwaar tegen had. Waarom zou de man altijd, letterlijk en figuurlijk, boven moeten liggen? Hun liefdesspel werd ook gevarieerder, maar daar kan de auteur niet over uitweiden. Hij is geen voyeur die door het sleutelgat tuurt. Hij hoorde wel kreten van verrukking. Ja, tussen die twee bloeide de liefde als nooit tevoren.
40 Naast Marloes werkten nog twee Thaise verpleegsters in de kliniek. Die namen bloeddruk en temperatuur van de patiënten op, noteerden hun gewicht, maakten medicijnen klaar en schreven de rekening uit, die contact betaald moest worden. Marloes maakte wonden schoon, legde verband aan en had een voorgesprek met patiënten, waarbij de Thaise collega’s tolkten en de patiëntendossiers bijwerkten. Het viel Marloes op dat ze altijd veel woorden nodig hadden om haar instructies te vertalen. De Thaise taal leek haar omslachtiger dan de efficiënte en compacte Engelse taal. Overdag was het niet erg druk, er kwamen voornamelijk huisvrouwen en kinderen. De avonden zat de wachtkamer meestal vol.
Thailand, 21 maart – Sinds ik, getipt door een kennis, Hunter brood heb ontdekt bij Foodland, maak ik niet meer mijn dagelijkse gang naar 7-Eleven om verse croissantjes te kopen, die er door een banketbakker worden geleverd. De voorverpakte croissants van 7-Eleven vond ik altijd al smakeloos. Hunter brood is een donkerbruin tarwebrood, behoorlijk voedzaam en het bevat voldoende calorieën om de rest van de dag te overleven. Ik besmeer twee sneetjes met marmite en beleg ze met kaas, hardgekookt ei of een salade die ik eveneens bij Foodland koop en de concurrentie met de Johma salades ruimschoots kan doorstaan. Zo, weet u dat ook weer.
Thailand, 20 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 37 en 38)
37 Evenals Peter had gedaan, verdiepte Marloes zich in de moderne inzichten over het zwemonderwijs. Toen ze er genoeg van dacht te weten, begon ze een zwemschool. Als bijverdienste, want ze verdiende maar weinig met haar baan in de kliniek en tarotkaarten leggen was ook al geen vetpot. Met haar spaargeld kocht ze de benodigde attributen, ze liet een flyer maken met een tweetalige tekst, verspreidde die in hun flat en legde een stapeltje op de balie van de kliniek en op enkele andere plaatsen. Eenmaal per week gaf ze les. Ze had geregeld dat ze dan vrij was. Peter had bewondering voor haar inzet en doorzettingsvermogen, want het succes kwam haar niet aanwaaien. Maar de aanhouder wint en Marloes was een aanhouder. Haar eerste klantje was de zoon van haar werkgever.
38 Na het eerste klantje volgden er meer, mondreclame bleek effectiever dan flyers. Marloes had zich voorgenomen de groep niet groter dan 15 te maken, dus toen dat aantal werd overschreden vormde ze een tweede groep. In de kliniek ging ze een dag minder werken, maar ze zou die baan nooit opgeven. Uit solidariteit met haar baas en als eventueel vangnet. Ze nam een Thaise assistente aan, die ze de fijne kneepjes van het vak leerde. Maar dat pakte verkeerd uit. Die begon elders een eigen zwemschool en probeerde klantjes van Marloes af te snoepen. De school bestond niet lang. Er verdronk een kindje, de school werd gesloten en de vrouw werd veroordeeld voor dood door schuld.
Thailand, 19 maart – Tegenover Dick’s café, waar ik soms eet, bevindt zich de gogobar Dreamboy en New Bangkok Boys. Het eerste drankje in de gecombineerde bar kost 500 of 550 baht. Dat is toch mooi een kleine 15 euro. En wat krijg je daarvoor? Keiharde discomuziek en jongens die op een podium paraderen, gekleed in minieme slipjes van een (nagemaakt) bekend merk. Ik heb nog nooit een knaap of ober ontmoet die meer dan drie woorden Engels spreekt, alhoewel de meeste klanten toch buitenlanders zijn. Ik ben er nooit geweest, wel eens in andere gogo bars, waar de drank 350 of 400 baht kost. Ook niet mis.
Thailand, 18 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 35 en 36)
35 Als Marloes vrij was, kwam ze naar het zwembad om Peter en zijn Thaise collega te helpen. Ze droeg een decent badpak, geen bikini, want ze wilde niet het hoofd van de collega op hol brengen. Marloes vertrouwde Thaise mannen niet, ze las te vaak berichten in de krant over aanranding en verkrachting. Marloes was een nuttige hulp toen Peter begon met het aanleren van de schoolslag. Eerst de beenweging op het droge, daarna in het water waarbij ze een plankje vasthielden. Vervolgens de armbeweging en ten slotte de combinatie. Wie het moeilijk vond, werd door Marloes onder de buik ondersteund. De kinderen lieten zich graag door juf Marloes helpen.
36 Peter genoot van die gezamenlijke zwemlessen. Hij hield ervan dingen samen met Marloes te doen. Volgens hem waren die een uiting van hun liefde, niet de zoete woordjes die ze in elkaars oren fluisterden wanneer ze verstrengeld lagen. Natuurlijk moet je een relatie ook verbaal onderhouden, maar woorden waren gemakkelijk uit te spreken, vond hij. Ja, Peter hield van rationaliseren, Marloes handelde veel meer intuïtief. Ook zij genoot van alles wat ze samen deden, maar ze hoefde er niet over na te denken. Ze deed gewoon wat goed voelde. Zo kwamen ze beiden tot dezelfde conclusie: Geen woorden maar daden, of beter gezegd: Niet alleen woorden, maar vooral daden.
Thailand, 17 maart – Zal het kleine meisje dat ik gisteravond weer passeerde bij metrostation Sam Yan ooit schitteren op het concertpodium? Ze speelde heel bedreven op haar elektronische piano Intrada (componist weet ik niet) en Eine kleine Nachtmusik (componist weet ik wel), maar daarop moet ze nog wel wat oefenen. Ik mopper veel op Thaise kinderen, want hun wereld houdt op bij de rand van hun mobieltje, maar kinderen zoals dit meisje verdienen de hoogste onderscheiding. Elke keer als ik haar passeer, stop ik 20 baht in haar spaarpot en ik ben niet de enige. Er is nog een lange weg voor haar te gaan.
33 Na enige gekibbel bereikten ze een compromis: wel motorraces, geen voetbalwedstrijd. Maar daar hadden ze al snel spijt van. Andere toeschouwers reageerden opgewonden op de voorbij snellende rijders, maar Peter en Marloes zei het voortdurend stuivertje wisselen niets. Alleen het bochtenwerk vonden ze leuk, wanneer de rijders de zwaartekracht leken te tarten. Het was een wonder dat niemand onderuit ging. Tussen de races door namen ze een kijkje in de pit dankzij een pasje dat Peter via zijn school had weten te regelen. Het was een drukke bedoening daar met rijders en monteurs die aan het sleutelen waren. Ze probeerden met enkelen een praatje te maken, maar die hadden geen tijd.
34 De zwemlessen van Peter waren een succes. De kinderen konden er geen genoeg van krijgen en waren na het zwemuurtje moeilijk het water uit te krijgen. De kinderen die in het begin niet durfden, hadden hun angst overwonnen dankzij Peter’s spelletjes. Peter verdeelde ze in duo’s en liet ze een bal naar elkaar gooien en ze moesten watertrappelen zodat het water alle kanten op spatte. De moeilijkste oefening was onder een touw doorkruipen dat op de waterspiegel lag. Maar voordat ze allemaal hun ogen onder water open durfden te doen en hun neus niet dichtknepen, waren wel enkele lessen verstreken. Bij angstige kinderen stapte Peter zelf het water in. Hij nam ze bij de hand en samen kropen ze onder het touw door.
Thailand, 15 maart – Na de maaltijd mag ik graag een dutje doen. De spijsvertering vraagt om zuurstof, dus val ik regelmatig in slaap. Ben door twee uitbaters al op mijn vingers getikt. Ze zeiden dat het geen gezicht was voor andere klanten. Maar dat is het ook niet als ik klaarwakker ben, dus wat is het verschil? Toen ik nog in Nakhon Nayok woonde, ben ik eenmaal op de motorfiets in slaap gevallen. Ik had die nacht slecht geslapen, het was heet, ik was te warm gekleed. Met een schok werd ik wakker in de bosjes. De voorkant was beschadigd, ik niet. ’t Had lelijk kunnen aflopen, maar engelen beschermden mij, en dat in Boeddha-land.
Thailand, 14 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 31 en 32)
31 Hij gaf haar een pakkerd en schoof zijn hand onder haar strapless dunne zomerjurkje. ‘Mooie borsten heb je toch. Ik zou ze wel op sterk water willen zetten en bewaren.’ ‘Als je dat maar uit hoofd houdt. Ben je soms een kannibaal?’ ‘Nou’, reageerde Peter. ‘Ik heb wel eens gelezen dat mensenvlees mits goed bereid heel lekker is.’ Marloes: ‘Oh ja? Dan weet ik wel welk lichaamsdeel ik van jou ga oppeuzelen.’ En zo vlogen de kwinkslagen nog een tijdje heen en weer, die zoals vaak eindigden met een hartstochtelijke vrijage. Maar daarvoor moesten ze wel naar binnen, want Peter en Marloes waren geen exhibitionisten.
32 Buriram heeft twee publiekstrekkers: het voetbalstadion, thuisbasis van FC Buriram, Thailand’s sterkste voetbalploeg, en het internationaal motorcircuit. Peter en Marloes waren er nog nooit geweest. In voetbal en motorraces waren ze niet bijster geïnteresseerd. In Nederland keek Peter wel eens naar voetbalwedstrijden op de tv, maar meestal haakte hij na een half uur al af. Marloes moest helemaal niets hebben van voetbalwedstrijden en nog minder van hooligans die het plezier van echte voetbalfans verpesten. Marloes zal wel een dolle bui hebben gehad, want ze stelde voor eenmaal een voetbalwedstrijd en een motorrace bij te wonen ‘omdat we ingezetene zijn van Buriram’, zei ze op plechtige toon.
Thailand, 13 maart – Thailand lijdt aan een chronische ziekte: corruptie. Het is een ernstige aandoening die moeilijk te bestrijden is. Bedrijven reserveren in hun calculatie circa 35 procent van de aanneemsom voor steekpenningen. Dat geld is het smeermiddel om bureaucratische procedures sneller te doorlopen. Het verdwijnt in de zakken van ambtenaren en bewindslieden. Een heel enkele keer loopt een hoge ambtenaar tegen de lamp, soms een bewindsman. Wie betrapt wordt en zijn schaapjes op het droge heeft, vlucht naar het buitenland. De strijd tegen corruptie is dweilen met de kraan open. Ik schrijf er vaak over op mijn website. Die verhalen zijn leuk om te schrijven. Hoe komt dat toch?
Thailand, 12 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 29 en 30)
29 De keuze bos (Peters voorkeur) of strand (Marloes’voorkeur) was niet moeilijk te maken voor het vrije lange weekend dat eraan zat te komen. Ze volgden het nuchtere advies van Peter’s moeder op die dit tijdens hun huwelijksdip had gegeven: Ga je toch de ene keer naar het strand en de volgende keer naar het bos. Deze keer was bos aan het beurt. Thailand bood een ruime keuze aan nationale parken. Ze kozen voor nationaal park Khao Yai in Nakhon Ratchasima, Thailand’s eerste nationale park. Een accommodatie kiezen was moelijk, want het aanbod was groot. Liever hadden ze het gebied eerst willen verkennen, maar daar was geen tijd voor. Dus speelden ze Ezeltje prik je in aangepaste vorm.
