Columns uit Thailand 2020/2022
Voorgaande columns
25 november 2012-3 januari 2014, 4 januari 2014-30 december 2014, 31 december 2014-31 december 2015, 1 januari 2016-31 december 2016, 1 januari 2017-31 juli 2017, 1 augustus-25 november 2017, 26 november 2017-31 december 2017, 1 januari 2018-29 maart 2019, 30 maart 2019-31 december 2019
Thailand, 30 november – Ik ben te aardig. Schreef eergisteren over het verzoek van de uitbater van restaurant G’s Bangkok mijn tafeltje vrij te maken voor een eter. Ik zat aan de koffie die ik nog niet eens op had. De man bood niets ter compensatie aan. Eigenlijk had ik hem moeten vragen: wilt u dat ik op de vloer ga zitten (want alle tafels op het terras waren bezet). Maar ik denk niet dat hij dat een grappige vraag zou vinden. Duitsers staan niet bepaald bekend om hun gevoel voor humor. Ze hadden Nederlanders nodig om hen om hen aan het lachen te maken, zoals Rudi Carrell (1934-2006).
Thailand, 28 november – Mijn ouders gingen graag op vakantie naar Duitsland, maar zeiden ze: Er moesten geen Duitsers wonen. De manager van G’s Bangkok, het restaurant met de Thais/Duitse keuken in Silom 4, is een Duitser. Hij vroeg laatst een klant, een Nederlander, zijn tafel vrij te maken zodat hij een tafel voor zes kon dekken. De man schoof bij mij aan, we hadden een aangenaam gesprek en na onze tweede consumptie vroeg G hetzelfde voor een andere eter. Bood hij iets aan ter compensatie? Nee. De ‘perfecte’ gastheer bleek een ordinaire geldwolf. Nog goed dat je niet op de fiets was gekomen, zei een kennis van me die ik erover verteld had.
Thailand, 26 november – Als ik aan de vroege kant ben en alle zaken in Silom 4 nog gesloten zijn, strijk ik neer bij Sunrise Tacos, de enige zaak die open is. Voorheen stond op het terras een comfortabele bank, maar die is weggehaald. Dus ga ik binnen zitten op een dito stoel. Drink horchata, net zoiets als milk shake vanilla. Bij het afrekenen legde ik 100 baht neer want het drankje stond voor 95 baht op de kaart, maar de rekening bedroeg 112 baht. Kwam BTW en bedieningsgeld bij. Ex-btw prijzen vind ik een milde vorm van misleiding. Bedieningsgeld oké, alhoewel in Nederland al lang afgeschaft.
Thailand, 24 november – Wat doe je als het zo hard regent, dat zelfs een paraplu geen bescherming biedt? Dan wacht je tot de regen mindert of stopt en dat deden ook tientallen reizigers bij de uitgang van metrostation Huai Khwang . Het was een oefening in geduld. Toen het ging druppelen, de gok genomen maar al snel begon het weer te gieten. Gelukkig kon ik op dat moment schuilen onder een luifel. Nu nog de laatste etappe naar mijn pied à terre. De regen was weer verminderd maar drie taxi’s reden door. Opens dook een tuktuk op, waarvan de bestuurder me kende. Eind goed, al goed.
Thailand, 23 november – Twee lieve, empathische reacties op mijn FB column van 20 november. Een Vlaardingse kennis schrijft: ‘Jeetje Dick, dat klinkt wel erg eenzaam. Heb je geen vrienden of kennissen waar je een beroep op kan doen? (of zij op jou?)’ Mijn nicht schrijft: ‘Dick, ik schrik van je. Kan niemand voor je zorgen? Dat zou echt moeten.’ Dat zei mijn moeder destijds ook, ze vond dat ik een partner nodig had. Ik zal ze niet tegenspreken, maar tot nu toe geldt: Non, je ne suis jamais seul avec ma solitude, zoals Georges Moustaki zingt (Nee, ik ben nooit alleen met mijn eenzaamheid). Moge dat een geruststelling zijn.
Thailand, 22 november – De menukaart van restaurant Sarica biedt geen verrassingen meer. Ik heb weliswaar niet alle gerechten gegeten, maar mijn toppers liggen nu wel vast. Nieuwe gerechten worden er nooit aan het menu toegevoegd, wat veranderen van spijs bemoeilijkt. Dit in tegenstelling tot G’s Bangkok, het restaurant met de Duits-Thaise keuken, dat regelmatig nieuwe (of zijn het vergeten?) gerechten promoot. Dus at ik laatst de op het ‘schoolbord’ vermelde spaghetti met gerookte zalm. En die is me uitstekend bevallen. Het kipgerecht komt de volgende keer aan de beurt. Wat hash brown is, wist ik niet, mijn culinaire raadsman zegt dat het een aardappelgerecht is à la rösti.
Thailand, 20 november – Ik schrik wel een beetje, dat je er niet zo goed uit ziet. Wordt er goed voor je gezorgd of moet je alles zelf doen?, schreef een vaste lezeres van mijn Facebook columns onder de column van 13 november. Ja, ik zie er niet zo goed uit, en nee, er wordt niet goed voor me gezorgd en ja, ik moet alles zelf doen. Lange tijd kreeg ik hulp van Max, mijn ‘geadopteerde zoon’, wat vooral nodig was toen ik niet kon lopen en in een rolstoel zat. Maar daarmee is hij gestopt. In noodgevallen kan ik een beroep doen op mijn voormalige vriendin, maar die woont 100 kilometer noordoostwaarts.
Thailand, 19 november – Had in Foodland een blikje Hereford Corned Beef gekocht en toen ik thuis het blikje wilde openen, kwam ik erachter dat het sleuteltje ontbrak. Wat te doen: Een tang lenen van de klusjesman van het hotel, waarmee ik aan het lipje zou kunnen trekken? Maar ik had een beter idee. Ging de volgende dag terug naar Foodland, pakte een gaaf blikje en probeerde het sleuteltje eraf te wrikken. Snel opgegeven om mijn nagels niet te breken. De oplossing kwam in de vorm van een pincet, die in tegenstelling tot messen, niet in een gesealde verpakking zat. Daarmee de sleutel los gewrikt. Ja, wie niet sterk is, moet winkeldief zijn.
Thailand, 16 november – Waarom smaakt hetzelfde gerecht de ene keer beter dan de andere keer? Dat vroeg ik mij af toen ik gisteren fried fish with three-flavored sauce at in restaurant Sarica. Het is een van mijn favoriete gerechten, maar gisteren smaakte het meer dan voortreffelijk. Lag het aan de kok die extra zijn best had gedaan om mij culinair te verwennen? Of lag het aan tijdstip, 19:30 uur? Ik had de hele dag nog niet gegeten, behalve een eenvoudig ontbijt om een uur of acht. Dus mijn maag hunkerde naar vulling. Misschien eet ik het vandaag weer, maar dan zal het vier uur zijn. Weet ik meteen of het tijdstip een rol heeft gespeeld.
Thailand, 15 november – Heb geen tatoeages, heb mijn schedel niet kaal geschoren. Ik ben geen nachtbraker want ga lang voor sluitingstijd terug naar mijn hotel. Ik drink geen bier, hooguit soms Baileys en Campari soda maar nooit meer dan een glas. Ik spring niet uit de band, als gastvrouwen (lees: hoeren) mij wenken, loop ik door. Groet ze niet eens. Van massages, ook met Happy Ending, houd ik niet. Ik maak elke dag trouw Nieuws uit Thailand op mijn website en schrijf op Facebook, maar niet elke dag, een column. Eigenlijk heb ik een heel saai leven. Maar zeg ik: Geen beter leven dan een saai leven.
Thailand, 13 november – Oud worden = dingen vergeten, iets kwijtraken, je stoten en in het ergste geval vallen. Het is minder eten, sneller moe en allerlei kwaaltjes oplopen. Maar het heeft ontegenzeggelijk ook voordelen. Ik hoef in de metro nooit te staan want twee van elke veertien zitplaatsen zijn gereserveerd voor reizigers met wandelstok. Als er een lange rij wachtenden voor het loket staat, loop ik er langs naar voren. Niemand waagt het te protesteren. Oversteken op een drukke weg is een fluitje van een cent want mijn wandelstok doet wonderen. Scheld tuktuk bestuurders uit die verkeersdrempels negeren. Kortom: ben de schaamte voorbij.
Thailand, 9 november – Gisteren werd Loy Krathong gevierd. Het festival is een eerbetoon aan Phra Mae Khongkha, de godin van het water, om haar te bedanken en om vergeving te vragen voor het gebruik van haar domein. Een krathong te water laten zou geluk brengen en is een symbolisch gebaar om de slechte dingen in het leven kwijt te raken en met een schone lei te beginnen. De foto toont de krathong die de ober van Connections, een bar in Silom 4, de avond tevoren had gekocht voor 60 baht. Hij vertelde dat de prijs op de dag zelf 100 baht of meer bedroeg. Dat noemen we handel, niet?
7 november – Twaalf reacties op mijn FB column van 5 november over het laten maken van een pasfoto waarop ik na kappersbezoek keurig geschoren sta. Enkelen wilden zelfs de pasfoto zien. Waarom weet ik niet, zo’n Adonis ben ik nu ook weer niet, met of zonder baard. Soms denken mensen dat ik mijn baard laat staan omdat ik dat mooi vind. Maar die moet ik teleurstellen: ik heb alleen een broertje dood aan scheren. Vind trouwens dat mijn gezicht zich niet leent voor een baard. Een ronde kop is daarvoor beter geschikt – vooral met een ringbaardje. Of met een sik zoals op de foto. Mag ook.
Thailand, 5 november – Had voor de verlenging van mijn jaarvisum een pasfoto nodig. Was naar de kapper geweest om mijn baard eraf te laten halen – je wilt tenslotte netjes op de foto staan. Ja, ik ben ijdel. De fotostudio tegenover de Nederlandse ambassade bleek opgeheven. De portier en bewaker van de ambassade die geen woord Engels spraken, kon ik duidelijk maken waar ik naar op zoek was dankzij een Thaise zinnetje dat een goede vriend me had gestuurd. Ze verwezen me naar Mahatun Plaza, daar zat een fotostudio wisten ze. Grab taxi, de tweede van de dag, bracht me er naar toe. Wat is de moraal van dit verhaal? Met een helpende vriendenhand kom je door het ganse (Thai)land.
Thailand, 29 oktober – Als in de Nederlandse horeca een glas leeg raakt, vult de klant het zelf bij (tenzij een tapbier). Maar in Sarica, waar ik dineer, vult het personeel het glas tot aan de rand bij, zelfs als het nog halfvol is, en neemt het lege flesje mee. Het heeft iets dwingends, alsof de zaak zegt: opdrinken en wegwezen. Dan kan een ander de vrijgekomen plaats innemen. Ook bij maaltijden met gerechten op verschillende borden gebeurt hetzelfde: lege bordjes worden weggehaald terwijl je nog zit te eten. Ik vind het een ongastvrij gebaar, heb de neiging te zeggen laat staan. Ach ja, die rare farangs toch, zullen ze wel denken, als ik het zeg.
Thailand, 24 oktober – Wat is het grootste verschil tussen Nederland en Thailand? Toen ik vannacht om 3 uur naar de 7-Eleven liep, bedacht ik dat ik dit nooit en nergens in Nederland zou kunnen doen. Ik zou niet eens de straat op durven gaan. Maar op de route hier tussen hotel en winkel loop ik geen enkel risico (op beroving of iets dergelijks). ’s Nachts winkelen heeft als voordeel dat ik doorgaans de enige klant ben, waardoor de kans op besmetting met Covid 19 nihil is. Immers: afstand houden is de belangrijkste bescherming, dat mondkapje is show en handen regelmatig desinfecteren is overbodig.
Thailand, 23 oktober – Uitdrukkingen zijn leuk, maar zijn nog leuker als je ze letterlijk neemt. Gisteren na een zwaar avondmaal van tortellini in gorgonzola saus bij restaurant G’s Bangkok in Silom soi 4 kon ik geen pap meer zeggen. Niet dat ik de behoefte had om pap te zeggen; was trouwens alleen en ga niet in mezelf praten. De mensen zouden denken dat er een steekje aan me los zit. Een andere uitdrukking, Joost mag het weten, is al even raadselachtig. Ik ken niemand die Joost heet en ga er ook niet naar op zoek. Je kunt blijven zoeken tot je een ons weegt. Maar zo licht zal ik nooit worden, tenzij gecremeerd.
Thailand, 22 oktober – Heb twee jaar gewerkt als ‘vrijwilliger’ via de stichting Nederlandse Vrijwilligers in Kameroen. Vrijwilliger tussen aanhalingstekens want de verdiensten waren meer dan voldoende. Ik was één van de drie Nederlandse vrijwilligers in het zogeheten Popular Education programma, dat tot doel had volwassenen te alfabetiseren. Was onze inzet nuttig? Daarover heb ik grote twijfels (gekregen), want toentertijd was kunnen lezen en schrijven absoluut geen levensnoodzaak. Het veranderde niets aan het dagelijks bestaan van de ‘gewone’ Kameroener. Nog steeds was boodschappen doen op de markt een zaak van onderhandelen over de prijs. Kranten werden slechts door een kleine elite gelezen. De transistorradio leverde het nieuws.
Thailand, 17 oktober – Gisteren was een goede en slechte dag. Goed omdat het niet geregend heeft, slecht omdat het verrekte koud was. Maar daarop had ik mij voorbereid door een truitje met lange mouwen aan te trekken. Alleen, die korte broek hè, die had ik niet in de kast moeten laten hangen. Zoals gebruikelijk ging ik na afronding van Nieuws uit Thailand op mijn website naar het centrum. Maar Sarica was gesloten,hoewel het restaurant sinds weken al zeven dagen per week was geopend. Was zaterdag ook niet gewaarschuwd voor de sluiting. Dus naar de Irish bar Shenanigans, enkele tientallen meters verder op de Surawong Road. Vroeg teruggegaan om het kille windje te ontvluchten.
Thailand, 16 oktober – Stel je voor dat de mens niet meer hoefde te eten om in leven te blijven. Dat zou immense voordelen hebben. Er waren geen legbatterijen en megastallen nodig. Het dierenrijk hoefde niet meer bang te zijn voor stropers en jagers. De natuur zou bloeien als nooit tevoren. We hoefden nooit meer boodschappen te doen voor de maaltijden, alleen nog voor versnaperingen. Natuurlijk zouden velen werkloos worden: slagers, groenteboeren, bakkers. Abatttoirs konden de deuren sluiten, in restaurants kwam geen kip meer. De economische gevolgen zouden ernstiger zijn dan de tol die de pandemie heeft geëist. Maar we zouden zeeën van tijd overhouden om nuttig te besteden.
Thailand, 14 oktober – Wanneer ik in de rubriek Nieuws uit Thailand op mijn website berichten over het koningshuis overneem, dan volg ik niet de formulering van Bangkok Post. BP schrijft met de nodige eerbied ‘Their Majesties the King and Queen’, ‘His Majesty King Bhumibol Adulyadej The Great’ en ‘Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn’. Ik schrijf koning Vajiralongkorn, koning Bhumibol en prinses Sirindhorn. Ik hoop dat mijn ‘kale’ formulering niet beschouwd wordt als majesteitsschennis want dan krijg ik een enkele reis Bangkok Hilton, de bijnaam van de gevangenis in de hoofdstad. Om dat risico geheel uit te sluiten, overweeg ik de titulatuur van BP over te nemen. Goed plan?
Thailand, 12 oktober – Een hondenleven is zo gek nog niet. Je hoeft nooit naar Albert Heijn om brokken te halen of bij de slager om een bot te vragen, waarmee je je gebit in conditie kunt houden. Dat doet je baas/bazin voor je – je mag trouwens niet eens bij AH naar binnen. Je bakje met water wordt regelmatig bijgevuld. Nooit word je geverbaliseerd wegens wildplassen. Je hoeft ook niet lang te zoeken naar een plaats om te plassen, want elke boom is daarvoor geschikt. Je bent milieubewust want hebt geen papier nodig om de grote boodschap mee af te ronden. Smakken, boeren, een scheet laten: ’t mag allemaal. Een hondenleven is geen hondenleven.
Thailand, 10 oktober – Het regende gisteravond cats and dogs zoals de Engelsen zeggen. Binnen de kortste keren veranderde de Surawong Rd in een kolkende waterweg met het water dat over de trottoirs klotste. Ik had gegeten bij G’s Bangkok, een restaurant met een Thais-Duitse keuken in Silom soi 4 (Thuringer worst, zuurkool, gebakken aardappeltjes) en kon me tijdig in veiligheid stellen in de Midnight bar in Patpong 2. Daar fotografeerde ik bijgaand regengordijn. Ik heb een hekel aan regen, want die brengt veel ongemakken, maar zo’n gordijn doet me denken aan parels. Niet voor de zwijnen maar als parels aan een kroon.
Thailand, 9 oktober – Regen of zonneschijn, om circa 5 uur arriveert een pickup truck met de spullen voor een straatkeuken die elke dag voor restaurant Sarica aan de Surawong Rd wordt opgebouwd. ’t Is een geoliede machine met alle handelingen standaard. Ik denk dat de drie mannen en vrouw het ook geblinddoekt zouden kunnen doen. De keuken doet goede zaken met klanten die het elders voorbereide eten ophalen of ter plaatse opeten. Dat doen ze aan de overzijde van weg waar enkele tafeltjes en krukken staan. Elke keer steekt een van de mannen de weg over. Nog nooit gezien dat dit fout ging.
Thailand, 8 oktober – Om vier uur gisteren begon het te gieten, maar dat is een understatement, het was een wolkbreuk, onder begeleiding van onweer. Binnen de kortste keren veranderde de Surawong Road in een waterweg. Het water klotste over de trottoirs met dank aan de auto’s die net als schepen voor hekgolven zorgden. Ik bekeek het vanuit restaurant Sarica waar ik had geluncht met American fried rice (rijst met rozijnen, ham, worstje, kippenpoot). ’t Is een fantasienaam, want de Amerikaanse keuken kent het niet. Ben altijd onder de indruk van het natuurgeweld waar ik nu weer getuige van was, zelfs een paraplu is er niet tegen bestand.
Thailand, 6 oktober – Zat in een taxi waar ik via bijgaande mededeling attent werd gemaakt dat de veiligheidsgordel ook op de achterbank verplicht is. Gelijk omgedaan, want de 2000 baht boete die op het niet dragen staat, besteed ik liever aan andere zaken. Heb nog nooit meegemaakt dat een bestuurder mij vroeg de gordel om te doen, wel een keer om het mondkapje te dragen. In Nederland draagt bijna iedere chauffeur en passagier een veiligheidsgordel. Niet vanwege de boete, maar omdat wij het nut ervan inzien. Thaise taxibestuurders dragen hem altijd, passagiers zelden tot nooit. Een kennis schreef me dat in de busjes die in toeristenoorden rijden, de chauffeur bij elke controlepost of als de politie controleert ‘Put belt on’ roept.
Thailand, 5 oktober – NRC Webwinkel wil me stijlvol laten wonen. Ze heeft dertig aanbiedingen: van design keukentrap en fijne loungestoel tot perfect gekookt water. Eén is het hardback koffietafelboek Cabin Fever ad 39,99 euro. NRC schrijft: Een schitterend boek vol mooie cabins, cottages, natuurhuisjes, schuilhutten en andere overnachtingsplekken in de natuur. Cabin Fever toont met prachtige fotografie een groot aantal afgelegen, moderne schuilplaatsen die zijn ontworpen om het meeste uit hun natuurlijke omgeving te halen. Het boek heeft een prachtige drukkwaliteit die zorgt voor een luxe uitstraling. Twee problemen: de aanbieding is alleen voor abonnees (ben ik niet) en ik heb geen koffietafel.
Thailand, 3 oktober – Restaurant Sarica waar ik doorgaans het avondmaal gebruik, meestal rond vier uur, of lunch met club sandwich, zal nooit een Michelin ster krijgen. Daarvoor zijn de gerechten niet bijzonder genoeg. Maar het eten verdient wel een pluimpje, dus geef ik het maar het rapportcijfer 8 (op een schaal van 1 tot 10). De ontbrekende ster heeft wel een voordeel, want een ster leidt tot hoge prijzen. Nu variëren de prijzen van 190 tot maximaal 240 baht met een gratis glas gekoeld water dat regelmatig wordt bijgevuld. Het enige nadeel van de zaak is dat de kaart nooit verandert. Voor culinaire avonturen moet je bij de sterrenrestaurants zijn.
Thailand, 2 oktober – Na lange tijd weer eens met de metro gereisd, want sinds ik moeilijk ter been ben, neem ik liever een taxi. Is duurder, jawel, maar brengt me van deur tot deur. Na koffie gisteren in Indulge aan de Sukhumvit Road de metro genomen naar Sam Yan, op tuktuk afstand van restaurant Sarica aan de Surawong Road. Bespaarde zo een kleine 200 baht. Tijdens de pandemie was ik vaak de enige passagier, nu stond er voor het loket een lange rij en was de trein tjokvol. Maar de speciale plaats voor mensen zoals ik werd snel vrijgemaakt, dankzij mijn wandelstok. In Sarica curry pan met kip gegeten. De milde curry smaakte weer heerlijk.
Thailand, 1 oktober – In Vlaardingen zeggen we: Haring in het land, dokter aan de kant. In Engeland geloven ze An apple a day keeps the doctor away. Maar je moet wel goed mikken, zeggen de Amerikanen er dan achter, want anders mis je de dokter. De Fransen zeggen: Mange de la salade, tu ne seras jamais malade of Manges tes carottes, ça rend aimable. Of het Duits, Italiaans, Spaans enzovoort een soortgelijke uitdrukking kennen, weet ik niet. Ik ben een liefhebber van haring. Maar dat me dit behoedt voor ziektes, is een fabeltje. Van appels, sla en peen houd ik niet. Hoe blijf ik dan gezond? Tja, als ik dat zou weten…
Thailand, 29 september – Wist ik niet: zondag 2 oktober is grootouderdag. Hallmark vindt dat ik mijn grootouders in het zonnetje moet zetten. Hoe ik dat moet doen, weet ik niet. Mijn twee opa’s heb ik nooit gekend, mijn twee oma’s zijn al lang geleden overleden. Zou een bloemetje op hun graf kunnen leggen, maar weet niet eens of en waar ze begraven zijn. Uiteraard met bloemen van Hallmark, want daar leeft het van. De grootouderdag is een initiatief van de Felini Foundation, een Nederland-Italiaanse stichting die generaties dichter bij elkaar wil brengen. De dag wordt sinds 2014 altijd op de eerste zondag van oktober georganiseerd. Ik ben opa van drie kleinkinderen, dus wie weet…
Thailand, 28 september – Las op Facebook dat in 1602 in Vlaardingen niemand terecht stond voor de strafrechter. Dat schrijft een medewerker van het stadsarchief. Hij veronderstelt dat er een verband was met de pest, die toen in Vlaardingen genadeloos toesloeg. Want iedereen bleef thuis met de voordeur potdicht uit angst voor besmetting. Ook in 1598, toen er eveneens niemand werd opgepakt, heerste de pest, in elk geval in de omgeving van Vlaardingen. Een lezer reageerde: Er is ook een overeenkomst met het heden. Tijdens de toppunten van de Coronacrisis waren er landelijk veel minder inbraken. Op zijn Cruyfiaans: elk nadeel heb zijn voordeel.
Thailand, 26 september – Behalve van NRC Webwinkel (al vaker genoemd) krijg ik e-mails van D-Reizen en Oad die proberen me te verleiden met vakantiereizen. In de laatste mail van D-Reizen schreef het reisbureau dat het ‘paradijselijke Aruba’ op me wacht. Het vroeg ook of ik wist dat Aruba ‘One happy island’ wordt genoemd? Nee, dat wist ik niet. Aruba heeft de ‘mooiste witte bountystranden’. Heel fijn, maar ik houd niet van zand tussen mijn tenen. De zon schijnt er 350 dagen per jaar, maar hier in Thailand elke dag. Zo’n vakantie kost 734 tot 1436 euro, en dat voor slechts zeven dagen. Nou, dat kan bruin niet trekken. Ergo: Aruba kan lang wachten.
Thailand, 23 september – Ik noemde hem al een keer terloops: W.C. Fields (Nieuws uit Thailand, 20 september), een komiek uit het tijdperk van de stomme film en begin van de geluidsfilm. In heb een 8mm filmpje van hem, getiteld If I Had a Million. Altijd gedacht dat dit de hele film was, maar het is een deel van een speelfilm met dezelfde titel uit 1932, waarin de hoofdrolspeler van het geld, cadeau gedaan door een ziekelijke miljonair, T-fordjes koopt en die stuk voor stuk aan gort rijdt. Fields had ook een bloedhekel aan kinderen. Heb ik ook, dat wil zeggen aan Thaise jongetjes die eindeloos verwend worden.
Thailand, 21 september – Wie is toch die man die op zondag het vlees snijdt? De bekende slogan van de stichting Sire uit 1968 gaat niet op voor mijn vader want mijn moeder sneed het vlees. Maar in overdrachtelijk zin klopte die wel want hij bemoeide zich niet met de opvoeding van de kinderen. Kon ook moeilijk want hij was veel weg en de term quality time moest nog worden uitgevonden. Een andere slogan uit de reclame paste ook bij hem: koning, keizer, admiraal, Popla kennen ze allemaal. Hij had geen blinde bewondering (zoals het Engelse volk nu) voor monarchen want die gaan net als gewone stervelingen ook naar de wc, zei hij.
Thailand, 17 september – Na jaren van bezoeken aan restaurant Sarica voor de avondmaaltijd, onderbroken door de pandemie, dacht ik dat de menukaart geen verrassingen meer bood. Mijn voorkeurslijstje leek compleet. Niet dus, want heb er onlangs een gerecht aan toegevoegd dat ik niet eerder had gegeten. Het is direct naar de toppositie geschoten en heeft de jarenlange nummer 1, roergebakken gehakt met basilicum en witte rijst, naar de tweede plaats verbannen. Curry pan, ook met witte rijst, bleek een heerlijke zachte curry met malse reepjes kip. Heb het al enkele malen gegeten; het is elke keer een schot in de roos. Eet mijn bordje ook helemaal leeg, wat een indicatie is van het eetgenot.
Thailand, 16 september – Een haardracht die in opmars lijkt te zijn, althans die mij meer en meer opvalt, is het knotje. Zag je de haarwrong in vroeger jaren alleen op het hoofd van ouwe vrijsters of strenge schooljuffen; tegenwoordig hebben ook jonge meiden hun haar opgebonden en zelfs mannen doen aan die gekkigheid mee. Dat neem ik waar in Thailand, zowel bij Thaise als buitenlandse vrouwen en buitenlandse mannen. China kent het knotje al veel langer. In Chinese films dragen de vrouwen een knotje, opgesierd met een sieraad. Ik ben nooit in China geweest, dus ik weet niet hoe algemeen het knotje er is.
Thailand, 14 september – Martin Bril heeft de term niet bedacht, maar wel bekend gemaakt in zijn columns: rokjedag. Op die dag in het voorjaar dragen opvallend veel vrouwen voor het eerst in het jaar een korte rok op blote benen – als bij geheime afspraak. Ik stel voor de mannelijke parallel kortebroekdag te noemen. In mijn kindertijd droegen volwassen mannen nooit een korte broek, hooguit op hun vakantieadres. Maar de laatste jaren schamen mannen zich niet meer voor hun melkwitte benen. Hier in Thailand dragen volwassenen in het openbaar zelden een korte broek. Ikzelf draag altijd een korte broek, kan me de dag niet heugen dat ik een pantalon droeg.
Thailand, 9 september – ‘k Mag graag op Messenger van gedachten wisselen met een goede kennis. Ja, wij chatten niet (wat een eufemisme is voor ouwehoeren), wij analyseren en filosoferen. Laatst kwamen wij te spreken over baarden, snorren en lang haar, waar hij niet van houdt. Dat deed hem denken aan Wim Kan die in 1960 zei: Mijn dochter kwam met hem aan, moest nog mee eten ook, zo’n jongen met lange haren. Had ie nog commentaar ook…. ‘Meneer er zit een haar in mijn soep’, waarop Kan reageerde met ‘Moet je rechtop gaan zitten knul’, met als uitsmijter ‘En het was een jongen, dat zag je aan zijn fiets.’ Hilarisch, niet?
Thailand, 7 september – Het kruispunt bij de 7-Eleven waar ik vannacht proviandeerde, stond onder water. Het riool was niet in staat geweest, zoals op meer plaatsen in Bangkok het regenwater tijdig af te voeren. Het was noodweer geweest die begon toen ik per taxi terugging van het centrum waar ik gedineerd had. Ik doe het liefst ’s nachts boodschappen omdat ik dan de enige klant ben. Wat dat is mijn pantser tegen besmetting met het coronavirus: Ik draag geen mondkapje maar houd afstand van anderen, mijd drukke plaatsen en slecht geventileerde ruimtes. Ik zou nog het liefst in een ton wonen, net als Diogenes, een filosoof uit de school der cynici.
Thailand, 6 september – Een Chinees meisje dat bij mij de cursus journalistiek schrijven volgde en pas kort in Nederland was, vroeg eens wie Joost was in de uitdrukking Joost mag het weten. Ik kon wel de betekenis uitleggen, maar wist ook niet wie Joost was. Omdat ik benieuwd was naar de etymologie van de uitdrukking op internet gezocht. De naam Joost verwijst niet naar Joost van den Vondel, maar is een benaming voor de duivel. Over de herkomst bestaan diverse theorieën. De naam zou uit het Javaans of uit het Chinees komen, maar aannemelijker is dat het te maken heeft met de gewoonte om een Nederlandse voornaam aan de duivel te geven, die ook wel duivel Hein, Hans of Piet wordt genoemd.
Thailand, 5 september – Het lijkt erop dat ik ten eeuwigen dage in Thailand zal moeten blijven, want de kosten van levensonderhoud in Nederland en de prijs van vliegtickets vormen een barrière om naar mijn landje op vakantie te gaan – hoe graag ik dat ook zou willen. Ook ik Thailand wordt het leven duurder, maar de inflatie is stukken lager dan de 12 procent in Nederland. Ik kan me ook gemakkelijker (en goedkoper) verplaatsen in taxi en tuktuk. Een 7-Eleven bevindt zich op korte afstand van mijn pied à terre en qua weer blijft Thailand een paradijsje, hoewel het momenteel regenseizoen is met onweer en zware regenbuien. Maar die duren nooit erg lang.
Thailand, 3 september – Hoeveel is 50 min 33? Daarvoor heb ik niet een zakjapanner nodig, maar de baliemedewerkster van het postkantoor wel. Ze maakte ook niet bepaald een professionele indruk want had moeite een postzegel van 10 baht te vinden, die ik nodig had voor de antwoord envelop aan mezelf, gestoken in de envelop naar Immigration met de zogeheten 90-dagen melding. Daarin verklaar ik dat ik nog steeds op hetzelfde adres woon. ’t Is een bureaucratisch wangedrocht, want wordt niet eens gecontroleerd. Bovendien zijn alle gegevens die ik moet verstrekken, zoals nummer paspoort al lang bekend bij de dienst. Maar ik klaag niet, want de procedure is gratis.
Thailand, 2 september – Morgen is de Dag van de Baard. Dat weet ik dankzij SchoolBank, een platform waarop je klasgenoten van weleer kunt ontmoeten en dat artikelen bevat over vroeger, doorgaans de jaren vijftig. Klasgenoten uit mijn middelbare-schooltijd ben ik er nog nooit op tegengekomen. Vind ik wel best, het was een leuke en vooral leerzame tijd en daarmee is alles gezegd. De dag van de baard deed me denken aan het zeemanslied Al die willen te kaap’ren varen. Het eerste couplet zegt dat het mannen met baarden moeten zijn. In de volgende coupletten moeten ze ranzige tweebak (scheepsbeschuit) lusten, deftige pijpkens smoren en met ons de walrus killen. Zingt u even mee?
Thailand, 31 augustus – Moet op de kleintjes letten, want de euro/baht koers is met circa 10 procent verslechterd. Bovendien zijn enkele artikelen die ik koop in prijs gestegen. Aan koffie, eieren en andere benodigdheden hangt een duurder prijskaartje. Dus heb het mes gezet in mijn trips naar het centrum. Ga nu om de andere dag en beperk me tot één locatie. Ging ik voorheen na mijn bezoek aan restaurant Sarica naar Silom soi 4, nu doe ik dat niet meer. Een vakantie in Nederland zit er voorlopig niet in. Een kennis die popelt om terug te keren naar Thailand, schreef me dat de tickets ‘schofterig duur’ zijn.
Thailand, 29 augustus – Oud worden is alleen leuk als kwaaltjes achterwege blijven, schreef ik eerder maar die gunst biedt de natuur mij niet en ook niet velen van mijn kennissen. Twee personen met wie ik regelmatig contact had toen alles koek en ei was, lijden aan de ziekte van Alzheimer. Hun partners vertelden me dat. Leven met een Alzheimer patiënt valt niet mee. Het kortetermijngeheugen functioneert niet meer, ze vertonen stemmingswisselingen en in het ergste geval wordt de partner niet eens herkend. Mijn moeder die dit proces had meegemaakt met een oudere zus, was doodsbang dat dit haar ook zou overkomen. Maar dat is haar bespaard gebleven. Ze overleed aan kanker.
Thailand, 27 augustus – Mijn column van gisteren leidde tot de ontdekking dat er een Drs. P Trofee bestaat voor een auteur of kunstenaar die ‘werkt in de vrolijke en vrijzinnige traditie van Drs. P’. De eerste keer in 2019 werd hij gewonnen door Midas Dekkers. ‘In zijn rijke werken reikt Midas Dekkers naar de combinatie van waar en leuk’, zegt de jury van het Heen en Weerschap, dat de nalatenschap van Polzer beheert. De Trofee doet mij denken aan de Ig Nobelprijs, een satirische prijs die jaarlijks in de VS wordt uitgereikt voor triviale prestaties in wetenschappelijk onderzoek die ‘eerst mensen aan het lachen maken, en dan aan het denken zetten’.
Thailand, 26 augustus – Oud worden is alleen leuk als het zonder kwaaltjes komt. Ik meen dat taalvirtuoos doctorandus P (1919-2015) dat ooit gezegd heeft toen hij ouder werd. Maar die gunst biedt de natuur me niet. Ik zal niet ingaan op wat me allemaal mankeert, want wil er geen medisch bulletin van maken. Met één uitzondering: heb een hydrocele, zo meldt mijn medisch adviseur die ik het probleem voorlegde. Een hydrocele is een ophoping van vocht in het scrotum, legt hij uit. De meeste ontwikkelen zich zonder duidelijke reden, zijn ongevaarlijk en kunnen met rust worden gelaten. En dat doe ik dan maar, hoewel het een vervelend gevoel is.
Thailand, 25 augustus – Er zijn van die dagen dat de tijd vliegt, maar gisteren was een dag waarop de wijzers van mijn horloge niet vooruit te branden waren. Deden ze soms aan een langzaam-aan actie? De ellende begon toen ik al ‘s middags terugkeerde van mijn bezoek aan restaurant Sarica. Had er een late warme lunch of een vroege avondmaaltijd gebruikt en nog wat geluierd. Teruggekeerd tikte ik de eerste berichten voor mijn Nieuws uit Thailand van de volgende dag, in journalees voorproductie geheten. Was ik snel mee klaar. Daarna te vroeg naar bed, maar de tijd wilde maar niet vliegen. Grrr…
Thailand, 23 augustus – Kan het ligbad in mijn badkamer weer gebruiken. De mechanische stop zat muurvast, heb nu een losse rubber stop (met dank aan de onderhoudsman van het hotel). Dus ik kan weer in mijn eigen vuil liggen, zoals mijn vader een ligbad noemde. Een ligbad hebben we vroeger nooit gehad, een douche werd pas later aangeschaft. Een teil was mijn ligbad toen ik klein was. Met koud water, ‘s winters verwarmd met gekookt water uit een keteltje. De luxe van een badkamer hebben we nooit gekend, de keuken kreeg later een geiser met een aansluiting naar de douche. Waar mijn ouders zich vroeger wasten, weet ik niet. Misschien gingen ze naar het badhuis.
Thailand, 21 augustus – Woorden worden in de Thaise geschreven taal niet gescheiden door spaties, dat worden alleen zinnen. Er is wel eens door onderwijsexperts gesuggereerd dit wel te doen; volgens hen zou dit de leesvaardigheid van leerlingen aanzienlijk vergroten die thans, zo blijkt uit examens, sterk te wensen overlaat. Daardoor verlaat een groot deel van de leerlingen de school als (partieel) analfabeet. Over de beheersing van de Engelse taal zal ik het maar niet hebben, want die is nog slechter, zeker vergeleken met andere landen zoals Vietnam en de Filipijnen. Is dat niet raar voor een land dat bevordering van het toerisme hoog in het vaandel heeft staan?
Thailand, 20 augustus – Als ik een film zie op Mono29, dan weet ik al zonder de plot te kennen en zonder de dialogen te kunnen volgen (want die zijn nagesynchroniseerd in het Thais) hoe de film zal worden beoordeeld door filmrecensenten. Ik keek naar London Fields, een mysteriethrillerfilm uit 2018, gebaseerd op de gelijknamige roman van Martin Amis en voorspelde dat de film zou worden neergesabeld. Dat klopt, want op Rotten Tomatoes was 0% van de 35 beoordelingen positief. Peter Sobczynski (RogerEbert.com) beschreef hem als een ‘saaie en opzichtige puinhoop’. Andrew Barker (Variety) stelde vast: ‘Soms moet je proberen een schijnbaar onaanpasbaar boek aan te passen om erachter te komen hoe echt onaangepast het is’.
Thailand, 18 augustus – Baden-Powell, de oprichter van de padvinderij, tegenwoordig scouting geheten (waarom eigenlijk?), zei ooit over kamperen: laat het kampterrein schoner achter dan je het aantrof. Dat advies zou je ook kunnen toepassen op de wereld. Laat de wereld beter achter dan je haar aantrof. Als je een ander advies van hem in de praktijk brengt, doe elke dag een goede daad, lukt dat misschien nog wel, maar ik vrees dat de wereld er slechter aan toe is dan in 1947 toen ik werd geboren. Hoewel op het persoonlijk vlak een optimist, ben ik een cultuurpessimist. De wereld gaat ten onder, maar niet aan vlijt, om een bekende boektitel te parafraseren (Max Dendermonde, 1954).
Thailand, 17 augustus – Een stadsgenoot wenst soms een hondenleven voor zichzelf. Hij schrijft op Facebook: Je bakje brokken is altijd gevuld en ook je waterbakje is voorzien. Dagelijks loop je rondjes buiten. Je kan slapen als je daar zin in hebt en spelen wanneer het je uitkomt. Je hoeft geen krant of boeken te lezen en geen nieuws te volgen. Tja, als je het zo bekijkt is het hondenleven een aantrekkelijk bestaan. Volgens de Chinese dierenriem ben ik een hond. Ik heb dus al een hondenleven, maar dat is een écht hondenleven zonder baas die voor me zorgt.
Thailand, 16 augustus – Dit is volgens restaurant Sarica een pizza kaas. Ja heus, want zo staat dit baksel op de menukaart. Kaas heb ik niet geproefd, ik heb trouwens helemaal niets geproefd want de mix van ingrediënten was smakeloos. Ik had het kunnen weten; Thaise koks kunnen geen pizza bakken, dat kunnen alleen Italianen. Ze kunnen ook geen behoorlijke stamppot bereiden, dat kunnen alleen Nederlanders. Ze kunnen ook geen chili con carne maken, dat kunnen alleen Mexicanen of Texanen. Thaise koks dienen zich te beperken tot Thaise gerechten, daar zijn ze (maar niet allemaal) goed in. Van de Sarica pizza heb ik de helft gegeten; daarna heb ik het opgegeven.
Thailand, 15 augustus – Een kennis van mij, die niet achter de geraniums zit, heeft een rijk sociaal leven meestal overgoten met de nodige pijpjes bier. Standaard schrijft hij na afloop op FB ‘Het was weer gezellig’. Wikipedia zegt over dit begrip: Gezelligheid geeft een bepaalde aangename omstandigheid of gevoel weer, een vorm van knusheid, vriendelijkheid, huiselijkheid, vertrouwdheid, kneuterigheid enzovoort. Omdat het een vaag, abstract begrip is, wordt het door sommigen beschouwd als een voorbeeld van onvertaalbaarheid en een van de moeilijkste woorden om naar het Engels te vertalen. Sommigen beschouwen het woord als het hart van de Nederlandse cultuur. Meestal wordt het vertaald als ‘conviviality‘, ‘coziness‘, ‘fun‘.
Thailand, 13 augustus – Kwam in een artikel het woord ‘valedictorian’ tegen. Kende ik niet dus opgezocht. Wikipedia schrijft: Valedictorian is een, voornamelijk aan Amerikaanse, Canadese en Filipijnse universiteiten en scholen gebruikelijke titel om de beste student onder de pas afgestudeerden mee aan te duiden. De valedictorian houdt tijdens de afstudeerceremonie, de graduation, de afscheidstoespraak, de valediction. Dus ik ben een valedictorian, want ik had evenals een jaargenoot vier tienen op mijn eindexamenlijst HBS-B. Maar een toespraak houden, hoefde niet. De rector deelde in het gymnastieklokaal dat als aula dienst deed, de diploma’s uit. Daarna werd een groepsfoto van alle geslaagden gemaakt.
Thailand, 12 augustus – Leuk weetje, dankzij de documentaireserie World Voyage op Mono29. De Cyclone is de meest iconische attractie van Coney Island op Brooklyn, New York City. De historische houten achtbaan werd geopend in 1927. Charles Lindbergh zei ooit: ‘Een ritje op de cycloon is een grotere sensatie dan met een vliegtuig op topsnelheid vliegen.’ De cycloon bereikt een maximale snelheid van 97 km/uur, is 800 meter lang met een maximale hoogte van 26 meter. Toen begin jaren zeventig de baan begon te verslechteren besloot de gemeente de baan te sluiten. Daarna werd hij door enkele bedrijven geëxploiteerd. De cycloon wordt beschouwd als ‘onvervangbaar’ aangezien houten coasters niet langer kunnen worden gebouwd onder de moderne bouwvoorschriften van New York City.
Thailand, 11 augustus (Vervolg) – Een lezer reageerde gisteren op mijn FB-column dat ik Van Dale op internet kon raadplegen, maar dat advies klinkt als een vloek in mijn oren want ik ben een fervente bibliofiel. Als ik langs een boekhandel loop, ook van tweedehands boeken, word ik naar binnen gezogen. Zelden verlaat ik de winkel met lege handen. De driedelige Van Dale die ik in Vlaardingen heb achtergelaten is een pareltje qua opmaak en typografie en op het gebruikte papier ben ik verliefd. Daar kan de digitale versie niet tegenop. Geen groter genoegen dan in het dikkertje te bladeren en onbekende woorden tegen te komen. Ja, ik mis hem.
Thailand, 10 augustus – Hoeveel woorden telt de Nederlandse taal? In de laatste editie van de Dikke van Dale staan bij benadering 240.000 woorden, maar dat zijn ze niet allemaal want er komen elke dag nieuwe woorden bij en elk beroep heeft zijn eigen jargon. Het antwoord op die vraag luidt dus: dat weten we niet. Hoeveel woorden ken en gebruik ik? Als ik mij reken tot de gemiddelde Nederlander 23.000, als ik mezelf beschouw als slimmerik 60.000 tot 80.000. Ik ben in het gelukkige bezit van de op twee na laatste editie van Van Dale: drie dikke delen maar die heb ik niet meegenomen naar Thailand. Ze zouden mijn bagagelimiet overschrijden, vrees ik. (Wordt vervolgd)
Thailand, 9 augustus – Ik verveel me zo. Mijn moeder zou gezegd hebben: dan ga je toch met je grote teen spelen. Anderen zeggen: dan ga je toch het telefoonboek uit je hoofd leren. Ouders van toen hadden geen tijd om hun kinderen bezig te houden. De vaders werkten, vaak ook op zaterdag; de moeders hadden hun handen vol aan het huishouden. Zonder koelkast, stofzuiger, geiser, magnetron, mixer en andere apparaten waren de dagen meer dan gevuld met werkzaamheden als matten kloppen, stoffen, dweilen, boodschappen doen (elke dag weer), aardappels schillen, koken enzovoort. Alleen op zondag bleef het schort in de kast; mijn ouders zetten dan vaak een grammofoonplaat met operamuziek op. Nooit mijn favoriete muziek geworden.
Thailand, 8 augustus – Ik ben opgegroeid in een gezin van vier kinderen, had drie broers: twee ouder, één jonger. Mijn moeder had als derde kind een meisje gewild, dus toen ik mijn hoofd in de buitenlucht stak, moet dat een teleurstelling zijn geweest. Drie kinderen vond ze genoeg; dat er nog een vierde kwam, ondanks de PO die mijn ouders als geboortebeperking hanteerden, was dat de tweede ‘tegenslag’. De oudste was wat we tegenwoordig noemen een zmok (zmok: zeer moeiijk opvoedbaar kind). Hij werd in 1939 geboren, dus toen mijn vader voor de Arbeitseinsatz in Duitsland was, stond ze alleen voor zijn opvoeding. Dat moet een moeilijke tijd zijn geweest, maar ik heb haar er nooit over gehoord.
Thailand, 7 augustus – Al enkele dagen geen column geplaatst, want had geen idee voor een onderwerp. Ook vandaag borrelt niets op in mijn grijze cellen dat de moeite waard is. Zou over de film kunnen schrijven die nu wordt vertoond op Mono29: The Nun, een Amerikaanse gothic bovennatuurlijke horrorfilm uit 2018. De film volgt een priester en een novice (non in haar proeftijd) die door het Vaticaan naar een klooster in Roemenië zijn gestuurd om de mysterieuze zelfmoord van een jonge non te onderzoeken. Daar worden ze geconfronteerd met een demon, die de vorm van een non heeft aangenomen. Tja, het is een onderwerp. Maar voor een column?
Thailand, 4 augustus – Wat zijn hackers toch gewiekst. Kreeg een mailtje, zogenaamd van DigiD, dat in mijn berichtenbox een bericht klaar staat van belastingsamenwerking gemeenten en waterschappen. Vanwege technisch onderhoud zou het momenteel niet mogelijk zijn om het bericht via de Berichtenbox direct te lezen. Dien het bericht daarom direct via mijn webbrowser te bekijken. Uiteraard niet gedaan, ook mijn DigiD niet op de gebruikelijke wijze geraadpleegd want zo’n verzoek is overduidelijk een poging tot phishing. Hotmail had me al gewaarschuwd omdat de mail was geplaatst in Ongewenste email. De mail zal wel naar meer emailadressen zijn gestuurd. Hoeveel mensen zouden er ingetrapt zijn?
Thailand, 3 augustus – Honger maakt rauwe bonen zoet, luidt een bekend gezegde. Ik heb het nooit getest, maar ben er vrijwel zeker van dat je de eerste hap al uitspuwt en de rest van de bonen in de Kliko afvalcontainer mietert. Gisteren bedacht ik een nieuwe versie toen ik in de Irish pub Shenanigans de middagmaaltijd gebruikte. Ik had honger wat de de verklaring moet zijn dat de spaghetti bolognaise beter smaakte dan voorgaande keren en ik mijn bordje helemaal leeg at. Dus honger kan wel een lekker gerecht nog lekkerder maken. Had het liefst als toetje een ijsje genomen, maar dat verkopen ze niet.
Thailand, 2 augustus – Een tevreden roker is geen onruststoker, luidde ooit de tekst op pijpenrekken. Maar het tij is rigoureus gekeerd; een roker is de reïncarnatie van de middeleeuwse lepralijder die met een ratel moest rondlopen. In Thailand zijn rookreclames verboden en in winkels worden sigaretten verborgen achter kleppen. De sigarettenpakjes waarschuwen in tekst en beeld voor de gezondheidsrisico’s. Eén plaatje bevat een creatieve vondst. Elke keer als je het pakje opent, knakt de sigaret. Vind ik een sterkere boodschap dan de plaatjes met aangetaste longen en rotte tanden. Als ik een beeld mocht bedenken zou ik een roker met een ratel tonen die middels een chip kleppert als je het pakje opent.
Thailand, 1 augustus – Als je een fout ziet, mag je hem houden. Kent u de uitdrukking? Ik kende hem niet. De uitbater van Guido’s Bangkok, het restaurant met de Thais-Duitse keuken in Silom soi 4, zei het toen ik hem wees op de fout in de displays die op elke tafel staan. Als je de regel consequent toepast in Thailand, word je de eigenaar van honderden fouten. Ik kom regelmatig fouten tegen, zelfs in teksten van gerenommeerde merken. In de lift van mijn hotel hangt een plaatje met Intructions. Gelukkig heeft de producent meer verstand van zijn lift want die hapert nooit.
Thailand, 31 juli – Op vrijdag wordt mijn kamer schoongemaakt: twee werksters verschonen het beddegoed en vegen en dweilen de vloer, de derde ontfermt zich over de badkamer. Dat schoonmaken gebeurt niet alleen met de Franse slag, maar ze doen veel dingen niet. Ik noem: asbak legen en schoonmaken, spiegels zemen in de badkamer, boven mijn werkblad en op een kastdeur, het opgehoopte stof in de ventilator verwijderen, een stofdoek langs de horren halen, de waterheater bijvullen, de lekbak in de koelkast legen, de prullenbak legen en afval afvoeren, de afwas doen en alles boven (hun) ooghoogte reinigen. De hele operatie duurt daardoor nauwelijks een kwartier; bovendien is eenmaal per week eigenlijk te weinig.
Thailand, 30 juli – Verslag van een middag/avond uitstapje. Met een Grab taxi naar Sarica waar ik een brunch gebruikte van club sandwich en koffie. Twee kwart stukjes gegeten, twee take away voor het ontbijt morgen. Door naar Silom soi 4. Mijn vaste zitplaats bij Pride was bezet, bij Sunrise Tacos ontbraken de kussens want die waren nat geregend. Naar Circus waar drie personeelsleden verdiept waren in hun mobieltje, maar ze bedienden me niet. Na 10 minuten verkast naar BAS, living room aan het eind van de soi. De fauteuils zijn er comfortabel, de harde muziek werd getemperd – hoefde er niet eens om te vragen. Appelsap gedronken, lekker fris. Met Grab terug. Vlotte rit, alhoewel het avondspits was.
Thailand, 29 juli – De drie landgenoten die ik in mijn FB-column van woensdag noemde, hadden wel iets weg van de hoofdpersonen in de Bob Evers serie waarvan ik een groot deel in mijn jeugd heb verslonden. Een was net zo dik als Arie Roos, de anderen leken op Jan Prins en Bob Evers. Ik herinner me slechts enkele titels: Pyamarel in Panama, Avonturen in de Stille Zuidzee, Een dollarjacht in een D-trein. In de boeken kwam criminaliteit regelmatig voor, zoals smokkelen en wapens. Als ik het 70ste deel zou mogen schrijven, zou ik het Tumult in Thailand noemen. Onderwerpen te over: steekpenningen, vriendjespolitiek, overvallen, verkeersongelukken, bomaanslagen, branden, oplichting.
Thailand, 28 juli – Blijf tegenwoordig wat langer hangen in Silom soi 4 en vertrek pas als de ergste druk van de avondspits voorbij is. Ja, het verkeersinfarct in de hoofdstad is weer volop terug sinds de pandemie ten einde is gelopen en het advies werk vanuit je huis in plaats van op kantoor niet meer geldt.Toen ik vertrok waren de meeste terrassen volgestroomd en in Guido’s Bangkok waren alle tafels bezet. Naast mij op zijn terras hadden drie landgenoten plaatsgenomen. Ze kwamen uit het Oosten van het land en zouden na een vliegreis met vertragingen vandaag doorreizen naar Krabi. We wisselden wat beleefdheden uit maar tot een diepgaand gesprek over bijvoorbeeld de do’s and don’ts in Thailand kwam het niet.
27 juli – De ware titanen van de Atlantische Oceaan vechten het uit op de afgelegen slagvelden van Ascension Island. Hier is de geelvintonijn met een gewicht van bijna tweehonderd kilo vaak sneller, fitter en groter dan de majestueuze tijgerhaai, aldus Mono29 om 2:41 uur. Ik werp zo nu en dan een blik op de onderwaterwereld maar echt boeien doet het programma ‘shark vs tuna’ niet. Te veel van hetzelfde. Nog een kleine zes uur en dan begint mijn hobbywerkdag. Zal de wachttijd slapend overbruggen, want houd niet zo van wachten. Mijn ontbijt bestaat uit een sandwich tonijn. Sluit mooi aan op het tv-item, maar dat is louter toeval.
Thailand, 23 juli – Lezersvraag: Is de Zuiderdam van de Holland America Line een schip of een varend pakhuis? Het ‘schip’ (bouwjaar 2002) meet 285 bij 32 meter, heeft elf dekken met een passagierscapacteit van 1.970, een bemanning van 814, vier restaurants, drie zwembaden, een casino, theater en nachtclub. De dekken zijn van teakhout, de trapleuningen van koperbeslag. Elke hut heeft een badkamer met douche, wasbak en toilet; sommige ook een bad, minibar, koelkast of balkon. 85 procent zijn buitenhutten. Tussen oktober en april vaart het schip een zuidelijke Caraïbische route, van mei tot september vaart het schip naar Alaska of de Noord-Europese/Baltische regio. Mijn antwoord kunt u wel raden, ja toch?
Thailand, 22 juli – Merkwaardig toeval. In restaurant Indulge (Sukhumvit Road) brak ooit een kies af toen ik op popcorn beet. En gisteren brak er een stukje van een tand af waardoor die nu als een scherpe speer in mijn mond staat. Van de afgebroken kies resteert de wortel, maar ik heb er geen last van dus laat het maar zo. Van de speertand heb ik wel last – dat wil zeggen als mijn tong er langs strijkt. Eten, koffiedrinken en tandenpoetsen leveren gelukkig geen problemen op. Dus vandaag op naar de tandarts, die net als een vorige keer zal proberen mij een onderkunstgebit aan te smeren, want dat is kassa. Ik hoop dat het scherpe puntje gepolijst kan worden.
Thailand, 20 juli – Over Dick’s Michelin gids heb ik al enkele keren geschreven. Ik geef er een kritisch oordeel over de restaurants die ik bezoek. Beoordeel niet alleen de kwaliteit van de gerechten die ik eet, maar ook de inrichting van de zaak, meubilair, uitzicht, prijs-kwaliteit verhouding en service. Een aspect dat ik nog niet genoemd heb, is het bestek. In restaurant Al Saray (Indiase en Libanese keuken) vond ik het bestek te zwaar. In Shenanigans moet ik soms om een andere lepel vragen en ook gisteren in Little Italy was dat het geval. Voor de onderste lepel moet je de mond van een breedbekkikker hebben en je morst er snel mee.
Thailand, 19 juli – Bestelde gisteren in de Ierse pub Shenanigans chili con carne. Althans, zo stond het op de kaart maar wat ik kreeg verdiende die naam niet, het was een simpele schotel van gehakt en witte rijst. Geen chili con carne, zoals in de Mexicaanse cuisine (foto). Wikipedia omschrijft die als ‘een stoofpot , samengesteld uit vlees en chilipeper. Traditioneel wordt er verder gebruikgemaakt van knoflook, ui en komijn. Meestal worden er ook bonen, paprika en tomaten aan toegevoegd. Dat alles ontbrak in de Ierse versie die van mij een genadezesje krijgt. Shenanigans betekent bedrog, valsspelerij (Wiktionary). Hoe toepasseljk. Google Translate vertaalt geintjes, maar geinig vond ik het niet.
Thailand, 18 juli – Toen ik eens om verhoging van mijn zakgeld vroeg met als argument dat leeftijdsgenoten meer kregen, vroeg mijn moeder: Heb je gezien wat ze kregen? Dat had ik niet, dus discussie gesloten. In mijn middelbare-schooltijd vulde ik mijn zakgeld aan met babyzitten in het weekend en in de grote vakantie met vakantiebaantjes. Heb gewerkt als koerier voor mijn vaders kantoor, korte tijd in de haven en bij Van Leer’s vatenfabriek en het langst als postbode. Bezorgde de post, die ik zelf moest sorteren, tweemaal per dag, in de wijk Blijdorp. Onder andere bij de diergaarde, commandant van het korps mariniers en het Montessori lyceum. Fijne baan als het mooi weer was.
Thailand, 17 juli – Hoe mijn moeder met vier kindertjes het lukte de eindjes aan elkaar te knopen, is me (nog steeds) een raadsel. Mijn vader kan als kantoorbediende nooit erg veel verdiend hebben en ze had zelf geen betaalde baan. Haar geheim was dat ze op de kleintjes lette. Bij het ontbijt geen vleeswaren als broodbeleg, maar jam en stroop. De zes boterhammen die ik mee kreeg naar school, waren vaak belegd met gelderse worst, de goedkoopste van alle worstsoorten. Het vlees bij de avondmaaltijd was rundvlees, eenmaal per week bereid. De stukjes werden in de loop van de week steeds kleiner. Op vrijdag ‘hing de lamp voorover’ oftewel was het vlees op.
Thailand, 16 juli – Mijn favoriete vrucht is de aardbei. Verder houd ik van perziken, pruimen, aalbessen (ook lekker in yoghurt als toetje), bosbessen, bramen (veel geplukt op vakantie in Epe), druiven, kersen, ananas. Sinaasappels zijn oké, maar ik haat de pitjes, dus liever een mandarijn. Appels heb ik nooit erg lekker gevonden, een banaan kreeg ik vaak als broodbeleg, evenals tomaat op smaak gebracht met oregano. Meloen vind ik niet bijzonder, tenzij een suikermeloen. In Thailand gaat mijn voorkeur uit naar de mango. Andere Thaise vruchten heb ik zelden gegeten, vergeet telkens hoe ze heten. Thais houden van doerian, maar die weeïge stinkvrucht mot ik niet.
Thailand, 15 juli – Mijn jongste broer was gek op pinda’s. Op verjaardagsfeestjes waren de bakjes met zoute pinda’s niet veilig voor hem. Op vakantie in Epe, wanneer het regende, spreidde mijn moeder een krantenpagina op tafel uit, waarna we pinda’s pelden. Een leuk tijdverdrijf totdat het droog werd. Ik ben nooit een snoeper geweest in mijn kinderjaren. Kan me niet herinneren een favoriet snoepje te hebben gehad – en dat heb ik nog steeds niet. Van kauwgom hield ik niet, een liefhebber van chocolade ben ik nooit geworden. Mijn zakgeld ging op aan het huren van boeken in een kantoorboekhandel in de buurt met een kleine bibliotheek. Heb de Bob Evers serie versleten.
Thailand, 14 juli (Vervolg van gisteren) – Het hoofd der school van de lagere school voorspelde dat ik een middelmatige leerling zou zijn op het Groen van Prinstererlyceum. Hij had het mis. Aan het eind van de brugklas adviseerde de rector op basis van mijn rapportcijfers dat ik naar het gym (kort voor gymnasium) moest gaan. Maar ik wist toen al dat ik lagere-schoolonderwijzer wilde worden, dus koos voor de HBS. Na het derde jaar ging ik door naar HBS-B en de school sloot ik, evenals één andere leerling, af met vier tienen op mijn eindlijst. Dat was niet eens te danken aan een hoog IQ, maar aan discipline. En precies die eigenschap zag de bovenmeester over het hoofd.
Thailand, 13 juli – Toen ik aan het Groen van Prinstererlyceum in Vlaardingen met mijn middelbare-schoolopleiding begon, moesten mijn ouders voor elk vak een boek (of boeken) kopen. De school had een boekenfonds dat een percentage van de winkelpijs rekende. De meeste boeken waren door leerlingen van het voorgaande leerjaar gebruikt. Ze moesten gekaft worden, waarvoor aanvankelijk alleen grauw pakpapier bestond. Modieus pakpapier bestond niet (dito schoolagenda’s evenmin). De aanschaf van de Grote Bosaslas en woordenboeken Engels, Frans en Duits was verplicht. Ze zijn nog steeds in mijn bezit. Nu zou de atlas 70 euro kosten. Een alternatief is dit shirt. Het kost 30 dollar. Ik overweeg het het te kopen. En te dragen natuurlijk. Te gek toch? (Wordt vervolgd)
Thailand, 12 juli – Ik heb in mijn hele leven nog nooit drugs gebruikt; zelfs geen hash gerookt, een ecstasy pilletje geslikt of paddo’s gegeten. Ik heb één verslaving en dat is roken (van nicotine sigaretten), wat al erg genoeg is. In Thailand is sinds kort het kweken en gebruik van marihuana en hennep toegestaan. Restaurant Sarica verkoopt cannabis buds (toppen), uitgestald in een vitrine (foto). Zijn niet aan mij besteed; zou niet eens weten wat ik ermee aan moet. Een andere drug, alcohol, gebruik ik zelden meer. Bier smaakt me niet, drink een enkele keer Baileys maar niet meer dan twee puntjes. Seks? Ach, veel gedoe voor weinig kut, zoals de Franse schrijver Céline ooit zei.
Thailand, 11 juli – Ik ben uitgekeken op de kaart van restaurant Sarica. Elke keer als ik er kom, wordt de kaart braaf op mijn tafel gelegd, maar ik weet al bij voorbaat dat die geen enkele verrassing zal bevatten. Gisteren bestelde ik een gerecht dat ik niet eerder had gegeten, spaghetti Napolitana. Maar na een paar happen wist ik al dat het bij die ene keer zou blijven, want het smaakte niet. De zaken waar ik eet, hebben allemaal een vaste kaart – in tegenstelling tot sterrenrestaurants die om de zoveel tijd het mes zetten in hun aanbod. Alleen Guido’s Bangkok met de Thais-Duitse keuken heeft vaak een speciale aanbieding.
Thailand, 9 juli – Even afkloppen, alhoewel ik geen ongeverfd hout heb, waarop dat zou moeten. Phishing en andere aanvallen op mijn laptop krijgen geen kans om hun verwoestende werk te doen. Links in emails van onbekenden open ik nooit, op vriendschapsverzoeken van onbekenden ga ik niet in en verder vertrouw ik op de bescherming van Norton en hotmail. Ik controleer wel altijd wat in mijn ongewenste emailbox is terecht gekomen, want soms belandt er een mail in die niet ongewenst is. Dat was gisteren het geval met het mailtje van het Ramathibodi ziekenhuis met een betalingsbewijs in het Engels waarover ik wachtte (zie FB van gisteren). Verplaatst naar mijn inbox.
Thailand, 8 juli – Gisteren mijn voorlopig laatste bezoek aan het staatsziekenhuis Ramathibodi. Had vroeg een afspraak, maar kwam te laat omdat ‘pleegzoon’ Mac die me zou helpen, verstek liet gaan. Dus op eigen gelegenheid gegaan. Bij aankomst bleek de dokter niet meer beschikbaar, maar een assistente wist toch een afspraak te regelen. De dokter was tevreden, het lab had vastgesteld dat het verwijderde abces geen kanker was, hechtingen verwijderd, hoef niet meer naar de kliniek voor wondbehandeling, over drie dagen mag het (waterproof) verband eraf. So far, so good, maar de toegezegde kwitantie in het Engels ad 1.019 baht heb ik nog niet ontvangen. E-mail gestuurd ter herinnering. Ach, het gaat ‘maar’ om 27 euro.
Thailand, 7 juli – Gisteren een gelukzalig moment gehad, want heb twee haringen verorberd in Hangover, de bistro van landgenoot Piet van Roon in Sukhumvit soi 22. Ze smolten op de tong, waren moddervet, heerlijk smeuïg en een tikje zout. Ik at ze zonder uitjes, wat in mijn woonplaats, de voormalige haringstad Vlaardingen, traditie is. Ben niet lang gebleven, want de tafels en stoelen zijn er vervangen door oncomfortabele cocktailtafels en dito hoge krukken met een harde leuning, rampzalig voor het zit- en eetgemak. Piet serveert ook enkele Hollandse gerechten, zoals andijviestamppot en erwtensoep, twee gerechten waarop ik eveneens gek ben. Nu nog Zeeuwse mosselen, dan krijgt hij van mij twee sterren.
Thailand, 6 juli – Ik ga nog even door met mijn kritische beschouwing van de horecagelegenheden die ik bezoek. Vandaag de koffie bij Indulge oftewel Americano, een bereidingswijze waarbij een espresso wordt aangelengd met heet water. Ik voeg melk toe (en suiker) wat niet altijd kan omdat het kopje te vol is. Indulge heeft een prima melkkannetje met een scherpe tuit, maar dat krijg ik niet altijd, dan zit de melk in een borrelglaasje (zie foto), wat leidt tot geknoei. Eigenlijk zou de melk ook nog warm moeten zijn want een goeie koffie is heet als de hel. Voor de smaak geef ik een 7+, het plusje omdat er meestal een koekje bij zit.
Thailand, 5 juli – Ja, ik ben een kritische klant. Dus als ik een gebakken ei vraag jarang way verwacht ik een spiegelei waarvan de dooier zacht is en niet hard, zoals op de Thaise manier. En als ik bij het ei om een sandwich vraag verwacht ik sandwichbrood en geen hompen met harde korsten (zoals op de foto). Gisteren had ik, wijs geworden, een croissant meegenomen naar Indulge, waar ik twee eieren ‘op z’n buitenlands’ bestelde. De dienster bracht de Thaise versie. Teruggestuurd en twee nieuwe gekregen waarvan de dooiers heerlijk zacht waren. Over fouten bij het serveren van de koffie zal ik het maar niet hebben, ik wil niet zeuren.
Thailand, 4 juli – Guido’s Bangkok met de Duits-Thaise keuken is het beste restaurant van Silom soi 4 en het enige dat een amuse gueule serveert, een klein gerecht om de smaakpapillen op gang te brengen. De foto toont gebakken knoflookteentjes, die enige behendigheid vereisen om uit hun velletje te wrikken. Knoflook is het beste wapen om vijanden op een afstand te houden. Eenmaal hard blazen en ze nemen de benen, terwijl ze hun neus dichtknijpen. Guido is de masterchef, hij heeft zijn Thaise kokkin goed getraind. Enkele jaren had hij een restaurant in Keulen maar de belastingdruk werd hem te hoog. Gisteren at ik er kippen-noedelsoep, zijn ‘favoriete gerecht’, wat hij over elk gerecht zegt.
Thailand, 3 juli – Wat is de overeenkomst tussen 18 februari, 1 juli, 8 januari en 3 oktober? Dat zijn de data waarop mijn drie broers en ik zijn geboren. Ze zijn alle drie overleden. De oudste was een fervent motorracer. Hij heeft met zijn Ducati talloze prijzen in de wacht gesleept. De tweede werkte jarenlang als kok op de grote vaart, hij was soms meer dan een jaar weg. Mijn jongste broer werkte zich op tot directeur van een stichting die kinderdagverblijven, buurthuizen enzovoort beheerde. Ik werkte drie jaar in het buitenland (Engeland, Kameroen), in het lager en hoger onderwijs en als journalist (freelance, Het Vrije Volk). Mis ik mijn broers; wat denkt u?
Thailand, 2 juli – Er zijn van die dagen waarop Murphy zijn gelijk bewijst. Gisteren was zo’n dag. Ik ging weer naar het Ramathibodi staatsziekenhuis om de rekening te betalen van de operatie die ik er een dag eerder had gehad. Ik gebruikte mijn Visa World Card maar daarop stond iets te weinig saldo. Met een aangevuld saldo welgemoed terug, maar nu bleek de kaart geweigerd te worden, nog voordat ik de pin had ingevoerd. ICS Servidedesk op mijn iPhone gebeld, maar kreeg de mededeling dat het nummer niet bestond. Gelukkig hielp een kennis me uit de brand en maakte het geld over. Bleek later dat ik het verkeerde landennummer had gebruikt. Grrr…
Thailand, 1 juli – Ik schreef gisteren dat in het Ramathibodi staatsziekenhuis artsen en personeel bijna geen Engels spreken. Maar ik was abuis, zoals gisteren bleek. De chirurg die me opereerde, sprak goed Engels en dat niet alleen hij was ook buitengewoon mededeelzaam over wat hij deed, wat een Nederlandse arts ook zou doen. Hij heeft operatief onder plaatselijke verdoving een abces verwijderd uit mijn linkerbil, waarna hij de wond hechtte. De ingreep was pijnloos, ik had wel napijn. Ik heb een foto gemaakt van de boosdoener; zag er smerig uit, maar de foto laat ik niet zien. De behandeling kostte 15.000 baht, een fractie van wat het particulier Bangkok Hospital gerekend zou hebben.
Thailand, 30 juni – De afgelopen twee dagen was Nieuws uit Thailand incompleet, want een groot deel van de dag bracht ik door in Bangkok Hospital, een beursgenoteerd particulier ziekenhuis, met als enige voordelen dat de artsen er behoorlijk Engels spreken en de nota’s in de Engelse taal zijn. In het goedkopere overheidsziekenhuis Ramathibodi Hospital, waar ik behandeld ben aan een hoofdwond en een breukje in de patella van mijn knie, spreken artsen en personeel bijna geen Engels en de nota’s zijn in het Thais gesteld. Maar het grootste verschil is dat Ramathibodi luidruchtig en drukker is.
Thailand, 29 juni – Vergeet soms spullen in de taxi, zoals al tweemaal een take-home maaltijd, en gisteren enveloppen met documenten van mijn ziekenhuisbezoek. Zou het de leeftijd zijn? De vriendin van een kennis van me (beiden op leeftijd) zei: Alles wordt minder op onze leeftijd behalve het vergeten. Mijn moeder maakte een knoop in haar zakdoek om iets niet te vergeten. Of het hielp, weet ik niet. Er is in het Gents een uitdrukking die luidt: ‘Wat de kop vergit moete de been besniete zijn’ met verschillende varianten die op hetzelfde neerkomen: Wat je vergeet, moeten de benen bekopen.
Thailand, 28 juni – Ik schreef het eerder, de horeca is een zwaar onderschatte bedrijfstak. Gisteren in Black Canyon – er zaten vijf klanten die al bediend waren – moest ik lang wachten tot een van de drie personeelsleden mijn bestelling kwam opnemen. Ik wees het gerecht op de menukaart aan en vroeg er rijst bij. De serveerster, een miss Piggy in het kwadraat, zette één bord met het halve gerecht en rijst op tafel. Terug gestuurd. De jongen, ik noem hem de snelwandelaar, bracht mijn gebruikelijke bestelling: bordje met gerecht, bordje rijst en bordje voor de ingrediënten die ik eruit vis zoals de enoki, een paddenstoel met lange dunne steel. Zijn taai en smakeloos.
Thailand, 27 juni – Je hebt mooie en lelijke talen. Een kennis van mij vindt Vlaams een vriendelijke klank en gezellig woordgebruik hebben. Ikzelf vind Portugees en Frans de mooiste talen. Portugees is de taal van de fado en Frans is de taal van de liefde. Afrikaans heeft, althans in onze oren, grappige woorden, zoals aftrekplek wat niet is wat u denkt. Het is een parkeerplaats langs de kant van weg. Een lelijke taal is Vietnamees, dat klinkt als een hese, blaffende hond. Nederlands, wordt gezegd, is een keelziekte, maar dialecten als Gronings en Limburgs zijn weer wel mooi. En Thais: Wat zal ik daar over zeggen? Niets, ik wil mijn gastland niet beledigen.
Thailand, 26 juni – Gisteren geen column geschreven. Niet dat ik geen ideeën had, maar het kwam er niet van. Ik kwam pas laat terug in mijn pied à terre want het had pijpenstelen geregend en het verkeer zat in de knoop waardoor ik lang moest wachten op een taxi. Ik overbrugde de wachttijd in restaurant Sarica aan de Surawong Road waar ik een van de weinige klanten was. Daar viel mijn oog weer op het theekopje dat maar niet vol wil raken (foto). Dat de theestraal nog steeds niet is gebroken, mag een klein wonder heten want kopje en straal zijn onlangs verplaatst.
Thailand, 24 juni – Eergisteren schreef ik over de eerste vraag van de dag, gisteren over de tweede. Vandaag de derde vraag. Nadat ik heb bepaald waar ik ga eten, beoordeel ik het meubilair van de zaak. Kan ik er comfortabel zitten? Hangover zou ik eigenlijk moeten afschrijven want heeft hoge tafels met hoge krukken wat eten bemoeilijkt. Maar serveert als enige Hollandse potten, dus heb geen keuze. Sarica voldoet aan beide eisen. Biedt bovendien uitzicht op de levendige Surawong Road. De binnenruimte heeft airconditioning, de (rook)buitenruimte ventilatoren. In Indulge (Sukhumvit Road) krijg ik een kussentje om tegen de harde rugleuning te plaatsen, in Shenanigans eveneens, wat ze een goedkeuringsstempel oplevert.
Thailand, 23 juni – Gisteren schreef ik over de eerste vraag van de dag, vandaag de tweede: Wat ga ik eten? Dat hangt natuurlijk af van het restaurant dat ik bezoek. Gisteren was dat Hangover in Sukhumvit soi 22, waar ik ditmaal erwtensoep at. Prima bereid door uitbater Piet van Roon en opgediend in de juiste dikte met stukjes rookworst. Ik at er ook al andijviestamppot met een balletje gehakt. Moet toch eens vragen of Piet chili con carne wil maken, want die heb ik bij hem gegeten toen hij samen met een andere Nederlander de Green Parrot in soi 16 exploiteerde. Ook jummie!
Thailand, 22 juni – De eerste vraag van de dag is: waar ga ik eten? Niet: wat ga ik doen vandaag, want dat is elke dag hetzelfde: Nieuws uit Thailand maken. Bij de eerste vraag heb ik als keuzemogelijkheden Sarica, Shenanigans, beide aan de Surawong Road, Hangover (Sukhumvit soi 22) voor een Hollandse hap en Pride en Guido’s Bangkok in Silom soi 4. In het Indiase restaurant Al Saray (Silom Road) eet ik nooit meer (niet gezellig), in Indulge aan de Sukhumvit Road omdat de gerechten te zwaar op mijn maag liggen. Op mijn verlanglijst staat een Indonesisch restaurant voor een heerlijke rijsttafel en een goede Italiaan.
Thailand, 21 juni – Wat is betalen toch gemakkelijk in Thailand dankzij de QR code. Ik reken al mijn consumpties en maaltijden ermee af. Alleen 7-Eleven en taxichauffeurs, met uitzondering van Grab-rijders, bieden die mogelijkheid niet. Maar toen ik onlangs geen contant geld om een rit af te rekenen, gaf de chauffeur zijn bankrekening zodat ik hem via de app van de Kasikornbank kon betalen. Ja, beste mensen: met een iPhone in je hand kom je door het ganse (Thai)land. De oorspronkelijke uitdrukking met hoed heeft trouwens een vervolg. Dat luidt: Maar met je pet op je test kom je er ook best. Kende ik niet.
Thailand, 20 juni – Ik had mij verheugd op een hernieuwde kennismaking met tortellini in white wine basil cream, die ik vrijdag voor het eerst had gegeten bij Guido’s Bangkok in Silom soi 4 en mij uitstekend was bevallen. Maar het gerecht was op, zei de ober. Toen maar goulashsoep besteld. Die werd al op tafel gezet voordat ik aan de amuse was begonnen, bestaand uit gebakken knoflookbolletjes met kruiden. Die moet je met een spatel uit hun velletje wippen, wat enige behendigheid vereist. De soep was smakelijk maar bracht me niet in dezelfde vervoering als de tortellini. In rapportcijfers uitgedrukt: een 7 voor de soep, een 9 voor de tortellini.
Thailand, 19 juni – De pandemie lijkt over haar hoogtepunt heen te zijn. De avondspits is weer een ramp, lege taxi’s die ik wenk, rijden door omdat ze bang zijn voor files – dan loopt de meter te langzaam op. Nadat ik had genoten van andijviestamppot met een balletje gehakt bij Hangover, de zaak van Piet van Roon, een half uur tevergeefs aan de kant van de weg gestaan. De serveerster schoot daarna te hulp en bestelde online een Grab taxi. Die kwam vrij snel. Slimme chauffeur, want via allerlei sluipweggetjes wist hij de file op Sukhumvit Road te omzeilen. De ritprijs bedroeg slechts 97 bath, heb 120 gegeven.
Thailand, 18 juni – Gisteren gegeten bij Guido’s Bangkok, een restaurant met een Duits-Thaise keuken in Silom soi 4. En nu krijgt u eens geen foto te zien van het gerecht en ook niet van het bordje aan het eind van de maaltijd, maar ik toon het bord waarop het gerecht vermeld staat. Meestal eet ik er een gerecht met zuurkool (waarop ik gek ben) en gebakken aardappelschijfjes (lekkerder dan friet), maar te vaak gaat vervelen. De switch is niet tegengevallen en mijn vrees dat de saus wellicht te zwaar zou zijn, bleek onterecht. Het was smullen en de hoeveelheid was perfect voor mijn eetlust. Rekende inclusief water en koffie 400 baht (11 euro) af.
Thailand, 17 juni – Als ik met een taxi van mijn pied à terre naar het centrum ga en terug, speel ik voor tourgids. Ik maak mijn reisgezelschap (dat ben ik dus zelf) attent op markante punten onderweg, die me eerder zijn opgevallen. Dat kan van alles zijn: een groot eethuis met lege banken, winkels met als opschrift For rent, een aantrekkelijk cafeetje waar ik wel eens zou willen neerstrijken, de Chinese ambassade die op een vesting lijkt met hoge muren, prikkeldraad en bewakingscamera’s, winkelcentrum Esplanade, waar het oog kan weiden in tegenstelling tot MBK met zijn smalle gangen en laag plafond, Big C Extra waar ik op de terugreis soms uitstap voor Weense koffie bij Black Canyon.
Thailand, 16 juni – Na zo’n bezoek aan het ziekenhuis dat ik gisteren beschreef, heb ik nooit zin om direct terug te gaan naar mijn hotel om de (dagelijkse) rubriek Nieuws uit Thailand af te maken. Liever ‘spijbel’ ik de rest van de dag, waardoor twee vaste lezers van NuT mij mailen wat er aan de hand is omdat ze de nieuwsbrief nog niet hebben ontvangen. Het is een geruststellende gedachte dat ze mij in de gaten houden. Na het ziekenhuisbezoek ging ik naar Indulge, een café-restaurant aan de Sukhumvit Road. Ik was er lange tijd de enige klant, maar niet meer want het toerisme komt op gang. Weliswaar nog mondjesmaat, maar ’t begin is er.
Thailand, 15 juni – Mijn rubriek op Dick’s blog met het belangrijkste nieuws uit Thailand was gisteren onvolledig en verlaat. Ben naar Bangkok Hospital geweest voor een medisch onderzoek, want in tegenstelling tot Nederland hoef je niet eerst een huisarts te raadplegen. Die zijn er wel, ze hebben doorgaans een dubbele baan: werken zowel in een ziekenhuis als hebben een eigen kliniek om hun inkomen aan te vullen. Bangkok Hospital is een beursgenoteerd particulier ziekenhuis, in tegenstelling tot het Ramathibodi staatsziekenhuis waar ik eerder was voor iets anders. Het contrast kan niet groter zijn. In BH geen stoelen maar fauteuils, het is aanzienlijk stiller en het smetteloos geklede personeel lijkt een modeshow te lopen.
Thailand, 14 juni – Basisboek Journalistiek, sinds 1992 het standaardwerk over journalistiek, verschijnt in een nieuw jasje onder de nieuwe titel Handboek Journalistiek. Aan de eerste drukken heb ik meegewerkt, met name de hoofdstukken Nieuwsbericht en Koppen; nadat ik gepensioneerd ben, niet meer. De laatste druk vond ik zwaar tegenvallen; de nieuwe auteurs maakten de fout die veel vakleerkrachten maken, namelijk alles wilen vertellen wat ze weten. De didactiek leert evenwel dat lesstof stapsgewijs in kleine brokjes, aansluitend bij wat leerlingen al weten, moet worden aangeboden. Dat heb ik als lagere-schoolonderwijzer aan den lijve ondervonden. Ik hoop dat het handboek het goed doet. Laat ik weten als ik het gelezen heb.
Thailand, 13 juni – Van alle soorten ijskoffie vind ik Nescafé Latte het lekkerst. Het heeft een zachte smaak in tegenstelling tot bijvoorbeeld Robusta. Ik drink het met een rietje uit een blikje. Dat open je door een lipje omhoog te trekken waardoor er een gaatje ontstaat. Welke slimmerik zou dat ooit bedacht hebben? IJskoffie werd pas in de Nederlandse horeca en winkels geïntroduceerd, nadat Lipton iced tea al veel langer bekend was. Ik was ooit getuige van een grappig incident. Een Amerikaanse toeriste bestelde op het terras van een bekend café in Schiedam, het Vierkantje, een ijskoffie. De ober bracht een koffie met daarin een bolletje roomijs.
Thailand, 12 juni – Ik zou gemakkelijk een filmverhaal kunnen schrijven dat hoge ogen gooit op Mono29, het tv-kanaal dat grossiert in geweldfilms. Want die hebben allemaal dezelfde ingrediënten. In mijn film laat ik auto’s elkaar achtervolgen, tegen elkaar botsen en onder de oplegger van een vrachtwagen rijden die hun pad kruist. Er wordt veel gevochten, geschoten en gemoord. Een paar autobommen ontploffen, waardoor de wagens meters omhoog vliegen, en huizen vliegen in brand. Al rustpunt genieten de spelers van een copieuze brunch aan de rand van een zwembad met hemelsblauw water, want al dat geweld is vermoeiend. De finale bestaat uit een gevecht op leven en dood tussen de good guy en de bad guy, waarbij de eerste wint. Succes verzekerd!
Thailand, 11 juni – Hoe lukt het jou toch elke dag een verse column op Facebook te brouwen, is een vraag wanneer u die mij stelt, als antwoord krijgt: Ja, dat is het geheim van de smid. De herkomst van deze uitdrukking is duister. Mogelijk is het een verbastering van het geheim van de mis. Daarmee is dan het deel van de katholieke mis bedoeld waarin brood en wijn veranderen in het lichaam en bloed van Christus (de transsubstantiatie). Erasmus heeft ooit gezegd ‘Sciunt haec coqui’ (‘Dat weten de koks, ‘dat is het geheim van de koks’), het Gronings kent de uitdrukking ‘dat mag smid waitn’, een variant van ‘Dat mag Joost weten’. Maar wie is Joost?
Thailand, 10 juni – Ik krijg elke week een e-mail van Schoolbank met de nieuwe artikelen. Deze week stelt de website me drie vragen: Kan jij je autoloze zondag nog herinneren?, Had jij vroeger een soldatenpukkel als schooltas? en Floppydisk, heb jij er vroeger een gebruikt? Het antwoord op de eerste vraag luidt nee, kan ik me niets van herinneren. Vraag 2 krijgt ook een nee. Gaf de voorkeur aan een schooltas, want daar bleven mijn schoolboeken netter in en vraag 3 kan ik bevestigen. Ik heb ze gebruikt en bewaard. Het vierde artikel kopt: Het vervelende gevoel van heimwee. Het stelt dat je van heimwee flink ziek kunt worden. Nou, ik niet.
Thailand, 9 juni – De afkorting tt staat voor tuktuk, geschreven in hoofdletters TT in Assen. De overeenkomst is treffend want tuktuk rijders drukken ook het gaspedaal diep in. Sommigen remmen af voor verkeersdrempels, maar geven daarna vol gas; anderen negeren de drempels waarvan er talloze zijn bij mij in de buurt. De tt is een uiterst wendbaar voertuig met een korte draaicirkel. Erg comfortabel kan ik hem niet vinden; zit liever in een taxi. Als het regent en waait, word je nat tenzij je het geluk hebt een tt te treffen met plastic schermen. Maar dat hebben ze niet allemaal. Enkele tt’s hebben een langer passagiersverblijf. Dat zijn de beste voor mij.
Thailand, 8 juni – Soms wellen absurde vragen in me op. Bijvoorbeeld: heb je vrouwen en mannen stoelen, vrouwen en mannen bestek, vrouwen en mannen auto’s, vrouwen en mannen sigaretten? Het is leuk om daarover te fantaseren, maar de antwoorden zal niemand interesseren. Ja, er is aparte kleding voor vrouwen en mannen, maar er bestaat ook zoiets als uniseks. Maar u zult mij nooit tegenkomen gekleed in een jurk of lopend op hoge hakken. Anderzijds dragen vrouwen wel pantalons, een colbert, een stropdas wat toch van oudsher kledingstukken voor mannen zijn. In de sport wordt niet gediscrimineerd op sekse, alhoewel ik zelf voetbal geen sport voor vrouwen vind.
Thailand, 7 juni – In het kader van het Nieuwe Normaal kan ook de fotografie niet ongemoeid blijven. Selfies dienen op tenminste 1,5 meter afstand genomen te worden, dus de huidige ‘hengels’ zijn te kort. Foto’s van een maaltijd die nog niet is aangeraakt, zijn eveneens taboe. Alleen foto’s van de beëindigde maaltijd zijn toegestaan. Daarbij snijdt het mes aan twee kanten: een leeg bord betekent dat het gesmaakt heeft (hoeft u dat niet meer te vragen) en voldoet aan de mantra van mijn moeder: Bordje leeg eten. En als wisecrack: Niet leeg? Dan is er ook geen ruimte meer voor een toetje. De foto toont mijn maaltijd van gisteren. Was smullen.
Thailand, 6 juni – NRC Webwinkel heeft weer een aanbieding – ja, ze zitten daar niet stil. Ditmaal een ‘elegant’ horloge van de Nederlandse ontwerper Piet Hein Eek van 155 voor 119 euro, maar alleen voor abonnees. Webwinkel schrijft: ‘De Tube Watch Classic is eigentijds en toch tijdloos met een industriële twist.’ Alhoewel ik in het gelukkige bezit ben van een Seiko, die me nooit in de steek laat, zou ik het wel willen kopen want ik vind het een mooi klokje. Het heeft geen overbodige toeters en bellen, zoals dure merken. Ik heb een idee: mijn Seiko voor weekdagen, de Tube Watch Classic voor zon- en feestdagen.
