Columns, artikelen & foto's

De gemeente Bangkok wil er al 23 jaar een stadspark van maken, maar de bewoners van een buurtje bij het 200 jaar oude Mahakan Fort verzetten zich. Ze willen de wijk conserveren want die ligt in het oudste stadsdeel van Bangkok, Rattanakosin Island. Een open-luchtmuseum met oude houten huizen die typisch zijn voor de architectuur van oud-Bangkok.

Bewoners bij het Mahakan Fort vechten tegen uitzetting

2 oktober 2015 –  Al 23 jaar verzetten de bewoners van het buurtje bij het 200 jaar oude Mahakan Fort zich tegen ontruiming ten behoeve van de aanleg van een stadspark. Ze hebben hun hoop nu gevestigd op de opvolger van gouverneur Sukhumbhand Paribatra van Bangkok, die in 2017 aantreedt. Van Sukhumbhand hoeven ze niet weg, maar dat betekent niet dat de plannen van tafel zijn.

De buurt, waar 66 gezinnen in 53 huishoudens wonen, hoopt gehoor te vinden voor haar aanbod zorg te dragen voor het fort, bomen en historisch landschap in ruil voor hun recht om er te blijven. Het aanbod is niet van belang ontbloot want de buurt die door hoge muren wordt omsloten, lijkt niet de ideale plaats voor een stadspark.

Het Makahan Fort werd tijdens het bewind van koning Rama I (1782-1809) gebouwd om indringers tegen te houden. Koning Rama III (1824-1851) schonk land langs de muren aan zijn bedienden, een gewoonte die door latere koningen werd voortgezet. Het gebied ontwikkelde zich tot een levendige woongemeenschap en transport knooppunt met een kanaal dat de buurt met de rest van de stad verbond.

Maar in de jaren zestig ging die functie verloren toen vervoer over water werd verdrongen door vervoer over land. In 1992 stelde het Committee on Conservation of Rattanakosin and Old Towns voor de buurt af te breken en er een park aan te leggen.

De laatste tijd begint de buurt te fungeren als open-luchtschool. In samenwerking met de Lek-Prapai Viriyapant stichting, een organisatie die zich inzet voor lokale cultuur en historie, organiseert de wijk de eerste zondag van elke maand een forum.

Het eerste forum hield zich bezig met de geschiedenis van de buurt, latere bijeenkomsten waren gewijd aan andere oude stadsbuurten die door nieuwe ontwikkelingen worden bedreigd.

Daarnaast en al langer wordt de buurt door een aantal onderwijsinstellingen gebruikt als casestudie in gemeenschapsrechten. De oude houten huizen in de buurt dienen daarbij als voorbeeld voor de architectuurstijl van het Rattanakosin Island, het oudste stadsdeel van Bangkok dat zo als open-luchtmuseum fungeert.

Ten slotte krijgt de buurt hulp van het Rajamangala instituut, dat beroepstrainingen verzorgt, zoals het bedrukken van T-shirts en boodschappentassen en het maken van souvenirs ten behoeve van buitenlandse toeristen die de buurt zo nu en dan bezoeken.

Srisakara Vallibhotama, adviseur van de Lek-Prapai Vitiyapan stichting, ziet de dreigende uitzetting als eenblessing in disguise want de schok en vrees voor uitzetting hebben ertoe geleid dat de bewoners sterker zijn geworden en vastbesloten zijn de buurt en geschiedenis te conserveren. Die pogingen, vindt hij, dienen door de overheid erkend te worden.

Bewoners Mahakan Fort vechten tegen ontruiming
14 maart 2016 – Bewoners van de buurt rond het Mahakan Fort blijven zich verzetten tegen ontruiming, nu de gemeente Bangkok een oud plan uit de kast heeft gehaald om er een park aan te leggen. Ze blijven vechten voor hun rechten en voor behoud van de oude houten huizen, die ze nauwgezet onderhouden. Sommige van de huizen zijn typische voorbeelden van de architectuurstijl uit de Rattanakosin-periode.

Volgens buurtleider Thawatchai heeft gouverneur Sukhumbhand beloofd dat de huizen ongemoeid blijven tot het eind van zijn tweede termijn, begin volgend jaar. ‘Ik wil weten of de gouverneur zich aan zijn woord houdt.’ Thawatchai daagt de gouverneur uit aan een debat over het wijkje deel te nemen. De gemeente wil het plan uit 1992 uitvoeren, maar onduidelijk is wat er met de oude houten huizen gaat gebeuren.

Het Mahakan Fort was een van de forten die gebouwd zijn tijdens het bewind van Rama I (1737-1809). Rama III gaf de grond langs de muren uit aan zijn bedienden, een gebruik dat door latere koningen werd voortgezet. Omdat de grond een koninklijke gift was, beschikken de bewoners niet over grondaktes, waardoor de overheid hen als krakers beschouwt.

In de oude gemeenschap ontstond een eeuw geleden de likay, een vorm van volkstheater met extravagante kostuums en vage verhaallijnen. De Silpakorm universiteit heeft onderzoek gedaan, waaruit het advies rolde het gebied als ‘levend’ openluchtmuseum te ontwikkelen en de bewoners er te laten wonen. Maar de studie werd afgewezen door de gemeente. Een gemeentelijke commissie vergadert woensdag over het afgestofte plan.

[Toevoeging: De wijk had het eerste likay theater ‘Siam Praya Petchpani’.]

17 maart
– Follow-up op het bericht van 14 maart Bewoners Mahakan Fort vechten tegen ontruiming. Gouverneur Sukhumbhand gaat naar verwachting zelf de commissie voorzitten die een plan uit 1992 voor het gebied uit de kast heeft gehaald. Dat voorziet in de sloop van de huizen en de aanleg van een buurtparkje. De commissie wordt volgens een bron herdoopt van uitzettingscommissie in ontwikkelingscommissie.

Volgens de bewoners heeft Sukhumbhand beloofd de huizen tijdens zijn tweede termijn ongemoeid te laten, maar de gouverneur ontkent dat. Oorspronkelijk zou de sloop aan het eind van de maand beginnen, maar die zal nu wel enige tijd worden uitgesteld, verwacht de bron.

Wijk bij Mahakan Fort moet wijken voor parkje
20 maart – Ik heb er al enkele malen over geschreven: het Mahakan Fort en het wijkje eromheen. De gemeente wil de bewoners uitzetten en er een parkje aanleggen. De bewoners, academici en burgergroepen met oog voor het cultureel erfgoed van de stad, verzetten zich. Al die tijd vroeg ik me af: hoe ziet dat fort eruit, want een foto ervan kwam ik niet tegen. Tot gisteren in de rubriek City Life. Dus kan ik vandaag met gepaste trots een foto laten zien van het fort dat in 1793 in opdracht van Rama I werd gebouwd op de hoek van de Phra Nakhon muur.

Vorige week kregen de bewoners weer respijt. Gouverneur Sukhumbhand besloot zelf de voorzittershamer ter hand te nemen van de commissie die het oude sloopplan uit de kast had gehaald en beslist dat de bewoners eind deze maand weg moesten zijn.

Adjunct-gouverneur Asawin beschuldigt de bewoners ervan openbare ruimte te bezetten, die in 1949 de status van historisch erfgoed kreeg. Het eigendom van het land waarop de huizen staan, werd in 1992 door de gemeente verworven. De bewoners dienden te verdwijnen. Maar die lieten zich niet zomaar wegjagen. Ze stapten naar de bestuursrechter, maar kregen er geen gehoor. Juridisch hadden ze geen poot om op te staan, alhoewel het land door koning Rama I aan zijn dienaren was geschonken en opeenvolgende koningen die lijn voortzetten.

Het wijkje bestaat uit 59 huizen met 283 geregistreerde bewoners. De huizen dateren nog uit de Rattanakosin periode (1782-1932) en worden door de bewoners goed onderhouden. De Silpakorn universiteit adviseerde in 2006 de wijk te handhaven als ‘levend museum’, maar die suggestie kon geen genade vinden bij de gemeente. NGO netwerken hielden er tentoonstellingen om begrip te kweken voor de historische waarde van het wijkje en er werden regelmatig seminars gehouden.

Ondanks de lange geschiedenis trekt directeur Sakchai van de Land Acquisition Division de historische waarde in twijfel. ’Als de gemeenschap authentiek was, zou de gemeente de mensen nooit uitzetten. Maar ze kunnen niet beschouwd worden als een oude gemeenschap met een traditionele levenswijze zoals de Ban Bat gemeenschap waar bedelnappen met de hand worden gemaakt of Ban Sai waar lendedoeken voor monniken worden gemaakt.’

Sakchai zegt dat de situatie nu verwarrend is. Sommige bewoners zijn vertrokken, veel huiseigenaren verhuren hun huis en er is een groep die geen recht heeft er te wonen.