30 Het aldus uitverkoren resort bood een aantrekkelijke kortingsprijs van 1.308 baht per nacht en was van alle gemakken voorzien. Nadat ze zich geïnstalleerd hadden en opgefrist, gebruikten ze de maaltijd in het food centre en bestudeerden de plattegrond van de omgeving. De kamerprijs was inclusief de huur van twee fietsen en die bleven niet ongebruikt. Uitslapen was er niet bij, want ’s ochtends als de temperatuur nog dragelijk was, stapten ze op de fiets. ’s Middags rustten ze, namen een duik in het zwembad van het resort en ’s avonds genoten ze bij een verfrissend drankje van de ondergaande zon. ‘Nou, dat konden we wel gebruiken’, vond Marloes. Peter knikte. ‘Ja, all work and no play, weet je wel? Moesten we vaker doen.’
Thailand, 11 maart – Op de Rama IV weg stond het verkeer gisteravond stil toen ik naar metrostation Sam Yan liep, op weg naar huis. Het was stilgelegd door de politie, wat maar één ding kon betekenen: ruim baan voor een koninklijke hoogheid. Een agent gebaarde de wachtenden bij de bushalte om te gaan staan. Hij sprong in de houding, salueerde en toen passeerde een colonne van zo’n tien wagens. Ik kon niet zien wie in de crèmekleurige Chevrolet zat. Waarschijnlijk prinses Maha Chakri Sirindhorn: dat is de actiefste van het stel. Prima mens, neemt de tijd voor bezoeken, toont interesse. De koning verricht alleen verplichte ceremoniële taken, verder is hij onzichtbaar.
Thailand, 10 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 27 en 28)
27 De gravelweg was een gatenkaas. De weg was bezaaid met kuilen. De gemeente had ze al eens opgevuld – ja, met aarde. Dus na de eerste de beste regenbui waren ze weer terug. Er zat niets anders op dan er omheen te laveren. De omwonenden mopperden, hadden al enkele keren bij de gemeente aan de bel getrokken, maar die zei dat het onderhoudsbudget op was. Op aan wat, wist Peter wel. De Thaise strijkstok is berucht. Bij elke overheidsopdracht verdwijnt tea money (steekpenningen) in de zakken van topambtenaren. De uitvoerders zorgen ook goed voor zichzelf. Ze drijven de prijs op of gebruiken inferieure materialen. Iedereen weet ’t en iedereen houdt zijn mond. Ook Peter. Hij wilde zichzelf geen moeilijkheden op de hals halen.
28 Eenmaal was het zo godsgloeiend heet dat Peter op zijn motorfiets in slaap was gevallen. Hij had die nacht slecht geslapen en was te warm gekleed. Hij belandde in een greppel die overwoekerd was met struiken en dat was zijn redding. De schade viel mee: een paar schrammen maar de voorkant van de motor was wel naar de filistijnen. Een voorbijganger hielp hem de motor uit de greppel te trekken, waarna hij behoedzaam zijn weg vervolgde. Marloes schrok wel toen ze hem zag. Boeddha heeft je beschermd, zei ze, waar ze overigens niets van geloofde. Dus maakte ze er een engeltje van.
Thailand, 9 maart – Profiel van Dick van der Lugt (71), tussenstand. Ik rook en drink te veel koffie. Maar ik drink geen alcohol en gebruik geen drugs. Ik poets elke dag mijn tanden en neem elke dag een douche. Ik krijg te weinig lichaamsbeweging, maar mijn hersens werken nog perfect. Het bewegingsapparaat begint te roesten, waardoor ik tweemaal op straat gevallen ben. Trek regelmatig, maar niet elke dag schone kleren aan, doe de was op de hand en was mijn bordje en bestek na het eten af. Zou vaker fruit moeten eten, want ‘an apple a day keeps the doctor away’.
Thailand, 8 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 25 en 26)
25 Peter stond niet eens perplex. Jongens in die leeftijd zijn gebiologeerd door hun penis. Dat wist Peter nog uit zijn eigen puberteit. Kai wachtte niet op Peter’s antwoord. Hij wurmde zijn hand behendig in Peter’s broek. Die was zo verbouwereerd dat hij hem niet afweerde. En ach, het was onschuldig pubervermaak. Kai knoopte zijn broek los, schoof broek en onderbroek naar beneden en begon zijn lid te masseren. Maar Peter vond het wel genoeg zo. ‘Finished, my dear friend. Look for someone of your own age. I am too old for this kind of nonsense.’ Peter vertelde het later maar niet aan Marloes, ze zou het niet begrijpen of het ridiculiseren.
26 De school van Peter lag buiten de stadsgrenzen. Elke dag reed hij met zijn motorfiets heen en weer. Dat was een ritje van 20 minuten over deels geasfalteerde wegen. In tegenstelling tot de meeste Thaise motorrijders droeg hij een helm. Thai zetten die pas op als ze een agent in het vizier krijgen. Boeddha zou hen wel beschermen. Peter zette hem wel eens af, want als de zon brandde op zijn bolletje, zweetten zijn hersencellen zowat de helm uit. Op een deel van de weg was het oppassen geblazen, want die was van gravel. Vooral als het geregend had, slipte de motor er regelmatig weg.
Thailand, 7 maart – Stootte per ongeluk in de metro het mobieltje uit de handen van een jonge vrouw, net als ik buitenlander. Ik verontschuldigde mij, zij pakte het in drie delen uiteengevallen mobieltje van de vloer en knikte toen ik vroeg ‘No problem?’ Het incident bracht me wel op een idee, maar dat verklap ik niet. Tegenwoordig word ik steeds brutaler. Als iemand in de weg staat, met of zonder mobieltje, duw ik hem/haar weg, zodat ik mij kan vasthouden aan een paal of stang. Soms kijken Thai verstoord. Want hoe durf ik, mobielloos persoon, dat te doen? Ja, ik heb het moeilijk als niet-zombie. Ik ben een outcast. Er is geen hoop voor mij.
Thailand, 6 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 23 en 24)
23 De verklaring voor hun huwelijkscrisis lag eigenlijk voor de hand. Marloes hield van winkelen, Peter niet. Peter hield van borrelen, Marloes was er niet gek op. Marloes hield van het strand, Peter hield van bossen. Peter hield van uitslapen, Marloes niet. In veel opzichten waren ze elkaars tegenpolen. Dat was geen probleem, zolang niemand zijn wil aan de ander oplegde. De verschillen verleenden eerder kleur aan hun relatie. Niets saaiers dan partners die elkaars kloon zijn. Maar blijkbaar was er een kink in de kabel gekomen. De verschillen waren gaan opspelen. Heel ongemerkt totdat op een dag de bom barstte en Marloes huilend hun appartement verliet en pas na uren terugkwam. Peter realiseerde zich toen pas dat hij Márquez’ advies had verwaarloosd. Het zal niet meer gebeuren, nam hij zich voor, en daar hield hij zich aan.
24 De zoon van de eigenaar van het appartementencomplex waar Peter en Marloes woonden, had nog vakantie. Kai zat op een prestigieuze internationale school in Bangkok, waardoor hij uitstekend Engels sprak. Zo kwam hij in contact met Peter. Thaise jongeren, ook degenen die Engels spreken, zijn over het algemeen te verlegen om hun mond open te doen, maar deze knaap wilde graag zijn Engels oefenen op Peter. En hij wilde meer, maar dat had Peter pas in de gaten toen hij in zijn kamer zat. Een typische jongenskamer met posters van Thaise popsterren aan de muur en modellen van plastic vliegtuigjes aan draadjes opgehangen aan het plafond. ‘Can I see your cock’, vroeg hij plompverloren. ‘I’ll show you mine.’
Thailand, 5 maart – Ik kan er maar niet aan wennen: het mondkapje, vooral als het zwart is. Die vind ik bedreigend. In combinatie met een integraal helm is het een ideale outfit voor boeven. Bangkok hangt vol met camera’s, dus je wilt als zware jongen niet herkenbaar in beeld worden gebracht. Die zwarte kapjes zijn trouwens gemaakt van textiel, dus veel bescherming kunnen ze niet bieden. Thai, en een enkele expat, dragen een kapje om de luchtstroom in twee richtingen te blokkeren. Als ze verkouden zijn, steken ze anderen niet aan: als ze op straat lopen, worden uitlaatgassen en bacteriën tegengehouden. Virussen niet, die glippen door de gaatjes.
Thailand, 4 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 21 en 22)
21 Soms leek het of Mac op de spreekwoordelijke divan lag. Hij vertelde over zijn gestuntel met meisjes. In de VS had hij altijd op jongensscholen gezeten, hij was naar jongens zomerkampen geweest. Nooit een meisje gehad, nooit geleerd hoe de liefde man en vrouw kunnen binden. Dat liefde geven en krijgen is, niet geven en nemen. Zo kwamen hij en Theresia steeds dichter bij elkaar. De sessies waren geen sessies meer maar ontmoetingen van twee mensen op zoek naar hun identiteit en gevoelens voor elkaar. Ze waren heilzaam voor Theresia die ontdekte dat seks een uiting van liefde is en niet zoals bij haar oom zelfbevreding van de man. Ze was er niet meer bang voor en begon ervan te genieten.
22 De sessies eindigden, ze waren niet meer nodig. Maar er was nog een los eindje: de abortus en de diagnose van de Filipijnse arts dat ze nooit meer zwanger zou kunnen worden. Mac twijfelde aan die voorspelling. Het leek hem verstandig een gynaecoloog een inwendig onderzoek te laten doen. Die Filipijn was waarschijnlijk geen specialist, maar dat wist Theresia niet. Ze gingen daarvoor naar een ander ziekenhuis, waar niemand hen kenden. Theresia was zenuwachtig, ze was blij dat Mac was meegekomen. Ze hoefden niet lang te wachten en de uitslag kwam snel. De gynaecoloog begreep niet hoe de Filipijn die diagnose had kunnen stellen. Op grond waarvan? Hij zag niets bijzonders. Hij adviseerde nog wel een HIV-test te laten doen. Dat kon nog dezelfde dag met een sneltest. Duurde een halfuurtje.
Thailand, 3 maart – Ja, ik beken het maar: ik ben anglofiel. Toen ik op de HBS zat, ging ik elke zondagavond naar de British Sailor’s Society waar in een kleine kapel een korte kerkdienst werd gehouden. Na afloop, tijdens het koffiedrinken in de recreatieruimte kon ik ruimschoots oefenen met Engelse conversatie. Ik werkte een jaar in Engeland, in kindertehuizen in Surrey en Northampton, had een penpal in Swansea, bracht er een vakantie liftend door, verdiende extra zakgeld met babysitten bij een Engels gezin in Schiedam en werkte twee jaar in het Engels sprekende deel van Kameroen. Maar hier in Thailand kan ik weinig met die ervaringen. Ken geen enkele Thai die behoorlijk Engels spreekt.
Thailand, 2 maart – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 19 en 20)
19 Er kleefde nog een minpuntje aan hun huidige levenswijze. Marloes, in Nederland fervent kookgek, had nauwelijks nog gelegenheid om te kokkerellen. De kookboeken die ze had meegenomen, stonden werkeloos in de boekenkast. Slechts enkele keren per maand zette ze haar koksmuts op om Peter eens lekker culinair te verwennen. Peter zag altijd uit naar die dagen. Marloes bezat de unieke eigenschap om van een paar eenvoudige ingrediënten iets bijzonders te maken, dat niet alleen de tong streelde, maar ook het oog. Creatief koken, noemde Peter het. Ook had ze haar repertoire uitgebreid met Thaise gerechten. Haar tom yam kung kon de vergelijking met de beste garnalensoep uit een Thaise keuken doorstaan. Ze maakte haar soep wel wat minder zuur dan gebruikelijk.