Thailand, 5 juni – Een van de grootste miskopen van het Thaise leger dook gisteren in het nieuws op: de aanschaf van 757 GT200 bomdetectoren ad 7,5 miljoen baht. Een parlementslid stelde er tijdens het begrotingsdebat vrijdag vragen over want het leger had opdracht gegeven aan een overheidsdienst onderzoek te doen naar de effectiviteit van het speeltje waarvan al lang was vastgesteld dat het fake was. Destijds sneerde een expert: Een wichelroede is effectiever om bommen te zoeken. Thailand was overigens niet het enige land dat de Engelse makers geloofde. Ze zijn in eigen land veroordeeld voor oplichting, maar voor het leger is dat geen reden om de zaak te zaak te laten. Hoe hardleers kun je zijn.
Thailand, 3 juni – De dagen van snelle ritten van en naar Surawong waar ik na gedane arbeid zoals dat tegenwoordig heet ga loungen, eerder luieren, ontspannen en relaxen genoemd, zijn definitief voorbij. De pandemie zorgde op haar hoogtepunt voor grotendeels lege straten, maar de files zijn weer terug – niet alleen in de spits zoals gisteren toen ik per taxi naar restaurant Sarica ging. Daar is de kentering ook al begonnen, ik ben er niet meer de enige klant. Als Japanse toeristen terugkomen, de grootste klantengroep voorheen, kan het weer gebeuren dat alle plaatsen bezet zijn en ik naar een andere zaak moet uitwijken. Tja, ieder voordeel heeft zijn nadeel om een bekende uitspraak van Cruijff om te draaien.
Thailand, 2 juni – Lange tijd niet geweest in Hangover, de bistro van Piet van Roon in Sukhumvit soi 22. Evenals de overige horeca is hij het slachtoffer van de pandemie, die tot het bankroet van veel zaken heeft geleid, maar Piet weet wonder boven wonder te overleven. Mijn terugkeer betekent dat ik de Hollandse keuken aan mijn maaltijden kan toevoegen zoals andijvie stamppot en erwtensoep, een welkome afwisseling van iedere dag rijst. En zijn kroket en bitterballen roepen herinneringen op aan mijn stameetcafés in Vlaardingen. Hij heeft ook lekkere gehaktballetjes, alleen Zeeuwse mosselen (jummie) en haring (ook jummie) ontbreken nog aan mijn sentimental journey.
Thailand, 1 juni – Keek vannacht naar The Post, een bekroonde film uit 2017 van Steven Spielberg. De film toont het waargebeurde verhaal van pogingen van journalisten bij de krant om een reeks geheime documenten (de zogeheten Pentagon Papers) te publiceren over de 20-jarige betrokkenheid van de Amerikaanse regering bij de oorlog in Vietnam.
Alle achtereenvolgende presidenten bleken gelogen te hebben over Amerikaanse successen en de kans de American war, zoals hij in Vietnam wordt genoemd, te winnen. Niets geleerd van de verpletterende nederlaag die de Franse koloniale meesters in 1954 in Diên Biên Phu hadden geleden (foto).
Thailand, 31 mei – Verkeersdeelnemers moeten een rijbewijs hebben. Niet dat het een garantie is voor overleven – althans in Thailand dat qua aantal verkeersdoden wereldwijd op de tweede plaats staat met jaarlijks ruim 24.000 doden. Maar strandgangers en anderen die verkoeling in het water zoeken alsmede vissers, zijn niet verplicht eerst een zwemdiploma te halen. Hoeveel jaarlijks verdrinken, weet ik niet. Het zijn er velen, met name kinderen wanneer ze al spelend te dicht bij het water komen. Schoolzwemmen kent Thailand niet, Nederland wel, althans in mijn schooltijd. Maar toen ik als vijfde klasser lagere school wekelijks les kreeg, kon ik al zwemmen omdat mijn ouders me op zwemles hadden gedaan.
Thailand, 30 mei – NRC Webwinkel heeft weer een ‘unieke aanbieding’: Het Grote Kaartenboek met vijf eeuwen cartografie aan de hand van de vijftig mooiste en meest iconische kaarten uit de collectie van het Nationaal Archief. Naast prachtig visueel kaartmateriaal diept dit boek ook de verhalen op achter de kaarten. De aanbieding (van 49,95 voor 44,95 euro) geldt alleen voor abonnees, dus gaat mijn neus voorbij. Da’s jammer want ik houd van kaarten. In mijn padvinderstijd kocht ik diverse topografische kaarten (schaal 1:25.000) van de plaatsen waar we op kamp gingen om te ontdekken wat de omgeving aan interessants bood.
Thailand, 29 mei – Ik houd niet van de films met moord en doodslag waarin Mono29 grossiert. Ze gaan al snel vervelen, want komen vaak op hetzelfde neer. Films over ontsnappingen uit gevangenissen kunnen me daarentegen wel boeien. Een film die ik onlangs voor de tweede maal zag, The Shawshank Redemption (1994), verveelde bij de hernieuwde kennismaking geen seconde. De film portretteert twee lang gestraften in de Shawshank gevangenis tussen wie zich een vriendschap ontwikkelt. Eén, een ex-bankier, weet de wrede gevangenisdirecteur te paaien dankzij zijn financiële kennis, en ontsnapt door een tunnel te graven. Nadat de ander is vrijgekomen, worden ze herenigd in Mexico.
Thailand, 28 mei – De nieuwsrubriek op mijn website Dick´s blog heet Nieuws uit Thailand. Betekent dit dat al het nieuws op Thailand betrekking heeft? Nee, ik neem ook nieuws over uit de buurlanden Laos, Cambodja en Myanmar, en iets verder uit Vietnam, China, Japan, de Filipijnen, India en soms zelfs nog verder uit de VS en Europa. Het criterium is: is het interessant voor mijn lezers? Dat weet ik natuurlijk niet want ik ben er niet bij als ze mijn blog lezen. Dick’s blog zal nooit honderden lezers trekken. Voor de meeste mensen in Nederland en België is Thailand een té-ver-van-mijn-bed-show. Maar lezersaantallen vormen niet mijn drijfveer. Wat dan wel? Passie voor schrijven.
Thailand, 27 mei – De nieuwsrubriek op mijn website Dick’s blog heet Nieuws uit Thailand. Betekent dit dat al het nieuws op Thailand betrekking heeft? Nee, ik neem ook nieuws over uit de buurlanden Laos, Cambodja en Myanmar, en iets verder uit Vietnam, China, Japan, de Filipijnen, India en soms zelfs nog verder uit de VS en Europa. Het criterium is: is het interessant voor mijn lezers? Dat weet ik natuurlijk niet want ik ben er niet bij als ze mijn blog lezen. Dick’s blog zal nooit honderden lezers trekken. Voor de meeste mensen in Nederland en België is Thailand een té-ver-van-mijn-bed-show. Maar lezersaantallen vormen niet mijn drijfveer. Wat dan wel? Passie voor schrijven.
Thailand, 26 mei – Een bekende uitdrukking luidt: Verandering van spijs doet eten. Mijn ervaring is dat dit soms wel het geval is, maar soms niet. Onlangs at ik bij Black Canyon (A taste from paradise avaiblable on earth) creamy omelette with shrimps on rice. Voor het eerst, ik kende de omelet niet eens. Wat was dat lekker dus zal het vaker eten. Niet te vaak, want dan moet ik weer iets anders zoeken. Maar kuramivis die ik in dezelfde zaak ook heb geprobeerd, eet ik nooit meer. Die was keihard, zal wel te lang in de frituur hebben gesparteld. Het is een bovendien een zoetwatervis. Ik eet liever zoutwatervis, die smaken stukken pittiger.
Thailand, 25 mei – Wat is de beste slaaphouding? Op mijn rug, op mijn linkerzij of op mijn rechterzij? Ik lig eindeloos te draaien voordat ik in slaap val – in welke houding weet ik niet. ’s Nachts moet ik in beweging zijn, want als ik wakker word, ligt de deken in een ongeordend hoopje. Altijd gedacht dat ik niet de slaap zou kunnen vatten op mijn rug, maar tijdens een ziekenhuisopname was dat de enige mogelijke houding en bleek dat niet het geval. Soms val ik snel in slaap, soms duurt het te lang naar mijn zin. Dan sta ik weer op en ga ik iets doen, zoals deze column typen.
Thailand, 24 mei – Bangkok heeft zondag een nieuwe gouverneur gekozen. Als onbetwiste winnaar is een voormalige minister uit de regering Yingluck uit de bus gekomen. Hij versloeg zijn rivaal met meer dan een miljoen stemmen. De huidige gouverneur, benoemd door de juntaregering, die zich verkiesbaar had gesteld, kwam als vijfde uit de bus, 29 andere kandidaten hadden ook het nakijken. Bangkok en Pattaya zijn de enige twee steden waar de gouverneur wordt gekozen, in alle andere provincies wordt hij/zij benoemd, net als in Nederland. In 2002 organiseerden mijn woonplaats Vlaardingen en Best een burgemeestersreferendum. Heeft nooit een vervolg gekregen.
Thailand, 23 mei – Ik spreek nauwelijks Thai, ik kan geen Thai lezen, dus hoe red ik mij in Thailand? Ik heb één vakantie, toen ik nog in Nakhon Nayok woonde, een poging gedaan Thai te leren met behulp van een prima Engels lesboek en cassettebandjes. Maar op een gegeven moment ben ik gestopt toen er niemand was om mij verder te helpen. Niettemin ken ik voldoende uitdrukkingen om niet van de honger om te komen, kan ik vragen waar de wc is en een taxichauffeur aanwijzingen geven (links, rechts, rechtsdoor, stoppen). Gebarentaal alsmede Google Translate en foto’s op mijn iPhone zijn nuttige hulpjes. Maar een conversatie kan ik niet voeren.
Thailand, 22 mei – De handyman van mijn hotel, zoals ik hem noem omdat ik niet weet hoe hij heet, is een duivelskunstenaar; hij is werkelijk van alle markten thuis. Elektriciteit, loodgieters- en schilderswerk: hij draait er zijn hand niet voor om. Hij heeft een internetverbindingen aangelegd naar mijn kamer, de toiletpot en de elektrische geiser vervangen, mijn tv weer aan de praat gekregen door het signaal via een ander kanaal te leiden en – zo zag ik onlangs – hij kan een ventilator demonteren, repareren en monteren zonder een schroefje over te houden. Zijn laatste kunststukje was schoenmakerswerk. De zool van een van mijn slippers was losgeraakt. Die heeft hij vast gelijmd.
Thailand, 21 mei – Ik heb mijn rijbewijs in Engeland gehaald. De Highway Code was destijds een dun boekje, waarvan ik me alleen herinner dat wanneer op een kruising niet was aangegeven wie voorrang had, dit aan de beleefdheid van de automobilisten werd overgelaten. Het praktijkexamen had dezelfde moeilijkheidsgraad als in Nederland – ik denk zelfs dat het moeilijker was omdat het gebied waar ik examen heb gedaan, de Southdowns in Surrey, veel heuvels telden en de wegen bochtig waren. Ben in één keer geslaagd, kon terug in Nederland het rijbewijs (dat geen foto van me bevatte) laten overschrijven naar een Nederlands rijbewijs. Heb al jaren niet meer autogereden.
Thailand, 20 mei – De Nederlandse taal kent het werkwoord ontmaskeren. Maar bestaat er ook zoiets als máskeren (dus niet maskéren)? In Thailand is het dragen van een mask (mondkapje) verplicht. Altijd en overal. De scholen zijn weer open, maar de leerlingen zijn verplicht te maskeren. Op de televisie maskeren de journaallezers, autoriteiten en mensen die in het nieuws zijn, nog steeds. Het is een koddig gezicht, zo’n kapje dat op en neer danst als ze iets zeggen. Ik stel voor dat de Efteling naar analogie van de rode schoentjes een nieuwe attractie opent: het dansende mondkapje. In het sprookjesbos, dan weten de bezoekers dat de bescherming die het mondkapje biedt, een sprookje is.
Thailand, 19 mei – NRC Webwinkel blijft me, als voormalig abonnee, bestoken met aanbiedingen van producten, wijnen enzovoort; D-Reizen en Oad met vakantiereizen naar buitenlandse bestemmingen en Hallmark met suggesties voor kaarten. De laatste mail van de webwinkel bood het boek Wanderlust met de ‘meest legendarische hiking trails in de Alpen’ te koop aan. Het is een kloek boek van 335 pagina’s met achtergrond informatie, overzichtskaarten, tips en honderden fullcolour foto’s voor zowel de ‘onverschrokken beginner als de doorgewinterde hiker’. Ik ben geen van beide. Heb als padvinder wel eens een hike gemaakt: in het Westland met een illegale overnachting in mijn tentje in het Staalduinse bos. Maar verder ben ik nooit gekomen.
Thailand, 18 mei – Thailand heeft iets met de apostrof. De apostrof, het weglatingsteken of het afkappingsteken, is een leesteken in de vorm van een kommaatje bovenaan de regel (’). Dus is de vraag wat is weggelaten in Lotus’s en B’lue. Lotus’s is de nieuwe naam van Tesco Lotus, nadat Tesco zich uit het bedrijf heeft teruggetrokken. B’lue is een vitaminewater met de vitamines B3, B6, B12 en C. De onlogische toevoeging van de apostrof zal wel een idee zijn geweest van de vormgever met geen ander doel dan de namen te laten opvallen. Mijn website met het Thaise nieuws heet Dick’s blog, maar die apostrof staat er omdat ik niet Dicks heet.
Thailand, 17 mei – Ondenkbaar in Nederland: speelfilms en het journaal onderbroken door reclames. Wat ik ook mis in Thaise reclamespotjes is humor. Geen enkele spotje is grappig. Er wordt op overdreven wijze, dansend en lachend, reclame gemaakt voor een product. De films worden ook onderbroken door previews, doorgaans met alleen geweldscenes. Want de programmeur van Mono29 is gebiologeerd door vechtpartijen, moord en doodslag, bomaanslagen, brandstichtingen, achtervolgingen, botsingen – ’t is een en al ellende wat het kanaal biedt. Een enkele keer glipt er een kwaliteitsfilm tussen; misschien heeft de programmeur dan een vrije dag en wordt hij vervangen door iemand die smaak heeft.
Thailand, 16 mei – Na de schandelijke zelfverheerlijking die ik gisteren ten beste heb gegeven door de positieve karaktereigenschappen van een Steenbok (Chinese dierenriem) te noemen, vandaag gekeken wat er aan me schort. Wat zegt Mediumchat.nl over mij? Steenbok neemt geen genoegen met goed, goed is niet goed genoeg, uitstekend moet het zijn. Deze eigenschap kan anderen onzeker maken, maar Steenbok houdt geen rekening met anderen, hij of zij wil uitblinken in alles. Ook is Steenbok eigenwijs en heeft daardoor regelmatig meningsverschillen met anderen. Een Steenbok kan meedogenloos, overambitieus, materialistisch en een verschrikkelijke stijfkop zijn. Zo is dat, en niet anders.
Thailand, 15 mei – Ik ben vernoemd naar mijn stiefopa Dirk Godefridus. Dirk of Dirck is een verkorte vorm van de oud-Nederlandse jongensnaam Diederik met de betekenis machtig onder het volk. De naam Dirk is sinds de Middeleeuwen een zeer populaire naam, mede naar voorbeeld van de Graven van Holland. In Vlaanderen wordt die oudere naamvorm nog steeds bij voorkeur aangehouden. Godefridus is afgeleid van de tweestammige Germaanse naam Godfried. ‘God’ betekent ‘God’ en ‘fried’ staat voor ‘vrede, bescherming’. Samengevoegd betekent dat ‘levend onder goddelijke bescherming/vrede’. Ik ben geboren onder het sterrenbeeld Steenbok. Een Steenbok is wijs, intelligent, vastberaden, gedisciplineerd, verantwoordelijk en maar ziet het leven vaak zwart-wit. Zo is dat, en niet anders. Je moet je licht niet onder de korenmaat zetten (Matteüs 5:15-16).
Thailand, 14 mei – Wat bepaalt of een film een kaskraker wordt? Recensies, een pakkende titel, de keuze van de hoofdrolspelers, de regisseur, het genre of wat anderen je vertellen die de film al hebben gezien? Ik keek naar de film Venom (vergif). Is dat een titel die mij zonder de inhoud van de film te kennen, zou verleiden naar de bioscoop te gaan? Venom is een Amerikaanse superheldenfilm uit 2018 met de Marvel Comics stripheld van dezelfde naam. Zegt me niets. Zelfs als kennissen me zouden aansporen: Joh, die moet je gaan zien, ging ik niet. De film kreeg overwegend negatieve recensies, maar was niettemin een commercieel succes met een wereldwijde opbrengst van 856 miljoen dollar.
Thailand, 13 mei – Een van de aardigste documentaireseries op Mono29 is India’s Mega Kitchens. Ik keek naar een aflevering over schoollunches in Hubli, bereid door de Akshaya Patra stichting. Er worden dagelijks 175.000 schoollunches bereid met 12.000/15.000 kilo rijst en 600/700 kilo kruiden om enkele mega getallen te noemen. Thailand kent ook schoolmaaltijden maar dat zijn er hooguit enkele honderden per school. In voorgaande jaren berichtte de krant regelmatig over de armzalige kwaliteit op sommige scholen, maar die heb al lang niet meer gelezen. Nederland heeft het systeem nooit ingevoerd. Waarom eigenlijk niet? Scholen zouden het principe Mens sana in corpore sano moeten toepassen.
Thailand, 12 mei – Schreef gisteren dat ik het liefst wit draag en niet groen wat de kleur van mijn geboortedag is. Maar geen van de zeven dagen van de week is wit, het is een dagloze kleur. Een lezer reageerde met de vraag: Zijn er ook kleurloze dagen? Heb ik niet beantwoord want chatten is verboden onder mijn columns. Alles wat ernaar tendeert, verdwijnt onder de delete-knop zodra de reactie onder mijn ogen komt. Chatten is een eufemisme voor slap ouwehoeren en dat doen kroegtijgers in hun stamkroeg. Zijn er kleurloze dagen? Als ik het Thaise nieuws als criterium neem, zeg ik nee. Er gaat geen dag voorbij of er gebeurt wel iets geks.
Thailand, 11 mei – Zag twee roze gekleurde kruiwagens voor een winkel staan. Niet bepaald een kleur die je zou verwachten bij een werktuig waarmee zand, stenen, tuinafval en wat niet al wordt vervoerd. Roze is van oudsher een homokleur; mogen hetero’s deze kruiwagen niet kopen? De kleur roze is populair gemaakt door koning Bhumibol die na een ziekenhuisverblijf een roze colbert droeg. Binnen de kortste keren hingen kledingwinkels vol met roze shirts. Roze is ook de kleur van de dinsdag, want alle dagen in Thailand hebben een specifieke kleur. Ikzelf ben op woensdag geboren dus zou groen moeten dragen, maar ik draag het liefst wit, een dagloze kleur.
Thailand, 10 mei – Mijn buurtkinderen schreeuwen, gillen, zitten elkaar achterna of voeren schijngevechten uit voor mijn hotel. Nooit zie ik ze knikkeren, tollen, hinkelen, bokkie springen, touwtjespringen, verstoppertje of tikkertje spelen, overlopertje, voetje van de vloer, bussietrap doen of de boom wordt hoe langer hoe dikker, flessenvoetbal spelen, bliklopen, om enkele Nederlandse klassieke straatspelletjes te noemen. Ze hebben niet eens knikkers en speelgoed zie ik ook al niet. Een enkele keer speelt de zoon van de wasjuffrouw badminton, maar alleen als receptioniste Chum rackets en shuttle tevoorschijn haalt. ‘Mijn spelen is leren, mijn leren is spelen, En waarom zou mij dan het leren vervelen?’, dichtte Hieronymus van Alphen in 1787. Deze kinderen leren niets.
Thailand, 9 mei – Toen ik als lagere-school onderwijzer voor de klas stond, zal ik wel eens door een leerling zijn gevraagd een versje in haar poeziealbum te schrijven. Een bekend versje luidt ‘Bloemen verwelken, schepen vergaan, maar onze vriendschap blijft eeuwig bestaan’. Dat bloemen verwelken en welke gevolgen dat heeft voor de telers, kunt u vandaag op mijn website lezen in een artikel van AFP over de orchideeënindustrie in Thailand. Die heeft het moeilijk vanwege de pandemie en de oorlog in Oekraïne. De orchidee is ongetwijfeld de mooiste van alle bloemen. Heel geschikt als poezieplaatje dat niet kan verwelken.
Thailand, 8 mei – Mijn writer’s block van gisteren is voorbij. Ik ga het (weer) hebben over de verkiezingsborden waarvan Bangkok is vergeven vanwege de gouverneursverkiezingen op 22 mei. In de Engelse tekst heten ze posters en dat zijn het eigenlijk ook, want ze bestaan uit een bedrukte folie op een frame van latjes. Sommige zijn al gescheurd, sommige borden zijn omgevallen, een enkele lijkt te zijn bewerkt door tegenstanders van de desbetreffende kandidaat. De kandidaten kijken serieus, misprijzend, twee staan erop met gebalde vuist en één heeft een blik van: Ik heb de buit al binnen. Eén bord valt me op, omdat de kandidaat lachend de kiezers aankijkt. Maar of haar dat geschikt maakt voor de post, betwijfel ik. Denk ’t niet.
Thailand, 7 mei – Het is 2:33 uur en ik staar naar een lege pagina, waarop een (Facebook) column moet komen. Waar zal ik het over hebben? Weer een film die ik gezien heb op Mono29 , zoals gisteren een film met scènes die waren opgenomen in Amsterdam? Weer een documentaire zoals India’s Mega Kitchen waar ik nu naar kijk? Of zal ik het hebben over groentes, die ik lang niet heb gegeten zoals doperwten, snijbonen, rabarber? Kan ook een jeugdherinnering ophalen. Over de punaise die iemand in de jeugdkerk op mijn stoel had gelegd. Maar hij had pech en ik geluk, want mijn bilspleet redde me. Ik heb een writer’s block, het is moeilijk kiezen.
Thailand, 6 mei – Kleine dingen vallen me vaak op, ik heb het speurend oog van een columnist die altijd op zoek is naar onderwerpen. Kleine dingen kunnen een groot verschil maken. In mijn badkamer is een nieuwe wc-pot geplaatst want het toilet was regelmatig verstopt. De wc-bril is niet recht zoals de vorige maar lichtgewelfd naar binnen toe. Daardoor is het zitcomfort enorm toegenomen. Een tweede verschil is dat het spoelwater nu van de andere kant komt en aanzienlijk krachtiger is. Het toilet wordt eenmaal per week door een werkster schoongemaakt. Moet toch eens een wc-blok kopen zodat bij elke spoelbeurt het toilet wordt gereinigd. Een geurtje zou het wc-bezoek helemaal perfect maken.
Thailand, 5 mei – Bevrijdingsdag wordt in Nederland gevierd met veertien festivals waarop driehonderd artiesten optreden. In Zuid-Holland (in welke plaats?) treedt Duncan Laurence op, een van de Ambassadeurs van de Vrijheid. Op de website bevrijdingsfestivals.nl vertelt hij zich in te zetten voor de LGBTQ+ gemeenschap. Hij zegt: ‘Er is niet veel bekend over deze slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog. Nog steeds worden deze mensen verzwegen.’ Had nog nooit van hem gehoord, alhoewel hij in 2019 Nederland vertegenwoordigde op het Eurovisiesongfestival. De discriminatie van LGBTQ-ers is ook in Thailand een hot item, waarover de krant regelmatig publiceert. Gisteren nog over Tale of taboo marriage, een negendelige serie op HBO.
Thailand, 4 mei – Op 2 mei plaatste ik op mijn website een verhaal van The New York Times over een horloge, 80 jaar geleden gestolen door een Nazi-soldaat, dat teruggegeven is aan de erfgenamen van een (Rotterdamse) horlogemaker. Zolang verhalen over WOII worden verteld is de oorlog nog lang niet voorbij.
Ik heb de oorlog niet meegemaakt, mijn ouders spraken er nooit over. Toch ben ik een oorlogskind. Ik ben geboren in januari 1947 in Rotterdam dat toen nog in puin lag en amper was begonnen aan de wederopbouw.
Welke geheimen hebben mijn ouders meegenomen in hun graf? Mijn vader is via de Arbeitseinsatz ingezet op een bouwplaats in Duitsland, in ’44 woonde hij bij een boer in het bevrijde Brabant. Hoe hij daar naartoe gevlucht is, weet ik niet. Na de oorlog kon mijn vader weer terecht bij zijn voormalige werkgever.
Hoe heeft mijn moeder de oorlog overleefd met twee jonge kinderen? Mijn ouders moeten elkaar een paar jaar niet gezien hebben. Vijf jaar oorlog, wie durft nu nog te klagen over de lockdowns?
Thailand, 3 mei – De handyman van het hotel, zoals ik hem noem omdat ik niet weet hoe hij heet, heeft de toiletpot in mijn badkamer gesloopt en een nieuwe geplaatst. Die man is een duivelskunstenaar, van alle markten thuis: elektriciteit, sanitair, timmerwerk, solderen enzo. De nieuwe pot had hij in onderdelen gekocht, maar ook voor de montage draaide hij zijn hand niet om. De vervanging was nodig want het toilet was regelmatig verstopt en een wc-ontstopper en natriumbicarbonaat hielpen niet meer. Wat de oorzaak van de verstoppingen was, weet ik niet. Zoals gebruikelijk in Thailand is, spoel ik het wc-papier niet door maar deponeer het in een afvalbak.
Thailand, 2 mei – Klokslag 6 uur gisteravond klonk een luide donderslag. Daarna rommelde het wat maar de hemelsluizen gingen niet open. Zou er geen bezwaar tegen hebben gehad, want zat hoog en droog in mijn kamer bij een temperatuur van 30 graden. Maar die voelde enkele graden lager door de ventilator, die op me gericht stond. Hoe vaak heb ik niet al over het weer geschreven en hoe vaak over eten? Vele honderden malen vermoed ik. Op mijn website schrijf ik ook over eten: recensies uit de krant over meest sterren restaurants. Zal er nooit komen, kan me geen duizenden baht voor een maaltijd veroorloven. Geef mij maar aardappelen, groente, vlees. Ik ben geen snob.
Thailand, 1 mei – Are you happy, vraagt mijn pleegzoon soms. Ik weet dan nooit wat te antwoorden anders dan ‘Gelukkig niet’’, maar de dubbele bodem van dat antwoord zal hem wel ontgaan. Volgens het World Happiness Report 2020 van de VN wonen de gelukkigste mensen in Finland. Nederland staat op de zesde plaats, hetgeen je niet zou verwachten afgaand op het geklaag op de sociale media. België staat op 20, Thailand op 54. Hekkensluiter is Afghanistan op 153. Wat bepaalt geluk? Het rapport zegt welvaart, sociale verbondenheid, levensverwachting en keuzevrijheid. ’t Zijn grote woorden, ik houd het simpel: gezondheid en een natje en een droogje op zijn tijd.
Thailand, 30 april – Omdat alle films op Mono29 nagesynchroniseerd zijn in het Thais, kan het filmverhaal me zelden boeien, zelfs niet als ik de synopsis heb gelezen op Wikipedia. Wat overblijft zijn de kostuums, locaties, interieurs – met name in Chinese films. ‘Wat is het toch heerlijk om weg te dromen bij prinsen, kastelen, mooie jurken, drama, romantiek en intriges!’, schrijft de website Chiklit. ’Stiekem zouden we eigenlijk ook wel een keertje terug in de tijd willen reizen om alles zelf mee te maken, maar zolang dat niet kan, kunnen we gelukkig nog genieten van kostuumfilms.’ De drie Sissi-films heb ik enkele malen gezien. Heb ik weggedroomd, genoten? Nee, geboeid gekeken – dat wel.
Thailand, 29 april – Schreef gisteren in mijn column ‘shark vs tuna’ niet te weten of haai gegeten kan worden. Een lezer die in China heeft gewerkt, reageerde dat nadat de haai gevangen is, de vinnen eraf worden gesneden waarna die retour zee gaat. Of de vis zonder vinnen kan overleven, weet ik niet. De vinnen worden in Azië verwerkt tot haaienvinnensoep, maar die wordt alleen bij bijzondere gelegenheden gegeten, want kost al gauw honderden euro’s. De soep die in ons land bij de Chinees wordt geserveerd, is een kippensoep, licht gebonden met aardappelzetmeel, met daarin draadjes kip en sliertjes ei. Een heerlijk soepje dat ik graag eet, maar in Thailand nog nooit ben tegengekomen.
Thailand, 28 april – Kijk op Mono29 naar de documentaire Shark vs tuna, waarin de geelvintonijn en tijgerhaai het met elkaar aan de stok krijgen bij het Ascension Island in de Atlantische Oceaan. Het eiland, vernoemd naar de dag van ontdekking in 1922, Jezus’ Hemelvaart, is qua grootte 70 procent van Texel. Tonijn heb ik veel gegeten, ben gek op tonijn sandwich. Haai nooit gegeten, weet niet eens of het op het menu van een restaurant staat. Ik schreef het gisteren al: ik eet liever vis dan vlees. Vlees heeft doorgaans een saus nodig om het smakelijk te maken, vis niet. Die is van zichzelf lekker.
Thailand, 27 april – Het is 5:20 uur. Op Mono29 de Hong Kong actiefilm The hidden enforcers uit 2002. Vier jongeren staan te juichen bij een tijger die ze dood geschoten hebben. Daarna roosteren ze het vlees aan een geïmproviseerd spit van stokken. Hoe zou tijgervlees smaken? En hoe taai of mals is het? Staat het ergens op het menu van een restaurant? Heb rund-, paarden-, (speen)varkens- en kippenvlees gegeten, misschien kalkoen, wel eens eend maar vind het te droog. Exotisch vlees nee. Nooit ree, krokodil of kangoeroe. Maar als ik de keus heb tussen vlees en vis, liever vis. Niet de laffe tilapia, maar tonijn, zalm, kabeljauw, makreel of schol.
Thailand, 26 april – Wanneer heb ik voor het laatst (in een zwembad) gezwommen? Dat moet lang geleden zijn geweest, want kan me niet herinneren wanneer en waar. Herinner me wel een soort van duik in de zee tijdens een korte vakantie in Cha-Am. Ik ben nooit in Phuket en Pattaya geweest, het Sodom en Gomorra van Thailand (althans voor de pandemie), maar die hebben me nooit getrokken. Cha-Am wel. Het is een vriendelijke badplaats met weinig buitenlandse bezoekers. In de weekends loopt het stadje vol met dagjesmensen uit Bangkok. Dan worden de kamerprijzen verhoogd. Ik bewaar ook goede herinneringen aan de visgerechten die ik er gegeten heb. Wanneer kom ik er weer?
Thailand, 25 april – Wat zijn de mooiste dieren in het dierenrijk? Daarover hoef ik niet lang na te denken: vlinders. Op de Veluwe, waar ons gezin elk jaar op vakantie ging, heb ik er veel gezien. Hier in Thailand zullen ze ook wel leven, maar ik kan me niet herinneren er een gezien te hebben. Vlinders vangen en ze opprikken in een fotolijst, is al ruime tijd verboden. Lijkt me ook niet nodig want kleurenfoto’s kunnen ook de schoonheid van het insect vastleggen. Een goede tweede op de lijst van mooie dieren is het lieveheersbeestje. Daarna volgen de impala en flamingo. Het lelijkste dier is de bulldog – of de mens?
Thailand, 24 april – Doperwten doppen, snijbonen in een snijbonensnijder steken en aalbessen met een vork van het steeltje ritsen waren in mijn kinderjaren leuke klusjes. Ook de beker uitlikken, waarin room tot slagroom was geklopt, was een feest; later de mixer waarin een bananenshake was gemaakt. De huidige generatie kinderen zal geen idee hebben waarover ik het heb, want doperwten en snijbonen komen uit blik of uit een glazen pot. Sinaasappels schillen hoefde ik niet te doen, dat deed mijn moeder, zelfs toen ik het kon. Appels werden niet geschild, want ‘de vitamines zaten pal onder de schil’, wel in partjes gesneden. Soms verlang ik terug naar mijn kindertijd.
Thailand, 23 april – Als via de handdruk het coronavirus kan worden overgedragen, heb ik er geen moeite mee die te vervangen door de elleboog- of vuistgroet. Maar ik doe het liever niet want er gaat niets boven een stevige handdruk. Die alternatieven zijn een slappe vervanger. En hoe zit het met de handkus en accolade: zijn die ook taboe? Eigenlijk is de Thaise wai perfect geschikt voor de contactloze begroeting en dat geldt ook voor de Chinese begroeting Zhou die ik in films zie, vaak in combinatie met een buiging. Thailand kent ook nog de snuifkus, in het Thais haawm kaem wat aangename geur betekent. Maar ruikt iedereen aangenaam?
Thailand, 22 april – Ik ben, beter gezegd was een bibliofiel, want ik lees en koop geen boeken meer. Het is geen levensbedreigende ziekte, maar het doet wel een aanslag op je portemonnee. De boekhandel of De Slegte in Rotterdam voorbij lopen, was er niet bij. Ik moest naar binnen en wanneer ik iets zag dat mijn aandacht trok, kocht ik het. Van mooi uitgevoerde boeken kan ik genieten, zelfs als het onderwerp me niet echt interesseert. Zo’n boek is Nederland op zijn mooist, het achttiende-eeuws Nederland in kaart en beeld, waarop NRC Webwinkel mij onlangs attent maakte. Wordt te koop aangeboden voor € 99,50. Koop ik het? Nee, dat kan Bruin enz.
Thailand, 21 april – Ik heb er niets van gemerkt, zondag 17 april was Pasen. Ben niet ter kerke gegaan, heb geen eieren beschilderd, heb me ook niet ongans gegeten aan chocolade eieren, niet eens een eitje gegeten bij het ontbijt. De volgende christelijke feestdag is Pinksteren op 5 juni. Ook dan zult u mij niet in de kerkbanken zien. De laatste keer dat ik naar de kerk ben geweest, was toen Helen en ik op vakantie waren in Kameroen. We gingen in de kerstnacht naar de mis, want hadden de Presbyterian dienst gemist Het is een van de herinneringen die bij me opwelden na haar overlijden op 27 februari. Sommige dingen vergeet je nooit.
Thailand, 20 april – Alhoewel ons gezin elke zomer op vakantie ging naar de Veluwe, had ik nog nooit gehoord van balkenbrij totdat ik logeerde bij een collega van school. Nadat ik één hap had genomen, prees ik mezelf gelukkig dat ik het als kind nooit hoefde te eten, want was dat gerecht vies.
Balkenbrij is een oud Veluws streekgerecht dat vooral in het najaar en in de winter wordt gegeten. Traditioneel werd het op boerderijen gemaakt van in bouillon gekookt slachtafval van het varken, boekweitmeel en speciale kruiden, die een zoete smaak afgeven. Maar wel lekker: gerookte paling uit Elburg of Harderwijk, twee plaatsen die we altijd tijdens de vakantie bezochten.
Thailand, 19 april – Altijd gedacht dat wetenschappers verstandige mensen zijn, maar sinds ik gelezen heb dat onderzoekers van het Chulabhorn Research Institute geadviseerd hebben altijd bij toiletbezoek een mondkapje te dragen, twijfel ik daaraan. Daar hebben ze onderzoek naar gedaan (Journal of Water and Health). Zonder mondkapje was het risico op besmetting 10%, maar het risico steeg tot bijna 100% als de met Covid-19 besmette persoon hoestte of niesde in het door hem kort tevoren bezochte toilet. Als beiden echter een mondkapje droegen, was het risico slechts 0,01%. Volgens mij hadden ze beter kunnen adviseren niet in het toilet te hoesten of te niezen, maar dat zal wel te simpel zijn gedacht.
Thailand, 18 april – Tweespraak: Wat doet je vader? Die is stuntman in speelfilms. Hij vecht met andere stuntmannen. Waarom? Om te winnen. En wat gebeurt er als hij gewonnen heeft? Dan vecht hij weer met andere stuntmannen. Is dat een gevaarlijk beroep? Ja, want vaak gaan stuntmannen dood. Maar niet echt hoor, ze doen alsof en worden geschminkt zodat het lijkt of hun hoofd bebloed is. Wil jij later ook stuntman worden? Nee, ik wil filmster worden, dan doen de stuntmannen de vechtscènes voor me en kan ik in dure auto’s rijden en dure party’s bezoeken. En sta ik op de omslag van dure magazines, zoals Vanity.
Thailand, 17 april – Met ‘Rotterdam blijft de mooie stad van Nederland’ reageerde een lezer op mijn column van gisteren. De mooiste? Ik zeg het hem niet na. Er zijn mooiere steden zoals de vestingstad Naarden, Heusden en Woudrichem. Maar Rotterdam is wel de meest dynamische stad van Nederland met architectuur hoogstandjes als de kubuswoningen, Kop van Zuid, Lijnbaan, het nieuwe Centraal Station, Peperklip, Erasmusbrug en de unieke Beurstraverse. De mooiste plekjes van Rotterdam zijn in 1940 plat gebombardeerd. Gelukkig bleven de Oude Haven en Delfshaven ongeschonden. Dat zijn de mooiste plaatsen in mijn geboortestad, waar ik tot mijn 10e jaar ben opgegroeid, en waar ik nog steeds van houd.
Thailand, 16 april – World Voyage, de documentaireserie op Mono29 streek neer in Rotterdam. Zag bekende plekken maar ook gebouwen die nieuw voor me zijn. Wanneer ik in Nederland op vakantie ben, hoop ik snel de schade te kunnen inhalen. Met de Kop van Zuid (Manhattan aan de Maas), de Beurstraverse (Koopgoot) en de Markthal (foto) ben ik vertrouwd (heeft die eigenlijk een bijnaam zoals veel gebouwen in Rotterdam?) maar ik zag ook een mij onbekend gebouw met op het dak iets op een spiraal leek. Bij de beelden van de rivier ging mijn hart open. Gefilmd vanaf Rotterdam-Zuid met aan de andere kant de Euromast, toren van de Laurenskerk en het hoofdkantoor van Nedlloyd met de ‘glijbaan’.
Thailand, 15 april – Ook Quantum of Solace, de 22e James Bond film uit 2008, waar ik onlangs naar keek, bevat weer de clichés zoals achtervolgingen in de lucht, over water en op de weg die gebruikelijk zijn voor dit soort films. Ik kom ze bijna in alle films tegen die op Mono29 worden vertoond. Dat wil zeggen westerse films want in Chinese films ontbreken ze, die kenmerken zich zich weer door andere clichés, zoals rituele gevechten. Waarom kijk ik eigenlijk naar deze voorspelbare onzin? Het antwoord is simpel: de televisie op mijn kamer biedt geen andere keus. Ik zou via internet naar films kunnen kijken, maar welke?
Thailand, 14 april – Het is een leuk spelletje, onderweg van mijn hotel naar Surawong om te loungen, de kandidaten van de gouverneursverkiezing in Bangkok beoordelen op hun gezichtsuitdrukking. De stad is vergeven van verkiezingsborden, slechts een enkele lantaarnpaal, boom en verkeersbord is gespaard van deze aanvallen op de goede smaak. Hoe kijken ze? Ik noteer: arrogant, peinzend, misprijzend, lachend, neutraal, ernstig, chagrijnig. De vrouwelijk kandidaten kijken uitdagend, schalks. Met een enkele zou ik wel willen borrelen als dat geen risico op besmetting zou opleveren, want (drukke) bars zijn hotspots van besmetting. Wie gaat op 22 mei met de eer strijken? Ik gok de huidige want je weet wel wat je hebt maar niet wat je krijgt.
Thailand, 13 april – Ben ik wel eens somber, depressief omdat het leven niet verloopt zoals het zou moeten gaan? Nee, eigenlijk niet. En weet u wat mijn geheim is? Muziek, vooral van Kaapverdië. Kan ik eindeloos naar luisteren. Heb dan zelfs de neiging uit mijn luie stoel op te staan en te dansen. Cabo Verde (sem influências desastrosas) bestaat uit twaalf nummers (https://youtu.be/1sUsHK5JlAQ), de zangers worden niet genoemd, alleen de titels. Kaapverdië is sinds 5 juli 1975 onafhankelijk, toen de eilandengroep dezelfde status kreeg als de andere Portugese archipels (Azoren en Madeira). In 1991 beleefde het land een keerpunt in het nationale politieke leven, nadat het de eerste meerpartijenverkiezingen had gehouden en een parlementaire democratie had ingesteld.
Thailand, 12 april – Het dierenrijk kenmerkt zich door eten en gegeten worden. Wanneer wilde dieren een prooi aan stukken scheuren, heeft dat geen ander doel dan de honger te stillen en te overleven. Maar in het mensenrijk wordt gedood en gemoord uit motieven als jaloezie, overheersingsdrang, haat enzovoort. Mensen doden niet om elkaar op te peuzelen, ze doden wel dieren, zoals in abattoirs, kippenfarm en viskwekerij is te zien. Ik heb ooit de bevlieging gehad om vegetariër te worden. At in een vegetarisch restaurant in Amsterdam, toen ik er aan de VU studeerde. Het smaakte me niet, het eten was gortdroog. Het is bij die ene keer gebleven. Er gaat niets boven een mals stukje vlees.
Thailand, 11 april – Het is voorjaar en het mooie weer staat voor de deur. Sfeervolle avonden in de tuin met een boek of een borrel erbij. Of is het weer voor een lekkere wandeling door de natuur? NRC Webwinkel heeft een selectie van 49 artikelen gemaakt om deze lente extra bijzonder te maken. Met als goedkoopste het boek Natuurlijk tuinieren voor € 15 en als duurste de Houe Klick Sunrocker voor € 439. Die sunrocker links boven in de illustratie, hoewel erg duur, lijkt me wel wat. De aanbiedingen zijn echter alleen verkrijgbaar als je abonnee bent en dat ben ik niet. Pech.
Thailand, 10 april – Keek op Mono29 naar Super 8, een sciencefiction film uit 2011 van Steven Spielberg waarin een groepje tieners een film draait met hun super 8-camera. Ze zijn getuige van een ongeluk met een trein, die een mysterieuze lading vervoerde. Er beginnen mensen te verdwijnen en vreemde dingen te gebeuren in het dorpje. Ik heb zelf ook zo’n camera gehad. Was lid van de smalfilmclub Rotterdam en nam met een filmpje over een baggerschuit deel aan een wedstrijd. Technisch verre van perfect dus eindigde als een na laatste. Ik filmde het huwelijk van mijn broer en filmde tijdens een vakantie in Kameroen. Het celluloid zal imiddels wel vergaan zijn.
Thailand, 9 april – Wie vandaag Nieuws uit Thailand leest op mijn website, vraagt zich wellicht af waarom het zo weinig hard nieuws bevat maar des te meer nieuws over mode, sieraden en restaurants. Bovendien begin ik met een overpeinzing over twee paastradities: de palmpaasstok en matzes met boter en suiker. Zo’n stok heb ik vaak gemaakt in mijn kinderjaren, van de matzes had ik nog nooit gehoord. Voor de heidenen onder mijn lezers leg ik ook uit wat met Pasen wordt gevierd. Het terugdringen van nieuws komt door mijn toegenomen afkeer van wat Bangkok Post en het tv-journaal als nieuws brengen. Het meeste vind ik gezeik. Begrijpt u wel?
Thailand, 8 april – Op 14 april gaat in Almere de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade Expo 2022 open met als thema ‘Growing Green Cities’. Tot en met 9 oktober kan ik er genieten van ‘de geur en kleur van bloemen, planten, groenten en fruit’, schrijft de website floriade.com/nl. ‘In het 60 hectare grote Floriade-park ontdek je groene oplossingen van innovators uit binnen- en buitenland die onze steden leuker, mooier en duurzamer maken op het gebied van groen, voeding, gezondheid en energie.’ De eerste editie van de expo vond in 1960 in het Rotterdamse park plaats. Ben er geweest, maar kan me er niets van herinneren.
Thailand, 7 april – Je had vroeger op de kermis een tent met de dikste vrouw ter wereld, die je tegen betaling kon ‘bewonderen’. Ik herinner me ook een attractie waarin een man veranderde in een skelet dankzij een vernuftig systeem met een glazen plaat die onder een hoek van 45 graden stond en een lichteffect. Bestaan ze nog, de freaks die geld verdienen met hun handicap? Kwam op Facebook bijgaand plaatje tegen van George Moore aka the living skeleton (44 kilo) en Fred Howe aka the fatman (191 kilo) die eind 19e eeuw goedbetaalde sideshow performers bij een circus waren. Ik ben ook mager maar zal nooit de heldenstatus van Moore verwerven. Snik.
Thailand, 6 april – Nooit gezien, want gebouwd in mijn afwezigheid (2017-2021): Depot Boijmans Van Beuningen. Bezoekers zien het resultaat van 173 jaar verzamelen. Meer dan 151.000 verzamelde kunstwerken opgeslagen bij elkaar, gerangschikt in veertien depotruimten met vijf klimaten. Naast de objecten zijn alle werkzaamheden die komen kijken bij het beheer en onderhoud van een collectie te zien. Het gebouw heeft al een bijnaam, zoals veel gebouwen in Rotterdam: de Pot. Als inspiratie voor de vorm van het gebouw diende een aluminiumkleurige Ikea-schaal. De Blanda Blank, een licht glimmende serveerschaal van roestvrij staal van 3,99 euro, stond per toeval als suikerpot op de tafel tijdens de voorbesprekingen over het ontwerp voor het gebouw.
Thailand, 5 april – Als ik filmacteur was, in wat voor genre films zou ik dan het liefst willen spelen: horror, misdaad, science fiction, avonturen, romantiek, komedie? Ruime keus, op Wikipedia vond ik een lijst met de dertig meest voorkomende genres. En welke rol zou ik ambiëren: de good guy of de bad guy, een geleerde of een domkop? Zijn er dingen die ik liever niet doe? Jawel, uit de kleren gaan en met een mitrailleur tegenstanders neerknallen. Ik mag geschminkt worden maar van mijn hoofdhaar moet de grimeur afblijven. Aan lange wachttijden heb ik een broertje dood, maar die zijn vaak onvermijdelijk bij filmopnames. Dus…?
Thailand, 4 april – Stelde gisteren de vraag: hoe maak je een yoghurt vanille shake? ah.nl/allerhande levert het recept, hoewel voor een milk shake. Dit zijn de ingrediënten: 240 g vanilleroomijs, 200 ml halfvolle melk, 2 el kristalsuiker, ¼ tl vanille-extract. De bereidingstijd is 5 minuten, moet het drinken met een papieren rietje. Lijkt simpel – ja, dat had u gedacht. Ik heb geen maatbeker, halfvolle melk nog nooit gezien in Thailand, wel 0% vet. Of vanilleroomijs en vanille-extract hier te koop zijn, weet ik niet. Kristalsuiker uiteraard wel. Dus het feest gaat niet door. Dan toch maar een yoghurt bananen shake. Bananen zijn er in overvloed.
Thailand, 3 april – Mijn tweede yoghurt aardbeien shake was weer perfect. Heb de helft al gedronken en moet de verleiding weerstaan de rest ook al te drinken. Mijn volgende culinaire ‘prestatie’ wordt een shake met bananen. Heb het woord prestatie tussen aanhalingstekens gezet, want hoef niet veel meer te doen dan op het knopje aan van mijn Philips blender te drukken en na enige tijd op uit. Uiteraard nadat ik de bananen heb gepeld. Het liefst zou ik een vanille shake willen maken, maar hoe maak je die: iemand een suggestie? Of alle in Thailland verkrijgbare vruchten geschikt zijn voor een shake, weet ik niet. Ga ik ook niet testen, waarom zou ik?
Thailand, 2 april – Het is geen vrolijke kost waarop Mono29 mij trakteert, nadat ik om 2:55 uur na enkele uren slaap was wakker geworden: de Ebola crisis die in 2014 West-Afrika trof (Sierra Leone, Liberia, Guinee). Wel aardig zijn de previews van twee Chinese films: Lucky with you en Dr Stranger, onderbroken door het praatprogramma The Ladies met vier beauties. Behalve de coronavirus zijn er meer epidemieën geweest: Pest (foto), Spaanse griep, Aziatische griep, Hongkong griep, Sars, Mexicaanse griep, Mers. Hoor je er nog iemand over? Mensen vergeten snel en dat is misschien maar beter ook. Want 24/7 leven met ellende doen we liever niet.
Thailand, 1 april – Er zijn films die alleen tot hun recht komen in de bioscoop, het tv- of laptopscherm is daarvoor te klein. Ik denk aan Gandhi, Passage to India, The Last Emperor, Les uns et les autres en nu ik op Mono29 heb gekeken naar Victoria & Abdul, ook aan deze film uit 2017 over de bijzondere relatie tussen koningin Victoria en haar Indiase moslim bediende Abdul Hakim. Alhoewel ik geen woord van de dialogen kon verstaan, want nagesynchroniseerd in het Thais, heb ik gefascineerd gekeken, met name naar de acteerprestaties van Judi Dench als Victoria. Heb het filmverhaal integraal op mijn website dickvanderlugt.nl gezet. Lezen!
Thailand, 31 maart – Het kappersbezoek van enkele dagen geleden is me goed bevallen. Nu het kwik elke dag boven de dertig graden uitkomt (met een hogere gevoelstemperatuur) begon de baard me te ergeren. Een glad geschoren kin is bij deze temperaturen een stuk aangenamer. Ik zou willen dat het mogelijk is de baardgroei tijdens het hot season stil te zetten, maar daarin voorziet de natuur niet. Mijn hoofdhaar laat ik ongemoeid; het moet alleen zo nu en dan gefatsoeneerd worden. Kaal worden zit er niet in, moeder natuur is mij genadig. Het glad geschoren stukje met de gehechte hoofdwond is ook al door haar bedekt.
Thailand, 30 maart – De handyman van het hotel, die zeven dagen in zelf-isolatie is geweest omdat hij besmet was, doet zijn naam alle eer aan, want hij heeft de televisie weer aan de praat gekregen. Maar dat kostte nog heel wat moeite. Uiteindelijk bleek het signaal niet meer binnen te komen via HDMI maar via AV1. Dus staat de televisie na dagen van zwart weer constant op Mono29 met het geluid op een lage stand. Het geluid uitzetten kan ook via Mute, maar stil is zo stil. Een klein beetje achtergrondgeluid is wel zo prettig. Bovendien geeft Good Morning Thailand, het journaal van Mono29, de hele dag nieuwsupdates, gepresenteerd door een van de drie vaste journaallezers. Wil ik niet missen.
Thailand, 29 maart – De mango yoghurt die ik heb gemaakt, is dikker dan de aardbeien yoghurt die ik kon drinken. Dus wordt de lepel in stelling gebracht. Maar de smaak is er niet minder om. Wat wordt de volgende vrucht waarmee ik een yoghurt shake maak? Eerder al eens met druiven geprobeerd, maar die lieten zich niet goed pureren. Banaan, kiwi, lychee, ananas en watermeloen lijken me ook goede kandidaten. In Nederland ben ik gek op aalbessen, maar die heb ik hier nog nooit gezien. Wat zal ik gezond worden met al die vitaminebommen. Ik slik weliswaar dagelijks een vitaminepil A tot Z maar die is namaak.
Thailand, 28 maart – Omdat in Thailand onlangs een student tijdens zijn ontgroening is overleden, op Wikipedia gekeken wat Nederland aan ontgroeningen en misstanden kent (kende). Die liegen er ook niet om. Ook beroepsgroepen kennen inwijdingsgebruiken, maar die zijn onschuldig. Tuinders laten een leerling op zoek gaan naar het aardbeienladdertje, een leerling-timmerman moet op zoek naar de vierkantegatenboor, een beginneling gaat op zoek naar ooievaarskuitenvet en een jongste bediende moet uit het archief de map met de zoekgeraakte stukken halen. De beginneling wordt steeds van het kastje naar de muur gestuurd, omdat oudere werknemers het ritueel kennen en het spel meespelen. Of het nog steeds wordt gedaan, weet ik niet.
Thailand, 27 maart – Lange tijd niet gebruikt: de mixer van Philips, gekocht om gezonde vruchtendrankjes te maken en voedsel te pureren ter ontlasting van mijn gebit. Ditmaal een yoghurt aardbeien shake gemaakt met aardbeien uit Zuid-Korea. Fluitje van een cent: eerst de aardbeien gepureerd, daarna yoghurt en suiker toegevoegd, want de yoghurt is nogal wrang. Als laatste gekoeld in de koelkast, want een vruchtenshake is het lekkerst als hij koud is. Mijn volgende project wordt yoghurt mango shake. Verder nog geen plannen voor mijn landgenoot uit Eindhoven, made in China. Een andere aanschaf, een inductiekookplaat, waarop ik eieren heb gebakken, nog veel langer niet aangeraakt. Liever een zacht gekookt eitje uit de elektrische Tomado eierkoker.
Thailand, 26 maart – Schreef gisteren dat de oceanen 71% van de planeet bedekken, waarvan slechts 5% is onderzocht. Ik vroeg me af wat de resterende 95% in petto heeft en suggereerde dat de verdwenen stad op het mytische eiland Atlantis misschien ergens op de oceaanbodem ligt. Atlantis werd voor het eerst vermeld in Plato’s dialogen Timaeus en Critias. Door een catastrofe zou het rijk rond 9600 v. Chr. plotseling zijn verdwenen. Het eiland komt over de hele wereld in vele verhalen voor. Een goede vriend stuurde me een kaart met de locatie. Suggestie voor Oad en D-Reizen: Neem het eiland als vakantiebestemming in je aanbod op.
Thailand, 25 maart – De oceanen bedekken 71% van de planeet – waarvan slechts 5% is verkend. In die 5% heeft Bob Ballard de Titanic, de Bismarck, de carrier Yorktown en geheel nieuwe vormen van leven gevonden. Dat weet ik sinds de documentaireserie Alien Deep met Bob Ballard van National Geographic. Wat zou er nog allemaal te vinden zijn in die 95%: Misschien de verdwenen stad op het mythische eiland Atlantis? De Griekse filosoof Plato was de eerste die op de proppen kwam met verhalen over Atlantis. Plato wordt over het algemeen beschouwd als een geloofwaardige historische bron. Maar er is geen enkel onweerlegbaar bewijs van het bestaan van Atlantis bekend.
Thailand, 24 maart – Eindelijk de stoute schoenen aangetrokken en naar de kapper gegaan. Het werd tijd: ik had een baard waardoor een Thai mij ooit Santa Claus noemde. Heb overwogen het verwijderde haar in een een envelop te doen en het naar het hoge Noorden te sturen, maar wist het adres niet. Dus moet wachten tot december wanneer hij deze kant op komt. Aan mijn kapsel heb ik niet veel laten doen. Ik ben trots op mijn haardos – veel mannen van mijn leeftijd zijn al lang kaal. En Thaise mannen hebben over het algemeen een voorkeur voor kort. Leerlingen zijn dat zelfs verplicht.
23 maart – Hallmark verleidt me het voorjaar te vieren met vrolijke kaarten en zonnige cadeaus, zoals bloemen, dranken en een paasei. ‘Spring de lente in, vier het voorjaar met een frisse start. Ruim je huis op, organiseer je werkplek en wees attent met een vrolijke kaart (+cadeau) door de brievenbus.’ Goed advies, organiseer je werkplek, want die is een rommeltje en vuil. Het advies ruim je huis op doet me denken aan vroeger met de Grote Schoonmaak rond Pasen. De kolenkachel ging dan uit tot de volgende winter, zelfs als Pasen vroeg in het jaar viel en het nog koud was. Maar het gebruik is in onbruik geraakt.
Thailand, 22 maart – Kun je soep met een vork eten? Nee, zult u zeggen, soep eet je met een lepel. En toch kan het. De egg-boiled soup with fresh crab meats van Hongkong Noodle (85 baht) begin ik te eten met een lepel, maar na een tijdje schakel ik over op een vork. De soep bevat flintertjes krab die ik met de vork verzamel en overhevel op mijn lepel. Als tweede gerecht bestel ik pork dumplings (drie voor 49 baht). ’t Zijn mijn favoriete gerechten, maar favoriete gerechten moet je niet te vaak eten, is mijn ervaring, want dan gaat de glans er vanaf. Beide bestel ik telefonisch. Uurtje wachten en daarna genieten.
Thailand, 21 maart – Vanaf 23 maart vervalt de plicht om in de bussen van Oad en D-Reizen een mondkapje te dragen. Dat is goed nieuws voor iedereen met vakantiekriebels, maar ik profiteer er niet van want heb geen kriebels en bovendien opereren de reisbureaus niet in Thailand. Ik zal de dag prijzen wanneer de mondkapjesplicht in Thailand vervalt: in de metro, in de bus en 7-Eleven. De plicht geldt ook op straat alhoewel ik me daar weinig van aantrek. Voorbijgangers passeer ik altijd op grote afstand en hun afkeurende blik negeer ik. Schreef het eerder: drukke plaatsen en slecht geventileerde ruimtes vermijd ik. In fabrieken en op bouwplaatsen kom ik nooit. Wat zou ik er te zoeken hebben?
Thailand, 20 maart – Krijg regelmatig mailtjes van NRC Webwinkel met ‘unieke aanbiedingen voor NRC lezers’. De laatste aanbieding was de Bosch Indego S+ 500 robotmaaier voor 899 euro. Met deze robotmaaier hoef ik me deze lente en zomer niet bezig te houden met het gazon. De auto calendar functie berekent op basis van het gazon en de lokale weersverwachting automatisch wanneer er gemaaid moet worden. Het instellen en bedienen van de robotmaaier gaat uiterst eenvoudig via een app op mijn smartphone. Maar wat moet ik met zo’n ding? Woon (in Vlaardingen) op de tweede verdieping. Ik heb liever een robotkok, want ben niet erg bedreven in de keuken. Ideetje, NRC?
19 maart – Schoolbank vraagt me: ‘Ben jij terug bij je jeugdliefde? Weer net zo verliefd als toen. Je eerste vriendje of vriendinnetje vergeet je nooit meer.’ Ik was verliefd op een meisje, een zware suikerpatiënt die ik toen ze ontregeld was en in het ziekenhuis was opgenomen, nog heb bezocht. Kort daarna vertrok ik via de Stichting Nederlandse Vrijwilligers voor twee jaar naar Kameroen waar ik werkte als adviseur alfabetisering. Maar de relatie hield geen stand.
Veel later gehoord dat ze was overleden nadat haar toestand was verslechterd en ze was opgenomen in een verpleegtehuis. Ik weet zeker dat we getrouwd waren als ik in Nederland was gebleven. Hoe onvoorspelbaar kan het leven zijn – wreed soms.
Thailand, 18 maart – De gescheurde patella in mijn kniegewricht is hersteld. De röntgenfoto in het Ramathibodi ziekenhuis bevestigde gisteren wat ik al vermoedde, want de knie deed geen pijn meer. Betekent dit dat ik me kan inschrijven bij de marathon van Rotterdam? Nee, het gewricht is nog stijf want heeft te lang in rust verkeerd. De knieband droeg ik trouwens alleen buitenshuis; in mijn kamer ging de dwangbuis uit. Mijn rolstoel gebruik ik alleen op lange afstanden, bij korte stukjes volstaat de wandelstok. Dokters advies luidt: oefenen, bewegen. Dat doe ik. En nu oppassen dat ik niet weer val, want een ezel enzovoort.
Thailand, 17 maart – Heb met mijn moeder ooit een busreis naar Wenen gemaakt. Zij, op twee zonen na weduwe, en ik, gescheiden, zagen er tegenop de kerstdagen thuis door te brengen. De chauffeur/reisleider vertelde van alles over plaatsen die we passeerden, weetjes die je onmiddellijk weer vergeet. Om de ergernis van de heenreis te voorkomen, bleven we langer en reisden terug met de trein. Van ons verblijf herinner ik me alleen dat de Wienerschnitzel nergens op het menu stond en dat we bij McDonald’s aten, voor het eerst en de enige keer in ons leven. We aten de befaamde Sachertorte en ik bezocht de spreekkamer van Freud.
Thailand, 16 maart – Mijn toenmalige Thaise vriendin, haar zus en ik waren uitgenodigd door broer en schoonzus voor een kerstmaal. We gingen gourmetten wat ik een poppenhuis keuken noem. Je stopt eindeloos kleine hapjes in je mond maar je maag blijft knorren. Toen we terugkwamen in Vlaardingen, doken de twee meiden onmiddellijk de keuken in om een Thais gerecht te bereiden. Een stevige rijstschotel die de honger écht verdrijft. Nadien gourmetten taboe verklaard, want eten heeft tenslotte als doel om verzadigd te raken. Ik ben geen fijnproever; eet net zo lief een stevige stamppot andijvie of aardappelen, groente en een balletje gehakt.
Thailand, 15 maart – Als mijn moeder nog geleefd had, toen ik kennis kreeg aan een Thaise vrouw, zou ze alle Thaise gerechten willen proeven, die mijn vriendin bereidde, want ze was gek op exotische gerechten. Zoals ook gamba’s die mijn toenmalige Kameroense echtgenote bereidde. Ik kocht vaak een groot pak diepgevroren gamba’s bij de viswinkel van P. de Vries in de Oude Binnenweg. We smulden, zij en ik. Zou ze graag nog eens eten. Kameroen heeft ze nooit bezocht, Thailand was nog niet in beeld. Beide landen zouden te warm voor haar zijn geweest; ze had snel last van hoofdpijn. Mijn ouders bezochten me wel toen ik in Engeland werkte.
Thailand, 14 maart – Twee reisbureaus vragen me of ik lentekriebels heb. Oad biedt een busreis naar Duitsland aan, naar de parels van de Duitse architectuur; Weimar, Leipzig, Dresden en een bezoek aan een uitvoering van de Matthäus Passion. D-Reizen biedt een zonvakantie aan naar hotels in Spanje, Turkije en op Gran Canara. De busreis kost 649 euro, de hotels 585 tot 1.057 euro. Nog afgezien van de kosten, die mijn budget te boven gaan, maar de Matthäus heb ik al eens bijgewoond in de Grote Kerk van Schiedam. Mijn derrière doet nog pijn van de lange zit op de keiharde kerkbank. En wat moet ik met een zonvakantie, meer dan genoeg zon op mijn huidige adres.
Thailand, 13 maart – Er wellen nog meer herinneringen op aan mijn overleden Kameroense ex-vrouw. Nadat de huwelijksakte was ondertekend in het paleis van de fon van Mankon hielden we een receptie in en voor ons huis. Later kwamen de wijkoudsten klagen dat ze niet waren uitgenodigd. Wist niet eens dat ze bestonden. Zoals gebruikelijk gingen de envelopjes met geld ongeopend in mijn zak, want openen in het bijzijn van de gever was onbeleefd. Daarna dineerden we met een klein gezelschap en besloten de dag op de dansvloer. Helen nog steeds gekleed in de bruidsjurk die door de vrouw van een Nederlandse vrijwilliger was genaaid, hoewel Helen had gezegd dat de bruid zich normaal verkleedt.
Thailand, 12 maart – De James Bond films raken steeds verder verwijderd van hoe de serie met Dr No (1962) en From Russia with love (1963) begon. Ik kijk naar Die another day uit 2002. Daarin is hij al lang niet meer geheim agent 007, maar een ordinaire vechtersbaas zoals Rambo. Ik schreef al vaker: voor mij is er één echte James Bond en dat was Sean Connery. De acteurs die na hem kwamen, kunnen niet aan hem tippen. De verhalen zijn ook steeds fantastischer geworden. Maar zijn vrouwelijke tegenspelers met wie hij natuurlijk in bed belandt, zijn in elke films beauties en zijn auto’s vaak de Aston Martin, voorzien van allerlei snufjes.
Thailand, 11 maart – Vandaag is vrijdag en dat is voor mij een ‘bijzondere’ dag. Mijn kamer wordt schoongemaakt en de Bangkok Post gaat vergezeld van het magazine Guru, een gids die meldt wat er zoal op cultureel, toeristisch en culinair gebied in het land valt te beleven met veel Bangkok. Het is elke keer weer een verrassing wat het thema van het omslagverhaal is en waarover hoofdredacteur Pornchai schrijft. Haar Editor’s Notes zijn een genoegen om te lezen door een licht ironische toon. Ben benieuwd wat het blad vandaag in petto heeft en zal het zeker weer melden. Met meer plezier dan het nieuws van de dag dat de krant biedt.
Thailand, 10 maart – Welke films moet je gezien hebben? Op mijn topvijf staan (in willekeurige volgorde) Casablanca, Les uns et les autres, Gandhi, The Last Emperor en als vijfde twijfel ik tussen Novecento, A passage to India, Four weddings and a funeral, Pretty Woman en The silence of the lambs. Van alle films staan scènes me nog helder voor de geest en acteurs. Zoals Anthony Hopkins (Hannibal Lecter) en Hugh Grant (Charles) met onnavolgbare stuntelige monologen. Gandhi is me dierbaar vanwege zijn houding van geweldloos verzet; Casablanca door de fluwelen stem van Ingrid Bergman (Play it once, Sam. For old times’ sake).
Thailand, 9 maart – Het is niet allemaal moord en doodslag wat Mono29 toont. Het televisiekanaal wisselt de vechtfilms af met documentaires, zoals Alaska State Troopers, zeg maar de rijkspolitie van Alaska, sinds 1959 de 49ste staat van de VS. Ze patrouilleren over de ’s winters besneeuwde en zomers droge wegen en verrichten arrestaties van bestuurders en bewoners, maar vanwege de taalbarrière weet ik niet wat die misdaan hebben. Ze worden met de handen geboeid op de rug naar het politiebureau gebracht. In de serie World Voyage wordt nieuws uit de hele wereld vertoond op het gebied van milieu, technologie, reizen, hobby’s, sport, gezondheid – ook een welkome afwisseling te midden van al het bloedvergieten.
Thailand, 8 maart – Zag op de televisie een man met een werphengel en gelijk welde een herinnering op aan mijn ex-echtgenote Helen, die maandag is begraven. We gingen vaak naar een plasje onder de rook van Zestienhoven. Ik heb geen geduld voor vissen, zij wel. Ze kon urenlang naar de dobber turen zonder iets te vangen. En wat ze ving, was te klein om te bereiden. Van een zomervakantie herinner ik me een tocht op de Grevelingen met de zeilboot van mijn broer (voor de kenners een Varianta). Je haalde er aan de lopende band scholletjes uit. En die gingen wel de koekenpan in, want ik ben gek op schol.
Thailand, 7 maart – Mijn moeder had gesnuffeld in mijn dagboek, wat niet zo moeilijk was want ik gebruikte een grote agenda als dagboek. Ze had gelezen: Soms kan ik mijn ouders haten, vertelde ze. Ja, pubers kunnen ongenuanceerd hard zijn. Ze hebben nog niet de levenservaring die hen mild kan maken. Mijn moeder was niet boos op me, ze zei het wel te begrijpen. Wat me destijds ergerde, kan ik me niet herinneren. Kan nooit erg belangrijk zijn geweest. In latere jaren gebruikte ik een dagboek met een slotje, maar dat was niet eens nodig: ze respecteerde mijn geheimen. Ik hoop iets van haar wijsheid te hebben geleerd.
Thailand, 6 maart – Varkens hebben een goed leven zolang ze in de modder kunnen wroeten en gevoederd worden. Maar onherroepelijk komt daar het moment van de reden waarom ze gefokt worden: het slachthuis. In Thailand was ik enkele malen getuige van de slacht van een varken. Het gekrijs van de beesten ging door merg en been – ze moeten het voorgevoel hebben gehad dat er een eind kwam aan hun leven. Zachtzinnig gebeurde het niet: eenmaal kreeg het dier met een hamer klappen op zijn kop, een andere maal werd een mes in zijn lijf gestoken, zodat het dood bloedde. Het vlees krijgt geen tijd om te versterven. Zou wel moeten om de spieren te ontspannen voor een mals varkenslapje.
Thailand, 5 maart – Men zegt: Herhaling is de kracht van de reclame. Maar ik zeg: Herhaling is de ergernis van de reclame. Dezelfde reclames op Mono29 heb ik al tientallen zo niet honderden malen gezien en wat nog erger is: ze hebben zich genesteld in mijn geheugen. Maak mij ’s nachts wakker en vraag wat Downy is en ik kan u vertellen dat het een wasverzachter is en hoe de reclame eruit ziet. Al even ergerlijk zijn de previews. Ze geven geen representatief beeld maar plakken alle geweldscenes aan elkaar. Je kunt de televisie toch uitzetten, zegt u misschien. Maar het kwaad is al geschied.
Thailand, 4 maart – Niemand is onsterfelijk, schreef Simone de Beauvoir in 1946. Het boek staat ongelezen op de boekenplank bij mij thuis (waarom eigenlijk?) maar ik weet wel dat het gaat over een man die vervloekt is om voor altijd te leven. In die zin is de dood dus een zegen. Maar niemand zal feestvieren wanneer een geliefde sterft, alhoewel in Thailand de eerste dagen na het overlijden op een feest lijken met eten en drank. Sommigen zien dit als ongevoeligheid, maar dat is een misvatting. Het verdriet is er, maar niet zichtbaar. Nog steeds wordt in zwarte kleding afscheid genomen, maar in Nederland hoeft dat niet meer.
Thailand, 3 maart – De herinneringen blijven opwellen, mede dankzij de reacties op mijn column van gisteren. Voor het inwijdingsfeest van mijn nieuwe woning in Vlaardingen had Helen een bowl gemaakt, een mix van diverse sterke dranken plus vruchtjes. Mierzoet door de toegevoegde suiker en verraderlijk gevaarlijk. Aan het eind van de avond serveerde ze pepersoep, een probaat middel tegen een eventuele kater. Van een feest in mijn Schiedamse woning herinner ik me een incident. Helen had ons hondje een dreun verkocht omdat hij bedelde. Een gast zei: Je mag hem niet slaan. Oei! Helen reageerde: Omdat je met Dick slaapt, mag je je er niet mee bemoeien. Gast geërgerd exit. Een andere gast verklaarde: Botsing der continenten.
Thailand, 2 maart – De enige troost die je kunt putten uit een overlijden, zijn de herinneringen. Dus toen mijn dochter mij meldde dat haar moeder zondagavond was overleden, welden de herinneringen op vanaf het moment dat ik haar in Kameroen ontmoette. Ik heb ze vastgelegd in ‘Afrikaanse vrouw, Hollandse man’ dat ik altijd kan raadplegen als mijn geheugen mij in de steek laat. De beste verhalen heb ik gebundeld in ‘Het beste van…’, te vinden op mijn website. In 1972 kwam ze met me mee naar Nederland. Ze had het moeilijk met de overstap, waarbij ik geen hulp bood want had zelf na twee intensieve jaren grote moeite in het Nederlands gareel te komen.
Thailand, 28 februari – Nieuw huis, iets te vieren, jarig of andere mijlpaal, vraagt Hallmark aan me. Verras met dit speelse boeket dat door de brievenbus past. Een mix van blauwe en paarse bloemen, zoals tulp, freesia, iris en tulp, zorgen voor een lentefris tafereel op de salontafel of het dressoir. Extra leuk dankzij het kaartje dat we voor je meesturen met daarop jouw lieve woorden. Een bijkomend voordeel is dat de ontvanger niet thuis hoeft te zijn om dit cadeau te ontvangen op de deurmat. Wie verras jij?
Thailand, 27 februari – Een mens tobt wat af in het kleinste kamertje, schreef Trouw op 28 augstus 1999. Maar er borrelen ook ideeën op voor mijn columns op Facebook. Of een vraag die ik nooit eerder heb gesteld. Zoals gisteren hoe heet de wc-bril in het Engels? De Engelsen zeggen toilet seat, waar geen speld tussen te krijgen is, maar ik vind ons woord beeldender. De zetel heeft wel iets van een bril, zei het een monocle. Reeds in de Middeleeuwen sprak men over de ‘cleine camere’. Heette in vroeger eeuwen ook het ‘heimelijk gemak’’ of de ‘bestekamer’ of het ‘vertrek’. (Bron: Woordenboek van Eufemismen, Marc de Coster)
Thailand, 25 februari – Men zegt: Mens sana in corpore sano (Een gezonde geest in een gezond lichaam). Het is een vaak aangehaald citaat uit een van de satiren van de Romeinse dichter Juvenalis, schrijft Wikipedia. In mijn geval klopt dat ‘gezonde geest’ wel maar het lichaam laat het vaak afweten. Er zijn goede en slechte dagen. Gisteren was een slechte dag: stond vermoeid op, wat de hele dag zo bleef. Vandaag is een goede dag; heb me nog nooit zo fit gevoeld. Mijn knie, die ik verwond heb door een lelijke val, doet geen pijn meer (hoera), ik kan ondersteund door een wandelstok kleine stukjes lopen, maar buigen gaat moeizaam.
Thailand, 22 februari – Om 6 uur begint de nieuwsmachine te draaien met een nieuwe aflevering van Good Morning Thailand, het journaal van Mono29. ’s Nachts wordt regelmatig het journaal van een dag eerder herhaald. Omdat de journaallezers lang aan het woord zijn, moet het begeleidend filmmateriaal eindeloos herhaald worden. Wat ze zeggen, kan ik niet verstaan, maar vaak weet ik wel waarover ze het hebben omdat ik het item als bericht in de krant ben tegengekomen. Het journaal toont verkeersongelukken die de Nederlandse media niet eens zouden halen. Zoals laatst de botsing tussen een busje en een personenauto waarvan de bestuurder de regel ‘rechtdoor gaat voor op dezelfde weg’ overtrad.
Thailand, 21 februari – Toen ik mijn intrek nam in Ban Kaew Mansion, vele jaren geleden, was de huidige kruidenierswinkel een eetzaal, keuken en een klein winkeltje. Ik gebruikte er ’s ochtends een continental breakfast. Het hotel had ook buitenlandse gasten, zoals een Russische fotograaf die Bangkok bij nacht vastlegde, een Amerikaan, die op de vlucht was voor zijn schoonfamilie en zo nu en dan andere nationaliteiten met wie ik een praatje kon maken.
De laatste jaren is er niemand meer met wie ik een behoorlijk gesprek kan voeren. Toeristen zijn er niet, zo nu en dan brengt een Thais stelletje er de nacht door. De meeste kamers in het hoofdgebouw en het tweede pand staan leeg. Alleen het derde pand met kamers die permanent verhuurd zijn, heeft de pandemie overleefd.
Thailand, 5 februari – Nog twee nachtjes slapen en dan kan ik weer terecht in een van mijn favoriete pleisterplaatsen in het centrum, restaurant Sarica aan de Surawong Road. Het is aangenaam daar te vertoeven in comfortabele stoelen en het passerende auto- en voetgangersverkeer te observeren. Niet dat het veel verrassingen biedt, maar alles is beter dan de dagen te slijten in mijn hotelkamer, die als enig vertier films en documentaires op Mono 29 biedt. Sarica zou op 1 februari heropenen, maar toen ik er maandag kwam, bleek de heropening een week te zijn uitgesteld. Als die weer wordt uitgesteld, ga ik vloeken.
Thailand, 3 februari – Mijn ouders hadden een volkstuin op het volkstuinpark Thurlede in Schiedam dat 250 tuinen telde op een oppervlakte van 9,8 hectare. Elke tuin mat circa 200 vierkante meter. Mijn vader was de tuinman, mijn moeder verrichtte haar traditionele taken als huisvrouw. Ik herinner me weinig van het tuintje. Groentes werden er niet op verbouwd, er was een rotstuintje, een grasveldje, een bloemenperk en er stond een huisje op, een van de modellen door de vereniging voorgeschreven. Mijn vaders liefde voor tuinieren is nooit op me overgeslagen. Maar ik kan wel genieten van mooi aangelegde tuinen. Thailand telt er talloze, zoals het afgebeelde Nong Bouak Haad Park in Chiang Mai.
Thailand, 25 januari – Dankzij de documentaire The history of food op Mono29 weet ik inmiddels dat de potato chip is uitgevonden door George Crum (1824-1914), de chef-kok van het restaurant Moon’s Lake House, een resort in Saratoga Springs, New York. De legende vertelt dat op 24 augustus 1853 de spoorwegmagnaat Cornelius Vanderbilt zijn beklag deed dat de door Crum geserveerde patat friet veel te dik en klef was en ook niet zout genoeg. De boze kok besloot daarom de aardappelen flinterdun te snijden, frituurde deze tot gekrulde chips en gooide er flink wat zout overheen. Toen ze klaar waren serveerde hij ze aan de gast die ze met veel smaak opat. Andere gasten in het restaurant wilden ook wel deze nieuwe lekkernij proeven. De chip was geboren.
Thailand, 16 januari – Ik mag graag mensen observeren, op straat of in mijn directe omgeving. Ik probeer een trefwoord te vinden dat hen typeert. Voor mijn voormalige vriendin (mijn zielige zusje) die een hersenbeschadiging heeft opgelopen door een ontsteking, bedacht ik ‘mateloos’. Ik vroeg haar laatst een blikje Nescafé Latte te kopen. Ze kocht er twee. Maar dat is net als melk alleen lekker als het gekoeld is. Tegen de tijd dat ik aan het tweede blikje begin, is de inhoud lauw. Ze heeft ook een merkwaardige manier van voortbewegen: ze loopt niet, maar dribbelt. Koddig gezicht. Net als haar bovenlip die ze regelmatig optrekt, wat me doet denken aan een konijntje.
Thailand, 12 januari – Het varken is momenteel veel in het Thaise nieuws. Dat komt omdat de prijs van varkensvlees omhoog is geschoten. De krant meldt dat veel consumenten zijn overgestapt op goedkoper vlees, zoals kip. Maar daar zijn ook weer problemen mee want de prijs van eieren is ook gestegen. Het varken benijd ik niet. Een einde als sappig karbonaatje op het bord van niet-vegetariërs is hun enige bestaansreden. Hun lebensraum is doorgaans te klein, dus veel lichaamsbeweging hebben ze niet. Kippen hebben een beter leven, tenzij in een legbatterij. Maar als ze geen eieren meer leggen, is ook voor hen het slachthuis de eindbestemming.
Thailand, 11 januari – Dat driemaal scheepsrecht is, wordt weer eens bevestigd door de wasvrouw van mijn hotel die vis heeft bereid, meegenomen door Ao (mijn ‘zielige zusje’). Driemaal was het een ramp. De eerste maal was het gebakken visje zo hard dat het een gebit als van een leeuw vereiste om het te eten. De tweede poging, een gestoofde vis, was dermate spicy dat ik al na één lepel de Niagara waterval nodig had om de brand te blussen. De derde vis was een zoetwatervis met een modderige smaak. Wat resteert is een innig verlangen naar groene haring, een lekkerbekkie, makreel, oesters en Nederlandse garnalen (van ’t Hoogertje in Vlaardingen, foto). Hoe lang nog?
Thailand, 9 januari (vervolg van gisteren) – Het werd geen zuurkool, want had al een half verjaardagstaartje gegeten en enkele stuks curry pap oftewel een pasteitje van bladerdeeg met curry, in het Engels puffy pastry of French pastry. Die kreeg ik toen Mac en ik nog in Sarica waren, het restaurant deed er ook nog een doos Ferrero Rocher bij, maar die heb ik nog niet aangebroken. Mijn Facebook bericht van gisteren scoorde een groot aantal felicitaties (waarvoor mijn dank). De voormalige burgemeester van Vlaardingen proostte virtueel met me, een oud-leerling wist nog mijn fascinatie voor Tintin als verslaggever en een kennis stuurde een liedje. De zuurkool komt wel een andere keer.
Thailand, 8 januari – Vandaag ben ik jarig. Ik word 75 jaar of ga mijn 76ste jaar in zoals in Thailand soms wordt gezegd. Geef ik een verjaardagsfeestje? Nee, de kennissen die ik zou willen uitnodigen, zijn nog in Nederland en wachten af totdat Thailand de quarantaineplicht afschaft. Eén kennis die het wel gelukt is, ligt ziek in het ziekenhuis (geen Covid).
Hoe ga ik mijn verjaardag dan wel vieren? Met een dineetje in G’s Bangkok, een restaurant met een Duits-Thaise keuken in Silom soi 4. Ze serveren er een gerecht met zuurkool, en laat ik daar nu gek op zijn. Ook de koffie is top.
Thailand, 7 januari – Als een dief in de nacht, zo is mijn ‘zielige zusje’ Ao vertrokken. De logeerkamer die ik voor haar had gehuurd, was ineens leeg gehaald. Toen ze vertrok, lag ik te slapen. Dat zij en mijn pleegzoon Mac niet accordeerden, was me al eerder opgevallen. Als ik het goed begrijp (wat lastig is bij iemand die de Engelse taal nauwelijks beheerst) ergerde ze zich aan het gepest van Mac, maar die klaagde op zijn beurt over haar bazig gedrag. Ik vond het gekissebis kinderachtig, immers: waar twee kijven hebben twee schuld. Voor vrederechter spelen, lukte niet. Dus ben nu volledig aangewezen op Mac en mezelf. Het moet maar.
Thailand, 6 januari – Wat kunnen Thaise mensen ongelooflijk lang en irritant ouwehoeren. Gisteren was de chauffeur van de taxi die Mac en mij naar en van het centrum bracht, constant aan het woord. Nog ergerlijker was dat hij de stem van een cirkelzaag heeft. In Nederlandse bussen hangt het bordje Niet spreken met de bestuurder, in Thaise taxi’s zou het bordje Niet spreken met de passagiers moeten hangen. Waarover de goede man het allemaal had, weet ik uiteraard niet. Maar ik vermoed dat hij niet sprak over levensvragen, want die vereisen een diep filosofisch inzicht. Het zal wel over corona en de kosten van levensonderhoud zijn gegaan of de nationale hobby eten.
Thailand, 5 januari – Je mag de hele maand januari iemand een gelukkig nieuwjaar wensen, maar daarna valt er nog genoeg te wensen in Thailand want op 1 februari begint het Chinese Nieuwjaar (van de tijger), 14 februari is Valentijnsdag en 13, 14 en 15 april wordt Songkran gevierd. Verder zijn er nog de nodige boeddhistische feestdagen en 8 november is Loy Krathong. Ook de verjaardagen van de koning (28 juli), koningin-moeder (12 augustus, tevens moederdag) en geboortedag van Bhumibol (5 december) zijn wenswaardig. En niet te vergeten: 16 januari is Teachers’ Day waarop leerlingen hun leerkracht bedanken met een cadeautje. Kent Thailand een kinderdag? Ja, dit jaar op 8 januari, maar eigenlijk 366 dagen.
Thailand, 4 januari (vervolg van gisteren) – De derde gedachte die in me opwelde, heeft betrekking op handelingen die ik vroeger, voor mijn handicap, gedachte- en moeiteloos uitvoerde en nu inspanning vereisen. Voor de hand liggend zijn lopen en opstaan, minder voor de hand liggend de stoelgang. Ik heb last van verstopping wat wel zal komen omdat ik nauwelijks lichaamsbeweging heb en voornamelijk een zittend en liggend bestaan heb. Of komt het doordat ik elke dag rijst eet, want rijst absorbeert vocht? Doe enkele korrels in een zoutvaatje en de zout gaat niet klonteren. Toch eens aan een diëtiste vragen.
Thailand, 3 januari (vervolg van gisteren) – Drie gedachten welden op oudejaarsavond in me op. De tweede luidt: Sinds ik voornamelijk rijstgerechten eet, ben ik de aardappel gaan herwaarderen als lekkernij. In restaurant Sarica, waar ik regelmatig dineer, eet ik wel eens curry rice with chicken. Die bevat stukjes aardappel. Ik kan niet mijn bordje leeg eten, een eis die in mijn kinderjaren gold, maar er blijft geen stukje aardappel over. In Nederland heeft de oer-Hollandse pieper trouwens terrein verloren aan rijst (van de Chinees) en pasta, eerst macaroni later spaghetti en andere pastavormen. Maar de aardappel blijft aan top staan.
Thailand, 2 januari – Drie gedachten welden op oudejaarsavond in me op. De eerste: Over etiquetteregels moet je nooit vragen: waarom? Neem het klassieke ‘Hoe hoort het eigenlijk’ uit 1938 van Amy Groskamp-ten Have.
Het bevat regels voor tafelschikking, het eten van asperges, het gebruik van titulatuur, de samenstelling van een bruidsstoet, correct converseren, tutoyeren, brieven schrijven, gearmd lopen (‘absoluut niet zoals het hoort’), het geven van geschenken, telefoneren en zwijgen (‘een stille weldaad’).
Bij het verschijnen van een herziene uitgave in 1999 tekende het Haarlems Dagblad uit de mond van voormalige kennissen van Groskamp diverse onthullingen op. De vrouw die goede manieren predikte, praatte zelf te hard, droeg te veel make-up, drong voor in winkels en bleef bij een visite plakken. (Wordt vervolgd)
Thailand, 1 januari 2022 – Voor mij vannacht geen countdown in Pattaya of Phuket, zelfs niet gebleven in Silom 4 maar rond acht uur teruggekeerd naar mijn pied à terre om de jaarwisseling in mijn bed te ‘vieren’. Bij wijze van spreken want aan een stevig ingesnoerde knie valt weinig lol te beleven. Het zal nog geruime tijd duren voor ik mobiel genoeg om mijn rolstoel in het vet op te bergen. Lopen doe ik al wel kleine stukjes maar altijd ondersteund door een wandelstok en een helper. Lange afstanden leg ik af in een 5-deurs taxi, waarvan de bestuurder in de buurt woont. Ideaal vervoermiddel met voldoende ruimte voor mijn lange stelten.
Thailand, 30 december – Nog één nachtje slapen en dan kan het aftellen beginnen naar het nieuwe jaar. Als ik in Nederland was, zou ik de komst vieren met een fles champagne. De beste herinnering bewaar ik aan een oudejaarsavond waarop ik de film The Party heb gezien met Peter Sellers. Onbedaarlijk gelachen. De film later nog eens gezien, wat eigenlijk onverstandig is want nu verraste hij niet meer. Een soortgelijk ervaring had ik bij een bezoek aan Epe, waar ons gezin elke zomer kwam. Toen spannend, in de herhaling viel de plaats tegen. Daarom zal ik nooit meer terugkeren naar Kameroen waar ik twee jaar gewoond en gewerkt heb.