Walailak Songsiri van de Lek-Prapai Viriyapant Foundation zegt dat de Mahakanwijk een van de weinige oude wijken is die de stad nog telt. Als de gemeente doorzet, verdwijnt er weer één. ‘De gemeenteambtenaren weten er niets van en willen maar niet begrijpen wat het belang van community life is. Een historische stad moet levendig zijn, niet statisch. Als er alleen een fort, een muur en een park is en geen mensen zal de plaats er doods  uitzien.’ (Bron: Bangkok Post, 19 maart)

Nog meer Mahakan; steun voor behoud
20 maart – Jonge ondernemers zijn solidair met de bewoners van het wijkje bij het fort. Ze organiseerden gisteren een wandeltocht, genaamd Mahakan thee Mahakan (Let’s meet at Mahakan community), waarbij de wandelaars foto’s en schetsen maakten van de wijk en direct op Instagram zetten met als hashtag #behindthewall.

De ondernemers, waaronder de eigenaar van een pas geopend hostel en een community tourbedrijf, zeggen waardering te hebben voor de kracht van de gemeenschap en de wil om het gebied te behouden. Sommige plaatselijke historici beschouwen Mahakan als een van de weinige overgebleven historische wijken van Bangkok.

‘Voor sommigen is dit een achterbuurt’, zegt eigenaar Sanon van Once Again hostel. ‘Maar voor velen is Mahakan een gevoelig onderwerp en een gebied dat gedoemd is te verdwijnen. Wij koesteren deze gemeenschap vanwege haar cultureel erfgoed.’

Sanon zegt dat hij en het tourbedrijf Trawell van het Mahakan Fort een nieuwe culturele toeristische bestemming willen maken. Thawatchai zegt: ‘We willen het gebied van de gemeente leasen en met de stad samenwerken bij de ontwikkeling van het park.’ Maar de gemeente heeft dat voorstel al afgewezen. Wie Tawatchai is, meldt het bericht niet. Hij gaat er blijkbaar van uit dat een parkje niet ten koste van de huizen hoeft te gaan. [Niet erg duidelijk, BP]

Inpakken en wegwezen voor bewoners Mahakan-wijkje
29 maart – De bewoners van het historische buurtje bij het Mahakan Fort moeten uiterlijk eind april vertrokken zijn. Dan gaat de sloophamer in de 59 huizen en wordt er een buurtpark aangelegd. De sloop doet mij denken aan de veel geciteerde dichtregel van Lucebert ‘Alles van waarde is weerloos’.

Aan de teloorgang van de wijk gaat een lange geschiedenis vooraf, zie hiervoor bijgaand kader. Het sloopplan dateert van 1992 en is onlangs door een commissie van stal gehaald. Een bron bij de gemeente zegt dat het Fine Arts Department na de verhuizing van de bewoners de huizen gaat inspecteren. Veel zijn nog van hout en dateren uit de Rattanakosin periode (1782-1932). Die blijven gehandhaafd evenals grote bomen.

De bewoners gaan in een brief gouverneur Sukhumbhand om een vergadering over de ontruiming vragen. Ze stellen voor de eerder ontvangen verhuisvergoeding terug te geven en de huizen van de gemeente te huren. Vervolgens willen ze het buurtje ontwikkelen als toeristische attractie.

Het sub-committee for the Conservation of Rattanakosin Town, dat het initiatief voor de ontruiming nam, gaat het verhuisplan opnieuw bestuderen, zegt een commissielid. Volgens hem kunnen de bewoners er blijven wanneer de wijk goed gereguleerd wordt.

Het Mahakan Fort was een van de veertien forten die zijn gebouwd tijdens het bewind van Rama I (1737-1809). Rama III gaf de grond langs de muren uit aan zijn bedienden, een gebruik dat door latere koningen werd voortgezet. Omdat de grond een koninklijke gift was, beschikken de bewoners niet over grondaktes, waardoor de overheid hen als krakers beschouwt. Van die forten zijn er nog twee over: het Mahakan Fort en Fort Prasumain.

1 april
– De Mahakan Fort wijk, die dreigt te worden gesloopt, is een lichtend voorbeeld van een gemeenschappelijke inzet voor stadsverbetering, schrijft Graeme Bristol, directeur van het Centre for Architecture and Human Rights van de King Mongkut’s University of Technology Thonburi, in een brief aan de gouverneur van Bangkok. Hij dringt erop aan af te zien van de ontruiming, die voor eind deze maand is gepland. De gemeente Bangkok wil op het gebied van 4,3 rai achter het fort en de stadsmuur een stadspark aanleggen [gaap, gaap!].

Bristol zegt dat het succesverhaal van het historische wijkje in talrijke boeken in het Engels en Thais en documentaires is belicht. Het Mahakan Fort is wereldberoemd; de wereld kijkt gespannen toe wat er gaat gebeuren, aldus Bristol.

De afgelopen twintig jaar was de wijk een openlucht leslokaal voor studenten over onderwerpen als architectuur en gemeenschapsrechten wetgeving. In 2006 heeft de Silpakorn universiteit voorgesteld er een levend open-luchtmuseum van te maken.

Alles van waarde is weerloos
6 april – Eind deze maand gaat de sloophamer in het historische wijkje bij het Mahakan Fort. De gemeente Bangkok, die blijkbaar weinig oog heeft voor haar cultureel erfgoed, wil er een stadspark aanleggen, want dat is nu eenmaal in 1992 besloten.

Tot nu toe lijkt het erop dat alle pleidooien van de bewoners, architecten en cultuurbeschermers voor behoud van het wijkje dat uit de Rattanakosin periode dateert, aan dovemansoren gericht waren. Maar wie weet, gebeurt er nog een wonder.

Omdat ik al zo vaak over deze zaak heb geschreven, beperk ik me vandaag tot enkele foto’s, die niet eerder op mijn website stonden. Zeg nou zelf: zijn die huizen niet de moeite waard om te behouden?

Hoe lang nog ontsnapt Mahakan wijk aan de sloophamer?

12 april – De bureaucraten van de gemeente Bangkok zijn een stelletje bezetters, hooligans en vandalen. Dat schrijft de Amerikaanse antropoloog Michael Herzfeld in zijn enkele weken geleden uitgekomen boek Siege of the spirits; Community and Polity in Bangkok.

Geschreven in een voor leken toegankelijk stijl beschrijft hij de strijd om het woonwijkje bij het Mahakan Fort, dat al 20 jaar op de nominatie staat gesloopt te worden en vervangen door een tiddly (letterlijk: slang voor dronken) stadspark.

Ik hoef dat hier niet te herhalen, want ik heb er al vaak genoeg over geschreven. Wie zijn geheugen wil opfrissen, leze de pagina Mahakan Fort.

Herzfeld is een expert op het gebied van erfgoed. Toen hij 2003 besloot zich te verdiepen in het Fort had hij al een respectabel aantal boeken over de strijd tussen woongemeenschappen en overheid in zuidelijk Europa, met name Griekenland, op zijn naam staan.

In zijn nieuwste boek beschrijft hij in detail de onderhandelingen tussen bewoners en gemeente en ontleedt het vocabulaire van beide partijen. De gemeente heeft de wet aan haar zijde, want ze is eigenaar van de grond. Ze zegt dat de wijk, alhoewel al gesticht door koning Rama III, historisch niet van belang is. De bewoners hebben een schare supporters verzameld die de wijk etiketteren als een ‘gemeenschap van oude houten huizen’. Tot nu toe hebben ze sloop weten te voorkomen omdat ze goed georganiseerd zijn en deskundig geadviseerd worden.

Maar, schrijft Herzfeld, er is meer aan de hand in Thailand. De wet en bureaucratie worden niet meer blindelings geaccepteerd, alhoewel oude machtsvormen gebaseerd op morele autoriteit en zijdelingse netwerken nog steeds werkzaam zijn op de achtergrond. Op die basis, denkt Herzfeld, kan de wijk overleven, alhoewel het huidige militaire bewind een fataal verschil kan maken.