20 Gelegenheid om de stad en de provincie te verkennen, was er ook nauwelijks. Natuurlijk hadden ze het Phanom Rung Historical Park bezocht, de belangrijkste bezienswaardigheid van de provincie. De Khmer tempel, gebouwd in de tiende tot de dertiende eeuw, werd op vrije dagen altijd druk bezocht door Thai. Ze waren er niet lang gebleven, de symboliek verwerkt in het complex zei hen niet veel ondanks de uitleg in een foldertje. Het bezoek aan de Bang Sai Orchid Garden, een tuin van 0,8 vierkante kilometer, beviel beter. De Keukenhof zakte een paar puntjes in hun waardering. ‘Orchideeën zijn zoveel mooier dan tulpen, vind je niet Peter?’ ‘Absolutely.’ ‘Spreek je moerstaal’, plaagde Marloes. ‘Oh pardon mevrouw, ik wist niet ik u ontriefde.’
Thailand, 1 maart – Ik zag de aflevering van Zondag met Lubach, gewijd aan het boeddhisme of beter gezegd de boeddhistische praktijk. Moest er erg om lachen. Lubach overdreef niet. Monniken in Thailand zijn luie donders die zich volvreten op kosten van bijgelovige burgers. Velen nemen het niet zo nauw met de regels. De enige monniken die oké zijn, zijn bosmonniken. Die leven een sober leven. Tempelscholen zijn ook oké. Ze hebben heel wat kinderen uit de armoede getrokken. Thaise mensen zijn geen boeddhisten; het zijn animisten die in geesten geloven. Die huizen overal: in hun woning, in bomen, akkers, winkels, rivieren. Er zitten kwaaie jongens bij. Die kun je maar beter te vriend houden.
Thailand, 28 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 17 en 18)
17 Werken in Thailand betekent lange werkdagen maken. Geen achturige werkdag, geen vijfdaagse werkweek, geen drie weken vakantie, zoals in Nederland. Marloes werkte van 9 tot 9 waarna nog opgeruimd moest worden. Meestal kwam ze pas om 10 uur thuis, nam een douche en kon pas daarna haar benen strekken. In de kliniek had ze al tussendoor gegeten. Peter had eenmaal per week nachtdienst. Dan moest hij toezicht houden op de kinderen die intern waren. Voor hun liefdesleven bleef weinig tijd over. Dat ergerde hen soms, Peter nog meer dan Marloes. Maar hij klaagde niet. Had ik maar in Nederland moeten blijven, relativeerde hij. Maar ze hadden hun schepen achter zich verbrand. Thailand was hun nieuwe vaderland, ze wilden er wel oud worden.
18 De spaarzame keren dat Peter en Marloes wel tijd voor hun liefdesspel hadden, trokken ze alle registers open. Om in de stemming te komen, speelden ze strippoker, waarbij de verliezer van een ronde telkens een kledingstuk moet uittrekken. De winnaar mocht zeggen welk. Na dit voorspel namen ze een bad. Marloes zat het liefst op zijn schoot, want ze voelde dat dit hem enorm opwond en dat liet haar ook niet onberoerd. Ze droogden elkaar af en kropen in elkaars armen. Kusten elkaars lippen schraal en probeerden de spanning zo lang mogelijk op te voeren. Na de ontlading lagen ze nog minutenlang na te hijgen en vielen verzadigd in slaap. ‘Slaap lekker, schat.’ ‘Jij ook liefje.’
Thailand, 27 februari – Wat zou er veranderen als iedereen op de wereld dezelfde taal sprak? Eén ding is zeker: velen zouden werkloos raken. Want tolken, vertalers, leraren vreemde talen, uitgevers en drukkers van woordenboeken: ze zouden allemaal overbodig zijn geworden. Leerlingen zouden minder vaak naar school hoeven. In mijn geval zouden de lessen Engels, Frans en Duits vervallen. Nooit meer Schwere Wörter stampen, ik kan er niet spijtig om zijn want Duits is nooit mijn favoriete taal geworden. Engels heeft mijn voorkeur. Op school lag de nadruk op vertalen, aan conversatie werd niets gedaan. Dat heb ik geleerd toen ik er werkte. Soms gaat Engels spreken me gemakkelijker af dan Nederlands. Is dat niet raar?
Thailand, 26 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 15 en16)
15 En dat deed Peter, hij liet er geen gras over groeien. Maakte afspraken met een hotel voor het gebruik van het zwembad, een 25-meter bad, en kocht diverse oefenmaterialen zoals zwemplankjes, ballen, zwembandjes. Niet alle kinderen kregen zwemles, want dan zou Peter niet meer aan zijn andere werk toekomen. Alleen de kleinsten en nieuwe leerlingen gaf hij met hulp van een collega eenmaal per week les. Peter verdiepte zich in de nieuwste opvattingen over zwemonderwijs. Geen spreid-wijd-sluit meer, zoals hij zelf zwemmen had geleerd, maar beginnen met watergewenning. Spande een touw over de volle breedte van het zwembad ter hoogte van de waterspiegel en liet de kinderen er onderdoor kruipen.
16 De volgende ochtend vroeg keerden Dick en Annemarie terug naar Bangkok. Ze namen de eerste vlucht, die is altijd het goedkoopst. Niet dat ze arm waren, Dick werd op Europees niveau betaald, Annemarie verdiende iets meer dan Thaise verpleegsters dankzij haar functie van nurse-practitioner, maar dat vormde geen vrijbrief om geld nodeloos te verspillen. Het had de hele nacht geregend in de hoofdstad , veel straten stonden onder water omdat het riool het niet tijdig had kunnen verwerken. Chaos alom, waardoor ze te laat op hun werk arriveerden. Maar dat verbaasde niemand gezien de wateroverlast in de stad. Ze waren niet de enigen.
Thailand, 25 februari – Kent U Marmite? Ik ontdekte het gist extract toen ik in Engeland werkte. Lekker op kaas. Onlangs kwam ik het in de supermarkt tegen. Inmiddels is het eerste potje bijna leeg, dus op expeditie. Maar wist niet meer of ik het in Big C Extra had gekocht of Foodland. Ik gokte Foodland, maar zag het niet. De dames van de informatiebalie kenden het niet. Ze riepen de hulp in van een oudere werknemer. Hij wist waar het stond; ’t was alleen geen Marmite maar Vegemite. Ook goed. Dat soort werknemers zijn goud waard, ze kennen de zaak op hun duimpje. Minpuntje: ’t was uitverkocht.
Thailand, 24 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 13 en14)
13 De volgende dag brachten Dick en Annemarie een bezoek aan de bamboeschool. Ze waren onder de indruk. Wat direct opviel: deze kinderen stapten op het gezelschap af, leidde hen rond, legde uit wat ze deden en hadden geen enkele schroom zoals andere Thaise kinderen om vragen te stellen. Toen ze er dan ook achter kwamen dat Dick chirurg was, wisten ze niet van ophouden. De moestuin was het pronkstuk van de school: keurige strakke moestuinbedden met bordjes waarop in Engels en Thai de naam van de gewassen stond, aangeharkte looppaden, bakken met zaailingen en nergens onkruid, nog geen snippertje. De tuin van Eden kan er niet tegenop, vond Annemarie. Peter’s hand was merkbaar: ze zagen stoksnijbonen, sperziebonen en radijs.
14 Dick en Annemarie schoven aan bij de schoollunch, met broccoli en rammenas uit eigen tuin. Niet bepaald gerechten die dagelijks bij Thai op tafel staan. De lunch was door de kinderen zelf bereid onder begeleiding van een kokkin, wier omvang een garantie vormde voor de kwaliteit van de lunch. Daarna was het verplicht rusten en dat konden Dick en Annemarie ook wel gebruiken na de vermoeiende ochtend. ‘Je bent wel op je plaats hier, Peter?’, merkte Dick op. Peter knikte. ‘Nog beter dan in het dorp’, vond hij. Dick had een idee: zwemles, want de meeste Thaise kinderen kunnen niet zwemmen, waardoor gemiddeld drie kinderen per dag verdrinken. ‘Ga ik aan werken’, beloofde Peter.
Thailand, 23 februari – Ik ben welp geweest, zeeverkenner en zeeverkennersleider (van de Schiedamse Waterscouts). Heb er leren zeilen, kamperen en organiseren. Als mensen wel eens denigrerende opmerkingen maken over het ‘semi-militaire’ karakter van de padvinderij, denk ik: je weet er niks van. Herinneringen aan die tijd borrelden op toen ik twee jonge verkenners in de metro zag, beiden hun armen vol speculaas (insignes). Die heb ik zelf ook gehaald, zoals houthakker en draver (verzorger van gehandicapte padvinder). Ze waren beiden nogal gezet, maar niet dik. Eén zat constant te ratelen; misschien een toekomstige nieuwslezer, want die praten ook altijd erg snel. En veel, waardoor hetzelfde beeldmateriaal moet worden herhaald.
Thailand, 22 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 11 en12)
11 Dick en Annemarie waren gearriveerd voor de house-warming party. Ze hadden het vliegtuig op Don Meuang genomen, de oude luchthaven van Bangkok die sinds enkele jaren de thuisbasis vormde van de meeste budgetmaatschappijen. De decorwisseling van metropool Bangkok naar provinciehoofdstad Buriram kon niet groter zijn alhoewel Buriram nog altijd 30.000 inwoners telde. Die avond werd het appartement feestelijk ingewijd. In Thaise stijl met veel eten en drank, geleverd door een cateraar. Het was een klein gezelschap met enkele collega’s van Peter’s school en de arts van Marloes’ kliniek. Peter opende de eerste fles whisky en goot een klein beetje voor de deur op de gang om de geest van het appartement tevreden te stellen. Ja, geesten kunnen kwaaie jongens zijn, die moet je te vriend houden.
12 Peter had een karaoke-installatie gehuurd met programma en die bleef niet ongebruikt. De Thaise gasten kenden een ongelooflijk groot aantal liedjes en die werden luidkeels gezongen, soms tenenkrommend vals maar daar klaagde niemand over. De Nederlandse gasten zongen a capella enkele Nederlandse feestliederen en met ondersteuning van het karaoke-programma Beatles songs. De Thai raakten aangeschoten, de Nederlanders volgden niet altijd de heilwens Ad fundum. Dick en Peter waren geen grote drinkers en de twee meiden al helemaal niet. Die begonnen al na twee glazen wijn te giechelen, waar ze het dan ook bij lieten om daarna op water over te stappen.
Thailand, 21 februari – The Old Dutch kreeg van mij een tweede kans (zie FB van 19 februari). De lamzakken waren er niet, wel de vrouw die een beetje Nederlands spreekt. Tragisch geval. Ze had een Nederlandse vriend, die kreeg kanker, maar hij wilde niet behandeld worden. Stierf op jonge leeftijd. De andijviestamppot was als vanouds: lekkere dikke jus, smakeloze voorgesneden andijvie uit een zakje en gehaktballen zo hard als kanonskogels. Maar goed, ze had de smaak van Nederland en daar ging het mij om. Daarna een potje thee bij Dick’s café, goed voor drie kopjes. Bij het afrekenen vielen munten op de grond. Dat leek op Ezeltje strek je.
Thailand, 20 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 9 en10)
9 In de flat waar Marloes en Peter woonden, werd al snel bekend dat Marloes tarotkaarten legde. Ze verwierf er zelfs enige reputatie mee. Buren kwamen naar haar toe als ze problemen hadden of gewoon omdat ze benieuwd waren naar de lucky numbers in de staatsloterij. De staatsloterij kende twee trekkingen per maand. Het geloof in lucky numbers was groot. Gokkers zochten overal een aanwijzing in. Verkeersongeluk? Het kenteken van de verongelukte wagen leverde een hint op. Sommige monniken verdienden geld met het voorspellen van nummers. Marloes deed er vrolijk aan mee. Ze rekende 100 baht per consult.