Thailand, 29 december – Schreef gisteren de naam van een stadsgenoot te hebben gelezen op het shirt van een tuktuk bestuurder. Daar stond: Anderson, The electric city, South Carolina. Wikipedia meldt dat de stad vernoemd is naar een lokale held uit de Burgeroorlog, generaal Robert Anderson. De stad verwierf zijn bijnaam aan het einde van de 19e eeuw toen het de eerste stad in het zuiden werd die gebruik maakte van langeafstandskabels om elektriciteit te transporteren die werd opgewekt door waterkrachtcentrales. Dezer dagen zou Bangkok ook wel de elektrische stad genoemd kunnen worden vanwege de vele kerst illuminaties. De lichtstad is eveneens passend, want Bangkok steekt Parijs naar de kroon.<
Thailand, 28 december – Ik schreef al eens eerder dat ik in Thailand soms personen tegenkom die sprekend op iemand lijken die ik in Nederland ken. Maar gisteren kwam ik een naam tegen van iemand die op elf uur vliegen afstand woont. Zat in een tuktuk na een gezellige middag en vooravond terug naar mijn pied à terre. Op de rug van de bestuurder las ik Anderson, The electric city, South Caroline. Laat nou een bekende Vlaardinger Jan Anderson heten. Hij bestiert een streekmuseum en verzamelt de duivel en zijn ouwe moer. Ik schreef ooit voor hem ‘Verzamelen gaat vanzelf’ met foto’s van 150 van zijn verzamelingen. (Wordt vervolgd)
Thailand, 27 december – Heeft mijn verblijf in Thailand nieuwe kennissen opgeleverd en hoe verloopt het contact met (oude) kennissen in Nederland? In Thailand heb ik vier kennissen gemaakt en twee contacten zijn vervallen. De band met Nederland is ongewijzigd: ik correspondeer vrij regelmatig met een familievriendin en heb contact met een nicht. De nieuwe kennissen in Thailand zijn allemaal Nederlanders die ik via Thailandblog heb ontmoet. Eén is na jaren teruggekeerd naar Nederland, drie pendelen tussen Nederland en Thailand. Twee overigens vage kennissen zijn gebrouilleerd met me. Ik mis de contacten niet. In Bangkok ken ik éen Nederlander, de eigenaar van een bistro. Maanden niet geweest vanwege de lockdown.
Thailand, 26 december – De beste manier om telefoonzombie te worden is bedlegerigheid. Want veel meer dan televisiekijken, eten en slapen valt er niet te doen. Dus ik moet op mijn tellen passen om niet in de val van het zombiedom te trappen. Gelukkig ben ik inmiddels niet meer 24/7 veroordeeld tot een verblijf in mijn gevangeniscel (kamer). Gisteravond naar Silom soi 4 geweest, een uitgaansstraat waar ik voorheen elke dag kwam. Het was druk want restaurants mogen weer alcohol schenken. Met hulp van pleegzoon Mac in een rolstoel neergestreken bij Connections. Er zaten enkele farangs luidruchtig te praten – ik vermoed dat het kindeke Jezus in de kribbe daarom ging huilen.
Thailand, 20 december – Waarom rijden in Thailand veel automobilisten op de snelweg onbeschoft hard? Omdat in tv-spotjes snelheid de USP is. Zelden worden comfort, wegligging, rijgemak, interieur, stroomlijn benadrukt, eigenschappen die mij interesseren. Ik rij al heel lang geen auto meer, heb mijn rijbewijs laten verlopen want zal ook nooit meer achter het stuur kruipen. Zou in Bangkok neerkomen op een suïcidepoging. Mijn eerste auto was een Ford Capri 2300, heb er jaren schadevrij mee gereden. Daarna overgestapt op Peugeot en dat merk trouw gebleven. Waarom niet?
Thailand, 16 december – Gisteren was een van mijn betere dagen – en die zijn tot nu toe vrij zeldzaam. Twee pilletjes diclophenac maakten een eind aan de pijn in mijn linkerknie en –voet. Mijn gezelschap was ook in een opperbeste stemming. Mac die een vreselijk ochtendhumeur heeft en de hele dag humeurig kan zijn (I am tired) was vrolijk, hij heeft de ventilator schoongemaakt, want dat is een stofnest, en hij barstte regelmatig in schateren uit bij het bekijken van een filmpje op zijn mobieltje. Ao was zoals altijd hulpvaardig en demonstreerde weer haar schoonmaakwoede en het eten van Sarica smaakte nog beter dan op andere dagen. Kortom: een topdag.
Thailand, 13 december – Ben getuige van een Thaise soap in optima forma. Pleegzoon Mac heeft – laat ik het maar plat zeggen – een meid geneukt die een vriend had. De bedrogen vriend dreigt nu Mac een lesje te leren, ook de meid zal er niet zonder kleerscheuren van af komen. Meid en dochtertje zijn gisteren gevlucht naar mijn hotel. Had ze al ’s avonds willen wegsturen, want heb er niets mee te maken. Mac smeekte om compassie. Heb er morgen (maandag) van gemaakt. Er wordt volop getelefoneerd, iedereen bemoeit zich er tegenaan, de moeder van de meid is kwaad op haar dochter. Amusant, vindt u niet?
Thailand, 12 december – Gisteren waren het er twee, vandaag hangen drie beterschapswensen van restaurant Sarica boven mijn geïmproviseerde bureau. Bij de maaltijd die ik had besteld, zat een briefje met de tekst ‘We glad to hear you get better. Miss you boss’. Dat laatste is wederzijds, want ik mocht graag neerstrijken op het terras om het voetgangers- en autoverkeer te observeren, hoewel het nog lang niet het niveau van voor de pandemie heeft bereikt. Had vis in vier zoete sauzen laten aanrukken, een pittig gerecht dat deze keer wel erg spicy was. Maar met water valt een brand goed te blussen, zoals iedere brandweerman weet.
Thailand, 11 december – Boven mijn geïmproviseerd bureau hangen twee beterschapswensen. Geen kaarten van Hallmark met domme of zogenaamd grappige teksten, maar blaadjes. Op één staat: Get well soon naka boss, staff Sarica. Op de ander: We apologize for yesterday, we miss you boss. Het excuus heeft betrekking op een schotel roergebakken gehakt met basilicum met veel te veel basilicum. Kon de gehakt nauwelijks zien. Nieuwe portie laten komen. Kan het de zaak niet eens kwalijk nemen, want pleegzoon Mac had verzuimd te zeggen dat het voor mij was. Ze kennen mijn afkeer van basilicum met steeltjes, want die verteren niet, weet ik. Hoe? Wat denkt u?
Thailand, 10 december – Gisteren is Nieuws uit Thailand niet verschenen, want ik ben naar het Ramathibodi ziekenhuis geweest voor een röntgenfoto van mijn kniegewricht. Het was nog drukker dan op de andere dagen dat ik er geweest ben. Het goed nieuws is dat het scheurtje in de patella zich aan het herstellen is, het slechte nieuws dat het nog minstens een maand duurt voordat het volledig is hersteld en twee à drie maanden voordat ik weer behoorlijk kan lopen. Vandaag is mijn dochter jarig, op de dag waarop in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) werd aangenomen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
Thailand, 9 december – Ik vind het leuk mensen die ik ken, in één woord te typeren. Neem mijn voormalige vriendin, die ik ‘mijn zielige zusje’ noem (zie FB van gisteren). Het woord dat haar het best omschrijft is ‘mateloos’. Als ik één broek koop, zegt ze: koop er twee. Doe ik niet, want wil eerst weten of de broek lekker zit en niet bij de eerste wasbeurt uit elkaar valt. Eten is bunkeren, want ze stapelt zoveel mogelijk eten op haar lepel. In de koelkast bij haar thuis staan tientallen flessen water, goed voor weken. Ze koopt niet vier rollen toiletpapier, maar een dozijn. ’t Is hamstergedrag.
Thailand, 8 december – Gisteren geen column op Facebook geplaatst. Kon absoluut niets bedenken, want wat maak je nou mee als je je kamer niet kunt verlaten? Vandaag is mijn pleegzoon weg voor zijn tweede injectie. Had een vervanger geregeld om mij te verzorgen maar hij kwam niet opdagen. Ik heb het vaker meegemaakt. Je maakt een afspraak en die persoon blijft weg, want verwacht een bevestiging. Maar geen man overboord, want Ao is hier, mijn voormalige vriendin. Ik noem haar mijn ‘zielige zusje’, ze is bijna blind aan één oog, heeft een uiterst trage motoriek en kan niet tegen warmte als gevolg van een ontsteking in haar hersens jaren geleden.
Thailand, 6 december – De nachtwaker kwam langs en zei dat Mac (pleegzoon en ‘ziekenbroeder’) niet op de gang mag roken want dat zou brandgevaarlijk zijn. Mac rookt een elektrische sigaret, waaraan geen vuur te pas komt. Wat zijn sommige Thai toch oliedom. De man zit ook de hele nacht met zijn mondkapje voor in de hotelhal waarvan de deuren aan de voor- en achterkant openstaan, zodat de wind er vrijspel heeft. Mag van mij, maar is volkomen nutteloos. En nog iets anders: bedtafeltje op wieletjes aangeschaft, wat eten vergemakkelijkt. Past niet onder het bed, wel onder mijn bureaustoel. Des te beter want ik eet het liefst zittend.
Thailand, 5 december – Als je ziek bent en bepaalde ledematen niet kunt gebruiken, merk je pas waarvoor je ze vroeger gebruikte. Handelingen die je gedachteloos deed, kosten nu evenveel moeite als het beklimmen van de beruchte noordwand van de Eiger. Ik merk nu ook wat voor gebreken mijn hotelkamer heeft om als een behoorlijke ziekenboeg te kunnen functioneren. De wastafel is te hoog, de wc heeft geen armsteunen, de ruimte voor mijn looprekje is te krap, niet alles wat ik nodig heb, ligt binnen handbereik. Gelukkig werken mijn handen nog en kan ik op één been staan. Ooievaar Dick laat zich niet kennen.
Thailand, 4 december – Dat ik daar niet eerder aan gedacht heb: mijn favoriete gerecht uit Sarica laten komen. Niet alleen favoriet maar ook het best bereid vergeleken met hetzelfde gerecht dat ik elders heb gegeten. Trouwe volgelingen van mijn Facebook column weten het al: roergebakken gehakt met basilicum en witte rijst. Elders vaak te droog, in Sarica smeuïg. Betweters zeggen dat je overal in Thailand lekker kunt eten, maar dan zijn ze nog nooit in Sarica geweest. Daar is het eten pas écht lekker. En omdat het lekker is, eet ik mjn bordje leeg. Op de doos die gebracht werd, zat een briefje met de tekst ‘Get well soon naka boss’.
Thailand, 3 december – Mijn derde bezoek aan het Ramathibodi ziekenhuis begon met een Grab-chauffeur die, alhoewel hij de rit al eerder had gemaakt, naar het verkeerde ziekenhuisgebouw reed. Onderweg vroeg de oen de weg aan politieagent die prompt 200 baht steekpenningen verlangde Hebben ze samen gedeeld, hoorde ik later. In het ziekenhuis werden we door personeel van het kastje naar de muur gestuurd, maar uiteindelijk bereikten we een behandelkamer waar een verpleegster efficiënt vijf hechtingen van de acht op mijn hoofdwond verwijderde. Zondag de drie laatste. Een ‘sister’ van mijn ex-vriendin Ao probeert me healthy koffie aan te smeren, bevorderlijk voor de genezing van mijn knie. Je blijft lachen in dit land.
Thailand, 2 december – Vandaag staat het derde bezoek aan het Ramathibodi ziekenhuis op het programma, dus een derde oefening in jai yen (letterlijk: koel hart, geduld oefenen). Mijn hoofdwond wordt gecontroleerd, misschien kunnen de hechtingen er al uit. Het bezoek wordt een hernieuwde kennismaking met een gebouw van tien verdiepingen, bestaand uit spreekkamers, behandelkamers, wachtruimtes, afdelingen, winkels, eetgelegenheden, apotheek, kassa’s. Het is er koud en een herrie met voortdurend luide omroepberichten. Overal zitten hordes wachtende patiënten waardoor een bezoekje van 10 minuten aan de dokter de hele dag duurt. Ga weer lunchen bij SEE FAH. De garnalen omelet op witte rijst smaakte de vorige keer prima.
Thailand, 1 december – Het ziekenhuisbezoek gisteren was een oefening in jai yen (cool heart) want duurde van 9 tot 16 uur met een bloedtest, röntgenfoto’s, tetanusinjectie, electrocardiography en gezeik van twee slecht Engels sprekende artsen over mijn dagelijkse inname van carbasalaatcalcium (bloedverdunner) sinds ik enkele jaren geleden een tia heb gehad. Ze kenden het niet, het leek erop dat ze het niet vertrouwden. Ik verwachtte een knieoperatie, maar de arts legde een andere optie voor: een knee support band een maand lang dragen waarna de fractuur in de patella hersteld kan zijn. Aanzienlijk goedkoper, de optie had zijn voorkeur. Ook de mijne; ik houd niet zo van die medische slagers. (Wordt morgen vervolgd)
Thailand, 30 november – Alhoewel ik doorgaans de rust zelve ben, volgens de Griekse temperamentenleer ben ik een flegmaticus, iemand met te veel slijm, één van de vier lichaamssappen, kan ik behoorlijk uit mijn slof schieten als ik geërgerd ben. Dat gebeurde gisteren toen mijn voormalige vriendin, gekomen om mij bij te staan, mijn kamer in een pakhuis veranderde. Ze had zoveel bagage bij zich dat ik mijn kont nog nauwelijks kon keren. Ik werd kwaad, maar die reactie werkt averechts bij veel Thai. Jai yen (letterlijk‘cool heart’) is geboden. Een tweede kamer voor haar gehuurd (de meeste staan leeg in mijn hotel). Inmiddels zijn alle rimpelingen gladgestreken.
Thailand, 29 november – Via een uitzendbureau een verpleegster gehuurd voor de dagelijkse verzorging van mijn hoofdwond. Dat kost 2.800 baht per keer bij een minimum afname van tien bezoeken. De tweede keer dat ze kwam, stelde ze voor als freelancer te komen voor een bedrag van 1.500 baht. Ze vond dat het bureau te veel van de vergoeding in eigen zak stak. Dat vind ik nu het aantrekkelijke van dit land: er kan altijd wat geregeld worden. Soms neigt ‘t naar corruptie, maar ik ben niet heiliger dan de paus. ’s Lands wijs, ‘s lands eer, zullen we maar zeggen. Ik begin hoe langer hoe meer van Thailand te houden.
Thailand, 28 november – Mijn pleegzoon Mac en zijn Engelse vriend John zijn een grote hulp voor me nu ik aan bed en stoel gekluisterd ben. Dinsdag ga ik in het Ramathibodi ziekenhuis onder het mes. In mijn knie wordt een stukje metaal geplaatst. Ben benieuwd of de alarmbel afgaat wanneer ik door een poortje van de ondergrondse metro loop. Gisterochtend heeft een verpleegster mijn hoofdwond verzorgd. De wond bloedt niet meer. Ook vandaag komt ze. De post op Facebook met een foto van mij in een ziekenhuisbed heeft 94 reacties opgeleverd, een ongekend hoog aantal, allemaal Thai. Ik begin hoe langer hoe meer van Thailand te houden.
Thailand, 25 november (vervolg van gisteren) – Nee, mijn trouwe huisgenoot, de gecko, heeft het plakje worst dat ik voor hem had achtergelaten van mijn ontbijt, niet aangeraakt. Het meneertje of mevrouwtje (dat weet ik niet) is geen alleseter zoals een hond die nergens zijn (natte) neus voor ophaalt. Het is al net zo kieskeurig als katten. Morgen een nieuwe test met tonijn. Ik ben gek op tonijn, maar wil wel een miniem stukje opofferen ter wille van de wetenschap. Verder zou ik nog jam, zalm en Nutella kunnen testen, maar ik blijf niet doorgaan het beesie te verwennen.
Thailand, 24 november – Het bewijs is geleverd. De gecko in mijn kamer houdt van ei. Dat weet ik omdat ik een half ei, overgebleven van mijn ontbijt, op een bordje op de koelkast had achtergelaten. Niet perse voor hem, maar omdat ik er geen trek meer in had. Bleek een lekkernij voor hem te zijn want het eiwit was aangevreten. Heb ik geen bezwaar tegen, in tegenstelling tot de elektriciteitsdraad van de oplader van mijn Philipshave die hij eerder had aangevreten. Er lag ook nog een stukje croissant bij, maar dat was ongeschonden. Vandaag ga ik testen of hij van worst houdt. Zal een plakje klaarleggen. Morgen hoort u het resultaat.
Thailand, 23 november – De zwarte brigade van bar-restaurant Pride is uitgebreid met twee jongeren en van Connections met één jonkie. Dat wijst op een toegenomen vertrouwen van de uitbaters dat meer klanten zullen terugkeren in Silom soi 4. Tot een betere service in Pride zal het niet leiden, want uitbater Cameron heeft het druk met de renovatie van de Telephone bar die hij heeft overgenomen. Dus zullen ze nooit leren dat ze moeten opletten of de klanten iets nodig hebben, dat ze volle asbakken moeten vervangen door lege en glazen op een onderzetter dienen te plaatsen. Ze spelen liever op hun mobieltje. De nieuwe ober van Connections krijgt wel een gedegen training. Daarover later meer.
Thailand, 22 november – Er liggen vierduizend jaar tussen de Egyptische hiërogliefen, een schrift door ambtenaren (schrijvers) gebruikt die hiervoor een langdurige en zware opleiding kregen en Candy Crush, een computerspelletje dat geen enkele intelligentie vereist. Visueel is de overeenkomst treffend. Had het plaatje al eens eerder willen gebruiken, maar kon het niet meer vinden. De kennis die me het had gestuurd, had een beter archief dan ik of was gewiekster met een zoekfunctie, want diepte het weer op. De Boeddha zegt: Niets is permanent, alles verandert. Maar ik zeg: Soms verandert er niets. Alles komt terug, maar je moet er wel lang op wachten.
Thailand, 21 november – Als ik een bijnaam zou mogen kiezen, zou Dirk de Zwijger wel geschikt zijn. Ik bevind mij dan in het gezelschap van Willem van Oranje die de bijnaam verwierf omdat hij lang zijn mond had gehouden over het onrecht van de Spaanse heerschappij in de Nederlandse Gewesten. Of omdat hij nooit gauw het achterste van zijn tong liet zien. Zwijgen deed ik als journalist. Als iemand mij vroeg ‘Hoe weet je dat?’ luidde mijn antwoord ‘Ach, je hoort wel eens wat’, maar ik zou nooit de bron noemen. Dus u zult van mij niet horen hoe ik weet dat de koning van Siam zijn hoofd in de kachel heeft gedouwd.
Thailand, 20 november – Het woordenboek vertaalt goudklompje en daar hebben ze qua grootte en kleur wel iets van weg. Ik heb het over chicken nuggets die ik zo nu en dan koop bij Papa’s Burger. Zes voor 69 baht, niet meer want zoals mijn moeder zou zeggen: Je moet nog eten. Jammer genoeg zijn ze niet verkrijgbaar in de horeca etablissementen die ik bezoek. Die serveren alleen volledige maaltijden, maar daarvoor vind ik het vaak nog te vroeg; ik wil een tussendoortje, zoals in Nederland bitterballen, een bittergarnituur of een bak pinda’s. Voor Papa’s Burger moet ik mijn reis naar het centrum onderbreken. Heen per metro, verder per taxi. Zo, weet u dat ook weer.
Thailand, 19 november – Ik mag graag mensen observeren, waarbij ik als eerste naar hun oren kijk. Sommigen hebben oren met een lelletje, anderen niet. Gisteravond zag ik een man met een groot hoofd maar met kleine oren die niet in verhouding stonden tot de grootte van zijn hoofd. Bovendien had hij een centenbak kin, wat hem ook niet kwalificeerde voor moeders mooiste. Bij een tweede man viel me op dat zijn oren laag ingeplant stonden op zijn lange hoofd. Behalve de oren beoordeel ik ook de neus en de haardracht. De rest van het lichaam interesseert me niet. Waar ik bij vrouwen naar kijk, vertel ik een volgende keer.
Thailand, 18 november – Heb gisteren gezondigd tegen het eerste gebod van de tien geboden voor columnisten: Gij zult elke dag een column schrijven en publiceren. Niet gedaan, kon niets bedenken wat de moeite waard was. Had een oude column van een jaar geleden kunnen herplaatsen – geen hond die het gemerkt zou hebben. Niet gedaan, was mijn eer te na. Ook vandaag staat de columnbron droog, maar daar valt een mouw aan te passen. Een foto van mijn avondmaaltijd gisteren bij G’s Bangkok in Silom soi 4. Vis, spinazie à la crème, aardappelpuree. De spinazie om mijn cholesterol op peil te houden, de vis omdat ik van vis houd. De garnering overgeslagen.
Thailand, 16 november – Ik heb een titanium Seiko horloge. Het is mijn tweede Seiko, de eerste gaf na meer dan 40 jaar de geest. Repareren kon niet meer of misschien kon het wel maar had ik liever een nieuw klokje. Op de wijzerplaat kan ik zien, hoe laat het is, welke weekdag en de hoeveelste dag van de maand. Aan meer heb ik geen behoefte zoals op de Omega Speedmaster Chronoscope een tachymeter om snelheid te bepalen, een telemeter die de snelheid van het geluid gebruikt om de afstand te meten vanaf een ‘phenomenon’ (verschijnsel?) en een pulsometer om mijn hartslag te tellen. Maar wat moet ik met al die gegevens?
Thailand, 15 november – Bas van Toor van het duo Bassie en Adriaan had als levensmotto: Een dag niet gelachen is een dag niet geleefd. Ik zeg: Zoek je de zon in het leven, zing. Want de muziek geeft zonneschijn, geeft zonneschijn (3x). Het is een canon waarbij de volgende groep zangers invalt na ‘Zoek je de’. Toen ik in het lager onderwijs werkte, gaf ik graag zangles. Maakte er gebruik van het zogeheten Orff instrumentarium, een verzameling ritme-instrumenten die doorgaans lag te verstoffen want veel collega’s sloegen het (verplichte) vak over. Thans wordt scholen geadviseerd het vak te schrappen vanwege het risico op besmetting.
Thailand, 14 november – Bangkok Post, mijn trouwe ochtendvriend en leverancier van het nieuws dat de basis vormt van Dick’s blog, pretendeert een krant te zijn die je kunt vertrouwen. Qua drukkwaliteit, vormgeving en fotografie steekt BP met kop en schouders boven Thaise kranten uit. Of dat ook voor de inhoud geldt, weet ik niet, want die kan ik niet lezen. Typisch is het veelvuldig gebruik van anonieme bronnen. Begrijpelijk in een land waar bij wijze van spreken op elke straathoek een huurmoordenaar is te vinden. De krant verschijnt ook op zondag, waardoor ik geen dag rust krijg. Is dat erg? Nee, want rust roest en ledigheid is des duivels oorkussen.
Thailand, 13 november – Hoewel ik nog zelden wordt verrast door teksten op T-shirts, heb ik de afgelopen maanden vier teksten genoteerd, die me opvielen: Let me love you; Have a day that means something; Hope lights our way en Stay happy, enjoy every moment. De laatste ging vergezeld van de tekening van een giraf – het verband met het advies ontgaat me, tenzij de langnek gelukkig is (bijvoorbeeld met zijn lange nek) en van elk moment van de dag geniet. Mijn adoptiezoon vraagt me regelmatig: Are you happy? Meestal antwoord ik: Happily not. Dat schokt hem niet; hij is gewend aan mijn ironie.
Thailand, 12 november – Om 12 uur gisteren viel de stroom uit. Gelukkig was Nieuws uit Thailand klaar, dus mijn lezers hebben er niets van gemerkt. Laptop afgesloten en aanzienlijk vroeger dan gebruikelijk vertrokken. In Black Canyon rijstsoep met vis gegeten, per taxi naar Surawong waar ik in Sarica mij bezondigd heb aan de zoveelste koffie van de dag. Slap bakkie trouwens. Per tuktuk naar Silom soi 4 waar ik gebleven ben tot circa acht uur. In bar-restaurant Pride gambas al ajillo gegeten en een croissantje gesopt in de knoflooksaus. Ben niet gek op Thaise garnalen, want zijn droog, maar deze kunnen ermee door. In mijn hotel deed het licht het weer.
Thailand, 11 november – Heb gisteren gespijbeld. Nadat ik mijn tweede vaccinatie had gekregen, aan de koffie zat in een boutique hostel met veel teakhout en genoot van de vredige rust het gezegde ‘De boog kan niet altijd gespannen zijn’ op mezelf toegepast. Terug in mijn pied à terre de dagelijkse nieuwsrubriek op mijn website, die al in de steigers stond, afgeraffeld en het verder voor gezien gehouden. Ja beste mensen, ben nu tweemaal beveiligd: met Sinovac en Astra Zeneca. Tot een gedragsverandering zal het niet leiden. Ik blijf potentiële besmettingsplaatsen mijden, afstand houden is mijn pantser. Maar het mondkapje draag ik alleen als het strikt noodzakelijk is, of verplicht zoals in de metro.
Thailand, 10 november – Als laatste beschikt nu ook The Balcony over een SHA-certificaat waardoor de zaak alcohol mag schenken. En dat maakt het verschil tussen veel en weinig klanten. Silom soi 4 ontwaakt uit haar maandenlange slaap. Chang bruist weer uit de biertorens. Ben niet lang blijven plakken want word vandaag om negen uur verwacht in een ziekenhuis voor mijn tweede vaccinatie. In de metro waren de meeste zitplaatsen bezet, in de marktstraat van Huai Khwang waren de meeste winkels open. Het was er druk met shoppers en eters. Maar in Baan Kaew Mansion waar ik verblijf, is het nog steeds business as usual: geen.
Thailand, 9 november – Kinderliedjes hebben soms heel vreemde teksten. Zoals: ‘De koning van Siam die had het zo koud,/ toen heeft hij zijn hoofd in de kachel gedouwd.’ De vorst moet gezien de klimatologische omstandigheden ter plaatse toch meer hebben geleden onder de hitte. Hij had beter zijn hoofd onder de douche kunnen duwen. Sommige kinderliedjes bevatten nuttige kennis. Zoals: Driemaal drie is negen. In Thailand zou die regel gevolgd worden door: Een zakjapanner is een zegen. De leukste liedjes zijn ondeugend, zoals: Hoeper de poep. Waarom die op de stoep zat, is me een raadsel.
Thailand, 8 november – De uitbater van bar-restaurant Pride in Silom soi 4 bedient nooit klanten. Niet omdat hij werkschuw is, integendeel, maar de wet zegt dat alleen Thai dit mogen doen. Als hij het toch doet, loopt hij het risico zijn vergunning te verliezen. 39 beroepen in Thailand zijn taboe voor buitenlanders, zoals schoenmaker, winkelier en boer. Een kennis van mij heeft verfwerk gedaan aan zijn huis in Khon Kaen. Foei! Mag niet! Als de politie hem betrapt krijgt hij een boete. Een ander heeft zijn tuin verzorgd. Idem. Beiden wonen in een negorij, ze zijn nooit betrapt. De regel geldt ook voor vrijwilligerswerk. Thailand is een raar land.
Thailand, 7 november – De uitdrukking TIT (This is Thailand) bleek gisteravond de sleutel tot een gezellige uitgaansavond in Silom soi 4. Aan het begin van de avond was het motto nog Geen alcohol, want alle zaken beschikken nog niet over het vereiste SHA-certificaat. De veiligheidsregels werden strikt in acht genomen. Bij de ingang van Pride lagen mondkapjes, er stond een flacon met handgel, een spuit met ontsmettingsmiddel en er lag een gelaatsscherm. Ook werd de lichaamstemperatuur gemeten. Om acht uur trok een leger van twintig politieagenten en twee soldaten door de straat. Daarna mochten de remmen los dankzij een donatie aan de hermandad. Alle zaken zaten bomvol. De gezelligheid van weleer was terug, alsof het coronavirus niet bestond.
Thailand, 6 november – Werd in mijn stamcafé in Vlaardingen eens op de vingers getikt omdat ik een meegebracht saucijzenbroodje opat bij de koffie die ik er dronk. Je bent niet in Thailand, zei de uitbaatster. In de horecagelegenheden in Bangkok die ik bezoek, zou dat geen enkel probleem zijn. In Black Canyon doop ik een meegebrachte croissant in de champignonsoep want de toast die erbij wordt geleverd, is besuikerd. In Pride doop ik croissant in de knoflooksaus met garnalen. Ook het aanpassen van een gerecht is geen probleem. Het farmers breakfast (foto) in Indulge dat te veel en te machtig is, heb ik teruggebracht tot twee boterhammen met spiegelei of roerei. (Wordt vervolgd)
Thailand, 5 november – Geesten moet je in de watten leggen want ze kunnen je net als met de bijbelse Job is gebeurd aan de bedelstaf brengen en ziek maken. Vergeleken daarmee zijn de tien plagen in Egypte kinderspel (Exodus). Geesten zijn overal in Thailand: in huizen, bomen, wateren, winkels, winkelcentra, akkers, cafés, restaurants, uitgaansgelegenheden, kantoren. Bar restaurant Pride in Silom 4 verwende ze gisteren eens goed ter gelegenheid van het einde van de boeddhistische vastentijd. Of nu de klanten zullen toestromen, bewijfel ik. Het gratis bbq-buffet op zondag, levende muziek op vrijdag, de vroege kerstversiering en sinds maandag de opheffing van het alcoholverbod hebben nog geen enkel effect gehad.
Thailand, 4 november – Ontmoette op het terrasje van Connections in Silom soi 4 een Engelsman die smetteloos Engels sprak, maar wel met een hete aardappel in zijn keel. Hij vertelde zijn aandeel in een vakantiehuis op Bali te hebben verkocht, want de afgelopen twee jaar bleven gasten weg. Had een goede prijs gevangen. Bali is nog steeds een prachtig eiland, maar ook dit paradijs wordt bedreigd, zei hij. Lucebert dichtte het al: Alles van waarde is weerloos. De zin staat in grote neon-letters op de dakrand van de Willem de Kooning academie in Rotterdam en wat ik niet wist ook op de gevel van café Trefpunt in Gent.
Thailand, 3 november – Restaurant Pride is al geheel in kerststemming. Er staan twee kerstbomen, een groene, bewaakt door een rendier, en een witte, de leuningen van de trap zijn versierd met groene slingers en lichtjes, op de treden liggen kerstcadeaus, aan de muren hangt versiering enzovoort. De zaak is er rijkelijk vroeg bij, want Jozef en Maria zijn nog onderweg naar Bethlehem en arriveren pas volgende maand bij de herberg, waarin voor hen geen plaats is. Met de geboorte van het kindeke Jezus heeft het allemaal niets te maken. Gelukkig is de muziekkeuze niet aangepast, zoals in winkelcentra waar bezoekers als het zover is, worden getrakteerd op Jingle Bells en A White Christmas – de hele dag door.
Thailand, 2 november – Twee mogelijkheden: de dode gecko die ik gisteren vond, was een bezoeker of een nieuwe gecko heeft zijn plaats ingenomen. Want er dwaalt weer één door mijn kamer. Ik zal hem geen strobreed in de weg leggen zolang hij geen overlast veroorzaakt. Hij kost me ook geen geld aan voer. Zou niet eens weten wat een gecko lekker vindt. De aangevreten elektriciteitsdraad heb ik opgeborgen, daar kan hij niet meer aan komen. De andere snoeren zullen wel te dik voor hem zijn want die zijn niet beschadigd. Een andere incidentele bezoeker, de kakkerlak, is niet welkom. Kreeg een tip: Sproei afwasmiddel op hem en hij legt onmiddellijk het loodje.
Thailand, 1 november – Snik. Gecko is niet meer. Het beesie dat me maandenlang gezelschap hield, heeft de laatste adem uitgeblazen. Ik vond het levenloos op de vloer. Met de stoffer en blik opgeveegd wat niet eens gemakkelijk ging want het zat vastgeplakt. Daarna een zeemansgraf gegeven in de wc-pot. Raar diertje, het had de draad van het oplaadapparaat van mijn Philipshave op verschillende plaatsen aangevreten, waardoor de binnendraden bloot kwamen te liggen. Of de schade fataal is voor de stroomvoorziening, heb ik nog niet gecontroleerd. Een lezer van mijn FB-columns meldde mij eerder een gecko als huisgenoot te hebben die elastiekjes stal. Wat moet hij daarmee?
Thailand, 31 oktober – Vanaf maandag mogen restaurants in Bangkok, Phuket, Phangnga en Krabi weer alcohol schenken. De avondklok vervalt zodat ze tot 12 uur kunnen open blijven en alcohol schenken. Ja, dat had u gedacht, want Bangkok heeft zijn eigen regels gesteld. Restaurants moeten er een zogeheten SHA-certificaat (Safety and Health Administration) hebben om alcohol te mogen schenken en dat mogen ze alleen tot 9 uur. Dat certificaat is moeilijk te bekomen, over het afwijkende tijdstip worden al grappen gemaakt. Het biedt de politie de mogelijkheid steekpenningen te vragen in ruil voor opening tot 12 uur. Ik weet wel bijna zeker dat het geen grap is, want de politie is de meest corrupte overheidsdienst.
30 oktober – Er zijn vele fobieën met als bekendste claustrofobie, hoogtevrees, faalangst, vliegangst, smetvrees, tandsartsangst. Er bestaat zelfs angst voor clowns (weten jullie dat, kliniclowns?), angst voor lepels (koutaliafobie), angst voor objecten met gaatjes (trypofobie). Op Wikipedia staat een lange lijst maar een nachtfobie komt er niet in voor. Ik houd niet van de nacht. Ik zou het geen fobie willen noemen, meer een afkeer. Overdag ben ik opgewekt, ’s nachts als ik niet kan slapen, verlang ik naar de dageraad. Probeer weer snel in slaap te vallen, in de hoop dat de nacht voorbij is, wanneer ik wakker word. Is er een remedie, een medicijn?
Thailand, 29 oktober – Restaurant Indulge op de hoek van Sukhumvit en Asok Montri Road is een ideale plaats om voorbijgangers en het verkeer te observeren, want het terras ligt 1 meter hoger dan het trottoir. Laatst viel me een bestelwagen op met het opschrift Smiling Mad Dog, Importer of craft beer & cider. Veel te lachen valt er niet voor de hond, want alcohol is nog steeds verboden. Mogelijk wordt het verbod per 1 december opgeheven, de horeca is juichend want verwacht dat klanten weer terugkomen. Maar critici beginnen nu al te koeren dat dit kan leiden tot een heropleving van de viruspandemie.
Thailand, 28 oktober – Gisteren schreef ik monniken uitvreters te vinden. Ze verzamelen elke ochtend eten en giften van (bij)gelovigen en wanneer iemand sterft, gaan ze op bezoek, houden een prevelementje, krijgen een maaltijd en een envelopje met geld, soms een nieuwe pij. Op boeddhistische feestdagen reciteren ze teksten die de tempelgangers moeten aanzetten tot een deugdzaam leven, maar verder hebben ze geen verplichtingen. Door gebrek aan lichaamsbeweging en ongezond eten lijden relatief veel monniken aan obesitas. In mijn hotel komen elke ochtend twee monniken langs van verschillende tempels. Ze vormen de spreekwoordelijke uitzondering op de regel, want zijn niet vadsig. Eén laat zich vervoeren in een tuktuk. Zeker liever lui dan moe.
Thailand, 27 oktober – Ik krijg op 10 november mijn tweede dosis vaccin die mij moet beschermen tegen miss Rona, het koosnaampje dat het vrijdagmagazine Guru van Bangkok Post voor het soms dodelijke virus heeft bedacht. Maar tot een gedragsverandering mijnerzijds zal het niet leiden. Ik blijf afstand houden als mijn pantser hanteren. Op drukke plaatsen zult u mij niet zien, evenals in slecht geventileerde ruimtes. Mijn adoptieve zoon Mac vroeg mij onlangs samen met hem een populaire tempel te bezoeken. Niet gedaan: te veel mensen op een kluitje. Ik heb ook geen affiniteit met het boeddhisme en monniken vind ik uitvreters – de goede niet te na gesproken.
Thailand, 26 oktober – Als ik in een volgend leven boer ben, in welke tak van de land- en tuinbouw zou ik dan het liefst werken? Ongetwijfeld in de tuinbouw, want te zien aan de kapitale villa’s in het Westland valt daar goud geld in te verdienen. Het liefst zou ik bloemen kweken, want bloemen houden van mensen, zoals de slogan jarenlang luidde, die sinds 2005 luidt: Gek op bloemen. Ik zou ook wel aardbeien willen telen, want: Voel je goed met lekker zoet. In de akkerbouw kies ik voor vlas, de grondstof voor milieuvriendelijke tassen. En in de veeteelt voor kip, het meest veelzijdige stukje vlees. Bovendien: An egg a day keeps the doctor away.
Thailand, 25 oktober – Waar zal ik het eens over hebben: Over de Halloween versieringen in restaurant Pride? Ik telde drie vleermuizen die (maar niet deze) vermoedelijk in China de bron zijn geweest van het coronavirus. Of zal ik het hebben over de aangename taxirit terug naar mijn pied à terre. De autoradio stond uit en dat komt niet veel voor. Meestal tettert een Thai of klinkt muziek, vaak onaangenaam, en altijd op een te luid volume. Mijn verzoek het volume te temperen heeft niet altijd succes. Of meld ik dat het (nog) niet regent en de avondkoude uitbleef? Er gaat niets boven twijfel.
Thailand, 24 oktober – Halloween wordt al vroeg gevierd in restaurant Pride in Silom soi 4, want het hangt vol met spinrag, spinnenwebben en enge figuren met doodskop. De traditie is ontstaan met het oude Keltische festival Samhain, toen mensen vreugdevuren aanstaken en kostuums droegen om geesten af te weren. Daardoor past het beter in Thailand dan in Nederland. Hier wemelt het van de kwade geesten – de amulettenhandel spint er garen bij – in ons land zijn geesten voor zover ik weet niet actief. Behalve dan de Heilige Geest, maar die heeft niets kwaads in de zin. Ik vind het meer een feest voor kinderen dan voor volwassenen – ik doe er (op 31 oktober) niet aan mee.
Thailand, 23 oktober – Alhoewel ik de koffie van Starbucks slootwater vind, bovendien te duur, zit er bij gebrek aan alternatieven niets anders op dan er een bakkie te doen. Dat was laatst het geval toen Mac en ik naar Immigration waren geweest. Ik had nog niet ontbeten, in de buurt was alleen een Starsucks (geen tikfout), dus we streken er neer. Ik bestelde een croissant, die alleszins redelijk is, en espresso two shots (foto), die er met veel suiker mee door kan. Bij de croissant wordt een kuipje zoute boter (foto) en aardbeienjam geleverd. Dat boterkuipje intrigeert me. Ja, een dirty mind is a joy forever.
Thailand, 22 oktober – Ik betaal tegenwoordig steeds vaker via de app van de Kasikorn bank op mijn iPhone. QR code inscannen, voor alle zekerheid naam controleren van begunstigde, bedrag invoeren, mijn code tikken ter bevestiging en klaar is kees. Gisteravond ontdekte ik een nieuw voordeel. Ik kocht bij Black Canyon een sandwich tonijn maar had geen kleingeld, alleen bankbiljetten van 1.000 baht omdat ik eerder geld had getapt. De medewerkster keek bedenkelijk toen ik een biljet toonde, maar haar gezicht klaarde op toen ik mijn iPhone tevoorschijn haalde. Bij deze betaling werd het af te rekenen bedrag zelfs automatisch toegevoegd. Qua iPhone-gebruik ben ik een laatbloeier. Het Ding heeft steeds minder geheimen voor me.
Thailand, 21 oktober – Raakte op het terrasje van Connections in Silom soi 4 in gesprek met een Londoner, die 20 jaar in Nederland had gewerkt en aan het Rembrandtplein had gewoond. Hij vertelde me dat het Tuschinski Theater gesloten is en dat de bloemen- en plantenmarkt aan de Singel is ingekrompen tot één kraam. Wist ik niet. Als hij in april of mei gasten had uit Engeland was de Keukenhof een must-see. Ben er eenmaal geweest, maar vond het park tegenvallen. Weinig variatie, ik ken in Thailand en Vietnam mooiere bloemenparken.
Thailand, 20 oktober – Deze column gaat over eten, dus als u niet houdt van columns over eten moet u nu stoppen met lezen. De column gaat ook over Duitsland en een Duitser, dus als u niet houdt van onze oosterburen moet u nu stoppen met lezen. De Duitser is Guido die een restaurant met een Thais/Duitse keuken in Silom soi 4 bestiert. Een perfecte gastheer. Laatst kwam hij met de suggestie van een speciaal menu met aardappelsoep. Heb mijn hele leven aardappels gegeten, maar die soep ken ik niet. Schijnt populair te zijn bij de oosterburen. Heb de proef op de som genomen. Smaakte naar pap. Na een paar happen gestopt. Bah!
Thailand, 19 oktober – Gisteren mijn eerste covid-19 prik gekregen met het Chinese vaccin Sinovac. Drie verpleegsters omringden mij (foto). Eén prikte, een tweede keek toe en een derde deed een poging mijn hoofd weg te draaien toen ik naar de prikplaats keek. Bang dat ik er niet tegen zou kunnen? Vooraf waren mijn temperatuur, gewicht en bloeddruk gemeten en was gevraagd of ik ergens allergisch voor ben, na de prik moest ik 30 minuten in observatie blijven. Ik heb geen last van bijwerkingen, zelfs geen spleetogen gekregen om een (misplaatste) grap van prins Philip aan te halen die tijdens een staatsbezoek aan China tegen Britse studenten zei: Zorg dat je geen spleetogen krijgt.
Thailand, 18 oktober – Ik heb al heel wat taxi’s en taxichauffeurs versleten, maar was nimmer een tegengekomen met een spraakbesturing gps. Zaterdag was de eerste keer. Een vrouwenstemmetje leidde de bestuurder van mijn eetadres naar mijn pied à terre. Daar wachtte een tweede verrassing: de bestuurder stapte uit om het portier te openen en hielp me bij het uitstappen, wat een draai van negentig graden vereist. Maar misschien was zijn hulpvaardigheid te danken aan de vette fooi die ik hem had gegeven. De heenreis maakte ik met een chauffeur, nota bene van Grab, wiens stratenkennis ernstig te wensen overliet. Hij sprak geen woord Engels en was stronteigenwijs. Geen fooi gegeven.
Thailand, 17 oktober – Kent u deze uitdrukking: Eating apart together? Waarschijnlijk niet, want die heb ik bedacht naar analogie van Living apart together. Eating apart together was de praktijk in eetgelegenheden in Thailand toen het land in semi-lockdown was. Eters mochten niet tegenover elkaar zitten bij het eten. Men zegt: Zien eten, doet eten. De EAT-relatie moet geleid hebben tot veel half opgegeten maaltijden, maar is ideaal als de tafelmanieren van de ander ergernis wekken. De LAT-relatie is ideaal om de ergernis te ontlopen over je partner die ondanks herhaalde verzoeken het dopje niet op de tandpastatube draait. De relatie is ook ideaal als de één een ochtendmens is en de ander een avondmens.
Thailand, 16 oktober – Heere zegen deze spijze amen, was in mijn kinderjaren het gebed waarmee de warme maaltijd begon, met handen gevouwen en ogen dicht. Vaak afgeraffeld als ik honger had. Voor een broodmaaltijd hoefde ik voor zover ik me herinner niet te bidden. In Engeland bad ik: For what we are about to receive, may the Lord make us truly thankful. In Thailand wordt niet gebeden voor het eten. Of moslims voor het eten bidden, weet ik niet. Voor eten dat ik niet lekker vond, werd geen uitzondering gemaakt. Maar de zegen des Heere maakte rauwe bonen niet zoet. God is almachtig, maar dat lukt Hem niet.
Thailand, 15 oktober – Op het terras van restaurant Pride in Silom soi 4 zat een eenzame man (geen Thai of Aziaat) met twee mondkapjes en een gelaatsscherm. Het terras was verder leeg, een heel enkele keer passeerde een wandelaar op ruime afstand van het terras. Wat beweegt iemand om zich zo toe te takelen? Dat Thai van toeten noch blazen weten over besmettingsrisico’s verbaast me niet – ze worden bang gemaakt door de overheid. Maar deze man moet beter kunnen weten. Ik draag in de open lucht nooit zo’n irritant ding. Het heeft geen enkele zin als er niemand in de buurt is. Bovendien is het warm en bemoeilijkt de ademhaling.
Thailand, 14 oktober – Zo nu en dan duikt ineens weer een kakkerlak op in mijn kamer. Ik ben ermee gestopt jacht op ze te maken en een kopje kleiner te maken. Niet dat mijn geweten is geen opspelen over deze vorm van dierenmishandeling, maar omdat ze na een tijdje weer vertrokken zijn. Ze kennen de weg want de balkondeur staat altijd open. Jaren geleden had ik ook bezoek van mini-miertjes, maar die zie ik nooit meer. Hadden het zeker niet naar hun zin in mijn kamer. De gecko heb ik al eens eerder genoemd. Die lijkt het wel naar zijn zin te hebben, of hij durft niet naar buiten. Dat zou ook kunnen.
Thailand, 13 oktober – Waaraan doet dit schilderij u denken? Juist ja, aan de Haagse school, een beweging van gelijkgestemde Nederlandse kunstschilders die grofweg tussen 1860 en 1900 in Den Haag werkten. Is het gemaakt door Jozef Israels of Hendrik Willem Mesdag? Nee, het is gemaakt door Ek, de Thaise vriend van de uitbater van Connections in Silom soi 4. Ik durf wel te stellen dat het de kwaliteit van de Haagse school evenaart. Maar de man heeft nog meer kwaliteiten. Hij is een getalenteerd kok. Zijn roergebakken varkensvlees met basilicum en witte rijst is verrukkelijk. Het gerecht heb ik op veel plaatsen gegeten, maar nooit zo lekker.
Thailand, 12 oktober – Op de hoek van de Silom Road en soi 4 is zondag een nieuw etablissement geopend. Het bestaat uit twee verdiepingen: op de begane grond een café en op de eerste verdieping een Koreaans restaurant. Prachtige zaak daar niet van (moet de nodige duiten hebben gekost), maar de stoelen binnen zijn van hout (niet geschikt voor mijn derrière) en voor de zaak staan sofa’s met een zachte zitting (wel geschikt) maar zonder rugleuning (wat zitten vermoeiend maakt). Streek er zondag neer en bestelde kaasstengels. Die smaakten naar frituurolie, niet naar kaas. De ober verklaarde: Thai style. Eén hap genomen en de stengels gedoneerd aan mijn gezelschap, die ze heeft meegenomen.
Thailand, 11 oktober – Wikipedia: De gevoelstemperatuur geeft een maat voor het gevoel van kou of warmte dat de mens ondervindt in koude lucht met veel wind of in warme lucht met zon, windstil weer en hoge luchtvochtigheid. Moest hieraan denken toen ik in de taxi zat, gisteren op weg naar Silom. De chauffeur reed lekker pittig, zeg maar hard, wat op de grotendeels lege rijbaan niet onverantwoord was. Ik zag op zijn meter dat de snelheid 80 km bedroeg, maar ik had het gevoel dat hij veel sneller reed, meer dan 100 km. Conclusie: naar analogie van gevoelstemperatuur heb je ook gevoelssnelheid. Die term ga ik deponeren als mijn intellectueel eigendom.
Thailand, 10 oktober – Het is weer druk op de weg en het is weer druk in de metro – in de spits. De verplichting om telkens één plaats vrij te laten, is vervallen. Maar er is altijd een zitplaats voor me, want van elke zeven zitplaatsen is één gereserveerd voor zwangere vrouwen, monniken, moeders met kleine kindjes en mensen zoals ik die moeilijk ter been zijn, herkenbaar aan hun wandelstok. Nog steeds moet een mondkapje worden gedragen en nog steeds luidt het advies: mondje dicht. Ik neem het liefst een taxi. Dan zie je nog eens iets onderweg wat een idee voor een column kan opleveren. Gisteren was de oogst mager.
Thailand, 9 oktober – Na gedane arbeid is het goed rusten. Dat doe ik als ik klaar ben met Nieuws uit Thailand op mijn blog. De latinisten zeggen: ad opus bonum est quiescere. Dat ben ik niet, maar ik had het wel kunnen worden als ik het advies van de rector had gevolgd aan het eind van het eerste (brug)jaar van het Groen van Prinstererlyceum (Vlaadingen). De rector deelde de rapporten uit en vond dat ik op basis van mijn cijfers wel naar het gymnasium kon. Niet gedaan, ik wilde schoolmeester worden en vond het ‘gym’ niet nodig. Spijt? Nee hoor. Als ik nu geleerd wil doen en een latijnse uitdrukking wil gebruiken, vind ik die wel op internet.
Thailand, 8 oktober – ‘Een stoplicht springt op rood, een ander weer op groen. In Almelo is altijd wat te doen.’ Wie kent niet deze scherpe observatie van cabaretier Herman Finkers uit 1985? Dat mag in Twente het geval zijn, in Thailand ken ik een voetgangerslicht dat nooit op groen springt. Het staat constant op rood. En da’s vervelend want op die plaats steek ik de Thanon Sukhumvit over om aan de andere kant bij Starbucks mijn voorraad stroopwafels aan te vullen en een sandwich tonijn te scoren. Het rode licht waarschuwt voor drie verkeersstromen. Bij één met een rustig stroompje van rechts steek ik over, maar het blijft oppassen geblazen.
Thailand, 7 oktober – Mijn geadopteerde zoon Mac is een gewilde prooi van de politie, die graag hun karige salaris aanvullen met boetes uitschrijven die in hun eigen zak belanden. De eerste maal werd hij betrapt omdat hij geen helm droeg op zijn motorfiets, de tweede maal omdat hij onder invloed was en de derde maal omdat hij een parkeerverbod had overtreden. En natuurlijk mag daddy opdraaien voor de gelukkig bescheiden boetes. Maar als hij de maximumsnelheid overtreedt, is de boete aanzienlijk hoger. Als dat gebeurt, is mijn geduld op. Dan moet hij maar de vervangende celstraf krijgen. Of strijk ik dan weer met de hand over mijn hart?
Thailand, 6 oktober – Ik spreek weliswaar redelijk goed Engels en versta het ook, maar gezongen Engels kan ik niet altijd ontcijferen. Dat bleek gisteren in restaurant Pride toen ik luisterde naar Let me love you. Dankzij het beeldscherm weet ik nu dat de tekst niet luidt Daddy loves you, zoals ik dacht. Ik heb eveneens moeite met het verstaan van Engelse dialecten. De uitbater van de zaak aan de overkant, Connections geheten, spreekt Engels met een zwaar Australisch accent. Een groot deel van wat hij zegt, ontgaat me. De uitbater van Pride, ook een Australiër, levert een ander probleem op: hij praat met de snelheid van een straalvliegtuig.
Thailand, 5 oktober – Slikken etende mensen in speelfilms het eten door? Die vraag welt elke keer bij me op als ik zo’n scène zie. Want stel je voor dat de opname enkele keren moet worden herhaald. Dat is niet denkbeeldig want zelden zal één take voldoende zijn. De eters kunnen daarna geen pap meer zeggen en zijn voor de rest van de opnamedag uitgeschakeld (wat de planning in de war schopt en tot kostenverhoging leidt). Alcoholische dranken zullen wel vervangen zijn door onschuldige vervangers met dezelfde kleur, anders liggen ze ook voor pampus. Ruiten waar spelers doorheen zeilen, zijn niet van glas maar van suiker en bloed is geen echt bloed. Het is allemaal theater.
Thailand, 4 oktober – Las op een shirtje: Did you hug your cactus today? Ik kan in alle eerlijkheid verklaren: Nee, vandaag niet, gisteren niet, nooit niet. Lijkt me wijzen op een neiging tot automutilatie. Las op gezondheidsplein.nl dat het verslavend is: ‘Bij zelfverminking komt het verslavende hormoon endorfine vrij. Dit is een natuurlijke pijnstiller en kan ook een geluksgevoel geven. Hierdoor is het erg moeilijk om te stoppen met automutilatie.’ Theo van Gogh beëindigde elke aflevering van Een prettig gesprek met een cadeautje: een cactus met het verzoek aan de geïnterviewde de plant een zoentje te geven, een subtiele verwijzing naar zijn prikkelende vragen. Ik heb nooit iemand zien weigeren.
Thailand, 3 oktober – Vandaag zou mijn jongste broer, als hij nog geleefd had, 71 jaar zijn geworden. Hij was de laatste link met het gezin waarin ik opgroeide. Ik bewonder hem en ik verafschuw hem. Bewondering omdat hij zich opwerkte van opbouwwerker tot directeur van de stichting Rijnstad in Arnhem, een welzijnsorganisatie met zo’n tweehonderd personeelsleden bij club- en buurthuizen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen. Afschuw omdat zijn leven enkele schandvlekken vertoonde, maar daarover zwijg ik. Ik mis hem. We hadden nog veel te bepraten. Ik wist dingen van onze kinderjaren die hij niet wist, hij wist dingen die voor mij nieuw waren. Hij overleed in Thailand en is er gecremeerd. Zijn as is verspreid op de begraafplaats Hofwijk in Overschie.
Thailand, 2 oktober – Het wemelt in Bangkok van de voedselbezorgers. De topvijf zijn Grab Food. Foodpanda, Line Man, Gojek en Happy Fresh food. Ze bedienen mensen die liever veilig thuis eten dan buitenshuis waar – zo denken ze – het coronavirus op elke hoek van de straat op de loer ligt. De motorrijders spinnen goed garen met de irrationele angst. Ik zie ze af en aan rijden als ik in Silom 4 ben. En de zaken die het eten leveren, waar het aantal eters op de vingers van één hand is te tellen, hebben nog enige inkomsten dankzij de vrees voor besmetting. Hebben jullie in Nederland ook Grab, vroeg een Thaise kennis aan me. Niet voordat de pandemie uitbrak, maar inmiddels?
Thailand, 1 oktober – Is een zoetje zoeter dan 6 gram organic sugar, vroeg ik mij gisteren af in restaurant Pride, waar de koffie soms met de ene en soms met de ander zoetstof wordt geserveerd. Ik legde de vraag voor aan een kennis, die van veel dingen verstand heeft dus misschien ook wel van suiker. Hij schreef: ‘1 zoetje is ongeveer 1 klontje suiker (4 gram, 20 Kcal). Dus 6 gram = 1½ klontje suiker. Suiker bevat minder schadelijke stoffen dan zoetjes, en meer calorieën. Van een paar zoetjes per dag word je niet ziek.’ Het antwoord op mijn vraag luidt dus nee. Wat kan een mens zich toch vergissen. Mijn wereld stort ineen.
Thailand, 30 september – Heb al tijden gezelschap van een gekko (hagedis). In tegenstelling tot kakkerlakken die zo nu en dan in mijn kamer opduiken, heb ik er geen last van. Het lijkt me een aardig beestje, maar het is behoorlijk verlegen, want zodra het mij in de smiezen krijgt, rent gekko weg. Net als bij het coronavirus houdt het tussen ons een afstand van minimaal 1 meter. Recent waren er twee. Het was even groot dus kan geen kindje geweest zijn. Misschien een kennisje dat op bezoek was, of is er tussen beide een liefde opgebloeid? Wat mij betreft is twee oké, maar het moeten er niet meer worden. Mijn gastvrijheid kent grenzen.
Thailand, 29 september – Toen ik gisteren terugkeerde in mijn pied à terre hing er een touw met een stuk beschreven karton in de ingang van het kruidenierswinkeltje in het hotelpand. Mocht niet naar binnen want zoals de man die er werkt, zei: two in hospital. Dus omdat twee klanten besmet zijn gebleken met het coronavirus, is de winkelruimte gevaarlijk terrein. Nou, dan kunnen alle winkels in Thailand wel sluiten want overal zal wel eens een besmet persoon zijn geweest. Ik schreef het eerder: de irrationele angst voor Covid-19 is groot, aangewakkerd door de overheid. En de onkunde over besmettingsrisico’s is tenenkrommend. Kreeg wel de sigaretten die ik er kwam kopen.
Thailand, 28 september – Het is een heerlijke smartlap uit 1928: Weet je nog wel oudje van Louis Davids, te beluisteren op https://youtu.be/fAZ62KiV9Bk. Dus als u in de stemming wilt komen voor deze column adviseer ik op de link te klikken. Peinzend over de gevaren van Covid-19 en de aanbevolen bescherming, schoot me te binnen dat in mijn jeugd werd gewaarschuwd voor besmetting via de wc-bril. Het advies luidde om de bril schoon te poetsen alvorens uw welgevormde derrière erop te laten zakken. Er waren zelfs wc’s met een apparaat waaruit een beschermende papieren bril kon worden getrokken. Ik lees er nooit meer over. Bestaat de uiterst besmettelijke wc-bril niet meer?
Thailand, 27 september – In restaurant Pride waar ik bijna elke avond dineer, wordt de stilte opgevuld met popsongs. Ach, het zijn soms leuke deuntjes, een heel enkele ken ik, maar geen enkele artiest heeft een mooie stem. Heb een lijstje gemaakt van mijn favoriete stemmen. Op eenzame hoogte staat Chimène Badi, die heeft een fluwelen stem (Je viens du Sud, https://youtu.be/pYv_oP5F7GI). Verder in willekeurige volgorde: Norah Jones (Concert Privé, https://youtu.be/yCNOTf9xbbY), Mayra Andrade (https://youtu.be/B9yaxJqYsiI), Roberto Silva & Roberta Sá (https://youtu.be/2jNQ1bKSX34), Ana Moura (O Meu Amor Foi Para o Brasil, https://youtu.be/Pey1B0DPZj0), Mayra Andrade en Jero (Fragile, https://youtu.be/ZjyavqgzIBw) en last maar zeker niet least Nancy Vieira (Amor Di Mundo, https://youtu.be/lerbA_pwAGo).
Thailand, 26 september – Gistermiddag om een uur of twee in de Foodcourt van Big C Extra, niet eerder vertoond: bijna alle tafeltjes bezet. Het lijkt erop dat Thais massaal hun huis verlaten nu het mag en ze niet meer afhankelijk zijn van door Grab en andere diensten bezorgde afhaalmaaltijden. Later in café-restaurant Indulge trof ik vier klanten aan, vier meer dan eerdere keren. Maar Silom 4 is nog steeds een dooie boel. Het straatje zal pas tot leven komen, verwachten de uitbaters er, als er alcohol geschonken mag worden. Dan zal ook blijken welke zaken de lockdown hebben overleefd en welke onder een nieuwe, kapitaalkrachtiger eigenaar heropenen.
Thailand, 25 september – Het personeel van restaurant Pride in Silom 4 boft toch maar met zo’n baas. Duizenden andere werknemers moeten van de hand in de tand leven, omdat ze ontslagen zijn maar hij zorgt voor een vangnet. Ze hoeven er niet veel voor te doen, want meer dan twee klanten heb ik er niet gezien sinds de heropening. Laatst nam hij enkelen mee op een trip van een paar dagen naar Pattaya (foto). Hoe hij zijn zaak in leven houdt, weet ik niet. Hij heeft me wel eens verteld kantoren te hebben in enkele wereldsteden. Ze leveren hem een dik belegde boterham op, maar wat die doen…?
Thailand, 24 september (Vervolg van gisteren) – De James Bond films die ik heb gezien (lang niet allemaal) zijn steeds fantastischer geworden. From Russia with Love en Live and Let Die die in New Orleans speelde, vertelden nog een geloofwaardig verhaal; maar na enkele werden de films afhankelijk van technische trucs – ze konden me nauwelijks meer boeien. Ook omdat Sean Connery niet meer 007 speelde, zijn opvolgers overtuigden me niet. Roger Moore bijvoorbeeld was te veel een Britse gentleman en niet de ongeëvenaarde cool-factor die Connery van de geheim agent maakte (woordkeus Esquire). Een enkele keer toont Mono29 een oude Bond-film. Nagesynchroniseerd. Ben altijd blij dat we dat in Nederland niet doen.
Thailand, 23 september – Een acteur die ik regelmatig in actie zie op films die Mono29 vertoont, is Sylvester Stallone. Logisch want het kanaal heeft een bijna ziekelijke voorkeur voor films met veel geweld. De man heeft een merkwaardig gevormde bovenlip waardoor het lijkt alsof hij altijd misprijzend kijkt. Ik vermoed dat hij in zijn jonge jaren een hazenlip had waaraan hij geopereerd is. Een andere acteur wiens blik altijd hetzelfde is, is Harrison Ford. Hij kijkt voortdurend bedenkelijk. Sean Penn kijkt onderzoekend, Hugh Grant kan niet uit zijn woorden komen. Sean Connery (1930-2020) is de enige échte James Bond. Zijn opvolgers vind ik allemaal tegenvallen.
Thailand, 22 september – Het Nederlandse nieuws gaat grotendeels aan mij voorbij. Zo nu en dan stuit ik op Facebook op flarden, maar websites van kranten en nu.nl volg ik niet. Wie Baudet is, weet ik nog wel, maar de namen van andere, voor mij nieuwe spelers in de politieke arena zeggen me niets. Voor het Vlaardings nieuws geldt grosso modo hetzelfde. Als ik toevallig op FB iets tegenkom over Vlaardingen, lees ik het maar systematisch volgen doe ik het niet. Het Thaise nieuws volg ik uiteraard wel – maar niet altijd met genoegen want veel gaat over het coronavirus. Het meeste sla ik over, want het is veel van hetzelfde.
Thailand, 21 september – Maandag bij restaurant Guido’s Bangkok in Silom 4 een prima pork goulash gegeten, maar daar wil ik het niet over hebben. Mijn oog viel op een reclame van de Bayerische Staatsbrauwerei Weihenstephan, de Alteste Brauwerei der Welt, want brouwt al bier sinds 1040. Als ik nog een bierdrinker was, zou ik het onmiddellijk bestellen want bier van een brouwerij die 981 jaar ervaring heeft met bier brouwen kan niet anders dan een godendrank zijn. De Thaise koning heeft een villa in Beieren, waar hij liever vertoefde dan in Thailand. Vanwege Weihenstephan wellicht?
Thailand, 20 september – Coffeeshop Black Canyon – u weet wel de zaak die het hoog in de bol heeft met: A taste from Paradise available on Earth – kent een ketogenic menu. Daar ik geen idee had, wat dat is, Wikipedia te hulp geroepen. Die zegt: Een ketogeen dieet is een streng dieet dat bestaat uit een minimale koolhydraat- en een verhoogde vetinname. Dus geen of minder suiker, frisdrank, gebak en witbrood. Het is een probaat middel om gewicht te verliezen, maar als ik dat doe word ik zo mager als een stokvis, sprot of garnaal, zoals de uitdrukking luidt. Ik heb een anti-ketogenic dieet nodig, want ben nu al te mager. Maar bestaat dat?
Thailand, 19 september – Het valt om de drommel niet mee om een goede foto te maken van de bloemen die op een lage tafel in restaurant Pride staan. Het is een voorbeeld van Japanse bloemsierkunst – dat wist ik wel – maar niet dat die schikking Ikebana (‘Levende bloemen’) heet, 600 jaar oud is en werd beoefend door de samurai. Las op westwing.nl dat het leidende principe ‘Less is more’ is. Het gaat om minimalisme, subtiliteit, ingetogenheid en balans. Wat mij opvalt is dat de ruimte tussen de stelen de compositie mede bepaalt. Ik heb vanuit verschillende standpunten een foto gemaakt; de hier getoonde is geen superfoto, maar een betere lukte niet.
Thailand, 18 september – Als mijn moeder nog geleefd had, zou ze vandaag 111 jaar zijn geworden. Het is niet onmogelijk – de oudste inwoner van de wereld werd 122 jaar – maar erg waarschijnlijk is het niet. Haar sterfjaar weet ik niet uit mijn hoofd, het moet in december zijn geweest toen ze de strijd tegen kanker opgaf. Alhoewel ik meer op mijn vader lijk, heeft mijn moeder een zwaardere stempel op mijn leven gedrukt. Toen ik lesgaf aan de School voor journalistiek, citeerde ik haar vaak met als inleiding ‘Mijn moeder zou gezegd hebben…’ Ze is nog volop aanwezig in mijn leven, misschien wel meer dan toen ze leefde.
Thailand, 17 september – Hoe meer ik te weten kom, des te meer besef ik dat ik veel meer niet weet. Zelfs de 32-delige Encyclopædia Britannica met 32.640 pagina’s bevat niet alle kennis van de wereld. Toen ik mijn HBS-diploma haalde, kreeg ik de kleine Winkler Prins encyclopedie van mijn ouders cadeau. Hij staat ongeschonden in mijn boekenkast, want ik zal hem niet veel geraadpleegd hebben. Zelf schafte ik de driedelige Van Dale aan; daarvoor geldt: er zijn meer woorden die ik niet ken dan wel ken. De laatste druk staat nog steeds op mijn verlanglijstje. Maar als ik die aanschaf en meeneem naar Thailand, overschrijd ik mijn bagagelimiet.
Thailand, 16 september – De programmeur van Mono29 heeft een merkwaardige voorkeur voor ‘koude’ films. Zag eerder Life below zero, Ultimate Survival Alaska en Highway to hell; een nieuwe die ik niet eerder had gezien, Arctic Peril, toont een zwemmer in water van -0,7 graden C. De films worden afgewisseld met reclame en previews: The Wolf of Wall Street, Cold War, The fast and the furious, The Taoism Grandmaster, Law abiding citizen, American Made, Legend of the dragon pearl, The longest day in Chang’an (niet in Normandië), Sleepless (niet in Seattle), Clockstoppers – waaruit allemaal geweld scènes zijn geselecteerd. Kan van geen enkele film warm of (gelukkig) koud worden. Sleepless geldt voor dit moment (4:39 uur).
Thailand, 15 september – Wanneer ik naar een film op de tv kijk, zoek ik altijd op internet het filmverhaal op, want alle films zijn nagesynchroniseerd en ondertiteld in het Thai. De trivia zijn vaak nog het aardigst. Keek recent naar Music and lyrics, een romantische filmkomedie uit 2007 met Hugh Grant in de hoofdrol. Hij speelt daarin nu eens niet de stuntelaar, zoals ik hem ken uit Four weddings and a funeral (1994), maar een gesjeesde popster, los in de heupen, die zijn comeback maakt. Bij de première in Amsterdam deed een vrouwelijke fan hem een handboei om, zodat ze samen over de rode loper moesten. De politie bevrijdde hem, hij deed geen aangifte.
Thailand, 14 september – Ben er vaak langs gereden, dacht telkens: daar moet ik toch eens een column aan wijden. Maar het kwam er niet van. Ik heb het over het grootste winkelcentrum in Bangkok, CentralWorld met 495 winkels en diensten. Zo spelt de krant het winkelcentrum, maar op de gevel staat CentralwOrld, waarbij de O de wereldbol voorstelt. Logisch toch gezien de naam? Waarom de krant ervan afwijkt, weet ik niet. Misschien is de redactie er nooit geweest of het is haar niet opgevallen. De meeste bekendheid verwierf CW toen het op 19 mei 2011 werd geplunderd en verwoest door brand in de nasleep van een conflict tussen het Thaise leger en roodhemd opstandelingen.
Thailand, 13 september – Een lezeres van mijn Facebook-column klaagde onlangs dat ik te vaak over eten schreef. Dus vandaag weer een column over eten: de gratis bbq gisteren bij restaurant Pride in Silom 4 (foto). Het personeel en vrienden smulden van de plaa muk (inktvis), koeng (garnalen) en satekaj (kip saté), ik niet. Want het lukte me niet de garnalen behoorlijk te pellen, de inktvis was zo taai als een autoband en de kip zo oud als Metusalem. En waar was de pindasaus? Alleen de worstjes die later werden toegevoegd, waren oké. Klanten niet gezien, het uitgaansstraatje is nog steeds een dooie boel. De telephonebar is al failliet, andere bars zullen ongetwijfeld volgen.
Thailand, 12 september – De manager van café-restaurant Indulge vroeg waarom ik de afgelopen week niet was gekomen. Ze dacht dat ik misschien ziek was geworden van een vaccinatie, iets wat haar zelf was overkomen. Ze was geprikt met AstraZeneca waarna ze enkele dagen last had van bijwerkingen en ze was nog steeds niet helemaal de oude. Kon haar geruststellen, want krijg pas volgende week mijn eerste prik, dankzij bemiddeling van iemand die een VIP-behandeling kon regelen in een ziekenhuis. Dus hoef niet uren te wachten in een lange rij. De aandacht van de vrouw deed me goed. Voelde me erg thuis in Thailand.
Thailand, 11 september – Laat ik het maar voortschrijdend inzicht noemen. Op 6 september schreef ik: elke dag dezelfde spijs doet eten. Ik was toen verslingerd aan roergebakken rijst met zoute vis. Maar gisteren een nieuw gerecht ontdekt in restaurant Pride (zie foto). In het Thais staat ‘gebakken rijst’, schreef een kennis mij aan wie ik de foto had gestuurd, dus ‘Fire’ is een tikfout. Het gaat om schezwan fried rice uit de indo-chinese keuken. De typische smaak komt van de schezwan saus, die bij het bakken wordt toegevoegd, een mix van gember, knoflook, soyasaus en chili paste. Ik heb ervan genoten, ergo: verandering van spijs doet wel degelijk eten.
Thailand, 10 september – De pandemie begint nu merkbaar gevolgen te hebben voor mijn pied à terre. Gisteravond bleef de verlichting in de gang op de derde verdieping (foto) uit, waar alle twaalf kamers leeg staan op die van mij na. De receptie en de kruidenierswinkel worden soms door één personeelslid bemand, receptionist Boon al tijden niet gezien, de thaistalige krant Daily News is afgevoerd. Hoeveel bewoners van de drie panden vertrokken zijn omdat ze de huur niet meer kunnen opbrengen, weet ik niet. Ongetwijfeld hebben sommigen (velen?) hun baan verloren. Gelukkig is de lift niet buiten bedrijf gesteld, functioneert mijn internetverbinding nog steeds en wordt mijn kamer elke vrijdag door drie werksters onder handen genomen.
Thailand, 9 september – Wat een leuke website: In de Overtuin met 500 kinderliedjes (!) en de beschrijving van gebaren, spelletjes en dansjes. Kwam erop terecht omdat ik ineens moest denken aan De Zevensprong, die we tijdens het 25-jarig huwelijksfeest van mijn ouders deden – op initiatief van mijn moeder, die ook op vakanties tijdens wandelingen in het bos altijd wel iets bedacht om de kinderen bezig te houden. Worden die spelletjes nog gespeeld op het schoolplein of zijn kinderen tegenwoordig verslaafd aan hun mobieltje? Ik denk dat ‘De boom die wordt hoe langer hoe dikker’ nu taboe is vanwege Covid-19. En ‘Een twee drie vier vijf zes zeven, wie zal ik een kusje geven’ mag vast ook niet.
Thailand, 8 september – Water loopt als een rode draad door mijn familiegeschiedenis. Gisteren schreef ik al over mijn moeder die bij problemen de waterkant opzocht, ik noemde ook het Deltahotel. De afgelopen jaren, wanneer ik in Nederland was, wandelden mijn vriend en ik naar het hotel en nestelden ons op het terras met koffie en appeltaart. Ik was lid van een zeeverkennersgroep in Schiedam en leerde er zeilen. Een broer was kok op de grote vaart en werkte op een opleidingsschip voor de binnenvaart. Hij had een eigen boot, ik was fokkemaatje. Mijn vader werkte op de kapiteinskamer van Ruys & Co (foto), waardoor hij vaak op vrachtschepen kwam bij het inklaren van lading.
Thailand, 7 september – Nog elf dagen en dan breekt de dag aan waarop mijn moeder 111 jaar geleden werd geboren. Ik zou die dag naar het strand moeten gaan, want na haar crematie is de as verspreid in de Noordzee. Misschien een kaarsje branden en dat te water laten zoals in Thailand op Loy Krathong krathongs aan het water worden toevertrouwd. Water was valium voor mijn moeder. Wanneer ze problemen had, ging ze naar de Maasboulevard (in Schiedam) om tot rust te komen. Na de crematie gingen we met een klein gezelschap naar het Delta hotel in Vlaardingen, een hotel dat deels over het water van de Nieuwe Maas is gebouwd.
Thailand, 6 september – Gaat een gerecht c.q. een onderdeel van een gerecht je tegenstaan als je het elke dag eet? Ik heb in mijn kinderjaren niets anders op mijn bordje gevonden dan aardappels. Nasi goreng was uitzondering, pasta’s kwamen pas veel later om de hoek en in het begin alleen nog macaroni. Sinds de lockdown is versoepeld en ik weer terecht kan in het Foodpark van Big C Extra eet ik (bijna) elke dag roergebakken rijst met zoute vis. Ik kan er niet genoeg van krijgen. Men zegt: verandering van spijs doet eten, maar ik zeg: elke dag dezelfde spijt doet eten.
Thailand, 5 september – Zoals ik al verwachtte was café-restaurant Indulge aan de Sukhumvit Road in Asok geopend. Het bijbehorende hotel bood me eerder de gelegenheid in een kamer te eten, nu hoeft dat niet meer. Nam weer plaats op het verhoogde (overdekte) terras, de enige plaats waar gerookt mag worden. Was de enige klant; weliswaar minder gezellig dan een volle zaak, maar qua besmettingsrisico veiliger. Met de metro mijn reis voortgezet naar Sam Yan, waar het regende en per taxi naar bar-restaurant Pride in Silom soi 4 voor de avondmaaltijd. Telde een tweede klant en een gezelschap van ik meen zes personen. De lockdown is weliswaar grotendeels opgeheven, maar een vetpot kan het niet zijn voor beide zaken.
Thailand, 4 september – Las onderweg naar mijn eetadresje gisteren op een voetgangersbrug ‘Bangkok City of Life’. De slogan dateert van het pre-pandemie tijdperk want gedurende de lockdown, die woensdag deels is opgeheven, was er weinig ‘Life’ in de hoofdstad. De tekst had toen beter kunnen luiden City of Ghosts. Life was er nog steeds niet toen de taxi die mij terugbracht, stuitte op een car mob, het jongste actiemiddel van de anti-regeringsbeweging, en niet verder kon. Maar op sommige plaatsen was het gezellig druk. Ik mijd ze, indien mogelijk, want het risico er besmet te raken, is te groot. De retourrit vorderde langzaam door de gebruikelijke vrijdagavondspits.
Thailand, 3 september – Er was noodweer voorspeld voor Bangkok, dus na de avondmaaltijd snel terug naar mijn nestje. Maar tot nu toe (3:37 uur) is er nog geen druppel gevallen. Zoals gisteren aangekondigd gegeten in Pride in Silom soi 4. Weer vergeten het gerecht te fotograferen, niet om mij te onderscheiden van telefoonzombies, want ik vertoon al ernstige symptomen van deze ziekte, maar omdat ik niet kon wachten om aan te vallen. De hernieuwde kennismaking was een feest van herkenning, dat me terugzette in een tijdperk, waarin alleen chirurgen een mondkapje droegen. Wat ik heb gegeten, vertel ik niet. Waarom zou u dat willen weten?
Thailand, 2 september – Restaurants in winkelcentra mogen na maanden sinds gisteren weer open. Dus kon eindelijk weer eten in de Food Park van Big C Extra. Uiteraard mijn favoriete gerecht, roergebakken rijst met zoute vis, dat ik al die tijd heb moeten missen. De kokkin van mijn keukentje hoefde ik niets te vertellen. Ze vroeg alleen of ik het mee wilde nemen. Maar dat wilde ik niet. Als je zo lang gewacht hebt op je geliefde (voedsel) wil je direct aanvallen. Mijn bordje tot de laatste korrel leeg gegeten. Als ik iets lekker vind, weet ik niet van ophouden. Vandaag naar een andere, door mij vaak bezochte eettent.
Thailand, 1 september – Vanuit de achterkant van mijn kamer kijk ik op het tweede pand van Baan Kaew Mansion, dat uit drie panden bestaat. Daar hangen twee rode doeken; geen wasgoed maar bescherming tegen het coronavirus. Ja, de angst is groot voor Covid-19. Rood beschermt in Thailand ook tegen kwade geesten. Ik lees er wel eens over. Een opvallend aantal mensen sterft in een dorp in korte tijd. Dan hangen de dorpelingen rode doeken aan hun hek. Het heeft iets bijbels. Dankzij bloed aan de zijposten en bovendorpel van hun huizen bleven de joden in Egypte gespaard van het overlijden van hun eerstgeborene (de tiende plaag, zie Exodus 11:4-10 en 12:29-30)
Thailand, 31 augustus – De lockdown en met name de sluiting van de horeca heeft ernstige gevolgen voor de journalistiek. Want journalisten komen niet in de kroeg om zich lam te zuipen maar voor de contacten. Om bij voorbeeld politici die ook in de kroeg komen, geheimen te ontfutselen. Die worden loslippig wanneer ze enige spiritualiën hebben ingenomen. De volgende dag komen ze zichzelf in de krant tegen als anonieme bron. Toen ik in Vlaardingen als regioredacteur bij Het Vrije Volk werkte, bestond mijn jachtterrein uit ’t Scheele Hoekje, café De Steeg en d’Oude Stoep, alle drie op loopafstand van het stadhuis. De eerste twee bestaan niet meer. Ik heb er heel wat uren verspild.
Thailand, 30 augustus – Ik ben nooit een zoetekauw geweest, maar nu ik ouder ben, verschuift mijn voorkeur van zuur naar zoet. In Nederland at ik ze nooit, in Thailand ben ik verslaafd geraakt aan stroopwafels. Twee Thaise lekkernijen mag ik graag verorberen: kha nohm khrohk, een poffertje gevuld met cocosmelk (foto). Die wordt op dezelfde bakplaat gebakken als onze poffertjes met als verschil dat in elk ‘putje’ een halve zit die op elkaar worden gelegd. Warm zijn ze het lekkerst. Ook favoriet: een opgerold flensje met naar keuze eigeel of een worstje. De eerste heeft mijn voorkeur. Soms zijn de uiteinden te hard, maar wat er tussen zit smelt op de tong.
Thailand, 29 augustus – Is Thitisan Utthanaphon alias Joe Ferrari, die een drugsverdachte door verstikking de dood injoeg, een monster of is hij een Dorknoper die deed waarvoor hij betaald werd: boeven vangen en voor het gerecht brengen, waarbij elke methode is toegestaan om de verdachte tot een bekentenis te dwingen? Ik kwam op die vraag omdat ik naar een vraaggesprek had gekeken over de joodse filosofe Hannah Arendt, bekend geworden door de uitdrukking de banaliteit van het kwaad. De belichaming daarvan was Adolf Eichmann, de architect van de jodendeportatie, die in 1961 in Jeruzalem de doodstraf kreeg. Eichman was geen monster, maar een miezerige boekhouder die gedachteloos zijn werk deed. Ik denk: Joe Ferrari is geen monster maar een gedachteloze Dorknoper.
Thailand, 28 augustus – Heb een tweede smoothie gemaakt, een aardbeien smoothie. Deze maal op advies van een attente lezer de kroontje eraf gehaald. Die man moet een culinair wonder zijn. Opnieuw was de smoothie te dik naar mijn zin alhoewel ik er een sloot melk aan toegevoegd had. De aardbeiensmaak viel ook wat tegen, maar dat kan aan de aardbeien gelegen hebben. Kunnen nooit Nederlandse aardbeien van de kouwe grond zijn geweest, die al smelten als je ernaar kijkt. Ik verheug me nu al op mijn volgende experiment, een bananenmilkshake. Heb gelezen dat daarvoor het beste overrijpe bananen gebruikt kunnen worden. Je moet ze wel eerst schillen.
Thailand, 27 augustus – Ik ben gek op Krimi’s. Telkens als er weer een geruchtmakende moord, ontvoering enzovoort plaatsvindt, pak ik op mijn blog met het dagelijkse Nieuws uit Thailand breed uit. Deze week is Thailand in de ban van de marteling van en de moord op een drugsverdachte door zeven dienders in het politiebureau van Samut Sakhon. Ze wilden hem dwingen steekpenningen te betalen en trokken een plastic zak over zijn hoofd om hun eis kracht bij te zetten. De man stikte. De hoofddader die dankzij steekpenningen en schimmige praktijken een fortuin heeft vergaard, was op de vlucht geslagen, maar heeft zichzelf inmiddels aangegeven. De foto toont zijn villa. Lees mijn blog als u het naadje van de kous wilt weten.
Thailand, 26 augustus – Heb een blender gekocht. Zoals altijd had Big C Extra een ruime keus aan merken. Dus vroeg de verkoper wat de beste was. Hij wees het Philips apparaat aan dat niet eens het duurste was. Terug op mijn kamer de blender in elkaar gezet. Hij heeft twee choppers: een kleine voor het malen van koffiebonen, noten enz; een grote voor het mengen van vloeistoffen en het pureren van gekookte ingrediënten. Heb hem tot nu toe eenmaal gebruikt voor het maken van een smoothie van aardbeien, bananen en druiven. De smoothie is nog te dik naar mijn zin, maar hij smaakte voortreffelijk.
Thailand 25 augustus (Vervolg van gisteren) – Jaren geleden was ik in Ljubljana. Het viel me op dat aan bushaltepalen asbakjes hingen. Logisch want wachtende reizigers steken een peuk op. Dat bracht me op een idee. Vlaardingers die op vakantie in het buitenland zijn, maar een andere stad in Nederland mag ook, zien misschien dingen waarvan ze denken: dat zouden ze in Vlaardingen ook moeten doen. Het bekendste voorbeeld daarvan is diagonaal oversteken op een kruispunt, wat de toenmalige wethouder van stadsontwikkeling in de VS had gezien. Ik bedacht de campagne: Stuur de burgemeester een ansichtkaartje van uw vakantieadres met wat u gezien hebt. Zou tegenwoordig per internet kunnen, zelfs met foto. In tegenstelling tot het ontbijt (zie FB van gisteren) is het bij een voorstel gebleven.
Alle columns: https://bit.ly/39tbRiU
Thailand 24 augustus (Vervolg van gisteren) – Vlaardingen koos in 2002, evenals de gemeente Best, in een referendum een nieuwe burgemeester. Omdat het me was opgevallen dat tijdens de verkiezingscampagne de twee kandidaten al intensief hadden kennis gemaakt met bewoners, kwam ik op enkele ideeën om het contact tussen bestuur en bevolking anders aan te pakken dan de gebruikelijke, saaie voorlichtingspagina in een lokale krant. Ik adviseerde het college een jaar lang maandelijks te ontbijten, telkens met een tiental andere Vlaardingers. Persoonlijk contact is immers de beste vorm van (overheids)communicatie. Het ontbijt is er gekomen, maar de afdeling voorlichting van de gemeente verwaarloosde tot mijn ergernis de verslaglegging. Een ander idee vertel ik morgen.
Thailand, 23 augustus – Ik ontving ooit per post een goedkoop, plastic zonnebrilletje van een bedrijf met de tekst ‘We gaan op vakantie, u kunt ons drie weken niet bereiken’. Na drie weken stuurde het een zakje zand en schreef: ‘We zijn weer terug’. Tussen al het reclamemateriaal dat vaak ongevraagd in mijn brievenbus belandde, viel het op. Ik kreeg een inval: Ik begin een adviesbureau creatieve ideeën. Zo zette op mijn advies een Vlaardings bedrijf in slangen en flexibele verbindingen op een beurs een vitrine neer met een boa constrictor en de tekst ‘Niet uit voorraad leverbaar’. Had ook een adresje van een slangenverzamelaar. Heb meer ideeën geleverd, maar het bureau is er nooit gekomen. (Wordt vervolgd)
Thailand, 22 augustus – Hackers zijn gewiekst, maar hotmail is nog gewiekster. Kreeg een mailtje (zogenaamd) van mijnoverheid dat ik geld zou terug krijgen. De tekst luidde: ‘Er staat een document in uw Berichtenbox van Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen.’ Geld terug krijgen? Dat leek me erg sterk, tenzij de overheid gek geworden is. Hotmail beoordeelde de mail als ongewenst en dat was goed gezien. De mail zei namelijk dat het vanwege ‘technisch onderhoud’ niet mogelijk was het bericht direct via de berichtenbox te lezen, maar dat ik het via mijn webbrowser moest doen. Nou, dan weet je wel wat er kan gebeuren. Natuurlijk niets gedaan; hackers krijgen bij mij geen kans.
Thailand, 21 augustus – Wat heb je aan een ligbad als je er niet een bad in kunt nemen, omdat er geen beweging is te krijgen in de mechanische stop? Wat heb je aan een douchekop die je niet kunt draaien zodat het water de badkamer in spuit? En wat heb je aan een wastafel die pas warm water geeft, nadat de warmwaterkraan in het bad een tijd heeft open gestaan? Dat zijn de drie gebreken van mijn badkamer. Hoe graag zou ik in een bad met lauw water liggen, maar het kan niet. Mijn vader zou het niet erg vinden, want hij zei: In een bad lig je in je eigen vuil.
Thailand, 20 augustus – Als al het geld dat naar tempels is gegaan door de gevers was gebruikt om hun eigen levensstandaard te verhogen, dan was het land stukken welvarender dan nu. Als het land, zoals Cambodja, al in februari was begonnen de bevolking te vaccineren, dan was het aantal besmettingen en doden aanzienlijk lager geweest dan nu. Als het land werd geregeerd door verstandige lieden met kennis van zaken, had niet de staatskas geplunderd hoeven te worden voor steunoperaties. Als het leger in de kazernes was gebleven, het land een vrije pers had en Vrouwe Justitia geblinddoekt haar werk deed, dan was Thailand een paradijs op aarde geweest. Maar als (uitgesproken als as) is verbrande turf.