De vraag is met wie van zijn voorgangers wil de huidige gouverneur vergeleken worden: met Samak Sundaravej die uit pure woede ladingen afval liet storten, toen de wijk een tuin wilde aanleggen, of met Apirak Kosayodhin die onderhandelde over een eervolle oplossing? (Bron: Bangkok Post, 11 april)

Mahakan Fort wijk: Sloophamer komt dichterbij
16 april – Het Uur U nadert voor de 283 bewoners van het pittoreske buurtje bij het Mahakan Fort. De gemeente Bangkok blijft vasthouden aan haar plan de bewoners eind deze maand uit te zetten, zodat ze er een [saai, denk ik] parkje kan aanleggen. Protesten van bewoners, internetgebruikers, mensen die oog hebben voor erfgoed en een handtekeningenactie op change.org hebben de gemeente tot nu toe niet op andere gedachten kunnen brengen.
Woensdag probeerden de bewoners een petitie te overhandigen aan het Office of Natural Resources and Environmental Policy and Planning (Otep), maar die poging mislukte. Volgende week gaan ze het weer proberen met als eis: we willen blijven.
De Mahakan Fort wijk is de laatste wijk bij de oude stadsmuur van Bangkok, die op het fort aansluit. ‘Mahakan Fort is uniek. Haar singulariteit dient behouden te worden’, zegt buurtleidster Orasi Silapi. ‘Als de gemeente de uitzetting doorzet, gaat niet alleen een historische wijk van Bangkok verloren, maar ook een traditionele Thaise levensstijl en oude ambachten verdwijnen.’ De wijk, vertelt ze, staat bekend om de productie van vogelkooitjes, vuurwerk en aardewerk sculpturen van een kluizenaar, die geëerd wordt door traditionele muzikanten en artiesten.
De gemeente beschouwt het wijkje evenwel niet als historisch van belang. De huidige ambachten zijn niet geërfd van de oorspronkelijke bewoners, zegt een woordvoerder, en de meeste bewoners hebben andere beroepen. De gemeente is ook bang voor precedentwerking. Wanneer de wijk wordt gehandhaafd, komen andere ‘illegale’ bewoners wellicht op het idee zich ook te verzetten.
Volgens dit bericht zouden veel bewoners ‘legal titles’ voor hun huizen hebben, maar volgens vorige berichten ontbreken die juist. Het fort werd gebouwd tijdens het bewind van koning Rama I, Koning Rama III en latere koningen schonken het land aan hovelingen. In 1992 stelde het Committee on Conservation of Rattanakosin and Old Towns voor de buurt af te breken en er een park aan te leggen.

Zaterdag 23 april
– Vier academici pleiten in een open brief aan het Committee on Conservation of Rattanakosin and Old Town voor behoud van de Fort Mahakan wijk. De commissie doet haar naam weinig eer aan want het wil de wijk al 20 jaar slopen. De bewoners is bevolen voor het eind van de maand te verkassen. De academici vragen om uitstel, zodat een lange termijn oplossing kan worden gevonden voor het naast elkaar bestaan van het eeuwenoude fort en wijkje. De bewoners kunnen het gebied bewaken en opknappen, zodat het een toeristische trekpleister wordt. De gemeente Bangkok houdt haar poot stijf; op de plaats van het wijkje moet een stadspark komen.

Commentaar: Uitzetting Mahakan bewoners schandelijk
10 juli – De gemeente Bangkok blijft vasthouden aan haar sloopplannen voor het wijkje bij het historische Fort Mahakan. Volgens adjunct-gouverneur Asawin Kwanmuang kan de gemeente niets anders, omdat ze zich schuldig zou maken aan plichtsverzuim en vervolging door onder andere de National Anti-Corruption Commission.
Asawin verdedigt het besluit met als argument dat het fort een geregistreerde historisch gebouw is dat toebehoort aan de bevolking en niet dient te worden bewoond door een groep mensen. Begin volgende maand worden de eerste huizen plat gewalst.
Het besluit om het wijkje met de grond gelijk te maken en er een buurtparkje aan te leggen dateert van 24 jaar geleden. Het maakte deel uit van een ontwikkelingsplan van het Committee for the Conservation of Rattanakosin and Old Towns. Talloze academici en cultuurbeschermers hebben het sindsdien veroordeeld. De commissie heeft onlangs gezegd de uitzettingsplannan voor buurten in oude stadswijken te herzien, maar om de een of andere reden geldt niet voor het Mahakanbuurtje.
Bangkok Post heeft er in haar hoofdredactioneel commentaar van donderdag maar één woord voor over:  a shame. De krant wijst erop dat de bewoners het beeld van illegale bewoning hebben weten om te zetten in een gemeenschap die kan bijdragen aan het behoud van het fort. De buurt met zijn oude houten huizen fungeert als een ‘levend museum’. Toeristen zijn er een vertrouwd gezicht.
Volgens een studie van de Silpakorn universiteit, nota bene gefinancierd door de gemeente, is het bestaan van de buurt geen beletsel voor de aanleg van een park. Beide kunnen naast elkaar bestaan met de gemeente als grondeigenaar en de bewoners die zorg dragen voor het onderhoud van het gebied. De onderzoekers zeggen dat de veiligheid van bezoekers gebaat is bij het voortbestaan van de buurt omdat de steile muren van het fort het gebied omsluiten waardoor het vatbaar is voor criminele activiteiten.
Het is betreurenswaardig, schrijft BP, dat de gemeente nooit iets gedaan heeft met deze informatie en vasthoudt aan de letter van de wet. De zaak laat zien dat de gemeente weinig  of geen kennis heeft van gemeenschapsleven en lokale geschiedenis. En dat geldt ook voor wat gedaan is met de Klong Ong Ang (alle bebouwing in het kanaal verwijderd) en de bloemenmarkt Pak Khlong Talat (alle verkopers van het trottoir verwijderd).
De buurtbewoners doen nog een laatste poging de buurt te behouden. Zij hebben de zaak aanhangig gemaakt bij de bestuursrechtbank en de Human Rights Commission. De HRC heeft de gemeente gevraagd een derde weg te zoeken en oog te hebben voor de sociale en rechten aspecten. Op zijn minst dient de gemeente te wachten op de uitspraak van de rechter. (Bron: website Bangkok Post, 7 juli)

NLA wil Mahakanbuurt redden
4 augustus – Parlementslid Wallop Tangkana-nurak, voorzitter van de buitengewone NLA-commissie voor huisvesting, denkt dat de historische buurt bij het Mahakan Fort gered kan worden van de slopershamer. Woensdag brachten hij en zijn commissie een bezoek aan de buurt, die plaats moet maken voor een stadspark. De gemeente Bangkok heeft de bewoners gelast uiterlijk 12 augustus te vertrekken. Academici en cultuurbeschermers pleiten al tijden voor behoud. (Zie verder de pagina Mahakan Fort)

NHRC wil Mahakan buurtje redden
10 augustus – De National Human Rights Commission heeft zich aangesloten bij het koor van tegenstanders van sloop van het historische buurtje bij het Mahakan Fort. De gemeente Bangkok wil de buurt met de grond gelijk maken om er een stadspark aan te leggen. Academici,  cultuurbeschermers en bewoners verzetten zich, maar de gemeente wijkt niet.
NHRC-commissaris Tuenjai Deetes, voorzitter van het NHRC sub-panel voor community rechten, riep de gemeente gisteren op het al van 1992 daterende sloopbesluit te herzien. Ze vindt dat woongemeenschappen en erfgoed heel goed kunnen samengaan.
De gemeente zegt het besluit niet te kunnen intrekken omdat dit in strijd zou zijn met een besluit van de Raad van State, die de verhuizing van de bewoners heeft gesteund. Ook het kabinet heeft het sloopbesluit goedgekeurd. Tuenjai stelt een afkoelingsperiode van drie maanden voor waarin uitgevogeld kan worden hoe de juridische beletselen te wijzigen.
Op 3 september begint de gemeente met de sloop van de eerste twaalf huizen van bewoners die akkoord gaan met hun verhuizing. De overige bewoners zijn gewaarschuwd dat ze snel moeten vertrekken. De gemeente wil eind dit jaar met de aanleg van het park beginnen.

Dinsdag 16 augustus
– Het getouwtrek om het historische buurtje bij het Mahakan Fort gaat maar door. De gemeente Bangkok (BMA) heeft bekend gemaakt op 3 september met de sloop te willen beginnen. Voor het eind van het jaar moeten alle 56 huizen met de grond gelijk zijn gemaakt. De huizen moeten plaats maken voor een stadspark.
De gemeente zegt de bewoners te zullen helpen bij hun verhuizing. Op tien na hebben allen een verhuisvergoeding ontvangen. De BMA gaat de onderhandelingen met hen versnellen en hoopt dat ze het geld zullen accepteren.
De bewoners zijn vastbesloten zich tegen de sloop te verzetten. Ze voelen zich gesteund door academici en cultuurbeschermers die voor behoud van het wijkje pleiten. Vorige week vroeg de National Human Rights Commission aan de gemeente om de sloop drie maanden uit te stellen zodat juristen het sloopbesluit, dat al van 1992 dateert, kunnen aanpassen.

Vrijdag 19 augustus
– Advocaten en cultuurbeschermers hebben de gemeenteraad van Bangkok een 5-puntenplan voorgelegd dat voorziet in de redding van het met sloop bedreigde historische buurtje bij het Mahakan Fort. Ze vragen onder andere om een managementplan voor de wijk en de vorming van een gezamenlijke commissie van ambtenaren, bewoners, actievoerders en academici.
De commissie dient tot taak te krijgen het stadsplan te bestuderen en onderzoek te doen naar de houten huizen die tijdens het bewind van koning Rama III zijn gebouwd. Gedurende de studie zou er niet gesloopt mogen worden.
De gemeente wil de 56 huizen slopen voor de aanleg van een stadspark. Op 3 september wordt begonnen met de sloop.