10 Peter vond die leggingen maar onzin. Hij begreep niet waarom mensen erin geloofden en hij begreep evenmin iets van het bijgeloof van ogenschijnlijk vrome boeddhisten. De mooiste Tarotkaart was wat hem betreft De Dwaas. De Geliefden vond hij ook een mooie kaart, maar die had hij niet nodig als bewijs dat Marloes en zij geliefden waren. Peter liet Marloes maar begaan met haar kaarten. Geen woord van kritiek kwam over zijn lippen. Hij beschouwde het als een onschuldige hobby en vroeg zich zelfs af of Marloes er zelf écht in geloofde. Zelf was hij een uit de klei getrokken boerenpummel en die moeten niks hebben van al die hocus-pocus.
Thailand, 19 februari – Stelletje lamzakken: twee personeelsleden van The Old Dutch die ik niet eerder had gezien. Eén liep enkele malen het tafeltje voorbij waaraan ik was gaan zitten, daarna bleef hij in deuropening staan en pakte zijn mobieltje. De ander was bij de bar bezig met haar mobieltje. Ik bestelde water en verliet de zaak toen hij met het flesje kwam aanlopen en lachte maar eens vriendelijk. Ik kom te vaak ongeïnteresseerd personeel tegen. Ach, ze krijgen hun geld ongeacht hun inzet, maar de tipbox blijft zo wel leeg. De straat overgestoken naar Bradman’s, vernoemd naar een Australische rugbyspeler. Goeie service, maar mijn eetlust was verdwenen.
Thailand, 18 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 7 en 8)
7 Eigenlijk had Marloes een voorkeur voor een kliniek, geen overheidskliniek, maar een privékliniek. Daarvan waren er vele in Thailand. Ze werden gerund door artsen van overheidsziekenhuizen die zo hun bescheiden salaris aanvullen, vooral met de verkoop van medicijnen die ze kwistig voorschrijven. De patiënten verwachten dat ook; een dokter die geen pillen voorschrijft, kon geen goede geneesheer zijn. Ze namen een hotel en lieten zich de volgende dag door een tuktuk bestuurder rondrijden. De expeditie leek te mislukken, maar in de laatste kliniek die ze bezochten, kon Marloes terecht. De arts zei dat ze als geroepen kwam, want hij had zijn verpleegster moeten ontslaan omdat ze medicijnen had gestolen en verkocht. Marloes kon direct beginnen. Ze zou er niet veel mee verdienen, maar die prijs wilde ze wel betalen voor een aangename werkplek.
8 In het begin vormde de taalbarrière een handicap. Maar ze maakte zich al snel enkele uitdrukkingen eigen die veel voorkwamen en nam Thaise les. De dokter was om nog een andere reden blij met haar komst. Hij sprak zelf weinig Engels, wat lastig was want hij had ook expats als patiënt. Marloes kon daarbij helpen. Wie ook blij was, was natuurlijk Peter. Gelukkig had hun gedwongen scheiding maar kort geduurd. Ze betrokken een serviced apartment in de buurt van de kliniek en Peter kocht een motorfiets, 125 cc, om van en naar de school te tuffen. Dick en Annemarie beloofden een keer naar Buri Ram te komen voor een house warming party.
Thailand, 17 februari – Drie taxi’s wilden niet naar Ratchada soi 7 rijden. Toen ben ik maar doorgelopen naar metrostation Sam Yan en bespaarde 100 baht. Passagiers weigeren mag niet, maar het gebeurt nog steeds. Waarom? File (hoewel dan de meter doorloopt, zij het iets langzamer), einde diensttijd nadert, te ver van het eigen werkgebied, weinig kans op een retourpassagier (onzin, RS7 is een belangrijke route met veel aanbod aan passagiers). De chauffeurs snijden met hun weigering in eigen vlees. Een tweede tariefsverhoging is afhankelijk gesteld van verbetering van de service. Maar de klachten zijn gebleven, dus stagneert de verhoging al twee jaar.
Thailand, 16 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 5 en 6)
5 Ook timmerde hij een poppenkast, schilderde een decor van rijstvelden, maar poppen maken lukte niet erg goed. Een onderwijzeres bood hulp. Peter maakte de romp, zij naaide kleren. Begonnen werd met een boer, boerin en een grootgrondbezitter. De kinderen verzonnen het verhaal erbij. Kostte ze geen enkele moeite, ze kenden de verhoudingen. Later kregen ze gezelschap van een goede geest, slechte geest, monnik en politieagent. Het was opvallend hoeveel creativiteit het poppenspel losmaakte bij de kinderen. En het publiek liet zich ook niet onbetuigd; ze moedigden de poppen aan, scholden ze uit en waarschuwden als de slechte geest opdook.
6 Peter had het naar zijn zn in zijn nieuwe baan, Marloes was nog niet begonnen. Ze had het ziekenhuis verkend dat Annemarie voor haar had gevonden, maar vond het erg massaal. Het miste de intimiteit die ze gewend was in Nederland. Daar had ze ook in grote ziekenhuizen gewerkt, maar die hadden altijd nog een menselijke schaal. Het Thaise ziekenhuis was een paar maatjes groter. Ze had er wat verloren in rond gelopen, ook omdat alle opschriften in het Thais waren, behalve No smoking. Annemarie bij wie ze haar hart had gelucht, begreep het wel. Ze besloten naar Buri Ram af te reizen, wat een busreis van een kleine zes uur vergde om daar in de buurt van Peter’s school te speuren naar ziekenhuizen en klinieken.
Thailand, 15 februari – (Vervolg van 13 februari) Kuan Seafood, een pand van vier verdiepingen, werd voornamelijk bezocht door Chinezen. Doorgaans reisgezelschappen die in busjes werden aangevoerd. Ik heb er enkele keren gegeten: krab curry. Smaakte voortreffelijk, dus ik zal er wel weer komen. Bij de kassa van MRT station Huai Khwang is een bord geplaatst met in koeieletter de tekst Exit only. Als er geen rij wachtenden stond, maakte ik er wel eens gebruik van. Ben eenmaal op mijn vingers getikt door de bewaker. Dus voortaan maar omlopen naar de ingang, ook als er geen wachtenden zijn. Regels zijn regels, niet waar?
Thailand, 14 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 3 en 4)
3 Peter en Marloes konden hun geluk niet op. Ze zouden emigreren naar Thailand, het land waarop ze tijdens hun huwelijksreis verliefd waren geraakt en dat ze daarna nog eenmaal hadden bezocht. Een periode van veel geregel volgde, eerst in Nederland waar ze een woning bezaten, en later in Thailand. Waar waren ze aan begonnen? Maar hun motto was: Keep your eyes on the prize. En dat deden ze. Het enige minpuntje was dat Peter en Marloes gescheiden zouden worden. Maar bij Thaise echtparen was dat niet ongebruikelijk. En luidde het Engelse gezegde niet: You can’t have your cake and eat it? ’t Moest maar, misschien kon Marloes later een baan vinden in de buurt van Peter.
4 Peter was aangenomen op voorspraak van dokter Dick. De school moest hem wel aannemen, Dick was een belangrijk persoon of zoals dat in het Thais heet phu yai (elite). Maar ze kregen er geen spijt van – integendeel. Peter had groene vingers, hij kwam uit een boerengezin. Hij leerde de kinderen Europese groenten te verbouwen en hij leerde ze een efficiëntere manier om gft-afval in een compostvat te composteren. Gaf Engelse les: geen grammatica, maar hij leerde ze Engelse kinderliedjes en rijmpjes. Dus liet hij Jack en Jill de heuvel beklimmen, Humpty Dumpty een doodsmak maken en drie blinde muizen voor hun leven rennen.
Thailand, 13 februari – Regelmatig komen en gaan bedrijfjes bij mij in de buurt. Het eethuisje in Ratchadaphisek soi 7 tegenover soi Nathong 1, waar mijn pied à terre is, is ontmanteld. Het is weer een kale garagebox. Bij de vorige eigenaar at ik er wel eens kipfilet met patat. Van die smakeloze anorexia fabriekspatatjes. Op de hoek van soi Nathong 2 is na een sluiting van enkele weken weer een eetgelegenheid geopend. Bij de vorige eenmaal gegeten. De roergebakken gehakt was keihard, waarschijnlijk opgebakken. De 7-Eleven aan het eind van soi 7 is dicht. De ramen zijn afgeplakt met kranten. Kuan Seafood aan de andere kant van de Ratchadaphisek Road is na maanden weer in bedrijf. (Wordt vervolgd op 15 februari)
Thailand, 12 februari – Feuilleton Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw (aflevering 1 en 2)
1 ’t Was een hele overgang voor Peter: van onderwijzer op een driemans dorpsschooltje naar een school met twaalf klassen. Qua onderwijs was er niet veel verschil, maar op een zonnige dag kon hij niet meer zeggen: Kom kinderen, we gaan naar buiten, madeliefjes plukken. Nee, hij moest zich nu streng aan het rooster houden. Improviseren was er niet meer bij. Er waren targets en die moesten gehaald worden. Soms voelde het als een dwangbuis. ’t Begon hem te ergeren, hij dacht erover zich te laten omscholen, maar in welk beroep zou hij dezelfde vrijheid genieten als in ’t dorp? Marloes had wel in de gaten dat hij niet lekker in zijn vel zat, maar wat kon ze doen?
2 Als de nood het hoogst is, is de redding nabij. Peter had in een mailtje aan Dick geklaagd over zijn onvrede, waarna Dick hem bijgaand artikel had gestuurd over de bamboo school in Thailand. ‘Misschien iets voor jou?’ Peter sprong een gat in de lucht. Ja, zo moet een school eruit zien. Dick bood aan uit te zoeken of ze hem konden gebruiken. Peter en Marloes bespraken de zaak. Als Peter er terecht kon, zou Marloes een Thais ziekenhuis zoeken. Daar kon Annemarie wel bij helpen. Zenuwslopende weken van wachten op een antwoord volgden. Het geluk lachte hen toe. Peter was welkom op de bamboo school, Annemarie had een ziekenhuis gevonden, waar ze wel een ervaren nurse-practitioner konden gebruiken. (Lees: Een school zoals je hem niet kent)
Alle afleveringen van feuilleton 4 ‘Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw’ tot de laatst geplaatste staan op de pagina https://www.dickvanderlugt.nl/nederland/dokter-dick-chirurg-alle-afleveringen/peter-en-marloes-trouwen-dag-opnieuw-afleveringen/
Thailand, 11 februari – Er is een eenvoudige verklaring voor het gerace en gejakker op de snelweg en niet alleen op de snelweg want bij mij in buurt, op Ratchadaphisek soi 7, wordt ook onbeschoft hard gereden als er weinig verkeer is. De autoreclames op de tv zijn de boosdoener. Ze benadrukken niet het rijgemak, het comfort, de stabiele wegligging, de aerodymanische vormgeving, voor mijn part de grootte van de bagageruimte maar snelheid is het zogeheten USP. Hoe sneller, hoe beter: dat is wat telt. Dus denken de kopers dat je het gaspedaal moet indrukken om optimaal van het nieuwe bezit te kunnen genieten. ’t Is een wonder dat er niet (nog) meer ongelukken gebeuren.
Thailand,10 februari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 56 en epiloog)
56 Mac en Theresia maakten hun huwelijksreis naar de VS. Ze bezochten New York en Washington en zakten daarna af naar het Zuiden. Daar huurde Mac een auto om rond te toeren. Ze gingen op bezoek bij Mac’s moeder, al jarenlang weduwe en tobbend met haar gezondheid. Broers of zussen had Mac niet. De rest van de familie sloeg hij maar over. Hij had sinds zijn vertrek naar Thailand geen contact meer met ze gehad. Theresia vond Amerika een mooi land, maar er moesten geen Amerikanen wonen. Ze vond ze oppervlakkig en de koffiemokken waren te groot.
Epiloog: En daarmee eindigt mijn derde feuilleton. Theresia en Mac kregen waar ze om gevraagd hadden: meer aandacht. Intussen hebben Peter en Marloes belet gevraagd bij de auteur. Peter werkt inmiddels op een grotere school in de grote stad en Marloes heeft haar opleiding tot nurse-practitioner afgerond. Nu zijn wij aan de beurt, zeggen ze. Die beurt kunnen ze krijgen in het vierde feuilleton: Peter en Marloes trouwen elke dag opnieuw.