Thailand, 19 augustus – Drie periodes waren de beste tijd van mijn leven: het jaar in Engeland, de twee jaar in Kameroen en de achttien jaar als docent journalistiek aan de School voor journalistiek in Utrecht. Ronduit slecht was een periode nadat mijn toenmalige vriendin, op wie ik waanzinnig verliefd was, het uitmaakte. Het was ook op een tijdstip dat gemeenlijk wordt aangeduid als midlife crisis. Ik heb toen honderden gedichten geschreven. De meeste zijn bagger, enkele kunnen ermee door. Maar ze hebben geholpen de crisis te overwinnen. Kan het iedereen als therapie aanbevelen. De tien jaar Vrije Volk, de jaren als lagere-schoolonderwijzer waren oké, maar die zou ik niet willen overdoen. De beste jaren wel.
Thailand, 18 augustus – Na mijn vertrek bij Het Vrije Volk (zie FB van gisteren) ben ik gaan freelancen. Dat is een duur woord voor werkloos, maar het staat beter op je cv. De (nieuwe) hoofdredacteur van HVV bood me de mogelijkheid een serie te schrijven, getiteld De Werkvloer. Kwam bij veel bedrijven over de vloer. Ik droomde toen al over een baan als docent journalistiek, want dacht: ik heb onderwijs en journalistieke ervaring, da’s een unieke combinatie. Heb twee jaar moeten wachten alvorens ik op de School voor Journalistiek in Utrecht aan de bak kwam. Het heeft me geleerd: Soms moet je geduld hebben in het leven.
Thailand, 17 augustus – Kon me niet boeien, schreef ik gisteren over mijn korte tijd op de redactie Buitenland van Het Vrije Volk. Het werk behelsde het redigeren van persbureaukopij, dat is een duur woord voor wat neer kwam op het afwisselend indrukken van de knopjes Delete en Copy and Paste. Mijn eerste bericht ging over Panama; daar was iets gebeurd. Ben er nooit geweest, zal er nooit komen. Heb alleen ooit het spannende jeugdboek Pyjamarel in Panama uit de Bob Evers-serie gelezen. Na een paar dagen wist ik al: Wegwezen. Ik miste het dagelijks contact met mijn nieuwsbronnen in Schiedam en Vlaardingen. Nooit spijt gehad van mijn vertrek.
Thailand, 16 augustus – Hoe ben ik in de journalistiek en -onderwijs terechtgekomen? Dat lag niet voor de hand want sinds de vijfde klas lagere school wilde ik schoolmeester worden. De switch toont aan dat een levensloop meer wordt bepaald door toeval dan door planning. In 1975 was ik gescheiden, had een berg vrije tijd, zag een advertentie waarin De Havenloods een correspondent in Schiedam zocht, solliciteerde, werd aangenomen en zo is het allemaal begonnen. Na een paar jaar had Het Vrije Volk een journalist nodig voor de redactie Schiedam. De sollicitatie was appeltje-eitje. Ik heb er op de kop af tien jaar gewerkt. Ontslag genomen na een korte periode op Buitenland. Kon me niet boeien.
Thailand, 15 augustus – Gisteren noemde ik mijn vakantiebanen; vandaag neem ik u mee naar mijn vaste banen en andere bezigheden. Het langst heb ik gewerkt als docent journalistiek aan de School voor Journalistiek in Utrecht (1990-2008), een goede tweede is Het Vrije Volk (1978-1988). Twee buitenlandse banen gehad: als adviseur alfabetisering in Kameroen (1970-1972) en als groepsleider in twee kindertehuizen in Engeland (1968-1969). Van de dingen ik daarnaast heb gedaan, bewaar ik de beste herinneringen aan Salon de Harmonie, een praatshow die met onderbrekingen tien jaar heeft geduurd. En nog steeds heeft de column mijn voorkeur als journalistiek genre. Sinds 2000 kom ik in Thailand. Ondanks de lockdown verveelt het geen seconde [?].
Thailand, 14 augustus – Van alle vakantiebaantjes die ik heb gehad, was die van postbode het leukst. Heb ik ook enkele achtereenvolgende jaren gedaan. Ik bezorgde de post in de wijk Blijdorp, onder andere bij de diergaarde en het Montessorilyceum. Moest toen ook strafport incasseren, waardoor ik erachter kwam dat de commandant van het korps Mariniers die aan de Blijdorplaan woonde, een butler had. Verder gewerkt in de Rotterdamse haven, bij Van Leer’s vatenfabriek, een kokosmattenfabriek, als documentenloper bij Ruys & Co en buiten de vakanties als babysitter. Bij Van Leer uitgegleden waardoor mijn kleding een uur in de wind stonk, in de haven kort gewerkt omdat ik mij verwond had.
Thailand, 13 augustus – Een kennis vroeg me in een mailtje hoe het met me ging. Ik antwoordde: mijn enige ‘vertier’ is slapen en eten. Dat klinkt misschien raar, maar veel meer doe ik niet. Kijk soms televisie, doe boodschappen, wissel op Messenger chats uit met een andere kennis, houd de website van Bangkok Post in de gaten voor het laatste nieuws. Kijk nu naar een documentaire over de aardbeving in Nepal in 2015 (negenduizend doden). Bewoners herbouwen hun huizen, bestand tegen aardbevingen volgens een ontwerp van de overheid. Engels ondertiteld wat een uitzondering is. Een verademing tussen alle films die bol staan van geweld.
Thailand, 12 augustus – Vandaag is de Koningin-Moeder jarig en tevens wordt Moederdag gevierd. Op tal van plaatsen in de stad staan of hangen levensgrote portretten van Sirikit, toen ze er nog aantrekkelijk uitzag. De krant zal wel weer flink verdienen met paginagrote advertenties waarop bedrijven haar feliciteren met haar 89ste verjaardag. Gisteren wijdde de krant twee redactionele pagina’s aan moeders met een verhaal over de moeilijkheden die ze ondervinden door de pandemie en een ander over ‘baby’s first vaccine’ oftewel borstvoeding. Slechts 14 procent van de Thaise baby’s liggen de eerste zes maanden van hun leven aan de borst. Of ik zelf de borst of de fles heb gehad, weet ik niet. Ik kan het ook niet meer vragen.
Thailand, 11 augustus – De taxirit naar het centrum duurde gisteren langer en was duurder dan gebruikelijk. De taxi raakte vast in een file, veroorzaakt door een lange colonne van toeterende auto’s en motorfietsen die door de stad trok. Het was het zoveelste protest tegen premier Prayut en zijn veertig rovers waarbij zijn aftreden werd geëist. Maar de dictator, want dat is hij, weet niet van wijken. Hij beschouwt zich als de redder des vaderlands. Redder? Slechts 6 procent van de bevolking is volledig gevaccineerd, miljoenen Thais zijn werkloos, het toerisme is stilgevallen, tal van bedrijfstakken liggen op apegapen, de horeca voorop. Ik stel een nieuwe bijnaam voor: Sloper des vaderlands.
Thailand, 10 augustus – Eindelijk staat bij de ingang van mijn hotel een infrarode thermometer op een statief. Hand ervoor houden en dan vertelt hij hoe warm je bent. Ik zeg dat ze die een kwartslag moeten draaien want het buitenlicht schijnt erop, zodat de temp moeilijk leesbaar is. Chum, de kassier, geeft mijn boodschap door aan receptionist Boon, die bezig is op zijn mobieltje en zich niet verroert. Helaas verstaat hij niet dat ik hem een grote lul noem, een eigenwijze luie lul. Ik zeg: ga kijken in 7-Eleven hoe ze het daar doen. De werkster spoot ’s ochtends weer desinfecterend middel op de knop van mijn kamerdeur. Het leven met domme mensen valt niet mee.
Thailand, 9 augustus – Fantoompijn is een normaal en veelvoorkomend verschijnsel na een amputatie. Na amputatie komt fantoompijn bij globaal 70% van de patiënten voor (Bron: Wikipedia). Ik heb ervaren dat er ook zoiets bestaat als fantoomgevoel. Als ik mijn mondkapje een tijdje onder mijn mond heb gedragen en ik verwijder het, dan blijft het voelen alsof het kapje er nog steeds zit. ’t Is een merkwaardige sensatie, want soms wil ik het wegtrekken en dan blijkt dat al gebeurd te zijn. Bij het mondkapje op de vereiste plaats, over de neus en mond, doet dit verschijnsel zich niet voor. Merkwaardig.
Thailand, 8 augustus (Vervolg van gisteren) – Ie wie waai weg is een aftelversje waarbij elk vierde kind wordt afgetikt. De oorsprong is vermoedelijk de scheepvaart. Er bestaat een scabreuze variant die ik niet ken; die luidt: ‘De dominee van takkenbos, die wist niet waar hij kakken mos. Hij kakte in zijn onderbroek, een oliekoek. Ie, wie, waai, weg. En Johannes de Doper, zijn pik is van koper, zijn reet is van blik. Af ben ik.’ De zwarte-kousenkerk zal het wel godslasterlijk noemen, maar ik moest erg lachen toen ik het las. Heb een regel toegevoegd: En Onze Lieve Heer verdriet dat allejezus zeer.
Thailand, 7 augustus – Heb een nieuwe ventilator gekocht want de huidige was oud en der dagen zat. Nam een Thais vriendje mee naar Big C Extra, het warenhuis dat van alle artikelen zoveel merken toont dat ik altijd lamgeslagen terugkeer en de koop uitstel. Hij koos het merk, Hatari, model en de kleur, geel, na een lang gesprek met de verkoper. Wat hebben Thais toch altijd veel woorden nodig. Nu ik dit schrijf draait het monster op stand 1 die even krachtig is als stand 3 van de vorige. Bij stand 3 van de nieuwe dreig ik het raam uit te vliegen. Gelukkig zit er een hor voor, een stuk gaas, dat dit tegenhoudt. (Wordt vervolgd)
Thailand, 6 augustus – Eergisteren onthulde ik dat ik een milieucrimineel ben omdat ik veel plastic weggooi. Vandaag beken ik ook een voedselcrimineel te zijn want ik gooi, net als plastic, veel voedsel weg – beter gezegd: spoel het door de wc, want in een afvalbak gaat het maar rotten en stinken. Mijn criminele gedrag is geen vrije keuze. De porties zijn doorgaans te groot, mijn maag verdraagt niet meer de hoeveelheden voedsel die ik vroeger met gemak aan kon. Zes bruine boterhammen als lunch: geen probleem; een bord met een berg eten als warme maaltijd: idem. Gisteren vormde een uitzondering. Van de rijst en zalm die ik had gekocht bij Black Canyon, bleef niets over.
Thailand, 5 augustus – In mijn Facebook column ‘Ik ben een milieucrimineel’ van gisteren vroeg ik mij af of piepschuim beter is dan plastic voor het vervoer van meeneemmaaltijden. Een goede kennis maakte me attent op het artikel ‘Larven van meeltor recyclen piepschuim als geen ander’ dat ik graag ter lezing aanbeveel aan allen die dezelfde vraag stellen (of de vraag nog nooit hebben gesteld). Klik hier voor de link.
Geëxpandeerd polystyreen – beter bekend als piepschuim – wordt niet of nauwelijks gerecycled, komt gemakkelijk in het milieu terecht, maar er is een oplossing, die alleen maar verder moet worden ontwikkeld. Het gaat maar langzaam en voorlopig draagt ook piepschuim bij aan de ‘plasticsoep’ in de oceaan.
Thailand, 4 augustus – Ik ben een milieucrimineel want ik gooi veel plastic weg. Dat komt omdat afhaalmaaltijden doorgaans in een plastic zakje zitten, dat in een plastic tasje wordt gedaan, en sommige ingrediënten zitten ook weer in aparte plastic zakjes. Sommige zaken zijn echter overgestapt op het gebruik van piepschuim. Waarom dat milieutechnisch gesproken beter is dan plastic weet ik niet. Plastic wordt in Thailand deels gerecyceld, maar het meeste belandt in de oceaan waar het eilanden vormt. Je hebt er niks aan, want ze zijn onbewoonbaar. Het plastic komt via vissen en andere zeedieren in de voedselketen terecht en zo worden we gestraft voor onze eigen slordigheid.
Thailand, 3 augustus – Wat zijn de leukste sporten om naar te kijken tijdens de Olympische Spelen, die ik volg op True4U24. Volleybal, roeien, zwemmen en zeilen sowieso, want die heb ik alle vier beoefend. De eerste drie al gezien, zeilen nog niet. Badminton is een populaire sport in Azië en ik speelde het wel eens tijdens de vakanties in Epe, maar als kijksport vind ik er niet veel aan. Hardlopen idem: duurt te kort en wat zijn die vrouwen broodmager. Gewichtheffen boeit me niet, boksen vind ik weerzinwekkend. Tennis is oké en verspringen vind ik grappig, want ze krijgen allemaal een zandbad.
Thailand, 2 augustus – De rookruimtes op Schiphol en Suvarnabhumi zijn stinkende hokken waar je een hekel aan roken zou krijgen. Maar op de luchthavens van Dubai en Singapore worden rokers beter behandeld. In Singapore kun je in de open lucht roken op een platje, Dubai heeft een ruime, luxueuze en goed geventileerde rookruimte gesponsord door Winston, een merk dat ik korte tijd heb gerookt. In Bangkok heb ik recent een rookruimte ontdekt bij de Exchangetower (foto). Was me nog niet eerder opgevallen. De wind heeft er vrij spel, hij wordt goed schoon gehouden, de asbakken zijn met fijn zand gevuld. Meestal ben ik de enige roker. Ja, een tevreden roker is geen onruststoker.
Thailand, 1 augustus – De fraai uitgevoerde infographics in de media met statistieken, grafieken, tijdlijnen, organisatieschema’s kunnen niet verhullen dat de vaccinatiecampagne in Thailand chaotisch verloopt met duizenden die urenlang moeten wachten, te dicht op elkaar staan, velen die te horen krijgen dat ze niet het vaccin van hun voorkeur kunnen krijgen en velen die onverrichter zake moeten terugkeren omdat de vaccins op zijn. En dat is nog niet het ergste, rampzalig is dat slechts 18,36 procent van de 66 miljoen Thais volledig is gevaccineerd. Zolang de vaccinatiegraad zo laag blijft, heeft het coronavirus vrij spel. De Thaise overheid doet intussen of haar neus bloedt en de media tonen braaf prikkende verpleegsters. Hoe lang duurt deze tragikomedie nog?
Thailand, 31 juli – Mijn column van gisteren over het ontbreken van een geschikte eetgelegenheid leverde enkele interessante reacties op: zelf koken, honger lijden, tijdelijk verkassen naar een plaats elders in Thailand, teruggaan naar Nederland en boodschappen doen in een andere hypermarkt. Ik dank de meedenkers, maar ik heb inmiddels een prima alternatief gevonden voor het wegvallen van Kashmir in Al Saray, een Indiaas/Libanees restaurant aan de Silom Road. Ruime keus aan gerechten, dus kan voorlopig vooruit. De Indiase keuken staat op mijn voorkeurslijst op plaats 1, gevolgd door de Indonesische en Italiaanse keuken. De Thais keuken bungelt ergens onderaan. De veel geroemde pad thai en tom yam kung hebben me nooit in bekoring gebracht.
Thailand, 30 juli – Het wordt steeds moeilijker voor mij een eetgelegenheid te vinden die gerechten naar mijn smaak biedt. Het veel geroemde straatvoedsel van Bangkok kan me niet bekoren, de restaurants waar ik voorheen terecht kon, Sarica, Shenanigans en Pride, zijn al tijden gesloten, de food court van Big C Extra is ook dicht, het Indiase restaurant Kashmir is gestopt meeneem maaltijden te verkopen, de kant en klare maaltijden van 7-Eleven vind ik niks, twee eethuisjes bij mij in de buurt zijn tegengevallen – blijft over mijn privé restaurant dat ik eerder beschreef. Hoewel kwalitatief van sterrenniveau liggen de gerechten zwaar op de maag en ze zijn duur. Conclusie?
Thailand, 29 juli – De Thaistalige krant Daily News lag gisteren ongelezen in de hal van mijn hotel. De enigen die hem lezen zijn slaapkop mister Boon, maar die was er niet, en passanten. Het is een krant die op een opleiding grafische vormgeving als afschrikwekkend voorbeeld kan worden getoond. De voorpagina is qua layout en typografie een rotzooitje, het lijkt wel of de letterkast is omgevallen. De binnenpagina’s zijn één grijze massa met uitsluitend tekst. Het papier is tweederangs, waardoor veel foto’s wazig zijn. Gisteren op de voorpagina een bescheiden foto met de rotkop van de jarige vorst, in het centrum een grotere foto van badmintonspeelster Ratchanok Intanon die in Tokio is doorgedrongen tot de achtste finale.
Thailand, 28 juli – Ik had de vitrage opzij geschoven, zodat ik naar buiten kon kijken, alhoewel het uitzicht voornamelijk bestaat uit een blinde muur. Maar de ober sloot het gordijn weer. Ik protesteerde niet, tenslotte bood het hotel mij een service die strikt genomen was verboden. Ik mocht eten in een hotelkamer, want ook het restaurant was op last van de overheid gesloten. Waar was de ober bang voor: Dat het coronavirus kans zou zien de kamer binnen te dringen of dat ik gesignaleerd zou worden als illegale gast? Het eten, Eggs Benedict, liet lang op zich wachten, maar daarover klaag ik niet. Kwaliteit heeft tijd nodig.
Thailand, 27 juli – Ik vorder op het pad der telefoonzombies. Opnieuw een foto gemaakt van een maaltijd, een eenvoudige lunch met drie stokjes saté ayam. Ik mag de locatie niet bekend maken, want feitelijk is het hotelrestaurant in overtreding. Hotelgasten mogen er wel (op hun kamer) eten, buitenstaanders, zoals ik, niet. Het vlees krijgt van mij 7, de pindasaus een 8. Die is opvallend goed en benadert de smaak van een pindasaus uit de Indonesische keuken. Heb in andere zaken ook wel een sateetje gegeten, maar de saus was altijd een slap aftreksel. Het is raar: ik houd niet van pindakaas, maar ik ben gek op Surinaamse pindasoep en Javaanse saté, het liefst nog van kambing (geitenlamsvlees).
Thailand, 26 juli – Kijk naar Nancy Vieira die op het Afrikafestival van Hertme in 2014 haar optreden besloot met Sodade, bekend gemaakt door Cesaria Evora (https://youtu.be/LDu9Q_0_z_E). Let op haar bewegingen. Dat noem ik pas dansen, haar lichaam beweegt als de golven van de branding die het strand op rollen en zich weer terugtrekken. Heen en weer, in een eindeloze herhaling. Voordat ik het festival op YouTube ontdekte, kende ik het niet. Maar ik zou het na twee jaar Kameroen nooit bezocht hebben, want het mist twee essentialia: 35 graden en de geuren van de tropen. Die heb ik teruggevonden in Thailand.
Thailand, 25 juli – De taxichauffeur zei Nederland, toen ik vertelde dat ik uit Holland kwam. Hij was er nooit geweest. Hij was sinds zeven jaar taxichauffeur, had mij al eens eerder in zijn wagen gehad. Daarvoor had hij dertig jaar gewerkt op de ambassade van Slowakije. We keuvelden wat over het weer en de pandemie. Hij miste de afslag naar Surawong, waar ik naartoe ging, maar via een omweg kwamen we er toch. Op de meter stond 75 baht. Hij vroeg om 50, meer wilde hij niet. Ik gaf hem een pak met twee stroopwafels. Kende hij niet, ik zei khanom (snoep, lekkernij). De volgende keer hoor ik of hij ze lekker vond.
Thailand, 24 juli – Mijn playlist: Roberta Sá, Sona Jabarteh, Ana Moura, Neuza, Cesário Evora, Antonio Zambujo, Nancy Vieira, Mariza, Tito Paris, Barbara Pravi, Jacques Brel, Ramses Shaffy, Maarten van Roozendaal, Tom Jobim, Mayra Andrade, Tania Maria, Jorge Ben, Astrud Gilberto, Bebel Gilberto, Charles Aznavour, Anoushka Shankar, Pierre Barouh, Baden Powell, Jean-Philippe Rameau, João Gilberto, Nina Simone, Miriam Makeba, Norah Jones, Patricia Kaas, Bernard Lavilliers, Isabelle Loubay, Tatiana Eva-Marie, Zully Goldfarb, Olga Avigail, Taraful Haiducilor, Hadouk Trio, Jehro, Ahmad Jamal, Fela Kuti, Chico Buarque, Joyce Jonathan, Quim Barreiros, Louane Emera, Natasha Saint-Pier, Hinech Yafa, Michel Charles Sardou, Andrea Motis, Taraf de Haïdouks, Usti Baba, Yuja Wang, Alice Sara Ott, Glenn Gould, Giovanni Battista Lulli
Thailand, 23 juli – Heb Mono29, het televisiekanaal dat grossiert in gevechten, moorden, achtervolgingen enzovoort, verruild voor True4U24. De films daarop zoals ‘I need romance’, ‘Suck seed’, een Thaise film met tieneracteurs, en beelden van snooker zijn beter te verteren dan politieseries als NYPD en CSI. En op series als Life below Zero en Ultimate Survival Alaska ben ik nou wel uitgekeken. Dus staat mijn tv voortaan standaard op True. Er wordt weliswaar in sommige Thaise films op die zender ook flink gevochten, tot bloedens toe, maar het lijkt wel alsof dat acceptabeler is in een cultuur waar Muai Thai en hanengevechten populair zijn. Van die films begrijp ik trouwens net zo weinig als van Fast and Furious.
Thailand, 22 juli – Ik meldde gisteren dat alle keukentjes in de food court van Big C Extra gesloten waren, maar ook de banken zijn gesloten en in de metro zijn de kruisen op zitplaatsen terug die aangeven waar je niet mag zitten. De banken blijven tot 25 juli gesloten, de keukens en andere verkooppunten van voedsel ook. Maar of het leed na die datum is geleden, weet ik niet. Het verbod kan worden verlengd of de uitbaters geven de strijd op. Qua eten blijft er niet veel keus voor me over. De flappentappers zijn gelukkig niet dicht, maar wat heb je aan geld als je het nergens kunt uitgeven?
Thailand, 21 juli – Gunt de Thaise overheid me dan geen enkel pleziertje? Toen ik gistermiddag om half vijf naar Big C Extra ging om in de food court mijn favoriete gerecht rijst met zoute vis te kopen, bleken alle keukentjes gesloten. Enkele waren er al eerder gesloten, maar nu was er geen één in bedrijf. Ik vloekte, want ik kocht het gerecht om de andere dag. Kon er geen genoeg van krijgen. De filosoof Ton Lemaire schrijft in De tederheid: Het leven bestaat uit veel grijze dagen zonder geestdrift, waarin we de bemiddeling behoeven van goden en troostrijke ideeën en de armen van een geliefde. Maar ik zeg: waarin we rijst met zoute vis nodig hebben.
Thailand, 20 juli – De Thaise tv-journaals zijn gek op grafieken, statistieken, tabellen, infographics – ze brengen tot in de kleinste details de Covid-19 pandemie in beeld. Ze storten een hoeveelheid gegevens over de kijkers uit, waarover ik me afvraag wat het voor nut heeft. Niemand gaat die cijferbrij bestuderen, daarvoor zijn al die getallen trouwens te kort in beeld. Hoeveel manuren (of moet ik schrijven mensuren?) zouden besteed worden aan het samenstellen van al dat moois? De infographics in de krant hebben daarentegen mijn warme sympathie. Ze nemen werk uit mijn handen. Ja, ik geef toe: ik ben liever lui dan moe.
Thailand, 19 juli – Heb ontdekt hoe je taxichauffeurs die onder het rijden zitten te telefoneren, het zwijgen kunt opleggen. Ik zeg (in het Thais): Niet praten, COVID. Heeft onmiddellijk effect want de angst voor de vijand die je niet ziet, hoort en ruikt is groot; daar zorgt de overheid wel voor. Mijn verzoek sluit aan bij de gedragsregel niet praten, die in de metro geldt en eindeloos herhaald wordt via de omroepinstallatie. Las onlangs in de krant dat mondje dicht nu ook wordt geëist van treinreizigers. Natuurlijk is de kans op besmetting door medereizigers die op ruime afstand zitten, te verwaarlozen, maar dat ga ik ze niet aan hun neus hangen.
Thailand, 18 juli – Ik heb een ongewenste bezoeker in mijn kamer. ’t Is lang geleden maar hij/zij was er weer. Natuurlijk niet dezelfde als de vorige keer, want die heb ik naar de eeuwige jachtvelden gestuurd. Het sujet heeft zich verborgen onder mijn bed waar hij onbereikbaar voor me is. Pas als hij/zij zich vertoont op het open veld, heb ik een kans hem/haar te pletten. Ik vroeg me af: Wat eet een kakkerlak? Volgens Wikipedia zo ongeveer alles wat ze kunnen vinden: fruit, lijm, uitwerpselen, noem maar op. Ze eten zelfs andere kakkerlakken om hun honger te stillen. Dat laatste pleit niet voor het insect. Maar ik heb kakkerlakken nooit gemogen.
Thailand, 17 juli – Al tweemaal recent een mailtje ontvangen, zogenaamd van een bank. Een kwam van de Rabobank, waarbij ik geen rekening heb, het andere van ABN Amro, waarbij ik wel een rekening heb. Maar die heeft op haar website al gewaarschuwd voor oplichting met haar adres. Hotmail identificeerde beide mails als ongewenste mails, wat ze ook waren. Dus geen vuiltje aan de lucht. Bovendien zal ik nooit op een verzoek ingaan op een link te klikken die moet voorkomen dat mijn pasje wordt geblokkeerd. Ja, ze blijven het proberen, de dames en heren oplichters. Het zou me niet verbazen als ze soms succes hebben, want er wonen veel naïeve mensen op de wereld.
Thailand, 15 juli – Bangkok was al een spookstad en nu is Big C Extra een spookwinkelcentrum. Want sinds maandag mogen in winkelcentra alleen verkooppunten van voedsel en mobieltjes openen alsmede drogisterijen en banken. Alle winkels hebben de rolluiken gesloten, alle niet-voedsel verkooppunten zijn ingepakt met doeken. In de Food court van mijn Big C zijn niet eens alle keukentjes bezet. Gelukkig was het keukentje waar ik mijn favoriete gerecht koop, wel open. Kan dus blijven genieten van gebakken rijst met zoute vis (55 baht) en als die op is, van rijst met makreel. De lockdown duurt twee weken. Ik durf te wedden dat die verlengd wordt, want het coronavirus is een taaie vijand.
Thailand, 14 juli (Vervolg van gisteren) – Dat heb ik nog nooit meegemaakt in Thailand: een serveerster die vraagt of het eten smaakt. Maandag was de eerste keer tijdens de maaltijd die ik gisteren hier beschreef. Ik beaamde het volmondig (maar zonder volle mond, dat heb ik geleerd van mijn moeder). Terwijl ik wachtte op de maaltijd kreeg ik een plankje met twee verschillende soorten stukjes brood en een bakje met kruidenboter. Water hoefde ik niet te bestellen en het glas gekoeld water werd automatisch bijgevuld. Ik zou wel in het desbetreffende hotel willen intrekken, maar je mag er niet roken en de rookruimte is een ongezellig donker hok. Zou ook meer geld kwijt zijn dan nu. Dus doe maar niet.
Thailand, 13 juli – Dining-in (eten in restaurants) is verboden in Bangkok, alleen afhaal- en bezorgmaaltijden zijn toegestaan. Toch heb ik gisteren in een restaurant gegeten, een tijdelijk restaurant in de receptie van een hotel ingericht voor de hotelgasten. Dat ben ik niet, maar ik kom er al lang en heb als vaste bezoeker een streepje voor. Ik bestelde (voor het eerst) Tender mushroom chicken: tender chicken breast stuffed with herbs & mushrooms, in a creamy truffle sauce served with mashed potato (340 baht + 10 pct bedieningsgeld en 7 pct BTW). Perfect gerecht: was mooi opgemaakt en smaakte voortreffelijk. Wat mij betreft Michelinster kwaliteit. Geen foto gemaakt, aan die flauwekul doe ik niet mee. (Wordt vervolgd)
Thailand, 12 juli – Werd vannacht om half vijf wakker. Het regende. Het was geen wolkbreuk of stortbui, maar een mooie gestage regen. Het is merkwaardig: van de Nederlandse regen werd ik altijd somber, de grijze lucht bedrukte me. De Thaise regen heeft daarentegen iets feestelijks. Bovendien zakt de temperatuur enkele graden, wat wel zo prettig is bij temperaturen van 35 graden plus. De beste regens vallen ’s nachts. Dan heb ik er geen last van. Deze stopte al na 20 minuten. Mijn temp app meldt 26 graden, een ideale temperatuur. Maar die zal niet lang aanhouden en wanneer de zon gaat schijnen oplopen naar 32 graden. Nog steeds aangenaam.
Thailand, 11 juli – Mijn dagindeling bestaat uit drie periodes. ’s Ochtends werk ik nadat de krant is bezorgd en maak ik Nieuws uit Thailand. De rubriek Nieuws van de website heb ik meestal al de avond tevoren gemaakt. Als die klaar is, doe ik een dutje en trek de stad in voor een brunch. Beter gezegd ‘trok’ want restaurants en andere eetgelegenheden zijn gesloten. De avond is voor entertainment en daarvoor geldt hetzelfde. Bars, massagesalons, karaokebars, disco’s zijn gesloten. Bangkok is een spookstad, maar zolang ik Nieuws uit Thailand kan blijven maken, klaag ik niet. Never a dull moment met een gestoorde premier en incompetente ministers.
Thailand, 9 juli – Hoe kan het dat twee mensen die ooit straalverliefd op elkaar waren, niet van elkaar konden afblijven, bij wie de vlinders in hun buik tekeer gingen, na zoveel jaar een eind maken aan hun relatie? Die vraag welde bij mij op toen ik gisterochtend mijn tanden poetste en het dopje op de tube had gedraaid. Ineens wist ik het. Omdat een van de twee dat nooit deed en dit de ander begon te ergeren. Een scheiding begint altijd met kleine ergernissen: de tandpasta tube open gelaten, de kraan niet goed dicht gedraaid, de afwas laten staan, enzovoort. Ik dring er bij de tandpastaproducenten op aan op de tube de tekst te plaatsen: dicht draaien na gebruik.
Thailand, 5 juli – Nu Bangkok grotendeels in lockdown is, alhoewel de autoriteiten dit woord vermijden – ze noemen het eufemistisch ‘extra maatregelen’– ga ik met mijn columns op Facebook ook maar eens in lockdown. Bangkok is een spookstad met gesloten rolluiken, leeggehaalde winkels die te koop of te huur staan, restaurants met het meubilair opgeslagen, metrovoertuigen met een handjevol passagiers en gesloten gogobars. In zo’n omgeving word ik niet meer gevoed door nieuwe ervaringen en die zijn nodig om het columnistenbloed te laten stromen. Toen BKK nog bruiste, kostte het me geen enkele moeite een columnonderwerp te vinden, nu is het een last geworden. Om te voorkomen dat ik in herhaling verval, stop ik voorlopig.
Thailand, 3 juli – Gisteren de culinaire kennismaking met Subway hernieuwd. Ik ontdekte de broodjeszaak voor het eerst in Bangkok en kwam er pas later tijdens een vakantie achter dat er ook één in Vlaardingen is. Met precies dezelfde inrichting en keuzemogelijkheden; wel met hogere prijzen. Gelukkig hebben ze ook zachte stokbroodjes want mijn gammele gebit kan de harde niet de baas. Mijn favoriet is een stokbroodje ham kaas. Verder niets: geen sausjes en wat er verder nog ligt aan toevoegingen (Foto: Dit dus niet). Omdat dine-in een maand lang verboden is in Bangkok, mocht ik mijn lunch niet binnen opeten, zelfs niet op het terrasje voor de zaak.
Thailand, 2 juli – Waarschijnlijk heeft u mijn column uit Thailand gisteren gemist, want die is niet verschenen. Maar misschien heeft u hem niet gemist, want u leest hem nooit. Dat zou heel onverstandig zijn, want via mijn columns komt u te weten hoe ik Thailand ervaar. Een dag een column overslaan is in columnistenland een doodzonde. De column moet elke dag verschijnen, anders verzaakt de columnist zijn plicht. Dat verklaart ook de wisselende kwaliteit van mijn noeste arbeid. Je kunt niet elke dag op je tenen lopen, maar de lat mag ook niet te laag liggen. Gisteren had ik geen enkel idee voor een onderwerp. Excuses voor het ongemak.
Thailand, 30 juni – Om bedden vrij te maken voor ernstig zieke besmette patiënten, biedt het ministerie van Volksgezondheid asymptomatische patiënten de mogelijkheid in thuis-isolatie te gaan. Maar omdat de praktijk hier is: als het gemakkelijk kan, doen we het ingewikkeld, is er een berg voorwaarden aan verbonden. Ik noem er enkele. De regeling geldt alleen voor personen onder 60 jaar met een sterke gezondheid [wie bepaalt dat?]. Bezoek is verboden, evenals contact met ouderen en kinderen [wie controleert dat?]. Verblijf in een aparte kamer is verplicht, gedeelde ruimtes zijn verboden gebied [idem]. Artsen moeten toestemming verlenen [welke?] en ziekenhuizen moeten toezicht houden [welke, hoe?]. Thailand bouwt weer eens een luchtkasteel.
Thailand, 29 juni – Op maandag zijn alle restaurants in Bangkok en buurprovincies voor een maand gesloten. Het is weer zo’n maatregel die op geen enkel hard gegeven is gebaseerd, want over besmettingen in restaurants heb ik nooit iets gelezen. De klanten zaten trouwens op ruime afstand van elkaar, dus het risico op besmetting was miniem. Bij binnenkomst werd de temperatuur gemeten, wat geen absolute zekerheid biedt als die lager is dan 37,5 graden, maar het is een veiligheidsklep. Eten afhalen mag nog steeds, buiten is een mondkapje verplicht. Bangkok is een spookstad. Veel winkelruimtes staan te koop of te huur. Vertier is er niet.
Thailand, 28 juni – De krant die ik nodig heb voor de dagelijkse rubriek Nieuws uit Thailand op mijn blog, wordt twee weken niet bezorgd. Verklaring: Covid-19. Waarschijnlijk denkt de bezorger dat het virus liever krantenpapier besmet dan personen. Ja, de angst voor het virus is groot in Thailand en de onkunde nog groter, daar zorgt de overheid wel voor. Bar-restaurant Pride waar ik de afgelopen tijd at, was gisteren ook ineens gesloten. Blijft een maand dicht. Het verbaast me niet want ik heb er niet meer dan twee klanten gezien. Nou, daar kan de schoorsteen niet van roken. Alle bouwplaatsen in Greater Bangkok en het Zuiden zijn ook een maand dicht, want daar vinden veel besmettingen plaats. Ook in gevangenissen, maar die gaan niet dicht.
Thailand, 27 juni – Wat is er in me gevaren? Kocht vrijdag een BMW Z4, gisteren schafte ik een McLaren Speedtail aan, ook weer voor 179 baht. Die bevond zich nog niet in mijn wagenpark. De toevoeging Speedtail is niet overdreven want het is de snelste van alle McLaren-modellen met een topsnelheid van 402 km per uur. Als ik die kan aanhouden, ben ik binnen een uur vanaf Rotterdam in Hannover, een rit die normaal 4 uur duurt. Dat gaat een lieve duit aan bekeuringen kosten. Maar ja, als je je een wagen van 2,25 miljoen dollar kunt veroorloven, doe je daar niet moeilijk over.
Thailand, 26 juni – Mijn wagenpark uitgebreid met een model van de BMW Z4. Kostte 179 baht, wat als ik de schaal 1:61 erop los laat, neerkomt op vijf- à zevenmaal zoveel als de wagen in het echt (foto). Als ik dat bedrag wil sparen, moet ik minstens net zo oud worden als Methusalem, die volgens de bijbel 969 jaar werd. De wagen is de vijftiende aanwinst van een park waarvan een Mercedes SL5 mijn favoriet is. De voorlaatste aankoop was een Volkswagen waarmee ik twee jaar in Kameroen heb gereden. In Nederland heb ik in een Ford Capri 2300 en Peugeot gereden, maar van beide ben ik nog geen model tegengekomen.
Thailand, 25 juni – Ik zou wel eens aan het personeel van Baan Kaew Mansion willen vragen: zijn jullie tevreden met je werk? Is dit wat je tot je pensionering en daarna wil blijven doen? Veel plezier stralen ze niet uit; vooral receptionist mister Boon, hulpje het Vette Varken (bijnaam) en de nachtwaker lijken wel doodgravers. De enige twee die hun werk fluitend doen zijn de klusjesman, een ware duivelskunstenaar, en Chum die de kas beheert en ’s ochtends de krant naar mijn kamer brengt. Ik kan de vraag ook aan mezelf stellen. Ik heb als onderwijzer, journalist en docent journalistiek gewerkt. Nooit spijt gehad, nooit een andere baan geambieerd.
Thailand, 24 juni – Ik heb nooit een krantenwijkje gehad als bijverdienste. Ik vulde mijn zakgeld aan met babysitten en vakantiebaantjes. Heb gewerkt als postbode, koerier, haven- en fabrieksarbeider – ook aardbeien geplukt op Rozenburg. Het leukste werk was post bezorgen. Ik bezorgde post in Blijdorp, onder andere aan de diergaarde. De post werd toen tweemaal per dag bezorgd, ’s middags was ik snel klaar. Babysitten kon ik combineren met huiswerk maken. Herinner me één vast adresje: een Engels gezin in Schiedam. Bij een Amerikaans gezin aan de Maasboulevard in Rotterdam geleerd dat bathroom wc betekent, toen hun zoontje moest plassen en ik niet begreep wat hij in de badkamer te zoeken had.
Thailand, 23 juni – Laat ik het nog maar eens een keer zeggen. Als u de behoefte voelt om te reageren op mijn columns omdat Facebook nu eenmaal die mogelijkheid biedt: DOE HET NIET! Dat soort reacties verdwijnen onder mijn delete-knop, want ik heb een hekel aan gezeur. Zo nu en dan, maar niet erg vaak, word ik verrast door een reactie. Die is goed voor de Moorkop prijs. Hoeveel moorkoppen ik inmiddels heb beloofd, heb ik niet bijgehouden. Ze zijn op de vingers van twee handen te tellen. Ik overweeg een nieuwe prijs in te stellen: Rotte Eieren. Maar dan moet ik de desbetreffende reactie ook plaatsen. Dat nooit!
Thailand, 22 juni – Thailand positioneert zichzelf als Kitchen of the World oftewel de beste Keuken van de Wereld. Maar dat beeld wordt ernstig verstoord door het grote aantal voedingssupplementen dat in het land te koop is (en ik neem aan ook verkocht wordt). In twee voorgaande columns somde ik al twaalf supplementen op. Ik dacht ze allemaal wel gehad te hebben. Niet dus. Sindsdien telde ik er nog vijf: Olig fiber, V Allin, Cupid Energy Mix, C-Tria, Fish Cap. Aanbevolen door (betaalde) modellen die nergens verstand van hebben. Het zijn amuletten die de gebruikers een lang en gelukkig leven voorspiegelen. Tegen betaling, dat wel, want voor niets gaat de zon op (wat volgens mij het beste gezondheidsserum is).
Thailand, 21 juni – De uitbater van restaurant Pride in Silom soi 4 die ik gisteren in het zonnetje zette, serveert elke zondag een gratis BBQ buffet. Het is voornamelijk zijn personeel dat ervan profiteert, want nieuwe klanten heb ik er nog niet gezien. Gisteren zaten er inclusief mezelf drie stamgasten. Het buffet biedt worstjes, garnalen, saté, macaronisalade en brood. De worstjes zijn oké, de saté vind ik te taai (daarvoor heb je een sterk gebit nodig), de grote garnalen, vers geplukt, zijn lastig te pellen, de macaronischotel krijgt van mij een genadezesje. Ik klaag er niet over want je moet een gegeven paard niet in de bek kijken.
Thailand, 20 juni – De uitbater van restaurant Pride in Silom soi 4 is een ondernemende man, wat niet van elke ondernemer gezegd kan worden. Hij heeft zijn zaak volgestouwd met reclamematerialen van Ducati, jacks, delen van spatborden en er staat een Ducati motor in de zaak. Deze week introduceerde hij een Special Menu met drie gerechten, waarvan ik de lamb stew al heb gegeten. Zijn laatste project was gisteren in volle gang. Op een deel van de begane grond legden zijn personeelsleden een grenenhouten vloer, ter vervanging van het tapijt dat er lag. Zou hij nog meer in petto hebben? Vast wel, een ondernemende ondernemer zit nooit stil.
Thailand, 19 juni – Men moet geen slapende honden wakker maken, luidt een bekend gezegde. Maar wat gebeurt er wanneer je dat wel doet? Gaan de honden zich dan gedragen als de Indische wolf Canis lupus pallipes, waarvan ze afstammen? Met mijn column van 17 juni, waarin ik wees op het grote aantal televisiereclames voor voedingssupplementen, heb ik slapende honden wakker gemaakt. Sinds de vijf supplementen die ik noemde, kom ik voortdurend nieuwe tegen, inmiddels: Vitanatura+ (black sesame oil), Multiplus Collagen, Protina+, I-Kare, S Balance, Securmin en Collagen Dipeptide & Tripeptide. Ze worden aanbevolen door enthousiaste gebruikers, soms gekleed in witte doktersjassen om de betrouwbaarheid (dus werkzaamheid) van het product te onderstrepen. Geloof me: het is kwakzalverij.
Thailand, 18 juni – ‘Goedemorgen groenteman! Wat eten we vandaag?’ was de dagelijkse vraag in een veel beluisterd radioprogramma in de jaren vijftig, waarin huisvrouwen tips kregen over gezonde voeding en een dagelijks smakelijk recept. Het waren de jaren toen groentes en fruit nog seizoensgebonden waren en de mannen geen poot uitstaken in de huishouding. Mijn dagen beginnen met de vragen ‘Waar eet ik vandaag?’ en ‘Wat eet ik?’ Gisteren at ik lamb stew (stoofpot van lamsvlees) in restaurant Pride in Silom soi 4. Het was lekker, het vlees was mals, maar ik zal het gerecht niet meer bestellen. Veel te machtig, naar mijn zin.
Thailand, 17 juni – Het grote aantal voedingssupplementen waarvoor op de televisie reclame wordt gemaakt, wekt de indruk dat de Thaise keuken niet veel soeps is. En dat is toch vreemd want het land positioneert zichzelf als de Kitchen of the World. Zag reclame voor Spimor (rijk aan antioxidanten), Multiplus Collagen, Abalone Collagen (voor een gezonde huid), Collagen Dipeptide, LIV Complex om er enkele te noemen. Staan ze garant voor een lang en gelukkig leven? Het Voedingscentrum zegt dat het slikken van supplementen de gezondheid niet verbetert; een normaal voedingspatroon volstaat. Bij mij komen ze niet op tafel. Bij wie wel?
Thailand, 16 juni – Groot en klein zijn relatieve begrippen en ze zijn trouwens ook leeftijd gebonden. Dat laatste ontdekte ik toen ik een reünie van mijn HBS bezocht en vaststelde dat de lokalen veel kleiner waren dan ik ze herinnerde. Over kleine en grote bekers schreef ik al eens op 5 juni. Ik had bij Au Bon Pain een ‘kleine’ beker chocolademelk besteld en kreeg een beker van zeker 10 cm hoogte. Ook bij Starbucks is klein een formaat dat ik groot noem. Coffeeshop Arabica, het zaakje van de latte art (zie FB van 9 juni), maakt geen onderscheid. De koffie wordt er geserveerd in een normaal kopje. Zo kan het dus ook.
Thailand, 15 juni – De eigenaar van restaurant Pride (Thaise/Spaanse keuken) heeft een gezet postuur. Zeg maar dat hij dik is. Hij heeft een krassende piepstem die hem een poedelprijs zou opleveren in een zangwedstrijd voor kanaries. Hij is niet de enige met een stem in een hoog register. Kan me niet herinneren ooit een Thai te hebben ontmoet met een melodieuze stem waarin je kunt verdrinken. Zoals van fado (Portugal) en morna (Kaapverdië) zangeressen. Soms benadert de stem van Thaise vrouwen die van een viswijf. Ik hoor ze bij mij in de buurt. Ze lijken constant te schelden. Ik houd van vis, maar niet van viswijven.
Thailand, 14 juni – Had een tuktuk bestuurder gevraagd naar 7-Eleven te gaan om twee pakjes Camel Yellow ad 120 baht voor me te kopen. Gaf hem 150 baht want had geen briefje van 20. Heb dat eerder gedaan en altijd ging het goed. De bestuurders leverden mijn bestelde portie nicotine af en ik gaf ze een vette fooi, want veel werk hebben ze niet in deze kommervolle tijden. Maar deze bestuurder kwam niet terug op zijn vaste standplaats. Ik ben niet naar hem op zoek gegaan, want zou hem niet eens herkennen. Dus ben ik 150 baht armer en een ervaring rijker. De volgende keer rijd ik mee, want een ezel… weet u wel.
Thailand, 13 juni – Dit is de keuze: Deur open, boxershort aan. Of: deur deur dicht, boxershort uit. De eerste optie heeft als voordeel dat de kamer kan luchten, de temperatuur is ook wat lager dan in de tweede optie. Maar het adamskostuum zorgt eveneens voor een lagere gevoelstemperatuur. De open deur heeft bovendien als voordeel dat de krant op mijn bed gelegd kan worden; is die dicht dan moet hij onder de deur worden geschoven met als risico dat hij scheurt. Ik hecht aan een gave krant. Die maakt een serieuzere indruk dan een vod. Een nat geworden krant is het ergste, want ziet er opgedroogd niet uit.
Thailand, 12 juni – Heb een moord gepleegd. Het was een perfecte moord want het slachtoffer was in één welgemikte klap morsdood. Heb het lijk daarna door de wc gespoeld. Hij/zij heeft dus een echt zeemansgraf gekregen want het riool komt uit op zee. ’t Was een kakkerlak, niet eens een erg grote en niet eens een erg snelle. Het is lang geleden dat ik van dit ongedierte bezoek heb gehad. Dat waren volwassen exemplaren, die zich moeilijk lieten vangen. Deze blies de laatste adem uit (ademen kakkerlakken eigenlijk?) onder een veegblik. Met de stoffer op het blik geveegd en naar de wc gebracht. Heb geen spijt van mijn barbaarse daad.
11 juni – Lost in China, het programma waarin de broers Jeff en Peter Hutchens kriskras door China reizen en op plaatsen komen die in geen enkele toeristenfolder staan, is een verademing te midden van alle films met geweld op Mono29. Het aardigste is ook dat ze nergens toeschouwer zijn. Nemen Chinezen een duik in ijskoud water, dan gaan ze ook het water in. Bij een touwtrekwedstrijd tegen een olifant, trekken ze ook mee. Ze komen bij mensen thuis, drinken en eten wat ze aangeboden krijgen, blijven slapen op een keihard bed, steken aan een zipline een rivier over. Zij vormen het levend geworden gezegde When in Rome, do as the Romans do.
Thailand, 10 juni – Interessant gesprek met de Australische eigenaar van bar restaurant Pride in Silom 4 over brandpreventie. Het continent werd in zijn kinderjaren ook al geteisterd door branden, die met een snelheid van 60 km per uur raasden. Het huis waar het gezin woonde was van beton, op de nok van het dak was een sprinklerinstallatie gemonteerd. De dichtstbijzijnde bomen stonden op een afstand van 10 meter en er was ook nog een groot ondergronds waterreservoir. Dankzij die maatregelen, bedacht door zijn Duitse vader, bleef het huis gespaard voor verbranding. Op de Veluwe woeden ook wel eens bosbranden, maar die kunnen niet tippen aan Australische vuurzeeën.
Thailand, 9 juni – Een lezeres signaleerde het in een reactie op mijn column van gisteren met een foto van wat volgens een ander latte art heet. Ik heb me schuldig gemaakt aan het fotograferen van een consumptie. Was niet de eerste keer, ik heb al eens eerder het farmer’s breakfast uit restaurant Indulge getoond. Ga ik er een gewoonte van maken? Nee. Ik denk er vaak pas aan nadat ik de laatste hap heb genomen. Ook de maaltijd van gisteren in restaurant Pride (voorheen Tapas café) in Silom 4 hebt u moeten missen. Was gratis: aardige geste van de baas. Ik kon kiezen uit de gerechten die door een profi waren gefotografeerd. De spaghetti smaakte prima.
Thailand, 8 juni – Een plaatje, vindt u niet? ’t Is een kopje Mocca koffie in coffeeshop Arabica. Maar ’t is niet alleen een klein schilderijtje, ’t is ook uitstekende koffie wat de zaak natuurlijk wel aan haar naam verplicht is. Merkwaardig zaakje, het lijkt op een groot aquarium en is op circa anderhalve meter hoogte tegen het pand van winkelcentrum Fortune Town ‘aangeplakt’. Lekker koel, want airconditioned, en een prima uitkijkpost op de Ratchadaphisek Road. Ik was er gisteren de enige klant, geen risico op besmetting dus. Lang gedacht dat een mal werd gebruikt voor het lijnenspel, maar het is handwerk. Moet je wel een vaste hand voor hebben.
Thailand, 7 juni – Ik ken ze van de Ramblas in Barcelona; deze meneer kwam ik tegen toen ik op metrostation Sam Yan uitstapte: een levend standbeeld. Hij stond er bij een temperatuur die tegen de 40 graden aanliep. Dat hij nog niet is gesmolten, mag een godswonder heten. Hij heeft zijn gezicht niet geschminkt, maar verborgen achter een masker. Da’s een minpuntje. Nadat ik hem gefotografeerd had, heb ik 20 baht in de doos gedaan die voor hem stond. Hij knikte als bedankje. Dat mag, de standbeelden draaien ook wel met hun hoofd om een voorbijganger te volgen. Het kunnen plaaggeesten zijn.
Thailand, 6 juni – Facebook heeft de mogelijkheid van het vertalen van Thaise teksten abrupt geblokkeerd, meldde een goede kennis van me. Want er was een tekst op verschenen over de saluutschoten ter ere van de verjaardag donderdag van de koningin die luidde ‘Shooting the Royal Slut’ (Schoten op koninklijke slet). Foutje door de transcriptie van Thais in Engels, maar de royalisten waren not amused. De vertaling zal geleverd zijn door Google Translate, een programma dat betere vertalingen levert dan ik lang heb gedacht. Voor Nieuws uit Thailand op mijn website maak ik er regelmatig gebruik van. Het bespaart me werk, alleen is soms een correctie nodig.
Thailand, 5 juni – Op de terugweg naar mijn hotel streek ik gistermiddag op de Silom Road neer bij Au Bon Pain. De zaak was leeg, de tafeltjes en stoelen stonden op ruime afstand van elkaar. Ik bestelde hot chocolate, de verkoopster vroeg klein of groot, ik antwoordde klein en kreeg een 10 cm hoge beker die tot de rand toe was gevuld. Ik vroeg om een lepeltje om geknoei te voorkomen, want durfde de beker nog niet op te pakken. Begrippen als klein en groot zijn natuurlijk relatief, maar als deze beker klein is, vraag ik me af hoe groot een grote beker is. Die moet het formaat van een emmer hebben.
Thailand, 4 juni – Zag in de metro een jonge vrouw met op haar sweatshirt de raadselachtige tekst Not from Paris Madame. Hoefde niet lang te zoeken op het www. Blijkt de signatuur te zijn van het Franse confectielabel Drôle de Monsieur, dat in 2014 werd opgericht door twee vrienden, buitenstaanders in de modehoofdstad zonder enige achtergrond in design. De kledingstukken zijn behoorlijk aan de prijs. Het afgebeelde Hyères shirt, verkrijgbaar in de maten XS tot XXL, kost 265 euro. Voor het shirt met tekst dat ik zag, moet 165 euro neergeteld worden. ’t Zijn bedragen die ik liever in mijn portemonnee houd dan aan kleding uit te geven.
Thailand, 3 juni – Een website beginnen is gemakkelijk, maar die dag aan dag in de lucht houden, is moeilijk. Het verbaast me dan ook niet dat de website Trefpunt Azië er de brui aan geeft. Ik stond destijds mede aan de wieg van de site die toen Trefpunt Thailand heette. Zou de eindredactie doen, maar werd al snel geloosd. De naamswijziging vond ik onverstandig want de meeste mensen gaan naar een land op vakantie niet naar een werelddeel. Ik behoorde niet tot de lezers, heb ook geen bijdragen geleverd. Ook andere thailandblogs volg ik niet. Uit desinteresse? Nee, ik blijf bij mijn leest. Doe ik al sinds 2009. Tijd voor een feeesie.
Thailand, 2 juni – In het programma Ultimate survival Alaska, dat vaak ’s nachts op Mono29 wordt uitgezonden, leggen vier teams een parcours af dat eindigt met een vlag waarop de titel van het programma staat. Wat al die mannen en vrouwen beweegt door de sneeuw te ploeteren of te skiën, bergen te beklimmen, door ijskoude snelstromende rivieren te waden, weet ik niet. Is het de 15 minutes of fame, die ten onrechte aan Andy Warhol worden toegeschreven? Die krijgen ze als ze in hun woonplaats als helden worden binnen gehaald. Geldelijk gewin kan het niet zijn want aan het eind van het parcours staat geen pot met goud. Wat wel?
Thailand, 1 juni – Altijd handig om Thaise kennissen te hebben die gepokt en gemazeld zijn in het gebruik van het mobieltje. Ik had al eens een vergeefse poging gedaan Google Translate op mijn iPhone te downloaden; dankzij hun hulp staat het programma met 108 talen (!) er nu op. Waar laat het magere scharminkel al die bitjes? Ik zal er hooguit twee gebruiken, Thais en Engels. Ja Engels, niet Nederlands want mijn ervaring is dat GT beter uit de voeten kan met Engels dan met Nederlands. Ik dineerde gisteren voor de tweede maal met een Thaise vriend. Dankzij GT was het tafelgesprek een stuk interessanter dan de eerste keer.
Thailand, 31 mei – Worden jongste bedienden op een kantoor nog wel eens op hun eerste werkdag naar het archief gestuurd om de map met de zoekgeraakte stukken op te halen, waarna ze van het kastje naar de muur worden gestuurd? Slimmeriken (één k) die gelijk doorhebben dat ze voor de gek worden gehouden, gaan naar de kantine, eten er een uitsmijter ham kaas met een glas melk, leunen achterover en keren na een uur terug met de mededeling dat de map is zoekgeraakt. Bestaat het plintenladdertje nog, het ellebogenvet, het luchtanker? Het zijn de vrij onschuldige inwijdingsrituelen waaraan nieuwelingen worden blootgesteld. Wie boos wordt, valt door de mand; wie grinnikt is geslaagd.
Thailand, 30 mei – Ik heb de Nederlandse taal gisteren ‘verrijkt’ met enkele woorden voor mensen die verslaafd zijn aan nicotine (nicotinist), pinda’s (pindist), drugs (druggist) en het leven (levenist). Veel Thaise mensen zijn verslaafd aan praten; daarom moet het beeldmateriaal in journaals voortdurend herhaald worden. Ik ken een Nederlander die de Thaise gewoonte heeft overgenomen en zoveel praat dat hij khoen phoet maak maak (meneer praat veel) wordt genoemd, zeg maar kletsmajoor. Trouwens ook in het Nederlands. Wanneer ik een dagje met hem heb opgetrokken, ben ik doodmoe. Ik ben geen prater, ik schrijf liever. Of ik als bijnaam khoen phoet nit nohj (meneer praat weinig) heb, weet ik niet.
Thailand, 29 mei – Iemand die verslaafd is aan alcohol, heet een alcoholist, maar hoe heet iemand die verslaafd is aan nicotine, zoals ik: nicotinist? En iemand die aan pinda’s verslaafd is: pindist? Dat was mijn jongste broer in zijn kinderjaren. Op feestjes was geen enkel bakje met pinda’s veilig voor hem. Andere gasten moesten er snel bij zijn, anders visten ze achter het net. Hoe heet een drugsverslaafde: druggist? Maar dat klinkt als drogist, da’s verwarrend. De meest verslavende drug is volgens mij leven. Daar is niks mis mee. Ik ben een levenist.
Thailand, 28 mei – In Nederland kocht ik nooit stroopwafels. Ze waren te koop op de weekmarkt op het Veerplein in mijn woonplaats Vlaardingen, maar ik liep die kraam altijd voorbij. Hier in Thailand de oerhollandse lekkernij herontdekt. Ik koop de caramel waffle voor 30 bahr per stuk bij Coffeetoday in Big C Extra. De verpakking zegt: The Amsterdam Way, Dutch Stroopwafel en Imported from Holland. Ook staan er twee kleine tekeningen op, die uitleggen How to enjoy caramel waffles, namelijk door ze 1 à 2 minuten op een kop warme koffie te leggen. Wist ik niet, doe ik ook niet, want als rechtgeaarde Rotterdammer moet ik niets hebben van die Amsterdamse fratsen.
Thailand, 27 mei (Vervolg van gisteren) – Mijn belangstelling voor de schilderkunst is gewekt door mijn toenmalige leraar kunstgeschiedenis en tekenen op de kweekschool. Mijn favorieten zijn de Franse impressionist Claude Monet en de zondagsschilder Henri Rousseau le Douanier. Op mijn kamer in Schiedam hingen twee posters: De schildersboot van Claude Monet (die ik gisteren toonde) en Aristide Bruant dans son cabaret van Toulouse Lautrec. Musea heb ik zelden bezocht, wel veel kunstboeken gekocht. Een pronkstuk is ‘Leben? Oder Theater?’, een boek met 450 prachtige tekeningen en gouaches plus tekst van Charlotte Salomon (1917-1943) over onder andere haar gecompliceerde familieleven en de opkomst van de Nazis (Verfilmd door Frans Weisz, zag de film in Kriterion).
Thailand, 26 mei – Zie weinig verrassende teksten meer op T-shirts en tassen. Kan ook niet want vaker dan voorheen reis ik per taxi. Bovendien: Veel Thais werken op verzoek van de regering thuis. Dus ontbreken forenzen in de metro. De meest opvallende tekst zag ik op een tas, die in verschillende talen meldde, ook in het Nederlands: De natuur is het waardevolste geschenk. Ook tassen gezien met de levensbeschrijving van Frans schilders uit het impressionisme met een reproductie van een van hun schilderijen. Zou de draagsters moeten complimenteren met hun tas, want zo’n tas getuigt van smaak. Maar hoe zeg je dat in het Thais? (Wordt vervolgd)
Thailand, 25 mei – Waar was ik op 5 juli 2014 toen De Kaapverdische zangeres Nancy Vieira op het Afrika Hertme Festival in Hertme (Overijssel) optrad? Nog erger: hoewel ik 2 jaar heb gewerkt in Kameroen, had ik tot eerder dit jaar nog nooit gehoord van het tweedaagse festival dat al sinds 1989 wordt gehouden in het openluchttheater van Hertme. Ik was in Thailand op die dag en schreef in Nieuws uit Thailand dat de coupplegers van anderhalve maand eerder niet waren uitgenodigd voor een receptie in de Amerikaanse ambassade ter gelegenheid van de Fourth of July. Nancy’s vertolking van Amor Di Mundo heb ik al tientallen malen beluisterd op https://youtu.be/lerbA_pwAGo
Thailand, 24 mei – Telde 32 taxi’s in een lange rij voor winkelcentrum Central Plaza Rama IX, een stukje verder stonden tientallen wachtende motortaxibestuurders. Ook aan de andere kant van de Ratchaphisek Road bij metrostation Phra Ram IX stond een lange rij taxi’s. Het is elke dag hetzelfde liedje. Hoe de bestuurders kans zien te overleven, weet ik niet. Taxi’s worden vaak gehuurd van een bedrijf, kost gemiddeld 500 baht per dag. Hoeveel wagens zouden werkloos in de garage staan? Eigen rijders moeten elke maand een x bedrag aan aflossing en rente ophoesten; dat zal ook geen misselijk bedrag zijn. Ze hebben het moeilijk, maar wie niet?
Thailand, 23 mei – Na café-restaurant Sarica serveert nu ook café-restaurant Indulge cannabis gerechten. Hoe ze smaken, weet ik niet. Wat voor effect ze hebben, weet ik ook niet. Of ik het ooit te weten komen, betwijfel ik. Dan zal ik toch eens een gerecht moeten proberen. Maar dat durf ik (nog) niet. Ik ben geen waaghals, stel je voor dat ik na afloop ga trippen. Nee, dank u. Ik houd het liever bij vertrouwde gerechten, zoals roergebakken gehakt met basilicum, spiegelei en witte rijst. Nit nohj phet, zodat het prikkelt op de tong zonder dat ik in brand vlieg.
Thailand, 22 mei – Ben nooit een kritische bierdrinker geweest. Toen ik nog bier dronk, wat lang geleden was, dronk ik het bier dat standaard in mijn stamcafé op de tap stond, alhoewel ze ook ambachtelijk bier schonken. Het café zette elke maand op één tap een ander bijzonder bier. Ik zal ze wel eens geproefd hebben, maar er is nooit een vonk over gesprongen. Ik toonde in mijn column van gisteren al een koelvitrine in café-restaurant Indulge met buitenlandse bieren. Toen ik er gisteren kwam, stonden er weer andere (foto). Ze werden met 50 procent korting aangeboden. Alcohol bij de maaltijd gebruiken is nog verboden, meenemen mag wel. Maar ook dat heb ik niet gedaan.
Thailand, 21 mei – Ik kon gisteren niet terecht op het terras van café-restaurant Indulge, want het werd gerenoveerd. Kon wel binnen zitten in het rookvrij gedeelte met air-conditioning. Koffie en één bolletje vanille ijs dat ondanks de ac snel smolt. De combinatie warm en koud deed me denken aan een Scandinavisch gerecht met warme en koude ingrediënten dat ik ooit heb gegeten [maar welk?]. Ik schreef gisteren over mijn belangstelling voor typografische vormgeving, maar die strekt zich ook uit tot vormgeving van producten. Bijgaande foto maakte ik van de koelvitrine. Mooie verzameling flessen; verwacht je toch niet in Thailand?
Thailand, 20 mei – Typografische vormgeving is mijn ding, om een modieuze term te gebruiken. Op de kweekschool maakte ik er een scriptie over. Ik begon bij de posters van Toulouse Lautrec (Aristide Bruant dans sons cabaret), vervolgde met de chocoladeletters van de Jugendstil, de hoofdletterloze typografie van het Bauhaus en De Stijl om te eindigen bij de iconische museumcatalogi van Sandberg en de Hot Printing van Hendrik Nicolaas Werkman. Elk jaar kocht ik het kerstnummer van het Drukkersweekblad, dat ontworpen was door telkens een andere beroemde vormgever. Hun lay-outs paste ik zelf toe in de jaarverslagen van mijn zeeverkennersgroep. Helaas biedt WordPress waarmee ik Nieuws uit Thailand maak, weinig mogelijkheden mijn hobby te botvieren.
Thailand, 19 mei – Wat is veiliger: Een taxi nemen of met de metro reizen? Ik heb tot nu toe tweemaal gelezen over besmette taxichauffeurs, maar over besmettingen in het openbaar vervoer nooit. Een taxi is zonder meer comfortabeler en vervoert me van deur tot deur. Als ik de metro neem, moet ik eerst naar het metrostation en aangekomen op de plaats van bestemming weer een tuktuk nemen. Een taxi verleidt me daarentegen wel het mondkapje te laten zakken en dat levert weer een risico op. Ik laat het meestal van het toeval afhangen. Wie het eerst komt, het eerst maalt. Qua kosten maken beide niet eens veel verschil.
Thailand, 18 mei – Herhaling is de kracht van de reclame, luidt een bekende uitdrukking, maar is herhaling ook de kracht van het journaal? In de Thaise tv-journaals worden beelden eindeloos herhaald. Steeds zie je weer hetzelfde omdat de commentator nog niet is uitgesproken; die heeft veel woorden nodig. Ik kan niet verstaan wat er gezegd wordt, maar weet wel dat krantenberichten in Bangkok Post vaak aan hetzelfde euvel lijden. Wanneer ik ze bewerk, kan ik de helft schrappen, want is in andere woorden al gezegd. Overigens geloof ik niet dat herhaling de kracht van de reclame is, het is vooral de ergernis van de reclame.
Thailand, 17 mei – Ik vind dat toch toch zo’n koddig gezicht: een mondkapje dat op en neer gaat wanneer mensen iets zeggen; het heeft iets clownesks. Ik zie het veel op de televisie; woordvoerders, bewindslieden, ook gewone burgers; het mondkapje krijgt geen seconde rust. Maar dat is niet eens het ergste, het gebruik bemoeilijkt de verstaanbaarheid. Als ik met iemand praat wil ik zijn/haar lippen zien – niet dat ik kan liplezen – maar het helpt wel. Je hebt volle lippen en dunne lippen en hazenlippen. Mijd het contact met hazen en konijnen, kregen zwangere vrouwen in vroegere tijden te horen. Anders werden hun baby’s geboren met een hazenlip. Maar dat gelooft niemand (?) meer.
Thailand, 16 mei – Als ik geen onderwijzer was geworden, als ik geen journalist was geworden, had ik boekverkoper willen worden. Het liefst van tweedehands boeken. Nog steeds hebben die mijn belangstelling wanneer ik op een rommelmarkt loop. Ik had ooit, toen ik geen vaste baan had maar freelancer was, een winkel in Vlaardingen kunnen overnemen, die door de eigenaresse werd opgedoekt. Maar de hele dag in een ruimte zitten, elke dag weer, trok me niet. Had hooguit gekund als hobby, want had er niet van kunnen leven. Heb zelf enkele duizenden boeken. Misschien komt het er ooit van. Dick’s boekwinkeltje, een waardige opvolger van Dick’s blog.
Thailand, 15 mei – Sommige producten hebben een naam die zonder enige verdere toelichting duidelijk maakt wat hun werking is. Neem Vanish, een voorwasmiddel vergelijkbaar met onze Biotex. Na een nachtje in de week zijn vlekken de volgende ochtend verdwenen als sneeuw voor de zon. Neem Rejoice, dat kan geen naam zijn van een uitvaartbedrijf. Kan kloppen, het is een shampoo en conditioner. Goudlokje dankt haar mooie kapsel eraan. En wat dacht u van Instinct, een parfum en bodylotion? Iets voor verleidelijke vrouwen. De vorm van de flacon brengt mannen al in vervoering. Voor slechts 1.299 baht.
Thailand, 14 mei – In de previews op Mono 29 zijn de vecht- en moordscènes in een snelle afwisseling achter elkaar gemonteerd. Uit natuurfilms zijn beelden populair van tijgerinnen die een prooi aan stukken scheuren en hongerige jakhalzen. Ook krokodillen die kans zien een dier te pakken dat zich te dicht bij het water bevindt. Of haviken die een snelle duikvlucht maken naar een lekker maal. De eenzijdige selectie gaat snel vervelen. ’t Is een eindeloze herhaling van eten en gegeten worden. Van moorden en vermoord worden. De wereld wordt getoond als één groot, gruwelijk slagveld van dier en mens. Waarom kijk ik er eigenlijk nog naar?
Thailand, 13 mei – Ik schreef gisteren over beroemde muren. Uit de literatuur ken ik één verhaal over een muur: Een novelle van Jos Vandeloo, getiteld De Muur (1958). Ik schafte het ooit aan. Geen idee waarom: misschien intrigeerde de titel, misschien had ik een recensie gelezen of misschien lag het tegen een spotprijsje bij De Slegte aan de Coolsingel waar ik toentertijd veel boeken kocht. Van het verhaal herinner ik me alleen dat een man een ruimte betrekt met uitzicht op een muur, die (zo las ik in een boekbespreking) 1.095 stenen telt. Dat had zijn voorganger hem verteld. Zelf tel ik wel eens traptreden. En u?
Thailand, 12 mei – Te vroeg naar bed gegaan, te vroeg wakker geworden. Op de tv ligt een man in een stoffig, warm land achter een muur. Vuil, vermoeid, verwond en niet in staat zich op te richten. Hij giet de laatste druppels water uit een veldfles. De wereld kent beroemde muren. De Chinese muur, Berlijnse muur, Klaagmuur, Palestijnse muur. In Vietnam zag ik een muur met de namen van slachtoffers van de Amerikaanse oorlog (Vietnamoorlog). In Nederland ken ik geen beroemde muren. In het Westland heb je muren, gericht op het zuiden, waar ooit druiven groeiden. Maar wie weet dat?
Thailand, 11 mei – Ineens zag ik ik de overeenkomst. Zoals de drie nieuwslezers van Good Morning Thailand, het journaal van Mono29 erbij zitten, lijken ze op een tribunaal. Ze zitten een meter van elkaar verwijderd, dragen een streng mondkapje en kijken ernstig – heel ernstig. Ze veroordelen in elke zitting tien tot meer dan twintig personen tot de dood. Ze veroordelen duizenden tot een straf van veertien dagen. Enkele honderden moeten die doorbrengen in eenzame opsluiting, enkele honderden aan ketens. Als hun detentie erop zit, worden ze gemeden door de goegemeente die hen blijft beschouwen als potentieel gevaarlijk. De parallellen zijn treffend.
Thailand, 10 mei – Tegenover me in de metro zit een man naar me te staren. Misschien omdat ik het mondkapje een stukje naar beneden had verschoven zodat het mijn neus niet bedekte. ’t Is een compromis tussen wel en niet dragen. Als ik buiten loop, schuif ik het vaak verder naar beneden, want het bemoeilijkt mijn ademhaling en is warm. Maar dat doe ik alleen als er geen andere mensen in de buurt zijn. Als ik zit, heb ik er weinig last van, maar het voelt niet fijn. Bovendien: heb geen enkele fiducie in de bescherming die het biedt. Ik schuif het maar weer naar boven; hij zou me eens willen aangeven.
Thailand, 9 mei – Mijn wagenpark gisteren uitgebreid met een Volkswagen kever, een wagen waarin ik reed toen ik als vrijwilliger in Kameroen werkte. Ik heb eenmaal een Landrover bestuurd, maar dat was geen succes. Op een weg heuvelafwaarts vloog ik uit de bocht, nou ja het was meer glijden en niemand raakte gewond. Met de VW twee jaar schadevrij gereden. Zo nu en dan trips naar de kust gemaakt om daar verkoeling te zoeken in de zee of het zwembad van hotel Miramare. In mijn standplaats Bamenda was geen geschikt zwemwater. De enige verkoeling bood Trente trois, maar daarin kun je niet zwemmen.
Thailand, 8 mei – Waarom draagt de journaallezer van Good Morning Thailand een mondkapje wanneer hij het nieuws presenteert? Omdat hij het risico loopt besmet te worden? Nee, natuurlijk niet. Hij zit moederziel alleen in de studio met een camera die vanuit de regiekamer wordt bediend. Waarom dan wel? Omdat de overheid heeft gezegd dat een mondkapje verplicht is zodra je je huis verlaat. Want Befehl is Befehl; het maakt niet uit waar je je bevindt. Dat ding moet om. Ook in de Sahara, op de Mookerhei, op een verlaten strand en op elk moment van de dag. De Thaise overheid heeft een hekel aan mensen die weten waar en wanneer het nut heeft. Nadenken is ongewenst.
Thailand, 7 mei – Life below zero heeft één voordeel: je hoeft geen koelkast aan te schaffen. Maar de nadelen zijn legio. Om eens wat te noemen: om in Albert Heijn boodschappen te kunnen doen, moet je een halve wereldreis maken. Een eenvoudige winterjas is niet voldoende om de barre kou te weerstaan, en waar koop je een berenmuts? Een thuisapotheek met antibiotica is wel gewenst, met alleen paracetamol en pleisters kom je niet ver. Je moet met een geweer kunnen omgaan om een poolbeer plat te leggen want elke dag vis op het menu gaat vervelen. Leven onder nul is stukken gecompliceerder dan leven boven dertig (wat ik doe). (Life below zero is een documentaire serie op Mono29)
Thailand, 6 mei – Toen ik gisteren mijn pied à terre verliet, stuitte ik voor het hotel op mannen in wat ik noem maanpakken, maar wat officieel PPE heet (personal protective equipment). Ze waren bezig met een grote, door een generator aangedreven spuit planten, bomen en motorfietsen te besproeien met desinfecterend middel uit een tankje op hun rug. Ja, ik bedenk het niet, ik stond er bij en keek ernaar. Een beetje dom is oké, om een gevleugelde uitdrukking van Máxima te gebruiken, maar hoe zal ik dit eens noemen: absurd of hilarisch? Ben snel doorgelopen. Stel je voor dat ze de spuit op mij wilden richten.
Thailand, 5 mei – Ik ben mijn werkzame leven begonnen als onderwijzer in het lager onderwijs, overgestapt naar de journalistiek (De Havenloods, Het Vrije Volk) en geëindigd als docent journalistiek aan de School voor Journalistiek in Utrecht. In mijn padvinderstijd maakte ik het groepsorgaan Brulboei, in mijn HBS-tijd bleef de ‘journalistiek’ beperkt tot een enkel artikeltje in het schoolblad Groenvoer. Maar na de HBS ging ik naar de kweekschool en niet naar de School voor Journalistiek, wat meer voor de hand had gelegen. Ik had mijn zinnen gezet op het schoolmeestersbestaan. Maar ergens in mijn onderbewuste moet het verlangen naar de journalistiek latent zijn gebleven. Hoe onvoorspelbaar kan het leven verlopen.
Thailand, 4 mei – De nacht duurde lang, ze bestond zoals gebruikelijk uit afleveringen van circa twee uur. Eenmaal werd ik wakker om 02:02 uur. Mooi tijdstip. Mono29 toonde World Voyage, een programma dat een welkome afwisseling vormt tussen alle shit die op het kanaal wordt vertoond. De beelden zijn interessant. Zag een item over afvalscheiding, een klein formaat ‘vuilniswagen’ haalde gft op (groente-, fruit en tuinafval), waarna het tot compost werd verwerkt. De items werden gefilmd toen het woord Covid-19 nog niet bestond, toen niemand een mondkapje droeg, toen normaal nog normaal was en niet het nieuwe normaal. Komt die tijd ooit terug?
Thailand, 3 mei – De afgelopen twee dagen was de op één na langste afstand die ik heb gelopen van mijn kamer naar de hal van het hotel en die werd voornamelijk in een lift afgelegd. De langste afstand was naar 7-Eleven wat een wandeling is van nog geen vijf minuten, niet bepaald geschikt als voorbereiding op de (halve) marathon. Ik zou niet eens de startlijn halen. Vandaag hoop ik mijn vleugels verder uit te slaan. Indulge waar ik vaak koffie drink, zal wel dicht zijn tenzij het als hotelrestaurant niet onder het sluitingsgebod valt. En ik koop bij Kashmir een stukje verder chicken binyani, een van mijn favoriete gerechten.
Thailand, 2 mei – Dat zou ik wel willen als ik nu in Nederland woonde: de NRC maaltijdbox met, ik citeer ‘Heerlijke verfijnde recepten, uitsluitend lokale en hoogwaardige ingrediënten en eenvoudig binnen 45 min op tafel’ (43 euro voor 2 personen). Het menu van week 19 biedt: Broodje zalmburger met bietenborani, geroosterde venkel en Frieslander aardappel; Saganaki van cherrytomaatjes, roodlof, Hollandse feta en smeuige puree met spinazie; Vegetarische pasta carbonara met gemengde paddenstoelen, salie, citroen en overjarige kaas. Alleen al bij het lezen van de namen loopt het water me in de mond. Heb ook wat geleerd: aardappels komen niet alleen uit Groningen. Wat saganaki en borani is, moest ik opzoeken.
Thailand, 1 mei – De angst regeert in Bangkok, de angst voor een vijand die je niet kunt zien, niet kunt horen, die overal kan zijn. Werd daar gisteren tweemaal met de neus op gedrukt. In restaurant Indulge hing in het toilet de mededeling: Close the lid before flushing, wash your hands en wear a face mask. De laatste twee zijn bekende en verstandige adviezen, het eerste lijkt me erg ver gezocht. In mijn hotel droegen de werksters, toen ze mijn kamer schoonmaakten, voor het eerst een mondkapje. Eén spoot met een desinfecteren middel in het rond – met de Franse slag, dezelfde methode die bij het schoonmaken van mijn kamer gehanteerd wordt.
Thailand, 30 april – Het mondkapje of laat ik het de mondknevel noemen is nu verplicht in 73 van de 77 provincies. De eerste boetes zijn al uitgedeeld, niet het maximum van 20.000 baht maar 1.000 en 2.000 baht. De draagplicht op straat houdt automatisch een rookverbod in; de anti-rooklobby zal er blij mee zijn. Gaat de draagplicht uitgebreid worden? Bijvoorbeeld met de woonkamer, slaapkamer (boven en onder de lakens), wc, badkamer (ook onder de douche), keuken en als huizen erover beschikken op de trap, veranda, patio en dakterras. De draagplicht kan niet vroeg genoeg beginnen, desnoods in de baarmoeder. De Thaise autoriteiten zijn er gek genoeg voor.
Thailand, 29 april – Het wordt uitgevoerd als een militaire operatie. Elke dag om kwart voor vijf wordt een straatkeuken opgebouwd op de stoep bij Sarica, het restaurant waar ik de avondmaaltijd gebruik. Keukengerei en ingrediënten verhuizen van een vaste plaats op de laadbak van een pickup truck naar een vaste plaats op het trottoir. Binnen een half uur is de operatie voltooid. Het is veel eten wat ze aanvoeren, dus ze moeten goede zaken doen, maar dat kan ik niet controleren want als ze sluiten, ben ik allang terug op mijn kamer. Ik kijk er elke keer weer met bewondering naar.
Thailand, 28 april – De pandemie is haar tweede jaar ingegaan. Ik heb er weinig last van, leef nog een redelijk comfortabel leven dankzij een vast inkomen. De restricties die gelden, stellen niets voor vergeleken met wat mijn ouders hebben meegemaakt in de crisisjaren en vijf jaar WOII. Die moeten het echt zwaar gehad hebben. Mijn vader is te werk gesteld in Duitsland, na de bevrijding van het Zuiden logeerde hij bij een boer. Hoe lang hebben ze elkaar niet gezien? Ik weet het niet. Hoe heeft ze zich in leven gehouden met twee peuters? Ik weet het niet. Heeft ze honger geleden? Ik weet het niet. Ze spraken nooit over die duistere jaren.
Thailand, 27 april – Highway thru hell, Life below zero en Ultimate Survival Alaska zijn drie programma’s op Mono29, die één ding gemeen hebben, ze hebben een hoog Brrr-gehalte. Highway thru hell toont de werkzaamheden van een reddings- en bergingsbedrijf voor zware voertuigen in British Columbia (Canada), die van de besneeuwde weg zijn afgegleden, Life below zero toont bewoners in Alaska, waar zich ook het derde programma afspeelt. Ze houden mij ’s nachts gezelschap wanneer ik de slaap niet kan vatten. Zijn ze boeiend? Nee, eigenlijk niet, maar veel keus heb ik niet. De overige kanalen tonen voornamelijk Tell Sell producten, waarvoor ik geen belangstelling heb. Het liefst zou ik de nacht willen overslaan.
Thailand, 26 april – Omdat Sarica op zondag dicht is, at ik gisteravond in het Mexicaanse restaurant Sunrise Tacos. Ik bestelde weer Chicken enchiladas, dat bestaat uit drie maïs tortilla’s, puree van pintobonen en rijst. Met de puree en rijst wist ik wel weg, van de drie tortilla’s at ik een klein stukje want door de toegevoegde roomsaus en gesmolten kaas zijn die me veel te machtig, die liggen als een blok op de maag. Een serveerster adviseerde me de volgende keer alleen puree en rijst te bestellen, ze zouden de porties wel iets vergroten Bij het afrekenen zag ik op de bon dat een goedkoper gerecht in rekening was gebracht. Dat heet nou service.
Thailand, 25 april – Voor de zoveelste keer – ik ben de tel kwijt geraakt, de vierde? – gaf de elektrische geiser in de badkamer de geest. Dus monteerde de klusjesman van het hotel een nieuwe. Lastig karwei want het ding hangt onder het blad met de wastafel, waardoor hij liggend op zijn rug moet werken. Het rare blijft wel dat ik eerst de warmwater kraan in het bad moet open draaien alvorens die in de wastafel warm water geeft. Misschien vraagt u zich af, waarom ik warm water nodig heb. Niet om te douchen natuurlijk, wel om mijn witte was stralend wit te krijgen.
Thailand, 24 april – Half vier, in de taxi naar het centrum. De chauffeur vertelde dat ik zijn eerste klant die dag was, hij had tot nu toe doelloos rond gereden. Hij zei No customers, een verzuchting die hij herhaalde toen we op de Ratchadaphisek Road voor Central Rama Plaza IX en aan de andere kant van de weg voor winkelcentrum Fortune Town lange rijen geparkeerde taxi’s passeerden. De taxi zag eruit alsof die net uit de showroom was gekomen. Huurde hij voor 600 baht per dag van een bedrijf. Tel de benzinekosten erbij en ik vaag me af: hoe overleeft hij? De rit kostte 93 baht, ik gaf hem 120 baht.
Thailand, 23 april – Mensen zeggen wel eens dat ik lijk op Albert Einstein, maar dan kijken ze alleen naar ons beider haardos. Als ik naar de foto kijk die ik gisteren plaatste bij mijn column zie ik een overeenkomst met Harry Mulisch. Vooral door ons beider neus, qua schrijfstijl kan ik niet in zijn schaduw staan. Ik heb niet veel van hem gelezen. Herinner me alleen Het stenen bruidsbed (1969), De aanslag (1982) en Voer voor psychologen (1961). Ik twijfel over Archibald Strohalm (1971) en Bericht aan de rattenkoning (1980) . Zijn opus magnum De ontdekking van de hemel (1992) in ieder geval niet gelezen.
Thailand, 22 april – Wat beweegt mensen om door sneeuw te ploeteren, door ijskoud water te waden en over heuvels te klauteren? Het programma Ultimate Survival Alaska op Mono29 toont drie ploegen die dit doen om als eerste van A naar B te gaan. Is het de wens voor de 15 minutes of fame, toegeschreven aan Andy Warhol in 1968, maar bestreden (zie: https://en.wikipedia.org/wiki/15_minutes_of_fame). ‘Fame’ lijkt me helemaal niet iets om na te streven want zoals de uitdrukking luidt: Hoge bomen vangen veel wind. Vandaag ben je beroemd, morgen word je verketterd. Of in dit specifieke geval: amputatie van bevroren lichaamsdelen is onvermijdelijk.
Thailand, 21 april – Voor de tweede maal gegeten bij restaurant Sunrise Tacos op de hoek van Silom soi 4. De Mexicaan doet goede zaken want onophoudelijk kwamen Grab motorrijders eten ophalen. De economie mag in Thailand grotendeels op zijn gat liggen, er zijn sectoren die goed garen spinnen bij de pandemie en catering is er een van. Ik at tortilla kippensoep die dezelfde kleur had als de linzensoep waarmee Ezau zijn eerstgeboorterecht verkwanselde: En Ezau zeide tot Jakob: Laat mij toch slorpen van dat rode, dat rode daar, want ik ben moede (Genesis 25: 30). Dat was ik niet en ik slurpte ook niet.
Thailand, 20 april – Vroeger hield ik niet van z, ik had liever z of z. Maar met het klimmen der jaren verschuift mijn voorkeur naar de eerste z. Toelichting: Vroeger hield ik niet van een koekje, gebakje of ander zoet spul, ik had liever een zure bom of een rolmops, desnoods bij de koffie. Ik houd nog steeds van zuur en zout, maar niet meer bij de koffie. In koffieshop Black Canyon, die als motto heeft ‘A taste from Paradise available on Earth’, kocht ik laatst een doos met volgens het opschrift Pineapple tart. De doos bevatte vijf rolletjes. Ananas heb ik niet geproefd, wel spijs. Lekker!
Thailand, 19 april – (Vervolg van gisteren) – De collega die ingreep toen ik achter het stuur van mijn Volkswagen weg dommelde, herinnert zich het incident beter dan ik en schreef me: ‘We gingen van Douala naar Yaounde. Het was die avond er voor nogal laat geworden. Ik zat naast je voorin en dommelde ook een beetje of lette in ieder geval niet heel goed op. Opeens zag ik de bomen langs de kant recht op ons afkomen. In een reflex liet ik me naar links vallen en gaf een ruk aan het stuur, zodat we weer op de weg belandden. Als gevolg hiervan remde jij en toen we stilstonden keken we elkaar geschrokken aan in het besef dat het slechter had kunnen aflopen. Gelukkig was er geen ander verkeer op dat moment.’