Mahakan buurt: Weer pleidooi voor uitstel sloop
25 augustus – Het PM’s Office gaat de gemeente Bangkok vragen de sloop van het historische buurtje bij het Mahakan Fort uit te stellen. De gemeente wil daarmee op 3 september een begin maken, zodat ruimte vrijkomt voor de aanleg van een stadspark (zie foto) – ondanks kritiek van velen en een ontwikkelingsplan van de bewoners negerend.
Een functionaris van het kantoor van de premier sprak gisteren met bewoners en Paranee Sawasdiraksa, expert stadsontwikkeling. De bewoners overhandigden hun plan dat uitgaat van behoud van het buurtje, alsmede een oude studie van de Silpakorn universiteit waarin wordt aangegeven hoe het gebied een levend museum kan worden.
Het PM’s Office gaat alle betrokkenen partijen vragen meer informatie te verstrekken over het langdurige conflict. De informatie gaat voorgelegd worden aan premier Prayut. De gemeente Bangkok is tot nu toe doof gebleken voor alle protesten van onder andere academici en cultuurbeschermers. De National Human Rights Commission heeft ook om uitstel gevraagd.

Mahakan Fort: Gemeente doof voor protesten
3 september – Een fraai staaltje van machtspolitiek – of beter gezegd een niet zo fraai – nadert haar einde. De gemeente Bangkok zou vandaag moeten beginnen met de sloop van het buurtje bij het Mahakan fort – ondanks alle protesten van bewoners, academici en beschermers van cultureel erfgoed en pleidooien voor uitstel van onder meer het PM’s Office en de National Human Rights Commission. 24 jaar hebben de bewoners actie gevoerd voor behoud, maar de gemeente houdt voet bij stuk: ze gaat er een stadspark aanleggen, een besluit dat al in 1992 is genomen.
Ploenpote Atthakor schrijft op de opiniepagina van Bangkok Post vandaag dat de Mahakan Fort saga geen zero-sum spel is, zoals de stadsbestuurders menen. In navolging van anderen pleit ze voor samenwerking tussen gemeente en bewoners, die een alternatief plan hebben opgesteld, het ‘Mahakan model’, gebaseerd op een studie van de Silpakorn universiteit. Het plan behelst de ontwikkeling van het buurtje tot levend museum, waarbij de bewoners als curator fungeren.
Volgens Ploenpote zetten de bewoners zich schrap voor een krachtmeting. Naar verwachting worden vandaag 10 van de 25 huizen gesloopt. Daarvan hebben de bewoners vorige maand een aanvullende vergoeding geaccepteerd. De rest van de gemeenschap vecht door. Het worden nog spannende tijden.

Gemeente Bangkok zet sloop Mahakan buurt door
4 september – De voorspelde krachtmeting tussen de gemeente Bangkok en bewoners van de met de sloop bedreigde Mahakan buurt is gisteren uitgebleven. Na onderhandelingen tussen de bewoners, die de toegangswegen hadden gebarricadeerd, en de gemeente zwichtten ze voor de overmacht van de tegenpartij die met driehonderd man sterk was gekomen, terwijl de oproerpolitie en soldaten waren opgetrommeld om de orde te handhaven.
Dus konden de eerste twaalf huizen gesloopt worden. De sloop van de overige huizen is in de wacht gezet, zolang een driepartijen panel onder leiding van mensenrechten activist Angkhana  Neelapajit overleg voert.
Nog even recapituleren. In 1992 nam de gemeente het besluit het buurtje bij het Mahakan Fort te slopen om plaats te maken voor een stadspark. Ondanks protesten de afgelopen jaren van bewoners, academici en beschermers van cultureel erfgoed en pleidooien voor uitstel van onder meer het PM’s Office en de National Human Rights Commission, hield de gemeente voet  bij stuk.
De bewoners hebben een alternatief plan opgesteld, het ‘Mahakan model’, gebaseerd op een studie van de Silpakorn universiteit. Het plan behelst de ontwikkeling van het buurtje tot levend museum, waarbij de bewoners als curator fungeren. Of het plan kans van slagen heeft, is twijfelachtig want tot nu toe heeft de gemeente het afgewezen. (Bron: Bangkok Post, 3 september)
Update krant: De krant opent vandaag pontificaal met de sloop onder de kop Residents fail to block eviction. Niet 400,zoals de website meldt, maar 250 werknemers van Gemeentewerken, agenten en soldaten kwamen zaterdag in actie. Een handgemeen brak uit met bewoners die de toegang tot het buurtje hadden gebarricadeerd. Sommigen hielden een sit-down demonstratie.
De twaalf huizen die gesloopt werden, waren van bewoners die hadden toegestemd in vertrek. Eén huis werd gespaard omdat het historisch van belang is. De gemeente heeft laten weten de 56 huizen die het buurtje telt, voor het eind van het jaar te willen slopen. Sommige houten huizen, vier volgens adjunct-gouverneur Assawin, dateren uit het het begin van de Rattanakosin periode; die worden niet gesloopt.
Chatri Prakitnonthakan, docent architectuur aan de Silpakorn universiteit, noemt het stopzetten van de sloop een positief teken. Maar veel vertrouwen heeft hij niet in de gemeente. ‘Het stadhuis is niet te vertrouwen.’ Chatri verrichtte in 2006 een studie naar het buurtje en deed de suggestie de buurt te ontwikkelen tot een levend museum, een suggestie die door de bewoners is overgenomen in hun eigen plan.

Dinsdag 6 september
– Bewoners van het Mahakan buurtje, waarvan de eerste huizen zaterdag zijn gesloopt, gaan een laatste poging doen de buurt te redden. Ze vragen de regering een breed samengestelde commissie te vormen, die een oplossing zoekt. De gemeente wil voor het eind van het jaar alle huizen slopen om er een stadspark te kunnen aanleggen.
De commissie zou moeten bestaan uit vertegenwoordigers van negentien diensten en instellingen, archeologen en experts van het Fine Arts Department. De commissie zou tot taak moeten hebben een restauratieprogramma op te stellen, waarbij bewoners worden betrokken bij de uitvoering, alsmede om onderhandelingen te voeren met de gemeente Bangkok over het voortbestaan van de buurt.

Woensdag 7 september
– Het Committee for the Conservation of Rattanakosin* staat open voor nieuwe oplossingen van het conflict over de met sloop bedreigde buurt bij het Mahakan Fort. Voorzitter Borvornvate van een sub-commissie zegt dat hij geen bezwaar heeft tegen een plan dat tegemoet komt aan de bezwaren van de bewoners, die dreigen het veld te moeten ruimen voor de door de gemeente gewenste aanleg van een stadspark.
De gemeente heeft altijd gezegd dat de sloop nodig is om ruimte te scheppen voor het park. De vorming van een breed samengestelde commissie, waarover gemeente en bewoners het zaterdag zijn eens geworden, noemt Borvornvate acceptabel. De Rattanakosin sub-commissie kan het gezamenlijk op te stellen ontwikkelingsplan accepteren wanneer het voldoende alomvattend is.
* Deze commissie is verantwoordelijk voor het in 1992 genomen besluit de Mahakanbuurt te slopen om plaats te maken voor een stadspark.

Mahakan bewoners houden verhuizers tegen
29 september – Bewoners van het buurtje bij het Mahakan Fort die met uitzetting worden bedreigd, proberen medebewoners tegen te houden om te verhuizen. Ze beschuldigen de gemeente ervan haar belofte te hebben gebroken om een multipartijen commissie te vormen die het conflict moet oplossen. Zoals bekend wil de gemeente het buurtje slopen om er een park aan te leggen. Op 3 september gingen de eerste twaalf huizen tegen de vlakte.
Volgens de bewoners trekt de gemeente zich ook niets aan van de aanbeveling van een panel van het Committee for the Conservation of Rattanakosin (CCR), eerder deze maand gedaan om van het buurtje een levend museum te maken. Het sloopplan is oorspronkelijk afkomstig van het CCR.
Gisteren zouden twee huizen worden gesloopt van bewoners die bereid zijn te verhuizen. Ze zouden zelf hun huizen slopen. Maar medebewoners verhinderden dat. Een van de twee eigenaren zegt zich bedreigd te hebben gevoeld. Volgens een buurtleider is hij niet de eigenaar.
Een kennis, die het buurtje heeft gezien, heeft me verteld dat slechts enkele huizen antiek zijn. De meeste zijn verwaarloosd en verschillen niet van huizen in achterbuurten.