Thailand, 9 februari – Sinds het mobieltje in zwang is geraakt, is onze taalschat uitgebreid met het woord selfie. Dat is een foto die je met je mobieltje van jezelf maakt, eventueel in het gezelschap van anderen. Ze worden eenmaal bekeken, opgeslagen om daarna in de vergetelheid te geraken. Ik vraag me af, hoe foto’s heten waarop alleen anderen staan: otherie? En dieren: animalie? Eten: foodie? Vogels: birdie? Sommige mensen ergeren zich aan het overnemen van Engelse woorden. Ik niet. Elke taal kent leenwoorden, het Nederlands veel uit het Maleis en Jiddisch. Soms worden ze vernederlandst. Ik vind: ze verrijken de taal.
Thailand, 8 februari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 54 en 55)
54 Uit de VS waren twee neven van Mac gekomen, die er gelijk een vakantie aan vastplakten. Mac had ze alleen als baby gekend, dus er viel heel wat bij te praten. Vanzelfsprekend waren Dick en Annemarie er, ook op hun paasbest gekleed, verder collega’s van Mac en Theresia, de directeur van het ziekenhuis en de huisbaas van het appartement waar Mac en Marloes woonden. Zelfs de Amerikaanse ambassade had een vertegenwoordiger gestuurd, maar die bleef niet lang. De Skype-verbinding was niet gelukt, maar dat zouden ze later nog wel goedmaken. Peter en Marloes hadden wel een kaartje gestuurd. Tante Pos bleek betrouwbaarder dan internet.
55 De uitdrukking Van een huwelijk komt een huwelijk ging niet op voor Dick en Annemarie. Beiden hechtten niet aan het trouwboekje. Getrouwd of niet getrouwd maakte voor hen geen verschil. De liefde bond hen, daarvoor hadden ze geen ambtenaar van de burgerlijke stand nodig om dit te bevestigen. Ze waren nog net zo smoorverliefd op elkaar als de keer toen Annemarie naar Dick’s retraiteoord was gegaan. Want zo beschouwde Dick zijn verblijf op de boerderij. Die dag staat met een gouden randje in hun geheugen gegrift. Wat waren ze opgewonden toen ze elkaar voor het eerst beminden. Dat gevoel kwam nog regelmatig terug als ze in bed lagen.
Thailand, 7 februari – Soms heb ik zin in gejubel uit te barsten. Gisteravond bijvoorbeeld. Ik had lasagne gegeten in Tip-Top, het restaurant met een Thais-Italiaanse keuken in Patpong. Ik was bijna terug in mijn hotel en zong in gedachten ‘We wish you a Merry Christmas (3x) and a Happy New Year’. Ruim een maand nadat dat passend was geweest! Ik deed het niet, want dan zou ik in een dwangbuis zijn afgevoerd naar een gekkenhuis. Diagnose: Ziekte onbekend, onbehandelbaar. En dan te bedenken: vind het een vreselijk lied. Het klinkt hier in warenhuizen, net als Jingle bells, ook al zo’n draak. Hoor liever Away in a manger (https://youtu.be/AnwO_0DrpCk).
Thailand, 6 februari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 52 en 53)
52 Hoe graag ze dat ook hadden gewild, Peter en Marloes konden er niet bij zijn. Peter was druk met de opheffing van zijn school. Die zou opgaan in een grotere school in de grote stad. Een schoolbus zou de twintig resterende kinderen elke dag heen en weer brengen. Ze zouden eerst in noodlokalen worden ondergebracht, terwijl nieuwe lokalen werden bijgebouwd. Marloes was nog bezig met haar studie tot nurse-practitioner. Die wilde ze niet onderbreken. Maar ze zouden zeker Skype contact hebben, ongeacht het tijdverschil tussen Thailand en Nederland. Dat moest te regelen zijn met het hotel waar het huwelijksfeest zou plaatsvinden.
53 Het werd een dag om nooit te vergeten. Theresia schitterde in haar bruidsjapon, Mac zag er sjiek uit in zijn tuxedo. ’s Ochtends vroeg hadden ze foto’s gemaakt in het Lumpinipark, ’s middags gingen ze naar het districtskantoor om hun huwelijk te laten registreren en ’s avonds werd er gefeest. Er stond een buffet met Thaise en Europese gerechten en er speelde een bandje dat ze op het hart hadden gedrukt de volumeknop niet voluit open te draaien. ‘Anders halen we de stekker eruit en kunnen jullie naar je geld fluiten’, had Mac gedreigd. Daar hielden ze zich aan.
Thailand, 5 februari – Een goede kennis (ik ben zuinig met het woord vriend) heeft in Thailand de geuzennaam Mijnheer Praat-Veel verworven. Opmerkelijk want ik ken Thai niet anders dan kletskousen als ze niet een stom spelletje op hun mobieltje spelen. Hij moet dus perfect ingeburgerd zijn. Ik ben geen prater, ik ben een schrijver(tje). Als ik met iemand heb gepraat, bedenk ik pas later wat ik had moeten zeggen. Schrijven biedt de rust en tijd om te reflecteren, om woorden te wegen. Schrijven gaat me in het algemeen gemakkelijk af. Ik laat teksten minimaal 1 nacht rijpen, vaak ook simpele e-mails. Zouden meer mensen moeten doen.
Thailand, 4 februari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 50 en 51)
50 Was het een restje van haar katholieke opvoeding? Dat zou heel goed kunnen. Therasia hoopte dat Mac haar ten huwelijk zou vragen. Ze zag het al voor zich: Mac knielend met een roodfluwelen doosje in zijn hand, dat hij openklapte en vergezeld liet gaan van de vraag die al door miljoenen mannen is gesteld: Will you marry me? Ze kon het hem niet rechtstreeks vragen, dus vroeg Annemarie Dick in te schakelen als postillon d’amour. Zo bereikte haar wens Mac. De vraag overviel hem, hij had er nooit over nagedacht. Mac, nuchter als altijd, dacht: Ach, waarom niet? Een feestje valt niet versmaden. Dus via de omgekeerde weg bereikte Mac’s instemming Theresia.
51 Mac onttrok zich aan de voorbereidingen. Da’s vrouwenwerk, mopperde hij. Hij kocht een ring en vond daarmee genoeg te hebben gedaan. Annemarie hielp Theresia bij de planning. Zoveel werk was dat niet. Het zou een kleine ceremonie worden met enkele collega’s als gast en wellicht familie van Mac uit de VS. Familie uit de Filipijnen wilde Theresia er niet bij hebben. Stelletje hypocrieten, getuige van een misdrijf en niets zeggen. Nee, familie bestond niet meer voor haar. Een enkele keer probeerde Mac haar op andere gedachten te brengen. ‘Je kunt niet eeuwig met wrok blijven rondlopen. Verzoen je, vergeef het hun.’ Maar ze wilde niet. ‘They have ruined my life.’
Thailand, 3 februari – Soi Pratoochai, de straat waar ik al tijden kom om mij ’s avonds te verpozen en soms te eten wordt gesloopt. De huisbaas, Chang bier, heeft de huurders drie maanden de tijd gegeven om hun biezen te pakken. Maar Thailand is Thailand, dus het zal nog wel minstens een jaar duren voor er iets gebeurt. Ik kom graag in het straatje, behalve aan het begin want daar staat de muziek op een oorverdovende volume. Ik heb er Mac leren kennen, de weesjongen die mijn hart heeft gestolen met dit filmpje op Facebook: https://youtu.be/HK6EExxvcrg. Hij werkt inmiddels als motortaxibestuurder en hoeft niet meer met klanten in de Ocean bar aan te pappen.
Thailand, 2 februari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 48 en 49)
48 Mac was een nieuwsjunkie. Dat was hij al in de VS en dat bleef hij in Thailand. Elke ochtend werd de krant bezorgd, hij had een abonnement op de Bangkok Post, een van de twee Engelstalige kranten. Veel tijd om die direct al te lezen, was er niet want de werkdag in het ziekenhuis begon vroeg met patiëntbesprekingen, overleg met de nachtploeg en een zaalronde. Pas tijdens de lunchpauze zag Mac kans om de krant te lezen en tijdens tussenuurtjes. Mac wilde graag op de hoogte blijven van wat er in het land gebeurde. Het nieuws vergrootte zijn kennis van het land, maar niet altijd zijn begrip. Maar daarvoor zorgden zijn Thaise collega’s wel. Ze klapten uit de boot over dingen die niet in de krant stonden en eigenlijk niet hardop gezegd mochten worden.
49 Theresia haalde altijd het Life-katern eruit en nam dat mee naar het ziekenhuis. Als eerste stortte ze zich op de cartoons. De krant deed niet niet kinderachtig: elke dag 10 cartoons en op zondag een aparte bijlage. Ze las graag het reisdagboek, waardoor ze veel plaatsen leerde kennen waar ze nooit zou komen. Thailand bood veel moois aan oude gebouwen, tempels, paleizen, landschappen. Het strandleven boeide haar niet. Verder bevatte het katern boekbesprekingen, recensies van uitvoeringen, interviews en informatie over artiesten, een agenda en elke dag twee binnenpagina’s over auto’s, gezondheidszorg of lichaamsverzorging. Net als Mac kwam zij ook veel te weten over Thailand, maar die twee Thailanden vielen niet samen.
Thailand, 1 februari – Ik spreek een handjevol Thais, genoeg om te vragen waar de wc is en eten te bestellen. Maar als het iets ingewikkelder wordt, sta ik met mijn mond vol tanden. De tegenpartij ook, want die spreekt geen of uiterst weinig Engels. Onlangs stuitte ik op dit probleem. Moest de cadeautjes ophalen waarvoor mijn vriendin spaarzegeltjes van 7-Eleven had geplakt. Had een bonnetje, dat aan alle kanten door het personeel werd besnuffeld en becommentarieerd. Ik kreeg één cadeau mee, maar voor een tweede moest ik bij een ander filiaal zijn. Maar welk? In de buurt zijn er vijf. We kwamen er niet uit. Uiteindelijk hielp de hotelreceptioniste me uit de brand.
Thailand, 31 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 46 en 47)
46 Toen Annemarie in Mac een vriend had gevonden, meende Dick dat hij gay was. Zo hoefde hij zich geen zorgen te maken over eventueel overspel. Maar die gedachte had hij al snel laten varen. Mac was een vrouwenmens, geen mannenmens. Hij had er met Mac wel eens over gesproken. Ze kwamen tot de conclusie dat de rigoureuze indeling hetero-homo-bi niet van toepassing is in Thailand. Thaise mannen zijn vaak nogal feminiem. Velen maken zich op, houden van mooie kleertjes en kijken tig keer per dag of hun haar goed zit. ‘Het is een glijdende schaal’, vond Mac, ‘die in de loop der tijd ook kan verschuiven.’ Hij gaf toe niet ongevoelig te zijn voor mooie jongens, maar vrijen met een man? Dat zag hij zich niet doen. Annemarie vond hij direct aan het begin van hun vriendschap een toffe meid. Lekker nuchter, geen praatjesmaker. Dat bond hen. En Theresia was zijn grote liefde.
47 Man, vrouw, ladyboy, kathoey, transgender, tomboy, gay, lesbian, bisexual, intersex – het was verwarrend allemaal, de seksen in Thailand, vonden Dick en Mac. Voor Dick nog meer dan voor Mac die al langer in Thailand woonde. In het Christian Hospital werkte ook een kathoey. Dick had het lange tijd niet in de gaten. Mooie meid, dacht hij. Mac maakte hem erop attent. Maar nog steeds zag hij het niet. Hij bleef een vrouw zien, geen omgebouwde man. Hij vertelde het tegen Annemarie en die kon het ook nauwelijks geloven. Nou ja, wat maakte het uit. Als ze maar vakkundig was en dat was ze.