Thailand, 18 april – (Vervolg van gisteren) – De afgelopen dagen beschreef ik vier momenten in mijn leven waarop een engel mij behoedde voor een enkele reis hemel of hel. In Kameroen, waar ik twee jaar via de Stichting Nederlandse Vrijwilligers gewerkt heb in een alfabetiseringscampagne (foto), was het een collega-vrijwilliger die tijdig ingreep. Ik had er de beschikking over een Volkswagen die geen air-conditioning had. De beste verdediging tegen de zinderende hitte was met open raampje rijden, tenzij op een mud road want dan verging je van het stof. De hitte maakt loom, ik dommelde weg. De collega die naast me zat, nam het stuur over. (Wordt vervolgd)
Thailand, 17 april (Vervolg van gisteren) – De vierde keer dat een engeltje mij heeft gered, was in Thailand. Ik reed op de motorfiets naar mijn toenmalige domicilie op het platteland van Nakhon Nayok (foto) nadat ik in de stad de krant had opgehaald. Het was heet, ik had die nacht slecht geslapen, was te warm gekleed, droeg een motorhelm en viel in slaap. Schrok wakker in het struikgewas langs de weg in een greppel. Dat was mijn redding. Had wat schrammetjes aan mijn benen, de voorkant van de motorfiets was beschadigd. Een kennis die passeerde, hielp me de motorfiets de weg op te trekken. Nooit meer gebeurd dankzij sterke zwarte koffie. (Wordt vervolgd)
Thailand, 16 april (Vervolg van gisteren) – De derde keer dat ik aan de dood ben ontsnapt, was toen ik ’s nachts op weg naar huis met mijn auto slipte op de PKO-laan in Schiedam en tegen een lantaarnpaal botste. De wagen had daarna een V-motor. Ik werd de volgende ochtend wakker in het ziekenhuis met een black-out vanaf het moment dat ik in de auto stapte. Had een avondje bij een vriend de geboortedag herdacht van Jacques Brel met het drinken van J&B whisky, de voorkeursdrank van de zanger die wij bewonderden. Ben veroordeeld, maar mijn rijbewijs werd niet in beslag genomen. Godzijdank niemand anders verwond, alleen mezelf. Sindsdien nooit meer onder invloed achter het stuur gezeten. (Wordt vervolgd)
Thailand, 15 april (Vervolg van gisteren) – Ik noemde het gisteren al dat ik toentertijd werkte op een lagere school in oud-Kralingen. Ik heb er niet lang gewerkt. Het klikte niet met de kinderen, ik had moeite met orde houden, waarmee ik op de andere scholen nooit problemen heb gehad. Ik vond ze in tegenstelling tot kinderen in Rotterdam-zuid achterbaks. De beste herinneringen bewaar ik aan de straatschoffies van oud-Feijenoord. Ook in de Afrikaanderbuurt en Charlois (Rotterdam-zuid) en in Maassluis kon ik lezen en schrijven met de kinderen. Mijn laatste baan in het lager onderwijs was in de Gorzen in Schiedam. Ik spijkerde er (parttime) buitenlandse kinderen bij. Niet lang gedaan, de journalistiek lonkte. (Wordt vervolgd)
Thailand, 14 april (Vervolg van gisteren) – De tweede keer dat ik de dood onder ogen zag, was op een avond, ook in Schiedam. Ik werkte toen op een lagere school in oud-Kralingen. In het midden van de rijbaan van de Rotterdamsedijk, maakte ik bij het oversteken abrupt rechtsomkeer. Was blijkbaar iets vergeten. Een auto kon me niet meer ontwijken. Het moet een harde klap geweest zijn, want mijn schooltas belandde meters verder in het struikgewas. Mijn moeder vertelde later dat ik in de ziekenwagen had liggen prevelen: Er zit een gaatje in mijn hoofd. Ben na onderzoek in het ziekenhuis op een brancard teruggebracht naar huis om te genezen van een (lichte?) hersenschudding. Meer herinner ik me er niet van. (Wordt vervolgd)
Thailand, 13 april (Vervolg van gisteren) – Hoe heeft het ongeluk dat ik gisteren beschreef kunnen gebeuren? De sprinter was te vroeg uit station Schiedam-Rotterdam west vertrokken, de internationale D-trein uit Hoek van Holland reed over hetzelfde spoor om een stilstaande trein in te halen en het tracé had geen ATB. Ik las destijds een interview met een brandweerman die lichaamsdelen had verzameld en in plastic zakjes gedaan. Hij vertelde dat wanneer je bij dat werk loopt te huilen, je niet geschikt bent als hulpverlener. Maar als je eenmaal thuis gekomen, nog steeds onaangedaan bent, deug je niet als mens. De gevaarlijke manoeuvre is later uit de dienstregeling gehaald. (Wordt vervolgd)
Thailand, 12 april – Ik ben viermaal aan de dood ontsnapt. De eerste maal op 4 mei 1976 toen ter hoogte van Schiedam-Nieuwland om 7:54 uur een sprinter frontaal tegen de internationale trein uit Hoek van Holland botste (24 doden). Ik had in die sprinter kunnen zitten, helemaal vooraan, want dan zat ik het dichtst bij de uitgang van station Maassluis. Ik werkte toen aan de minister De Visserschool in Maassluis en gaf voor aanvang van de schooldag Engelse les aan leerlingen van klas 6. Waarom ik niet in de ramptrein zat, weet ik niet meer: misschien had ik een trein eerder genomen. (Wordt vervolgd)
Thailand, 11 april – Ik kom graag in café-restaurant Indulge aan de Sukhumvit Road, want de kans op besmetting is er vrijwel nihil. Het terras is verhoogd, aan twee zijden open, de wind heeft er vrij spel, de tafeltjes staan een meter uit elkaar. Wanneer een klant is vertrokken, wordt het tafelblad ontsmet. Zaterdag zaten er zeven andere klanten, allen mannen: twee tweetallen en drie alleen aan een tafeltje. De duo’s praatten met elkaar, de singles waren verdiept in hun mobieltje. Het gezelschap deed me denken aan de Lonely Hearts Club in Schiedam, waar wanhopige, meest vrouwen hoopten een prins op het witte paard te vinden. Maar die bestaan alleen in sprookjes.
Thailand, 10 april – De kaalslag in de horeca gaat maar door. Nu heeft ook Love Scene, het restaurant in Sukhumvit soi 23 waar ik lang geleden rijst met zoute vis heb ontdekt, de strijd opgegeven. De laatste tijd was het restaurant al gesloten. Hetzelfde gerecht in de Food Court van Big C Extra bij mij in de buurt vind ik trouwens beter, want die bevat veel meer stukjes zoute vis. In Love Scene had ik soms het idee dat ik zoutloos at. Maar de Food Court heeft me al tweemaal teleurgesteld, het gerecht was uitverkocht. Blijkbaar zijn er meer liefhebbers die van zout houden.
Thailand, 9 april – Sinds kort is restaurant Sarica, waar ik voorheen vaak at, weer open. Maar het loopt bepaald nog niet storm en ik verwacht ook niet dat dit snel zal gebeuren. De zaak draaide voornamelijk op Japanse toeristen en die zijn er niet. De keren dat ik er geweest ben, was ik de enige klant of zaten er hooguit enkele anderen te eten. De zaak heeft nu een kaart met cannabis gerechten. Heb nog niets van de kaart besteld, beter gezegd durven bestellen. Cannabis heeft dezelfde werking als valium. Normaal ben ik al de rust zelve. Als ik die ga versterken, vrees ik een zombie te worden. Geen prettig vooruitzicht.
Thailand, 8 april – De vraag Wie zijn mijn helden blijft me bezighouden (zie FB van gisteren). Ja, er zijn mensen die ik bewonder, maar helden? Ik raadpleegde Van Dale 1898, Groot woordenboek der Nederlandsche taal. Het zegt: Een dappere strijder, iemand die door moed uitblinkt, maar het woord kan ook ironisch gebruikt worden voor iemand die niet moedig is. Ik raadpleegde ook het Woordenboek van voornamen, geschreven door mijn leraar Nederlands op de HBS. Dirk is afgeleid van Diederik (‘machtig onder het volk’). Mijn tweede voornaam Godefridus van Godfried (‘Levend onder goddelijke bescherming’). ’t Zijn leuke weetjes, maar ze brengen me niet verder.
Thailand, 7 april – Naar aanleiding van de ontmoeting die ik gisteren had in de metro met een knaap die zich had uitgedost als superman, stelde ik mezelf de vraag: wie zijn mijn helden? Daarna viel er een lange stilte, want ik kon niemand bedenken die ik mijn held zou willen noemen. In mijn jeugdjaren hingen aan de muur van mijn kamer geen posters van sterren, artiesten of van Che Guevara. Er hing een reproductie van een schilderij van Claude Monet, ik denk Water lilies uit 1926, en van Henri de Toulouse-Lautrec de poster ‘Ambassadeurs: Aristide Bruant dans son cabaret’ (1892). Mooi werk, maar dat maakt de kunstenaars niet mijn helden. Wie dan wel? Ik weet het niet.
Thailand, 6 april – Had ik sjans, want waarom vroeg in de metro een jongeman spontaan aan mij hoe oud ik ben, en vervolgens uit welk land ik kwam en waar ik naar toe ging. Hij was van top tot teen in een zwarte outfit met zilverkleurige stroken gekleed, zijn handen staken in zwarte handschoenen, hij droeg een lange zwarte cape, hij had een woest zwart kapsel en van zijn gezicht waren alleen zijn ogen zichtbaar. Welk personage beeldde hij uit: een of andere superman? Had ik hem willen vragen, maar hij verliet de metro drie stations voor mij, lopend niet vliegend. Misschien kom ik zijn held een keer tegen op de televisie.
Thailand, 5 april – Op 2 april plaatste ik aflevering 21 van mijn serie Kinderjaren en schreef dat het de laatste was. Op 3 april plaatste ik een toegift, vandaag krijgt u weer een toegift.
In mijn kinderjaren ging ik naar de zondagsschool, in mijn tienerjaren naar een jeugdkerk, in mijn volwassen jaren ben ik gestopt met de kerkgang. Ik ben tegelijk met mijn drie broers gedoopt, maar heb nooit belijdenis gedaan – de broers ook niet. Vanaf de vierde klas lagere school ging ik naar christelijke scholen: de Groen van Prinsterer lagere school, het Groen van Prinstererlyceum en ten slotte de Kweekschool met den bijbel. In ons gezin werd voor en na avondmaaltijd gebeden, mijn vader las uit de bijbel voor. We waren Nederlands-hervormd, de zondagsrust stelde geen beperkingen. Dit alles heeft me gevormd, maar niet misvormd.
Thailand, 4 april – Ik was in warenhuis Robinson om ondergoed te kopen en nam de gelegenheid waar om een kijkje te nemen op de schoenenafdeling, want ik moet hoognodig nieuw schoeisel hebben. De grootste maat die een verkoper mij kon tonen, was 44. Dat is minimaal een maatje te klein. Omdat ik niet voldoende geld bij me had, niet verder gezocht bij andere merken. Misschien zijn grotere maten niet eens verkrijgbaar in Thailand. In dat geval moet ik wachten op mijn vakantie in Nederland. De volgende hobbel wordt een nieuwe pantalon. Zal ook wel een moeizame zoektocht worden want ik zie voornamelijk lange broeken die strak om benen zitten. Het lijken wel dwangbuizen.
Thailand, 3 april – Gisteren plaatste ik aflevering 21 van mijn serie Kinderjaren en schreef dat het de laatste was. Vandaag krijgt u een toegift.
Ik heb in mijn kinderjaren nooit gerolschaatst, ook de hoelahoep was aan mij niet besteed. Misschien soms touwtje gesprongen, maar nooit erg bedreven in geworden. Wel geknikkerd, daar was zelfs een seizoen voor. Ook tikkertje en verstoppertje gespeeld. Veel gelezen: geen Arendsoog of Winnetou, maar Biggles en de meeste delen van de Bob Evers serie tot ik kind-af was. Margriet bracht een zomer- en winterboek uit met verhalen en puzzels en elke week kwam de Donald Duck. Om ruzie te voorkomen mochten mijn broertje en ik die om beurten als eerste lezen.
Thailand, 2 april – Vandaag aflevering 21 van mijn serie Kinderjaren, voorlopig de laatste en ook een passend aantal om mijn kinderjaren mee af te sluiten.
Organiseren heb ik geleerd op de padvinderij of het zat al in mijn genen: Fancy fairs bij het groepshuis aan de Havenstraat, jaarmarkten op het parkeerterrein van het stadskantoor in Schiedam (eentje met als thema Ot en Sien) en kampen (thema’s en verhaal bedenken, locatie verkennen aan de hand van topografische kaarten, schaal 1:25.000 en waterkaarten). De opgedane kennis en ervaring kwam goed van pas toen ik in Vlaardingen een praatshow (foto) produceerde en op de School voor Journalistiek de introweek en projectweken organiseerde. Mijn motto was: Een ketting is net zo sterk als de zwakste schakel. Elke taak is belangrijk: leiding geven, plee schoonmaken. Wanneer nodig nam ik de trekker zelf ter hand.
Thailand, 1 april – Vandaag aflevering 20 van mijn serie Kinderjaren.
Toen de SWS, mijn zeeverkennersgroep, nog niet over eigen motorvermogen beschikte, maakten we de reis naar De Kaag (zie aflevering 19) op de bonnefooi. Onderweg kregen we een ‘sleepie’ van binnenvaartschepen of we moesten onze boten met een jaaglijn vanaf de kant voort trekken. Eenmaal vorderden we zo langzaam dat we bij een boer in de stal overnachtten. Koken deden we op een primus: brander voorverwarmen met spiritus en daarna druk zetten op het tankje met petroleum. Het ontbijt bestond uit Brinta, dat was traditie. Die was vaak te dik of te dun. Standaard was ook een plak ontbijtkoek, ruim belegd met boter, om verstopping te voorkomen. Elke ochtend begon met inspectie van uniform en tent en vlag hijsen.
Thailand, 31 maart – Vandaag aflevering 19 van mijn serie Kinderjaren.
Als ik de definitie van het Verdrag inzake de rechten van het kind volg, was ik als zeeverkenner nog een kind, want die omschrijft kinderen als ‘iedereen onder de 18 jaar’. Maar in het alledaagse spraakgebruik was ik een tiener. Van de kampen uit die tijd herinner ik me weinig. De levendigste herinneringen bewaar ik aan zomerkampen op een eilandje, eigendom van de padvinderij, iets ten zuiden van de Kagerplassen. Maar toen was ik de kinderleeftijd al ontgroeid. Van de meren waarop ik gezeild heb, Westeinder, Brielse Maas, Rottemeren en Nieuwkoopse plassen waren de Kagerplassen het best geschikt voor het spel van verkennen. Het is een stelsel van rietsloten, vaarten, eilanden en polders, perfect geschikt voor een themakamp.
Thailand, 30 maart – Vandaag aflevering 18 van mijn serie Kinderjaren, gisteren gemeld als mogelijke laatste, maar herinneringen blijven opborrelen.
Wanneer ik vroeger als kind zei ‘Ik verveel me zo’, zei mijn moeder: Dan ga je toch met je grote teen spelen. Andere moeders zeiden: Dan ga je toch het telefoonboek uit je hoofd leren, maar sinds de opmars van de iPhone, is dat een overbodig advies. Bestaat het papieren telefoonboek trouwens nog? Een telefoonnummer is met een simpele klik op te vragen uit het elektronisch geheugen van de 21ste eeuwer. De gedachte was toentertijd: een kind moet leren zichzelf te amuseren, moeders hadden er geen tijd voor. Ik heb het over het stofzuigerloze tijdperk toen kleedjes nog geklopt werden met een mattenklopper. Maar dat was ’s avonds verboden. Ja, er is veel veranderd.
Thailand, 29 maart – Vandaag aflevering 17 van mijn serie Kinderjaren, de op een na laatste aflevering tenzij er nog een herinnering opborrelt.
Kan me geen enkel kamp herinneren uit mijn welpentijd, wel een vakantieweek met zesdeklassers in het Schiedamse schoolbuitenhuis in Oosterhout en kampen uit mijn zeeverkennerstijd. De eerste avond in Oosterhout werd een wandeling gemaakt, bedoeld om ons moe te maken, maar we hadden nog voldoende energie voor kussengevechten. Bij een vossenjacht moesten we op zoek naar dieren, gespeeld door onderwijzers die het bijbehorende geluid maakten. Bij een overloopspel waren we in twee groepen verdeeld. Eén groep moest een voorwerp door vijandelijk gebied smokkelen, de andere groep moest het verhinderen. Ik fouilleerde een jongen die het in zijn onderbroek had verstopt. Hij zei dat hij een stijve had en ik, hoe naïef kun je zijn, schrok en liet hem lopen. Grote lol na afloop.
Thailand, 28 maart – Na een week van andere columns vandaag met aflevering 16 het vervolg van mijn serie Kinderjaren, die door velen met belangstelling wordt gevolgd omdat het hen herinnert aan hun eigen kinderjaren.
Nadat ik de welpen was ontgroeid, inmiddels woonden we in Schiedam, werd ik lid van de Schiedamse Waterscouts, een zeeverkennersgroep die zich toentertijd weinig aantrok van de richtlijnen door Baden Powell gegeven in Scouting for boys. De groep had enkele polyester sterns goedkoop op de kop getikt, die op een beurs hadden gelegen.
Ben er enkele keren mee omgeslagen, maar heb zo wel leren zeilen. Voor de padvinderij waren ze ten enenmale ongeschikt want ze boden niet voldoende ruimte voor een bak (patrouille) die doorgaans zes personen telde.
Ik zat bij de Otters en klom in de loop der jaren op tot kwartiermeester, bootsman en nam de leiding van de groep over als stuurman, maar toen was ik al kind af. De sterns zijn later vervangen door robuuste lelievletten, bij elkaar gespaard met oud papier, de verkoop van oliebollen en fancy-fairs.
Thailand, 27 maart – Op het terras van Pride (voorheen Tapas bar) in Silom soi 4 zei een personeelslid dat ik leek op [onverstaanbaar]. Hij snuffelde op zijn mobieltje en toonde me het portret van Einstein. Ik ben vaker gewezen op de gelijkenis, maar die geldt alleen onze haardos, vooral wanneer de mijne verwaaid is. Intellectueel kan ik niet aan hem tippen. Heb na twee maanden de studie wis- en natuurkunde aan de VU opgegeven. Het was, om een modieuze uitdrukking te gebruiken, mijn ding niet, hoewel ik op de HBS hoge cijfers voor die vakken had. Ik wilde schoolmeester worden, niet via de universitaire omweg. Nooit spijt van gehad.
Thailand, 26 maart – Nieuwe pleisterplaats ontdekt: het terras van Pride (voorheen Tapas bar) in Silom 4. Er staan een driezits bank en twee comfortabele fauteuils met kussens die ideaal zijn voor het weinig zitvlees dat ik heb. En voor de nodige koelte zorgen plafondventilatoren. Ook de koffie is er van een redelijke kwaliteit. In Patpong laat het zitgemak in de meeste bars ernstig te wensen over: Ze hebben harde krukken met metalen rugleuningen waarop zitten een straf is. En koffie serveren vele niet. Dus ga voortaan na de maaltijd in Shenanigans niet meer naar de Dragon bar, waar ik vaak de enige klant was. Ben ik trouwens ook in Pride. P.S. Shenanigans betekent geintjes.
Thailand, 25 maart – De tuktuk bestuurder stak één vinger omhoog en antwoordde nung rohj (honderd) toen ik hem vroeg thao raj (hoeveel)? Vroeger zou ik kwaad geworden zijn, tegenwoordig moet ik glimlachen om de overduidelijke poging mij af te zetten. Ik wist dat de rit van metrostation Sam Yan naar de Ierse pub Shenanigans 60 baht kostte, want heb hem vaker gemaakt. Ik gaf hem het standaardbedrag, hij antwoordde khop khoen khrab (dank u wel). Als hij 60 had gezegd, had ik hem 100 gegeven, maar dat heb ik hem niet verteld. De omgekeerde rit kost 50 baht, want die gaat via een kortere route.
Thailand, 24 maart – Mono29, het televisiekanaal dat grossiert in geweld-, science fiction- en rampenfilms, verbaast soms door een film te vertonen die de moeite waard is. Dat was laatst Indecent proposal, een film die twee dingen duidelijk maakt: geld maakt niet gelukkig, en geen geld maakt ook niet gelukkig. Wat dan wel gelukkig maakt? Een passie, een liefde. Enkele scènes herinnerde ik me nog, zoals de les over architectuur waarin David Murphy (gespeeld door Woody Harrelson) beelden toont van het Parthenon, de Sagrada Familia en de kapel in Ronchamps van Le Corbusier. Sinds ik foto’s heb gezien van de lichtval in de kapel, heb ik hem willen bezoeken, maar het is er nooit van gekomen.
Thailand, 23 maart – Wanneer ik ’s avonds terugkeer in mijn kamer, word ik begroet door een gecko, een kleine hagedis, die permanent bij me inwoont. Begroet is niet helemaal het juiste woord, want hij/zij rent met een rotvaart weg. Alhoewel hij al heel lang bij me bivakkeert en ik hem nimmer enig kwaad heb gedaan, is het reptiel nog steeds bang van me. Ik zou hem wel eens over zijn kopje willen aaien en geruststellen, maar die kans krijg ik niet. Hoe hij zich in leven houdt, weet ik niet. Van mij krijgt hij geen eten. Zou niet eens weten of dierenwinkels geckobrokjes verkopen. Geckopoep heb ik nooit gezien.
Thailand, 22 maart – Zag een man wiens gezicht sprekend op dat van Maarten ’t Hart leek, hetzelfde blotebillengezicht. Daarmee zal de gelijkenis wel ophouden, want ik mag niet aannemen dat hij ook wel eens gekleed wil gaan in vrouwenkleding, tenzij hij zich bekeert tot de third gender. Maarten’s geboorteplaats Maassluis ken ik redelijk goed, want ik heb jaren op de Minister De Visserschool aan het Fenacoliusplein gewerkt. Bij een interne verbouwing heeft een onderwijsinspecteur zijn ideeën doorgedrukt waardoor muren tussen de klassen en gang ontbreken. Het onderwijspersoneel bleef echter vasthouden aan traditioneel frontaal onderwijs. Gevolg: Geluidsoverlast van klaslokalen die naast elkaar lagen. Over een ouderavond schreef ik op 29 januari.
Thailand, 21 maart – De dingen die me opvallen. Neem de nieuwslezer van het journaal van Mono29, een van de weinig acceptabele programma’s van het tv-kanaal dat grossiert in geweldfilms. Hij moet een uitgebreide garderobe hebben, want ik herken nooit een colbert. Wat hij onder de tafel draagt, kan ik niet zien. De man beheerst de kunst van het stropdas knopen, want de knopen zijn altijd perfect. In zijn rechterhand steekt tussen duim en wijsvinger een (geopende) balpen maar hij schrijft er nooit mee. Misschien biedt die houvast bij alle ellende die hij moet melden. Verder valt op dat hij een heel klein mondje heeft, wat zijn praten koddig maakt.
Thailand, 20 maart – Vandaag aflevering 15 van mijn serie Kinderjaren, die door velen met belangstelling wordt gevolgd omdat het hen herinnert aan hun eigen kinderjaren.
Zat in Rotterdam op de welpen. U weet wel: ‘Akela, wij doen ons best, Djib djib djip djib, Wij dob dob dob dob, Woef!’ Dat bij ‘woef’ de rechterhand en -voet vooruit werden gestoken, herinner ik me niet meer (las het op internet). Ook niet dat akela Yalahiiiii riep en wij uit onze nesten kwamen en een kring vormden.
De groep was gelieerd aan het Leger des Heils. Heb wel eens een dienst meegemaakt waarvan ik me herinner dat de gelovigen om de haverklap tijdens de preek ‘Amen’ riepen. In het Kralingsebos speelden we een spel waarbij we uitgedost (en geschminkt?) waren als negers.
Om mijn enkels zat een band gemaakt van flessendoppen die rammelden tijdens het lopen. Mijn vader had een beschilderd schild gemaakt. Zo’n spel zou nu tot grote verontwaardiging leiden, maar toentertijd stoorde niemand zich eraan.
Thailand, 19 maart – Het viel me ineens op gisteren toen ik per taxi naar Surawong reed voor de avondmaaltijd. Hoewel de cijfers anders suggereren is Bangkok een behoorlijk groene stad. Overal bomen, plantenbakken, heggen, struiken en groene wanden opgebouwd uit hokjes met in elk een plantenbakje. In mijn archief vond ik de volgende cijfers: ‘Per persoon heeft Bangkok 3,9 vierkante meter aan groen, de laagste hoeveelheid in de wereld. Parijs heeft meer dan het dubbele, New York heeft 21,6 vierkante meter en Londen 33,4, dus 10 keer zo veel.’ Alhoewel deze cijfers niet liegen, kreeg ik een compleet andere indruk. Bangkok is geen betonnen jungle.
Thailand, 18 maart – Na één dag onderbreking ga ik door met de serie Kinderjaren. Vandaag aflevering 14.
Van mijn kleutertijd herinner ik me heel weinig. Ik zat op de Elout kleuterschool aan de ‘s-Gravendijkwal, vlak in de buurt. Tijdens een les moest ik een kabouter spelen die zijn hoofd had gestoten tegen een paddenstoel. Maar de leerling die de paddenstoel uitbeeldde, was kleiner dan ik. Ik begreep niet hoe dat kon. De juf, een kwekeling, zei: Doe maar alsof. Maar dat ging er bij mij niet in. De school had een klein pleintje met een zandbak, daar heb ik nog een foto van. Heb ook het overlijdensbericht van een van de juffen. Tijdens een wandeling kwamen we langs het ziekenhuis waar ze was opgenomen. Onze juf wees naar boven, waar ze lag.
Thailand, 17 maart – Zat bij een godvruchtige chauffeur in de taxi. Hij hield het stuur met zijn rechterhand vast, in zijn linkerhand stak een boekje met boeddhistische levenslessen. Om de haverklap duwde hij het boekje tegen zijn voorhoofd. Op de radio hield een monnik een preek. Na een tijdje gevraagd of het volume iets zachter kon, want zijn luide stem begon me te ergeren. De man veegde ook voortdurend met een doek denkbeeldige vuiltjes van de radio en de voorruit. Met zoveel devotie is de kans op een ongeluk nihil. Wat kan je nog gebeuren als de Boeddha je beschermt? De goeroe staat garant voor een lang en gelukkig leven.
16 maart – Met de serie Kinderjaren lijk ik een gevoelige snaar te hebben geraakt bij mijn lezers, want er wordt vaker met een Like op gereageerd dan op mijn Thaise columns. Thailand blijft een ver-van-mijn-bed-show in Nederland en nu al helemaal want binnenkomen vereist een dikke portemonnee en een engelengeduld. Vandaag aflevering 13.
In Rotterdam zat ik op harmonicales, gegeven door een van de drie Hotcha’s, die veel met Dorus (Er zaten twee motten in mijn ouwe jas), de artiestennaam van Tom Manders, optraden. In Schiedam begonnen met pianolessen. Kleine oma had een piano waarop ik elke dag oefende. Erg goed ben ik er nooit in geworden. Speelde altijd vanaf bladmuziek, een enkel deuntje speelde ik uit mijn hoofd. Op het 25-jarig huwelijksfeest van mijn ouders speelde ik Für Elise. Soms hoor ik het thema als ringtone. Op de kweekschool leerde ik blokfluit spelen van Laurens van Wingerden, de vader van Jeanette, een getalenteerd blokfluittiste. Hij zei: Op de blokfluit moet je zingen, niet toeteren. Maar toen was ik mijn kinderjaren al ontgroeid.
15 maart – Ik ga nog even door met de serie Kinderjaren die ik op 10 maart heb hervat. Vandaag aflevering 12.
Mijn beroepskeuze maakte ik niet zelf maar maakte een ouder voor me, die tegen mijn moeder had gezegd ‘Een geboren onderwijzer’. Had op een ouderavond ter afsluiting van een project over Spanje in de vijfde klas lagere school het Spaanse klimaat toegelicht. Moet indruk hebben gemaakt. Het project werd geleid door een kwekeling die stage liep. De kleurrijke papiertjes om sinaasappels verzameld, projectschriften gevuld met verhalen over stierenvechten enzovoort. In de hal van de school behangrollen opgehangen, beschilderd met Spaanse landschappen, het podium was de overloop waar de trap naar boven zich splitste in tweeën. De meisjes uit de klas hadden van crèpepapier flamenco jurken gemaakt.
14 maart – Ik ga nog even door met de serie Kinderjaren die ik op 10 maart heb hervat. Vandaag aflevering 11.
We woonden in Rotterdam-west, in de Bellevoysstraat. Toen ik in de vierde klas van de lagere school zat, zijn we verhuisd naar Schiedam, naar een pand waar kleine oma, de moeder van mijn vader, al woonde. Ik maakte de klas in Rotterdam af en begon aan de Groen van Prinstererschool in Schiedam in de vijfde klas. De meester heette Rang, wat mij ertoe bracht de fabriek te schrijven, kreeg enkele rolletjes cadeau.
In de zesde klas kreeg ik met enkele andere leerlingen bijles ter voorbereiding op het toelatingsexamen tot het Groen van Prinstererlyceum in Vlaardingen, redactiesommen enzo. De meester voorspelde dat ik een middelmatig leerling zou zijn; dat had hij mis. Nooit blijven zitten, vier tienen op mijn eindlijst.
Aan het eind van de brugklas adviseerde de rector gymnasium, maar dat vond ik te hoog gegrepen, want ik wilde onderwijzer worden. Mijn beroepskeuze viel op een Spanje-avond van de vijfde klas. Daarover vertel ik een volgende keer.
13 maart – Ik vervolg de serie Kinderjaren die ik op 10 maart heb hervat. Vandaag aflevering 10.
We hadden een grote en een kleine oma. Grote oma was de moeder van mijn moeder, ze was gescheiden en hertrouwd met Godefridus Duivenman, een rijwielhersteller, naar wie ik ben vernoemd. Ze woonden in Rotterdam-noord boven de werkplaats en fietsenstalling. In de duistere kelderruimte was het heerlijk spelen.
Kleine oma was de moeder van mijn vader. Ze woonde samen met haar broer Ome Piet, die schoenmaker was en na haar overlijden bij ons introk. Hij poetste mijn schoenen, een werkje waaraan ik nog steeds een hekel heb. Kleine oma was geen aardige vrouw.
Nadat we uit Rotterdam waren verhuisd, woonden we een verdieping lager in een pand in Schiedam dat haar eigendom was. Het was door de druk van de Rotterdamsedijk scheefgezakt, waardoor het uiteindelijk gesloopt moest worden.
12 maart – Ik vervolg de serie Kinderjaren die ik op 10 maart heb hervat. Vandaag aflevering 9.
Mijn eerste camera was een boxcamera, waarin een rolfilm ging die je na iedere opname moest doordraaien. Je kon er acht foto’s mee maken. Ik heb nog een fotoalbum met foto’s die ik ermee gemaakt heb – foto’s met een kartelrandje. Ze zijn voorzien van bijschriften, die ik geschreven moet hebben met een kroontjespen, toentertijd het schrijfgereedschap op school. Schrijven met een kroontjespen leverde een knoeiboel op als je niet oppaste. Voordat je hem in een inktpotje stak, likte je langs het pennetje. Als er te veel inkt op zat, leverde dat een inktvlek op. Na het schrijven maakte je de pen schoon met een inktlap.
Thailand, 11 maart – Onderweg in een taxi naar het centrum van Bangkok passeer ik een kiosk met een tekst die als volgt luidt: You can’t buy happiness but you can buy a CUP of COFFEE and that’s kind of the same thing. Degene die dit gepikt heeft van internet, moet een fervent koffieliefhebber zijn. Ik drink ook graag koffie maar ik zou niet durven beweren dat het aan mijn geluk bijdraagt. Hooguit aan mijn maagpijn als ik te veel drink, wat ik soms doe. En het houdt me wakker op tijden waarop ik eigenlijk zou moeten slapen. De kiosk is gesloten, geen geluk gehad ondanks de koffie.
10 maart – Ik vervolg de serie Kinderjaren die ik gisteren hervat heb. Vandaag aflevering 8.
Sinterklaas bestond uit een handschoen, die om de deur stak en pepernoten de kamer in strooide. Achter de kamerdeur stond een teil met cadeautjes. De basis werd er gelegd van mijn modelspoorbaan met Trix treintjes en huisjes van Faller. In de kantine van de Rotterdamse Lloyd aan de Lloydkade organiseerde het bedrijf van mijn vader een sinterklaasfeest. Het cadeau was telkens een spellendoos van Jumbo: halma, blaasvoetbal, hengelspel. Voor de intocht van de goedheiligman gingen we naar de Coolsingel. De sinterklaas [kerst?] etalage van de Bijenkorf met bewegende poppen was uniek.
Thailand, 9 maart – Een tijd verwaarloosd, de serie Kinderjaren, die ik in december begon en waarvan al zes afleveringen zijn geplaatst (14, 19, 22, 24 december, 11, 12 februari). Vandaag aflevering 7.
En dan kerstmis. Bij oma stond altijd een grote kerstboom ingepakt in engelenhaar. Op nieuwjaarsdag kwam de familie er samen: ooms, tantes, nichten, neven. Oma zat pontificaal in een grote fauteuil, opa (haar tweede man) pontificaal in een grote fauteuil – kauwend op pruimtabak. We begroetten oma met een kus op haar zachte, licht behaarde wangen. De neefjes en nichtjes speelden Pim Pam Pet, de zussen en zwagers legden een kaartje. We aten appelflappen van Vroon (dat waren de beste) en keken naar het Nieuwjaarsconcert in Wenen en skischansspringen in Garmisch Partenkirche.
Thailand, 8 maart – Oorlogen zijn leuk in speelfilms. Volwassen mannen kunnen weer even kind zijn, ze hoeven niet zelf meer pang pang te zeggen, dat doen de AK-47, Uzi en andere moordwapens voor hen. Op Mono29 worden veel vecht- en oorlogsfilms vertoond. Nooit tonen ze de gruwelijke beelden die we kennen van de bevrijding van Auschwitz, toen omwonenden door de geallieerden naar het kamp werden gesleept om te laten zien wat er onder hun neus was gebeurd. In oorlogsfilms overleven de goeien en sterven de slechteriken, in het echt is dat nooit zo. Ik houd niet van oorlogsfilms, ik houd van suikerzoete romantische films. Zoals Sisi, heb ze allemaal gezien (dat was genieten).
Thailand, 7 maart – In café-restaurant Indulge waar ik doorgaans de enige klant ben, zat gisteren een groepje oudere mannen. Het leek een bijeenkomst van de bejaardensoos. Ze zaten flink te keilen: bier en spiritualiën als tequila en nog meer, terwijl ik braaf aan de milkshake vanilla zat. Het volume waarop ze spraken hield gelijke tred met hun alcoholinname. Eén man had het hoogste woord; hij leek als twee druppels water op Telly Savalas, een Griek die ik vaak gezien heb in films op de tv. Maar ik kan me geen enkele film van hem herinneren, wel zijn kale knar en de knots die altijd in zijn mond stak.
Thailand, 6 maart – Op Facebook verwikkeld geweest in een discussie over de vraag of je corona met een kleine letter schrijft of een hoofdletter. Eén FB-er meende een hoofdletter, nummer 2 evenals ik een kleine letter. De taaladviesdienst van Onze Taal gaf de doorslag: ziektes worden met een kleine letter geschreven. Misschien zegt u lekker belangrijk, want het virus zal zich er niets van aantrekken. Dan zeg ik: ja, dat is belangrijk, zoals het ook belangrijk is dat je het verschil weet tussen liggen en leggen, tussen kennen en kunnen, en de regel stam plus t correct kunt toepassen. Ik eis een verzorgd taalgebruik; dat zou een toegangseis voor FB moeten zijn.
Thailand, 5 maart – Verandering van spijs doet eten, luidt een bekende uitdrukking, maar soms leidt zo’n switch tot een onverwacht resultaat. Het is me al tweemaal overkomen, dat ik niet het nieuwe bestelde gerecht c.q. drankje kreeg, maar het oude. In restaurant Shenanigans bestelde ik Chinese curry met kip, rijst en patat. Ik had het gerecht zelfs aangewezen op de menukaart, maar kreeg jacked potatoe, een gerecht dat ik vaak eet met chili con carne. Kreeg het nu met kip. Gelukkig werd de fout hersteld. In koffieshop Arabica gebeurde me hetzelfde met warme chocolademelk en Americano. Zo gelaten, maar de volgende keer meer nadrukkelijk gezegd dat ik koffie wenste, geen chocomel.
Thailand, 4 maart – Ik ga prijzen uitdelen voor reacties op mijn columns. Al heel lang schrap ik reacties die niets te maken hebben met het thema van de desbetreffende column, gezeur zijn en bijdragen waarvan ik denk: val mij niet lastig met je privé besognes. Overigens heeft nog niemand geklaagd dat zijn/haar reactie foetsie is. Misschien hebben ze het niet eens ontdekt; in ieder geval bewijst het dat ze volledig overbodig zijn. Dinsdag kreeg een reactie van mij een prijs in de categorie originaliteit. Ron Boers schreef dat ik jong ben geworden omdat ik ben toegetreden tot het leger van telefoonzombies. Als ik in Nederland ben, trakteer ik hem op een moorkop.
Thailand, 3 maart – Wat beweegt mensen om er als een zwerver bij te lopen? Om jeans te dragen met rafels en gaten, die soms groter zijn dan de stof? Is het de angst voor afwijkend gedrag, om er niet bij te horen? Of is het een statement tegen de burgermans maatschappij? Is het een heldendaad of een knieval? ’t Zijn niet eens bijstandstrekkers die zo’n vod dragen, want ze zijn flink aan de prijs. Waar zijn ze te koop? Niet in de Bijenkorf of in de P.C. Hooftstraat en niet eens in de Kringloopwinkel, want die zal ze wel weigeren. ’t Is de kledinglijn van Stiefbeen en Zoon.
Thailand, 2 maart – Ik snap het niet, ik begrijp het niet, in vind het raar, het is bizar maar als ik in de metro zit of in een restaurant neemt een entiteit de regie van mijn hersencellen over. Ik tast in mijn tas en haal er mijn nieuw aangeschafte iPhone6 uit. Ik tik op Messenger, Facebook, YouTube, Mail, Weer, Foto’s, Camera. Ik heb geprobeerd mij ertegen te verzetten, maar dat lukt niet. Ik word gedwongen tot telefoonzombiegedrag waarvan ik gruw. Natuurlijk zou ik het DING kunnen thuislaten. Dat zou nog het beste zijn, maar dat gebeurt niet. HET is een dwingeland, die me behekst heeft.
Thailand, 1 maart – Je hebt mensen die grappig ZIJN en je hebt mensen die DENKEN dat ze grappig zijn omdat ze moppen vertellen. Maar moppen zijn helemaal niet grappig, ze zijn oervervelend tenzij ze verteld worden door een professional. Zo een was Max Tailleur, een joodse humorist (1909-1990) die vooral bekend werd door zijn Sam en Moos moppen. Van zijn moppenbundels zijn 1,6 miljoen exemplaren verkocht (bron: Wikipedia). Mijn vader liep met hem weg. Mijn vader zal wel eens een mop doorverteld hebben, maar die kunnen nooit even grappig zijn geweest. Ikzelf houd van tongue-in-cheeck humor, waar Engelsen erg goed in zijn. Maar ik ben dan ook anglofiel.
Thailand, 28 februari – Wat ziet premier Prayut er altijd uit als om door een ringetje te halen. Z’n dasje zit goed, z’n jasje zit goed, vlijmscherpe scheiding in z’n haar. Nee, dan de Britse premier Boris Johnson, wiens kapsel nog nooit een kam lijkt te hebben gezien. Ik mag die man wel, zag hem ooit met een aangelijnd kuttenlikkertje naar het stembureau gaan. Premier Rutte? Een volwassen man die elke week bij zijn moeder at en zijn was door haar liet doen, kun je toch niet serieus nemen. Angela Merkel dan? Ja, prima wijf. Maakt van haar verschijning geen modeshow (zoals Prayut), zag een foto van haar achter een boodschappenwagentje in een supermarkt .
Thailand, 27 februari – Facebook is het rioolputje van de samenleving, schreef ik onlangs onder de post van iemand die zich beklaagde over het ongenuanceerd gescheld op FB. Dat meen ik, maar ik kom soms ook bijdragen tegen die de moeite waard zijn. Van hatelijke opmerkingen heb ik geen last. Mijn ‘vrienden’ zijn mensen die ik ken of die een duidelijke band met Thailand hebben: Getrouwd met een Thai(se), woonachtig in het land. Vriendschapsverzoeken van mensen die ik niet ken, weiger ik. Wordt er meer gescholden dan vroeger? Ik denk het niet, hufters zijn van alle tijden. Mijn tip: reageer niet, laat ze in hun eigen sop gaar koken.
Thailand, 26 februari – Ik ga nog even door met mijn kritische bespreking van Thaise soaps (zie mijn FB-post van gisteren). Niets is geloofwaardig in die, wat wel genoemd wordt, gefilmde hoorspelen. Auto’s komen net uit de showroom of uit de autowasstraat, kleding wordt voor het eerst gedragen, ruziënde vrouwen komen net uit de schoonheidssalon, mannen zijn naar de kapper geweest tussen twee vechtpartijen door. Zieken in een ziekenhuisbed blaken van gezondheid, geliefden zie je nooit tongen. Maar deert dat de kijkers? Nee, ze kijken ademloos naar de amateurs van toneelvereniging TOG (Tot Ons Genoegen) uit het Thaise Tietjerkradeel.
Thailand, 25 februari – In Thaise soaps wordt veel ruzie gemaakt. Vrouwen zijn kijvende viswijven die elkaar belagen – niet erg overtuigend overigens. Mannen gaan verder, die slaan elkaar verrot of steken elkaar overhoop, waarbij het slachtoffer met veel pathos ineen zijgt – ook niet erg overtuigend trouwens. Het gebrek aan overtuigingskracht heeft twee oorzaken: a) verkeerde camerastandpunten en b) een montage met veel te lange shots. Chinese filmmakers kunnen dat veel beter. De beelden wisselen elkaar in snel tempo af, je kunt nauwelijks zien wat er precies gebeurt. Het is een wirwar van bewegingen die de suggestie wekken van een gevecht. Zo kan het ook, zo moet het ook.
Thailand, 24 februari – Een kennis van mij maakt zich zorgen over zijn vermeende ‘saaie’ schrijfstijl. Dat hoeft hij helemaal niet te doen omdat a) hij niet anders kan en b) het helemaal niet uitmaakt hoe saai een tekst is als iemand geïnteresseerd is in het onderwerp. Daar is ooit onderzoek naar gedaan. Studenten kregen een gemakkelijk geschreven tekst voorgelegd en een controlegroep een moeilijke. Beide groepen presteerden even goed bij controle van wat ze ervan hadden onthouden. Een ‘saaie’ tekst komt voort uit de wens om alles te vertellen wat de schrijver weet. Hij verliest het oog voor zijn lezers. So what? Je kunt het nooit iedereen naar de zin maken.
Thailand, 23 februari – In The Hidden Persuaders (Verborgen verleiders), een geruchtmakend boek uit 1957 over reclametrucs, las ik eens dat Nescafé in de beginjaren het gemak van koffie zetten met behulp van oploskoffie benadrukte. Dat was een grote fout, want de huisvrouw van destijds kreeg de indruk haar taak te verwaarlozen. Sindsdien benadrukt Nescafé de kwaliteit van de koffie. Ik moet daaraan altijd denken als ik de reclames van Nescafé op de Thaise televisie zie. Het merk maakt het koffieleuten als ik nog gemakkelijker met de drie-in-één stick. Ik geef toe: het is geen hogeschool koffie, maar het houdt me scherp bij het schrijven van Nieuws uit Thailand.
Thailand, 22 februari – Omdat ik maar niet kon beslissen waar en wat ik zou eten, besloot ik de (overigens niet erg) stoute schoenen aan te trekken en nieuwe eetervaringen op te doen. In winkelcentrum The Street met een crèpe tonijn en kaas (60 baht) en bij Papa’s Burger in winkelcentrum Fortune Town met een hamburger chicken (79 baht). De crèpe at ik ter plaatse op, de hamburger nam ik mee naar huis, zodat ik die in kleine stukjes kon snijden en het slablaadje verwijderen. Ik had al bij het bestellen gezegd: geen saus. Beide zijn me bevallen. Ze waren smakelijk en voldoende voor een avondmaaltijd.
Thailand, 21 februari – Ik heb mijn wagenpark uitgebreid met een Lotus 3-Eleven en een Lamborghini Urus (foto). Ja, ik heb een dure smaak. Ik had al negen wagens, dus nu heb ik er volgens Bartjens elf. ’t Is een zootje want ze hebben allemaal een verschillende schaal. Zelfs mijn laatste aanschaf, toch van hetzelfde merk, verschilt qua schaal. Mocht u denken dat ik kinds geworden ben, dan heeft u het mis. Ik speel niet met de auto’s, ze staan naast elkaar en komen niet van hun plaats. Behalve om afgestoft te worden. Ik heb eens een verzamelaar geïnterviewd. Die zei: Een verzamelaar heeft nooit genoeg. De eerste symptomen van die ziekte heb ik al.
Thailand, 20 februari – Ik droom veel de laatste tijd. Waar wijst dat op? Soms zijn het enge dromen, soms gewone dromen. Nooit gaan ze over iets wat ik heb meegemaakt, waar ik geweest ben. Althans niet dat ik weet. In de laatste was ik in een kantoor om iemand te begroeten. Twee collega’s spraken me aan: Zo, ben je weer in Nederland? Ze leken mij te kennen, ik kon hen niet thuisbrengen. Liep daarna door een geplaveide gang die met een drilboor was bewerkt. Mompelde: Waar is de lift? Kwam in een hal met liften. Volgde iemand de lift in. Stapte op B1 uit. Daarna vervloog het beeld.
Thailand, 19 februari – Terwijl ik even voor een espresso ben neergestreken in Bongo Congo op de hoek van het straatje waaraan mijn hotel staat, komt de nachtwaker langs lopen op weg naar zijn werk. Nee, hij loopt niet, hij sjokt wat bij mij direct associaties opriep met het deuntje Sjok, sjok, sjok, Achter moeders rok, Zo gaan wij naar buiten, Waar de vogeltjes fluiten. Die man heeft plezier in zijn werk, dat kun je wel zien. Het ontbreekt er nog maar aan dat hij loopt te fluiten. Nou ja, hij moet ook zijn geld verdienen en hij mag zich gelukkig prijzen dat hij niet behoort tot het miljoenenleger van werklozen dat Covid-19 op zijn geweten heeft.
Thailand, 18 februari – Mijn favoriete Indiase restaurant aan de Sukhumvit Road is gesloten. Ze verkopen nu voor de zaak meeneemgerechten, drie verschillende. Ik heb ze inmiddels allemaal geproefd. Op de lekker ranglijst staat Chicken Binyani (foto) bovenaan, gevolgd door Chicken Marsala en Dal Makhani. Nummer 3 krijgt van mij een genadezesje, ’t is geen blijvertje. Nummer 2 is lekker pittig, prikkelt de tong waar ik van houd. Eigenlijk zou ik het met rijst moeten eten, maar dat verkopen ze niet. Nummer 1 is een rijstgerecht en licht verteerbaar wat mijn maag wel zo prettig vindt. Ze kosten alle drie het luttele bedrag van 50 baht. Lekker en goedkoop: is er een betere combinatie?
Thailand, 17 februari – Er is maar één zero-zero-seven en dat is Sean Connery die op onnavolgbare wijze Martini shaken not stirred kan bestellen, en er is maar één Carrie en dat is Sissy Spacek uit het meesterwerk van Brian de Palma van 1976. Ik noemde de film in mijn FB-post van 4 februari. Mono29 toonde de remake uit 2013. De nieuwe Carrie (foto: op weg naar de Prom) had weliswaar doordringende ogen, droeg een hobbezak, liep met gebogen hoofd, maar ze had het gezicht van een gezonde Amerikaanse tiener en niet het bleke sproeten gezicht van Sissy dat perfect paste bij haar rol. Het scenario week nauwelijks af van de oorspronkelijke film, maar de remake verbleekt bij de film van 1976.
Thailand, 16 februari – Het valt me de laatste tijd op dat veel taxi’s die ik neem naar Asok allemaal net uit de showroom lijken te komen. Want de bekleding van skai (kunstleer) ziet er puntje gaaf uit. Zelden zit ik nog in een taxi met gescheurde zittingen. Ook de carrosserie vertoont geen barsten in de lak die oude taxi’s hebben. Ik heb wel eens een chauffeur gevraagd of de taxi nieuw was en dat bevestigde hij. Complimenteerde hem met ‘soewaj’ (mooi). Hij leek het compliment extra te waarderen omdat het uit de mond van een buitenlander kwam. Thaise passagiers, als ze er al oog voor hebben, zullen het nooit zeggen.
Thailand , 15 februari – Het is niet allemaal kommer en kwel met de economie. Zo zat ijssalon Swensen’s in het pand van Big C Extra gisteren mudjevol. Had in de rij moeten staan als ik trek had gehad in een ijsje. Ook in Black Canyon waar ik was neergestreken voor de brunch, zat een tiental klanten. In Big C was het erg druk, waarbij me altijd opvalt dat sommige klanten enorme voorraden inslaan. Maar misschien zijn die voor een eigen winkeltje. Oké, het was zondag en doordeweeks is de situatie wel anders, en vele winkels hebben het loodje gelegd maar van stilstand is geen sprake. Zie zelfs hier en daar nieuwe winkels in aanbouw.
Thailand, 14 februari – Stapte in een vijfdeurstaxi, waarin een scherm van plexiglas was gemonteerd achter de voorste twee stoelen, zodat de bestuurder geïsoleerd was van de passagiers en omgekeerd. Er zat een klein luikje in voor de betaling en er hing een bakje aan met mondkapjes en alcohol gel. Normaal doen vijfdeurs taxi’s dienst op Suvarnabhumi. Hij vertelde dat er nauwelijks klanten waren, vandaag had hij vijf uur met zijn duimen zitten draaien, dus was hij de stad ingereden op zoek naar klanten. Ik heb hem gecomplimenteerd met zijn vinding. Deed me denken aan de klassieke taxi’s in Londen met de bestuurder in een hok.
Thailand, 13 februari – Ik schreef gisteren dat mijn moeder altijd haar kussen meenam op vakantie, anders kon ze niet slapen. Een lezer reageerde dat zijn vrouw dit ook deed met hetzelfde ‘excuus’. Ik heb wat research gedaan en wat blijkt: Er zijn meer vakantiegangers die lijden aan dit fenomeen. Auping verkoopt zelfs een speciale draagtas voor het kussen. Maar een zelfhulpgroep waarin slachtoffers ervaringen uitwisselen, elkaar moed inspreken en tips geven, ontbreekt nog. Die moet er komen, vind ik. Met als begeleider een expert op het gebied van fetisjisme voor de noodzakelijke duiding. Ik pleit ook voor een breed opgezet internationaal onderzoek naar kussendragers door de WHO.
Thailand, 12 februari – In de serie Kinderjaren, die ik gisteren na een maand hervat heb, vandaag aflevering 6.
Op vakantie gingen we naar Heidebad in Epe, het vakantieverblijf van de Rotterdamse Lloyd, Van der Meer & Schoep en Wilton-Fijenoord. Vanaf ons huis naar de vertrekplaats van de bus gingen we met een taxi; dat was een feest. We logeerden er in een huisje, tent, kafferkraaltje of het hotel. Er was een speeltuin en een zwembad met een wip in het water. Mijn moeder nam altijd haar eigen kussen mee, anders kon ze niet slapen, zei ze. We maakten fietstochten naar de vennetjes, de renderklippen (heide) en aten Gelderse pannenkoeken in de Ossenstal; speelden badminton. Als het regende, pelden we olienoten. Vrijdagavond, de dag voor vertrek, was Bonte Avond in het hotel.
Thailand, 11 februari – Een tijd verwaarloosd, de serie Kinderjaren, die ik in december begon en waarvan al vier afleveringen zijn geplaatst (14, 19, 22 en 24 december). Vandaag aflevering 5.
Traktaties waren het: de beker uitlikken waarin room (met de hand) tot slagroom was geklopt. De schaal uitlikken waarin het cakebeslag had gezeten. Een boterham soppen in de jus (altijd een bruine boterham), een boterham belegd met speculaas of met bruine suiker. Hmmm. Kersen eten – wanneer twee kersen aan een steeltje zaten, ze aan je oor hangen. Je initialen op je bord uitsnijden in de hutspot. Een sinaasappelschil uitknijpen in een kaarsvlam. Als we jarig waren, maakte mijn moeder ‘een slaatje’ (huzarensalade) met aardappelen, ei, zilveruitjes en augurk. Limonade was limonadesiroop aangemaakt met water.
Thailand, 10 februari – Had naar Lost in China gekeken, een van de aardigste programma’s op tv-kanaal Mono 29 dat verder moord en doodslag biedt. Twee broers komen op plaatsen in China die in geen enkele toeristenfolder staan. Ze schrikken voor niets terug. Was in slaap gevallen. Droomde dat ik in een attractiepark was, waarin ik ze tegenkwam. Toen ik het verliet, sloeg de paniek toe. Tas kwijt met al mijn geld, paspoort enzovoort. Had geen cent op zak. Hoe moest ik thuiskomen? Besloot een politiebureau te zoeken en om hulp te vragen. Toen schrok ik wakker uit de nachtmerrie.
Thailand, 9 februari – Een zakje Koko Krunch van Nestlé dat op het tafeltje lag naast de fauteuil in de hal van het hotel, waarin ik even was gaan zitten, was de trigger. Ik kreeg ineens een enorme trek in een kokosmakroon. In gedachten liep ik in AH aan het Liesveld (Vlaardingen) en pakte een zakje uit het schap met een stuk of wat van die koeken. O, heerlijk tussendoortje als je trek hebt en nog ruimte wil overhouden voor de avondmaaltijd. Ze staan op mijn boodschappenlijstje voor als ik in Nederland ben. Samen met haring, zure bommen, makreel, Hollandse aardbeien (met slagroom), tiramisu en saucijzenbroodjes.
Thailand, 8 februari – Ik zeg niet dat ik er een hekel aan heb, dat is te sterk uitgedrukt, maar echt genieten doe ik er niet van: lichaamsverzorging. Het moet nu eenmaal om te voorkomen dat ik vervuil, dat de kleren aan mijn lijf vastplakken, maar veel tijd besteed ik er niet aan. Ik zal nooit uren in een bad liggen – mijn vader zou zeggen: je ligt in je eigen vuil. Ook sta ik niet uren onder de douche; het is inzepen, schrobben, afspoelen, afdrogen. Tandenpoetsen, nagels knippen, haar kammen, scheren … het is allemaal corvee. Nu ik eraan denk: ik moet hoognodig naar de kapper, maar aan dat gefrunnik heb ik wel een hekel.
Thailand, 7 februari – Ik word er dagelijks aan herinnerd dat de economie in Thailand op zijn gat ligt. Het aantal winkelpanden dat leeg staat, soms voorzien van de tekst For Rent, is ontelbaar. Veel lichtpanelen in metrostations zijn blanco. Voor warenhuis Central Plaza Rama 9 staat elke dag een rij van dertig taxi’s, een stukje verder wachten tientallen motortaxibestuurders op passagiers die maar niet willen komen. In café-restaurant Indulge ben ik doorgaans de enige klant. In de stadsbussen zit een enkele passagier. Restaurant Sarica, de Ierse pub Shenanigans, Hangover (Nederlandse eigenaar) zijn gesloten. Velen proberen in de informele handel nog een centje te verdienen met de verkoop van (tweedehands) kleding, snacks, smoothies. Hoe lang nog duurt deze hel?
Thailand, 6 februari – Vrijdag begint het Chinese jaar van de Os. Volgens de Chinese astrologie moet je extra voorzichtig zijn tijdens een dierenriem jaar dat samenvalt met je geboortejaar. Ik ben geboren in het jaar van de Hond, dus loop geen gevaar. De eigenschappen die me worden toegeschreven, neem ik met een korreltje zout. Ik zou altijd het laatste woord willen hebben, kan dus iemand moeilijk gelijk geven. Ik zou graag klagen en dingen zwart/wit zien. Maar ik ben een zorgzaam dier en trek het me erg aan hoe een ander zich voelt. Passende beroepen zijn onder andere politieagent, accountant, eigenaar van een restaurant, journalist (!).
Thailand, 5 februari – Je ziet ’t niet, je hoort ’t niet, je ruikt ’t niet – ’t is geen smog die je kunt zien en ruiken en je adem afsnijdt. ’t Is geen plaaggeest, zoals de wesp die je kunt horen en zien en kunt vangen. ’t Is geen potentiële moordenaar, zoals de olifant die zijn komst luid trompetterend en hard stampend aankondigt. Geen overvaller die een vuurwapen op je richt en dreigt: Je geld of je leven. ’t Is een stille moordenaar, zoals koolmonoxide. ’t Is in ons midden en zal ons nog lang belagen.
Thailand, 4 februari – Ik zag een vrouw die sprekend op Sissy Spacek leek: hetzelfde bleke gezicht, sproeten, rossig haar, klein van stuk. Ik moest denken aan haar rol als Carrie in de film van Brian De Palma (1976), waarin ze een outcast met telekinetische gaven speelt. Eén scene staat in mijn geheugen gegrift. Ze wordt gekroond als Prom Queen en krijgt een lading varkensbloed over haar heen. Ze neemt keihard wraak, vernielt de zaal, er vallen slachtoffers. Moest denken aan de jaarlijkse Grote Avond op mijn HBS met toneelstuk en bal na. De conrector keek misprijzend naar slijpende paartjes. Ik zie hem nog staan.
Thailand, 3 februari – Ben opgeroepen door de antitelefoonzombiepolitie, een woord dat twee Scrabbleborden nodig heeft om te leggen en goed is voor een plaats in het Guinness Book of World Records als langste scrabblewoord. De politie was getipt dat ik een foto van een maaltijd op FB heb geplaatst. Ik zou zelfs overwegen een selfie te maken. Ja, ik heb een foto van het farmers’ breakfast geplaatst, een van mijn lievelingsgerechten. Ik ben niet van plan die te verwijderen, een mens heeft recht op zwaktes. Een selfie gaat er in geen duizend jaar komen. Ik heb mijn lesje geleerd.
Thailand, 2 februari – Vannacht schrok ik wakker doordat mijn telefoon afging. Ik nam op, een man zei iets wat ik met enige moeite kon verstaan. Hij wilde contact met me leggen. Ik zei dat ik hem niet kende. Hij zei dat hij de koning in de Ridderzaal had begeleid naar zijn zetel om daar de Troonrede uit te spreken. Ik zei dat ik geen reden zag waarom we contact met elkaar zouden hebben. Maar het was een droom geweest. Mijn telefoon was niet afgegaan, hoewel ik wel wakker was geworden. Wat de bron van de droom was, weet ik niet: een herinnering, een foto, een mij verteld verhaal? ’t Is een raadsel.
Thailand, 1 februari – Gisteravond herhaalde Mono29, het tv-kanaal dat grossiert in moord en doodslag, Titanic. De iconische rampenfilm ging al snel vervelen, vond hem zelfs lachwekkend. Sommige films hebben dat, misschien wel de meeste: die moet je eenmaal zien en daarna niet meer. Ze hebben hun glans van de eerste keer verloren. Sommige films moet je ook niet op een tv bekijken, die hebben een bioscoopdoek nodig. En misschien ook andere bezoekers die hetzelfde ondergaan als jij. Sommige films blijven fris, ik heb The Graduate meermalen gezien, die verveelde in de herhaling niet. Dankzij Simon en Garfunkel? Dat zou kunnen.
Thailand, 31 januari – Wat op mijn blog kan en niet op Facebook is de reactiemogelijkheid uitschakelen. Dat vind ik jammer. Want ik gebruik Facebook als publicatiekanaal voor een select gezelschap van ‘vrienden’ (FB-jargon) die ik ken, en heb een hekel aan chatten. Chatten is op zijn best grenzeloos geouwehoer en op zijn slechtst ergerlijk gescheld of ranzig vertier. Gelukkig kan ik die reacties wel verwijderen, maar dan is het kwaad al geschied. Wat ik schrijf zijn soms columns en soms cursiefjes. Een tekst mag pas een column heten als hij tegendraads is. Ik schrijf ze weinig meer. Ik heb mijn wilde haren verloren, de leeftijd maakt me mild.
Thailand, 30 januari – Waarom ben ik niet eerder op dat idee gekomen? Mijn bed een kwartslag gedraaid waardoor ik meer loopruimte heb. Het bed staat nu in de lengterichting van de kamer tegen de muur aan. Ineens lijkt de kamer een stuk groter. Ben benieuwd wat de werksters ervan vinden, want opmaken wordt lastiger. Maar dat moeten ze over hebben voor mijn toegenomen comfort. Tijdens de operatie die het uiterste van mijn krachten vergde, stootte ik mijn knie, waardoor ik nu met een knikkende knie loop. Ik stoot mijn arm ook regelmatig doordat ik de bocht naar en van de badkamer te krap neem. Waarom kunnen mensen niet eeuwig jong blijven?
Thailand, 29 januari – Op een ouderavond liet ik ouders proeven aan de afsluiting van een serie lessen over Frankrijk in klas 5 van de lagere school. Verdeelde hen, net als de leerlingen, in groepjes elk met een eigen opdracht. Eén moest op een horizontaal schoolbord met krijt de plattegrond van Parijs tekenen en van klei enkele gebouwen boetseren: Eiffeltoren, Arc de Triomph, Notre Dame, Louvre. Bij de nabespreking zei een moeder dat ze hadden moeten uitzoeken waar die stonden. Andere groepjes stelden een diashow samen en verzamelden uit reclamefolders Franse producten (leerlingen gingen naar een supermarkt). De overige opdrachten weet ik niet meer; misschien iets met muziek. Als uitsmijter du vin du pain et du boursin.
Thailand, 28 januari – Lang gewacht, Niet Stil gezwegen, Nooit gedacht (?), Toch gekregen. Ik pas de uitdrukking aan, want gezwegen is er niet. Of Nooit gedacht van toepassing is, weet ik niet. Toch gekregen geldt vandaag. Ja, beste mensen, dit is het farmers breakfast dat in Indulge wordt geserveerd. ‘t Is een eigen creatie van de chef. ’t Is een ontbijt dat nut had toen boeren nog niet met hun luie reet op de tractor zaten en koeien nog met de hand gemolken werden. Dan heb je calorieën nodig. Omdat ik voornamelijk een zittend bestaan heb, krijg ik het niet op. De aardappeltjes vind ik geen succes, liever schijfjes. De gestoofde spinazie met uisnippers, roerei en worstjes zijn smakelijk.
Thailand, 27 januari – Wat doe je als je een zacht gekookt eitje wilt eten en je hebt geen eierdopje? Het in je hand houden of op een bordje leggen is niet handig; het wordt een kliederboel. Ik had een brainwave: de kartonnen rol van een rol toiletpapier. Stukje van af geknipt hoog 5 cm en zie daar, een perfect eierdopje waarin het ei rechtop kan staan zodat ik het eigeel kan oplepelen. De uitvinding deed me denken aan de zandtafel, een leermiddel dat wel niet meer gebruikt zal worden in het basisonderwijs (voorheen lager onderwijs). Op de kweekschool heb ik er één gemaakt met het model van een raffinaderij. Daarover vertel ik een andere keer.
Thailand, 26 januari – Waar blijft nou de foto die je gisteren heb toegezegd van het farmers breakfast?, vraagt u zich wellicht af. Wel, beste lezers, ik werd zo overmand door emoties dat ik mijn iPhone niet stil kon houden en het apparaat, geheel tegen mijn zin, een videofilmpje ging maken. Nou vraag ik je! Hoe durft het DING! Het resultaat ziet er niet uit en kan ik u niet tonen. Het bestaat trouwens al niet meer, want ik heb op de verwijder-knop gedrukt. En nu staat het schaamrood op mijn kaken. Ik heb gezichtsverlies geleden, het ergste wat je in Thailand kan overkomen. Het zal lang duren voordat ik mezelf weer in bedwang heb.
Thailand, 25 januari – Ik heb mij voorgenomen morgen de volgende stap te zetten op het pad naar volleerd telefoonzombiedom: met mijn recent aangeschafte iPhone 6 het gerecht fotograferen, dat ik al talloze malen heb gegeten in Indulge, het café-restaurant op de hoek van Sukhumvit Rd en Asok-Montri Rd. Ik meld het alvast zodat u zich kunt voorbereiden op de geestelijke schok die u ongetwijfeld zult krijgen bij het zien van dit hemelse gerecht. Het is de eigen interpretatie van de Indulge chef van een farmer’s breakfast, geheel afwijkend van de gerechten die ik op internet heb gezien. Dus, beste lezers: veiligheidsgordels vast, reddingsvest bij de hand. It giet oan.
Thailand, 24 januari – Denkend aan Holland zie ik … Ja, wat zie ik eigenlijk? Geen breede rivieren, traag door oneindig laagland gaan. Hooguit de Nieuwe Maas met scheepvaartverkeer. Misschien de Rotte, waarop ik geroeid heb. Of het Brielse meer, de Rotte plas en de Kralingse plas, waarop ik gezeild heb. Of de Vlaardingse Vaart waar langs ik gefietst heb. Mijn moeder en ik hebben hetzelfde gevoel bij water, het brengt rust in onze kop. En toch ben ik geen Waterman, ik ben een Steenbok die hoog op de bergen vertoeft, ver verwijderd van water. Hoe lang nog voordat ik mijn oude Liefde weer kan omarmen?
Thailand, 23 januari – Heeft u dat nu ook? U staat voor de spiegel en denkt: wie is dat? Ik ken deze persoon niet, ik ben hem nog nooit tegengekomen. Of: Ik zou deze persoon wel eens willen ontmoeten. Of: Wat een lekker ding, daar zou ik verliefd op kunnen worden, ongeacht de sekse. Zijn dat rare gedachten? Lijd ik aan een psychische ziekte dat ik dit denk? Misschien moet ik bij een psychiater in analyse gaan. Op zijn sofa gaan liggen en van mijn hart geen moordkuil maken. Niet geremd door enige gêne mijn diepste geachten de vrije loop laten. Doen of niet doen, dat is de vraag.
Thailand, 22 januari – Niet veel mensen zullen uierboord kennen of kaantjes, in mijn kinderjaren het broodbeleg op zaterdag. Uierboord werd op smaak gebracht met een snufje zout, kaantjes kwamen warm uit de koekenpan. Van beide heb ik gesmuld. Inmiddels volwassen heb ik ooit de kennismaking met uierboord hernieuwd. Het smaakte niet, de sensatie van destijds bleef achterwege. Dat heb ik ook ervaren met de Veluwse pannenkoeken van de Ossenstal in Epe (foto). Wat viel die tegen toen ik die vele jaren later weer at. Ik had het kunnen weten. Herinneringen moet je ongemoeid laten.
Thailand, 21 januari – Sinds ik een iPhone heb aangeschaft, is me al enkele keren gevraagd een foto te maken van mijn maaltijden, zoals het handboek telefoonzombies voorschrijft. Ik heb het talloze malen vergeten, maar gisteren was ik op tijd. Dus bijgaande foto gemaakt, weliswaar van de koffie na de maaltijd, maar direct al van de maaltijd is een brug te ver. De volgende foto wordt waarschijnlijk een bordje met etensresten en vervolgens héél misschien de maaltijd voordat ik mijn vork erin zet. En daarna: Een selfie? Dat nooit! Ik wil u niet aan het schrikken maken. Dan maar geen volleerde zombie, daar valt heel goed mee te leven.
Thailand, 20 januari – Als ik ’s nachts niet kan slapen, Facebook verveelt, de website van Bangkok Post stil ligt en YouTube geen nieuwe ontdekkingen biedt, zit er niets anders op dan de televisie aanzetten. Soms val ik in Life below zero, maar die documentaire gaat al snel vervelen. Ook de serie Highway to hell over een besneeuwde weg waar auto’s regelmatig van af slippen en terug op de weg getrokken worden door takelwagens, is veel van hetzelfde. De leukste serie is Lost in China, waarin twee broers een reis door China maken. Ze bezoeken plaatsen die in geen enkele reisgids worden genoemd. Zo kom ik nog eens ergens.
Thailand, 19 januari – In mijn column van 13 januari schreef ik dat mijn moeder, toen ze trouwde, stopte met werken. Dat deden voor de oorlog alle vrouwen. Ze verrichtten de traditionele taken van een huisvrouw: deden het huishouden wat aanzienlijk meer werk vergde dan tegenwoordig zonder koelkast, stofzuiger, geiser, centrale verwarming, supermarkt enzovoort. Maar twee beroepsgroepen vormden van meet af aan een uitzondering: schippersvrouwen en boerinnen. De eersten stonden ook achter het roer, de anderen melkten ook de koeien, hielpen met hooien en raapten eieren. Een van mijn lezeressen vroeg zich af wat in de 21ste eeuw de traditionele taken van vrouwen zijn. Ik weet het niet, de tijd zal het leren.
Thailand, 18 januari – Beste jongens en meisjes, vandaag ga ik het met jullie hebben over alcohol, ook wel koning Alcohol genoemd. Gebruikers zijn te verdelen in diverse categorieën. Je hebt de ernstig verslaafden die een delirium krijgen, waaruit ontsnappen onmogelijk is en dat uiteindelijk tot de dood leidt. Aan de andere kant van het spectrum staat de geheelonthouder, die zoals dat heet ‘een sapje’ drinkt. Er tussenin bevindt zich de gezelligheidsdrinker die zijn grenzen kent. Sommigen zijn vinoloog, ze kunnen blind proeven hoe oud de wijn is en van welke wijngaard de druif komt. Ze drinken nooit wijn bij de maaltijd, want hun motto is: vino e pane, zoals Italianen zeggen.
Thailand, 17 januari – Twee geuren uit mijn kinderjaren zitten nog in mijn neus: De geur van wasgoed dat op maandag wasdag werd gekookt in een grote ketel. Die doortrok het hele huis. Het was een penetrante, onaangename geur; achteraf bezien: de reuk van armoede, hoewel ons gezin nooit armoede heeft gekend. De andere geur was die van vlees dat op zaterdag urenlang stond te pruttelen op een petroleumstelletje. Het vlees was bestemd voor een hele week, maar op vrijdag ‘hing de lamp voorover’. Het was op of gereduceerd tot de maat van een dobbelsteen. Rooms-katholieke gezinnen aten op vrijdag vis: kabeljauw, toen nog goedkoop.
Thailand, 16 januari – Het hekje met wasgoed was tegen de kolenkachel gevallen en in brand gevlogen. Ik schreeuwde ‘mama’, waarna ze kwam aangesneld. Ze pakte resoluut het brandende hekje, ging ermee naar de zijkamer, deed het raam open en smeet het naar buiten. Mij verweet ze niets, alhoewel het mijn schuld moet zijn geweest. De herinnering staat in mijn geheugen gegrift. De zijkamer was de slaap- (met opklapbed) en speelplaats van mij en mijn broertje. Een blind paard kon er geen schade aanrichten. Met lege conservenblikken bouwden we een toren en gooiden die met een zachte bal omver. Wie won, weet ik niet meer.
Thailand, 15 januari – Op latere leeftijd werkte mijn moeder als vrijwilliger in dienstencentrum De Vier Molens in Schiedam, anno 1972. Ze stond er achter de bar en verkocht koffie, die een vooroorlogs prijsje kostte. Bezoekers konden er spelletjes doen, biljarten, er was een dames- en herenkapsalon, een pedicure en enkele welzijnsorganisaties hadden er een vestiging. In de keuken werden maaltijden bereid voor Tafeltje dek je, ze werden door vrijwilligers in hun eigen wagen afgeleverd bij ouderen in de stad. Heb ik wel bij geholpen. Mijn moeder ergerde zich aan gastvrouwen, die de kantjes eraf liepen. Ze vond dat iemand ook bij onbetaald werk zich honderd procent moet inzetten. Vind ik ook.
Thailand, 14 januari – Het mondkapje is in Thailand heilig (verklaard), net als de heilige koe in India en ook in Thailand het mobieltje en de auto. In mijn straatje passeren regelmatig motorfietsrijders die een mondkapje dragen maar geen helm. Die gaan liever dood aan een hersenschedelfractuur dan aan het coronavirus dat niet eens in staat is terwijl ze rijden, hen te besmetten. Ik hoorde over een jongeman die als hij slaapt een mondkapje draagt. In de hal van mijn hotel dragen de receptionist en nachtwaker zo’n ding, ook als er geen kip te zien is. Onnodig want de hal is een wind tunnel met aan beide zijden openstaande deuren. De angst regeert in dit land.
Thailand, 13 januari – Toen mijn moeder de was niet kon doen – ik weet niet meer waardoor – deed mijn vader de (hand)was. Hij bakte er weinig van. Mijn moeder vond het niet erg. Ze zei: Het wasgoed is weliswaar niet schoon, maar het ruikt wel lekker. Andere traditioneel vrouwelijke taken heb ik hem nooit zien doen. Ik denk dat hij nog geen eitje kon bakken. Mijn vader was de kostwinner, hij werkte op de kapiteinskamer van Ruys & Co (foto). Hij moest vaak overwerken. Sprekend je vader, zeiden mij onbekende tantes op een verjaardagsfeest van een nicht over mij. Maar ik kan wel een eitje bakken.
Thailand, 12 januari – De meeste mannen worden bij het klimmen der jaren kaal, soms zelfs al op jonge leeftijd. Ik niet. Hoewel bij het kammen van mijn haar telkens een plukje meegaat, lijkt het zelfs dat ik meer haar krijg. Dat is contra naturam, maar ik prijs me er gelukkig mee. Liever een volle haardos, dan een kalende kruin. Mijn vader had al vroeg niet veel haar meer. Ik moet het haar van mijn moeder geërfd hebben, wier kapsel nooit kale plekken heeft gehad. In Thailand hebben de meeste mannen kort haar. Er is geen haar op mijn hoofd die eraan denkt hun voorbeeld te volgen.
Thailand, 11 januari – Dankzij mijn onlangs aangeschafte iPhone6 word ik elke dag herinnerd aan de belangrijkste reden waarom ik Thailand verkies boven Nederland. Het DING meldt Amsterdam 6 graden Celcius. In mijn geboorteplaats Rotterdam, hoewel zuidelijker gelegen, zal de temperatuur niet veel hoger zijn. Sinds de uitbraak van de wereldwijde pandemie is er nog een tweede reden bijgekomen: het aantal besmettingen en doden bedraagt in Nederland vele malen meer dan in Thailand: absoluut en ook gerelateerd aan het aantal inwoners. Hier ben ik veilig, in Nederland niet. Mis ik Nederland? Nee, maar ik verlang wel naar een malse haring, warm lekkerbekkie, broodje tartaar. Dat is de prijs die ik betaal voor mijn veiligheid.
10 januari – Ik ging naar het ziekenhuis om mijn oren te laten uitspuiten. De taxirit ging snel, er was weinig verkeer op de weg dankzij miss Cora, de zaterdagmiddag en stilgelegde bouwwerkzaamheden ter bestrijding van fijn stof. Het was stil in het ziekenhuis, nooit eerder zo weinig patiënten gezien en nooit eerder zo snel geholpen. De KNO arts verrichtte goed werk, ik kan weer horen als de beste. Hij glimlachte toen ik ten afscheid zei: CU next year. Daarna de brunch gebruikt in Indulge. Ik was de enige klant, bediend door drie personeelsleden. Weer vergeten een foto te maken van het gerecht (zie FB van 8 januari).
Thailand, 9 januari – Was gisteren jarig. Ben een jaartje ouder geworden: ouder, maar niet wijzer. Gelukkig niet; wijze mannen die alles beter weten of denken te weten, zijn uiterst saai gezelschap. Ik mijd ze, want ze luisteren nooit naar een ander tenzij die nog wijzer is. Ik ben een twijfelaar die niets zeker weet. Bij alles wat ik hoor, denk ik: Is dat zo? Zou het niet anders kunnen zijn? Vice versa. Die houding komt goed van pas in de journalistiek. Een bekende uitdrukking luidt: If your mother says she loves you, check it out. Is dat cynisme? Nee, dat is scepticisme. Leve de twijfel!
Thailand, 8 januari – Elke keer als ik ga eten, neem ik mij voor de maaltijd te fotografen zoals het handboek voor telefoonzombies voorschrijft. Tot nu toe ben ik dat steeds vergeten. Pas wanneer ik bijna klaar ben, schiet het voornemen me te binnen, maar dan is het te laat. Nou ja, morgen weer een dag die een nieuwe kans biedt, denk ik dan. Maar ik vrees dat ik het dan weer ga vergeten. Blijkbaar verzet iets in me zich tegen aansluiting bij de internationale gemeenschap van telefoonzombies. En, laat ik het maar bekennen, ik ben er niet eens rouwig om. Beter blo jan dan do jan.
Thailand, 7 januari – Het nieuwe jaar is al zeven dagen oud en nog steeds moet ik goede voornemens bedenken. Wat ga ik dit jaar anders doen dan in het afgelopen jaar? Ga ik sporten, ga ik stoppen met roken, ga ik gezond(er) eten, ga ik minder koffie drinken, ga ik elke bedelaar en bedelares die ik op straat tegenkom, geld toestoppen, ga ik mijn garderobe vernieuwen, ga ik voortaan op tijd naar bed, ga ik vaker naar de kapper … De mogelijkheden zijn eindeloos, het is om gek van te worden. Maar één ding verander ik niet: ik blijf elke dag Nieuws uit Thailand maken op mijn blog.
Thailand, 6 januari – De zogeheten seven dangerous days zijn voorbij, de campagne die tot doel heeft het aantal verkeersslachtoffers terug te dringen. Dat is dit jaar niet gelukt: in het verkeer kwamen 392 personen om het leven tegen 373 een jaar eerder. Dat aantal kan nog oplopen wanneer gewonden (het zijn er dit jaar minder) overlijden. De toename is extra wrang omdat er dit jaar minder verkeer op de weg was vanwege Covid-19. De cijfers verbazen mij niet, want het gedrag van mensen is uitermate moeilijk te beïnvloeden. Dat geldt ook voor roken, snacken en andere ongezonde bezigheden. Voorlichtingscampagnes hebben zelden succes. Dat is de harde waarheid.
Thailand, 5 januari – Ik had me nog zo voorgenomen: Ik word GEEN telefoonzombie. Had weliswaar een iPhone aangeschaft, voor de kenners: een iPhone 6, maar het zou mijn leven niet gaan beheersen. Het zou een hulpmiddel zijn, net zoals een paraplu die je gebruikt als het regent (en in Thailand als de zon op je kruin brandt), maar die verder ongebruikt in een paraplubak staat. Maar toen ik gisteren na de maaltijd neerstreek bij koffieshop Black Canyon, brandde het DING in mijn tas. Ik haalde het tevoorschijn. Oké, ik speelde geen dom spelletje, maakte geen selfie of foto van mijn consumptie, maar de eerste stap is gezet.
Thailand, 4 januari – De gemeente Bangkok had het plan zogeheten sit-in maaltijden in restaurants en andere eetgelegenheden te verbieden; ze zouden alleen nog maar meeneem maaltijden mogen leveren. Was deze sector dan verantwoordelijk voor de sterke stijging van het aantal besmettingen? Nee. De scholen moeten veertien dagen dicht. Kwamen daar dan de besmettingen vandaan? Nee. In Indulge waar ik gisteren dineerde, waren de biertaps met een laken bedekt. Er mocht geen alcohol geschonken worden. Was de horeca dan de besmettingsbron? Nee. Openbare parken zijn op slot. Worden daar dan mensen besmet als ze er wandelen en geen kip tegenkomen? Nee. Ergo: De overheden in Thailand zijn bevangen door corona angst.
Thailand, 3 januari – 20.067 personen brachten vorig jaar 37.628 bezoeken aan Dick’s blog. Ze bleven gemiddeld 2 minuten en 41 seconden. Dat weet ik dankzij Google Analytics die dit keurig voor mij bijhoudt. De digitale Bartjens weet nog veel meer, maar ik wil u niet overvoeren met een cijferbrij. Nou ja, nog twee cijfers, die ik zelf uitrekende: Gemiddeld bezochten 54,8 personen per dag mijn blog en brachten ze 102,8 bezoeken. Dat ik word gelezen, is leuk om te weten, maar vormt niet mijn belangrijkste drijfveer. Ik maak elke dag Nieuws uit Thailand, omdat mijn passie schrijven is. En daarom ga ik er in het nieuwe jaar vrolijk mee door.
Thailand, 2 januari 2021 – Ook Bangkok, tot recent redelijk gespaard voor het coronavirus, ontkomt niet aan strenge maatregelen. De gemeente heeft bekend gemaakt dat alle gemeentescholen veertien dagen dicht gaan en dat uitgaansgelegenheden en tal van andere plaatsen de deuren moeten sluiten [geen einddatum genoemd]. Vanaf maandag mogen restaurants alleen nog maar meeneem maaltijden serveren. Dit betekent voor mij dat het voorlopig afgelopen is met mijn dagelijkse dineetjes in Shenanigans en farmer’s breakfast in Indulge. Het wordt weer maaltijden afhalen in Bongo Congo, het eethuisje op de hoek van de straat, met als nadeel dat de keuze aan gerechten beperkt is en als voordeel dat ik minder geld uitgeef. Johan C. heeft gelijk.
Thailand, 1 januari 2021 – De vraag ‘Wat is liefde?’ is al honderden malen beantwoord; ik doe er nog één bij. Je partner doet iets verrassends, iets geheel tegen de verwachtingen in. Dat maakte ik in Kameroen mee, toen ik op werkbezoek gestrand was omdat de mud roads spiegelglad waren geworden door de regen en mijn Volkswagen kever het liet afweten. Noodgedwongen bleef ik slapen bij een onderwijzer. Midden in de nacht dook mijn toenmalige (Kameroense) vrouw op. Ze was me gaan zoeken samen met een collega-vrijwilliger die een Landrover had, zonder te weten waar ik precies was. Nog nooit zo goed geslapen, de rest van de nacht.
Thailand, 31 december – Van alle jaarwisselingen herinner ik me die van 1968-1969 nog het beste. Ik werkte toen in Keffolds, een kindertehuis met kinderen van zogeheten displaced persons in Haslemere (Surrey). De stap over de drempel maakte ik mee op Trafalgar Square in Londen, waar lieden die niet bang waren voor een nat pak op een koude avond in de fontein dansten. Nauwelijks had de klok twaalf geslagen of mensen begonnen elkaar te zoenen. Ook wildvreemden, dat was traditie. Het zal er nu wel stil zijn, want Engeland staat wereldwijd op de zesde plaats van landen met de meeste besmettingen. Ook in Bangkok zal het bij winkelcentrum CentralWorld stil zijn. Maar het vuurwerk gaat door.
Thailand, 30 december – De gemeente Bangkok heeft de sluiting gelast van alle uitgaansgelegenheden met ingang van gisteren (dinsdag) tot 4 januari, inclusief massagesalons, karaokebars en meer van die ongein. Maar gisteravond kwam ik twee massagesalons in en om Patpong tegen, die gewoon open waren. En later op de avond gingen enkele gogo bars in Patpong alsnog open, na ‘overleg’ met de politiepost op de hoek van de straat. Zo doe je dat, want TIT (This Is Thailand). Het is bekend: het politiekorps in Thailand is de meest corrupte overheidsdienst. Een enkele keer worden dienders bestraft, maar het zijn altijd de kleine vissen die gepakt worden.
Thailand, 29 december – Wie hebben de mooiste stemmen: vrouwen of mannen? Nee, ik moet de vraag anders stellen: Welke stemmen hebben de meeste zeggingskracht? Ik vind: mannenstemmen, vooral als ze beetje roestig zijn, liefst doorrookt, want daarin klinkt de levenservaring van jaren door. Luister maar eens naar Chico Buarque in het duet Mambembe met Roberta Sá (https://youtu.be/uZygxxOJ96s). Roberta heeft zonder meer de mooiste stem, maar die van Chico heeft meer diepgang. Het contrast tussen beide stemmen voegt er nog een extra dimensie aan toe. Wat zegt u? Dat ik aan het ijlen ben. Dat ik dingen hoor die er niet zijn? Ik vraag u eerbiedig: Gun mij dit privé genoegen.
Thailand, 28 december – Zomaar enkele vragen. Bestaan de zondagse kleren nog, zoals in mijn kindertijd? Kleren waarin je trots als een pauw kunt rondstappen en die niet vuil mogen worden. Waarom een naaldboom met kerstmis optuigen en geen loofboom? Wordt er nog gedroomd over een White Christmas? Is een witte kerst voorgoed geschiedenis? Wanneer kunnen we weer eens een sneeuwpop maken? Wordt de jaarwisseling nog gebruikt om goede voornemens voor het nieuwe jaar te maken, die natuurlijk binnen de kortste keren sneuvelen? Waarom oliebollen en appelflappen? Ja, de dagen tussen Kerstmis en Nieuwjaar inspireren tot merkwaardige gedachten.
Thailand, 27 december – De kerstdagen waren voor mij niet anders dan andere dagen, want in tegenstelling tot Nederland blijven de kranten in Thailand verschijnen als op de overige dagen. Maar het leven ligt stil, dus veel valt er niet te melden. Gelukkig (tussen aanhalingstekens) heeft het coronavirus geen kerstvakantie en het krijgt dan ook ruime aandacht. Thailand maakt een tweede golf besmettingen mee, maar een lockdown is (nog?) niet afgekondigd. Wel zijn bijeenkomsten met veel volk verboden. Gastarbeiders uit Myanmar zijn de gebeten hond. De sociale media wemelen van de hate speech. Hoezo sociale? Asociale media is een betere benaming voor het rioolputje van de samenleving.
Thailand, 26 december – Vandaag is Tweede Kerstdag oftewel Boxing Day. Mocht u denken dat dit duidt op boksen, dan heeft u het mis: een ‘box’ is een geschenk. In Thailand geven mensen, die zich dat kunnen veroorloven, elkaar met Oud en Nieuw cadeaus. In elk warenhuis en in supermarkten zijn cadeaumanden te koop. Bangkok is de Ville lumière van het Oosten, bomen en heggen zijn behangen met snoeren ledjes. Kerstbomen zijn van kunststof of zoals in Indulge opgebouwd uit lege flessen. Kerstmis is een tijd voor opperste vrolijkheid met veel eten en nog meer sterke drank. Het heeft allemaal niets te maken met het kindeke Jezus in de kribbe.
Thailand, 25 december – Ik heb tweemaal kerstmis gevierd in het buitenland. In Kameroen gingen mijn toenmalige vrouw Helen en ik op kerstavond naar de nachtmis – niet omdat we paaps zijn maar omdat de presbyteriaanse dienst al was afgelopen. Aan het eind wenste de priester me Merry Christmas. Helen was gepikeerd omdat hij haar oversloeg. Op de terugweg kwamen we langs een huis, waar gevochten werd. Daar was de kerstgedachte al gesneuveld. In Engeland werkte ik destijds in een kinderhuis in Surrey. Ik begeleide de kinderen op piano bij het zingen van Christmas Carols. Van veel ken ik de tekst nog. Het was een witte kerst met ongerepte sneeuw. ’t Was een plaatje, de South Downs. (Wordt vervolgd)
Thailand, 24 december – Ik vervolg mijn serie ‘Kinderjaren’ met aflevering 4. Voorgaande afleveringen verschenen op 14, 19 en 22 december.