Mahakan Fort: Het geruzie gaat maar door
1 oktober – Laat ik eens beginnen met een observatie van een kennis van me, die het buurtje bij het Mahakan Fort bezocht. Afgezien van enkele antieke houten huizen is het niet meer dan een armoedig achterbuurtje en niet de door academici, actievoerders en bewoners geprezen historisch van belang zijnde wijk. Dus mijn sympathie ligt deze keer bij de gemeente die de buurt wil slopen om er een park aan te leggen.
NHRC commissaris Angkhana heeft zich nu gemengd in het meningsverschil tussen gemeente en bewoners. De bewoners zeggen: de gemeente heeft toegestemd in een meerpartijen commissie om het conflict op te lossen, de gemeente zegt niets beloofd te hebben. Angkhana steunt de bewoners en ze kan het weten want ze bemiddelde begin september tussen beide, nadat de gemeente begonnen was de eerste huizen te slopen.
Adviseur Wallop van de gouverneur van Bangkok laat er geen twijfel over bestaan. De voorgestelde meerpartijen commissie is niet mogelijk, want daarin voorziet de wet niet. Het gebied bij het fort is openbaar gebied en de gemeente staat in haar recht om het parkplan, dat in 1992 is voorgesteld door het Committee for the Conservation of Rattanakosin and Old Towns, door te zetten.
Maar burgerleden die aanwezig waren bij de bemiddeling, zeggen dat Wallop destijds het voorstel voor een meerpartijen commissie steunde. De bewoners hebben inmiddels een beroep op de regering gedaan tussenbeide te komen.
Gisteren verhinderden ze de sloop van nog een huis, na de dag tevoren al de sloop van twee huizen te hebben tegengehouden. Het meisje op de foto kon haar tranen niet bedwingen, maar of dat door de bewonersactie kwam, waag ik te betwijfelen.

Regering akkoord met sloop Mahakan buurt
7 oktober – De regering heeft de gemeente Bangkok toestemming gegeven het Mahakan buurtje te slopen. Vice-premier Prawit maakte dit woensdag bekend na een vergadering met Gemeentewerken van de hoofdstad. De bewoners die al tijden ijveren voor behoud, zijn teleurgesteld dat ze niet de gelegenheid hebben gekregen hun plan voor behoud en restauratie te presenteren.
De bewoners hadden graag het historisch belang van de buurt bij het Mahakan Fort willen toelichten. Het bewonersplan voorziet in de ontwikkeling van de buurt tot een ‘levend’ museum, waarbij zij de rol van curator vervullen. De buurt die dateert uit de tijd van koning Rama III, kan een trekpleister worden van duurzaam toerisme, wat in overeenstemming is met het beleid van de regering.
De gemeente Bangkok stelt zich strikt formeel op. In 1992 besloot het Committee on Conservation of Rattanakosin and Old Towns de buurt af te breken en er een stadspark aan te leggen. Dat besluit kan niet worden teruggedraaid.
Op 3 september gingen de eerste twaalf huizen tegen de vlakte. De gemeente heeft laten weten de 56 huizen die het buurtje telt, voor het eind van het jaar te willen slopen. Sommige houten huizen, vier volgens adjunct-gouverneur Assawin, dateren uit het het begin van de Rattanakosin periode; die worden niet gesloopt. (Bron: website Bangkok Post, 5 oktober)
Update krant: In een petitie aan premier Prayut vragen de bewoners hem tussenbeide te komen en een eind te maken aan het conflict. Volgens de krant heeft een regeringsstuurgroep [?] onder leiding van premier Prawit besloten de leiding van de sloop in handen te geven van het ministerie van Binnenlandse Zaken, maar de sloop van de resterende huizen wordt ook [?] uitgevoerd door de gemeente en het ministerie van Sociale Zaken.
De bewoners vragen Prayut een commissie te vormen van bewoners en ambtenaren die een plan gaat opstellen voor het behoud van het buurtje en andere gebieden in Rattanakosin en voor restauratie van historische overblijfselen. Ze willen dat alle partijen samenwerken: regering, gemeente, burgergroepen, academici en particuliere partners [?]. De gemeente wordt gevraagd niet meer huizen te slopen dan de eerder gesloopte twaalf.
Gisteren werd er trouwens een dertiende aan toegevoegd van een vrouw, die besloten had te vertrekken. Ze heeft een compensatie ontvangen voor haar huis [geen bedrag] en 30.000 baht om de sloopkosten te betalen. Er blijven nu nog 43 huizen over.

Opinie: Politieke wil nodig om Mahakan impasse op te lossen
8 oktober – Er is slechts politieke wil voor nodig om de Mahakan zaak op te lossen. Maar het besluit van vice-premier Prawit woensdag [om de gemeente Bangkok toe te staan het buurtje bij het Mahakan Fort te slopen] toont aan dat de leiders die wil niet hebben, schrijft Ploenpote Atthakor op de opiniepagina van Bangkok Post. Ze citeert (de blinde) Helen Keller die ooit zei: The only thing worse than being blind is having sight but no vision.
Ploenpote noemt het besluit van woensdag ‘helemaal verkeerd’. Niet alleen verkeerd omdat de mensen uit hun huis worden geschopt, maar ook omdat Prawit niet geluisterd heeft naar de bewonerskant van het verhaal. Daarmee heeft hij het plan van de bewoners, dat bekend staat als Mahakan Model, in de prullenbak gegooid. Dat plan voorziet in de ontwikkeling van het buurtje tot een ‘levend’ museum [alhoewel het qua bebouwing nauwelijks museale eigenschappen heeft, zeg ik erbij].
Ploenpote vindt het ironisch dat Prawit’s besluit is gevallen in de week dat World Habitat Day werd gevierd, een jaarlijkse dag om aandacht te vragen voor daklozen of zij die dat dreigen te worden. Het enige lichtpuntje van de affaire is dat de leiding van de sloop is verhuisd van de gemeente naar het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Echter: het besluit van Prawit, notabene voorzitter van het National Committee on the Conservation of Rattanakosin Island and Old Towns, toont aan dat hij nul komma nul kennis heeft over de achtergrond van deze gemeenschap en ook geen moeite doet erover te leren. Prawit steunt op de informatie van de gemeente Bangkok die archaïsch is en irrelevant voor de verandering van het culturele landschap en hoe de gemeenschap zich met succes daaraan aangepast heeft.
Ploenpote snijdt ook nog een juridische kwestie aan die de zaak gecompliceerd maakt en zegt daarover: De wet is belangrijk, maar mensen zijn belangrijker en de overheid dient zorg te dragen voor de mensen. (Bron: Bangkok Post, 7 oktober)

Zaterdag 26 november
– Het regerings steering and state administration reform panel heeft de gemeente Bangkok toestemming verleend voor de sloop van het buurtje rond het Mahakan Fort. Met de sloop wordt in januari een aanvang gemaakt. De buurt moet wijken voor een stadspark, een zaak die al maanden in het nieuws is.

Mahakan buurt: Gemeente houdt vast aan sloop
29 november – Nog zo’n heet hangijzer dat zich maar voorsleept: het buurtje bij het Mahakan Fort, dat de gemeente Bangkok wil slopen, maar waar bewoners – en zij niet alleen – zich tegen verzetten.
Op 1 februari wil de gemeente beginnen de 37 resterende huizen plus vijf herbouwde huizen te slopen om plaats te maken voor een stadspark. Voor de ingang van de buurt is een groot bord neergezet, waarop de bewoners wordt gevraagd te vertrekken. De operatie moet voor Songkran zijn afgerond.
Gisteren kregen de bewoners bezoek van de adviseur van de gouverneur van Bangkok en het hoofd Gemeentewerken, die het sloopplan bekend maakten. Degenen die hulp nodig hebben bij hun verhuizing, kunnen de gemeente om assistentie vragen. De gemeente weet zich gesteund door het steering and state administration reform committee van de regering, dat vorige week het groene licht gaf voor de sloop.
Tegen de sloop is al vaak geprotesteerd: de laatste keer vorige maand in een petitie aan de premier, ingediend door stadsbeschermers en burgergroepen, die bestaan uit academici en bewoners. Zij benadrukken de historische waarde van de buurt en willen er een openlucht museum van maken met de bewoners als beheerder. Het door hen gevraagde multilaterale panel om dat plan uit te werken is door de hervormingscommissie afgewezen.
Volgens de adviseur wil de gemeente het gebied ontwikkelen tot een historisch park met informatie over de cultuur en het leven tijdens de Rattanakosin periode. De bewoners zouden de gemeente helpen bij het toezicht op het park en informatie aan bezoekers geven. [Lijkt me in tegenspraak met de plannen die tot nu toe bekend zijn]

Dinsdag 20 december
– Maandje uitstel voor de bewoners van de Mahakan buurt, die moeten vertrekken om plaats te maken voor de aanleg van een stadspark. De gemeente Bangkok (BMA) begint eind februari met de sloop van hun huizen in plaats van begin februari, zoals eerder aangekondigd. De gemeente verwacht ze voor Songkran allemaal gesloopt te hebben. Het gaat om 37 huizen plus 5 die onlangs herbouwd zijn.