Thailand, 30 januari – Ineens drong het tot me door: een groot deel van de stedelijke bevolking van Bangkok bestaat uit na-apers. Ze doen wat iedereen doet en hebben niet de ambitie zich te onderscheiden. Liever gaan ze in de massa op. Die gedachte bekroop me toen uit metrostation Huai Khwang een schoolmeisje kwam, verdiept in haar mobieltje. Hoe oud zal ze geweest zijn: zeven, acht? Zo jong en dan al verpest. Een kloon van al die anderen die geen seconde buiten hun mobieltje kunnen, zittend of lopend. ’t Is een verslaving, waarvoor geen therapie bestaat. Eenmaal een zombie, altijd een zombie. Ik heb met ze te doen.
Thailand, 29 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 44 en 45)
44 Theresia was rooms-katholiek opgevoed. In Thailand neigde ze steeds meer naar het boeddhisme. Ze had er het een en ander over gelezen maar praktiseerde het niet. Gaf monniken die op blote voeten hun ochtendrondes maakten, geen voedsel en ging ook nooit naar de tempel, ook niet op boeddhistische feestdagen. Haar katholieke geloof in een leven na de dood, had ze al lang afgezworen. Waarom zou dan wel geloven in karma en reïncarnatie? Ze had wel in een hoek van de kamer een klein altaartje ingericht met een Boeddha-beeld en kleine beeldjes van olifantjes en danseressen. Als ze iets van stress voelde, knielde ze er voor, stak een wierookstokje aan en probeerde te mediteren. Het hielp haar te ontspannen.
45 Mac moest niets hebben van het boeddhisme of beter gezegd van de monnikenorde. Hij vond monniken uitvreters die niet werkten voor hun brood, maar leefden van de goedgevigheid en goedgelovigheid van gewone mensen. Ze vraten zich vol, maar wat deden ze voor de samenleving? Niets, ze bouwden dure tempels. In de VS werkten diaconessen in de verpleging, nonnen deden sociaal werk, maar in Thailand had hij nog nooit een sociaal bewogen monnik ontmoet. Ze deden hun prevelementje bij crematies, incasseerden een envelop met geld, kregen voedsel aangeboden en spraken geen woorden van troost.
Thailand, 28 januari – (Vervolg van 26 januari) In Vietnam hebben ze jaren geleden de helmplicht rigoureus aangepakt. Overtreders zonder pardon op de bon geslingerd. In Ho Chi Minh City heb ik nooit een motorrijder (en duopassagier) zonder helm gezien. Toen ik een keer mijn helm was vergeten, stopte mijn vriendin onderweg om een nieuwe te kopen. In Thailand krijgen duopassagiers van motortaxi’s zelden tot nooit een helm te leen. Gaat je haar van door de war zitten, is een van de smoezen. Ze zijn vuil en stinken, zeggen ze. Er is nu een nieuwe helm ontwikkeld met een anti-bacteriële coating. Zou ’t helpen?
Thailand, 27 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 42 en 43)
42 Annemarie at in Nederland altijd om zes uur. Dat was er in haar jeugd ingehamerd. Die gewoonte liet ze in Thailand varen. Ze kwam er al snel achter dat de hitte niet erg bevorderlijk is voor de eetlust. Vaak werkte ze trouwens nog op dat tijdstip. Het werd zeven uur, acht uur, soms zelfs later. Van de Thaise keuken vond ze maar enkele gerechten lekker. Zelfs pad thai, een veel gegeten gerecht, behoorde niet tot haar favorieten.
Maar Europees eten betekende duurder eten en als Thaise koks zich waagden aan pasta-gerechten, was het resultaat om te huilen. Spaghetti bolognese bijvoorbeeld leek wel tomatensoep, pizza’s waren allemaal op Amerikaanse leest geschoeid. De bodems leken wel scheepskaak, bij ingrediënten was het motto: zoveel mogelijk verschillende, waardoor de pizza nergens meer naar smaakte. Gelukkig telde Bangkok wel enkele uitstekende Italiaanse pizzeria’s/restaurants. Dick en Annemarie aten er wel eens.
43 Theresia had zelden nog nachtmerries sinds ze gestopt was met de therapie en ze met Mac samenwoonde. Maar een enkele keer dook oom weer op in haar dromen. Dan werd ze badend in het zweet wakker. Mac, wakker geworden, nam haar dan in zijn armen en kuste de tranen weg die waren opgeweld in haar ogen. ‘Rustig maar schatje, je bent veilig. Je hebt gedroomd. Hij kan je niets doen. Hij brandt in de hel. Daar hoort hij thuis.’ Zo probeerde Mac haar gerust te stellen. ‘Zal ik je masseren?’ Maar dat was niet nodig. Theresia kwam langzaam tot rust en viel in zijn armen in slaap.
Thailand, 26 januari – Verrassend! Een van de nieuwe motortaxibestuurders in mijn straatje spreekt en verstaat voldoende Engels voor een eenvoudig gesprek. Ik vertelde hem dat ik een dag eerder bij een collega van hem achterop had gezeten, die mijn uitdrukkelijk (verhaald) verzoek chaa chaa (slowly, slowly) negeerde, ook na een gevaarlijke inhaalmanoeuvre. Hij vroeg of ik hem kon aanwijzen, maar hij was er niet. Droeg hij een helm? Nee. Wist ik het nummer van zijn hesje? Nee. Bij die man ga ik nooit meer achterop zitten. Bestuurders die beschaafd rijden, krijgen van mij vaak een tip. Die loopt hij ook mis. (Wordt vervolgd op 28 januari)
Thailand, 25 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 41 en 42)
41 Voor de meeste Thai betekent strandleven: zitten, eten, drinken, kletsen en slapen. Zelden zie je volwassenen in zee en als ze wel het water in gaan, is dat om hun kinderen in de gaten te houden. Niet in zwembroek of zwempak, maar in hun dagelijkse outfit. De brandende zon zorgt voor een snel droogproces, daar kan geen centrifuge tegenop. Ze hebben ook altijd reservekleding bij zich voor de terugweg. Aan het eind van de dag nemen ze een douche in een van de douchehokken aan de boulevard waar ook toiletten zijn, verkleden zich en strijken neer in een eethuisje. Ook weer om te eten en te drinken met het mobieltje constant onder handbereik. Jongeren flaneren over de boulevard. Soms heeft iemand een gitaar meegenomen en wordt er gezongen.
42 Annemarie at in Nederland altijd om zes uur. Dat was er in haar jeugd ingehamerd. Die gewoonte liet ze in Thailand varen. Ze kwam er al snel achter dat de hitte niet erg bevorderlijk is voor de eetlust. Vaak werkte ze trouwens nog op dat tijdstip. Het werd zeven uur, acht uur, soms zelfs later. Van de Thaise keuken vond ze maar enkele gerechten lekker. Zelfs pad thai, een veel gegeten gerecht, behoorde niet tot haar favorieten.
Maar Europees eten betekende duurder eten en als Thaise koks zich waagden aan pasta-gerechten, was het resultaat om te huilen. Spaghetti bolognese bijvoorbeeld leek wel tomatensoep, pizza’s waren allemaal op Amerikaanse leest geschoeid. De bodems leken wel scheepskaak, bij ingrediënten was het motto: zoveel mogelijk verschillende, waardoor de pizza nergens meer naar smaakte. Gelukkig telde Bangkok wel enkele uitstekende Italiaanse pizzeria’s/restaurants. Dick en Annemarie aten er wel eens.
Thailand, 24 januari – (Vervolg van 22 januari) Mijn onbedwingbaar verlangen naar appeltaart voerde mij naar Foodland op Patpong, een ruim gesorteerde supermarkt. Ik dacht: misschien verkopen ze daar appeltaart. Maar daar alleen slagroomtaarten. Kunststukjes dat wel, maar niet wat ik zocht. Op de terugweg naar mijn uitgaansstraatje sprak een vrouw mij aan. Ze gebaarde me naar een bar. Ik vroeg: Spreek je Engels. Ze zei: Een klein beetje wat het standaard-antwoord is van iemand die geen Engels spreekt. Ik zei: Ik wil iemand die veel Engels spreekt. Ze keek me aan met een blik van: Waar heeft die man het over? Toen wist ik al genoeg.
Thailand, 23 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 39 en 40)
39 Theresia was geen strand- en zeemens, wat voor iemand afkomstig uit een rijk van 7107 eilanden merkwaardig genoemd kan worden. Een strand had ze in haar jonge jaren zelden gezien en luieren was er helemaal niet bij in de dagelijkse struggle for life. Mac nam een tussenpositie in: strand en bos, het was ‘m om het even. Nee, voor hen geen Cha-am. Liever gingen ze naar het Lumpinipark om daar in een prieeltje te relaxen. Beiden met een boek. Of ze bezochten tempels, zoals Wat Sothonwararam in Chachoengsao, geheel opgetrokken uit wit marmer. Een juweeltje en druk bezocht door Thaise gelovigen. Toen Mac nog alleen was, ging hij er elk jaar een keer naar toe om de bouw te volgen.
40 Een heel enkele keer sloten Mac en Theresia zich aan bij Dick en Annemarie als ze alle vier op dezelfde dag vrij waren. Dan splitste het gezelschap zich in twee vrouwen en twee mannen. De mannen luierden, de vrouwen huurden een tandem, maakten een ponyrit op het strand of gingen vliegeren als de wind gunstig was. Vooral als het hard waaide, was het zwaar werk en moesten ze samen de vlieger in bedwang houden. Cha-am was een prettige badplaats, heel wat aangenamer dan Pattaya of Phuket: minder druk, minder buitenlanders. De badplaats was populair bij inwoners van Bangkok voor een weekendtrip. Dan waren de kamers ook duurder dan door de week. Enkele Nederlandse reisbureaus sloten hun Thaise pakketreis af met een bezoek aan Cha-am. Daar kwam voor de deelnemers een eind aan hun ‘droomvakantie’.
Thailand, 22 januari – De appeltaart is nu al door Dick’s café afgevoerd van de gebakslijst. Ik heb er twee keer van kunnen genieten. De twee andere taarten, een vruchtentaart en een chocoladetaart, bestel ik nooit want zijn te zoet en/of liggen te zwaar op de maag. Gevraagd naar de reden, werd ik verwezen naar Dick’s café in Pattaya. Pattya of all places! Een plaats waar ik evenals in Phuket nooit zal komen. Als ik farang wil zien, had ik net zo goed in Nederland kunnen blijven, zei ik, maar de brenger van het slechte nieuws leek niet te begrijpen wat ik bedoelde. (Wordt vervolgd op 24 januari)
Thailand, 21 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 37 en 38)
37 Als Dick en Annemarie op dezelfde dag een vrije dag hadden, gingen ze naar Cha-Am. Een taxi bracht hen de avond tevoren en haalden hen de volgende dag ‘s avonds op. Dat was stukken comfortabeler dan opgepropt zitten in een minibusje – en veiliger, want de meeste chauffeurs waren snelheidsduivels die het niet zo nauw namen met de verkeersregels. Ze hadden een vaste taxi en een vast hotel met doorgaans dezelfde kamer. De dag brachten ze luierend op het strand door; hij in zwembroek en T-shirt, zij in bikinibroekje en T-shirt. Annemarie liet zich altijd masseren door een van de oude vrouwen die langs kwamen. Dick niet, die was niet gek op massages. Als het woensdag was, bleven ze in de stad, want dan werd het strand schoongemaakt en werden de strandstoelen en parasols niet geplaatst.