Melk kochten we los bij de melkboer, aardappels bij de aardappelboer, die aan de deur kwamen, net als de bakker, de kolenboer en de koperpoets, die de deurknop spiegelglanzend poetste. Het was een veelgemaakte grap in die dagen: dat kind is van de koperpoets. Het devies luidde: eten wat de pot schaft met één uitzondering: tuinbonen, een groente waar mijn vader dol op was. Vrijdag ‘hing de lamp voorover’, dan was het vlees op. Soms aten we pannenkoeken. Die belegden we met stroop, bruine suiker of jam. Op zaterdag aten we niet warm maar brood met uierboord of kaantjes. Of boterhammen gedoopt in jus. Lekkerrrr…
Thailand, 23 december – Ik stapte in een taxi die de beste jaren had gehad. De bestuurder gebaarde dat ik een mondkapje om moest doen. Hij reed tegen mijn aanwijzing in de verkeerde kant op. Ben direct uitgestapt en heb een andere taxi genomen, die er aanzienlijk jonger uitzag. De chauffeur kende de kortste route naar mijn bestemming, hetgeen niet van alle chauffeurs gezegd kan worden. Sommigen komen van het platteland en weten heg noch steg. In Londen moeten cabbies examen in stratenkennis doen. Zou hier in Bangkok ook moeten. Op de terugweg nam de chauffeur een route die ik niet ken. Maar het eindbedrag verschilde niet van het gebruikelijke tarief. Mag ook.
Thailand, 22 december – Ik vervolg mijn serie ‘Kinderjaren’ met aflevering 3. Aflevering 1 verscheen op 14 december, aflevering 2 op 19 december.
Als de r in de maand was, kregen we levertraan – met een schep suiker om de vieze smaak kwijt te raken. Koffie werd met de hand gemalen. Later kregen we een elektrische koffiemolen. Je moest het plastic deksel stevig vasthouden, anders vloog het eraf en lagen de bonen verspreid door de hele keuken. Aan de gemalen koffie werd een lepeltje Buysman toegevoegd en een snufje zout om de smaak op te halen. Doperwten en appelmoes kwamen niet uit een potje of blik. Appelmoes kwam warm uit de pan, de boontjes moesten eerst gedopt worden. Dat was leuk werk. (Foto In de diergaarde, 1952)
Thailand, 21 december – Wat pakt een Thai als hij/zij in de metro zit en in zijn/haar tas tast? Juist: een mobieltje. En ik? Ik kijk om me heen. Wat doet een Thai als eerste in een café of restaurant? Juist: Pakt zijn mobieltje. En ik? Ik bestudeer het menu. Wat doet een Thai als tijdens een gesprek zijn mobieltje afgaat? Juist: Opnemen. En ik? Hij gaat bij mij niet af, want ik heb hem uitgezet en als ik dat vergeten ben, druk ik de oproep weg. Ooit zat tijdens een afspraak met mij een landgenoot 5 minuten te bellen. Toen hij klaar was, vroeg ik of mijn aanwezigheid hem gestoord had. Hij reageerde gepikeerd.
Thailand, 20 december – Ik ben gek op wereldmuziek. Bossa nova, samba, fado, tango, morna, manding, highlife, kaseko en hoe al die uitheemse muzieksoorten ook moge heten: ik kan er geen genoeg van krijgen. Mijn laatste ontdekking is Algerijnse rai. Luisterde naar Ya Rayah door de Frans-Algerijnse zanger Rachid Taha. Stuurde de link (https://youtu.be/DuPhCmmfKiE) door naar een vriend, die reageerde met de Engelse vertaling van de lyrics. Voegt die iets toe aan het genot dat ik beleef aan de muziek? Nee. Maakt die de muziek mooier? Nee. Wil ik het lezen? Nee. Zou ik het zelf ooit opzoeken? Nee. Over één ding zijn we het eens: de multiculturele samenleving is een aanwinst.
Thailand, 19 december – Ik vervolg mijn serie ‘Kinderjaren’ met aflevering 2. Aflevering 1 plaatste ik op 14 december .
Toen ik mezelf nog niet kon wassen, waste mijn moeder mij één keer per week in de teil. Zomers op zolder, ‘s winters in de keuken. Ik sliep met mijn jongere broertje in een tweepersoons bed. We duwden elkaar weg als een van ons over de helft kwam. ‘s Winters lag er een metalen kruik in een ouwe kous aan het voeteneinde. ‘s Ochtends stonden de vriessterren op de ramen. Het was koud in huis met uitzondering van de woonkamer, nadat de kolenkachel was aangemaakt. Om te voorkomen dat de waterleiding zou bevriezen, draaide mijn vader ’s avonds de hoofdkraan dicht. Wassen deden we in de keuken met koud water. (Op de foto mijn oudste broertje)
Thailand, 18 december – Ik reed in een taxi die vijf dagen oud was naar Indulge voor de brunch van farmer’s breakfast. De chauffeur was enkele jaren geleden op vakantie in Nederland, België en Frankrijk geweest. Hij sprak redelijk Engels. Vertelde een fan te zijn van PSV en wist Ajax aan Amsterdam en Feyenoord aan Rotterdam te koppelen. Hij was eigen rijder en had de wagen op afbetaling gekocht. Heb niet gevraagd hoeveel hij maandelijks moet ophoesten. Het was een leuk gesprek en uitzonderlijk. De meeste chauffeurs spreken weinig tot geen Engels. De rit vloog voorbij. Had zijn telefoonnummer moeten vragen. Het boerenontbijt smaakte weer voortreffelijk.
Thailand, 17 december – De kus kent vele varianten. Ik noem de accolade (drieklapper), de wangzoen, lipzoen, tongzoen (French kiss), snuifzoen (typisch Thais), Judaskus, het contactloze kushandje, klapzoen, pakkerd en de handzoen. De tongzoen, wanneer overdreven, lijkt meer op een gebitscontrole, maar het ergste is om een roker een tongzoen te geven, want dan steekt de kusser zijn tong in een asbak. Advies aan alle rokers, inclusief mezelf: spoel je mond vooraf met mondwater, maar of het helpt, weet ik niet. Heb het nog nooit gedaan. De kus is een belangrijk signaal van genegenheid. Behalve de Judaskus.
Thailand, 16 december – Luister naar https://youtu.be/2jNQ1bKSX34, en zeg mij na: Roberta Sá (1980) heeft de mooiste lach van de wereld. Wie het daarmee niet eens is, mag mijn column nooit meer lezen. Die doe ik voor eeuwig in de ban. En wat dacht u van deze song: https://youtu.be/EGRLhZpSqXY. Wie een neiging heeft tot depressiviteit, hoeft alleen maar te kijken en luisteren en de symptomen verdwijnen als sneeuw voor de zon. Het is een probaat geneesmiddel zonder vervelende bijwerkingen. Als er zoiets bestaat als reïncarnatie, wil ik in mijn volgende leven in Brazilië geboren worden. Maar niet in de favelas (krottenwijk), nee liever niet.
Thailand, 15 december – Ik heb in elk etablissement dat ik bezoek, een favoriete serveerster of ober (want ik discrimineer niet). In Indulge is dat een jonge vrouw die ongelooflijk serieus kan kijken – alsof alle problemen van de wereld op haar schouders rusten. Ik fantaseer haar bij een dineetje met kaarslicht, hand in hand lopend op het strand langs de branding. Ja, het zijn romantische clichébeelden, maar niettemin zeer welkom. In Shenanigans is mijn favoriete serveerster vertrokken. Ze vertelde me dat ze voor haar grootje gaat zorgen. Een opvolger heeft ze nog niet. Bongo Congo, het eethuisje bij mij om de hoek, valt af. Daar serveert de uitbaatster, die heel goed een hinnikend paard nadoet als ze lacht.
Thailand, 14 december – Ik onderbreek mijn dagelijkse columns uit Thailand met de serie ‘Kinderjaren’. Vandaag aflevering 1.
Als kind droeg ik de kleren van mijn oudere broertjes, waar ze uitgegroeid waren. Zomers een korte broek en lange kousen, ‘s winters een lange broek. Tegen de kou: twee hempjes over elkaar: een katoenen en een wollen. En wollen wanten. Als er een gat in mijn sokken zat, werden ze gestopt.
Op school was het een feest om het bord te mogen schoonmaken met een natte spons. Of de plantjes water te geven. Of een rietje te prikken in de pakken schoolmelk. Schoolziek veinzen was er niet bij: als je geen koorts hebt, ben je niet ziek, was moeders mantra.
Thailand, 13 december – Mijn vroegere hairstylist, een modieus woord voor kapper, zou zeggen: Dick, je hebt een dipje. Alhoewel ik een passie heb voor schrijven en altijd Nieuws uit Thailand op mijn blog met veel inzet en enthousiasme heb gemaakt, begint mijn belangstelling voor het Thaise nieuws danig te tanen. Dat is begonnen toen een gigantische rugpijn mij belette de rubriek op dezelfde wijze voort te zetten en hoewel ik bijna hersteld ben is de tegenzin gebleven. De krant, met haar slaafse houding jegens autoriteiten ergert me. Kom zelden tot nooit nieuws tegen dat me in vervoering brengt, nieuws waarvan ik zeg: Wow! Ja, ik heb een dipje.
Thailand, 12 december – Je hoeft als zanger(es) geen kristalheldere stem te hebben, je hoeft de hoge C niet te kunnen halen; je hoeft als acteur geen grammaticaal correcte volzinnen uit te spreken. Dat alles hoeft niet, maar er is één ding dat wel moet: je moet overtuigen. Sommige artiesten overtuigen, anderen niet. Hugh Grant overtuigt. Heerlijke stuntelaar. Zag onlangs scènes uit Notting Hill, waarin hij in gesprek is met Julia Roberts. Een dialoog met halve zinnen, losse woorden, wartaal, gelardeerd met Engelse tongue-in-cheek humor. Heb de film nooit gezien, wel ‘Four weddings and a funeral’, waarin hij een al even warrig verhaal houdt.
Thailand, 11 december – Ik ben in de ban van Pretty Woman, de film uit 1990 met Richard Gere en Julia Roberts. Heb de film ooit (meermalen?) gezien en kijk nu voortdurend naar scènes op YouTube. Ook een interview met de regisseur, producent en de twee hoofdrolspelers uit 2015 gezien. De film is een moderne versie van Assepoester en My fair lady. Ben weer onder de indruk van Gere die met zijn blik acteert. Geniet van de aanstekelijke spontaniteit van Roberts, toen nauwelijks bekend. Wat een chemie tussen die twee! En laat ik het maar gelijk bekennen: ik word week en krijg tranen in mijn ogen bij veel scènes.
Thailand, 10 december – Ik heb drie jaar gewerkt als eindredacteur van Thailandblog, een blog die prat gaat op het grootste aantal bezoekers van alle thailandblogs. Toen de oprichter merkte dat het bezoek toenam door mijn Nieuws uit Thailand, is hij me gaan betalen. Niet volgens het geldende NVJ freelance tarief, maar ’t was een bescheiden zakcentje. Ook korte tijd gewerkt voor Trefpunt Thailand, hernoemd in Trefpunt Azië, wat ik een onverstandige naamswisseling vind, want niemand zegt ‘Ik ga op vakantie naar Azië’, wel ‘naar Thailand’. Sindsdien ben ik onbezoldigd zzp-er. Ik ben niet rancuneus dat ik er bij beide blogs ben uit gebonjourd, want ik heb het nu beter naar mijn zin.
Thailand, 9 december – Ik heb twee passies: lesgeven en schrijven. Sinds mijn VUT overwinter ik in Thailand, want ik heb een broertje dood aan kou en regen. Ik ben te mager, heb geen vet (en ook geen Russische berenmuts). De Thaise zon is heilzaam voor mijn gewrichten en spieren, maar recent niet want had een gigantische rugpijn. Van de dagelijkse samenstelling van Nieuws uit Thailand op mijn weblog kwam daardoor niet veel. Schrijven vereist ook een goede lichamelijke conditie. Ben inmiddels bijna hersteld, dus ga weer aan de slag met het Thaise nieuws. Is Thailand een leuk land? Ja, maar niet voor de Thaise minima. Die hebben een zwaar leven.
Thailand, 8 december (Vervolg) – Ik kom uit een gezin van vier jongens, mijn drie broers beschreef ik eergisteren. Ze leven niet meer, ook mijn ouders, alle ooms en tantes en twee oma’s zijn overleden (mijn opa’s heb ik nooit gekend). Heb alleen nog contact met een nicht en natuurlijk mijn dochter, geboren uit mijn huwelijk met de Kameroense Helen. Ik begon als onderwijzer op een lagere school, heb een jaar in Engeland gewerkt in twee kindertehuizen, twee jaar in Kameroen als adviseur alfabetisering, 10 jaar bij Het Vrije Volk en 18 jaar als docent journalistiek aan de School voor Journalistiek in Utrecht. Ben co-auteur van Basisboek Journalistiek en auteur van Interviewen in de praktijk, Didactiek van de journalistiek en Dit leest geen hond. (Wordt vervolgd)
Thailand, 7 december (Vervolg) – Gisteren schreef ik dat mijn moeder het liefst als derde kind een meisje had gehad. Dus toen ik mijn neus buiten de baarmoeder stak, moet dat een kleine teleurstelling zijn geweest. Mijn geboorte ging snel en soepel, ik was er eerder dan de dokter. Het was de enige keer dat ik snel was (misschien geschrokken?). Mijn moeder mopperde later vaak dat ik er lang over deed om in actie te komen. De meisjeswens heeft nooit geleid tot cadeaus zoals poppen en een jurkje, wel tot gekruld haar. Ik kreeg met sinterklaas en op mijn verjaardag Dinky Toys en Trix treintjes, rails, wissels, seinen en Faller station en huisjes voor mijn modelspoorbaan. (Wordt vervolgd)
Thailand, 6 december – Ik kom uit een gezin van vier jongens. Mijn moeder had gewild dat ik een meisje was, maar dat is niet gelukt (voor zover ik weet). Mijn oudste broer (1939) was vrachtwagenchauffeur, versleet tientallen werkgevers want was lastig. Hij was een handige doet-het-zelver; wat zijn ogen zagen kon hij maken. Mijn tweede broer (1940) was een op-en-top sportman, hij deed mee aan de alternatieve elfstedentocht. Hutjongen, ober en kok op de grote vaart, geëindigd als huisvader van een kindertehuis van de stichting Browndale. Mijn jongste broer (1950) heeft zich opgewerkt van opbouwwerker tot directeur van de stichting Rijnstad in Arnhem met zo’n tweehonderd personeelsleden bij club- en buurthuizen, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen. (Wordt vervolgd)
Thailand, 5 december – Au is het woord dat ik momenteel het meeste gebruik. Ik zeg het als ik een onverhoedse beweging maak, waardoor de rug een pijnscheut stuurt. Niemand hoort het, ik ben de enige toehoorder. Rugpijn is geen nieuw fenomeen voor me. Heb er al sinds mijn puberteit soms/regelmatig last van. Mijn huisarts heeft ooit mijn benen opgemeten, die bleken niet even lang. Een hakverhoging bood uitkomst, maar die heb ik niet meer. De laatste jaren geen grote problemen gehad, behalve eenmaal tijdens een vakantie in Thailand. Die was veel erger dan nu, want ook mijn been was verkrampt. De vakantie grotendeels doorgebracht op mijn hotelkamer en in het ziekenhuis.
Thailand, 4 december – Is het schrijven van Nieuws uit Thailand leuk werk, is een vraag die ik, hoewel nooit gesteld aan mij, wel wil beantwoorden. Antwoord: Doorgaans wel, soms niet; dat hangt van de onderwerpen af. Op mijn min-lijst staat nieuws over de koning, de premier en partijpolitiek geneuzel. Op mijn plus-lijst nieuws dat een Wow-reactie oplevert. Enkele onderwerpen hebben mijn bijzondere belangstelling, zoals alles wat met de Mekong gebeurt. Misschien omdat ik geboren ben in Rotterdam, voorheen ’s werelds havenstad nummer 1, gelegen aan de Nieuwe Maas. Misschien ook omdat ik in mijn jonge jaren veel gezwommen, gezeild en geroeid heb. Ik ben een waterman, maar geen Waterman, als u begrijpt wat ik bedoel.
Thailand, 3 december (Vervolg van gisteren) – Misschien vraagt u zich af wat mij beweegt om elke dag Nieuws uit Thailand (NuT) te maken. Simpel: ik heb een passie voor schrijven. Dat is mijn belangrijkste drijfveer. Dat de hobby mij behoedt voor totale verloedering, waaraan talrijke expats ten onder gaan, is bijzaak. Het werk houdt mij van de straat en uit de kroeg (maar niet altijd). Het vergroot mijn kennis van Thailand, maar niet altijd mijn begrip. Misschien vraagt u zich ook af door hoeveel mensen NuT wordt gelezen. De nieuwsbrief gaat naar 62 personen, het aantal unieke bezoekers en bezoeken meld ik aan het eind van het jaar. Dat houdt Google Analytics voor me bij.
Thailand, 2 december (Vervolg van gisteren) – Nadat de belangrijkste ontwikkelingen op de virus tracker zijn gemeld, denk ik na over welke nieuwsitems een apart bericht krijgen, welke verhuizen naar de rubriek Kort Nieuws en welke een enkel zinnetje krijgen. Onder de kop ‘BP in vogelvlucht’ behandel ik de openingen van de pagina’s. Een gimmick die ik heb bedacht, is de V en P factor. Ze geven de aandacht aan die de krant besteedt aan koning Vajiralongkorn en premier Prayut en zijn omgekeerd evenredig met het genoegen dat ik beleef aan het schrijven over hen. Soms onderbreek ik mijn werk voor een dutje, wanneer de vermoeidheid toeslaat. (Wordt vervolgd)
Thailand, 1 december (Vervolg van gisteren) – Mijn hobbywerkdag (zo noem ik het want ik verdien er geen cent mee) begint doorgaans tussen zes uur en half zeven, wanneer de Bangkok Post wordt bezorgd. Alleen wanneer het regent, komt de krantenbezorger later. Ik scan de binnenland pagina’s van het eerste katern en werp een korte blik op de openingen van het Business en Life katern. Als eerste maak ik een bericht over de corona situatie, gebaseerd op de virus tracker. Voor optellen en aftrekken heb ik geen zakjapannertje nodig, want dat heb ik geleerd op de lagere school. Ook op de kweekschool kreeg ik weer les in (hoofd)rekenen. (Wordt vervolgd)
Thailand, 30 november – De dagelijkse samenstelling van Nieuws uit Thailand op Dick’s blog verloopt volgens een vast stramien. De dag tevoren maak ik Nieuws van de website en Het nieuws in fotoberichten, beide ontleend aan de website van Bangkok Post. De fotoberichten bestaan uit foto’s met een wat langer bijschrift – in het Engels, want gemak dient de mens. Vast bericht in Nieuws van de website gaat over de nieuwe besmettingen in Thailand. In de loop van de Thaise nacht plaats ik beide rubrieken. Ook plaats ik mijn dagelijkse column op Facebook. Normaal maak ik genoeg mee om over te schrijven, maar dezer dagen niet, want ik kan niet naar buiten door een fikse rugpijn. (Wordt vervolgd)
Thailand, 29 november – Men zegt: ouderdom komt met gebreken. Of het met leeftijd te maken had, weet ik niet, maar vrijdagavond werd ik na het diner in de Ierse pub Shenanigans getroffen door een gigantische rugpijn. De terugtocht naar het hotel was een martelgang. In het hotel een oefening gedaan gedaan die een fysiotherapeut me ooit leerde: op de buik liggen, rug hol trekken. Hielp niet. Kennis gebeld, longchirurg in ruste. Adviseerde twee pijnstillers die ik toevallig in voorraad heb. Goed geslapen. Zaterdag was de pijn dragelijk. Mijn hobbywerk is er grotendeels bij ingeschoten. Een werkster van het hotel heeft eten voor me gehaald.
Thailand, 28 november – De volstrekte incompetentie van sommig barpersoneel dat niet de naam bartender verdient, is ergerlijk. Ik bestelde Campari soda. De man kende de drank niet, wist niet waar de fles stond, wist niet hoe die te serveren. Dus uitgelegd: flinke shot in een hoog glas, sodawater ernaast want ik mix zelf, geen ijs en een roerstaafje. Kreeg vervolgens een verkeerde bon, waarop 70 baht voor de soda stond. Gecorrigeerd door een collega. En dan noem ik nog niet eens dat de muziek doorgaans te hard staat, een volle asbak niet verwisseld wordt en ze zelf verdiept zijn in hun mobieltje. Op de bon staat, verdomme: Thank you, please come again.
Thailand 27 november – Nog nooit zo snel door de ambtelijke molen gegaan. Gisteren mijn jaarvisum verlengd, dat op 1 december afloopt. Dit is het tijdpad: Stipt om 6 uur reed de eerder bestelde taxi voor, met mijn vaste chauffeur (een veilige rijder), rit ging snel: er was weinig verkeer. Om 6.35 uur aankomst bij het Immigration Bureau, trok nummer 45, chocolademelk gedronken bij café Amazon in de kelder van het gebouw (40 baht), buiten twee sigaretten gerookt. Om 8 uur naar binnen, kreeg nummer 12 voor de sectie visumverlengingen. Had een visumondersteuningsbrief van de ambassade bij me met mijn inkomen. De ambtenaar vroeg wat de koers was. Handtekeningen gezet, 1.900 baht betaald. Om 9.10 uur stond ik weer buiten.
Thailand, 26 november – Toen mijn ouders in 1937 trouwden, stopte mijn moeder met haar werk als naaister bij Hollenkamp, een destijds bekend kledingmagazijn in Rotterdam. Blijven was niet aan de orde. Mijn ouders zijn lang verloofd geweest. Mijn vaders werkgever vond dat hij nog niet genoeg verdiende om als kostwinner te fungeren. Op de trouwkaart is de datum handmatig veranderd, want hij moest die dag alsnog werken. Als mijn moeder zwanger was geraakt tijdens de verlovingstijd, zou hij ontslagen zijn. Ik heb meer herinneringen aan mijn moeder dan aan mijn vader en toch was hij niet de man die zondags het vlees sneed. Hij las me voor uit Bolke de beer. Heb het boek later gekocht.
Thailand, 25 november – Er gaat een nieuw leven voor me beginnen. Niet dat ik Abraham heb gezien, want dat was 23 jaar geleden. Heb een iPhone 6 aangeschaft ter vervanging van mijn primitieve mobieltje. Eigenlijk onder dwang want Visa en ABNAmro vereisen dat ik mij identificeer en dat kan alleen op een iPhone of tablet. Het DING brandt in mijn schoudertas en roept Use me, Use me. Maar ik, eigenwijs als ik ben, negeer die smeekbede. Het valt me zwaar, als ik niet oppas, treed ik tot het leger van telefoonzombies toe. Ga ik ook scrollen, chatten, selfies maken, mijn eten fotograferen. Verdiep me nu in de basics: kan hem al aan en uit zetten.
Thailand, 24 november – Aan de Surawong Road is een nieuw hotel geopend dat 56 heet. Ik denk dat de bedenker van deze briljante naam het liefst het getal 1 had willen gebruiken, want je wilt tenslotte de beste zijn. Maar dat getal was niet beschikbaar, evenals de volgende 54. De 56 zal wel verwijzen naar het huisnummer, maar nergens in de hele straat zie ik huisnummers. Het hotel opent op een ongelukkig tijdstip want de hotelsector ligt op apegapen. Maar toen de bouwopdracht werd gegeven, waren de verwachtingen nog hoog gespannen. Een weg terug was er niet meer, toen de pandemie uitbrak. Gasten heb ik nog niet gezien.
Thailand, 23 november – Ik heb ongewenst bezoek. Een leger houtwormen heeft zich meester gemaakt van de kledingkast in mijn kamer. Ze hadden het gemakkelijk want het is een goedkope kast van spaanplaat en daar heb je geen sterke tanden voor nodig, zoals bij hardhout. Kwam er zaterdag achter dat ze zich ook genesteld hadden in een koffer. Gelukkig waren mijn kleren ongeschonden, maar die koffer, een Samsonite, kan naar de vuilnisbelt. De vraatzuchtige doodskloppertjes hebben de laatste adem uitgeblazen dankzij een spuitbus, de klusjesman gaat de kast vervangen door een kunststof exemplaar. Heb de kast leeggehaald en mijn kleding verhuisd naar een andere kamer. Het was een enerverende dag.
Thailand, 22 november – De Mercedes-Benz SLS AMG die ik heb gekocht voor het luttele bedrag van omgerekend 5,37 euro (zie mijn column van 7 november) parkeer ik niet voor het hotel waar ik verblijf. Ik parkeer hem op mijn kamer, de gewoonte volgend van veel Thai die hun Heilige Koe veilig achter een hek parkeren en zelfs in hun woonruimte. Hij houdt me gezelschap, terwijl ik Nieuws uit Thailand op mijn website maak, en natuurlijk ’s nachts. Maar hij komt mijn bed niet in, er zijn grenzen aan de liefde. Hij gaat ook niet mee als ik de stad intrek voor de avondmaaltijd, want ook daar is hij niet veilig op een parkeerplaats.
Thailand, 21 november – Eindelijk begrijp ik wat Albion heeft bewogen tot Brexit. De reactie van een goede kennis onder mijn FB-column van gisteren over tafelmanieren zette mij op het spoor. Hij schreef: In Nederland geldt: handen boven tafel, in Engeland mag dat niet als je niet eet. Zelf schreef ik dat in Engeland de vork niet als schep wordt gebruikt, maar omgekeerd wordt gehouden. Het is duidelijk dat de Britten het niet konden verkroppen dat ze de Europese tafelmanieren moesten overnemen. Ze blijven liever, net als aan het eind van de negentiende eeuw, in splendid isolation. ’t Is een raar volk: ze rijden links omdat dit de right side van de weg is.
Thailand, 20 november – Gezien op het terras van Shenanigans: een man die met wijd open mond zat te gapen. Ik hoor mijn moeder zeggen: Hand voor je mond, wat ze ook bij hoesten zei. Als ik met mijn elleboog op de tafel steun, terwijl ik zit te eten, hoor ik haar zeggen: Elleboog van tafel. Ik heb geleerd: Je moet het eten naar je mond brengen, niet andersom. Ik heb geleerd met mes en vork te eten (in Engeland wordt de vork niet als schep gebruikt, maar omgekeerd gehouden). Ik moest mijn bordje leeg eten, maar vreemd genoeg is mij nooit gezegd: Handen wassen voor het eten. Ja, ik heb een degelijke opvoeding gehad. En ja, ik mis haar.
Thailand, 19 november – Als ik teksten van mezelf na lange tijd teruglees, denk ik soms: wat goed, dat kan ik niet meer en soms denk ik: geen touw aan vast te knopen, hoe heb ik dit kunnen schrijven. Laatst herlas ik het eerste deel van mijn feuilleton Dokter Dick, chirurg. Ik zat te genieten: wat een heerlijk verhaal, het heeft tempo. Maar na een tijdje begon het te vervelen. Feuilletons moet je niet achter elkaar lezen, net als columns. Het zijn eendagsvliegen en dat moeten ze blijven. De reactie ‘dat kan ik niet meer’ duidt erop dat ik bij het schrijven in een flow zat. Toen kon het, nu niet meer. Of toch wel?
Thailand, 18 november – Als iemand, die zichzelf heel belangrijk vindt, mij vraagt: Weet je wel wie ik ben?, dan antwoord ik: Nou, in ieder geval niet Jezus. Een tweede optie is: Weet u [want ik tutoyeer niet een onbekende] wel wie ik ben? Maar als de persoon in kwestie de vraag op agressieve toon stelt en het postuur van een bokser heeft, zeg ik: Nee, het spijt me. In bistro Hangover zat een man die sprekend leek op een bekende Nederlander. Kon ‘t hem niet vragen, want kon niet op zijn naam komen. Later opgezocht: Jeroen Krabbé. Misschien was tie ’t wel. Maar wat dan nog, zou het nooit vragen. Ter identificatie: hij was linkshandig.
Thailand, 17 november – De koning opende een verlengde metrolijn. Hij maakte samen met zijn eega een ritje van 15 minuten. Het moet de eerste keer geweest zijn dat hij in de metro zat. Omdat koninklijke derrières en ruggen teer zijn (denk aan het sprookje De prinses op de erwt) was er op de zitting en tegen de rugleuning een kussentje geplaatst. Ook nodig omdat hij zijn zondagse kostuum droeg en dat mocht natuurlijk niet vuil worden. Het koningspaar stapt tegenwoordig niet meer direct nadat de koning zijn plicht heeft gedaan, in de gereedstaande Rolls-Royce of Chevrolet. Ze lopen langs wachtende fans en schrijven boodschappen op foto’s die voor hun neus worden gehouden. Zou het charmeoffensief effect hebben?
Thailand, 16 november – De modewereld heeft het mondkapje nog niet ontdekt. Dat is vreemd want modemerken zijn er als de kippen bij om modebewuste klanten minstens viermaal per jaar een nieuwe garderobe aan te smeren. Rondkijkend op straat en in de metro zie ik voornamelijk lichtblauwe en zwarte mondkapjes, een enkele van katoen, sommige 3D en eenmaal met een reclame van Adidas. Het wordt tijd dat daarin verandering komt. Ik eis modeshows van mondkapjes en aan de seizoenen aangepaste ontwerpen. Er moet ook een glossy maandblad komen uitsluitend over het mondkapje. Met reportages uit binnen- en buitenland, patronen om die ellende dingen zelf te maken en suggesties voor versieringen. Ik ben beschikbaar als hoofdredacteur.
Thailand, 15 november – Buy two, get one free is een lokkertje dat ik soms zie. Ik kwam het voor het eerst tegen toen ik een polo kocht in warenhuis Robinson. Da’s mooi, dacht ik: twee halen, 1 betalen. Niet dus. Hier in Thailand betekent het 3 halen, 2 betalen. Heb geen gebruik gemaakt van het aanbod, want wat moet ik met drie polo’s? Ik heb de polo nog steeds. Hij komt nu goed van pas, want het is winter met temperaturen iets boven de 20 graden. Da’s koud als je 35+ graden gewend bent. Gelukkig woon ik niet in het Noorden, want daar komt het kwik niet boven de 10 graden uit.
Thailand, 14 november (Vervolg van gisteren) – Ook de cateringbedrijven doen goede zaken dankzij de pandemie; zo ook de bestellers (foto). Sommige werkzaamheden gaan sneller, zo las ik dat de facelift van Khao San Road sneller klaar was dan gepland. Ik zie naast veel lege winkelpanden, vaak voorzien van de mededeling For Sale of For Rent, ook veel verbouwingen en dat betekent kassa voor bouwvakkers en klussers. Last but not least: Mijn kamerhuur is met 400 baht verminderd. Maar de verlaging van de kamerhuren heeft geen enkel effect gehad; ik zie nog steeds dezelfde vertrouwde gezichten. Op de verdieping waar ik bivakkeer staan alle kamers leeg op die van mij en mijn buurman na leeg.
Thailand, 13 november – De befaamde uitspraak ‘Elk nadeel heb z’n voordeel’, toegeschreven aan Johan Cruijff maar verzonnen door Willem van Hanegem, geldt ook voor de pandemie. Zelden, eigenlijk nooit, rijdt een taxi mijn neus voorbij die ik vanaf het trottoir wenk; zelden, eigenlijk nooit, noemt een taxichauffeur een (meestal te hoog) vast bedrag voor de rit en weigert de taximeter aan te zetten. De chauffeurs zijn al lang blij dat ze een klant hebben. Ook het milieu spint garen bij de pandemie. Geen hordes toeristen meer op het strand, op zee of in nationale parken die het advies ‘laat niet als dank voor het aangenaam verpozen…’ in de wind slaan. (Wordt vervolgd)
Thailand, 12 november – Omdat het bezit van een Mercedes-Benz SLS-AMG (zie FB van 7 november) het onstuitbare verlangen in mij heeft aangewakkerd mijn wagenpark met nog meer bolides uit te breiden, ga ik op zoek naar een Ferrari, Lamborghini, Aston Martin, BMW, Porsche, Bugatti, McLaren, Pagani Huyra BC (foto) en een Rolls-Royce. Ik koop ze niet allemaal tegelijk, want zo hebberig ben ik niet, maar ik schaf ze een voor een aan. Zo’n auto vereist natuurlijk wel een privé chauffeur (met pet) en ik zal ook mijn garderobe moeten aanpassen, een landgoed betrekken en personeel aannemen. Ga eenmaal per week dineren in een sterren restaurant. Niet vaker; laat ik niet overdrijven.
Thailand, 11 november – Observaties in de metro. Zag een ongebruikelijk lange Thai die met zijn hoofd bijna het plafond raakte. Zo’n man aan wie je geneigd bent te vragen: Is het koud daar boven? Op de achterkant van een shirt gedragen door een man voor me, stond verticaal in vette kapitalen WARNING. Had geen bodybuilders figuur, dus waarvoor waarschuwde hij? Op een shirt van een ander las ik: Sorry, I’m bad. Wat zou die misdaan hebben? Nog eentje: ‘Stressed’ is ‘Desserts’ spelt backwards. Of dit ook een palindroom heet, weet ik niet want die zijn omgekeerd identiek, zoals parterretrap, droommoord, maandnaam enzovoort.
Thailand, 10 november – In Thailand draag ik een korte broek en een T-shirt. Dat deed ik in Nederland op de spaarzame dagen waarop het even warm is als hier, nooit. Droeg altijd een lange broek en een overhemd (zonder stropdas). Waarom eigenlijk niet? Mijn benen zien er beter uit dan de melkwitte benen van menig Nederlander, die zich bij een temperatuur, hier beschouwd als frisjes, al in een korte broek hijst. Ik heb geen melkwitte benen, mijn benen zijn melkchocoladebruin. Dat gaat vanzelf, want ik ben geen zonaanbidder. Ik laat me niet, pruttelend in de zonnebrandolie aan alle kanten bruin bakken. Mijn lange broeken hangen hier werkeloos in de kledingkast.
Thailand, 9 november – In de Ierse pub Shenanigans, waar ik meestal mijn avondmaaltijd gebruik, drinken bijna alle vrouwen, ook mooie, net als mannen bier uit grote pullen. Maar in Nederland zie (nu zag) ik zelden tot nooit een vrouw bier drinken. Toen ik nog aan het bier was (in Nederland) dronk ik het bij voorkeur uit een fluitje. Zo’n glas ligt lekker in de hand, net als een A-cup vrouwenborst. Maar die heb ik in Thailand nooit gezien, ik bedoel het glas, niet de A-cup, want Thaise vrouwen hebben doorgaans platte borsten waaraan weinig lol valt te beleven. Het vaasje ook nooit gezien, wel diverse andere modellen.
Thailand, 8 november – Op de roltrappen van de metrostations waar ik in- en uitstap heb ik twee opties: stilstaan en lopen, tenzij de roltrap defect is en zelf stilstaat. Dat gebeurt regelmatig in metrostation Silom met de roltrap naar de voetgangersbrug. Gelukkig kan ik er ook een lift nemen. De rubberband die je moet vasthouden op advies van de metrobeheerder loopt niet synchroon met de trap. Maar dat merk je pas op roltrappen die twee verdiepingen overbruggen. Naast de meeste roltrappen ligt een gewone trap, maar die wordt weinig gebruikt. Behalve in de spits wanneer er een rij voor de roltrap staat. Was deze informatie nuttig? Kies: Ja, nee, een beetje.
Thailand, 7 november – Heb een antracietgrijze Mercedes-Benz SLS AMG gekocht. De wagen, die tussen 2009 en 2014 werd geproduceerd, heeft een 6,2 liter V8 motor met een vermogen van 571 pk. De topsnelheid bedraagt 317 km/u, de sprint van stilstand tot 100 km/u duurt 3,8 seconde. Kost 262.900 euro (basisprijs), maar dat betaalde ik niet: ik betaalde 5,37 euro want kocht hem op een schaal van 1:43 bij 7-Eleven, dus bedraagt de topsnelheid slechts 7,3 km/u. Ook het benzineverbruik is aanzienlijk minder: niet 13,6 liter per 100 km, maar 0,3 liter. Op de schaal van 1:43 ben ik 1,69 jaar. Moet nog 16,31 jaar wachten voordat ik erin mag rijden.
Thailand, 6 november – Toen ik nog kwiek ter been was en bij de kassa van een supermarkt achter een oudere stond, die treuzelde, had ik de neiging hem/haar tot spoed aan te manen (maar dat deed ik niet). Nu ben ik zelf die oudere. Dus kan het gebeuren dat een brutaaltje achter me zegt: Zeg ouwe lul, schiet eens op. Dan zeg ik: Ik een ouwe lul? Dan ben jij een jonge lul. Als hij dan vraagt waarom ik niet kwaad ben geworden, zeg ik: Jongeman, ik bén geen ouwe lul, maar ik héb een ouwe lul. Snap je het subtiele verschil?
Thailand, 5 november – Van de werking van spinazie die Popeye onvermoede krachten geeft, heb ik nooit iets gemerkt. Maar spinazie helpt wel mijn cholesterolgehalte op peil te houden. In voorgaande jaren bleek het bij mijn jaarlijkse controle aan de lage kant en kreeg ik een ijzerinfuus. Dat kan nu niet, want een vakantie in Nederland vind ik te riskant en terugkeren naar Thailand is onmogelijk. Maar sinds restaurant Indulge een farmer’s breakfast serveert, ben ik verslingerd aan de spinazie. Als kind had ik een hekel aan spinazie, maar deze is op smaak gebracht met fijne uitjes en nog wat. Ook de rest van gerecht is heerlijk. Voor mij geen ijzerinfuus meer.
Thailand, 4 november – Wilde gisteren geld opnemen van mijn rekening bij de Kasikorn Bank, maar de ATM weigerde mijn pasje. ’t Zal toch niet waar zijn, dacht ik, want voldoende contant geld om terug naar mijn hotel te gaan, had ik niet bij me. Gelukkig was het geen weekend, dus de bank was open. Een medewerkster stufte op de chip in mijn pasje, deed wat op haar toetsenbord, haalde mijn savings deposit passbook door een lezer en zei: Try again. De Kasikorn rekening heb ik sinds ik gebruik maak van Transferwise om geld over te maken van mijn Nederlandse bankrekening. Geld opnemen van mijn Thaise rekening is gratis. Daar kunnen Nederlandse banken een voorbeeld aan nemen.
Thailand, 3 november – Kijk, dat doet mij nu goed: de tekst Death of a salesman op het shirt van een man in de metro. Tenzij hij geen idee heeft dat dit de titel van een beroemd toneelstuk is, getuigt het van een grote culturele belangstelling. Ik heb het stuk nooit gezien, weet wel dat Ko van Dijk excelleerde als handelsreiziger. Een andere tekst die me goed deed, was: 1919, Bauhaus Berlin. Stond op het truitje van een jonge vrouw. De toevoeging Berlijn vond ik raadselachtig, want het Bauhaus werd in 1919 opgericht in Weimar en vertrok later naar Dessau. Opgezocht: De Nazi’s dwongen de opleiding in 1932 naar Berlijn te verhuizen. Een jaar later sloot Mies van der Rohe de beroemde opleiding.
Thailand, 2 november – In de metrostations hebben reizigers de keuze tussen een roltrap en een trap. De meesten, waaronder ik, nemen de roltrap. Ook daarop geldt de regel afstand houden door twee treden vrij te laten. Op station Huai Khwang waar ik opstap op weg naar het centrum, ontbreekt een roltrap naar beneden, vanaf de hal naar het perron. Op station Sukhumvit wordt sinds kort op elke trede van één trap aangegeven hoeveel calorieën je verliest als je naar boven loopt. Op de onderste 0,21 kilocalorieën, op de dertigste ben je 6,86 kilocalorieën kwijt, halverwege is een portaal. Wat ik me afvraag: Komen die calorieën erbij als je naar beneden loopt?
Thailand, 1 november – De serveersters van de Ierse pub Shenanigans wensten mij gisteren Happy Halloween, evenals het personeel van de Dragon bar en de Midnight bar die ik daarna bezocht. Wat ik mij moet voorstellen van een gelukkige Halloween weet ik niet, ik heb er trouwens weinig van gezien. Alleen in de Midnight bar hingen zwarte ballonnetjes, de serveersters in Shananigans hadden iets op hun hoofd, maar ik ben nu al vergeten wat, en een was uitgeschoten met haar mascara. Gisteren werd ook Loy Krathong gevierd, alhoewel volgens de kalender het feest op 1 november valt. Heb in voorgaande jaren wel eens een krathong te water gelaten, maar van het voorgespiegelde geluk heb ik nooit iets gemerkt.
Thailand, 31 oktober – Als Thaise bewindslieden iets ontkennen, betekent dit niet dat ze het ontkennen maar ze bedoelen dat het wellicht waar is of zeker waar is of misschien toch niet waar is – je kunt met zo’n ontkenning alle kanten uit. Als ze iets beloven, weten ze niet wat ze beloven of ze denken dat wat ze beloven al gebeurd is of ze zijn de volgende dag al vergeten wat ze beloofd hebben. Als iemand geld van me wil lenen en belooft het terug te betalen, heb ik twee opties: weigeren of het gevraagde cadeau doen. Want het gezegde Belofte maakt schuld kennen velen niet.
Thailand, 30 oktober – Ik ken geen mooie Thaise zangstemmen, zoals die van Ana Moura (1), Chimène Badi (2), António Zambujo (3), om enkelen van mijn favorieten te noemen. In hun stemmen kan ik verdrinken, ze nemen me mee naar een land dat overvloeit van melk en honing. Misschien heb ik nog niet genoeg Thaise stemmen gehoord, want er zijn er erg veel (69,43 miljoen in 2018). Ik kom hier al sinds 2000, maar heb nooit iets gehoord wat mijn hart raakt. Ook Thaise spreekstemmen vind ik lelijk. De lelijkste is die van de nachtwaker van mijn hotel. Een ekster zou jaloers op zijn gepiep zijn.
1 https://youtu.be/eUQp-kyqg1w
2 https://youtu.be/pYv_oP5F7GI
3 https://youtu.be/CnCAi3OdDeA
28 oktober – De vraag ‘Ben je links- of rechtsdragend’ heb ik pas op latere leeftijd voor het eerst gehoord. Heb het direct gecontroleerd. Vrouwen zijn in het voordeel want ze hebben slechts eenmaal per maand enige (sommigen veel) overlast, maar wij mannen moeten ons hele leven het juk dragen dat op oudere leeftijd steeds zwaarder wordt. De maat van het ding is een teer punt. Las in een Afrikaans verhaal dat een denigrerende opmerking bijna tot een pak slaag voor de spotter leidde. In Thailand zal het niet anders zijn. In soi Twilight heette een gogobar Big Size. Dat was geen kledingzaak voor mensen met grote maten. Of de naam waargemaakt werd, weet ik niet.
Thailand, 27 oktober – Ik zal er nooit aan wennen: straatslapers. Kwam er gisteravond twee tegen. De een lag op de grond, de ander op een bank. Het zijn altijd mannen, heb nooit een straatslaapster gezien. Hoe ze zich in leven houden, is me een raadsel. Misschien bedelen ze, misschien speuren ze in afvalbakken naar petflessen en andere spullen die ze kunnen verkopen aan de Thaise Stiefbeen & Zoon. Of ze zoeken etensresten. Van een gestrande jongen weet ik dat hij soms in Wat Hua Lamphong slaapt. Overdag is hij op zoek naar werk, maar hij vangt overal bot. Als ik hem zie, stop ik hem wat toe.
Thailand, 26 oktober – Keek gebiologeerd naar een jonge vrouw in de metro. Ze droeg een superkort denim broekje met rafels. Haar borsten waren als druif trossen aan den wijnstok, haar benen als een palmboom (vrij naar Hooglied 7). Maar haar tenen pasten niet bij de rest van het lichaam. Die waren belachelijk klein. Alsof OLH bij de schepping van haar, beneden aangekomen, geen bouwmaterialen meer had. Ik probeerde haar blik te vangen die nog net zichtbaar was boven haar mondkapje, maar ze zag me niet eens. Ze stapte op hetzelfde station uit en stond op de roltrap direct achter me. Bovenaan nam ze een andere uitgang. Hoe avontuurlijk kan een metrorit zijn.
Thailand, 25 oktober – Je hebt allerlei types serveersters. Laat ik er eens enkele noemen. Het sportieve type: loopt op gympen en heeft net zo’n kort rokje als hockeymeisjes. Het moeder type: is te herkennen aan haar brede heupen, ze zorgt als een kloek voor de klanten. Het anorexia type met dunne benen en armen; de benen verpakt in strakke jeans. Het sexy type: behoeft geen toelichting. Het lachebekje: altijd in een goed humeur, een heerlijk mens voor de klanten. Het schildwacht type: kijkt recht voor zich uit, het is schier onmogelijk haar aandacht te trekken. Verder het statige type: loopt met toegeknepen billen. Komen ze u bekend voor?
Thailand, 24 oktober – Café-restaurant Indulge in Asok serveert een ‘farmer’s breakfast’ ad 295 baht wat een alleszins redelijke prijs is voor een ei (spiegelei of scrambled), bacon, gebakken aardappelblokjes, spinazie à la crème, worstjes, toast en koffie of thee. Ik zag het gisteren aangekondigd op een bord dat mij deed denken aan de schoolborden uit mijn tijd als onderwijzer op een lagere school. Daarop schrijven had iets ambachtelijk want mijn pantalon raakte vaak bedekt met krijtstof. Dat krijtje kon irritant piepen, de bordewisser moest regelmatig uitgeklopt worden, het bord wissen was een beloning voor brave leerlingen. Scholen hebben ze vervangen door whiteboards en digiborden, maar toen werkte ik er niet meer. Blijft de vraag: wat eten boeren bij hun ontbijt? De foto toont een bauernfrühstück.
Thailand, 23 oktober – Toen ik gisteren om 8 uur teruggekeerd was in mijn hotel, trof ik de vriendin van mijn buurman huilend voor zijn deur aan. Hij beantwoordde zijn telefoon niet en blijkbaar had de vriendin ook geen sleutel van zijn kamer. Ik heb de nacht-receptioniste gewaarschuwd, die zich over haar ontfermde. Gevraagd de kamer te checken, want het hangslot ontbrak waarmee hij zijn deur altijd aan de buitenkant afsluit wanneer hij naar zijn werk gaat. Deed ze niet, want: de elektriciteitsmeter loopt niet. Om 12 uur was hij er nog niet. Mijn advies herhaald, ook gevraagd bij ziekenhuizen te informeren. Kleine moeite toch? Maar ze verdomde het. Dat wijf is niet alleen vies dik, maar ook oerdom.
Thailand, 22 oktober – Aan mijn toiletlijst een nieuw toilet toegevoegd, wat goed uitkomt want restaurant Sarica waar ik voorheen de avondmaaltijd gebruikte en een toilet heeft dat aan mijn eisen voldoet, is gesloten. Het herentoilet in Shenanigans, waar ik sindsdien eet, is ongelukkig geconstrueerd en het toilet van de Red Dragon bar is te klein. De jongste aanwinst bevindt zich in Midnight, een bar die grenst aan Red Dragon en ingrijpend verbouwd is. Het begint al met de deur van matglas waarop een fraaie Jugendstil vrouwenfiguur staat. Daarachter een ruim toilet zodat ik me niet in allerlei bochten hoef te wringen. Het enige minpuntje is het toiletpapier, dat net zo dun is als sitspapier.
Thailand, 21 oktober – Ik ben de facto geheelonthouder, niet de jure om het eens deftig te zeggen. Ik kan me de dag niet heugen dat ik voor het laatst bier heb gedronken. Ik verdraag de goudgele rakker niet (meer). In Shenanigans, de Ierse pub die als een van de weinige horecagelegenheden in Bangkok over klandizie niet mag klagen, drinken de meeste klanten bier. Uit grote pullen. Ik drink als een van de weinigen water of koffie. In de Dragon bar in Patpong, waar ik doorgaans de enige klant ben, wil ik mezelf wel eens trakteren op een Breezer lemon. Dat is mijn enige (licht)alcoholische uitspatting. U zult me nooit dronken zien.
Thailand, 20 oktober – Een van de moderne opvoedingsadviezen waarvan ik gruw is dat je als ouder bij alles het waarom moet uitleggen, zoals waarom iets niet mag. Een kindje zou het dan begrijpen en ernaar handelen. Daar geloof ik niets van, alhoewel leeftijd natuurlijk wel een rol speelt. Dus als het kindje vraagt Waarom? luidt mijn antwoord Daarom! Ik weet ook wel: Daarom is geen reden, als je van de trap afvalt, ben je snel beneden. Maar uitleggen doe ik niet. Waar ik ook een hekel aan heb: Kindertjes die in een gesprek inbreken, bijvoorbeeld tussen een moeder en haar vader. Mijn moeder zou gezegd hebben: Op je beurt wachten, ik praat nu met je opa.
Thailand, 19 oktober – Ineens viel de overeenkomst me op: de telefoonzombies tegenover me in de metro en de wachtenden in de wachtkamer van tandarts Cornelisse in Schiedam, een onaangename man die een jarenlange angst voor de tandarts in me heeft geplant, totdat tandarts Mosk, ook in Schiedam, me ervan verloste. Cornelisse had de irritante gewoonte om over mijn hoofd met zijn assistente te praten. Naar verluidt was hij een vakman, maar hij miste de meest essentiële kwaliteit van een tandensmid: empathie. De wachtkamer was een kwelling: tjokvol met wachtenden die geen boe of bah zeiden en wachtten tot het zoemertje voor hen klonk.
Thailand, 18 oktober – Eten wat de pot schaft, was het motto bij ons thuis. Mijn moeder vroeg nooit: wat wil je eten, zoals ouders van nu doen, opgehitst door het gelijknamige tijdschrift. We moesten alles eten wat op tafel kwam met uitzondering van tuinbonen waar mijn vader gek op was. Die kookte ze apart voor hem. Lange tijd had ik een hekel aan spruitjes, andijvie, spinazie, witlof, bloemkool tot ik ontdekte dat de bereidingswijze hét verschil maakt tussen vies en lekker. Van sla houd ik nog steeds niet, ik zeg mijn vader na: konijnenvoer. Maar aangemaakt met een goede vinaigrette smaakt het wel.
Thailand, 17 oktober – Las op een tas Oh happy day en zag in gedachten een rij swingende dikke negerinnen in toga die de dag loofden waarop Jezus hun zonden weg wasten (https://youtu.be/olQrCfkvbGw). In mijn kinderjaren was mijn verjaardag een happy day. Traditie was dat mijn moeder een huzarenslaatje maakte, een van haar weinige culinaire prestaties want verder had ze geen grote belangstelling voor culinaire avonturen. De avond tevoren kookte ze extra aardappelen, die tezamen met mayonaise, zilveruitjes, augurkjes en nog meer tot een verrukkelijke maaltijd leidden. In AH wel eens een huzarensalade gekocht, maar die haalt het niet bij die van mijn moeder. Die mist het ingrediënt liefde.
Thailand, 16 oktober – De kleine dragon bar in Patpong, die ik chicken bar noem, is weer open en dat is wel zo prettig want er staat een comfortabele tweezits bank. Dus neem ik afscheid van de grote dragon bar ernaast met ongemakkelijke krukken waarvan de metalen leuning pijn doet aan mijn rug. De oude kanaalindeling is ook weer terug, dus kan nu kijken naar BBC. Gisteravond toonde die beelden van het protest in Bangkok, meldde dat het aantal besmettingen in Europa de pan uitrijst en dat Nederland de horeca op slot heeft gedaan. Heerlijk om weer eens perfect Engels te horen – dat mis ik hier als overtuigd anglofiel.
Thailand, 15 oktober (Vervolg van gisteren) – Na het eten deden we samen de afwas, mijn moeder waste af, ik hanteerde de theedoek. Daarna dronken we koffie. Vaak zette ik een plaatje op, iets klassieks. 18 september was haar geboortedag. Als ze nog geleefd had, zou ze vorige maand 110 jaar zijn geworden. Ze overleed als laatste van drie zussen, lang voordat mijn Thaise avontuur begon. Als ik haar in één woord typeer, is dat nuchter. Ze was gehard door de crisisjaren en de Tweede Wereldoorlog. Ze leeft voort in mijn herinneringen. Herman van Veen zingt: Een mooie herinnering neem je overal mee naar toe (https://youtu.be/_7FSzTomD00). Ook naar Thailand.
Thailand, 14 oktober – De laatste jaren van haar leven ging ik elke zondagavond eten bij mijn moeder. Dat deden we allebei voor de gezelligheid, want zij was alleen en ik was alleen. Ze besteedde dan ook meer aandacht aan het eten, want de overige dagen deed ze er niet veel moeite voor. Ze was trouwens nooit een keukenprinses. Ons favoriete gerecht was asperges met een botersausje en gekookt ei. De asperges kwamen uit een potje, maar die waren niet minder lekker dan verse, die we ook aten als ze te koop waren. Als toetje aten we yoghurt of vla. (Wordt vervolgd)
Thailand, 13 oktober – Veel kan niet zonder weinig, lang heeft kort nodig en zo is het ook in het menselijk verkeer. Veel paren die ik zie, bestaan uit tegenstellingen: dik gaat met dun, mooi gaat met lelijk, oudere expat gaat met jonge Thaise deerne. Extremen zoeken elkaar op. Geldt het ook voor vriendschappen of geldt daarvoor: soort zoekt soort? Een miljonair trouwt niet met een armlastige meid. Was eens getuige van een brutale journalist die aan een beeldschone meid vroeg of haar partnerkeuze was ingegeven door de dikke portemonnee van haar geliefde, een oude man. Ze reageerde gevat: Toevallig ben ik ook rijk. Daar had hij niet van terug.
Thailand, 12 oktober – Zoals ik gisteren schreef, was de enige échte limonade die ik als kind dronk Hero Cassis, maar alleen in de vakanties. De overige dagen was kraanwater goed genoeg om de dorst te lessen en op verjaardagen kregen we limonadesiroop aangelengd met water. Op Nieuwjaarsdag gingen we op bezoek bij oma. We dronken er ‘Up’, zoals oma Seven Up noemde, en aten appelflappen. Van banketbakkerij Vroon, want dat waren de beste. Elk jaar herhaalde dat ritueel zich. Mijn moeder, haar twee zussen en oma gingen zich te buiten aan één klein glaasje advocaat met slagroom. Wat de mannen dronken weet ik niet meer. De kleinkinderen speelden Pim Pam Pet.
Thailand, 11 oktober – Zag een jonge vrouw met de tekst Coca Cola in de bekende sierlijke letters op haar borst(en) – dat wil zeggen als ze die heeft en niet een opgevulde bh draagt. Kan me de dag niet heugen dat ik het gedronken heb. ’t Is een suikerbom, hetgeen ik eens overtuigend heb zien aantonen door het verhitten van het drankje. Wat overbleef was een dikke laag suikerdrab. In mijn kinderjaren dronk ik Hero Cassis, maar alleen in de vakanties. Zelfs op verjaardagen kregen wij kinderen limonadesiroop aangelengd met water. Dus die Cassis was een tractatie. Later nog wel eens geproefd, leek een stuk zoeter dan ik me kon herinneren. (Wordt vervolgd)
Thailand, 10 oktober – Twee nieuwe T-shirt teksten: All you need is less en I know your name. De eerste refereert aan de consuminderen beweging, de tweede duidt op telepathische gaven. Ik ben niet naar de persoon gestapt om te vragen: hoe heet ik dan? Over de noodzaak om minder te consumeren lees ik nooit meer iets. Die trend heeft zich niet vastgezet in het consumentengedrag. Zeker in Thailand niet, waar de televisie om de haverklap programma’s, zelfs het journaal, onderbreekt om reclame te maken voor meer. Thailand mist een instantie als Sire, stichting ideële reclame. Die zou er dag- (en nacht)werk aan hebben.
Thailand, 9 oktober – Ik heb geen telefoonspelletje nodig om mij te amuseren. Wanneer ik op het verhoogde terras van Indulge aan de Sukhumvit Road koffie drink (van Illy, weet u nog?), speel ik een spelletje met mezelf. Dick 1 telt de passerende witte wagens, Dick 2 de zwarte wagens. We spelen 5 minuten en wie wint rekent de koffie af. Bij een tweede spel turven we merken: Mercedes en BMW. Toyota doen we niet, want degene die Toyota telt, is bij voorbaat de winnaar. Vervolgens doen we een wedstrijdje automerken raden en soms om het moeilijk te maken inclusief model. We doen ook raden maar: gemiddelde bezetting per wagen, aantal passerende wagens per minuut. Ik win alle spelletjes.
Thailand, 8 oktober – Twee Nederlanders zijn gebrouilleerd met mij. De een omdat ik vroeg of mijn aanwezigheid hem gestoord had toen hij tijdens onze afspraak ruim 10 minuten zat te bellen. De tweede noemde mij een nare man omdat ik verzuimd had hem beterschap te wensen toen hij in het ziekenhuis lag. Beiden willen mijn nieuwsbrief niet meer ontvangen. Dat het contact met nummer 1 is verbroken, vind ik niet erg. Hij heeft de intellectuele diepgang van een kikkerbadje, heeft geen gevoel voor humor, lulde alleen over zichzelf en heb hem nooit betrapt op enige belangstelling voor mijn werk. Nummer 2 dupeert alleen zichzelf; hij kan zich nu niet meer optrekken aan mijn voortreffelijke taalgebruik, waaraan hij niet kan tippen.
Thailand, 7 oktober – Leuk gezicht in metrostation Sukhumvit en Silom: een rij bakvissen voor een reuzenbeeldscherm, mobieltje in de aanslag, wachtend op het moment suprême waarop een reclamespotje hun hartebreker toont. Dat is in alle gevallen een Zuid-Koreaanse K-pop zanger waarvan ze erg opgewonden kunnen raken. Bij panelen met stilstaande portretten vindt een ander ritueel plaats. Daar gaan ze naast staan en laten zich door een vriendin fotograferen. Al die jongens lijken een kloon van Barbie’s vriend Ken. Ze hebben een babyface wat misschien hun populariteit verklaart. Ze appelleren aan het moederinstinct van de meisjes. De fans hebben pech, want alle concerten zijn geannuleerd vanwege de pandemie.
Thailand, 6 oktober – Het conflict met de receptionist van mijn hotel dat ik eerder beschreef, krijgt een onverwachte wending. Ik heb de afrekeningen van mijn kamerhuur doorgenomen en wat blijkt? De betalingen op 25 maart en 27 april zijn op dezelfde periode geboekt, namelijk 27/2 tot 27/3 met als gevolg dat alle volgende betalingen op de verkeerde maand staan. Boon die mij beschuldigt van 2 maanden achterstand, heeft alleen gekeken naar de laatste afrekening. Ik wist dat dit niet kon kloppen, want ik heb eenmaal de betaling uitgesteld van het begin naar het einde van de maand. Hoe waar is de uitdrukking: Wie wat bewaart, heeft wat.
Thailand, 5 oktober – Verse oogst aan teksten op T-shirts en tassen: Beer is medicine, I’m never wrong I’m the boss, Feel great, Merci, Not average, One bag saves many lives, It’s a good day for a good day, Give blood, Bleib ruhig und sprich Deutsch, I’m gonna win, Just in case, Why so serious? De eerste twee staan op nog niet verkochte T-shirts. Elke keer als ik er langs loop, wordt mijn oog er door getrokken. Ik denk dan: Je zal toch een baas hebben die zegt het nooit bij het verkeerde eind te hebben. Onder zo’n baas zou ik nooit willen werken. Wie wel?
Thailand, 4 oktober – Ik eet (bijna) geen fruit. Dat heeft twee redenen: Fruit wordt in porties verkocht die te groot zijn voor mij, ik kan dan de helft weggooien. De tweede reden is dat mijn favoriete vruchten niet te koop zijn of niet lekker. Aardbeien zijn deels nog groen, hard en zuur; sinaasappels zijn vaak niet sappig; druiven hebben een harde schil en de pitten moet ik met een tandenstoker tussen mijn tanden wegpulken. Aalbessen en kersen heb ik nog nooit gezien, perziken alleen op sap. De enige inheemse vrucht die ik kan waarderen is de rijpe mango, maar die wordt verkocht in combinatie met kleefrijst (bah!).
Thailand, 3 oktober – Het brein is een raadselachtig apparaat. Moest ineens denken aan een zaalpraatshow in Vlaardingen die ik destijds co-presenteerde. Ik interviewde een plaatselijke aannemer die de meeste nieuwbouw in de stad bouwde. Mijn openingsvraag was: weet u welke houtsoorten zijn verwerkt in de tempel van Salomo? Mijn geheugen zei: cipres en oleander, maar ik kon maar niet op de derde komen. De hele avond gisteren over gepeinsd maar noppes. Tot mij vanochtend ineens te binnen schoot: ceder. De aannemer, een gelovig man die bij elke oplevering de Heere God dankte, noemde ceder en cipres en opperde als derde eikenhout. Dat leidde tot gegniffel in de zaal.
Thailand, 2 oktober – Ik heb een aversie tegen dikke mensen behalve tegen dikke koks, want een goede kok dient dik te zijn. Zie in Thailand behoorlijk veel dikke mensen – dikke kinderen ook. Op het terras van Shenanigans zat gisteren een gekleurde vrouw, wier postuur leek op het Michelin mannetje. Forse boezem, uitpuilende buik, dikke benen. Ze had een klein hoofd dat helemaal niet paste bij dit formaat, met pruillippen, hamsterwangetjes en een onderkin. Naast haar zat een blanke man: Wat ziet hij in haar? Op een tas in de metro las ik: True Love Lasts Forever. Zou dat de verklaring zijn?
Thailand, 1 oktober (Vervolg van gisteren) – Ik ga nog even door met mijn conflict dat ik de afgelopen twee dagen beschreef. Mocht de receptionist een bord voor zijn kop hebben, dan zal ik hem erop wijzen dat het hotel in overtreding is door 9 baht in rekening te brengen voor een eenheid elektriciteit, terwijl het elektriciteitsbedrijf 4,2 baht rekent. Dat mag helemaal niet, een kleine verhoging voor overheadkosten mag, maar niet zoveel. Ook de kamerhuurder naast mij (wij zijn de enige twee op de derde verdieping, de andere negen kamers staan leeg), een Zuid-Afrikaanse leraar Engels, klaagt erover. De opslag riekt naar oplichting. Ben benieuwd wat die sufkop daarop heeft te zeggen.
Thailand, 30 september (Vervolg van gisteren) – Wanneer mister Boon, die ik heb uitgescholden omdat hij over een betalingsachterstand begon te zeiken, er opnieuw over begint, zal ik hem vragen of hij op de hoogte is van Covid 19. Ik zal hem onder zijn neus wrijven dat 90 procent van de hotels in Thailand geen gasten hebben. Hij dient dankbaar te zijn dat ik nog steeds in het hotel bivakkeer en zijn salaris mede betaal. Maar ik denk niet dat hij een derde poging waagt. Van service heeft hij sowieso geen kaas gegeten. Als ik hem iets vroeg, begon hij altijd diep te zuchten. Zijn vrouwelijke collega begrijpt het wel. (Wordt vervolgd)
Thailand, 29 september – Ik heb een conflict met mister Boon, de receptionist van mijn hotel. Ineens zei hij dat ik een betalingsachterstand van 2 maanden heb, maar dat klopt niet: ik heb een achterstand van 1 maand, al ruim een jaar en nooit is er over geklaagd. Heb ik hem ook gezegd, maar hij begon er onlangs weer over toen ik mijn kamerhuur aan zijn vrouwelijke collega betaalde, die de kas beheert. Ik werd kwaad en schold hem uit. Nu zegt hij geen boe of bah meer tegen me. Maakt niet veel verschil, dat deed hij al niet. Zijn dagbesteding bestaat uit suffen, eten en naar domme soaps kijken. (Wordt vervolgd)
Thailand, 28 september – Gisteravond: Om half zeven begon het te druppelen, daarna ging het regenen en vervolgens gingen de hemelsluizen wagenwijd open. Ik zat in een bar in Patpong, was de enige klant, personeel van twee gogo bars speelde pool biljart en de tv was uitgevallen. De serveerster klaagde, wat ze elke avond doet, dat er geen klanten zijn. Ik besloot een taxi te nemen en de metro over te slaan. De chauffeur vroeg 500 baht, ik zei 200 baht, hij zei 300 baht, ik zei 200 baht, hij zei 300 baht, ik zei akkoord. Ik was niet nat geregend, maar aangekomen bij mijn hotel, stapte ik in een plas water. Mijn vloek laat ik onvermeld.
Thailand, 27 september – Als ik een Thai was, wat God verhoede, wat zou ik willen worden: Taxibestuurder? Dan kan ik passagiers oplichten door de meter niet aan te zetten en een exorbitant hoog bedrag vragen voor de rit. Of tuk-tukbestuurder? Als een gek rijden alsof ik in training ben voor Formule-1 races, geen acht slaand op verkeersdrempels. Of politieagent, zodat ik een centje kan bijverdienen door verkeersdeelnemers af te persen? Of zou ik verkeersregelaar willen worden bij een uitrit, zodat ik de godganse dag op een snerpend fluitje kan blazen en met een rode vlag kan zwaaien? Maar als ik in een rijke familie geboren zou worden, hoefde ik helemaal niet te werken. Da’s pas ideaal!
Thailand, 26 september – Een goede kennis van me, huisarts in ruste, heeft me geadviseerd minstens een uur per dag te lopen om als ouwetje niet vast te roesten. Daarom stap ik een metrohalte eerder uit wanneer ik naar Shenanigans in Surawong ga voor de avondmaaltijd. Mijn bezoeken aan Hangover in Sukhumvit soi 22 vereisen ook een flinke tippel. Het zijn geen vrolijke wandelingen, ik kom langs leegstaande winkelpanden, rolluiken die niet meer opengaan, gesloten winkels van 7-Eleven en opschriften als For Rent. Thailand heeft als prioriteit besmettingen uit te bannen. Dat lukt het land aardig, maar het eist een zware tol. Het middel lijkt erger dan de kwaal.
Thailand, 25 september – Gisteren weer zonder paraplu op pad gegaan, maar het bleef droog, dus een vijfde paraplu hoefde ik niet te kopen. De vier hangen keurig op een rijtje aan de gordijnroede in mijn kamer. Eigenlijk is alleen één bruikbaar, de vierde die ik eergisteren aanschafte. Twee andere zijn kapot, een is te klein naar mijn zin. Waarom gooi je ze dan niet weg, vraagt u zich misschien af, of geef ze aan een arme dakloze zwerver. Ik kom er altijd enkelen tegen die op straat liggen te slapen, dat wil zeggen als het droog is. Ik vind het een triest gezicht. Welk verhaal schuilt achter hun lot?
Thailand, 24 september – Ik heb vier paraplu’s. De vierde heb ik gisteren aangeschaft toen ik met de metro parapluloos arriveerde in Silom en de regen in bakken naar beneden kwam. Vanaf dit station tot het skytrain station Sala Daeng via de overdekte voetgangersbrug gelopen, verder onder een luifel en daarna een coffeeshop ingedoken, nog steeds redelijk droog gebleven en gewacht tot de regen zou minderen. Dat duurde me te lang, dus in een 7-Eleven een paraplu gekocht ad 109 baht. Die beschermde mij de rest van de route naar Shenanigans, maar niet mijn schoenen die niet meer waterdicht zijn. Het was er druk, een grote uitzondering in de horeca van Bangkok.
Thailand, 23 september – Verse oogst aan teksten op T-shirts en tassen: Drop dead, This is what the world’s greatest papa looks like, Great things when we live united, Today is a good day, I choose to be happy, Feel great, Merci, Not average, Yes I am fat and I will eat you, Campus Crusade for Christ en als laatste twee teksten die op de shirts staan van de serveersters van bistro Hangover: No one here has to know, en We love to party. Ik zie ook veel shirts met merknamen van auto’s, maar alleen de duurdere merken. Ook kom ik veel nummers en namen van voetbalspelers tegen, soms van Nederlandse. Dat schept een band.
Thailand, 22 september – Ik heb nog nooit een selfie gemaakt. Dat kan niet eens want mijn Thaise telefoon heeft die functie niet en mijn Nederlandse telefoon heeft slechts een opslagcapaciteit van drie foto’s. Bovendien neem ik die nooit mee als ik uitga. Dus mij en alles wat ik eet, krijgt u nooit te zien; dat is ook volstrekt oninteressant. Selfies worden gemaakt uit ijdelheid. Zag een treffend voorbeeld op het terras van Shenanigans. Een meid nam allerlei quasi-verleidelijke poses aan toen ze zich eerst liet fotograferen door een serveerster, daarna door haar Chinese (?) vriend en daarna maakte ze selfies. Ik vind dat selfie-gedoe maar een rare gewoonte.
Thailand, 21 september – Interessante tekst gezien op een shirt: Democracy is in our heart. Dat is wel erg actueel nu studenten en leerlingen demonstreren voor democratie. Ze eisen het aftreden van de regering en premier Prayut, een nieuwe grondwet en beëindiging van het intimideren van tegenstanders. De harde kern van de demonstranten eist ook hervorming van de monarchie, wat in Thailand met zijn strengste lèse majesté wetgeving vloeken in de kerk is. Het land is bezig aan zijn 20e grondwet; zal een 21ste hét verschil maken? Nee, het land heeft geen nieuwe grondwet nodig, maar een harttransplantatie.
Thailand, 20 september – De tropische storm Noul die het weekend in grote delen van Thailand zeer zware regenbuien op zijn geweten heeft, was mij gisteren gunstig gezind. Op de heenreis naar Sam Yan druppelde het alleen heel licht op de eerste etappe die ik achterop een motortaxi aflegde, verder was het droog. Ook op de terugweg was er geen vuiltje aan de lucht, figuurlijk gesproken dan want de lucht was dreigend vuil. Toen ik in Shenanigans arriveerde om te gaan eten, was het personeel druk bezig de nat geregende terrastafels en -stoelen te drogen. Ik was de tweede klant. Maar in tegenstelling tot andere zaken zit de Ierse pub meestal ’s avonds stampvol.
Thailand, 19 september – Ik heb geen mobieltje nodig om me te amuseren, ik hoef geen candy crush te spelen om de verveling te verdrijven. Mijn oog is een radar die constant de omgeving scant. Er is zoveel te zien en daar bedoel ik geen toeristische bezienswaardigheden mee. Anderen lopen er gedachteloos aan voorbij; ze kijken wel maar zien niets. Wat ik zie, roept vaak associaties en herinneringen op. Op Silom Road passeerde ik een koper ensemble. Moest denken aan een dito ensemble van het Leger des Heils dat in de adventsweken op straat bij de kerstpot kerstliederen speelde. Geen Jingle Bells of White Christmas, maar Ere zij God en Stille Nacht.
Thailand, 18 september – De afgelopen twee columns wijdde ik aan het Stedelijk Museum in Amsterdam (nooit bezocht) en Rijksmuseum (wel bezocht). Dat leidde tot de vraag welke andere musea ik zoal heb bezocht en welke ik nog zou willen bezoeken. Om met die laatste te beginnen, dat zijn het Centre Georges Pompidou in Parijs en het Museum of Modern Art (MoMa) in New York, beide niet vanwege hun kunstcollecties maar hun architectuur. In Thailand ben ik alleen in het Bangkok Art and Culture Centre geweest, maar dat is strikt genomen geen museum. Het lijkt een beetje op het MoMa. Dus naar New York hoef ik niet meer.
Thailand, 17 september (Vervolg van gisteren) – Dus niet in het Stedelijk Museum van Amsterdam geweest, maar wel in het Rijksmuseum – lang geleden nog voor de verbouwing. Ging er samen met een vrouw uit Georgië naar toe, die in Rotterdam illegaal als escort werkte en spijbelde van haar werk. Ze had de mooiste amandelvormige ogen van alle vrouwen die ik heb gekend. Het was een leuk uitstapje, onderweg in de trein wees ik haar op volkstuinhuisjes die ik datsja’s noemde, ik wist geen beter woord. Onvergelijkbaar want een datsja is een buitenhuis. Jaren later belde ze me ineens en vertelde getrouwd te zijn met een Nederlander en in Roosendaal te wonen. (Wordt vervolgd)
Thailand, 16 september – Zag in de metro een aantrekkelijke jonge vrouw (maar daar gaat het nu niet om) die een tas droeg waarop stond: Stedelijk Museum Amsterdam. Ik vroeg haar of ze er geweest was, wat een vrij overbodige vraag was want die tassen kun je niet kopen bij 7-Eleven. Ze knikte bevestigend, ik stak mijn duim op. Wat ze daarna zei, kon ik niet verstaan. Sowieso maakt het metrovoertuig een hoop herrie, maar zo’n mondkapje reduceert de spraak tot onduidelijk gemurmel. Wel jammer, had met haar een boom willen opzetten over Vincent van Gogh en andere schilders. In het Stedelijk ben ik nog nooit geweest, wel in het Rijksmuseum. Dat vertel ik morgen.
Thailand, 15 september – De koffie in Indulge is 40 baht duurder dan de koffie in Shenanigans en 35 baht duurder dan in Hangover. Maar het is wel Illy koffie, je krijgt er een koekje bij en gratis een hoop herrie van het verkeer op Sukhumvit Road. Dat raast in afleveringen langs, losgelaten door de verkeerslichten op het kruispunt met de Asok-Montri Road. Zware motoren maken het meeste lawaai, de bestuurders lijken een diepe doodswens te hebben, zo snel rijden ze. De koffie in Indulge krijgt van mij een 8, de andere twee een 7. Koffie van Starbucks drink ik nooit: het is slootwater, evenals de koffie in Took Lae Dee, het restaurant van Foodland, en het is te duur.
Thailand, 14 september – Black Canyon belooft A taste from paradise available on earth. Ik geef toe dat de champignonsoep die ik wel eens in de coffeeshop annex eatery eet, lekker romig is, dat ze pittige koffie schenken en dat het ijs ook niet valt te versmaden. Maar dat die beschikbaar zouden zijn in het paradijs, lijkt me onwaarschijnlijk. Bij de champignonsoep krijg ik altijd een lepel met een rond kommetje. Je moet de mond van een breedbekkikker hebben om zonder morsen de soep naar binnen te werken. Dus ik vraag altijd een lepel met een taps toelopend kommetje. De sneetjes brood die erbij worden geserveerd, zijn besuikerd – letterlijk. Die mot ik niet.
Thailand, 13 september – Werd in de metro herinnerd aan mijn HBS-tijd en de lessen scheikunde. Op het shirt van een vrouwelijke passagier las ik 29 CU Copper en 52 TE Tellurium. Naast elkaar geplaatst vormden ze het woord CUTE. Het zijn twee elementen op het periodiek systeem der elementen, een tabel met de chemische elementen gerangschikt naar hun atoomnummers. Heb het uit mijn hoofd moeten leren. Van wat ik geleerd heb, weet ik bijna niets meer. Ja, H2O is water, het bestaat uit 2 atomen waterstof en 1 zuurstof. Maar het water dat ik drink, smaakt er niet anders door.
Thailand, 12 september – Ik heb de indruk dat de deuren van de metro langer open blijven dan voorheen. Ik klokte 24 seconden. Die langere tijd komt de ventilatie ten goede, wat het risico op besmetting vermindert, alhoewel alle passagiers een mondkapje dragen. Maar van de anderhalve meter regel trekken weinigen zich iets aan. In het spitsuur kan dat niet eens. Ook de deuren van de rode (niet air-conditioned) bussen blijven open. Alle ramen zijn ook open, maar dat zijn ze normaal al. Op straat draagt bijna iedereen een mondkapje. Ik niet, in de open lucht is de kans op besmetting vrijwel nihil. Maar dat vertelt de overheid niet.
Thailand, 11 september – Vrouw in de metro wil gaan zitten, ziet dat de lege zitplaats een priority seat is en blijft staan, want alle andere zitplaatsen zijn bezet. Dat zie ik zelden. Meestal gaan personen die niet tot de doelgroep behoren, zitten op de gereserveerde plaats voor zwangere vrouwen, vrouwen met kinderen, monniken en andere zielepieten zoals ik, man met wandelstok. De meesten verrijzen zich als ik pontificaal voor ze ga staan, soms moet ik wijzen op het bord boven hun hoofd. Sommigen doen of hun neus bloedt (ik zou daar graag voor willen zorgen), maar altijd staat er dan een ander voor me op. Mijn wandelstok is een toverstokje.
Thailand, 10 september – Gelezen op de tas van een jonge vrouw in de metro: I’d rather be reading. Maar ze was verdiept in haar mobieltje. Misschien was ze iets aan het lezen op haar heilige koe, maar erg waarschijnlijk acht ik dat niet. Ik had liever gezien dat ze verdiept was in een boek, een bijna uitgestorven gewoonte in de metro. Want de meeste passagiers zijn aan het scrollen of chatten. Ik vraag me af: Wat is schadelijker voor de volksgezondheid: het coronavirus of het zombievirus? Een vaccin tegen het eerste is in de maak, een vaccin tegen het tweede zal er wel nooit komen.
Thailand, 9 september – Gelezen op een tas van iemand in de metro: Follow the King’s footsteps. Er stond ook Kasetsart University, dus ik vermoed dat het advies het motto van de universiteit is. Wat de vraag oproept: welke koning wordt bedoeld? De huidige of een van de negen vorige koningen van de Chakri dynastie? Ik denk koning Rama V, want ik zie in veel huizen een portret van hem. Gedurende zijn lange regeerperiode (1868-1910) heeft hij veel veranderd in de Thaise samenleving. Over zijn voorgangers en opvolgers weet ik te weinig om een keuze te kunnen maken. Over de huidige vorst doe ik om begrijpelijke redenen het zwijgen.
Thailand, 8 september – De horlogeman in Sukhumvit soi 23 is niet teruggekeerd naar zijn geboortedorp, wat ik op 21 augustus hier in mijn Facebook column vermoedde, omdat hij niet meer op zijn vaste plaats bij een inmiddels gesloten 7-Eleven winkel zat. Ik dacht: hij zal de strijd wel hebben opgegeven bij gebrek aan clientèle. Hij zou niet de enige zijn, want ik zie veel leegstand en rolluiken die gesloten blijven. Maar hij is er nog. Hij zit nu bij een 7-Eleven winkel, een stukje verder schuin aan de overkant. Dus kunnen we elkaar weer groeten. Dat doen we sinds hij een nieuw batterijtje in mijn Seiko heeft gezet. Die winkel doet zo te zien redelijk goede zaken, misschien dankzij de sluiting van de andere.
Thailand, 7 september – De Engelse omroepberichten in de metro zijn vaak niet te verstaan en als ze dat wel zijn, is de uitspraak van het Engels tenen krommend. Zo worden passagiers opgeroepen to wear (uitgesproken als were, fonetisch wur) een facemask (uitgesproken als feesmesk). Een Nederlander die gebruik maakt van de skytrain, vertelde mij dat sinds kort een native speaker de berichten omroept. Dus zijn ze voor het eerst goed verstaanbaar. Ik hoop dat de MRT dit voorbeeld gaat volgen. Het moet toch niet zo moeilijk zijn een Brit te vinden die in onberispelijk Engels mij oproept een mondkapje te dragen.
Thailand, 6 september – Het personeel van Hangover blijft me verrassen. Gisteren schreef ik dat een serveerster op mijn nonsens-antwoord ‘Same tomorrow’ de slimme vraag stelde: ‘How are you tomorrow?’ Meestal kijken Thaise mensen bij dit antwoord schaapachtig. Een andere serveerster zag donderdag dat ik de stick met coffeemate (melkpoeder) voor de helft in mijn koffie leegde. Ze zei dat ik de rest voor de volgende dag kon bewaren. Hoe ad rem! Ze zijn ook attent, doen wat personeel in andere etablissementen die ik bezoek, nalaat: asbak verwisselen, blokjes ijs aanslepen – ik hoef maar met mijn ogen te knipperen of ze komen naar me toe. Het zijn gouden meiden.
Thailand, 5 september – Eindelijk eens een serveerster die een voor de hand liggende vraag stelt, maar waarop ik geen antwoord wist. Nadat ze gevraagd had ‘How are you?’ en ik mijn standaard-antwoord ‘Same tomorrow’ had gegeven, vroeg ze: ‘How are you tomorrow?’ Daarop wist ik alleen te zeggen: ‘I don’t know.’ Meestal kijken de mensen schaapachtig als ik ze met een kluitje in het riet stuur. Natuurlijk is het helemaal niet de bedoeling een eerlijk antwoord te geven op de vraag ‘Hoe gaat het met je?’ Want als ik dat zou doen, zouden ze gillend weglopen. Thaise mensen vragen trouwens ter begroeting ‘Heb je al gegeten?’ Die vraag beantwoord ik wel naar waarheid. (Wordt vervolgd)
Thailand, 4 september – Las op het truitje van een jonge meid, niet dezelfde van gisteren, Dear di… De rest van het tweede woord was onzichtbaar want de riem van haar tas hing er voor. Ik dacht: zal ik even de riem opzij schuiven, maar dat zou als een poging tot aanranding beschouwd kunnen worden in plaats van serieuze nieuwsgierigheid. Later schoof de riem iets opzij en zag ik dia… Aha, er stond Dear diary oftewel Lief dagboek, een bekende aanhef in het geheime leven van tieners. Mijn moeder snuffelde eens in mijn dagboek en las: Soms kan ik mijn ouders haten. Ik was boos, zij niet. Begripsvolle vrouw.
Thailand, 3 september – Las op het truitje van een jonge meid ‘I don’t care anymore’. Dat kon wel kloppen want het truitje moet gekrompen zijn in de was en toonde nu haar bevallige buik. Wat noteerde ik nog meer aan opvallende teksten op kledingstukken en tassen? Dit: Good things take time, Today is a good day, Feel great, Merci, I choose to be happy en Nothing lasts forever. Why bother? Don’t. De laatste tekst lijkt me geïnspireerd door het boeddhisme dat leert dat niets permanent is of de Griekse filosoof Heraclitus wiens bekendste uitspraak luidt Panta Rhei.
Thailand, 2 september – Visit Rwanda, las ik op de mouw van een metropassagier. Ik denk niet dat de drager er ooit geweest is, weet waar het land ligt of de tekst kan lezen, want dan verrekt hij zijn nek. Ik denk dat hij ook niet de behoefte voelt Rwanda te bezoeken, er zou willen wonen en werken. Van Rwandese muziek zal hij wel niet houden en foofoo (puree van yams) en plantains (bakbananen) vindt hij vast niet lekker. Trouwen met een Rwandese en halfbloed kinderen krijgen is al even onwaarschijnlijk. Of het verkeer er links of rechts rijdt, weet hij niet – als het hem al interesseert. Zo’n simpel tekstje roept vele vragen op.
Thailand, 1 september – Dat vind ik nou helemaal niet erg, een stortbui ’s nachts om half vier. De regen heeft zelfs iets geruststellends, ze lijkt op een slaapliedje. Maar niet echt, want het bliksemt en dondert ook. Hopelijk stopt de regen tijdig, zodat de krantenbezorger zijn werk kan doen. De vorige keer had hij alle kranten in zijn motorfietstassen beschermd tegen nat worden door ze in een vuilniszak te doen. Hij kwam iets later dan gebruikelijk, toen het nog druppelde. Mijn exemplaar van Bangkok Post was ongeschonden. De rest van de dag was het snikheet, ook geen lolletje. Maar daar klaag ik niet over.
Thailand, 31 augustus – Het valt niet mee deze dagen droog te blijven want na enkele dagen van kurkdroog en snikheet weer laat het regenseizoen zien waartoe ze in staat is. Maar nat worden is niet eens het ergste. Mijn handen voelen alsof ze gedoopt zijn geweest in een lijmpot. Heel vervelend gevoel; zal wel komen door de hoge luchtvochtigheid. Als het droog is en/of de zon schijnt, voelen mijn handen zoals ze moeten voelen. Gisteren bij droog weer vertrokken van Huai Khwang, bij aankomst in Sam Yan regende het cats and dogs. Toen de regen verminderde, een taxi ingedoken. De afstand metrouitgang-taxi was overbrugbaar, zo ook de afstand taxi-Shenanigans, waar ik de avondmaaltijd gebruikte.
Thailand, 30 augustus – Het inpakken van een boodschappentas vereist enig logisch denkwerk, maar daarvoor moet je wel hersens hebben. Het meisje dat bij 7-Eleven mijn boodschappen afrekende (daarvoor hoeft ze alleen de artikelen te scannen, de kassa geeft het wisselgeld aan), lijkt die te missen. Ze wilde als eerste de pakjes wafeltjes in mijn slappe stoffen tas doen om er twee redelijk zware melkflessen bovenop te plaatsen. Heb het kunnen verhinderen want wil geen kruimels eten. Ze had trouwens ook moeite met het vinden van Marlboro red in het schap met de kleppen die sigaretten aan het zicht onttrekken. Waarom wordt zo’n hittepetitje niet behoorlijk ingewerkt?
Thailand, 29 augustus (Vervolg van gisteren) – De tweede zaak was Hangover, waar ik begroet werd als de verloren zoon. De zaak heeft het uiterlijk van een bistro. Ik at er vroeger regelmatig een Hollandse hap, toen er nog tafels en stoelen stonden. Maar die zijn vervangen door hoge statafels, waaraan je boven je macht eet. Sindsdien eet ik er niet meer, wat wel jammer is want uitbater Piet kan een prima andijviestamppot, erwtensoep en zuurkoolschotel maken. Ook op de kaart: bamischijf, kapsalon (ik heb het woeste gerecht nooit gegeten, prijs 295 baht), gehaktbal met pindasaus en haring (110 baht). De Queen’s Plaza er tegenover, een duur woord voor een verzameling eenvoudige barretjes met gezelschapsdames en pooltafels, is gesloopt.