Commentaar: Steun de Mahakan buurt
24 december – Het buurtje bij het Mahakan Fort dat de gemeente wil slopen om plaats maken voor een stadspark, presenteert dit weekend op de Mahakan Fair een plan om de buurt te behouden. Enkele oude huizen zijn ingericht als museum als bewijs dat de bewoners het gebied van 5 rai willen inrichten als ‘levend museum’, niet uit zijn op het verwerven van grondeigendom en bereid zijn de compensatie terug te betalen die is uitgekeerd voor hun vertrek.
De krant vindt dat de gemeente een serieuze poging moet doen naar het voorstel te kijken, dat een stap voorwaarts is in de participatie van de bewoners bij het ontwikkelingsproces. Bovendien heeft een aantal civiele en professionele groepen aangedrongen op samenwerking, opdat het voorstel werkelijkheid wordt.
De BMA dient te beseffen, kapittelt de krant, dat haar plan [stadspark] waarbij de bewoners buiten spel staan, archaïsch is en tegen de mondiale trend ingaat om bewoning op historische plaatsen met een behoorlijk management toe te staan in plaats van de bewoners eraf te schoppen, een nieuw sociaal probleem creërend. Er bestaat brede overeenstemming dat de stedelijke armen een belangrijk deel vormen van de ontwikkelingsmachine die steden welvaart brengt [?].
Aanleiding voor het commentaar is het besluit van de gemeente de sloop van de resterende veertig huizen tot eind februari uit te stellen. Dus wie weet komt van uitstel afstel. (Bron: Bangkok Post, 22 december)

Dinsdag 28 februari 2017
– Hoe vaak ik dat al niet heb gelezen: ze worden gesloopt en nu weer maakt de gemeente Bangkok bekend dat op 6 maart wordt begonnen met de sloop van de resterende 37 originele huizen vijf andere die later zijn herbouwd, in het wijkje bij het Mahakan Fort. Adjunct gemeentesecretaris Jaroon heeft dat gisteren gezegd na een vergadering op het Department of Environment.
Over de toekomst van het wijkje dat teruggaat naar de Rattanakosin periode (1782-1932), wordt al tijden geruzied. De gemeente wil er een park aanleggen en de bewoners, gesteund door academici en pleitbezorgers van historisch erfgoed, pleiten voor handhaving. Ze willen van de wijk een ‘levend museum’ maken. Naar verwachting duurt de sloopoperatie tot eind april.

Zwanenzang Mahakan buurt gaat beginnen
4 maart – De zwanenzang van het buurtje bij het Mahakan Fort begint vandaag met de sloop van één huis, waarvan de bewoner toestemming heeft verleend, en wordt maandag voortgezet met de sloop van acht huizen. De gemeente Bangkok (BMA) is vastbesloten de buurt te slopen zodat er een stadspark kan worden aangelegd.
De Association of Siamese Architects (ASA) heeft het voorstel gedaan 24 huizen te sparen, die een historische waarde hebben. Daarvan zou de gemeente 16 willen handhaven als ik het bericht goed snap, want erg duidelijk is het niet. Het bericht noemt ook niet hoeveel woningen er nog staan.
Het ASA-voorstel dat tot doel heeft van de buurt een levend museum te maken, kreeg deze week de goedkeuring van een sub-commissie van het Committee on Conservation of Rattanakosin and Old Towns, het comité dat in 1992  de aanzet gaf tot de sloop. De commissie, die onder voorzitterschap staat van vice-premier Prawit, heeft de BMA en de vereniging gezegd het conflict samen met protesterende bewoners op te lossen. In bijgaand kader het ASA-plan.

Zondag 5 maart
– Nog steeds is niet duidelijk voor de Association of Siamese Architects (ASA) – en ook voor  mij – hoe rigoureus de gemeente Bangkok (BMA) te keer wil gaan in de Mahakan buurt. De vereniging heeft voorgesteld 24 historische huizen te sparen. Ze bestrijken een lange periode die qua architectuur van belang is.
Acht huizen van hout en cement, gebouwd tijdens het bewind van koning Rama IX (Bhumibol) lopen gevaar, zegt vice-voorzitter Sudjit. Morgen gaat de sloophamer in acht huizen, waarvan één nog ouder is. Zoals al talloze malen gemeld, wil de gemeente er een stadspark aanleggen.
Vrijdag noemde de BMA een nieuw plan dat voorziet in het handhaven van 16 woningen, maar dit zou ook een tactische zet kunnen zijn om de sociale druk te verminderen, oppert Chatri Pakitnonthakan van de Silpakorn universiteit, die in 2006 een studie heeft gedaan naar de huizen.

Mahakan Fort: En de sloop gaat door
7 maart – Er helpt geen moedertje lief aan, de bewoners hebben jarenlang gestreden voor behoud, ze kregen de steun van wetenschappers en actievoerders voor het behoud van erfgoed, maar de gemeente Bangkok zet haar plan door om de wijk bij het Mahakan Fort met de grond gelijk te maken voor de aanleg van een keurig stadspark.
Gisteren ging de sloophamer in vier woningen, waaronder een honderd jaar oude woning. Academici en burgergroepen protesteerden fel tegen deze barbaarse daad, want de gemeente heeft toegezegd dat huizen van historische waarde gespaard zouden worden.
Docent architectuur Chatri, die in 2006 een onderzoek deed naar behoud van de wijk als living museum, vraagt zich af hoe oprecht de gemeente is door de zorgen van experts te negeren. Alhoewel verschil van mening bestaat over het aantal te sparen woningen (Association of Siamese Architects: 24, gemeente: 16) waren de twee partijen het er wel over eens dat de 100 jaar oude woning gespaard diende te wordennen. Chatri zegt dat de gemeente een smoesje ter verklaring had [geen details].
Michael Herzfeld van de Harvard universiteit die de wijk al 20 jaar volgt, vraagt zich af of sommige partijen wellicht een financieel belang hebben bij de sloop. Hij zegt: ‘Als de gemeente de plicht begrijpt om het publiek te dienen, moet deze gemeenschap bewaard worden. De gemeenschap is een waardevolle plaats.’

Oude stadswijken solidair met bewoners Mahakan buurt
8 maart – Een netwerk van oude wijken heeft gisteren solidariteit betuigd met de bewoners van de buurt bij het Mahakan Fort, de veelbesproken buurt die de gemeente Bangkok (BMA) wil slopen voor de aanleg van een saai stadspark. Het netwerk, waarin ook de oude wijken in Bang Lamphu en leden van de Association of Siamese Architects (ASA) zijn vertegenwoordigd, stelt voor dat de gemeente het duurzaam ontwikkelingsinitiatief van wijlen koning Bhumibol toepast om de buurt te sparen.
Het netwerk zegt dat de buurt teruggaat tot het begin van het Rattanakosin tijdperk (1782-1932) en bestaat uit een ‘uniek cultureel en architectonisch erfgoed’. ‘De buurt is bewoond geweest door generaties bewoners die hebben geholpen bij de groei van de stad.’
Het netwerk kritiseert de houding tegenover moderne ontwikkelingen, waarbij de nadruk ligt op economische factoren en de historische waarde wordt veronachtzaamd. Daardoor bevinden de oude wijken zich in slechte staat. Het netwerk roept de gemeente op de buurt te behouden en te verbeteren.
Docent architectuur Chatri stelt voor dat de BMA een tripartite commissie vormt met de bewoners en de ASA om een oplossing te zoeken, waarbij park en bewoning worden gecombineerd. In de commissie zouden ook vertegenwoordigers moeten zitten van andere oude wijken, advocaten, antropologen en experts op het gebied van geschiedenis en architectuur.

Ruzie over behoud Mahakan buurt terug naar Af
10 maart – De ruzie over het behoud van de buurt bij het Mahakan Fort is weer terug bij Af, nu de gemeente akkoord is gegaan met de vorming van een nieuw panel. Volgens een bron heeft het bestaande tripartite panel van gemeente, bewoners en het leger besloten een nieuw panel te vormen dat bestaat uit experts op het gebied van architectuur en geschiedenis.
Het panel gaat bekijken of de 24 door de Association of Siamese Architects voorgedragen historische huizen de moeite waard zijn om te behouden. Deze 24 zijn dezelfde als de huizen die in 2006 in een studie van docent Chatri van de Silpakorn universiteit als waardevol werden aangewezen. De bron zegt dat inspraak van de bewoners daarbij onontbeerlijk is. Bij overheidsprojecten dient volgens hem altijd gelegenheid te zijn voor inspraak van de bevolking.
Chatri betwijfelt of de methode die de gemeente Bangkok gebruikt om de historische en artistieke waarde van de huizen vast te stellen gangbaar is. Wanneer de gemeente de strenge criteria van het Fine Arts Department overneemt, blijven er slechts zes of zeven over, die ouder zijn dan 100 jaar, en twee die artistieke waarde hebben.