38 Regelmatig liepen ze samen de zee in, hand in hand. Van zwemmen kwam vaak niet veel, vooral niet als er een flinke golfslag stond. Ze stoeiden met elkaar en deden onder water dingen die boven water een bekeuring hadden opgeleverd wegens onzedelijk gedrag. En net als op Suvanarnabhumi de dag dat Annemarie in Thailand arriveerde, deden ze een poging het wereldrecord langzoenen te verbeteren. Ja, dat bestond echt. Elk jaar werd in Pattaya een wedstrijd zoenen gehouden. In 2011 werd daar het record van 46 uur, 24 minuten en 9 seconden gevestigd. Annemarie en Dick kwamen zelfs niet in de buurt. Annemarie was gek op zoenen. Ze vond het het meest opwindende onderdeel van het liefdesrepertoire.
Thailand, 20 januari – Charlie is er weer. Na maanden dook hij ineens op in Soi Pratoochai. Charlie is niet zijn echte naam, maar zijn bijnaam die ik hem heb gegeven omdat hij net zo loopt als Charlie Chaplin. Hij was de eerste die een bijnaam van me kreeg. Ik heb hem 50 baht voor een maaltijd gegeven en hij heeft twee sigaretten gebietst. En nu iets geheel anders. Terwijl ik in café-restaurant Sarica milkshake zat te lurken, liep een man voorbij met het woord Wednesday op zijn T-shirt. Ik raadpleegde mijn horloge. Inderdaad, het was woensdag. Zou die man voor elke weekdag een passend T-shirt hebben?
Thailand, 19 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 35 en 36)
35 Evenals Annemarie was Marloes aan de opleiding tot nurse practitioner begonnen, een parttime avondopleiding. Daarvoor hoefde ze niet ver te reizen, want de hogeschool die de opleiding gaf, maakte voor de lessen gebruik van een ruimte in het ziekenhuis. Ze bleef eten in het ziekenhuis. Peter hoefde niet van honger om te komen, want zijn maaltijd stond klaar in de koelkast. Hij hoefde die alleen maar op te warmen in de magnetron. Peter was altijd blij als ze er weer was. Alhoewel lange tijd single, was hij verslingerd geraakt aan haar gezelschap. De uitdrukking Il faut se quitter souvent pour s’aimer toujours was duidelijk niet aan hem besteed.
36 Zondags, als Marloes geen weekenddienst had, trokken Peter en Marloes erop uit. Ze fietsten naar de heide, die aan het eind van de zomer paars kleurde. Ze gingen naar de Sprengetjes, beken die vanuit het grondwater gevoed worden. Ze trokken hun schoenen en kousen uit en lieten hun voeten in het ijskoude water bungelen. Ze aten in een uitspanning midden in de bossen een kruimelige Veluwse pannenkoek. Geen hele maar een halve, want ze waren nogal voedzaam. Ze plukten bramen en verzamelden dennenappels, eikels en bladeren die Peter naar school meenam om met de kinderen herfststukjes van te maken. Dat waren hemelse momenten die ze in de juiste stemming brachten voor een hartstochtelijke dagsluiting.
Thailand, 18 januari – Aan mijn lijstje met bijnamen toegevoegd: de Diva. Ze doet me qua verschijning denken aan mijn Haagse tante Marijke, hoogdramatische sopraan, vertolker van onder andere Wagner. Maar mijn tante was een echte diva, deze Diva lijkt er alleen maar op met haar lange jurken, die bijna de grond raken. De Diva is een struise vrouw, vermoedelijk kathoey. Ze loopt niet maar schrijdt. Kijkt altijd ontevreden. Haar kapsel bestaat uit een grote bol. De Diva is bedrijfsleider van X-Size, een gogobar met voornamelijk Vietnamese schandknaapjes. Die werken hier illegaal, maar dat wordt tegen betaling gedoogd door de politie. Want This is Thailand, oftewel: alles en iedereen is te koop in dit land.
Thailand, 17 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 33 en 34)
33 De twee tortelduifjes hadden het naar hun zin in het Love nest. Theresia genoot van Mac’s massages. Ze namen daarna altijd samen een douche, zeepten elkaar in en spoelden elkaar af. En dat was alleen nog maar het voorspel. Daarna had de hartstocht vrij spel. Voordat ze slapen gingen, oefenden ze vaak Thais. Mac sprak het redelijk, Theresia had al heel wat opgepikt van Thaise collegaatjes. Soms las Mac voor uit in het Engels vertaalde Thaise romans en hij zong ook wel eens een kinderliedje, dat hij nog kende uit zijn jeugd. Theresia hield van zijn stem. Hij knauwde niet, zoals veel Amerikanen. Als je het niet wist zou je denken dat hij Engelsman was.
34 Peter en Marloes woonden nu ook samen. Ze hadden een huis gekocht in de grote stad, zo’n 20 km vanaf Peter’s geboortedorp. Het was een twee onder één dak woning met op de begane grond een huiskamer en keuken, en op de eerste verdieping twee slaapkamers en een badkamer. Marloes zwaaide de scepter in de keuken, ze was een echte kookgek en daar genoot Peter van. Peter werkte nog steeds op het driemans schooltje, maar het zou het laatste schooljaar worden. De overheid wilde van kleine schooltjes af; ze moesten met andere kleintjes fuseren tot grotere eenheden. Hij reed elke ochtend op zijn motorfiets naar zijn schooltje, Marloes werkte in het provinciaal ziekenhuis.
Thailand, 16 januari – De taxi is verreweg het meest comfortabele vervoermiddel. De tuk-tuk is een ramp, vooral als de bestuurder Formule-1 neigingen heeft. Ik zat laatst bij zo’n snelheidsduivel in de wagen. De weg tussen mijn hotel en metrostation Huai Khwang kent vele oneffenheden, dus ik moest oppassen dat ik met mijn hoofd niet tegen de overkapping knalde. De tuk-tuk hotste, hobbelde, schommelde, schokte als een gek. Ik werd door elkaar geschud; nog een geluk dat mijn nieren niet aan de wandel gingen. Het was een kort ritje maar het leek een wereldreis. Maar ja: wat is het alternatief? Doodsangsten uitstaan op een motortaxi. Nee, dank u. Toch maar een taxi dan.
Thailand, 15 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 31 en 32)
31 Theresia en Mac vonden het tijd worden voor een gezamenlijke woonruimte. Hun beider appartementen waren aan de krappe kant en Theresia sliep de meeste dagen toch al bij Mac. Mac overwoog iets te kopen, maar hij zag er bij nader inzien vanaf. De huizenprijzen waren de afgelopen jaren in het centrum omhoog geschoten, vooral van appartementen en huizen langs geplande en in aanleg zijnde metrolijnen. De inrichting zou natuurlijk ook de nodige duiten vergen. Ze schakelden een makelaar in die hen enkele overigens schaars gemeubileerde appartementen liet zien. Een nogal vermoeiende bezigheid met de afstanden die ze telkens moesten overbruggen in het altijd drukke verkeer. Op hun verlanglijstje stond een 2-kamer appartement met badkamer en kitchenette. Een volledig ingerichte keuken leek hen niet nodig, omdat ze altijd in het ziekenhuis aten en buitenshuis.
32 Het was gelukt: een appartement niet ver vanaf het ziekenhuis. ‘Hoe zullen het noemen?’, vroeg Mac. ‘Moet dat dan’, vroeg Theresia. ‘Ja, alles heeft een naam, dus waarom ons huis niet. Wat dacht je van Love nest?’ Daar moest Theresia wel om grinniken. Dus zeiden ze nooit meer: we gaan naar huis, maar: we gaan naar ons liefdesnestje. Maar ze zetten die naam niet op de visitekaartjes, die ze lieten maken. Het was iets van hun beiden, daar hadden anderen niets mee te maken. Het huisraad werd nog met een bank uitgebreid – altijd leuk om op te vozen – en de stoelen die leken op martelwerktuigen, werden vervangen door gestoffeerde stoelen. Daar hadden ze na een dag hard werken wel recht op.
Thailand, 14 januari – Kijk naar een basketbalmatch op de tv: de Formosa Dreamers uit Taiwan tegen de Vampires uit ? De dromers staan 10 punten achter en zullen wel het onderspit delven. Met zo’n naam moet je wel verliezen. Vampiers zijn gevaarlijke wezens. Volgens het bijgeloof komen ze ’s nachts uit hun graf om het bloed van levenden te drinken. Het valt me op dat de spelers van beide teams zelden vanaf grote afstand scoren. Amerikaanse basketballers kunnen dat wel. Die hebben bovendien het voordeel van hun lengte als ze de basket naderen. In Thailand zou de basket lager moeten hangen dan in de VS.
Thailand,13 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 29 en 30)
29 Marloes en Annemarie bleven lang weg. De mannen begonnen zich al bijna zorgen te maken. Ze hadden de hele boulevard tot aan de stadsgrens verkend en, vrouwen eigen, bij tal van kledingkraampjes gestopt op zoek naar leuke kleertjes. Toen de transpiratie begon te irriteren, waren ze afgestapt bij een uitspanning voor een koel drankje en in gesprek geraakt met Nederlandse toeristen die hun laatste vakantiedagen in de badplaats doorbrachten net als Marloes en Peter. Inmiddels liep het tegen de middag, het werd nu wel erg warm, dus ze pakten hun spullen bij elkaar en gingen naar het hotel om te rusten.
30 De volgende dag huurden ze een busje om de omgeving te verkennen. Ze hadden een lijstje met bezienswaardigheden gemaakt. In de Wat Huay Mongkol vergaapten ze zich aan het enorme standbeeld van Luang Phor Thuad, een van Thailand’s bekendste monniken: 12 meter hoog en 10 meter breed. En ze bewonderden het station van Hua Hin, dat wel op een paleisje leek. Maar eigenlijk was het te warm voor sight-seeing. Ze keerden eerder terug dan ze van plan waren geweest en brachten de rest van de dag op het strand door met dolce far niente. De volgende dag keerden ze terug naar Bangkok en ’s avonds vlogen Peter en Marloes terug naar Nederland.
Thailand, 12 januari – Game Over, stond er op het T-shirt. Zo op het eerste oog een vrij onschuldige, speelse tekst. Maar de begeleidende illustratie gaf er een macabere lading aan. Die toonde twee gestileerde personen, één was Magere Hein. Wat beweegt iemand om een shirt te kopen met deze moderne variant van memento mori? Natuurlijk is niemand onsterfelijk, maar waarom zou je voorbijgangers daarop attent willen maken? Ik las dat memento mori het devies is van de trappistenorde. Het is ook de naam van uitvaartbedrijven. Een uitvaartbedrijf met de naam Game Over kan ik niet vinden op internet. Misschien te frivool voor zo’n serieuze bedrijfstak.
Thailand,11 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 27 en 28)
27 De reis naar Cha-am maakten ze met zijn vieren per trein. Niet per minibusje, want daar gebeurden te veel ongelukken mee. De trein had zijn beste tijd gehad, erg comfortabel waren de zitplaatsen niet, erg snel reed hij ook niet, maar wat gaf het, het was vakantie? ‘Da’s nog eens wat anders dan een intercity van de NS’, zei Peter. Hij voelde zich door het kedeng kedeng van de trein terug gezet in de vorige eeuw. In Cha-am betrokken ze een hotel aan de boulevard met uitzicht op zee. Het was inmiddels avond, ze gebruikten de avondmaaltijd in een eenvoudig eethuisje en trokken zich terug voor de nacht.
28 De volgende ochtend installeerden ze zich na een continental breakfast van scrambled egg, hotdogs, ham en toast op het strand. In ligstoelen onder parasols. Het eerste wat hen opviel waren de tandems voor vier personen. ‘Zullen we?’, stelde Marloes voor, maar de heren bleven liever luieren met als verklaring dat hun benen te lang waren. Dus stapten Marloes en Annemarie op een tweepersoons exemplaar en peddelden over de boulevard. Voortdurend kwamen verkopers langs met eetwaren: mosselen, garnalen, inktvis, en masseuses die hun diensten aanboden. Drank en ijsblokjes waren verkrijgbaar bij de verhuurder van de ligstoelen, hij zette ook een afvalbak bij hen neer. Zo nu en dan liepen ze even de zee in om af te koelen, maar het effect daarvan was van korte duur.