Thailand, 28 augustus – Twee etablissementen, waar ik regelmatig kwam voordat de lockdown toesloeg, met mijn bezoek vereerd. Als eerste Arabica, die trouw aan de kwaliteit van de koffieboon, een prima koffie schenkt voor een bescheiden prijs van 45 baht. De koffieshop zit ‘geplakt’ tegen winkelcentrum Fortune Town. Heeft wel iets weg van een aquarium. De speelse lettering in rood, geel en blauw doet me denken aan het werk van Joan Miró. Er staan tien comfortabele fauteuils, de airconditioning zorgt voor een aangename temperatuur die toen ik er was buiten 36 graden bedroeg. Honderd meter verder zit Starbucks, die ik Starsucks noem. De koffie is slootwater en nog duur ook. (Wordt vervolgd)
Thailand, 27 augustus – Ik heb sinds enkele maanden een Thaise bankrekening. Een kennis maakte me erop attent dat ik geld kon besparen door gebruik te maken van Transferwise om geld over te maken van mijn Nederlandse bankrekening naar de Thaise. Voorheen nam ik geld op met mijn Nederlandse betaalpas en betaalde tweemaal provisie: de Thaise bank rekende 200 baht per opname, ABN Amro bracht ook een bedrag in rekening. Dat is voorbij, want ik hevel via Transferwise geld over naar mijn Thaise rekening. Geld opnemen van die rekening is gratis. Transferwise rekent een kleine vergoeding voor de service en biedt een iets betere koers. Ik bespaar geen kapitalen, maar alle kleine beetjes helpen.
Thailand, 26 augustus – En weer slokte de update machine van de Kasikornbank mijn savings deposit passbook (bankboekje) in. Dat was zondag al een keer gebeurd (zie mijn column van dinsdag), maar deze keer had ik geluk. De bank was weliswaar al dicht, maar er was nog één man aanwezig. Die kon de machine openen en de fout herstellen. Blijft de vraag: Ligt het aan de machine of aan mijn bankboekje? Dat ga ik bij een volgende update controleren door bij een ander filiaal het boekje te updaten. Doe ik wel tijdens de openingstijden, hoef ik er niet voor terug te komen zoals maandag. Misschien wilt u weten waarom ik een Thaise bankrekening heb. Dat leg ik morgen uit.
Thailand, 25 augustus – Mijn Savings Deposit Passbook (bankboekje) van de Kasikornbank was zondag bekneld geraakt in de Update-machine. Dus maandagochtend naar de bank gegaan. Ik was nog niet binnen of een medewerkster kwam naar me toe met het boekje in haar hand. Na mijn paspoort getoond te hebben, stond ik binnen een minuut weer buiten. In Shenanigans aan de overkant van de straat ontbeten met het Choose Your Own ontbijt, zeven items naar keuze. De black en white pudding overgeslagen, geen idee hoe ze smaken. Terug in het hotel vertelde de receptioniste dat de bank had gebeld. Prima service, zo zou elk bedrijf moeten werken.
Thailand, 24 augustus – Een van de werksters in mijn hotel maakt voortdurend een geluidje dat klinkt als oe. Ik ben een leek, maar ik vermoed dat ze lijdt aan het syndroom van Gilles de la Tourette. Die ziekte kenmerkt zich door tics, fysiek of verbaal. Het syndroom wordt geassocieerd met ongecontroleerde vloeken maar slechts een miniem percentage van de lijders heeft daar last van. Ik vraag me af of de werkster zich bewust is van haar tic en of ze er last van heeft. Kan ik natuurlijk niet vragen. Ik vloek ook wel eens maar dat heeft altijd een goede reden. Zal OLH me toch niet kwalijk nemen?
Thailand, 23 augustus – Sinds het verplicht is in de metro een mondkapje te dragen, geniet ik bijzonder belangstelling van bewakers en personeel, die me soms begeleiden tot aan de trein. De meesten kennen me al. Op station Huai Khwang vraagt de bewaker standaard: Sukhumvit? Dat is het station waar ik uitstap om koffie te gaan drinken bij Indulge. Op Sam Yan (ik ben dan op de terugweg na in Shenanigans gegeten te hebben) zegt de man die mijn temperatuur bij binnenkomst meet: Huai Khwang. Hij vraagt het niet eens meer. Sommigen die mij nog niet kennen, vragen waar ik naar toe ga. Vind ik wel leuk, al die aandacht, ik voel me een VIP.
Thailand, 22 augustus – Zat in de metro naast iemand die berichtjes verstuurde in het Frans. Dat kon ik zien op zijn mobieltje, maar de letters waren te klein om de tekst te kunnen lezen. Bovendien typte hij in hoog tempo. Leuk toeval: aan de overkant zat een vrouw met het woord Mademoiselle op haar shirt. Er stond nog iets onder, wat ik niet kon lezen want ze zat met haar armen over elkaar. Toen ze zich uitrekte, zag ik dat er Privé stond. Google gaf 4,5 miljoen resultaten voor Mademoiselle Privé, maar wat het nou precies is: een merknaam van Chanel horloges, sieraden e.d.?
Thailand, 21 augustus – Toen ik gisteren in café-restaurant Indulge arriveerde, was ik de tweede klant. Na mij liepen de overige vijf tafeltjes vol met 1 buitenlander en 6 Thai. Toen het virus nog niet regeerde, gebeurde het wel dat alle tafeltjes bezet wanneer ik kwam. Sindsdien niet meer, vaak was ik de enige klant. Het virus heeft genadeloos toegeslagen. De horlogeman in Sukhumvit soi 23, die een nieuw batterijtje in mijn horloge heeft gezet, is vertrokken. We groetten elkaar altijd als ik passeerde. Misschien is hij terug naar zijn geboortedorp, het sociale vangnet voor stedelingen. Ik zie veel leegstand, veel rolluiken die naar beneden blijven – Bangkok is op veel plaatsen een spookstad.
Thailand, 20 augustus – De regering heeft de bevolking gevraagd deze maand blauw te dragen ter ere van de koningin-moeder die op 12 augustus jarig was. in Thailand heeft iedere dag van de week een eigen kleur, gekoppeld aan een planeet en een god. Vrijdag is de dag van Venus, de godin van de liefde. De blauwe kleur verwijst naar saffier. Er zijn nog elf dagen te gaan, maar tot nu toe heb ik niemand gezien die blauw draagt. Dat kan een indicatie zijn van haar populariteit, maar dat is een gevaarlijke gedachte – waarom hoef ik toch niet uit te leggen? Laat ik het er maar op houden dat blauwe kleding niet te koop is.
Thailand, 19 augustus – Patpong nightbazar werd maandag voor het eerst na lange tijd weer opgebouwd. Dat kon ik zien vanaf het terras van Shenanigans waar ik een smakelijke avondmaaltijd gebruikte. De geluiden klonken weer vertrouwd, want de genummerde loden [?] kisten met de voorraden van verkopers worden met een vorkheftruck en steekwagens vanuit een magazijn naar hun plaats gebracht en daar met een klap neergezet. Later nam ik een kijkje en constateerde dat de meeste kramen er voor jan doedel staan, want de markt moet het hebben van toeristen en die mogen het land niet in. Het geheel maakte een nogal surrealistische indruk; ik ben er dan ook snel vertrokken.
Thailand, 18 augustus – Als je wereldbeeld wordt bepaald door wat je op Mono29 ziet aan films, zou je kunnen denken dat de hele wereld een boevenbende is van mensen die elkaar naar het leven staan, met elkaar vechten, elkaar vermoorden – kortom, alles doen wat God verboden heeft. Pessimisten zullen dat zeker denken, optimisten geloven in rozengeur en maneschijn en realisten zoeken de nuance. De indeling is niet absoluut, ik ben een kameleon: soms ben ik pessimist, soms optimist, soms realist. Zal wel komen door mijn journalistieke ervaring. Ook het Thaise nieuws dat ik elke dag braaf meld, is een caleidoscoop van goed en slecht en alles er tussenin.
Thailand, 17 augustus – Verse oogst aan T-shirt teksten. Een man met een gezet postuur zegt op zijn shirt: This is what the world’s greatest papa looks like. Hij draagt een tasje met een doosje waarop ik de tekst It’s finger licking good bespeur. De inhoud zal wel de verklaring zijn voor zijn volumineuze omvang. Of hij inderdaad de ‘greatest’ vader is, weet ik niet; ‘biggest’ lijkt me passender. Een andere tekst meldt: Great things when we live united, wat me doet denken aan de uitdrukking Eerlijk zullen we alles delen, ik een beetje meer dan jij. Tenslotte zag ik een tas met de naam van Matisse, maar de draagster was te snel voorbij om de illustratie te zien.
Thailand, 16 augustus – Ik schreef al eens eerder dat ik ‘lijd’ aan leesdwang. Overal waar ik teksten zie, moet ik ze lezen. En herlezen. In de metro staan op de deuren en panelen aan de rand van de perrons in drie talen aanwijzingen voor reizigers. Eén luidt: Do not board or alight when the doors warning chime has been given or the doors are closing. In de Chinese tekst is een fout gemaakt. Uiteraard kan ik geen Chinees lezen, maar ik weet dat omdat op één karakter een ander karakter is geplakt. Elke keer als ik de tekst zie, wordt mijn oog naar de fout getrokken. Zou ik de enige zijn die het opvalt?
Thailand, 15 augustus – Plotseling opende de hemel zich, niet met een legerschaar van engelen die Ere zij God in de hoogste hemelen zongen, maar een wolkbreuk brak los. En laat ik nu enkele minuten eerder gearriveerd zijn in Shenanigans, de Ierse pub aan de Surawong Road. Om de tijd te doden las ik de Daily Mirror die er in een printversie ligt. Ik weet nu dat prins Harry en Meghan in Santa Barbara (Californië), dat bekend staat als de Amerikaanse Rivièra, een leuk optrekje hebben gekocht dat tussen de £ 3 en 15 miljoen moet hebben gekost. Een van de buren is Oprah Winfrey. Nooit te oud om te leren
Thailand, 14 augustus – Als ik dikke mensen zie – en ik bedoel héél dikke mensen, obese mensen – heb ik de neiging te zeggen: Schaam je je niet? Vooral als ze in de metro naast me gaan zitten en met hun vette lijf tegen me aan schuren. Oké, het is misschien ongepast om er zo over te denken, want misschien treft hen geen blaam omdat het een erfelijke aandoening is. Maar misschien hebben ze er wel schuld aan omdat ze hun hele leven suikerbommen als Cola drinken of zich volstoppen met snacks. Men zegt: dikke mensen zijn gezellige mensen, maar dat betwijfel ik. Zijn magere mensen zoals ik dan ongezellig?
Thailand, 13 augustus – Ik heb een nieuwe bijnaam voor Thailand bedacht: het land van de papieren tijgers. Ik kwam op die gedachte toen ik het lijstje met regels las waaraan passagiers in de metro zich moeten houden. Het dragen van een mondkapje is verplicht – dat doet iedereen. Maar andere regels worden met voeten getreden, zoals Refrain from talking while on the train. Oké, er wordt niet veel gepraat, want de meeste reizigers zijn zombies die in hun mobieltje verdiept zijn, maar gepraat wordt er. Verplicht is ook bij in- en uitstappen een QR code te scannen. Heb ik nog nooit iemand zien doen. En social distancing in de spits is niet eens mogelijk.
Thailand, 12 augustus – Las op een T-shirt Billie Eilish. Dacht dat het een kledingmerk was, maar bleek de naam van een Amerikaanse zangeres te zijn. Nooit van gehoord. Op YouTube ‘My future’ aangeklikt (34 miljoen maal bekeken, 217.529 reacties). De dromerige song kon me niet zo boeien, de bijgeplaatste animatie daarentegen wel. Las op Wikipedia dat ze veganist is, een glutenvrij dieet volgt en het syndroom van Gilles de la Tourette heeft. De titels van haar singles zijn intrigerend. Ik noem de wereldhit When the party’s over en Bad guy, Bury a friend, Wish you were gay, Everything I wanted. Zou de drager van het shirt dat allemaal weten?
Thailand, 11 augustus – Drie T-shirt teksten: Good things take time, I love my life, Drop dead. De laatste pleit niet voor de drager. Wat is hem overkomen dat hij anderen een dodelijke val toewenst? Dat goede dingen tijd kosten, onderschrijf ik en mijn huidige leven bevalt me wel. Laat ik het maar voorzichtig formuleren: houden van, klinkt zo pedant. Zo lang de zon schijnt, hebben mijn spieren en gewrichten het naar hun zin. Ben de laatste tijd overgestapt op het noteren van kledingmerken en namen van kledingzaken. Een naam die me al lang intrigeert is UNIQLO. ’t Is een van oorsprong Japans bedrijf van vrijetijdskleding. Waar duidt dat woord op?
Thailand, 10 augustus – De kleine Red Dragon bar in Patpong, die ik Chicken bar noem, is gesloten, maar de grote ernaast, van dezelfde uitbater, is open. Meestal ben ik de enige klant, want het uitgaansleven ligt op zijn gat. Gisteren toonde de tv beelden van speedway in Polen. Ik zag voortdurend motorrijders rondjes draaien. Alsof de tv op repeat stond. Daarna de wereldkampioenschappen snooker. De rivalen gaven elkaar geen hand maar een elleboog. Wat een geheel nieuwe betekenis geeft aan de uitdrukking: het achter de ellebogen hebben. Ditmaal zaten er twee klanten, van wie één pool speelde met een personeelslid. Vergeleken met de snookerspelers waren ze brekebenen. Ik speel ook pool. Maar nog slechter.
Thailand, 9 augustus – Naast mij in de metro zat een man zich te vervelen. Dat kan niet anders, want in sneltreinvaart liet hij plaatjes van horloges op zijn mobieltje passeren. Zag hij ze wel? Ik betwijfel het. Bangkok Post heeft in het Life-katern regelmatig een pagina over een of meer horlogemerken. Meestal merken die ik niet ken, het moeten dure horloges zijn omdat de prijs er niet bij staat. Wie zich dergelijke klokjes kan veroorloven vindt dat onbenullige informatie. Ik vind ze zelden mooi. Vaak hebben ze vier wijzerplaten maar wie wil de maanfases weten? Ik niet, ik wil weten hoe laat het is, of welke dag: meer niet. Mijn titanium horloge volstaat.
Thailand, 8 augustus – Merkwaardig, de dingen die na zoveel jaar komen bovendrijven, schreef ik gisteren. Koffie werd alleen geschonken op verjaardagen van mijn ouders. In twee rondes: de eerste met een slagroomgebakje. Pas na de tweede koffie kwamen de jeneverfles (voor de ooms), advocaat (voor de tantes) en een enkel flesje bier op tafel en borrelhapjes. Roken was geen probleem, op tafel stond een standaard met sigaretten. De ooms, een bedrijfsleider van een herenkledingzaak en de ander een kleermaker die zittend op een grote tafel zijn werk deed, deden hun colbertje uit want dat mocht niet kreuken. De kleermakeroom was een vakman: de knopen zaten nog aan de door hem gemaakte kostuums, wanneer het kostuum zelf al was versleten. Om elf uur ging iedereen naar huis.
Thailand, 7 augustus – Terwijl ik een kopje thee dronk in de Ierse pub Shenanigans, mijn nieuwe favoriete restaurant aan de Surawong Road, of eigenlijk met een lepeltje in de thee roerde, gingen mijn gedachten terug naar mijn kindertijd. Alle broers hadden een eigen theelepeltje. Het mijne herinnerde aan de Elout kleuterschool. We hadden ook ons eigen bestek, vermoedelijk op een verjaardag of met sinterklaas cadeau gekregen. Elke zondagavond dronk het gezin thee. Met een mokkaboontje, want erg breed had ons gezin het niet, hoewel we nooit iets tekort zijn gekomen. Merkwaardig, de dingen die na zoveel jaar komen bovendrijven. (Wordt vervolgd)
Thailand, 6 augustus – Ik schreef gisteren dat ik lijd aan anglofilie. Geen ernstige aandoening, zelfs bij tijden plezierig alhoewel de Engelse keuken niet erg hoog aangeschreven staat bij smulpapen, epicuristen en gastronomen. Ik heb geen favoriete Engelse schrijvers. Wel de African Writers Series verslonden toen ik in Kameroen werkte. Begonnen met deel 1, het indrukwekkende ‘Things fall apart’ van Chinua Achebe over de vernietigende invloed van het kolonialisme, zending en missie op de traditionele Afrikaanse samenleving. In Thailand lees ik de engelstalige Bangkok Post, mijn voornaamste bron om Nieuws uit Thailand te maken. Soms kan ik niet op een Nederlands woord komen, wel op het Engelse equivalent. Dat moet een symptoom van anglofilie zijn.
Thailand, 5 augustus – Vijf jaar les gehad in drie vreemde talen op de HBS, korte tijd voor MO-A Engels gestudeerd, mijn Engels bijgespijkerd middels kerkbezoek (Scotch Church en British Sailors Society in Rotterdam), gecorrespondeerd met een penpal in Swansea, met mijn zeeverkennersgroep een bezoek uitgewisseld met een Engelse padvindersgroep, 1 jaar in Engeland gewerkt en een cursus O-level gevolgd (maar niet afgemaakt), een jaarwisseling op Trafalgar Square meegemaakt, liftend door Engeland getrokken, 2 jaar in Engelstalig Kameroen gewerkt – je kunt dus wel concluderen dat ik anglofiel ben. Het is dan ook vreemd dat ik mij de leraar Engels niet kan herinneren, wel zijn collega’s van Frans en Duits (enge man).
Thailand, 4 augustus (Vervolg van gisteren) – De Kapitein gaf me toestemming op het eiland te blijven en wees een boom aan waarin of -onder ik een hut mocht bouwen. Enkele eilandbewoners hielpen me, want zelf ben ik niet erg handig – ik kan nog geen spijker recht in een muur slaan. Van bamboe maakten ze een ladder zodat ik naar mijn hut kon klimmen. Het was prettig toeven daar, vooral als er een bries stond, want temperaturen van 40 graden waren niet ongebruikelijk. Nadat de hut was klaar gekomen, verkende ik het eiland. [Ik nodig mijn lezers uit een vervolg te schrijven van circa 100 woorden. Insturen naar mijn email.]
Thailand, 3 augustus – Op een van mijn zeiltochten op de Stille Zuidzee legde ik aan bij een eilandje, een paradijselijk eiland dat de cover van elke toeristenfolder zou kunnen sieren. Er wonen 25 mensen, inclusief een man die zich de Kapitein noemt. Als regalia heeft hij een kapiteinspet, een ouderwetse uitschuifbare verrekijker en een sextant. Hij heeft een indrukwekkende knevel die hem een streng uiterlijk geeft. Omdat ik voldoende proviand had voor minstens een maand, ben ik er gebleven. Het eiland komt op geen enkele kaart voor. Ik doopte het Eiland van de Duizend Bomen, want zoveel staan er zeker. (Wordt vervolgd)
Thailand, 2 augustus – De eerste keer dat ik in Shenanigans witte rijst met gehakt, basilicum en spiegelei bestelde en de dienster vroeg hoe heet het moest zijn, antwoordde ik fifty-fifty. Maar mijn fifty-fifty bleek een andere te zijn dan die van de kok. Het grootste deel van het gerecht heb ik nog kunnen verorberen maar daarna gaf ik het op. Toen de dienster het bord weghaalde, zei ik dat ik volgende keer om phed nid noj zou vragen. De tweede keer herinnerde ze zich dat. Nadat ik enkele happen had genomen, vroeg ze heel attent Today okay? Dat heb ik in een Thais restaurant nog nooit gehoord. Het had wel iets pittiger gemogen, maar ik durf het niet te vragen.
Thailand, 1 augustus – Magere oogst van teksten op T-shirts en tassen. I love my life, snap ik nog wel, maar wat moet ik aan met de tekst Play comme des garçons? Wel weer duidelijk is: it is hot to be cool, en Do more of what you makes happy. Doe meer? Ik doe al zoveel. Maak elke dag Nieuws uit Thailand op mijn website, nog steeds maakt me dat ‘gelukkig’ en elke dag zie ik kans een column op deze plaats te brouwen. Het woordje ‘cool’ vertaald als flegmatiek, past wel bij me. Ik word zelden kwaad, kan me de dag niet heugen dat ik over de rooie ging.
Thailand, 31 juli – In Engeland wordt de Premier League gespeeld zonder publiek, maar in Dubai zitten de tribunes bij een tennistoernooi stampvol. Engeland telt het op twee na (na de VS en Brazilië) hoogst aantal doden, maar is zo’n rigoureuze maatregel nodig? Bij beide sporten zit het publiek in de buitenlucht. Maurice de Hond heeft al vaak overtuigend aangetoond dat de kans op besmetting in de buitenlucht vrijwel nihil is. Besmettingen vinden voornamelijk plaats in afgesloten, slecht geventileerde ruimtes. Thailand heeft dat door schade en schande geleerd met een bokswedstrijd in een overdekt stadion.
Thailand, 30 juli – Vanuit mijn uitkijkpost, zoals ik het verhoogde terras van café-restaurant Indulge aan de Sukhumvit Road noem, kijk ik uit op de standplaats van motortaxibestuurders en een elektriciteitskast. Die kast is versierd met allerlei begroetingen in verschillende talen. Met Hello, Ola, Ahoi, Bonjour, Salut en Hola heb ik geen moeite om het bijbehorende land te bepalen, uit welke talen Jambo en Tupubem komen, weet ik niet. Van de Thaise, Russische, Arabische en Griekse begroetingen herken ik de schrijfwijze. Minpuntje: Het Nederlandse Hallo ontbreekt. Ook elders in de stad worden elektriciteitskasten versierd, bijvoorbeeld met een bos. Hoewel muren soms beklad worden met graffity, zijn de kasten die ik heb gezien, ongeschonden.
Thailand, 28 juli – De dingen die mij opvallen, zijn vaak futiliteiten waar anderen gedachteloos aan voorbij lopen (misschien omdat ze in hun mobieltje verdiept zijn). Neem de wc rol: welk papier leent zich het beste voor een grondige schoonmaakbeurt? Ik kom in openbare toiletten toiletpapier tegen dat die naam niet verdient, zo dun is het, of het heeft geen perforaties wat afscheuren bemoeilijkt. In café-restaurant Indulge kan ik zien of ik de eerste gebruiker ben want het eerste stukje wordt in een vliegervorm gevouwen. Ik zie dat vaker dus het moet iets typisch voor de Thaise cultuur zijn, maar reisgidsen zeggen er niets over. En nog iets: Na gebruik niet met uw faecaliën doorspoelen, maar in de pedaalemmer achterlaten.
Thailand, 28 juli – Grote schrik. Zag mensen passeren zonder hoofd. Ik zat op het terras van Shenanigans, ze liepen aan de overkant van de Surawong Road. Niet één maar verschillende. Films kunnen ook mensen zonder hoofd laten zien, maar ik keek niet naar een film. Verklaring? De hoofden waren niet zichtbaar, want gingen verborgen achter de brede leuning van het hek om het terras. Om daar gelijk een andere observatie aan vast te plakken. De meeste klanten in de Ierse pub drinken bier uit pullen, maar ik zie weinig bierbuiken. Hoe kan dat? Ikzelf drink al lang geen bier meer, maar heb toch een klein buikje. Ik word er niet mooier op.
Thailand, 27 juli – Je hebt vreemde vogels op de wereld en deze was er zo één. Ik zat in Indulge aan de koffie en rookte mijn laatste sigaret, op het tafeltje lag het lege pakje. Een andere klant, wiens Engels ik niet kon verstaan, pakte het pakje, zag dat het leeg was, pakte mijn halve sigaret die op de asbak lag en rookte hem op. Hij gaf me 20 baht. Nadat ik in een kruidenierswinkel in de buurt nieuwe voorraad had gekocht, gaf ik hem twee sigaretten. Bleek er ook 1.000 baht te liggen. Bij het afrekenen zijn biertje betaald. De serveerster vertelde gezien te hebben dat hij het duizendje had neergelegd. Niets gezegd en ben vertrokken.
Thailand, 26 juli – Op mijn (bijna) dagelijkse wandeling op de Silom en Surawong Road en Sukhumvit Road soi 23 passeer ik drie winkels van 7-Eleven en een van FamilyMart die gesloten of al ontmanteld zijn. Als ik dit aantal omreken naar Bangkok als geheel moet het aantal kruidenierswinkels dat gesneuveld is door de viruscrisis in de honderden, zo niet duizenden lopen. Op dezelfde route liggen twee van mijn vaste restaurants die gesloten zijn en twee waar het personeel wacht op klanten die niet komen. Verder zag ik een kapperswinkel die ontmanteld wordt en van veel winkels zie ik alleen het rolluik. De traditionele wens Gelukkig Nieuwjaar heeft een wrange naklank gekregen.
Thailand, 25 juli – Ik kijk wel eens en soms te lang naar TrueShopping, de Thaise variant van Tellsell (Mike, het is amazing!). Niet dat ik iets koop, want moet ik met acht LITE Arrow shirts, vier met V-hals en vier met ronde hals in verschillende kleuren, afgeprijsd van 2000 naar 900 baht? Getoond door mooie jongens, maar die krijg je er niet bij. Of een pannenset van 5 pannen in verschillende maten die samen met een koekenpan en 1 pits kooktoestel van Eazychef afgeprijsd zijn van 3.560 naar 990 baht? De gerechten die erin bereid worden, krijg je er ook niet bij. Dus waarom kijk ik eigenlijk?
Thailand, 24 juli – Mijn favoriete restaurant Sarica is sinds zaterdag weer gesloten. Hoe lang was het open? Ruim een week, denk ik. Maar het verbaast me niet. De keren dat ik er was, zaten er niet meer dan twee andere klanten. Ik kreeg wel een koninklijke behandeling want vier personeelsleden bedienden me. Inclusief het personeel achter de balie en de keukenstaf zullen iets van tien personeelsleden gedwongen zijn geweest tot met de duimen draaien. Sarica moest het voornamelijk hebben van Japanse toeristen, maar die zijn er niet. Shenanigans waar ik nu eet, draait op expats en die zijn er wel, hoewel minder dan voorheen. Ze serveren er een prima curry, dus ik klaag niet.
Thailand, 23 juli – Op de derde verdieping van Baan Kaew Mansion zijn twee van de dertien kamers bezet. Mijn kamer en de kamer naast me, waar een Afrikaner verblijft. Ik weet weinig van de man: hij geeft Engelse les en woont al jaren in Thailand. Hij vertrekt ’s ochtends om half zes om de ochtendspits voor te zijn. De weinige keren dat we elkaar zien, vraagt hij steevast How are you? ’t Is een vraag waarop ik nooit weet wat te antwoorden. Soms zeg ik: Same tomorrow, maar dat tovert geen glimlach op zijn gezicht. Met de Thaise begroeting ‘Heb je al gegeten?’ heb ik geen moeite.
Thailand, 22 juli – Twee dingen die niets met elkaar te maken hebben: voor het eerst in Thailand een bierviltje van Heineken gezien en ook voor het eerst een ongelooflijk dikke man. Zag het bierviltje in de Ierse zaak Shenanigans, maar of ze Heineken bier hebben, weet ik niet, want ik drink al jaren geen bier meer. Maar het viltje deed goede diensten onder mijn glas met water en ijsklontjes. De mega-dikke man zag ik in de metro. Hij heeft een periscoop nodig om zijn geslachtsdeel te zien en ik vroeg me ook af hoe het hem lukt de urinestraal in de juiste richting te leiden. Is dat een rare gedachte?
Thailand, 21 juni – Na lange tijd is Love Scene weer open, het restaurant in Sukhumvit soi 23, waar ik ooit khaaw phat plaa khem ontdekte. Als je van het bestaan van de zaak niet op de hoogte bent, loop je er glad voorbij. Een smalle lange gang langs de vrij grote keuken leidt naar een inpandige ruimte. Wat de naamgever heeft geïnspireerd die merkwaardige naam te bedenken, weet ik niet: misschien de nabijheid van Soi Cowboy. De gebakken rijst met zoute vis is een van mijn favoriete gerechten. De stukjes zoute visjes zijn niet groter dan een centimeter, maar ze zijn net zo zout als de Dode Zee.
Thailand, 20 juli – Je bent dood alleen je stinkt nog niet, verweet een broer mij wel eens. Bijvoorbeeld tijdens het afmeren van zijn zeilboot als ik de boot niet afhield van de kade. Een zeiler die zijn boot goed kent, heeft geen stootwillen nodig, vond ik, die legt zijn boot pal voor de kade stil. Ja, wij broers (we waren met zijn vieren) hielden van harde grappen, elkaar afkatten was humor. Als ik de receptionist van mijn hotel zie, moet ik aan die uitdrukking denken. Op zijn bureau lag post voor mij. Had hij niet gezegd, kostte waarschijnlijk te veel inspanning. Het woord sorry, heb ik niet gehoord uit de mond van deze zombie.
Thailand, 19 juli – Het psalmen- en gezangenboek van de protestants-christelijke kerken kan de papierversnipperaar in. Want er hoeft maar één persoon in een kerk besmet te zijn met het coronavirus en de halve gemeente ademt de areosols in die deze persoon verspreidt. Ook hoesten tijdens een vaak te lange preek is uit den boze. De zangles op school zal ook afgeschaft moeten worden, maar veel verschil zal dat niet maken. Toen ik in het lager onderwijs werkte, kwam ik bitter weinig collega’s tegen die zangles gaven. Da’s een ernstig gemis, want een bekende canon luidt: Zoek je de zon in ’t leven? Zing! Want de muziek geeft zonneschijn, geeft zonneschijn, geeft zon-ne-schijn.
Thailand, 18 juli – De journaals op de Thaise televisie zijn geen televisie, maar zijn radio. De nieuwslezers zijn eindeloos aan het woord, waardoor de armzalige bijbehorende beelden voortdurend herhaald moeten worden. In de journaals komen ook veel talking heads voor, mensen die vertellen wat er gebeurd is, ook al weer met een omhaal van woorden. De journaals besteden veel aandacht aan wat autoriteiten aan onzin uitkramen. Ze worden omringd door een horde verslaggevers, fotografen en cameralieden die elkaar verdringen. Elke scheet van premier Prayut wordt braaf gemeld. Vaak worden personen geblurd, ook als dat niet nodig is uit het oogpunt van privacybescherming. De Thaise media staan nog in de kinderschoenen.
Thailand, 17 juli – Heb weer een oude hobby opgepikt, die ik lang heb verwaarloosd: teksten op T-shirts en tassen verzamelen. Ze waren me gaan vervelen, al die aforismen met quasi-wijze teksten en open deuren. Nooit eens een tekst waar je onbedaarlijk om moet lachen. De afgelopen dagen noteerde ik: Sweet disaster, Bangcock en Do you know who you are. De tekst Bangcock zag ik op een T-shirt dat te koop hing. Zou er iemand zijn die zo’n ding wil dragen? Misschien een maffe westerse toerist die Thailand om een specifieke reden bezoekt. Sweet disaster vind ik wel een mooie contradictie, en Do you know who you are een prikkelende vraag.
Thailand, 16 juli – Wat zijn vakbekwame politici met verstandige ideeën? Ik heb een nieuw criterium bedacht om dat te bepalen: de stropdas. Ik dacht dat er twee stropdasknopen bestaan, maar volgens stropdassenwinkel.nl zijn het er maar liefst 85. De twee bekendste zijn de Four Hand en de dubbele Windsor. Die eerste knoopte ik altijd toen ik nog gestropdast door het leven ging. Ik heb een bescheiden verzameling, maar die heb ik al jaren niet gebruikt. Maar ik dwaal af. Politici beoordeel ik aan de kwaliteit van de knoop en de kleur en het dessin van de das. Kleur gelijk aan de kleur van overhemd en colbert? Da’s een foute politicus. Zo simpel is het.
Thailand, 15 juli – Kun je de Franse tekst Non je ne regrette rien die ik gisteren aanhaalde, adequaat vertalen? Vertaal je: Nee, ik betreur niets, of: Nee, ik heb nergens spijt van. Betreuren klinkt te formeel en in beide vertalingen ligt de klemtoon niet op het laatste woord, zoals in het Frans. Chansons zijn nog moeilijker te vertalen dan gedichten. Vaak komt het neer op hertalen. Brel zingt: Voir un ami pleurer. Dat is vertaald als: Een vriend zien huilen kan ik niet. Maar die vertaling doet geen recht aan het origineel want dat is een onvolledige zin. Een vriend van mij bedacht ooit: Een vriend zien huilen, nee. Met de klemtoon ook aan het einde, toevallig ook een ee-klank. Mooie vondst.
Thailand, 14 juli – Een vrouw in de metro droeg een tas waarop stond: Non je ne regrette rien. Tout arrive pour une raison. De eerste zin is de titel van een chanson, bekend van Edith Piaf (https://youtu.be/Q3Kvu6Kgp88). De tweede zin is een bedenksel van de maker, die blijkbaar een rationele kijk op het leven heeft. Maar dat alles gebeurt met een reden, geloof ik niet. Het leven heeft soms een grillig verloop, het is bij tijden absurd. Als je zijn gedachtegang volgt, heeft de coronavirus crisis een reden. Welke? En oorlogen, ziektes, ongelukken, rampen: hebben die ook een reden?
Thailand, 13 juli – Als prinses Sirindhorn voor de spiegel staat en vraagt: Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wie is de mooiste van het land?, dan zal de spiegel zeker niet haar naam noemen, want ze heeft een plomp lijf en draagt hobbezakken die dat niet verhullen. Ik denk dat de spiegel de naam van prinses Bajrakitiyabha Narendira Debyavati noemt; die zou ik wel mijn postzegelverzameling willen laten zien. De spiegel zal wel niet de vraag willen beantwoorden: Wie is de wreedste in het land? Da’s te gevoelige informatie. De vraag, wie is de grootste leugenaar, kan weer wel. Zijn naam begint met de letter S. Ik mag hopen niet de Spiegel.
Thailand, 12 juli – Ik ben een detailfreak. Volkomen onbelangrijke dingen zetten me aan het denken. Neem het melkkannetje dat ik bij de koffie krijg. Vaak wordt het een knoeiboel als ik een wolkje melk in de koffie giet. Dat heeft te maken met de vorm van de tuit. Café-restaurant Indulge aan de Sukhumvit Road, waar ik na gedane arbeid koffie drink, heeft het perfecte melkkannetje. Het heeft een scherpe tuit. Er blijft geen druppel aan hangen. Het melkkannetje in Sarica, mijn favoriete restaurant aan de Surawong Road, is een goede tweede. Het kannetje in Took Lae Dee, het restaurant van Foodland, krijgt de poedelprijs. Maar daar drink ik geen koffie meer, het is slootwater.
Thailand, 11 juli – Ik ben een leesfreak. Wanneer ik een tekst zie, moet ik die lezen. Teksten op T-shirts, teksten op muren, teksten op producten, teksten op borden – overal waar letters staan, valt mijn oog erop. Er is geen ontkomen aan. Ook Thaise teksten alhoewel ik die niet begrijp. Zelfs Chinese lettertekens scant mijn oog. Het is dwangmatig gedrag dat knap vermoeiend is, want mijn oog en hersenen krijgen geen seconde rust. Of er een medische term voor is, weet ik niet, en medicijnen ertegen zullen ook wel niet bestaan. Had ik maar nooit leren lezen, dan zou ik nu een veel rustiger leven hebben gehad.
Thailand, 10 juli – Eindelijk is mijn favoriete restaurant Sarica na maanden open gegaan. Heb er gisteren weer genoten van de pad krapao, witte rijst met roergebakken gehakt en basilicum. Maar die ontbrak deze keer, wat ik wel best vind want de blaadjes met steel pluk ik er altijd uit. Die verteren niet in mijn maag en darmen. Het was leuk om de bekende gezichten van de obers en serveerster terug te zien. Om de heugelijke gebeurtenis te vieren heb ik twee obers een dikke fooi gegeven. Als je die in hun hand stopt, mogen ze hem houden. Maar als je de fooi bij het afrekenen geeft, gaat die in de fooienpot.
Thailand, 9 juli – Ik was gisteren in de Chicken bar, die eigenlijk Red Dragon heet, in Patpong niet de enige klant, zoals gewoonlijk. Er zat een Engelsman die ik tegen de barkeeper hoorde zeggen dat hij uit Surrey kwam. Dat bood een opening voor een gesprek, zodat ik niet de gebruikelijke vraag hoefde te stellen: Where you’re from? Want in 1968 heb ik gewerkt als vrijwilliger (met zakgeld) in een kinderhuis in Haslemere. Hij kende de plaats die ligt in het heuvellandschap van de South Downs in Surrey. Ik heb nog steeds Wellington laarzen die aan die tijd herinneren. Eindelijk hoorde ik weer eens behoorlijk Engels. Ik zou hem vaker moeten spreken want mijn Engels gaat met sprongen achteruit.
Thailand, 8 juli – Nog steeds is mijn favoriete restaurant Sarica gesloten, de Beer Garden een stukje verder op de Surawong Road is al een tijdje open. De curry is lekker pittig. Gisteren was ik de enige klant. Took Lae Dee, het restaurant van Foodland, is ook al lang open, maar de menukaart biedt weinig waarvan ik smul. In de food court van Big C eet ik gebakken rijst met zoute vis. Lekkerrr! Een andere eetgelegenheid, maar daar brunch ik, is Black Canyon, eatery and coffee. Ze hebben een leuke schotel met twee spiegeleieren, stukjes kip en wat gehakt. Meestal is de dooier gestold. Ik neem altijd een croissant mee, want de toast is besuikerd. Wie bedenkt zoiets?
Thailand, 7 juli – Happiness is the enemy. It weakens you. Puts doubt in your mind. Suddenly you have something to lose. Dat zegt Niki Lauda in de film Rush, waarop zijn vriendin reageert met: Als je dat zegt, heb je al verloren. Rush is een biografische film uit 2013 over het Formule-1 seizoen van 1976, waarin hij ernstig gewond raakte. ’t Is een gedachte om over na te denken. Spelen coureurs, bergbeklimmers, boksers met hun leven om de vijand te verslaan? Tuktuk bestuurders die het gas voluit open draaien, vraag ik wel eens of ze Niki Lauda imiteren. Maar dat begrijpen ze niet.
Thailand, 6 juli – In Engeland, waar ik in 1968/’69 werkte, geleerd hoe ik een gekookt ei moet verorberen. In een eierdopje plaatsen, niet pellen (fout!) maar de kop eraf slaan. Zout op de rand van het bord strooien en voor elke hap wat zout op het lepeltje doen. Zo zijn onze manieren. Heb er ook kennis gemaakt met het poached egg en scrambled egg, twee bereidingswijzen die ik niet kende. Ben nog steeds gek op het roerei. Van alle bereidingswijzen is het spiegelei het moeilijkst denk ik. Je moet de dooier heel houden, die mag niet stollen, moet warm zijn en het eitwit mag niet slijmerig zijn. Soms lukt het mij.
Thailand, 5 juli – Ik kreeg ongewenst bezoek. Houtwormen waren begonnen de deur van mijn badkamer op te peuzelen. Slordige beesten, op de vloer lagen de restanten van hun maaltijd. Dus de klusjesman van het hotel gewaarschuwd, een ware duivelskunstenaar die nergens zijn hand voor omdraait. Hij had al eens in mijn kamer een lade, de elektrische boiler, de stroomonderbreker en de douchekop vervangen en een einde gemaakt aan de verstopte waterafvoer. Hij demonteerde de deur, sproeide insecticide en kwam een dag later terug met een nieuwe deur, nu een van kunststof. Daar houden houtwormen niet van. Wat wordt hun volgende doelwit?
Thailand, 4 juli – Terwijl ik op weg was naar vervoer, motortaxi, tuk tuk of taxi, begon het te regenen. Donkere wolken voorspelden ook weinig goeds. Ik wilde naar het Indiase restaurant Kashmir in Sukhumvit gaan om daar een curry te eten die me er al eerder was bevallen. Voor alle zekerheid mijn bestemming gewijzigd in Bongo Congo, het eethuisje aan het eind van mijn straatje. Dat was een verstandige beslissing want toen ik er zat kwam de regen met bakken uit de hemel. De keukenprinses sloot ijlings de rolluiken en plaatste paraplu’s in de ingang. De stortbui stopte toen ik klaar met eten was. Ik bedankte de weergoden voor hun medewerking.
Thailand, 3 juli – Passagiers in de metro mogen weer naast elkaar zitten. De kruizen die verplichte lege zitplaatsen aangaven, zijn verwijderd, op de vloer geen gele strepen meer met de tekst Stand here. Maar in de stationshallen en op de perrons zijn ze niet weggehaald. In de spits worden telkens groepen passagiers toegelaten. Ik stond zelf gisteravond op station Sukhumvit in de rij, maar een medewerkster loodste mij naar voren (met dank aan mijn wandelstok). Van de acht karaoke barretjes bij mij in de buurt zijn zes weer open. Telde gisteren vele meiden die ervoor op klanten wachtten. Hoorde wel muziek, toen ik langs liep, maar geen vals zingende klanten.
Thailand, 2 juli – De eerste keer dat ik in de heropende Ierse pub Shenanigans thee bestelde, kreeg ik die in een mok, die een kraanwagen vereiste om op te tillen. Ook een slappe bak want er hing slechts één zakje Lipton in, ook al geen kwaliteitsmerk. De tweede keer vroeg ik om een kleinere kop, kreeg weer een mok, iets kleiner, maar nog steeds te groot. De derde keer vroeg ik uitdrukkelijk om een kop en wees de grootte aan. Ik kreeg een robuuste kop. Geen kopje dat je met je pink omhoog drinkt. We maken vorderingen. Nu nog iets erbij, dat is toch niet te veel gevraagd voor 80 baht?
Thailand, 1 juli – Een alleraardigst programma op Mono29 is de serie Life below zero. Alhoewel het soms vermoeiend heet kan zijn in Bangkok is het geen levenswijze die ik benijd. Ik ben een koukleum; mijn verblijf hier is heilzaam voor mijn spieren en gewrichten. Pluspunt van het programma: het gebruikelijke Mono29-geweld ontbreekt, behalve dat er gejaagd wordt op pooldieren, waarvan de huid verkocht wordt. In een ander programma, Ultimate Survival Alaska, beulen vier teams zich af om van A te vertrekken en ploegend door water en sneeuw, bergen beklimmend als eerste B te bereiken. Ik begin al te rillen als ik naar die programma’s kijk.
Thailand, 30 juni – Kijk op Mono 29 met een half oog naar Pearl Harbor, een film uit 2001. Leuk weetje: de film van 183 minuten duurt langer dan de aanval, die nauwelijks twee uur duurde. Erg interessant kan ik de film niet vinden, want wat is er nou zo interessant aan vliegtuigen die eindeloos van rechts naar links v.v. over het tv-scherm vliegen en details van piloten met verwrongen gezichten? Zoals altijd wordt de film onderbroken door irritante reclames en previews. De film is niet ondertiteld (in het Thais) en of hij nagesynchroniseerd is, weet ik niet want ik had het geluid uitgezet.
Thailand, 29 juni – Zet de tv aan, die stond op kanaal Mono29, en beland direct in een vechtscène. Maar ik wil helemaal geen gevechten zien, ook niet gespeelde gevechten. Ik wil een lekkere tearjerker zien, het liefst met Julia Roberts, zoals in Pretty Woman. Zag haar laatst in de film Sleeping with the Enemy. Ik heb hem niet helemaal gezien, wel het filmverhaal gelezen. De vijand, waaraan ze wist te ontsnappen, is haar gewelddadige echtgenoot. Daarvan zijn er velen in Thailand. Huiselijk geweld is chronisch, Blijf van mijn lijf huizen zijn er nauwelijks. Het wordt beschouwd als vuile was die je niet buiten hangt. Wat in het regenseizoen trouwens onverstandig zou zijn.
Thailand, 28 juni – Heeft u dat nou ook? U vindt iets lekker, u eet het elke dag en dan komt er een omslagpunt: het gerecht, de lekkernij of wat dan ook gaat u tegenstaan. Ik heb heel lang elke dag bij het ontbijt een gekookt eitje gegeten, bereid in mijn elektrische eierkoker van Tomado. Maar de laatste weken taal ik er niet meer naar. Een andere verslaving die nog niet is gestopt, is die aan gebakken rijst met zoute vis. Door de lockdown kon ik die niet meer eten in restaurant Lovescene in Sukhumvit, maar die heb ik recent ontdekt in de foodcourt van Big C. Is ook dichterbij en kost de helft. Dus ….
Thailand, 27 juni – Shenanigans (letterlijk: geintjes), de Ierse pub aan de Surawong Road op de hoek van Patpong, is weer open. Dus heb nu weer twee adresjes in het centrum om in een ordentelijke stoel te zitten en koffie te drinken. Indulge aan de Sukhumvit Road ging al eerder open, de laatste tijd ben ik er niet meer de enige klant. Ook in Shenanigans zaten enkele klanten op het terras, maar veel minder dan in de hoogtijdagen. Heb de heropening ‘gevierd’ met appeltaart, de bijbehorende vanilla cream was er niet, dat werd een bolletje aardbeienijs. De kwaliteit was redelijk, maar ik heb betere appeltaart gegeten.
Thailand, 26 juni – Een vast onderdeel van mijn Nieuws uit Thailand is de virus tracker, een overzicht van de 50 landen met de meeste besmettingen. Ik noem de posities van vier landen (Nederland, België, Thailand en China) en meld verschuivingen, als die er zijn. In de laatste aflevering van gisteren stond Nederland op plaats 28 en België op 24. Thailand staat al langer niet meer in de top-50 dankzij het geringe aantal nieuwe besmettingen. In Zuid- en Midden-Amerika is het virus nog volop actief met Brazilië als koploper. Het zijn allemaal kille cijfers, die pas gaan leven als de ziekte dichtbij komt. Wanneer houdt het op?
Thailand, 25 juni – Tussen alle shit die Mono29 uitbraakt met geweldfilms waarin gevochten en gemoord wordt, is de serie Lost in China, Adventures of the Hutchens brothers een verademing. De broers, die als kind in China woonden, trekken al filmend en fotograferend kriskras door het land. Ze bezoeken om maar wat te noemen een hanengevecht, nemen een kijkje in een winkel met muziekinstrumenten (die ze proberen), zwerven over een markt, eten het lokale voedsel in een restaurant en gaan op bezoek bij bewoners. ’t Is een leuk programma, nu eens geen clichébeelden van de Chinese Muur of het Plein van de Hemelse Vrede maar een kijkje in een ander China.
Thailand, 24 juni – Ik kom graag in Black Canyon aan de Asok Montri Road; ze serveren een prima koffie en een prima romige champignonsoep. De zaak doet niet bescheiden want het motto luidt: A taste from paradise avaiblable on earth. De papieren servetjes zijn gemaakt van 100 procent gerecyclede vezels. Daarbij is geen bleekmiddel gebruikt. Onder die mededeling staat: Save the world. Dus elke keer als ik mijn mond afveeg met een servetje word ik herinnerd aan die opdracht. Hoe vaak moet ik dat doen tot de wereld gered is? En gered van wat, want de tekst is van voor de coronavirus crisis.
Thailand, 23 juni – Ineens drong het tot me door dat het geen label was, wat ik op 30 april heb geschreven, maar een boekenlegger. Ik had hem gekregen toen ik op een bankje voor Big C Extra koffie dronk, wat ik toen elke dag deed. Kreeg het van een vrouw die passeerde. Sindsdien ligt het ding op mijn bureau. Elke dag las ik dat God liefde is (God is Love) en de bekende tekst uit de eerste brief van Paulus aan de Korintiërs wat liefde allemaal is, zoals de liefde is geduldig en vol goedheid. Nu nog een boek, bij voorkeur het Boek der boeken, en de boekenlegger kan dienst gaan doen waarvoor die bestemd is.
Thailand, 22 juni – Wel eens leeuwen gezien die een prooi verscheuren? Die beesten hebben absoluut geen tafelmanieren. Ze verdringen elkaar, het is pakken wat je pakken kunt tot de Lion King arriveert. Dan deinzen ze eerbiedig terug. ’t Is een luiwammes eerste klas, want de leeuwinnen doen het werk voor hem. Die jagen op zwakke broeders in kuddes. Ze springen op hun rug en zetten hun tanden in de nek van het slachtoffer. Zelfs buffels, toch niet voor een kleintje vervaard, zijn niet veilig voor hen. Het is een ongelijke strijd, want het is altijd allen tegen één. (Gedachten bij Battle for the pride, Mono29)
Thailand, 21 juni – Ik stelde mezelf de vraag: raakt het Thaise nieuws mij of is het allemaal lood om oud ijzer? Schrijf ik tandenknarsend berichten of haal ik mijn schouders op? Ik denk dat een zekere distantie vereist is om niet gek te worden van het nieuws. Veel berichten schrijf ik routinematig, zelfs de meeste tragische zoals gisteren over de vier maanden zwangere vrouw die om het leven is gekomen vanwege een conflict over grondbezit. Een 70-jarige rancuneuze man nam de auto waarin zij en haar echtgenoot zaten, onder vuur. Ik heb er geen traan over geplengd. Wijst dat op een zekere afstomping? Dat is een gewetensvraag.
Thailand, 20 juni – Gezelligheid laat zich meten in het aantal botsingen van wandelaars. Daarom is de Kalverstraat in Amsterdam gezelliger dan de Hoogstraat in Rotterdam. Nu social distancing gewenst is, betekent dit dat het leven een stuk ongezelliger is geworden. Als ik op straat loop, zonder mondkapje want in de buitenlucht is de kans op besmetting vrijwel nihil, lopen Thaise mensen in een grote boog om me heen. Het scheelt niet veel of ze kijken boos naar me. Ik ben gelijk een lepralijder, maar eentje zonder ratel. Of stoort het hen dat ik geen zombie ben die constant op zijn mobieltje tuurt?
Thailand, 19 juni – Tegenover mij in de metro zat een man met een streepjesoverhemd, hij had een mondkapje dat ook gestreept was, dat paste mooi bij elkaar. Ik dacht: Volgt het mondkapje ook al de modewetten? Dat schept ongekende mogelijkheden om geld te verdienen. De meeste mensen dragen een groen, lichtblauw, wit of zwart mondkapje, sommigen een met woeste patronen. Toen ik in mijn uitkijkpost zat, het verhoogde terras van Indulge, passeerde een man die een kapje had met de strepen van de tijger. Gaan we het nog beleven dat schilderijen worden afgebeeld? Ik stel voor de Mona Lisa, voor de Nachtwacht zal wel geen ruimte zijn.
Thailand, 18 juni – Fijn land is Thailand toch. Heeft een staatssecretaris die in Australië gevangen heeft gezeten wegens betrokkenheid (zoals dat heet) bij de smokkel van heroïne en een voormalige topambtenaar van het ministerie van Transport die zijn zakken heeft gevuld (dat ministerie is bij uitstek geschikt om kapitalen bij te verdienen met steekpenningen) en ook gevangen heeft gezeten (niet voor die steekpenningen, maar dat is een ander verhaal) is benoemd in een overheidscommissie die een plan moet maken voor een industrieterrein waarop gedetineerden werkervaring kunnen opdoen. Ik volg het allemaal op de voet op Dick’s blog en verbaas me al lang nergens meer over.
Thailand, 17 juni – Ik was even naar 7-Eleven gegaan om een pakje sigaretten te kopen. Dat kan na 23 uur niet zolang de avondklok van kracht is. ’t Is een wandeling van enkele minuten. Voordat ik de winkel in ging, bond ik mijn mondkapje voor. Bij de ingang werd mijn temperatuur gemeten. Was nog steeds koortsvrij. Op de terugweg begon het voorzichtig te druppelen. Toen ik op mijn kamer was, ging het hozen. Ik bedankte de weergoden voor hun medewerking. De bui duurde niet erg lang. Ondertussen mij gezet aan de voorproductie voor Nieuws uit Thailand aan de hand van de website van Bangkok Post. Wat een saai leven heb ik toch.
Thailand, 16 juni – Weer gegeten in het eethuisje dat ik gisteren noemde. Ik was aan de late kant, het was eigenlijk al dicht, maar kreeg toch het gerecht dat ik had herontdekt. Ook nu smaakte de schotel van roergebakken gehakt, basilicum, spiegelei en witte rijst weer heel goed. Niet uitmuntend want die beoordeling krijgt alleen hetzelfde gerecht in restaurant Sarica in Surawong, helaas nog steeds gesloten. In de zaak zat een oudere vrouw met een korset over haar jurk. Dat riep herinneringen op aan mijn moeder, maar die droeg het uiteraard onder haar jurk. Dragen moderne vrouwen nog steeds een korset? Wie het weet, mag het zeggen.
Thailand, 15 juni – Kreeg bezoek van mijn ‘zielige zusje’ plus vier anderen, van wie ik alleen haar nichtje herkende. We gingen eten in een eethuisje bij mij in de buurt, waar ik lang niet geweest ben. De hernieuwde kennismaking met roergebakken gehakt met basilicum, witte rijst en spiegelei smaakte me buitengewoon goed, beter dan mijn geheugen had vastgelegd. Dus zal ik er weer eens vaker komen. Aan tafel zat een jongen van wie ik me afvroeg: wie is dat toch? Bleek het neefje te zijn dat ik jaren geleden voor het laatst heb gezien (foto). Onherkenbaar veranderd en nu even gezet als zijn vader. Het nichtje (zelfde vader) was geen spat veranderd. [Voor een toelichting op de uitdrukking ‘zielige zusje’, zie: https://www.dickvanderlugt.nl/36922-2/dagboek-van-een-ziekenbezoek/ ]
Thailand, 14 juni – Wat valt mij op als ik naar Thaise soaps kijk? De auto’s waarin gereden wordt, lijken net uit de showroom te zijn gekomen. Ik zie ze ook nooit gewassen worden. De spelers dragen kleding die net uit de kledingwinkel komt. Zelfs na een stevig robbertje vechten, zit bij de mannen hun dasje nog keurig recht. Die kleding lijkt niet te slijten of vuil te worden. De tanden van spelers zijn allemaal parelwit of net gebleekt. Vechtscènes overtuigen niet; je kunt zien dat ze elkaar niet raken. Chinese filmmakers kunnen dat veel beter: een kwestie van camerastandpunt en montage. Kunnen Thaise soapies eigenlijk wel acteren: Wat denkt u?
Thailand, 13 juni – Ik zat achterop bij een motortaxibestuurder die te snel naar mijn zin reed, dus zei ‘chaa chaa’, maar hij reageerde niet. Misschien dacht hij: ik rijd toch langzaam. Of: waar bemoeit die passagier zich mee, ik bepaal hoe snel ik rijd. Heb hem geen tip gegeven en in de ban gedaan. Al moet ik lopen naar mijn bestemming, ik stap niet meer achterop bij hem. Wat langzaam is, is natuurlijk een relatief begrip. Dat geldt ook voor ‘phet’ (heet, spicy). Als je bij het bestellen van eten zegt ‘nit nohj phet’ (een beetje heet), reken maar dat je tong in brand staat na de eerste hap.
Thailand, 12 juni – De uitdrukking ‘Voor het zingen de kerk uit’ krijgt een geheel nieuwe betekenis in dit coronatijdperk. Want tijdens het zingen worden aerosols uitgestoten, minuscule druppels. Er hoeft in de kerk maar één besmette persoon aanwezig te zijn of tientallen andere kerkgangers worden besmet. Hij weet misschien niet eens dat hij drager van het virus is, want veel besmette personen zijn asymptomatisch. Nog riskanter is dat de meeste kerkgangers ouderen zijn, die de grootste kans hebben te overlijden, zeker als ze al kwalen hebben. Dus dreigt elke kerkdienst een slagveld te worden. De oplossing is simpel: de kerkdienst via livestream, de collecte via een bankrekening. Thuis kunnen de gelovigen naar hartenlust zingen..
Thailand, 11 juni – In winkels mogen rookwaren niet zichtbaar zijn, ze staan verstopt achter een vernuftig systeem met kantelbare kleppen. Sterke drank mag op bepaalde uren niet verkocht worden. Tijdens de lockdown was de verkoop van alcohol zelfs helemaal verboden, maar dat mag weer, hoewel in restaurants geen alcohol bij de maaltijd mag worden geschonken. In speelfilms worden sigaretten geblurd, maar niet de rook wat ik koddig vind. Ook flessen en glazen met sterke drank worden wazig gemaakt. ’t Is symboolpolitiek van de bovenste plank. Alleen het blurren van slachtoffers van misdrijven, verkeersslachtoffers of uit privacy overwegingen in journaals valt te billijken. Ja toch?
Thailand, 10 juni – Als ik in Rotterdam of Vlaardingen hoge nood heb, waar kan ik dan terecht? De enige mogelijkheid is een café binnen lopen en vragen of ik van het toilet gebruik kan maken. Maar in Thailand heeft elk winkelcentrum een toiletgroep. In de Interchange in Sukhumvit, een passage tussen soi 21 en 23, bevindt zich zelfs een openbaar toilet. Met toiletpapier, wat wel zo handig is bij een grote boodschap. Wanneer ik in Surawong aandrang krijg, ga ik naar Foodland en toen restaurant Sarica nog open was, was dat mijn bestemming. Voor alle toiletten geldt dat ze brandschoon zijn en tussendoor worden gereinigd.
Thailand, 9 juni – Nooit eerder gezien: een liftkooi zonder bedieningspaneel. Kwam die in Central Plaza Grand Rama 9 tegen waar ik moest zijn om een nieuwe stift te kopen voor mijn Parker balpen. Het paneel bevindt zich naast de lift. Je drukt op de gewenste verdieping, waarna een schermpje het nummer toont en een letter die een van de zes liften aangeeft. Moest op de zevende verdieping zijn en kreeg XX. Na twee tevergeefse expedities zei een behulpzame werkneemster me dat de lift niet op de zevende stopt. Moest eerst naar 9 om daar met twee roltrappen naar de zevende te gaan. Tja, je moet het even weten.
Thailand, 8 juni – De bevolking van Thailand bestaat uit twee groepen: zij die de hele dag eten koken, braden, bakken, grillen, stomen en verkopen, en zij die de hele dag eten kopen, het op straat eten of mee naar huis nemen en daar verorberen. De Thaise tv-journaals en de krant kunnen er geen genoeg van krijgen. Ik denk dat eten in dit land de meest populaire bezigheid is, nog meer dan naar Muay Thai kijken op de televisie en de boksers aanmoedigen. Daarna volgen voetbal en volleybal. Praten over eten moet ook een populaire bezigheid zijn. Ik ben blij dat ik het niet versta, want eten moet je eten, je moet er niet over praten.
Thailand, 7 juni – ’t Is weer voorbij, de weldadige rust op Sukhumvit Road, wanneer ik koffiedrink in Indulge. Het verkeer raast er weer langs en voor een goed gesprek moet je dicht bij elkaar zitten, hetgeen in strijd is met de eis van social distancing. Was later in Central Plaza Grand Rama 9, een winkelcentrum van twaalf verdiepingen, en daar was de rust ook voorbij. Ik moet zeggen: de versoepeling van de lockdown wordt efficiënt aangepakt. Winkels hebben gescheiden in- en uitgangen, het kassapersoneel zit achter perspex schermen. Klanten worden bij binnenkomst in het centrum en in elke winkel getemperatuurd. Op de vloeren geven markeringen aan waar je moet staan. Daar kan Nederland een voorbeeld aan nemen.
Thailand, 6 juni – Vrijdagavond vertoonde Mono29 de film Dunkirk (Duinkerken). Eindelijk weer eens een kwaliteitsfilm (3 Oscars) op het tv-kanaal dat grossiert in geweldfilms. Maar ik had moeite hem te volgen, want films op dit kanaal worden nagesynchroniseerd en ondertiteld in het Thai. Soms is dat geen bezwaar, dan spreken de beelden voor zich. Maar bij deze film is de tekst essentieel omdat drie verhaallijnen door elkaar lopen, zo las ik later op Wikipedia. Ik beken het maar, ik heb met een half oog gekeken en met de resterende anderhalf ogen berichten gemaakt voor Nieuws uit Thailand van zaterdag. Na Dunkirk toonde Mono29 Transformers: The last knight. Wat een onzinfilm.
Thailand, 5 juni – Tv-journaals worden door 1, 2, 3 of 4 personen gepresenteerd. Alhoewel ik de tekst niet kan volgen, kijk ik er toch graag naar, vooral wanneer beelden worden vertoond van iets waarover ik heb geschreven op mijn blog. Ik let vooral op degenen die niet aan het woord zijn. Die lijken een pantomime op te voeren. Ze knikken voortdurend instemmend met hun hoofd, kijken naar degene die aan het woord is. Ik hoor ze denken, naar keuze: tjongejonge, wat erg of: o, wat fijn. Het meest ergerlijk aan de journaals vind ik dat beelden eindeloos herhaald worden – moeten worden want dat lult een uur in de wind.
Thailand, 4 juni – De beheerder van de metro roept mij in een van zijn omroepberichten op de stationsstaf ‘immediately’ te informeren wanneer ik ‘anything unusual’ zie. Dat zou ik eigenlijk moeten doen want ik zie veel wat ongebruikelijk is. De vloeren liggen er bezaaid met gele strepen waarop de tekst staat ‘Stand here’, en met pijlen die de looprichting aangeven. Maar nu de coronavirus crisis in alle hevigheid is uitgebroken, iedereen een mondkapje draagt (wat verplicht is) en 1,5 meter afstand van anderen houdt, is dat niet meer ongebruikelijk. Het heet het ‘nieuwe normaal’. Tegenwoordig vragen de perronwachters elke keer aan mij waar ik naartoe ga. Dat was ook niet gebruikelijk.
Thailand, 3 juni (Vervolg van gisteren) – Een bekende journalistieke bromide (dooddoener) luidt: If your mother says she loves you, check it out. Waaraan ik toevoeg: Eén bron is geen bron. Minstens twee van elkaar onafhankelijke bronnen dienen dat te bevestigen. Bangkok Post heeft als motto: The newspaper you can trust. Daarvoor geldt: If Bangkok Post says you can trust her, check it out. In een land waar je op bijna elke straathoek een huurmoordenaar kan vinden, is dat een hachelijke onderneming. Bovendien: autoriteitenvrees is de Thaise bevolking op kinderleeftijd met de paplepel ingegoten. Een (denkbeeldige) oma zei ooit: De krant brengt de leugens in het land. Dat zou een beter motto voor BP zijn.
Thailand, 2 juni – Bangkok Post, mijn dagelijkse nieuwsbron, ziet nog steeds kans elke dag hetzelfde product af te leveren als voor de uitbraak van de Covid-19 crisis. Nog steeds keurig gedrukt en op tijd wordt de krant elke ochtend bezorgd. De krant is niet dunner dan anders, bijlagen zijn niet vervallen. Maar er is wel één opvallend verschil. De inhoud van het eerste (nieuws)katern wordt sterk gedomineerd door coronanieuws. Wat daarentegen is gebleven is de focus op autoriteiten en politieke partijen. Die worden kritiekloos geciteerd. Maar het meest ergerlijk zijn de fouten en tegenstrijdigheden die ik bijna dagelijks constateer. Ik signaleer ze, meer kan ik niet doen. (Wordt vervolgd)
Thailand, 1 juni – Vanaf vandaag mogen bioscopen, schoonheidssalons, fitness clubs, sportvelden, recreatieve vijvers, ballroom dance gelegenheden, conventiehallen en dierentuinen weer open gaan. Voor mij maakt het geen verschil, want ik ben in al die jaren een paar keer naar een dierentuin geweest en eenmaal naar de bioscoop. Dat bezoek zal ik nooit vergeten want onderweg werd ik aangehouden, omdat ik mijn peuk op de grond had gegooid. Staat een boete van 2.000 baht op, maar de dienstdoende agent bood aan genoegen te nemen met 1.000, hoefde ik niet mee naar het bureau. Dat heet hier tea money. Leuke film trouwens: Good Bye, Lenin! Duits gesproken, Engels en Thai ondertiteld.
Thailand, 31 mei – Nieuws uit Thailand, mijn dagelijkse samenvatting van het Thaise nieuws op Dick’s blog, is gisteren pas tegen 17 uur (Thaise tijd) verschenen in plaats van tussen 11 en 14 uur. Toen ik nog voor Thailandblog werkte, zou ik me daarvoor geschaamd hebben, maar nu ik hobby zzp-er ben, kan het me niet schelen. De lezers in Nederland en België lopen sowieso vijf uur achter (zomertijd), ze zullen niet in hun pyjama inloggen, vermoed ik. Kreeg gisteren één mailtje van een ongeruste lezer. Da’s goed, want stel je voor dat er iets ernstigs was gebeurd. Maar dat was er niet; wat er wel was gebeurd, kan ik niet onthullen.
Thailand, 30 mei – Elke keer als ik om 6 uur beneden in de hal kom om de krant op te halen, doet de nachtwaker zijn zwarte mondkapje voor. Meestal is de krant er dan nog niet, de bezorger komt zo’n 20 minuten later. De nachtwaker lijkt me een domme man die niet weet hoe het virus zich gedraagt. Denkt hij nu werkelijk dat ik een gevaar voor hem vorm? De hal van het hotel is de veiligste plek van het hele gebouw, want aan de voor- en achterkant staan de deuren open en de wind heeft er vrij spel. Droplets, verantwoordelijk voor infecties, maken er geen enkele kans.
Thailand, 29 mei – Ik was gisteren in de bonen. Had geslapen en toen ik wakker werd, zag ik dat het 8 uur. Ik dacht: Shit, snel naar beneden om de krant op te halen die doorgaans tegen half zeven wordt bezorgd. Maar er lag geen krant. Vroeg de nachtwaker (die geen woord Engels spreekt) en de reserve-receptioniste (die een half woord Engels spreekt) waar de krant was. Ze wisten het niet. De receptioniste pleegde een belletje, maar dat had geen effect. Ik verkleedde me om de stad in te gaan en daar een krant te scoren. Tot het tot me doordrong dat het donker was, het was 8 uur ’s avonds niet ’s ochtends.
Thailand, 28 mei – Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd, zegt mijn stadsgenoot Bas van Toor, bekend van het clownsduo Bassie en Adriaan en eerder het acrobatenduo Crocksons. In Thailand wordt veel gelachen: niet in soaps, want daarin wordt gescholden dat het een lieve lust is, maar in praatprogramma’s en behendigheidswedstrijden. Ook de krant (die ik lees) biedt weinig stof om te lachen. De cartoons zijn vaak niet eens grappig, het nieuws hoogst zelden. Lachwekkend zijn proefballonnen van politici. Ze hebben ze nog niet opgeblazen of ze klappen al. Ik mag er graag de draak mee steken. Dan heb ik weer een dag geleefd.
Thailand, 27 mei – Toen ik voor het eerst in Thailand arriveerde, destijds op luchthaven Don Mueang, en kennismaakte met het verkeer in Bangkok, was de eerste gedachte die sneuvelde: Rotterdam is een grote stad. Mijn geboorteplaats schrompelde ineen tot een dorp bij de kennismaking met het chaotische verkeer. Maar toen de stad in lockdown ging, schrompelde ook de metropool ineen tot een dorp. Mijn oren kregen rust, oversteken had ik met mijn ogen dicht kunnen doen. Nu kan dat niet meer. De lockdown wordt geleidelijk opgeheven, het geluidsvolume neemt weer toe en oversteken doe ik met open ogen. Ik geef het toe: Soms verlang ik terug naar de rust van de lockdown.
Thailand, 26 mei – De keren dat ik gegeten heb in de foodcourt van Big C Extra zijn op de vingers van één hand te tellen. Waarom weet ik eigenlijk niet, misschien een keer een verkeerde keuze gemaakt. Maar nu heb ik een keukentje ontdekt dat een ruime keus aan schotels biedt. Ik koos er twee uit: gebakken gehakt en een groentegerecht met bloemkool, broccoli en nog wat, en witte rijst plus flesje koud water erbij. Het was heerlijk, dus de volgende dag teruggekomen. Ga ook de andere gerechten nog proberen. Dat alles voor 50 baht. Maar de kosten zijn niet doorslaggevend, mijn tong wel.
Thailand, 25 mei – Elke dag besteed ik in Nieuws uit Thailand op mijn blog aandacht aan de virus tracker, een overzicht van de 50 landen met de meeste besmettingen. Het valt niet mee om het nieuws eruit te peuren, want dat is meestal meer van hetzelfde: meer besmettingen, meer doden, meer herstelde patiënten. Maar gisteren bracht een verrassing. Brazilië stoomde op naar de tweede plaats met 332.382 besmette patiënten en 21.116 (!) doden, veel meer dan in Rusland (3.249) dat is ingehaald. Ter vergelijking Nederland telt 5.788 doden en België 9.212. Maar het meest opvallende van Brazilië is dat de meesten slachtoffers jongeren zijn en niet ouderen zoals in Europa. Dat komt door de armoede en ontoereikende gezondheidszorg.
Thailand, 24 mei – Opvallend bericht in de krant van gisteren: prostitutie komt voor in Thailand althans voordat alle uitgaansgelegenheden inclusief gogobars zijn gesloten wegens de coronavirus uitbraak. Verrassend, vindt u niet, want volgens de autoriteiten zijn er geen prostituees in Thailand omdat prostitutie is verboden. Alle verhalen over Thailand als seksparadijs zijn smerige leugens. Maar nu is er een forum gehouden waarop gesproken is over de ellende van sekswerksters. Horizontaal geld verdienen is er niet meer bij. En tot overmaat van ramp komen ze niet in aanmerking voor de bijstand die andere beroepsgroepen wel krijgen. Dan maar thuiswerken.
Thailand, 23 mei – Ha fijn, dacht ik, die film ken ik. Leuke film. Maar het was niet de film die ik verwachtte. Mono29 toonde gistermiddag Mrs. Doubtfire. Natuurlijk was het weer een genoegen Robin Williams met zijn expressieve gezicht aan het werk te zien maar deze film kon ik me niet herinneren. En de film die ik verwachtte, kan ik niet vinden in zijn filmografie. Daarin verkleedt hij zich als soapie en zet de hoofdrolspeler te kakken. Of vergis ik me nou en was het een andere acteur? Wie ’t weet, mag ’t zeggen. Wel onbedaarlijk gelachen.
Thailand, 22 mei – Tussen alle onzin die ik op Facebook tegenkom en kan overslaan, kom ik zo nu en dan nuttige links tegen naar interessante verhalen. Zo werd ik gisteren attent gemaakt op twee artikelen op groene.nl: een over de situatie op Aruba, Curaçao en Sint Maarten en een over lockdowns die geleidelijk worden opgeheven. Het zijn goed geschreven en informatieve artikelen, goed geresearcht ook. Ik kijk altijd als eerste wie de auteur is. Soms kom ik namen tegen van oud-studenten. Die hebben het verder geschopt dan hun leermeester. En dat is goed. Ik ben jaren geabonneerd geweest op de (papieren) Groene. Ga voortaan de website bijhouden.
Thailand, 21 mei – Een nieuwe routine dient zich aan: koffie drinken in Indulge, het café-restaurant van hotel Sukhumvit Suites, op de hoek van Asoke-Montri en Sukhumvit Road. Elke middag nadat ik Nieuws uit Thailand heb gemaakt, strijk ik er neer. Tot nu toe was ik telkens de enige klant. Het terras bestaat uit twee delen: een deel op straatniveau waar je niet mag roken en een verhoogd deel voor rokers. Het personeel kent me al, ik hoef mijn bestelling niet eens op te geven. Als ik met iemand afspreek, stel ik de zaak vaak voor. Hij is gemakkelijk bereikbaar met de MRT en skytrain. Dankzij de lockdown maakt het verkeer aanzienlijk minder herrie dan voorheen.
Thailand, 20 mei – Hanen kraaien over het algemeen bij het opkomen van de zon. Maar niet altijd. Bij mij in de buurt leeft een haan die zich niets aantrekt van de zonsopgang. Hij kraait in het holst van de nacht en dat doet hij behoorlijk lang. Andere dieren die ik vaak hoor zijn honden, katten en een duif. De honden maken het meeste kabaal, ze lijken een wedstrijd te houden wie het hardst kan blaffen. De katten kunnen ook behoorlijk tekeer gaan. De duif houdt me elke ochtend gezelschap met zijn gekoer. Kan zeker geen duivin vinden om te paren. Die zal ook last hebben van de lockdown.
Thailand, 19 mei – ’t Kan verkeren (het kan veranderen, de dingen blijven niet zoals ze zijn) was de lijfspreuk van G.A. Bredero (1585-1618), dichter, toneelschrijver en rederijker. De uitdrukking lijkt me ook van toepassing op het Thaise nieuws over mondkapjes. Aan het begin van de coronavirus crisis stond de krant elke dag vol over tekorten. Nu geen woord meer, hetgeen logisch is want waar ik ook kom, liggen ze te koop. In verschillende materialen en vormen – sommige lijken kleine schilderijtjes. Ik draag een wit katoenen mondkapje. Wennen doet ’t niet, maar in kruidenierswinkels en winkelcentra is het verplichte dracht. Zodra ik buiten sta, koppel ik het los; dat ding is zóó warm.
Thailand, 18 mei – Op verkenning geweest gisteren, want de tweede fase van de versoepeling van de lockdown was ingegaan met de heropening van onder andere winkelcentra en restaurants [in winkelcentra]. Dus mijn favo restaurants Sarica en Beer Garden in Surawong waren nog gesloten. Ook Love Scene (van de rijst met zoute vis) in Sukhumvit was dicht. Maar niet mijn favo Indiaas restaurant Kashmir, wat ik te laat zag want was al een nieuw Japans restaurant ingedoken. En tot mijn grote verrassing was het terras van Indulge open, dus na de Japanse dis daar een geurig kopje Illy koffie gedronken. Ik was de enige klant. Op de berichtgeving in de krant kun je zelden blindvaren.
Thailand, 17 mei – Gisteren is driemaal kort achter elkaar mijn temperatuur gemeten: bij een filiaal van 7-Eleven in winkelcentrum The Street, in Big C Extra bij de ingang aan de Ratchadaphisek Road en bij de ingang in de parkeergarage. Geen enkele meting was dezelfde: de uitersten verschilden bijna twee graden. Gelukkig bleek ik alle drie keren geen koorts te hebben. De eerste twee metingen werden gedaan met een thermoscanner die voor het voorhoofd wordt gehouden en qua vorm een sterke gelijkenis heeft met een klein kaliber damespistool. Ik zag ze later bij de pharmacie in Big C te koop liggen voor 2.150 baht. Ik vraag me af: hoe betrouwbaar zijn ze eigenlijk?
Thailand, 16 mei – Op vrijdag wordt mijn kamer schoongemaakt. Twee werksters verschonen het beddengoed en vegen en dweilen de kamer, een ander werkster neemt de badkamer onder handen. Die hele operatie duurt nog geen tien minuten. De badkamerwerkster neemt de lege PET flessen mee en ze krijgt mijn oude kranten. Ik zie haar ook in mijn straatje vaak in afvalbakken speuren naar spullen die geld opbrengen. Hoeveel de werksters verdienen, weet ik niet, maar veel meer dan het minimumdagloon van circa 300 baht kan het niet zijn. Vakantiegeld? Ik denk het niet, hooguit een cadeaumand met Nieuwjaar. En wie ziek is wordt niet doorbetaald. ’t Is een hard bestaan en dat is ‘t.
Thailand, 15 mei – Gisteren was 14 mei. Voor de meeste mensen die geen herinneringen aan de oorlog hebben, zal dat een dag als andere zijn geweest. Maar op die dag in 1940 capituleerde Nederland. Ik heb geen herinneringen aan de oorlog, want werd geboren in 1947 (geboortegolf), maar ik heb wel herinneringen aan verhalen over de oorlog, alhoewel mijn ouders er weinig over spraken. Gisteren dacht ik terug aan mijn vader die op 14 mei 1908 werd geboren. Toen ik klein was, las hij me voor uit Bolke de Beer. Heb het boek later gekocht; het staat ongelezen in mijn boekenkast. Als herinnering aan mijn pa.
Thailand, 14 mei – Wat je (van) ver haalt is lekker. Gisteren was zo’n dag. Alhoewel de dichtstbijzijnde Foodland een ritje van 5 minuten met een motosai (motorfietstaxi) vergt, ging ik naar Foodland op Patpong. Om daar te komen, moet ik de metro naar Sam Yan nemen en nog een stuk lopen. Sinds Bangkok in lockdown is gegaan, was ik er niet meer geweest. Stapte ook deze keer een station eerder uit, want veel lichaamsbeweging heb ik niet door mijn kluizenaarsbestaan. De ‘verre’ reis was niet tevergeefs want kon er in tegenstelling tot in de andere vestiging Mortadella kopen, mijn favoriete worstsoort, en Hunter bread, een voedzame donkere broodsoort. Missie geslaagd.
Thailand, 13 mei – Ik mag graag mensen observeren en jureren. Dat doe ik tijdens mijn middaguitstapje naar Big C Extra, waar ik met een bekertje koffie van 45 baht neerstrijk op een bankje bij de in/uitgang. Omdat gezichten grotendeels bedekt zijn, beoordeel ik alleen benen en borsten van vrouwen en bij mannen kijk ik naar hun motoriek – sommigen bewegen hele gracieus. Ik let ook op lichaamsomvang (zie veel obese kinderen langskomen), haardracht en kleding. Jeans met rafels en gaten krijgen een dikke onvoldoende, hotpants een dikke voldoende. Ook plastic tassen krijgen een dikke onvoldoende. Teksten op T-shirts verrassen me zelden, gemiddeld geef ik een genadezesje.
Thailand, 12 mei – De uitbaatster van Bongo Congo, het eethuisje waar ik vanwege de lockdown te vaak de warme maaltijd gebruik, heeft een schelle stem, die het geluid benadert van een cirkelzaag. Dat zou niet eens zo erg zijn als ze haar mond hield, maar gisteren was ze constant aan het woord. Ik moest deze maal ook langer dan gebruikelijk op mijn eten wachten. Zij en de kokkin, zo bleek, waren druk met het bereiden van een maaltijd die de kokkin later wegbracht. Tijdens de maaltijd zette de bazin twee partjes doerian op tafel, een vrucht met een penetrante geur die braakneigingen oproept. Heb vriendelijk bedankt voor het spontane gebaar.
Thailand, 11 mei – Terwijl ik in eethuisje Bongo Congo aan een kopje koffie zat dat Espresso moest voorstellen, liep de nachtwaker van mijn hotel voorbij op weg naar zijn werk. Lopen kun je het niet noemen, het is meer sjokken met zijn voeten in de V-stand, bekend van Charlie Chaplin. Hij ziet er wat shabby uit in zijn versleten spijkerbroek en vale bedrijfsgroene shirt, die wel een wasje kunnen gebruiken. ’t Is geen geinponem. Ik heb de man nooit zien lachen, nooit vrolijk zien kijken. Meestentijds zit hij te turen op zijn mobieltje en elke dag biedt hetzelfde ritueel: sjok, sjok. Wat een vegetatief bestaan.
Thailand, 10 mei – Ik las eens een interview met een man, een helikopterpiloot, die was gecrasht in de oceaan en wekenlang in een dinghy had rond gedobberd tot hij vaste wal bereikte. De vraag was: Hoe heeft u kunnen overleven zonder hoorndol te worden? Hij antwoordde: Discipline. Door elke dag een streng rooster te volgen. Dezelfde overlevingsstrategie volg ik bij de lockdown die mijn bewegingsruimte beperkt. Dus veeg en dweil ik elke dag mijn kamer, ontbijt op een vast tijdstip, doe de afwas, neem een douche, doe een handwasje, doe boodschappen. Maak elke dag trouw de rubriek Nieuws uit Thailand op mijn website. Ik word niet kierewiet.
Thailand, 9 mei – De kapper die me onderhanden heeft genomen (zie FB van woensdag en donderdag) is harder tekeer gegaan dan ik had gewild. Mijn haar ligt plat op mijn hoofd, waardoor mijn kapsel lijkt op dat van Adolf Hitler; een associatie waarmee ik niet blij ben. Hopelijk ben ik de enige die de overeenkomst ziet. Als tweede valt op dat ik een smal gezicht heb, zeg maar mager, en dat werd verhuld toen ik een baard had. Niet dat ik terug verlang naar mijn baard want hij was knap warm en zat ook in de weg bij het eten. Tja, elk nadeel…. Weet u wel.
Thailand, 8 mei (vervolg van gisteren) – Aan kappersbezoeken zijn strenge eisen gebonden, had ik in de krant gelezen en op journaals gezien. Klanten dienden een afspraak te maken, buiten te wachten op hun beurt, na elke knipbeurt dienden stoel en gereedschap grondig te worden gedesinfecteerd, klanten moesten te allen tijde een mondkapje dragen en de stoelen dienden tenminste 1,5 meter van elkaar verwijderd te zijn. Ik had een afspraak gemaakt. Toen ik arriveerde, zaten drie klanten binnen te wachten. Ze hadden het nakijken toen ik aan de beurt was. Van al die eisen heb ik niets gezien. Alleen de kapper en een kapster droegen een mondkapje. Dus…..?
Thailand, 7 mei – Santa Claus is niet meer. Zo werd ik soms genoemd omdat ik een baard had (gekregen) waardoor ik vaag op hem leek. Maar gisterochtend kwam daar abrupt een eind aan. Kon eindelijk naar de kapper, die een maand was gesloten vanwege de lockdown. In een half uur maakte hij korte metten met de gelijkenis en ging ook de helft van mijn kapsel eraan. De sluiting van kapsalons kwam wel erg ongelegen want april is de heetste maand van het jaar en nog steeds is het zweten. Maar de operatie heeft wel enige verlichting gebracht. Ben benieuwd wat mijn nieuwe bijnaam wordt.
Thailand, 6 mei – Wie durft nog het woord corona in zijn mond te nemen als dadelijk [?] de crisis voorbij is? Wie heeft nog de vermetele moed om Corona bier te bestellen? Blijft de brouwer zijn bier zo noemen of wordt het herdoopt in bijvoorbeeld Victorie bier? Corona is ook een Latijnse meisjesnaam die voornamelijk in Duitsland wordt gebruikt. Krijgen deze kinderen een nieuwe naam of wordt het een geuzennaam? En wat doen we met de corona (lichtkrans) die om de zon en maan te zien is bij een zons- en maansverduistering? Nooit meer wil ik het gehate woord horen of lezen. Het c-woord dient uit ons collectief geheugen te verdwijnen, in alle woordenboeken geschrapt te worden. Afgesproken?
5 mei – De twee terreinen verkend, waar ik vaak kwam voordat Bangkok in lockdown ging. Sinds zondag mogen eateries (kleine eetgelegenheden, vaak op straat) weer open, maar restaurants blijven gesloten. Dus kan nog steeds niet terecht in Sarica (roergebakken gehakt met basilicum) en Beergarden (curry) aan de Surawong Rd en Took Lae Dee, het restaurant van Foodland in Patpong. Zelfde laken en pak op mijn andere jachtveld met Love Scene aan Sukhumvit Rd soi 23 (gebakken rijst met zoute vis) en het Indiase restaurant Kashmir (dal soup, foto). Blijft over: Bongo Congo op de hoek van mijn straat.
Thailand, 4 mei – Ik beschuldigde de programmeur van televisiekanaal Mono29 er gisteren van een verknipte geest te zijn vanwege zijn voorliefde voor geweldsfilms. Maar soms programmeert hij ineens kwaliteitsfilms, zoals zaterdagavond The Exception, gebaseerd op de roman The Kaizers Last Kiss, een romantische oorlogsfilm over het verblijf van de Duitse keizer Wilhelm II in Doorn tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ik heb geen enkel schot of vechtpartij gezien, wel een ontluikende liefde tussen huishoudster Mieke de Jong en een Duitse Wehrmacht officier. De film, opgenomen in een landhuis in België, springt losjes om met de historische feiten, maar dat maakte hem niet minder interessant. Graag meer goeie films, meneer Verknipt.
Thailand, 3 mei – Welke verknipte geest programmeert Mono29? Het enige criterium lijkt geweld. Elke film waarin wordt geschoten, gemoord, brand gesticht, gevochten, is geschikt. Nooit zoveel auto’s gezien die als wrak eindigden. En het zijn niet alleen mannen die gek zijn op vechten. Ook vrouwen kunnen er wat van, soms zelfs beter dan mannen. Het zijn jaloerse types die het liefst stoken om de vriend van hun concurrentes los te weken. Op zaterdag worden veel tekenfilms vertoond, maar die zijn niet minder gewelddadig. Ik vind ze lelijk, die figuurtjes hebben van die rare ogen alsof ze aan Graves’ orbitopathie lijden.
Thailand, 2 mei – Zou ik mijn kinderjaren willen overdoen? En zo ja, wat zou ik willen veranderen? Mijn moeder had gewild dat ik, derde kind, een meisje was. Daarom krulde ze mijn haar. Maar daar bleef het bij, ze kleedde me niet in meisjeskleren, ik kreeg ook geen poppen. Het bleef bij een vrome wens, want ook het laatste kind was een jongen. Haar zussen deden het beter, die kregen wel meisjes. Ik heb nooit een meisje willen zijn. Nooit gedacht: Ik ga voortaan een rok dragen. Wel eens gedacht: Had ik maar een zusje gehad. Die had ik kunnen vragen: Zou jij een jongetje willen zijn?
Thailand, 1 mei – Ik heb er genoeg van, het moet stoppen, het leven moet zijn normale gang hernemen. Geen mondkapjes, geen gezichtsschermen, geen social distancing, geen avondklok, geen verbod op bijeenkomsten en party’s, nergens meer kruizen op zitplaatsen, nergens meer stroken op de vloer op 1,5 meter afstand van elkaar, niemand meer gekleed in een hazmat. Als ik morgen wakker word, moet het een nachtmerrie zijn geweest. En om te voorkomen dat een nieuw coronavirus de kop opduikt, dienen alle vleermuizen in de hele wereld vergast te worden. Want dat zijn de boosdoeners en ze zijn niet eens mooi. En alle markten waarop wildleven wordt verkocht, dienen verboden te worden.