Dinsdag 21 maart
– Vier huizen in het buurtje bij het Mahakan Fort, waarvan de bewoners erin toegestemd hadden te vertrekken, zijn gisteren met de grond gelijk gemaakt. Het volgende bedrijf in deze continuing story brengt de vorming van een panel dat de historische en architecturale waarde van de resterende huizen gaat vaststellen.
Lijkt me vrij overbodig want de Association of Siamese Architects heeft dat allang gedaan en 24 huizen voorgedragen voor behoud. Deze 24 zijn dezelfde als de huizen die in 2006 in een studie van docent Chatri van de Silpakorn universiteit als waardevol werden aangewezen. Volgens een bron heeft het nieuwe panel een maand nodig voor het onderzoek.
Over het buurtje wordt al sinds 1992 geruzied. In dat jaar stelde het Committee on Conservation of Rattanakosin and Old Towns voor de buurt af te breken en er een park aan te leggen.

Vrijdag 21 april
– Experts van de Association of Siamese Architects en de faculteit architectuur van de Silpakorn universiteit hebben de criteria vastgesteld voor het behoud van huizen in de Mahakan buurt. Thans resteren 33 huizen bij het Mahakan Fort. Enkele huizen zijn begin maart al gesloopt. De gemeente wil de buurt platgooien om er een stadspark aan te leggen, maar is wel bereid historische huizen te sparen. Eind deze maand wordt bepaald welke huizen ontsnappen aan de sloophamer. Verwacht wordt dat 24 huizen de moeite waard zijn om te behouden. Volgens adjunct-gouverneur Chakkaphan worden ze wellicht verplaatst.

Zaterdag 6 mei
– De evaluatie van de huizen in de Mahakan buurt om te bepalen of ze de moeite waard zijn te behouden als historisch en cultureel erfgoed vordert. 33 huizen worden onder de loep genomen. Buurtleider Tawatchai zegt dat gemeente, academici en bewoners op 20 mei de knoop doorhakken. Gisteren nam de adjunct-commandant van het 1st Region Army een kijkje in de buurt, maar wat zijn betrokkenheid is, lees ik niet in het bericht.
Zoals al talloze malen gemeld besloot de gemeente in 1992 het buurtje te slopen en er een stadspark aan te leggen. In september is begonnen met de sloop. Thans resteren nog 33 van de 44 huizen, waarvan enkele gebouwd zijn tijdens het bewind van koning Rama III, IV en V.

Antieke huizen in Rattanakosin wellicht gespaard voor sloop
5 juni – Huisuitzettingen in het kader van stadsvernieuwing [wat ik stadsvernieling noem] blijven in de toekomst wellicht achterwege. Docent Yongtanit van de faculteit architectuur van de Thammasat universiteit zegt dat de regering voornemens is het masterplan voor de historisch wijk Rattakosin aan te passen, zodat bewoners er kunnen blijven wonen. Het Committee on the Conservation of Rattanakosin en Old Towns, waaraan hij als expert is verbonden, heeft de Chulalongkorn universiteit opdracht gegeven een studie te verrichten.
Over de strijd om de Mahakan Fort buurt, die de gemeente Bangkok wil slopen voor de aanleg van een stadspark, zegt Yongtanit: ‘Er zijn vragen waarom conservering geleid heeft tot conflicten. Iets moet worden gedaan om antwoorden te vinden. Geprobeerd moet worden het zogeheten “Mahakan phenomenon” te voorkomen, waarbij een uitzettingsbevel stuit op sterke weerstand van bewoners.’
Een werkgroep die zich bezighoudt met het Mahakan conflict heeft dit weekend besloten tenminste twee antieke houten huizen te sparen. Experts en bewoners dringen echter aan op behoud van dertig woningen. Volgende week vergadert de werkgroep over eventueel behoud van de 28 resterende.

Donderdag 22 juni
– Negen huizen in het historische buurtje bij het Mahakan Fort (Bangkok) worden vermoedelijk gesloopt omdat ze qua ouderdom en architectuur ‘not so outstanding’ zijn. Ze werden 50 jaar geleden gebouwd en nadien gerenoveerd. Begin volgende maand wordt definitief besloten over de toekomst van de huizen.
De meeste van de resterende huizen zijn 100 tot 200 jaar oud, heeft een gezamenlijke commissie van
gemeente, architecten en bewoners vastgesteld. Enkele eigenaren maken vogelkooien en kweken vogels. Ze wonen in de zogeheten trok nok khao (dove alley). De vogels en kooien worden verkocht op de Chatuchak weekendmarkt.
Zoals al tot vervelens toe gemeld, wil de gemeente Bangkok het wijkje slopen om er een stadspark aan te leggen.

Donderdag 6 juli
– Vandaag vergadert het in maart gevormde panel over het managementplan voor het buurtje bij het Mahakan Fort. Volgens de gemeente (BMA) zijn slechts 18 huizen de moeite waard om te behouden, experts en cultuurbeschermers menen 30 huizen.
Vice-voorzitter Sudjit van de Association of Siamese Architects voor stedelijke activiteiten en openbaar bestuur zegt dat ze nog steeds wachten op details van het plan. Als die achterwege blijven, tekenen ze niet.
Bewoners hebben voorgesteld desnoods bij elkaar in te trekken als de BMA het groene licht voor de 18 huizen geeft. Dat maakt de zaak, die zich al dertig jaar voortsleept, er niet gemakkelijker op want er zijn nu drie opties.

Vrijdag 7 juli
– Dit zijn modellen van huizen in het buurtje bij het Mahakan Fort. Ze werden gisteren getoond tijdens een tripartite overleg van gemeente, bewoners en experts. De gemeente Bangkok maakte daarop bekend  dat ze akkoord gaat met het behoud van 18 van de 30 historische houten huizen, waarvan de oudste dateren uit de tijd van koning Rama V.
Maar de bewoners zijn nog niet tevreden omdat City Hall nooit heeft gezegd dat ze er mogen blijven wonen. ‘We zijn niet blij met het besluit’, zegt vice-voorzitter Pornthep van de Mahakan Fort community. ‘We willen dat alle huizen worden gespaard en dat we hier kunnen blijven wonen.’ Secretaris Yuthapan van de gouverneur van Bangkok bood eerder als compromis aan dat ze in buurt mogen blijven nadat die een ‘levend museum’ is geworden.

Maandag 10 juli
– ‘Mensen zijn belangrijker dan gebouwen. Toeristen komen niet alleen naar Bangkok om bier te drinken’, zegt een expert in stedelijke ontwikkeling en cultureel erfgoed van de National University of Singapore, die in Bangkok de Urban Heritage and Community Development workshop heeft bijgewoond. De uitspraak heeft betrekking op de Mahakan-buurt, waarvan het grootste deel gesloopt gaat worden. Volgens hem kenmerkt de buurt zich door sterke sociale banden. Die moeten gekoesterd worden, niet vernield.
Singapore, zegt hij, heeft de fout gemaakt tal van oude gemeenschappen onder het mom van ontwikkeling te slopen. Erfgoed groepen betreuren nu de snelle ontwikkeling van het land.

Woensdag 26 juli
– De gemeente Bangkok heeft aangekondigd voor het einde van de maand nog eens elf huizen te slopen in het buurtje bij het Mahakan Fort, dat plaats moet maken voor een stadspark. Dat besluit, verwacht de krant, zal olie op het vuur gooien in het jarenlange conflict tussen bewoners en gemeente over de toekomst van de buurt.
In september vorig jaar telde de buurt nog 58 huizen. Sommige zijn nog gebouwd voor het bewind van koning Rama V. Thans resteren nog 29 huizen, de 11 zouden niet voldoen aan de criteria voor behoud die onlangs zijn voorgesteld door de Association of Siamese Architects. Maandag moeten de bewoners van de elf huizen hun woning hebben ontruimd. Morgen overleggen bewoners en experts met de gemeente. Ze vragen toestemming voor de gedupeerden om bij de anderen in te trekken.

Grote schoonmaak voor Mahakan Fort
24 augustus – Het heeft niets te maken met het snode plan van de gemeente Bangkok (BMA) om de buurt bij het Mahakan Fort te slopen voor de aanleg van een stadspark, een conflict dat zich al maanden voortsleept (zie de pagina Mahakan Fort).
Deze maal gaat het om de schoonmaak en renovatie van het in 1783 gebouwde fort dat er picobello moet uitzien in verband met de crematie van koning Bhumibol. Het gehele gebied rond Sanam Luang waar het koninklijk crematorium in aanbouw is, krijgt een face-lift.
Gisteren ging de schoonmaak van het fort van start. Honderd gemeentewerkers, soldaten en vrijwilligers staken onder leiding van gouverneur Aswin de handen uit de mouwen. Ze begonnen met onkruid wieden op de muren van het fort. Dat moet zorgvuldig worden gedaan om te voorkomen dat de muur beschadigd raakt. Tenslotte is het fort nationaal archeologisch bezit. Als het onkruid is verwijderd, wordt de muur geverfd. Aswin wil dat het werk 1 september klaar is.