Thailand, 10 januari – Ik hekelde in een eerdere column het opleuken van klassieke gerechten met ingrediënten die er niet bij passen. Aanleiding was de appeltaart die ik in Dick’s café had besteld. De ober had er hete chocolade overheen gespoten. Taartpunt terug gestuurd en kreeg een nieuwe. Die was lekker fris. Ik noemde ook The Old Dutch, waar de kok kaas door de andijviestamppot had gemengd. Gekkenwerk. In een ander restaurant is de spaghetti bolognese opgeleukt met reepjes paprika. In ijssalon Swensen’s, van oorsprong een Amerikaans bedrijf, liggen de bolletjes ijs verborgen onder schijfjes banaan en nog meer flauwekul. Allemaal culinaire kwakzalverij.
Thailand, 9 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 25 en 26)
25 Het was een feestelijk weerzien op Don Mueang, de oude luchthaven waarvan de meeste budgetmaatschappijen gebruik maken. Dick was deze keer meegekomen. Hij had ze willen begroeten met ballonnen, maar die waren inmiddels ineen geschrompeld tot de gerimpelde huid van oude mensen. Peter en Marloes kwamen uit Vietnam. Ze hadden Hanoi bezocht, de oude keizerlijke hoofdstad Hué en Dalat met zijn gematigd klimaat. In Thailand stonden Chiang Mai in het Noorden op het programma en Cha-am, een badplaats die voornamelijk door Thai wordt bezocht. Dick en Annemarie zouden meegaan. Mac en Theresia bleven in Bangkok, ze gunden de Ollanders hun eigen feestje.
26 De Nederlandse vrienden betrokken een hotel in de buurt van het ziekenhuis. Niet goedkoop, maar een vakantie leent zich nu eenmaal niet voor een bezuinigingsoperatie. Nadat ze ingecheckt hadden, een douche hadden genomen en zich verkleed, was het tijd voor Happy Hour. Ze hadden afgesproken in de Irish pub, op loopafstand van het hotel en ziekenhuis, waar de banden van weleer stevig werden aangehaald bij een straffe pint Guinness Stout en een voedzame Irish stew. Nachtbraken was er niet bij. Dick en Annemarie moesten de volgende dag weer vroeg uit de veren en Peter en Marloes wilden niet alleen op pad. Samen uit, samen thuis.
Thailand, 8 januari – Zag maandag een knaap met op zijn T-shirt in grote kapitalen het woord Friday. Het woord zette me aan het denken. Is vrijdag de weekdag die bij uitstek geschikt is om te vrijen? Voor velen is vrijdag de dag voor het weekend. Dan zijn ze twee dagen ‘verlost’ van de last van hun werk. Ik heb werk nooit als een last ervaren. Werken als onderwijzer, journalist en docent was een betaalde hobby. Op vrijdag kreeg Robinson Crusoe gezelschap en op Goede Vrijdag stierf OLH aan het kruis. Rooms-katholieken eten die dag vis. Ik vind vis lekkerder dan vlees, dus wat mij betreft mag het elke dag vrijdag zijn.
Thailand, 7 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 23 en 24)
23 Op de terugweg trakteerden Mac en Theresia zichzelf op een ijsje bij Gelateria Ghignoni, een nieuwe ijssalon in de buurt van het ziekenhuis. Echt Italiaans ijs, geen ijs zoals bij Swensen’s dat opgeleukt wordt met stukjes banaan, nootjes, hagelslag, chocolade en een belediging vormt voor het ambacht van ijsmaken. Ja, er was wat te vieren. Theresia was virusvrij en ze was niet onvruchtbaar. Het was een pak van haar hart. De eerste die ze het wilde vertellen was Annemarie maar haar mobieltje stond op de call-back service. Toen ze elkaar de volgende dag troffen en Annemarie het goede nieuws hoorde, kreeg ze tranen in haar ogen, zo blij was ze voor haar vriendin.
24 Het contact met Peter, Dick’s poolmaatje tijdens zijn verblijf bij de boer, en Marloes, die Annemarie tijdens haar Wenenreis had ontmoet en een hartsvriendin was geworden, stond al een tijdje op een laag pitje. Ze waren elkaar niet vergeten – stel je voor –, Peter en Marloes hadden hun huwelijksreis naar Thailand gemaakt, maar daarna nam de emailwisseling in frequentie af. Peter en Marloes hadden het druk met het betrekken van een nieuwe woning, Annemarie en Dick maakten lange werkdagen en hadden daarna weinig puf meer om te schrijven. Maar uit het oog, betekende niet uit het hart. Marloes schreef dat ze hun volgende vakantie een Azië-reis wilden maken waarbij ze ook Thailand zouden aandoen. ‘Super’, schreef Annemarie terug. ‘We verheugen ons op jullie komst.’
Thailand, 6 januari – Om mijn grapjes wordt zelden door Thaise mensen gelachen, terwijl ze toch heel grappig zijn. Bestelde een keer in een restaurant aan Sukhumvit soi 23 een steak and kidney pie. Nadat ik mijn vork erop had gebroken, vroeg ik de serveerster om een kettingzaag. Ze keek me aan alsof ze het in Keulen hoorde donderen, beter gezegd in Chiang Mai want Keulen is wel erg ver weg. De volgende denkbeeldige conversatie ontspon zich. Zij: Hebben we niet. Ik: Jammer, want ik begrijp niet hoe u dit durft te serveren. Zij: Hoezo? Ik: ’t Lijkt wel een rots uit de Rocky Mountains. Zij, naïef: ‘Nee hoor, ‘t komt uit de keuken.
Thailand, 5 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 21 en 22)21 Soms leek het of Mac op de spreekwoordelijke divan lag. Hij vertelde over zijn gestuntel met meisjes. In de VS had hij altijd op jongensscholen gezeten, hij was naar jongens zomerkampen geweest. Nooit een meisje gehad, nooit geleerd hoe de liefde man en vrouw kunnen binden. Dat liefde geven en krijgen is, niet geven en nemen. Zo kwamen hij en Theresia steeds dichter bij elkaar. De sessies waren geen sessies meer maar ontmoetingen van twee mensen op zoek naar hun identiteit en gevoelens voor elkaar. Ze waren heilzaam voor Theresia die ontdekte dat seks een uiting van liefde is en niet zoals bij haar oom zelfbevreding van de man. Ze was er niet meer bang voor en begon ervan te genieten.
22 De sessies eindigden, ze waren niet meer nodig. Maar er was nog een los eindje: de abortus en de diagnose van de Filipijnse arts dat ze nooit meer zwanger zou kunnen worden. Mac twijfelde aan die voorspelling. Het leek hem verstandig een gynaecoloog een inwendig onderzoek te laten doen. Die Filipijn was waarschijnlijk geen specialist, maar dat wist Theresia niet. Ze gingen daarvoor naar een ander ziekenhuis, waar niemand hen kenden. Theresia was zenuwachtig, ze was blij dat Mac was meegekomen. Ze hoefden niet lang te wachten en de uitslag kwam snel. De gynaecoloog begreep niet hoe de Filipijn die diagnose had kunnen stellen. Op grond waarvan? Hij zag niets bijzonders. Hij adviseerde nog wel een HIV-test te laten doen. Dat kon nog dezelfde dag met een sneltest. Duurde een halfuurtje.
Thailand, 4 januari – Op de ruim bemeten boezem van een vrouw die alleen valt te fotograferen met een groothoeklens stond ‘Knock out’. Dat leest als een uitnodiging, maar ik heb toch maar niet geprobeerd haar k.o. te slaan. Leek me geen gemakkelijke opgave zo’n klomp vlees tegen de grond te slaan. Telkens als ik een opvallende tekst lees, vraag ik mij af of de koper/koopster weet welke boodschap hij/zij verspreidt. De tekst stond op een zwart shirt, maar dat kan dat geen rouwkleding zijn geweest wegens het overlijden van koning Bhumibol die een jaar lang moest worden gedragen. Laat ik eens gissen: het was het enige shirt in haar maat.
Thailand, 3 januari – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 19 en 20)
19 Theresia voelde zich opgelucht toen ze haar verhaal had gedaan. Hoe haar oom met bloeddoorlopen ogen elke keer haar kamertje was binnen geslopen en zich aan haar vergrepen had. Ze vertelde over de pijn, de avonden dat ze huilend in bed had gelegen, zijn voetstappen op de trap, zijn verwrongen gezicht als hij klaarkwam, de abortus. Ook haar stilzwijgen totdat ze de moed had haar ouders in te lichten die het aanvankelijk niet wilden geloven. Oom mocht niet meer komen, maar er werd niet over gesproken. Ze vertelde over haar schaamte en de angst voor mannen die zich bij haar ontwikkeld had. Het was één lange litanie die ze besloot met de simpele vraag: Hou je nog van me?
20 Na die eerste sessie liepen ze stilzwijgend terug. Als vanzelfsprekend ging Theresia met hem mee naar zijn appartement. Onderweg kocht Mac massage-olie. Theresia ontspande zich onder zijn handen. En nog steeds spraken ze geen woord. De eerste sessie werd nog door ettelijke gevolgd, maar die gingen niet meer over Theresia’s drama. Ze spraken over hun gevoelens voor elkaar, over verwachtingen en dromen. Mac vertelde over zijn jeugd, die betrekkelijk rimpelloos was verlopen. Hij vertelde ook over de eenzame avonden in het begin van zijn verblijf in Thailand. Hoe miste hij toen een partner, een buddy tegen wie je alles kon vertellen. Het waren intensieve sessies én ze hielpen.
Thailand, 2 januari – Ik had het restaurant op proef op mijn lijstje van eetgelegenheden gezet. At er eerder risotto, beetje slap gerecht als je pittig eten bent gewend, en lasagne. Maar ik was niet kapot van de deegvellen. Gisteren slaagde Tiptop, een restaurant met een Thais-Italiaanse keuken in Patpong, met vlag en wimpel. Bij Dick’s café lijkt de spaghetti bolognese op tomatensoep, Sarica stopt er te veel ingrediënten in maar deze spaghetti bolognese was zoals spaghetti bolognese behoort te zijn. Het portie was net genoeg voor mij, ik ben niet meer zo’n grote eter. De top van mijn favorietenlijstje is veranderd, maar dat vertel ik wel een andere keer.
Thailand, 1 januari 2018 – Feuilleton Dokter Mac en Theresia vinden het geluk (aflevering 17 en 18)
17 De avond dat Mac en Theresia voor het eerst met elkaar sliepen, had Theresia zich verkleed in zijn badkamer. Ze had een T-shirt van hem geleend en een boxershort. Zo kwam ze de kamer in waar Mac al in bed lag. Hij had niet eens de moeite genomen om zich te verkleden. Ze knuffelden wat waarbij Mac een zekere reserve bespeurde. Of was ze te moe na die lange dag? Ze kroop wel tegen hem aan, maar bleef stil liggen. ‘Je bent moe hè?’, vroeg Mac. Theresia knikte. Hij drukte een kus op haar voorhoofd, wenste haar Good night, waarna Theresia zich omdraaide en in slaap viel. Mac volgde al snel.
18 Mac begon te vermoeden wat haar overkomen moet zijn in haar jonge jaren, al wist hij niet precies wat. Maar dat zou niet lang duren. Theresia’s psychiater stelde voor dat hij een aantal keren zou meekomen. Dat leek haar bevorderlijk voor Theresia’s herstel. ‘Hij laat je echt niet in de steek en als hij het wel doet is hij jou niet waard.’ Klare taal waar Theresia niet direct een antwoord op had. Ze moest daar nog eens over nadenken. ‘Neem je tijd, maar kom wel tot een beslissing. Wat je me verteld hebt over je vriend, denk ik dat hij je verhaal wel aankan.’