Thailand, 30 april – Terwijl ik koffie dronk op een bankje voor Big C Extra, wat ik elke dag doe om er even tussenuit te zijn, passeerde een vrouw die ik wel had willen uitnodigen in mijn kamer voor een kopje thee met een mariakaakje en nog meer. Ze gaf me een label met de tekst God is Love en enkele bijbelteksten zoals de bekende tekst uit 1 Korintiërs 13 over de liefde. ‘Al sprak ik de talen van alle mensen en die van de engelen – had ik de liefde niet, ik zou niet meer zijn dan een dreunende gong of een schelle cimbaal.’ En verder: ‘De liefde is geduldig en vol goedheid. De liefde kent geen afgunst, geen ijdel vertoon en geen zelfgenoegzaamheid.’ Een mooiere tekst over liefde ken ik niet.
Thailand, 29 april – Revolutionaire ontwikkeling in de Thaise soap: de kus rukt op. Al enige tijd valt het me op dat de lippen van twee geliefden elkaar raken. Dat zag je vroeger niet. Dat ze elkaar zouden gaan kussen, werd aan de verbeelding van de kijker overgelaten. Een scène stopte als de lippen nog enkele centimeters van elkaar verwijderd waren. Het zijn nog geen hartstochtelijke zoenen, die nu te zien zijn, ze duren nog kort, maar het gaat de goede kant op. Ik denk dat het niet lang zal duren of we zien een tongzoenend paar. Een homokus is voorlopig nog een brug te ver, maar die gaat er zeker ooit komen.
Thailand, 28 april – Ging vroeg naar 7-Eleven, half 6, het was nog aangenaam fris. Werd geholpen door een meisje dat niet wist wat ze met de tosti ham kaas aan moest. Het zal haar eerste werkdag geweest zijn. Ze vroeg niet aan de anderen wat ze ermee moest doen, de anderen hielpen haar ook niet. Ze stopte de tosti met verpakking in de magnetron. Die kwam er verkreukeld uit. Ik vroeg me af: wordt nieuw personeel niet ingewerkt? En waarom vraagt het meisje niet om hulp, durft ze dat niet? Ze wist ook niet waar de Marlboro red in het schap ligt, maar dat weten meer collegaatjes niet.
Thailand, 27 april – Thaise soaps worden opgenomen in dure villa’s die kitcherig zijn ingericht. De spelers dragen kleding die net uit de kledingwinkel lijkt te zijn gekomen. De auto’s waarin ze rijden, zijn dure merken. Die lijken ook net uit de showroom te zijn gekomen. Als ze in een ziekenhuisbed liggen om te spelen dat ze ziek zijn, zien ze er helemaal niet ziek uit. Ruzies worden overgeacteerd, gevechten overtuigen niet. Als een jongeman een jonge vrouw wil kussen, deinst ze terug. Nooit zie je een kus. Als ze in bed liggen, hebben ze het laken hoog over zich heen getrokken. Er wordt veel, heel veel gepraat in die soaps. Thaise soaps zijn gefilmde hoorspelen.
Thailand, 26 april – Ik herontdek de stroopwafel. Ik kan de dag niet heugen dat ik voor het laatst een stroopwafel heb gegeten. Dat moet in mijn kinderjaren geweest zijn, alhoewel ik nooit zo’n zoetekauw was. At liever een rolmops dan een gebakje. Op de markt op het Veerplein in Vlaardingen liep ik vaak langs een kraam waar stroopwafels werden gebakken, maar ik heb ze nooit gekocht. En nu in Thailand zet ik mijn tanden er weer in. Om niet helemaal vast te roesten, ga ik elke dag naar Big C Extra, koop er een bekertje koffie en een caramel waffle. Lekker hoor!
Thailand , 25 april – Ik kreeg bijna tranen in mijn ogen bij het einde van de Disney film Cinderella dat zoals elk sprookje happy eindigde. Het glazen muiltje dat Assepoester had verloren, bleek perfect te passen aan haar voet en niet aan de voeten van de twee lelijke dochters van haar kwaadaardige stiefmoeder. Maar verder veroorloofde de scriptwriter zich wel erg veel vrijheden. Assepoester te paard die zich aan de manen van het dier vasthoudt en onderweg de prins tegenkomt. Heb ik nooit gelezen. Ook niet Assepoester die boodschappen op de markt doet. Of de stiefmoeder die één muiltje kapot slaat dat Assepoester had verborgen. Ik vind het een verkrachting van Moeder de Gans, zo’n eigen interpretatie.
Thailand, 24 april – Waar heeft een bevolking die in barre nood verkeert, behoefte aan? Aan films met Arnold Schwarzenegger die de een na de ander doodschiet? Aan kookprogramma’s waarin gerechten worden bereid die alleen in sterrenrestaurants op het menu staan? Aan zangwedstrijden waarin kandidaten denken dat ze kunnen zingen? Aan quizen, behendigheidswedstrijden, soaps? Aan praatprogramma’s waarin ‘deskundigen’ aan de hand van grafieken, overzichten, cijfers uitleggen hoe erg het allemaal is. Aan peptalks van de premier dat we moeten samenwerken of preken van meestal te dikke monniken die berusting prediken? Aan shows van bekende artiesten die bekend willen blijven? Ik denk aan muziek: Mooie muziek, luister maar. https://youtu.be/hlK7eGsAu84
Thailand, 23 april – Ik zou een waardeloos jurylid zijn van het kookprogramma Iron Chef Thailand, waarin twee kandidaten de culinaire degens met elkaar kruisen. Hoe het bereide gerecht eruit ziet en hoe creatief de ingrediënten zijn verwerkt, interesseert me niet – als ik het laatste al zou kunnen beoordelen. Mijn beoordeling is het resultaat van twee vragen: Is het lekker? En: Vult het de maag? Als ik zie wat er op de bordjes ligt die voor de juryleden worden neergezet, vrees ik dat ze allemaal een onvoldoende krijgen voor maagvulling. Blijft over: Smaakt het? Ik heb de keuze tussen: Ja, heerlijk; Nee, smerig en Hmmm, iets er tussenin.
Thailand, 22 april – De Thaise premier Prayut is een stoethaspel. Zag hem in het journaal, hij droeg zo’n goedkoop mondkapje dat niet eens strak op zijn gezicht aansloot. Het gleed voortdurend van zijn neus waardoor hij het telkens moest terugduwen. Dat was een koddig gezicht. Maar vaak draagt hij geen kapje wanneer hij de bevolking toespreekt. Dan zijn er geen anderen bij hem in de buurt, dus voldoet hij aan de eis van social distancing. Ik vraag me wel eens af: zou hij betreuren op slinkse wijze premier te zijn geworden na 5 jaar junta? Hij heeft een niet te benijden taak. Maar ik heb geen medelijden met hem; had hij maar in de kazerne moeten blijven.
Thailand, 21 april – Zag de film The Hitman’s Bodyguard, volgens Wikipedia een ‘komische’ actiefilm (uit 2017), maar wat er nu zo komisch was aan al dat geschiet en gevecht, is me ontgaan. De gevechten in de films met Jackie Chan zijn pas echt grappig. Maar de Lijfwacht van de Huurmoordenaar boeide me niet vanwege de geweldsscènes, ook niet vanwege de plot waarvan ik niets snapte, maar vanwege de locaties waar de film grotendeels was opgenomen: de binnenstad van Amsterdam. Erg leuk om grachten en straten te zien die me bekend voorkwamen, want ik heb nog een blauwe maandag in Amsterdam op kamers gewoond. Let wel: Als (chauvinistische) Rotterdammer maak ik me niet schuldig aan Amsterdam-bashing.
Thailand, 20 april – Nog nooit is zo vaak de temperatuur bij me gemeten als momenteel. Elke keer als ik boodschappen doe in een 7-Eleven, bij Big C Extra en The Street houdt een personeelslid een thermoscanner voor mijn voorhoofd. Tijdens mijn vroegere ziekenhuisbezoeken werd altijd de temperatuur via mijn oor gemeten. In mijn kinderjaren bestond alleen de kwikthermometer. Op het puntje smeerde mijn moeder wat vaseline en dreef het ding in een bepaalde lichaamsopening, wat een onaangenaam gevoel was. ’t Moest er enkele minuten blijven waarna het Oordeel volgde: naar school of naar bed.
Thailand, 19 april – Twee provincies beginnen langzaam de touwtjes te vieren. In één gaan de winkels met mobieltjes weer open, in de ander de restaurants. Ze moeten wel wat heet ‘social distancing’ toepassen, dus klanten 1,5 meter uit elkaar houden. De gouverneurs van beide provincies hebben dit besluit genomen omdat het aantal nieuwe besmettingen slinkt. Ik zal de dag prijzen wanneer ook in Bangkok de restaurants weer open mogen. Kan ik weer in mijn geliefde Sarica aan de Surawong Rd roergebakken gehakt met basilicum en witte rijst eten. Of knoflookrijst – ook niet te versmaden. Of spaghetti met venusschelpen. Het water loopt me nu al in de mond en ik heb nog geen hap genomen.
Thailand, 18 april – Gisteravond op Mono29 Murder on the Orient Express. Ik geloofde mijn ogen niet want dit kanaal grossiert in geweldfilms met Arnold Schwarzenegger, Sylvester Stallone en Jean-Claude van Damme. Moet de film jaren geleden gezien hebben, heb misschien het boek gelezen, dus weet dat het om de vraag gaat: whodunnit? In gedachten stap ik in Parijs op de trein. Verlustig mij aan de luxe. Krijg ontbijt op bed met een zacht gekookt eitje, dineer in de restauratie, besprenkeld met champagne, drink whisky met één klontje ijs in de bar. Wat mij betreft wordt er weer een moord gepleegd, het liefst een passiemoord, maar niet door mij.
Thailand, 17 april – Regels zijn regels, daar is geen speld tussen te krijgen. Dus mag ik niet eten in eethuisje Bongo Congo op de hoek van de straat, maar moet mijn eten meenemen naar mijn kamer en daar opeten. Da’s minder gezellig, want in BC kan ik naar buiten kijken. Niet dat daar spannende dingen gebeuren, maar het is beter dan het (ontbrekende) uitzicht in mijn kamer. Heeft het verbod nut? In mijn geval niet want ik was meestal de enige klant. En de keren dat er andere klanten waren/kwamen, zaten we meters uit elkaar, dus voldeden aan de eis van ‘social distancing’. Maar dat snapt een eenvoudige koddebeier niet.
Thailand, 16 april – De rigoureuze categorisering in heteroseksueel, homoseksueel, biseksueel, metroseksueel, spornoseksueel en wat er verder nog aan typeringen zijn, is niet bruikbaar in Thailand. Ik doel niet op transseksuelen, ladyboys, kathoey maar op jongemannen met feminiene trekken, waardoor ik soms in verwarring raak: is dit nu een man of een vrouw? Je hebt ook jonge vrouwen die door hun kapsel, kleding en motoriek op mannen lijken. Die verwarring ken ik niet uit Nederland. Toen ik in Kameroen woonde en werkte, zag ik mannen die hand in hand liepen. Dat was (in ’t begin) al even verwarrend. Conclusie? Niets is wat het lijkt.
Thailand, 15 april – Twee series op tv-kanaal Mono29 zijn een verademing te midden van alle geweldfilms. Eindelijk eens geen moorden, gevechten, branden, ontploffingen, achtervolgingen enzovoort die het scherm bevuilen. Ik doel op World Voyage en Life below zero, de natuurfilms laat ik buiten beschouwing want daarin wordt ook veel gedood. World Voyage toont documentaires op velerlei gebied; het enige criterium is: is ‘t interessant? Een aardige aflevering ging onlangs over een initiatief van een 10-jarige jongen in Tasmanië, gericht op daklozen. Hij bindt warme kleding aan bomen met de mededeling ‘Free on a tree. If you need this it’s yours’. Op de mensen die onder nul leven, ben ik niet jaloers. Dat zal niemand verbazen.
Thailand, 14 april – De lockdown en avondklok zijn niet de enige hinder die ik momenteel ondervind; ook de temperatuur van 40 graden (40+ in mijn kamer) is bepaald onaangenaam. Soms biedt naar buiten vluchten enig soelaas maar alleen als het waait. Ik mis ook mijn uitstapjes naar Si Lom en Surawong. Wanneer kan ik weer neerstrijken in restaurant Sarica om mijn favoriete gerechten te verorberen en daarna in de Chicken bar uit te buiken met koffie en water? De tv biedt er een ruime keus aan sportkanalen: badminton, snooker, golf, voetbal. Ging er om de andere dag aan het eind van de middag naar toe. Ik maak het uitstapje nu in gedachten; dat kan nog steeds.
Thailand, 13 april – Wie nu nog denkt dat Thailand een seksparadijs is, heeft zijn ogen in z’n zak. Want alle gogo bars zijn gesloten. Geen jonge meiden meer in bikini die verveeld rond een paal kronkelen; geen jongens meer in slipje die hun kruis masseren om de bobbel zo groot mogelijk te maken. Hoerenlopers kunnen nergens meer terecht of zouden de meiden van plezier nu thuis werken, net als vele kantoormedewerkers op aanraden van de overheid? Tal van beroepsgroepen zijn veroordeeld tot niets doen. Alleen de bezorgdiensten van voedsel profiteren van de lockdown. Artsen en verpleegsters zijn de nieuwe Helden.
Thailand, 12 april – Er is veel vrouwelijk schoon te zien in Thaise soaps. Het zijn allemaal slanke types met lange sexy benen. Als oudere jongere ben ik er niet ongevoelig voor. Maar ik weet zeker dat ik stante pede impotent word als ze hun mond open doen. Zelden hoor ik een Thaise vrouw met een zinnenprikkelend stemgeluid. Ze maken het geluid van een kanariepiet. Bij mij in de buurt heb ik nog nooit een vrouw gezien van wie ik opgewonden raak. Ze zijn er niet en als ze er wel zijn, lopen ze mij glad voorbij. En geef ze eens ongelijk. Ik ben geen Adonis – nooit geweest trouwens.
Thailand, 11 april – Ik ben een actieve niet-kijkende televisiekijker. Dat klinkt paradoxaal, maar het kan. De televisie bood de afgelopen tijd: Legend of the dragon pearl, Genghis Khan, First Love, Enemy at the gates en The Departed. Had het geluidsvolume naar een minimaal niveau teruggedraaid. Zo nu en dan gekeken. Mij verbaasd dat de acteur die Genghis Khan speelde een jongeman was die helemaal niet het uiterlijk van een barbaar had. De vijand die aan de poort staat, speelt in 1942 in Stalingrad. De stad heet nu Wolgograd, ben er jaren geleden geweest. Die stad is volledig verwoest, maar het Duitse leger liep vast in de Russische winter. Eén pand herinnert aan de verwoesting.
Thailand, 10 april – Mijn kluizenaarsbestaan biedt weinig mogelijkheden tot verstrooiing. Ik zap soms langs televisiezenders, maar die bieden virusnieuws, soaps, herhalingen van zang- en kookwedstrijden en films die me zelden boeien. Ik speur ook op YouTube naar muziek, voornamelijk wereldmuziek. En ik kijk soms naar Keuringsdienst van Waarde. Laatst over aardbeien, want ik heb nog als vakantiewerk aardbeien geplukt op Rozenburg. Ik ben een kritische aardbeieneter. Thaise aardbeien vallen af: die zijn hard en zuur, vaker geel dan rood. Nederlandse aardbeien zien er mooi uit, maar ze zijn vaak waterig. KvW sprak met een banketbakker die een aardbeienfraisier maakte. Nooit van gehoord. Leek me een heerlijk taartje, mits met aardbeien van de volle grond gemaakt.
Thailand, 9 april – Drie films gezien op de tv: The extraordinary adventures of Adele Blanc-Sec, Rise of the legend en Transformers: Age of Extinction. Overeenkomst: Geen idee waarover ze gingen. Leukste van de drie: de Chinese film. Want had een rustig tempo zonder de nerveuze montage van de Transformers, mooie vechtscènes, mooie kostumering, mooie locaties – ook de meest realistische van de drie. Soms wenste ik er geleefd te hebben, niet als arme sloeber, maar als welgestelde mandarijn met minimaal drie gemalinnen, met wie ik om beurten sliep [zoals in de film Raise the red lantern]. Ik zou als tijdverdrijf haiku schrijven en op de erhu spelen. Lijkt me een mooi leven.
Thailand, 8 april – Bij het betreden van Big C Extra werd mijn temperatuur gemeten. Had 37,2 oftewel 0,3 graden onder de gevarengrens van 37,5. Moest gaan zitten en dacht: dat kan niet, heb afstand gehouden van anderen. De vorige keer stond mijn kacheltje op 35,5. En inderdaad na enkele minuten gaf de thermometer (die de vorm van een pistool heeft en tegen je voorhoofd wordt gehouden) 36,6 graden aan. Dus kreeg ik een stickertje dat ik goedgekeurd was door de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen of zoiets. Heb onder andere Goudse kaas gekocht en een nieuw mondkapje, want mijn huidige mondkapje, zo’n flodderding, heb ik al te lang gedragen.
De columns van 4 t/m 7 april ontbreken omdat Dick’s blog onbereikbaar was.
Thailand, 3 april – De sluiting van restaurants om de verspreiding van het coronavirus te voorkomen leidt in mijn geval tot een enorme verspilling van plastic, een euvel waaraan de overheid juist een eind wil maken. Na de maaltijden die ik ophaal bij Congo Bongo, zit ik opgescheept met twee en soms drie plastic bakjes, een plastic beker en een plastic zak. Het zou veel beter zijn wanneer ik de gerechten kon meenemen in een gamel. Ideaal systeem dat ik ken uit mijn kinderjaren toen ons gezin elke zomer een huisje huurde op een vakantieverblijf in Epe. Het had een centrale keuken die warme maaltijden leverde in gamellen: vier gestapelde pannetjes, bijeen gehouden door een beugel.
Thailand, 2 april – Grote verrassing gisterochtend. Had me al gekleed en een mondkapje voor gebonden om in Sukhumvit een krant te halen, zoals ik de voorgaande dagen had gedaan, bleek de krant bezorgd te zijn, hoewel de bezorger had gezegd tot 6 april weg te blijven. Ben toch gegaan, want zo’n uitstapje vormt een aangename onderbreking van mijn kluizenaarsbestaan. En ik gun de oude baas bij wie ik de krant kocht, zijn inkomsten uit de verkoop. Het tweede exemplaar ongelezen bij het oud papier gelegd, inmiddels al weer een forse stapel die ik cadeau doe aan een van de werksters, net als mijn PET-flessen. Doe aan afvalscheiding en armoedebestrijding.
Thailand, 1 april – Afgezien van de journaals en (te veel) praatprogramma’s die bol staan van het virusnieuws, is het business as usual op de televisie. Dezelfde soaps, dezelfde kookprogramma’s en -wedstrijden, dezelfde zangwedstrijden onderbroken door irritante reclames voor wasmiddelen, softdrinks enz. De programma’s zijn allemaal reruns, opgenomen in gelukkiger tijden toen niemand nog een mondkapje hoefde te dragen. Behalve dan de enkeling die zo’n ding droeg in het verstikkende verkeer, of omdat hij verkouden was. Wanneer komen die tijden terug? In Wuhan (foto), het epicentrum van de pandemie, worden na twee maanden volledige lockdown de eerste touwtjes gevierd. Maar elders in de wereld stijgt nog steeds het aantal besmettingen en doden. Dus???
Thailand, 31 maart – Het was gisteren maandag, dus zal Mono29 hebben gedacht: dan laten we What happened to Monday zien. Dat is een sciencefictionfilm over een wereld waarin een Child Allocation Bureau toezicht houdt op een streng beleid van één kind per gezin. ’t Is geen film waarvan je vrolijk wordt en dat geldt trouwens voor bijna alle films op dit tv-kanaal, dat grossiert in geweldfilms. Nooit zie ik eens een gezellige lachfilm, een leuke dijenkletser. Da’s jammer want in deze barre tijden van lockdown en onafgebroken virusnieuws heb ik – en ik denk met mij veel anderen – wel behoefte aan enige vrolijkheid ter verstrooiing.
Thailand, 30 maart – Mijn huidige kluizenaarsbestaan levert weinig inspiratie op voor een column op Facebook. Nu mijn uitstapjes naar het ‘centrum’ (heeft Bangkok eigenlijk wel zoiets als een centrum? ’t Is een metropool met vele centra) zijn weggevallen, maak ik niets meer mee, zie ik geen T-shirts langskomen met leuke, prikkelende, raadselachtige teksten enz. Ik heb nog een klein voorraadje en dan houdt het op. De laatste die ik noteerde, stond op een heuptasje en luidde: All you need is less, oftewel: We moeten consuminderen. De Thaise regering lijkt eerder het tegendeel na te streven, die heeft als beleid: All you need is more. Maar de lockdown zet er een dikke streep door.
Thailand, 29 maart – Gisteren boodschappen gedaan bij Foodland. Bij binnenkomst werd mijn temperatuur gemeten. Mocht doorlopen. Ik kom voor het eerst in deze vestiging van Foodland. Voordat de lockdown in ging, ging ik naar de Foodland in Patpong, nadat ik had gegeten bij Sarica. Is het niet raar, dat ik er nu pas kom? Op de motosai is het een paar minuten rijden. Het filiaal maakt deel uit van winkelcentrum The Street. Zag dat er ook een postkantoor is. Daarvoor geldt hetzelfde als voor deze Foodland. Ging altijd met de metro naar een postagentschap een stuk verder. Dat hoeft dus ook niet meer. Corona wees me de weg.
Thailand, 28 maart, 19 uur – In de hal van het hotel zitten de receptionist en nachtwaker naar de televisie te kijken. Beiden dragen een mondkapje. Raar gezicht. Denken ze besmet te kunnen worden door de televisie? Die bombardeert ze de hele dag in journaals en praatprogramma’s met informatie over de virusepidemie, geïllustreerd met infographics en overzichten. Wel onderbroken door soaps met veel geweld en reclamespotjes. Wat denken ze: de overheid zegt dat we een mondkapje moeten dragen dus dragen we elke minuut van de dag (en nacht?) een mondkapje? Misschien moet de overheid eens vertellen: Van tv kijken kunt u niet ziek worden, wel afgestompt raken.
Thailand, 27 maart – Sinds woensdag is het verplicht een mondkapje te dragen in trein en metro. Dus ik bond zo’n ding om toen ik de metro nam naar een printshop om kopieën te laten maken van mijn paspoortpagina’s. Ik had er niet eerder een gedragen. Wat is zo’n ding warm en wat voelt het onaangenaam. Gelukkig heb ik de metro voorlopig niet nodig, want alles is dicht in het centrum. Op straat is mijn bescherming afstand houden (social distancing). Naar de 7-Eleven ga ik in de stille uurtjes. Ja, het leven wordt er niet gemakkelijker op. Ineens is de wereld compleet veranderd.
Thailand, 26 maart – Vandaag gaat de noodtoestand in. Die geeft premier Prayut ongekende bevoegdheden, eigenlijk dezelfde die hij als hoofd van de militaire junta had. De nieuwe beperkende maatregelen, zoals een reisverbod dat ingesteld kan worden, komen eigenlijk te laat want Bangkok is al leeggelopen. En geef de vertrekkers eens ongelijk. In Bangkok hebben ze geen cent om te makken, in hun geboortedorp kunnen ze overleven. En nu maar hopen dat ze het virus niet hebben meegenomen, want dan is Leiden, pardon Thailand, in last. Voor mij maakt de noodtoestand geen verschil. Ik leefde al als kluizenaar.
Thailand, 25 maart – Op de Thaise televisie zijn verschillende zangwedstrijden te zien, Thailand’s Got Talent of hoe ze ook mogen heten. Zag laatst een aflevering met (gillende) meiden op de publieke tribune, van wie tot mijn grote verbazing niemand een mondkapje droeg. Tenzij het een herhaling was van een oude aflevering van voor de coronavirus uitbraak, werd wel een heel slecht voorbeeld gegeven. Want plaatsen waar veel mensen dicht bij elkaar zijn, zijn bronnen van besmetting. Juist daar is het dragen van een mondkapje noodzakelijk. Misschien zijn alle toeschouwers gescreend, maar dan nog is bescherming gewenst want het virus heeft een incubatietijd van twee weken.
Thailand, 24 maart (Vervolg van gisteren) – Welk verschil maakt het afgekondigde restaurantverbod voor mij? Tot zondag at ik om de andere dag in Bongo Congo op de hoek van mijn straatje. Ik was de enige klant. De weinige keren dat een andere klant kwam, ging die een stuk verder zitten. Vanaf zondag haal ik de maaltijd op en verorber die in mijn kamer. Daar zit ik ook alleen. Wat is het verschil? Ik moet nu mijn bordje en bestek zelf afwassen. Om te variëren zou ik een kant-en-klare maaltijd in 7-Eleven kunnen kopen die daar in de magnetron wordt opgewarmd. Maar ik ben nog geen smakelijke maaltijd tegengekomen. Dus??? Over Sarica en Love Scene schreef ik gisteren al.
Thailand, 23 maart – Ik kan drie weken niet eten in Sarica (Surawong Road), Love Scene (Sukhumvit soi 23) of Bongo Congo (aan het eind van mijn straatje), want de gouverneur van Bangkok heeft besloten 26 etablissementen tot 12 april te sluiten. Ik had me ook voorgenomen naar de kapper te gaan om mijn baard er te laten afhalen en mijn kapsel onder handen te laten nemen; gaat niet door. Eten afhalen mag wel. Da’s bij Bongo Congo geen probleem, ik kan in mijn kamer eten. Maar de andere twee? Misschien moet ik een picknickmand aanschaffen en een matje op straat leggen om zo te eten. Hoe ernstig is de situatie? 559 besmettingen en 1 dode op een bevolking van 69,6 miljoen inwoners. (Wordt vervolgd)
Thailand, 22 maart – Gisteren poolshoogte genomen op Sukhumvit en geconstateerd dat je in Thailand nooit weet waar je aan toe bent. Neem het dragen van mondkapjes. Op de beeldschermen op de metroperrons loopt een ticker waarop personen die koorts hebben of hoesten wordt gevraagd een mondkapje te dragen. Maar posters zeggen: Wear a mask 100%; dus te allen tijde. Op de roltrappen luidt het advies (in koeienletters): houd de leuning goed vast en loop niet. Maar de skytrain zegt: Sta rechts stil, loop links. De poolzaal Twins aan Sukhumvit soi 23 was gesloten, in restaurant Love Scene (foto) weer genoten van gebakken rijst met zoute vis. Was de enige klant.
Thailand, 21 maart – Ik ben coronavirusnieuwsmoe, een woord dat in Scrabble een flink aantal punten zou scoren, indien het op één regel past en voorkomt in de driedelige Van Dale, die het laatste woord heeft bij geschillen over de toelaatbaarheid van woorden. Ik merk het aan mijn dagelijkse nieuwsrubriek Nieuws uit Thailand. Bangkok Post, mijn belangrijkste nieuwsbron, staat bol van de virusberichten. Zodra ik de krant opensla, zakt mijn stemming tot 0 Kelvin en dat is min 273 graden Celsius. Lager kan niet. Om niet in een algehele staat van lamlendigheid te vervallen, licht ik er één uit en geef van de andere een link naar de website. Nog geen klachten ontvangen van lezers; misschien zijn die ook coronavirusnieuwsmoe.
Thailand, 20 maart – Kijk naar het journaal op kanaal 7, ditmaal voorgelezen door twee vrouwen. De één praat, de ander knikt met haar hoofd; dan praat de ander en knikt de één. Eén is gekleed alsof ze na het werk naar een party moet, de ander draagt iets eenvoudigs. Zoals altijd worden de begeleidende beelden eindeloos herhaald, want journaallezers zijn lang aan het woord. Sommige beelden komen me bekend voor, want het nieuws ken ik al al uit de krant. Items worden soms geïllustreerd met cijfers die duiden op PM2,5 stofdeeltjes of beurskoersen; het cijfer 19 verwijst naar het coronavirus. Zag prinses Sirindhorn met mondkapje, zo’n blauw flodderding, niet eens het betere duurdere model.
Thailand, 19 maart – Woensdag, 16.45 uur. Zit moederziel alleen in Sarica, mijn favoriete restaurant aan de Surawong Road. De gebruikelijke hard pratende en lachende Japanners ontbreken, de vier personeelsleden drentelen heen en weer, één is lang aan het bellen, wat eigenlijk streng verboden is door de baas. Ik heb geluk: de regering heeft bars gesloten, restaurants niet. In Patpong zijn alle gogo bars, massagesalons en de meeste poolzalen gesloten. De gebruikelijk rij met ladyboys en jongens-masseurs ontbreekt. Waarom de Paddy Field open is, begrijp ik niet – dat is toch echt een café. Ook Shenanigans is open, maar daar kun je ook eten. Boodschappen gedaan bij Foodland. Vroeg naar huis, dat blijft veertien dagen zo.
Thailand, 18 maart – De eigenaresse van Bongo Congo op de hoek van mijn straatje bood een mondkapje aan, een blauwe. Ik heb vriendelijk bedankt, want eten met een mondkapje om is lastig; je moet het telkens optillen waardoor het zijn beschermende werking verliest. Bovendien: ik heb er al twee, groene, die ik van metroreizigers heb gekregen. De blauwe, hoewel een zelfde flodderding, past niet in mijn verzameling. Ik wil groene, geen blauwe. Als ik er meer heb, laat ik ze inlijsten. Ik eet om de andere dag in BC en ben doorgaans de enige klant. De andere dagen trek ik de stad in om te foerageren in het door mij al vaak genoemde Sarica.
Thailand, 17 maart – Als iemand aan mij vraagt waarom ik geen mondkapje draag, antwoord ik: Hoezo, zie ik eruit als een Chinees? Denkt u dat ik op vakantie ben geweest in Italië? Heb ik soms een cruisereis gemaakt [Heb ik niet eens het geld voor]? Ben ik naar de markt geweest en heb ik verdacht vlees gekocht? Heb ik soms iemand uit Hong Kong ontmoet? Heeft u mij horen hoesten [behalve de gebruikelijke rokershoest] en niezen? Zie ik er wat bleekjes uit? Ben ik op vleermuizenjacht geweest? Nou dan. Ik volg het advies van de World Health Organisation; die vertrouw ik meer dan de Thaise overheid of de metrobeheerder, die zeggen dat ik zo’n ding altijd moet dragen.
Thailand, 16 maart – Ja, hoe gaat dat in de journalistiek? De eindredacteur heeft van de werkster gehoord dat mensen hamsteren [vanwege het coronavirus]. Dus hij zegt tegen de fotograaf, altijd een freelancer, ik wil een foto van lege schappen. Die gaat op zoek in hypermarkten als Big C Extra, Foodland, Makro en Tesco Lotus, maar nergens een leeg schap te zien. Hij vraagt een bedrijfsleider of die niet even een schap kan leeghalen, maar daar heeft die goede man geen zin in. Photoshop dan? Bij Foodland in Patpong stonden klanten met volgeladen boodschappenwagentjes voor de kassa, waardoor ik lang moest wachten voordat ik mijn twee artikelen kon afrekenen. Lege schappen niet gezien, Foodland had de koopwoede al verwacht.
Thailand, 15 maart – Op een trip die ik eens maakte, vertelde de tourgids dat Thailand drie seizoenen kent: hot, very hot en very very hot. Vond ik wel grappig, de andere passagiers in het minibusje lachten niet of verstonden haar niet. Thans is het very very hot seizoen aangebroken. De gebruikelijke begroeting Heb je al gegeten? is vervangen door een zucht en ‘rohn maak maak’, wat ik alleen maar kan beamen. De temperatuur in mijn kamer ligt enkele graden boven de buitentemperatuur en mijn gevoelstemperatuur doet er ook nog een schepje bovenop. Ik bivakkeer hier omdat de warmte heilzaam is voor mijn gewrichten en spieren. De huidige hitte is een brug te ver.
Thailand, 14 maart – Happiness Means Everything, las ik. Niet op de voorkant, niet op de achterkant van een shirt, ook niet op een tas, maar op de (korte) mouw van een truitje. Niet eerder ben ik op die plaats een tekst tegengekomen. Waarom de auteur juist voor die plaats koos, weet ik niet. Misschien dacht hij zo meer aandacht te trekken. Van het woord happiness krijg ik de kriebels. Als aan mij gevraagd wordt: Are you happy, antwoord ik: Gelukkig niet. Want geluk, meen ik, is geen permanente toestand. Het is een zeldzaam moment in een leven dat bestaat uit veel grijze dagen.
Thailand, 13 maart – Ik raapte laatst een muntje van 25 satang op, een kwart baht (0,0071 euro). Het lag te glinsteren op de vloer van metrostation Huai Khwang, waar ik altijd opstap als ik in de stad ga eten. Geen seconde kwam het in mijn hoofd op om het te laten liggen. Immers: wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd. Mijn moeder zou zeggen: Een cent is het begin van de honderdduizend. Leuk gezegd, maar die honderdduizend is er nooit gekomen. Zelfs niet in de staatsloterij waarin ze speelde. Het muntje ligt nu te glinsteren op mijn werkblad. Wat zal ik ermee doen: besteden of bewaren?
Thailand, 12 maart – Volgens mij is snooker geen spel waaraan de spelers genoegen beleven. Ik keek laatst naar de Welsh Open waarin Shaun Murphy speelde tegen Kyren Wilson. Murphy was aan de winnende hand. Maar wat keek hij ernstig. Bij elke stoot verschenen nieuwe rimpels op zijn voorhoofd, een hoog voorhoofd dus ruimte genoeg voor al die rimpels. Wilson was al even serieus. Hij keek met toegeknepen lippen hoe hij werd ingemaakt. Toen de zege was beklonken, gaven de heren elkaar en de scheidsrechter beleefd een hand, nog steeds even ernstig. Bij een golfwedstrijd gaat het er heel wat ontspannender aan toe. Dan zie ik lachende gezichten en spelers die elkaar een schouderklopje geven.
Thailand, 11 maart – Een kennis plaatste op Facebook een link naar een toegift van Yuja Wang: Toccata van Prokofiev. Een hondsmoeilijk stuk. De perfectie waarmee ze het speelde, was ijzingwekkend. Het woord briljant is nog een understatement. Zelfs de orkestleden keken in bewondering toe. Maar ze overtuigde me niet. Haar uitvoering kwam niet verder dan mijn hersens, drong niet door tot mijn hart. Ik heb veel uitvoeringen van haar op FB gezien, waarbij telkens de vraag opwelde: Is dit waar muziek om gaat? Ik vroeg me ook af: zou ze plezier beleven aan musiceren? Ik zie het niet. Ik geef de link en vraag: vindt u dat nu ook?
https://youtu.be/AVpnr8dI_50
Thailand, 10 maart – Take out, las ik in het voorbijgaan op een shirt (geen T-shirt) van een meisje, terwijl ik door een motortaxi werd gebracht naar metrostation Huai Khwang. Gevaarlijke tekst! Is het een bevel, een verzoek, een uitdaging? Wat gebeurt er als ik de uitdaging aanneem? En wat zien ik dan: de druiventrossen die het Hooglied van Salomo bezingt? Ik zou beleefd kunnen vragen: zou je zo vriendelijk willen zijn om te doen wat op je shirt staat? Maar misschien weet ze niet eens wat er staat. De bedenker van de tekst moet een seksaddict zijn, een voyeur. Ik vraag me af of ik opgewonden raak van wat zij te bieden heeft.
Thailand, 9 maart – Op de arm van een Japanse jongeman, die in de metro naast mij zat, was in sierlijke schrijfletters getatoeëerd: Someday I will be loved. Ik wees ernaar en las de tekst voor. Of hij reageerde, weet ik niet want hij droeg een mondkapje dat elke conversatie bemoeilijkt. Ik vroeg me af: Is dit optimisme of pessimisme? Hunkert hij naar liefde? Ik had hem willen vragen hoe hij op het idee van deze tekst was gekomen. Zou hij misschien een blauwtje hebben gelopen? Liefdesverdriet hebben? Of was het hem nog nooit gelukt een vrouw te veroveren? Die gedachten schoten allemaal door mijn hoofd tussen Sam Yan en Sukhumvit waar hij uitstapte.
Thailand, 8 maart – De uitdrukking This Is Thailand (TIT) wordt weer eens bevestigd door wat ik meemaak in 7-Eleven. In één van de drie 7-winkels waar ik boodschappen doe, wat een groot woord is voor croissants en sigaretten, draait constant een geluidsbandje waarop een vrouwenstem meldt dat 7-Eleven is gestopt met het gebruik van plastic tasjes, ‘in overeenstemming met het regeringsbeleid’. Maar ik heb al verschillende malen gezien dat boodschappen door die hittepetitjes bij de kassa in een (gratis) plastic tasje werden gedaan, op verzoek van de klant en ook ongevraagd. De Thaise bevolking heeft lak aan regels, maar ik zie gelukkig ook veel klanten die een eigen tas meenemen.
Thailand, 7 maart – In mijn column van gisteren schreef ik ‘Kan het nog gekker?’over het besluit van de Thaise posterijen om alle pakketpost uit het buitenland te ontsmetten. Een goede kennis van me, gepensioneerd longchirurg, schrijft het geen gek idee te vinden. Hij zegt: ‘In de jaren 50 kregen veel van de verblijvenden op Spitsbergen, waar geen uitwisseling van menselijk contact was buiten Spitsbergen, in de eerste week van januari vaak ineens griep, terwijl dat maanden niet het geval was. Reden: rond de kerst werd met een vliegtuig ieder jaar één dropping met kerstpost gedaan.’ Waarvan akte.
Thailand, 6 maart – Het traditionele motto van de Thaise bevolking BB is verdreven door MB. Oftewel niet meer Boeddha Beschermt, maar Mondkapje Beschermt. Het mondkapje is Thailand’s nieuwste amulet. Aanzienlijk goedkoper maar of het effectiever is, valt te bezien. Volgens de WHO beschermt het slechts in bepaalde gevallen tegen besmetting door het coronavirus. En alleen één model, mits goed aangebracht. Regelmatig handen wassen en ontsmetten is veel effectiever. In de metro word ik opgeroepen een mondkapje te dragen. De exploitant dankt me voor mijn ‘kind cooperation’. Ik schat dat nu 90 procent van de reizigers zo’n ding draagt. De posterijen gaan alle pakketjes uit het buitenland ontsmetten, las ik op de website van Bangkok Post. Kan het nog gekker?
Thailand, 5 maart (Vervolg van gisteren) – Toen ik dinsdag de column van woensdag schreef in restaurant Sarica, terwijl ik wachtte op mijn eten, kwam een van de obers langs met een flacon hand cleaning gel. Ik bedankte hem vriendelijk voor zijn reddingsoperatie, maar maakte er geen gebruik van. Want die zou alleen effectief zijn als ik daarna niets meer aanraakte met mijn handen. Het tafelblad, het bestek, het glas met servetten en tandenstokers, de stoelleuning als ik opsta – alles zou een bron van besmetting kunnen zijn. En hoe moest ik eten zonder handen: met mijn ellebogen? Overigens draagt het personeel geen mondkapjes. De koks weet ik niet, die werken een verdieping hoger.
Thailand, 4 maart – De vogelmens is in opmars. Ik schat dat 80 procent van de metroreizigers en de mensen die ik op straat zie, tot deze hybride mensensoort behoort want die dragen een mondkapje dat hun mond doet lijken op een vogelsnavel. De propaganda van de overheid is uiterst effectief gebleken. Maak gebruik van de doodsangst van de mensen en ze eten uit je hand, alhoewel Thailand slechts één dode telt (die ook aan dengue fever leed). De meeste mensen dragen een groen of blauw flodderding dat aan alle kanten lekt. Alleen een duurder kapje met filter is effectief mits strak tegen de huid gespannen. Bagatelliseer ik het coronavirus? Nee, in China en Zuid-Korea vallen honderden als dominostenen om. (Wordt vervolgd)
Thailand, 3 maart – Alsof de duivel ermee speelt: op de aanschaf van nieuwe T-shirts rust geen zegen. Het begon er al mee dat ik shirts met een ronde hals bleek te hebben gekocht. Vervolgens waren shirts van combed cotton met een V-hals niet beschikbaar in mijn maat. Wel van pima cotton, die duurder waren. Ook een L-maat maar die is iets krapper, merkte ik. Dus gisteren weer terug naar Robinson, waar de verkoopster me nog kende, en geruild voor XL. Ze zei dat maatverschillen wel vaker voorkomen, hetgeen ik kan beamen. Mijn Pierre Cardin hemden hebben als maat XXL. De verkoopster, een andere, behoedde me destijds voor een miskoop.
Thailand 2 maart (Vervolg van gisteren) – De volgende fase in de vernieuwing van mijn garderobe is de vervanging van mijn cotton casuals pantalon, ik vermoed Terlenka. Ik heb drie identieke exemplaren, gekocht bij Van Uffelen in Vlaardingen. Een heerlijke zomerbroek; helaas zijn twee onbruikbaar: doorgesleten op het zitvlak. De derde heeft een brandvlek, waarover ik een pleister heb geplakt. Een vierde pantalon is van een ander materiaal, ik denk wol, dus is te warm. Knelt bovendien – ja, ik krijg een buikje. Verder heb ik hier nog een kostuum, maar dat is voor speciale gelegenheden. Ik zie nu al op tegen de zoektocht naar een geschikt alternatief. Ik houd u (niet) op de hoogte.
Thailand, 1 maart (Vervolg van gisteren) – Toen ik na mijn bezoek aan Robinson thuiskwam, bleek ik twee sets van twee T-shirts met ronde hals te hebben gekocht. Dat had ik moeten opmerken en een ervaren verkoopster had me erop geattendeerd. Want ik had gewezen op een T-shirt met V-hals en 2 gezegd, twee shirts bedoelend. Teruggegaan met één set, want één had ik al aangebroken. De V-hals was in mijn maat niet beschikbaar. Een Nederlandse kledingwinkel zou gezegd hebben: dan bestellen we die toch voor u. Heb ik maar niet gevraagd. Wel beschikbaar waren shirts in een ander materiaal pima cotton, dat net zo prettig aanvoelde als combed cotton in de ronde. Het verschil bijbetaald. De ronde draag ik in Nederland als onderkleding, lekker warm, en in Bangkok als het ‘koud’ is. (Wordt vervolgd)
Thailand, 29 februari – Als een kledingstuk me bevalt, blijf ik het dragen tot het van ellende uit elkaar valt. Dat is nu het geval: in mijn T-shirts vielen gaten als ik ze uittrok en te hard sjorde. Met pleisters de gaten gemaskeerd. Geen gezicht, maar ik zag ze toch niet want zaten op de achterkant. Toen het er te veel werden, twee nieuwe bij Robinson gekocht. Ik ben merkvast, dus van Jockey. Goede pasvorm, irriteert niet op de huid, is niet te warm, blijft nieuw in de was. Viermaal zo duur als een shirt van een onbekend merk op de markt, maar je doet er ook vier keer zo lang mee (of langer). Ik zeg maar zo: duurkoop is goedkoop.
Thailand, 28 februari – Ik ben een koffieleut. Mijn verslaving is ontstaan toen ik journalist was. In het typemachine tijdperk was dat een hachelijke onderneming want er zijn heel wat plastic bekertjes omgevallen bij het verschuiven van de wagen naar een volgende regel. Ik ben ook een kritische koffiedrinker als ik uitga. Indulge (Sukhumvit Rd) serveert een goed merk, Illy. De melk in het kannetje is warm en je krijgt een koekje, wat vrij uniek is. In Sarica (Surawong Rd) is de melk koud en die is vaak ook nog geschift. Dus geef ik terug, alhoewel het personeel probeert de schade te herstellen met roeren. Maar daar trap ik niet in. De koffie krijgt van mij een genadezesje.
Thailand, 27 februari – Trust no one, las ik op de achterkant van een spijkerjack. Deze pessimistische visie op de medemens deed me denken aan een spelletje uit mijn kinderjaren, maar daarvoor is een voorwaarde dat je de ander juist wel vertrouwt. Je laat je achterover vallen en de ander vangt je op. Ik vond het een eng spel, want een fractie van een seconde maak je een vrije val. Achterover kijken was uiteraard niet toegestaan, je moest de ander blindelings vertrouwen. In Bangkok Post lees ik regelmatig verhalen over mensen die zijn opgelicht. Geld geïnvesteerd in schimmige ondernemingen, die torenhoge rendementen voorspelden. Je kunt ook te goed van vertrouwen zijn.
Thailand, 26 februari – Ik ben gek op Krimi’s. Thailand stelt me niet teleur. Maar het zijn geen krimi’s met als centrale vraag whodunnit? Dat is vaak al snel bekend dankzij tipgevers en de duizenden CCTV’s waarmee het land vol hangt. Het gaat in de Thaise krimi’s om howhedunnit en whyhedunnit. Dezer dagen heeft een krimi uit 2015 een onverwacht gevolg gekregen. In 2015 ging het om een aandelentransfer [lees: diefstal], een moord en een in scène gezet auto-ongeluk. Nu om een rechter die is bedreigd en haar broer die is ontvoerd, vermoord en in een rivier gedumpt. Die twee zaken hebben met elkaar te maken. Op mijn website legde ik het maandag uit.
Thailand, 25 februari – Aan een ergernis is een eind gekomen: eindelijk een tv-kanaal ontdekt dat kwaliteitsfilms toont en niet zoals Mono29 gewelds- en sciencefiction films: channel 7. Het enige nadeel is dat ze een aanslag doen op mijn nachtrust. Inmiddels twee met Oscars bekroonde films gezien: Personal shopper (2016) en The artist (2011). Ik kwam er toevallig op terecht, heb ze niet vanaf het begin gezien, maar wel tot het einde (3 uur) inclusief de volledige aftiteling, die Mono nooit toont. De filmverhalen heb ik opgezocht op internet. Bij The artist (2011) was dat niet eens nodig want dat is een stomme film, die in 1928-1929 speelt toen de geluidsfilm zijn intrede deed.
Thailand, 24 februari – Binnen loopafstand heb ik de keuze uit drie 7-Eleven winkels. Nummer 1 is het dichtstbij en het slechts georganiseerd en bevoorraad. Nummer 2 is iets verder, als nummer 1 me in de steek laat (sigaretten, croissants, melk, koffie, tonijn in blik) loop ik door of ik ga er direct naar toe. Nummer 3 is het verst weg en heeft het meest uitgebreide assortiment. Er zijn ook twee geldautomaten. De meeste personeelsleden kennen me en grijpen vaak al naar het schap met sigaretten als ze me zien. Het leukst is dan om te zeggen: vandaag niet. Er is ook nog een nummer 4 en 5, maar die vind ik te ver weg.
Thailand, 23 februari – Als mij gevraagd wordt waar mijn hotel staat, dan zeg ik: in een dorpsstraat. Want Bangkok mag dan een metropool zijn met 10 miljoen inwoners, in mijn straatje heerst de rust van een kist. Deze uitdrukking ontleen ik aan het lied Het Kerkhof van Jaap Fischer. Zo nu en dan wordt de rust verstoord door het gebrul van een zware motor, getingel van een ijscokar en versterkte oproepen van een pickup truck met fruit. Mijn habitat heeft twee nadelen. Met Engels kom je niet ver en eethuizen richten zich op Thaise clientèle. Bij twee staat iets op de kaart dat ermee door kan, maar echt smullen is het niet.
Thailand, 22 februari – Als ik met mijn ellebogen op de tafel steun, terwijl ik zit te eten, hoor ik mijn moeder zeggen: Niet met je ellebogen op tafel. Ik heb nooit gevraagd waarom. Misschien zou ze dan geantwoord hebben: daarom. Waarop ik zou zeggen: Daarom is geen reden, als je van de trap afvalt ben je gauw beneden. Nog steeds weet ik niet waarom. Omdat het zo hoort? Maar wie bepaalt dat: Amy Groskamp-ten Have? Vergelijk de elleboog eens met: Niet praten met volle mond. Logisch, want dat is een smerig gezicht. En bij sommigen heb je een paraplu nodig als ze tegen je praten. Met deze wijze levenslessen ben ik opgevoed.
Thailand, 21 februari – En weer was er een bezorgde (angstige, bemoeizuchtige?) metroreiziger, ditmaal een vrouw, die mij een mondkapje gaf; zo’n groen flodderding dat aan elke kanten lekt. Ze zal gezien en gehoord hebben dat ik hoestte, wat een van de symptomen van het coronavirus is. ’t Is een rokershoest; alle verstokte rokers hoesten. ’t Is de prijs die je moet betalen voor je verslaving. Ik bedankte de vrouw en stopte het Ding in mijn tas. Ze vroeg me niet het om te doen. Ik heb er nu twee. Als ik er nog meer heb, laat ik ze inlijsten. Een goede titel lijkt me Hysterie. Iemand een betere suggestie?
Thailand, 20 februari – Zijn de metroreizigers die een mondkapje dragen – ik schat ruim de helft –, werkelijk zo dom dat ze geloven in de beschermende werking van zo’n groen of blauw flodderding, dat aan alle kanten lekt? Nog afgezien van het minieme risico op besmetting, want China heeft alle groepsreizen naar het buitenland verboden, waardoor de toerismesector in Phuket op apegapen ligt. Of geloven ze de overheid die hamert op het gebruik? Of hebben ze geen toegang tot kanalen met betrouwbare informatie, bijvoorbeeld op internet? De WHO waarschuwt voor paniekreacties, zoals hamstergedrag, annulering van evenementen en angst voor cruisereizen. Het moet niet gekker worden.
Thailand, 19 februari – Het personeel van restaurant Sarica zijn harde werkers, die zodra klanten hun tafel hebben verlaten, deze afruimen en schoonmaken. Maar het motto ‘Nooit met lege handen naar de keuken’ is niet aan hen besteed. Ik zie veel lege handen. De keuken is in dit geval de balie bij het keukenliftje. Wat het personeel ook moet leren is hun oog te laten dwalen door de zaak. Te vaak staan ze met de rug naar de klanten, bijvoorbeeld bij de ingang, overigens zonder daar klanten naar binnen te lokken. Ik hoef nooit lang te wachten op mijn eten, wel regelmatig tot ze mijn bestelling opnemen, vooral als het druk is. Pluspunt: hun eigen mobieltje is verboden.
Thailand, 18 februari – Nuttig advies gelezen op een T-shirt: Less sitting, more walking. Daar kan ik het wel mee eens zijn, maar ik denk dat ik meer tijd zittend (en slapend) doorbreng dan lopend. Een goede kennis van mij, huisarts in ruste, heeft me geadviseerd minstens een uur per dag te lopen. Een half uur lukt nog wel, langer is uitzondering. Een andere tekst die me trof, luidde ‘O happy day’ op een tasje, waarbij ik onmiddellijk moest denken aan de gelijknamige swingende gospel. Bij voorkeur gezongen door dikke negerinnen [lees: Afro Americans], want dat zijn de beste zangeressen. Luister hier: https://youtu.be/olQrCfkvbGw (7,4 miljoen weergaven).
Thailand, 17 februari – Opgestaan, plaatsje vergaan, hoor ik ineens iemand zeggen in de metro. Dat moet een landgenoot zijn en dat was het dan ook. Een vrouw die was opgestaan, zei dit terwijl ze liep naar een andere zitplaats. Het is opvallend in de metro dat zitplaatsen die vrijkomen, direct ingenomen worden door een staande passagier, soms zelfs jonkies. Ik heb het wel eens meegemaakt dat een tuthola voor mijn neus ging zitten op de plaats waarnaar ik, steunend op een wandelstok, op weg was. Het zijn meest vrouwen en ze zijn altijd verdiept in hun mobieltje, de plaag van het huidige decennium.
Thailand, 16 februari – Ik mag graag naar golf kijken en ik speel het zelf ook. Jawel, maar ik speel het niet op een golfbaan maar op straat. Rioolputdeksels hebben vier of zes gaten en ik fantaseer dat het holes zijn. Om een hole in one te scoren moet ik mijn peuk vanaf de tee in één welgemikte slag met mijn wandelstok erin slaan. Maar dat lukt me zelden. Wel scoor ik zo nu dan een birdie (1 onder par), vaker een bogey (1 boven par) en zelden een eagle (2 onder par). Mijn woonplaats Vlaardingen heeft een golfbaan in de Broekpolder. Als stadsverslaggever heb ik geschreven over de aanleg, de opening en enkele toernooien. Daar moet ik besmet zijn met het golfvirus.
Thailand, 15 februari – Happy Valentine, schijn je elkaar te moeten wensen op 14 februari. Dus dat wenste ik mijn favoriete serveerster in café-restaurant Indulge. Ze beantwoordde de groet en vroeg of ik een roos voor haar had meegenomen. Niet dus. Dat mag zij vragen want, zoals mijn vader altijd zei over aantrekkelijke vrouwen, zij is wel de zonde waard. Wat hij voor zover ik weet nooit in de praktijk heeft gebracht – mijn moeder zei: Heeft hij het geld niet voor. Maar ik verbeeld me niets. Aardige mensen die Thai, hoor ik toeristen na terugkomst in Nederland al zeggen. Ja, Ezeltje strek je, is het motto van vriendelijk horecapersoneel.
Thailand, 14 februari – Never a dull moment in Thailand, zeg ik altijd als ik het nieuws van de dag beschouw. Ik heb al over talloze moordzaken geschreven die zich uitstekend lenen voor een spannende Krimi. Er moet wel een snufje fantasie overheen, want vaak worden die zaken zo snel opgelost dat er nauwelijks één aflevering van valt te brouwen. Dat komt: het hele land hangt vol met bewakingscamera’s en mensen zijn ook niet te beroerd om anderen te verlinken. Dankzij deze tipgevers worden talloze drugstransporten onderschept, alhoewel ik vermoed dat de meeste niet ontdekt worden. Het bloedbad in Korat leent zich ook voor een Krimi, maar niet nu. De wonden zijn nog te vers.
Thailand, 13 februari – Nieuwe oogst teksten op T-shirts en tassen. De aardigste die ik zag op een canvas tas, luidde: Wedding day Cherry Keng 20-1-2020. Ging vergezeld van een tekening van twee gestileerde poppetjes die tegenover elkaar staan met de man, die op zijn rug een boeket bloemen vasthoudt. Ik denk dat de tas een cadeau van het bruidspaar was, want het is de gewoonte dat alle gasten iets ter herinnering krijgen. Verder noteerde ik: Perfection is boring, en Youth has no age. Op de beeldschermen op metrostations en in de metro zag ik Pray for Wuhan langskomen. Le marché de whiterm Paris moest ik opzoeken. Is een ‘instant classic’ las ik op pinterest.com.
Thailand, 12 februari – In mijn bescheiden bibliotheek met (in het Engels vertaalde) boeken van Thaise schrijvers en boeken over Thailand, bevindt zich een fraai fotoboek – echt iets voor de salontafel – waarin elk hoofdstuk aan een bepaalde kleur is gewijd. Dat brengt mij op de gedachte dat ook andere indelingen mogelijk zijn en wellicht interessant. Bijvoorbeeld geluiden. Tuktuks, autobussen, taxi’s, particuliere wagens, motorfietsen, zware motoren, ambulances met gillende sirene: ze maken allemaal een ander geluid. Ook mogelijk: een indeling in geuren, alhoewel de taal voor wat je ruikt veel minder woorden heeft dan voor wat je ziet en hoe breng je geuren in beeld? Of: populaire sporten als voetbal, badminton, golf en Muay Thai. Politieke partijen zou ook kunnen, maar da’s zó saai.
Thailand, 11 februari – Een aardige man die op een priority seat (gereserveerd voor zwangere vrouwen, monniken en lieden met een wandelstok, zoals ik) in de metro zat, stond voor me op. Hij gaf me een mondkapje, zo’n groen flodderding dat geen enkele bescherming biedt tegen het coronavirus. Ik stopte het in mijn schoudertas en bedankte hem. Zelf droeg hij een zwart boevenmasker dat me altijd doet denken aan de drie Zware Jongens uit Donald Duck. Gelukkig spoorde hij me niet aan het om te doen. De kans dat ik besmet raak is uiterst miniem want ik leef een solitair bestaan. De veilige afstand is 39,9 inch. Boerka draagsters hebben het maar gemakkelijk, die hebben het niet nodig.
Thailand, 10 februari – Een van de adviezen om besmetting met het coronavirus te voorkomen, luidt: vermijd mensenmassa’s. Daarom zijn de concerten van een populaire Zuid-Koreaanse jongensgroep en een zangeres afgelast. Maar de autoriteiten die dit advies geven, lappen het zelf aan hun laars. Gisteren was de Silom Road weer een Walking Street, een maandelijkse markt om de particuliere bestedingen te stimuleren. Het was druk op de tweede editie, maar minder dan op de eerste. Burgers zijn verstandiger dan autoriteiten, maar dat weten we al door de uitval van minister Anutin naar de ‘verdomde’ westerlingen die mondkapjes weigeren. Terecht, want vooral de groene, beschermen niet of nauwelijks. (Lees: https://www.dickvanderlugt.nl/wp-content/uploads/2020/02/How-effective-are-masks-scaled.jpg)
Thailand, 9 februari – ‘Amerikaanse toestanden’ gisteren in Nakhon Ratchasima. Een soldaat schiet in een legerkamp zijn commandant en twee anderen dood, steelt een Humvee pantservoertuig en vuurt onderweg naar winkelcentrum Terminal 21, waar hij zich verbergt, op voorbijgangers. Volgens de laatste berichten kwamen 21 personen om het leven en werd een nog onbekend aantal verwond. Nadat ik het websitebericht had gelezen, zag ik de beelden op Nation TV met hollende mensen. Tevens werd het doopceel van de man gelicht. Het Engels heeft er een mooi woord voor: berserk. Wij zeggen: hij ging over de rooie. Zal er vandaag wel het nodige over lezen in Bangkok Post. Never a dull moment here in Thailand.
Thailand, 8 februari – Stop following me, las ik op de achterkant van een T-shirt van een jongeman. Die knaap heeft een hoge dunk van zichzelf, dacht ik. Oké, hij was weliswaar niet lelijk, maar het was ook geen spetter waarvan je gaat kwijlen. Op de forse boezem van een vrouw las ik I told you so. Dat roept de vraag op, wat ze – in dit geval – mij heeft gezegd. In ieder geval niet hetzelfde als wat bij de knaap op zijn shirt stond, want ik had geen enkele behoefte om deze fabricagefout van God’s schepping te volgen. Laatste gelezen tekst: T-shirt. Alsof ik dat niet wist.
Thailand, 7 februari – Wat bepaalt mijn keuze van eetgelegenheden? Als eerste de zitplaatsen, want ik heb geen zitvlees. Dus om die reden eet ik nooit op straat want daar zit je op ongemakkelijke en soms wankele krukken. Bovendien zit je vaak in de uitlaatgassen van passerend verkeer. Als tweede het uitzicht, Sarica is ideaal want je kunt er in alle richtingen kijken. Maar ik maak een uitzondering voor Love Scene vanwege de voortreffelijke gebakken rijst met zoute vis en het Indiase restaurant Kashmir, die beide inpandig zijn. Als derde criterium het personeel. Ik heb een hekel aan personeel dat zich gedraagt of zij koning zijn en niet de klant. En de kwaliteit van het eten? Ja, die ook.
Thailand, 6 februari – Sommige tuktuks mijd ik. Die hebben aan de achterkant speakerboxen in een houten kast. De bank is naar voren geschoven, wat ten koste gaat van de beenruimte die ik als lange man hard nodig heb om kramp te voorkomen. Ik wijs op de rugleuning en mijn rug en zeg ‘puad lang’ (rugpijn). Ik neem dan een andere tuktuk die niet aan de beurt is, maar dat mag. De beste tuktuks zijn voor mij de driewielers die iets langer zijn waardoor ik mijn benen kan strekken. Het zijn er niet veel. De vervelendste zijn de afwezige tuktuks op weg naar huis. Maar ik ben nog nooit gestrand; dat valt weer mee.
Thailand, 5 februari – Er zijn van die dingen die je werktuiglijk doet, waarbij je niet nadenkt. Dingen die je misschien altijd hetzelfde doet zonder dat je je er van bewust bent. Blijkbaar hebben de hersenen een automatische piloot. Sommige volgordes liggen vast, bijvoorbeeld: je trekt eerst je sokken aan en daarna je schoenen. Andersom kan ook wel, maar dat leidt tot snelle slijtage van je sokken. Ik trek eerst mijn pantalon aan en daarna mijn schoeisel. Waarom in die volgorde hoef ik toch niet uit te leggen? Mijn haren kam ik als laatste. Make-up gebruik ik niet, sommige Thaise jongens wel en die zijn niet per se gay.
Thailand, 4 februari – Ik was al een buitenbeentje want ben geen telefoonzombie en nu ben ik ook een buitenbeentje omdat ik geen mondkapje draag, beter gezegd een gezichtsmasker want het bedekt de mond en de neus, waardoor de dragers, vooral als het zwart is, lijken op de drie Zware Jongens uit Donald Duck. Ik ben ook een buitenbeentje omdat ik niet van Muay Thai houdt, een weliswaar gereglementeerde ‘sport’ maar die m.i. een vorm van mishandeling is met als beloning een k.o. wanneer de tegenstander bewusteloos is geslagen. De winnaars steken hun armen altijd in triomf omhoog na zo’n overwinning. Nog een verschil: Thai zijn praters, ik ben een zwijger. Schrijven is mijn vorm van praten.
Thailand, 3 februari – Werk aan de winkel. Mijn hobby om teksten op T-shirts en tassen te verzamelen en voorzien van mijn commentaar door te geven, dient te worden uitgebreid, want er zijn veel meer plaatsen met potentieel interessante, prikkelende enzovoort teksten. Zo zag ik laatst op de spatlap van een tuktuk de tekst ‘Don’t even think about it’, op het hoesje van een mobieltje ‘May all your dreams come true’ en op een kinderwagen ‘Baby Throne’. Ben ik blij met de uitbreiding van mijn onderzoeksveld? Nou, eigenlijk niet, want nu heb ik geen seconde rust meer. En dan te bedenken dat ik niet eens let op graffiti teksten. Als ik die ook nog eens moet lezen, dreig ik overwerkt te raken.
Thailand, 2 februari – Ze zijn perfect geschikt om brillenglazen te reinigen. Ik zag ze voor het eerst in AH in Vlaardingen en onlangs ook in een pharmacy (drogist/apotheek) in Bangkok (Made in Japan): het zijn poetsdoekjes – eigenlijk papiertjes geïmpregneerd met iets wat lijkt op eau de cologne. Dus ze ruiken ook nog aangenaam. Ja, alles wat in Nederland te koop is, is hier te koop en nog veel meer. Dat ‘veel meer’ maakt me in hypermarkten als Big C Extra besluiteloos. Ik sta voor een schap met tientallen merken van een bepaald product en tenzij ik een voorkeursmerk heb, kan ik murw gebeukt door de overdaad niet kiezen. De welvaartsmaatschappij is soms een ramp.
Thailand, 1 februari – Had gegeten in Love Scene, een eenvoudige eetgelegenheid in Sukhumvit soi 23. Weer genoten van mijn favoriete gerecht gebakken rijst met zoute vis. Het zijn kleine stukjes maar ze zijn net zo zout als de Dode Zee, die zo zout is dat je vanzelf blijft drijven. Het portie is altijd groot, de prijs bescheiden (130 baht inclusief flesje water). Daarna door soi Cowboy gelopen, een bekend uitgaansgebied met herrie, neon en hittepetitjes in bikini naar Crazy Cat, waar ik veel kwam toen ik nog wilde haren had. Dezelfde baas die toen telkens om een drankje bedelde tot ik hem vertelde dat in mijn Vlaardings stamcafé de rollen waren omgedraaid. Het dubbeltje viel.
Thailand, 31 januari – De luchtverontreiniging heeft een nieuw mensenras gebaard: de vogelmens. Dat is een hybride soort met de romp van een mens en de kop van een vogel. Op de plaats van de mond bevindt zich een scherpe snavel. De vogelmens stoot onverstaanbare klanken uit want hun spraak wordt gedempt door een mond-neuskapje. Ze zijn verslaafd aan chatten en scrollen; dat doen ze zittend, staand, etend, lopend. Het zijn geen sociale wezens, ze zitten opgesloten in hun eigen cocon van onbenaderbaarheid. Een regering mag zich gelukkig prijzen met dit volksdeel, want het zijn vredelievende types; ze zijn niemand tot last. Er kunnen er wat mij betreft niet genoeg van zijn.
Thailand, 30 januari – Mijn leven bestaat uit schrijven, eten, slapen – in die volgorde van belangrijkheid. Daarnaast doe ik boodschappen, was mijn ondergoed op de hand en heb andere nuttige en noodzakelijke bezigheden die niet de moeite waard zijn om te noemen.Wat doe ik niet? Sporten (maar ik loop veel), gamen (boeit me niet), chatten (eufemisme voor ouwehoeren), ter kerke gaan (ook niet op kerstavond), zwemmen (alhoewel ik dat veel heb gedaan), zonnen (niet nodig, ben al bruin), naar de bioscoop gaan (de laatste film die ik zag was Goodbye Lenin), doorzakken (drink zelden alcohol), musea bezoeken (da’s lang geleden), koken (mag niet op mijn kamer), selfies maken (kan niet eens op mijn mobieltje).
Thailand, 29 januari – Ineens kreeg ik trek in een saucijzenbroodje terwijl de metro station Sukhumvit naderde. Ineens, zomaar, zonder directe aanleiding. In mijn hoofd begon een film te draaien: ik zag mezelf op station Rotterdam CS naar de kiosk lopen aan het eind van een perron om deze lekkernij te kopen, die de eetlust niet bederft maar toch even de honger stilt. Ik vraag me af: vanwaar die spontane trek? Waarom juist in de metro, waarom op dit tijdstip aan het eind van de middag? Langs welke zenuwbanen bewegen mijn gedachten zich en wat komen ze onderweg tegen? Het brein herbergt vele geheimen.
Thailand, 28 januari – Ik heb een idee: een T-shirt met een venster, zoals de datumaanwijzer op een horloge. Daarmee kan een tekst gekozen worden die afhankelijk is van de stemming van de drager. De mogelijkheden zijn legio: een filosofisch aforisme, ondeugend, pikant, humoristisch, bombastisch, beledigend, eventueel in twee talen zoals op mijn Seiko horloge. Zoiets moet toch niet zo moeilijk zijn om te fabriceren. Kunnen ze vast wel in China. Ik ga het idee wel deponeren als handelsmerk, want voordat je het weet gaat iemand anders ermee aan de haal. Hoe zal ik ’t noemen: Iemand een suggestie?
Thailand, 27 januari – Het mobieltje lijkt te zijn uitgevonden voor de Thaise bevolking, want die heeft als nationale hobby’s praten (chatten), eten, praten over eten en boksers bij Muay Thai aanmoedigen. De Thaise vingers zijn perfect geschikt voor de kleine toetsen op een mobieltje en het schuiven met objecten op games, zoals de vruchtjes in Candy Crush. Onze westerse vingers zijn te grof en misschien hebben we andere intelligentere tijdverdrijven (hoewel ik dat betwijfel). Als ik Thai een boek zie lezen, wil ik weten: 1 Wat lezen ze, 2 Hoe dik is het boek, 3 Hoe ver zijn ze erin gevorderd en 4 Gebruiken ze een boekenlegger, want ik heb een hekel aan ezelsoren.
Thailand, 26 januari – O, wat kijken ze ernstig, zelfs als ze gewonnen hebben, springen ze geen gat in de lucht. Wat een wereld van verschil vormt snooker met golf, twee sporten die ik vaak op True Sport volg als ik na de maaltijd neerstrijk in de Chicken bar in Patpong om uit te buiken. Bij golf wordt de winnaar door andere spelers en caddies met water overgoten en omhelst. Het publiek bij snooker volgt de spelers muisstil en applaudisseert beleefd aan het eind, het publiek bij golf moet tot stilte gemaand worden als de spelers een balletje slaan. Snookerspelers en scheidsrechter zijn in het zwart gekleed, golfspelers dragen hun eigen plunje. De vroeger typische golfbroek zie ik niet meer.
Thailand, 25 januari – Vandaag begint het Chinese jaar van de Rat, maar in Thailand is het vorige nooit geëindigd dus kan het ook niet begonnen zijn. Snapt u wel? Thailand telt twee soorten ratten: dierlijke en menselijke. Voor menselijke ratten moet je bij de regering zijn, het leger of de hi-so (elite). Die lieden menen zich alles te mogen permitteren. Dissidenten, eigenlijk mensen met verstandige denkbeelden, worden zonder pardon gearresteerd en gevangen gezet of nog erger vermoord en met beton in hun buikholte in de Mekong gedumpt. Wie voor een dubbeltje geboren is, is rechteloos; wie geld heeft, kan straffeloos zijn gang gaan. Heerlijk land: Thailand. Ik ben er gek op.
Thailand, 24 januari – Ik weet niet of het een bekende uitdrukking is, maar het is een vraag, eigenlijk een begroeting, die beter geschikt zou zijn voor Thailand dan wat gebruikelijk gezegd wordt: Heb je al gegeten? Ik heb het over de uitdrukking ‘Alles kits achter de rits?’ De vraag heeft geen betrekking op eventuele problemen met plassen, wat geen onbekend euvel voor ouderen is en noopt tot een prostaatoperatie. De vraag kan trouwens alleen gesteld worden aan mannen, want voor zover ik weet hebben vrouwenpantalons geen rits op die plaats en wanneer vrouwen een jurk of rok dragen, is de vraag volledig misplaatst. Of de vraag eerlijk beantwoord moet worden, laat ik in het midden. De andere vraag wel.
Thailand, 23 januari (vervolg van gisteren) – Het Thaise mondkapje moet beschermen tegen PM2,5 fijnstof, maar doet dat slechts ten dele en de effectiviteit is ook afhankelijk van hoe goed het aansluit op het gezicht. Dat vertelt de overheid er natuurlijk niet bij want je moet de bevolking niet nodeloos ongerust maken. De overheid waakt over U, immers. Ik mot zo’n masker niet, zou in ademnood komen. Heb het ook niet nodig. Ik merk niets van de smog, maar misschien kom ik nooit op ongezonde plaatsen of misschien heb ik als Vlaardinger weerstand opgebouwd tegen luchtverontreiniging. Want elk nadeel hep sun… Juist ja.
Thailand, 22 januari – Ik zie elke dag Thai met een mondkapje, maar ik kan er niet aan wennen. Ze lijken op aliens van een andere planeet met die uitstulping voor hun mond. Vooral de zwarte mondkapjes boezemen me angst in, de dragers doen me denken aan de drie Zware Jongens uit de Donald Duck. Die werd elke week bij ons thuis bezorgd. Om ruzie te voorkomen (mijn moeder was daar heel goed in) waren mijn jongste broer en ik om de andere week aan de beurt om hem als eerste te lezen. De DD’s werden na een half jaar ingebonden. Maar ik dwaal af. (Wordt vervolgd)
Thailand, 21 januari – Naast mij in de metro ging een moddervette vrouw zitten, waardoor ik nauwelijks nog ruimte had om te zitten en kon ademhalen. Ik had willen vragen: heeft u twee kaartjes gekocht? Ik prijs me gelukkig dat ik in het vliegtuig nog nooit naast een dikkertje heb gezeten, want dat maakt eten uiterst ongemakkelijk. Ik heb een hekel aan dikke wijven, trouwens ook aan dikke kerels, maar die zijn doorgaans alleen in één richting dik. Vrouwen niet, die zijn ook in de breedte dik. Ik vind dat een vliegtuig speciale zitplaatsen moet hebben voor deze mensensoort waarvoor extra betaald moet worden. Ik claim als magere man korting.
Thailand, 20 januari – Laat ik weer eens enkele teksten op T-shirts enzovoort noemen die me zijn opgevallen. De laatste die ik zag, luidde: Mr. Right. Nogal aanmatigend om dat van jezelf te zeggen. Op een zwarte tas las ik: Save the world, waarbij ik me afvroeg hoe je dat doet: door niets te doen? Dat liet een ander mij weten: Today I do nothing, een kreet die me deed denken aan het boekje ‘De wereld gaat aan vlijt ten onder’ van Max Dendermonde. Eentje die erop lijkt: Permanent vacation.Twee Franse teksten tegengekomen: Déroulement en Liberté, Egalité, Fraternité. Vrijheid en Gelijkheid lijken me ver te zoeken in Thailand; Broederschap geldt alleen voor de eigen familie.
Thailand, 19 januari – De letters BB hebben voor mij een Bijzondere Betekenis. Dat is begonnen op de HBS waar mijn leraar scheikunde doceerde aan de hand van een door hem gemaakte syllabus. Telkens als hij een belangrijk onderwerp aansneed, zei hij Bere Belangrijk en noteerden wij leerlingen BB in de kantlijn. Hij voorspelde dat op het centraal eindexamen daarover vragen gesteld zouden worden. BB staat ook voor Boeddha Beschermt, een houding van bijgelovige Thai bij gevaarlijk gedrag. In de jaren vijftig tijdens het hoogtepunt van de Koude Oorlog betekende BB Bescherming Bevolking, maar die dienst bestaat niet meer. Ten slotte is het de bijnaam van voormalig stoeipoes, pinup girl en sekssymbool Brigitte Bardot (1934).
Thailand, 18 januari – Een kennis van mij noemt Facebook Feestboek, maar het meeste wat ik op Facebook lees, is helemaal niet feestelijk. Een betere benaming zou zijn Klaagmuur, want o wat wordt er veel geklaagd over Nederland. Ons land lijkt hard op weg een Derde-Wereldland te worden, als ik al die jammerklachten mag geloven. Het is één stinkende rioolput, waar mensen elkaar de put in praten, je zou er bijna depressief van geraken. Een andere toepasselijke benaming lijkt me Buurtcafé, zo’n café waar eindeloos geouwehoerd wordt over Niets. Een heel enkele keer kom ik een waardevolle bijdrage tegen. Daarom heb ik mijn account nog steeds niet gesloten.
Thailand, 17 januari – Word in Soi Cowboy een heel enkele keer aangeklampt door Indiërs die mij een horloge willen aansmeren. Wijs ze er altijd op dat ik al jaren een klokkie heb, een Seiko die tot op de seconde gelijk blijft lopen. Maar dat maakt geen indruk op de aanhouder die denkt te winnen met zijn aanbeveling van een of ander obscuur merk [met garantie tot de deur]. De meesten druipen snel af, hebben in de gaten dat er niets te verdienen valt aan mij. Wat moet ik met twee horloges: op Nederlandse en Thaise tijd zetten? Kan ik met een eenvoudig rekensommetje omrekenen.
Thailand, 16 januari – Heb een blauwe maandag wis- en natuurkunde gestudeerd aan de VU. Kon er als 17-jarige, alleen op een kamertje in Amsterdam, niet aarden en stapte in november over naar de kweekschool, op fietsafstand van het ouderlijk huis in Schiedam. De keuze voor de academische studie was beïnvloed door mijn toenmalige HBS-leraren die zeiden dat ik via die weg ook het onderwijs in zou kunnen. Heb de overstap nooit betreurd, kan weliswaar geen drs. voor mijn naam zetten, maar de kweekschool beviel beter. Jaren voor de klas gestaan in de Afrikaanderbuurt en Maassluis, via De Havenloods bij Het Vrije Volk beland en geëindigd als docent journalistiek aan de School voor Journalistiek in Utrecht. Hoe waar is deze tegeltjeswijsheid.
Thailand, 15 januari – Als ik ratten zie in Thailand, moet ik denken aan de film Nosferatu van Werner Herzog uit 1979. Opnamen daarvoor werden onder andere gemaakt op de Lange Haven in Schiedam, mijn toenmalige woonplaats, en in Delft. Dat had nog heel wat voeten in de aarde want televisieantennes, huisnummers en moderne straatlantaarns bijvoorbeeld mochten niet in beeld komen. Veel herinner ik me er niet van. Weet alleen nog dat een zeilschip de haven invoer en dat op de kade honderden ratten krioelden. Ik moet de film gezien hebben want herinner me dat de scène in Schiedam werd doorsneden met beelden uit Delft. Ik zou hem graag nog eens zien, alleen al vanwege de Schiedamse connectie.
Thailand, 14 januari – En toen ging het gisteren ineens regenen, een weersverschijnsel al weken niet meegemaakt. Was bijna vergeten dat je nat kunt worden van de regen. ’t Was voorspeld voor Bangkok en de centrale regio. Had net gegeten bij Took Lae Dee, het restaurant van Foodland: snapper, knoflookrijst, sauce de Paris. Smakelijk en voedzaam. Het was een bescheiden buitje, duurde nog geen uur. De boeren in het land, vooral in het stroomgebied van de Chao Phraya, hopen dat het enkele dagen blijft regenen. Ze hebben het moeilijk: de rijst staat te verpieteren. Ze waren door de overheid gewaarschuwd: plant geen off-season rijst. Maar velen deden het toch. Het buitje van gisteren zal hen niet helpen – dat is zeker.
Thailand, 13 januari – Het aantal bh’s dat ik op markten, in winkels en kramen zie, overtreft ruimschoots het aantal vrouwenborsten in het land. En dat is al niet zo hoog, want tal van vrouwen zijn zo plat als een dubbeltje. Dat komt waarschijnlijk omdat ze geen melk drinken, die vergeven is van de hormonen. Ik denk dat de VS de t-index aanvoert, Thailand staat op de laatste plaats. Ik vergelijk t’s met vruchten. Je hebt watermeloenen, sinaasappels en druiven. Zoals het Hooglied schrijft: Je borsten zijn als druiventrossen. Mijn preoccupatie met borsten duidt op het Freudiaanse begrip regressie. Ik zal wel heimelijk terug verlangen naar de tijd toen ik aan de borst lag.
Thailand, 12 januari – Een bekende uitdrukking luidt: Als het kalf verdronken is, dempt men de put. De Thaise variant daarvan luidt: Als het kalf verdronken is, dempt men niet de put. Ze redeneren hier dat het kalf met dempen niet tot leven komt of misschien vinden ze het helemaal niet nodig de put te dempen omdat het kalf alle ruimte in de put inneemt. Ik moet vaak aan de uitdrukking denken bij het huidige nieuws dat alle zeilen worden bijgezet om de droogte te bestrijden. Alsof Thailand daarmee voor het eerst wordt geconfronteerd. Maar anticiperen is niet de sterkste eigenschap van de overheid. Bestaat dat woord wel in het Thais?
Thailand, 11 januari – Mijn verjaardagscolumn op 8 januari heeft 37 opmerkingen en 19 likes opgeleverd. De meesten die gerageerd hebben, heb ik wel eens gesproken; sommigen ken ik alleen van Facebook. Nimmer eerder heeft een posting van me zoveel reacties opgeroepen, alhoewel de columns over eten over het algemeen beter scoren dan andere columns. Mijn Facebook account is alleen toegankelijk voor degenen die ik toegang heb verleend – in het FB jargon vrienden zijn. Om te worden toegelaten tot de inner circle dien ik de persoon te kennen of dient hij een band met Thailand te hebben. Ik kick niet op een groot aantal ‘vrienden’, alhoewel de respons op mijn verjaardagsposting me niet onberoerd heeft gelaten.
Thailand, 10 januari – Ik kom eigenlijk nooit taalvouten op shirts e.d. tegen en dat is verwonderlijk want fouten in allerlei opschriften en reclames zijn niet moeilijk te vinden, zelfs op etiketten van kwaliteitsproducten. In de lift van mijn hotel staan bijvoorbeeld Intructions. Roken is verboden, begrijpelijk want sigarettenrook is ook voor fervente rokers zoals deze jongen smerig. Maar vrouwen mogen wel een wolk van parfum verspreiden, die nog uren blijft hangen. Ik geef toe: da’s niet onaangenaam maar het is wel meten met twee maten. Ik heb de laatste tijd weer heel wat teksten op T-shirts verzameld. De aardigste: All you need is love and a cat.
Thailand, 9 januari – Was dinsdagavond op de nieuwjaarsborrel van Hangover in Sukhumvit soi 22. Er zouden oliebollen zijn, gebakken door uitbater Piet. Had ze enkele dagen eerder al geproefd; ze waren van prima kwaliteit, goed gevuld met krenten. Het was druk, ik waande me in de Jordaan want een zanger blerde Ik hau fan jau. Ik vreesde dat de klanten een polonaise door de zaak zouden gaan lopen, dus ben niet lang gebleven. De verkrachting van de Nederlandse taal deed pijn aan mijn oren. De oliebollen heb ik gemist. Da’s wel jammer maar ja: wat doet een rechtgeaarde Rotterdammer dan ook in de Jordaan?
Thailand, 8 januari – Vandaag ben ik jarig, ik word 73 jaar. Wat ga ik doen: Gebakjes kopen en die uitdelen aan de hotelreceptie, de werksters (die mijn kamer eenmaal per week met de Franse slag schoonmaken), de klusjesman (een ware duivelskunstenaar), de nachtwaker (die vaak ligt te slapen maar altijd zijn ogen open doet als ik passeer) en de wasvrouw (die beschamend lage prijzen vraagt voor wassen en strijken)? Of trakteer ik mezelf op een copieuze maaltijd in een met Michelin sterren bekroond restaurant en laat me er door een limousine brengen? Maar waarschijnlijk wordt het een dag als alle andere. Vind ik niet erg, heb al 72 verjaardagen gevierd.
Thailand, 7 januari – Een ezel stoot zich in het gemeen niet tweemaal aan dezelfde steen. Ik wel. Wat bewijst dat? Dat ik geen ezel ben. Tweemaal raakte ik mijn boodschappen van Foodland kwijt in de metro. Had ze onder mijn stoel gelegd en was ze glad vergeten toen ik uitstapte. Dat kwam omdat ik een geanimeerd gesprek had gehad met de persoon naast me en me moest haasten om tijdig uit te stappen. Gelukkig was de schade beperkt, want veel had ik niet gekocht. Sindsdien gebeurt het me niet meer. Ik houd mijn boodschappen stevig vast. Waarom zou ik iemand anders die de boodschappen vindt, verblijden met gratis etenswaren? Ik ben geen voedselbank.
Thailand, 6 januari – Ik las op een shirt ‘I hate everyone’ en op een ander ‘I don’t believe in humans’. Beide dragers waren van het vrouwelijke geslacht en beiden waren jong. Zo jong en dan al zo cynisch. Welk groot onrecht is hen aangedaan? Zouden ze weten welke boodschap ze verkondigen? Of kon het hen niet schelen wat er staat, want model, kleur en prijs gaven de doorslag bij de aankoop. Ik zou hen een andere T-shirt tekst willen voorhouden: Make life simple. En nog meer, naar keuze: Become a better you, There is always one truth, Do anything you want do, en May the bridges I burn light the way.
Thailand, 5 januari – Als ik de trap afloop naar het perron van metrostation Huai Khwang en ik zie dat de deuren van het metrovoertuig open zijn c.q gaan: wat zijn dan mijn opties? A Naar beneden hollen met het risico dat ik een doodsmak maak. B Terugkeren naar het loket en mijn geld terugvragen. C Rustig doorlopen en de metro vlak voor mijn neus zien vertrekken. D Hard roepen, zodat de bestuurder mij kan horen: Even wachten, ik kom eraan. E Op de trap gaan zitten en kijken hoe andere mensen zich haasten om op het laatste moment naar binnen te glippen. F Tegen de perronwachter zeggen: Mai pen rai.
Thailand, 4 januari – Hoe houden koffiedrinkers hun kopje vast? De meesten aan het oortje, maar onlangs zag ik iemand die het kopje met zijn hand omvatte. Een derde methode heb ik nooit gezien. Daarbij wordt de (te) hete koffie op het schoteltje gegoten en zet de drinker het schoteltje aan zijn mond. Later op de avond zag ik iemand die telkens na een slok het schoteltje op zijn kopje legde. Het gewicht van het kopje beïnvloedt het drinkgemak. Mijn vaste restaurant Sarica heeft lichte kopjes, café Indulge zware. De eerste slokken vereisen een krachtsinspanning. Een correlatie met de kwaliteit is er niet. De beste koffie schenkt Arabica, een kleine koffieshop ‘geplakt’ tegen winkelcentrum Fortune Town. Die heeft een naam hoog te houden.
Thailand, 3 januari – Als je vaak in een zaak komt, gaan vaste klanten je opvallen. Nu ik dit schrijf, komt een paar dat ik al vaak gezien heb, restaurant Sarica binnen lopen: een echt paar, of het een echtpaar is, weet ik niet. Ze zullen een jaar of vijftig zijn. De vrouw intrigeert me. Ze heeft een frêle lijf en extreem dunne armen. Haar spitse gezicht doet me denken aan een vogelkop. Beiden drinken bier uit de fles, beiden roken. Ze lijken onthand, want hun vaste plaats is bezet. Ik weet zeker: wanneer die vrijkomt, verhuizen ze snel. Heb ik een vaste plaats? Ik heb er drie. Je hebt altijd baas boven baas.
Thailand, 2 januari – Teksten op (T-)shirts en tassen zijn bijna altijd in het Engels. Een heel enkele keer zie ik een Franse tekst, maar nooit een Duitse – tot onlangs. Stond op een shirt van een man bij mij in de buurt. Ik las: Was kuckst du? Dat kon op mij slaan, want ik stond stil om nog eens goed te kijken. Een Nederlandse tekst ben ik nog nooit tegengekomen, wel de plaatsnaam Amsterdam maar die tekst telt niet. Wel eens een Russische tekst gezien in cyrillisch schrift. Kon ik zowaar ontcijferen, want heb korte tijd toen ik een vriendinnetje uit Georgië had, het Russische alfabet bestudeerd.
Thailand, 1 januari – De dagen rond de jaarwisseling staan bekend als de Seven Dangerous Days. Elke dag meldt de krant het aantal verkeersdoden, gewonden en ongelukken. Het zijn er veel, maar niet veel meer dan op de overige dagen van het jaar. De meeste slachtoffers zijn motorrijders, doorgaans onder invloed. Evenals in Nederland wordt in Bangkok het nieuwe jaar ingeknald met vuurwerk. Bij mij in de buurt niet veel, het meeste en mooiste bij CentralWorld, een winkelcentrum vergeleken waarmee de Bijenkorf een buurtwinkel is. Het gevaarlijkste vuurwerk dat ik ooit in mijn handen heb gehad zijn sterretjes. Dus mijn vingers zitten er nog allemaal aan. Gelukkig wel, anders zou ik Nieuws uit Thailand niet kunnen maken.