Vrijdag 6 oktober
– De gemeente Bangkok (BMA) heeft enkele bomen gekapt in het Mahakan Fort. Volgens adjunct-gouverneur Chakkapan waren ze van binnen verrot en vormden een gevaar voor voorbijgangers. Het wortelsysteem was te zwak om de bomen te ondersteunen.
Op de social media zijn foto’s geplaatst van de bomen en is kritiek geuit op de kap door de actiegroep BIG Trees. Een man schrijft: ‘Weten ze niet of kan het de BMA niet schelen hoeveel tientallen jaren het duurt voor deze bomen om te groeien?’ Hij weerspreekt de uitleg van Chakkapan dat de bomen verrot waren. ‘Op de foto kun je zien hoe robuust de bomen waren.’

Vrijdag 19 januari 2018
– Sinds november zijn op verzoek van de gemeente Bangkok (BMA) soldaten gestationeerd in het historische Mahakan buurtje, vaak in het nieuws geweest vanwege de snode plannen van de BMA het te slopen. De gemeente zegt dat hun hulp is ingeroepen om het verbod op de verkoop van vuurwerk te handhaven.
Docent architectuur Chatri van de Silpakorn universiteit zegt dat ze angst bij de bewoners oproepen. Hij vraagt de gemeente de soldaten terug trekken. Een actievoerder die zich inzet voor behoud van het buurtje, noemt de aanwezigheid van de soldaten een vorm van intimidatie door de overheid.
Mahakan ligt op steenworp afstand van de Golden Mount in Wat Saket, een populaire plaats om van het Loy Krathong festival te genieten. Traditioneel wordt in Mahakan evenals in Thanon Dok Mai vuurwerk verkocht voor het festival. Waarom de BMA de verkoop in Mahakan heeft verboden, vermeldt het bericht niet.

Maandag 29 januari
Het Mahakan buurtje is weer in het nieuws. De Association of Siamese Architects, die zich inzet voor behoud van het historische buurtje, vraagt vice-premier Prawit in te grijpen en de gemeente Bangkok te verbieden de hele buurt met wortel en tak uit te roeien. Hoe lang zou het gevecht om deze buurt nog doorgaan? En wie trekt aan het langste eind?

Dinsdag 30 januari
– De Association of Siamese Architects stapt naar de bestuursrechter met het verzoek de gemeente Bangkok te verbieden 10 historische huizen in de Mahakan buurt te slopen. ASA vice-president Sudjit voor stedelijke activiteiten en publiek beleid zegt dat de sloop in strijd is met de afspraak dat achttien huizen worden gespaard. De ASA vroeg eerder vice-premier Prawit, voorzitter van de Rattanakosin commissie, er een stokje voor te steken.

Opinie: De city verliest historisch icoon in ’t gevecht om Mahakan
10 februari – Bangkok heeft donderdag een van zijn zeldzame antieke huizen verloren: een houten huis gebouwd in het Rattanakosin tijdperk (1782-1932), toen koning Rama III aan het bewind was (1824-1851). Het huis dat bekend staat als huis no 99 in de Mahakan Fort buurt is typerend voor de bouwstijl van die tijd. Het was nog in de originele staat zonder belangrijke wijzigingen.
De afgelopen jaren waarin strijd is gevoerd tegen de voorgenomen sloop van het buurtje, waar de gemeente Bangkok (BMA) een stadspark wil aanleggen, is huis no 99 het symbool geworden van de conservering van Mahakan. Ondanks zijn waarde is het nu met grond gelijk gemaakt in wat een voorbeeld lijkt van overheidsmanipulatie en hypocrisie, schrijft redacteur Ploenpote Atthakor in een felle aanklacht op de opiniepagina van Bangkok Post.
Ik zal niet, net als Ploenpote, de hele voorgeschiedenis nakauwen, want die valt in enkele woorden samen te vatten: gebroken beloftes, manipulatie van bewoners, financiële en kwaadaardige tactieken. Om één voorbeeld te noemen: de BMA dreigde de geldkraan dicht te draaien voor civiele groepen die de bewoners van Mahakan steunden.
Velen hebben zich ingezet voor het behoud van de buurt, waaronder de Association of Siamese Architects en actievoerders voor het behoud van het hoofdstedelijk erfgoed. Maar het heeft allemaal niet mogen baten, en dat geldt ook voor de orders van de centrale regering de aanbevelingen te volgen van de National Human Rights Commission dat de buurt behouden dient te worden.
Ook haalde de BMA haar schouders op voor de suggestie, gedaan door de commissie voor het behoud van de Rattanakosin en Oude Steden, om van de buurt een levend museum te maken met de bewoners als conservator.
Eén triest feit is, schrijft Ploenpote, dat we moeten accepteren dat de sloop van huis no 99 het begin inluidt van het eind van deze historische buurt die al twintig jaar vecht tegen ontruiming. Ze verzucht: ‘Het is het langste gevecht tegen Thailand’s ontruimingshistorie, zou ik zeggen.’ (Bron: Bangkok Post, 9 februari)

Grafrede bij de gesloopte Mahakan buurt
27 april – Dit is een foto van de sloop van een huis in de Mahakan buurt bij het historische Mahakan Fort. Ik heb vaak over het buurtje geschreven en de strijd voor behoud, die begon toen in 1992 het Committee for the Conservation of Rattanakosin and Old Towns besloot de bewoners uit te zetten en op de 5,1 rai land een stadspark aan te leggen.
Ploenpote Atthakor, redacteur opiniepagina van Bangkok Post, maakt in de krant van donderdag de balans op. Het is geen vrolijk verhaal, meer een grafrede, want de bewoners gooien de handdoek in de ring. De gemeente Bangkok heeft gewonnen. Eind 2016 is ze begonnen een van Bangkok’s oudste wijken met houten huizen die dateren uit het begin van de Rattanakosin periode, eind achttiende eeuw, te slopen waarbij ze taktieken gebruikte – Ploenpote schrijft ‘some quite dirty’ – om de gemeenschap op de knieën te dwingen.
Het verzet van bewoners, de steun die ze kregen van cultuurbeschermers en academici, niet de minsten: het heeft allemaal niet mogen baten. Bangkok, zoveel is wel duidelijk, hecht geen belang aan haar cultureel erfgoed. Om een parallel met Nederland te trekken: Stel je voor dat de gemeente Amsterdam de grachtengordel zou willen slopen: het land zou te klein zijn.
Mahakan obliteration is a crying shame, schreeuwt de kop boven Ploenpote’s J’accuse, oftewel de vernietiging van Mahakan is een hemel schreiende schande. En zo is ’t maar net.

De strijd is geschiedenis, Mahakan Fort Park heeft de toekomst
17 juni – Het heeft 26 jaar geduurd: de strijd tussen de gemeente Bangkok en bewoners van het buurtje bij het Mahakan Fort. Maar in april kwam er een definitief einde aan. Alle bewoners hebben eieren voor hun geld gekozen en de hoofdstad trekt aan het langste eind. De buurt is met de grond gelijk gemaakt en wordt ontwikkeld tot een stadspark, Mahakan Fort Park geheten.
Op 1 juni ging het onofficieel open, het uiteindelijk ontwerp wordt volgend jaar aan de bevolking getoond. Het park is 24 uur per dag geopend, wat de meeste parken in Bangkok niet zijn want die gaan ’s avonds dicht. De ruimte kan rond de klok, zeven dagen per week, gebruikt worden om te sporten en andere recreatieve bezigheden te beoefenen.
Nadat de bewoners waren vertrokken, is begonnen alle rommel op te ruimen, de grond op te hogen en gras te zaaien. De verlichting is uitgebreid en alle 41 bomen zijn getrimd. Er staan in het park zestien verschillende soorten bomen,  waaronder de sacred fig, weeping fig, banyan en common fig. Verder zijn betonnen wandelpaden aangelegd, enkele banken geplaatst en toiletten gebouwd, betaald door de Siam Cement Group.
Het historische gebouw Yannaprakat heeft een nieuwe verfje gekregen. Oorspronkelijk deed het dienst als rustplaats voor leden van de koninklijke familie die over water reisden en bij een paviljoen aan de waterkant van een kanaal aanlegden. Het Ong kanaal dat langs het gebouw loopt, is gebaggerd en er is een hek geplaatst voor de veiligheid.
De volgende fase is herstel van het Fort, een van de veertien forten die tijdens het bewind van koning Rama I zijn gebouwd om de hoofdstad te beschermen. Alleen twee resteren, het andere is het Phra Sumen Fort. In het park komen informatieborden met de lay-out, stadsplattegronden uit 1897 en 1932 en informatie in drie talen over de geschiedenis, bomen enzovoort.
Adjunct-gouverneur Chakkaphan denkt dat het park een hit zal worden. Het park heeft een speciale plaats in de geschiedenis van Bangkok. ‘Als bewoners het leuk vinden zich te verdiepen in de geschiedenis van de stad en tegelijkertijd te genieten van de natuur, is dit the place to be. (Bron: Bangkok Post, 16 juni)